Badania behawioralne i inne metody badania użyteczności serwisów

Transkrypt

1 Badania behawioralne i inne metody badania użyteczności serwisów Usability testing ocena użyteczności serwisów internetowych StartUp-IT.pl 2007

2 Kim jesteśmy i co robimy poznańska firma Millenium Project 7 lat doświadczenia na europejskim rynku internetowym kierunkowo wykształcony i doświadczony personel (absolwenci socjologii, psychologii, informatyki) przeprowadzamy badania i konsultacje dotyczące funkcjonalności serwisów WWW

3 Kim jesteśmy i co robimy duże doświadczenie w badaniu funkcjonalności serwisów WWW w Polsce (ponad 1000 badań z udziałem użytkowników, 36 serwisów WWW) projekt FUNKCJONALNOSC.NET.PL badanie funkcjonalności serwisów internetowych związanych z wielkopolskim rynkiem pracy projektujemy funkcjonalne serwisy WWW dla prywatnych i publicznych podmiotów krajowych i zagranicznych

4 Internetowe źródła informacji Internet daje niewyobrażalne możliwości docierania do poszukiwanych informacji serwisy są nieustannie ze sobą porównywane ciągle poszukiwane są nowe źródła informacji jeśli użytkownicy nie odnajdują poszukiwanych informacji przenoszą się na konkurencyjną witrynę brak przejrzystego interfejsu nie powracają do serwisu nigdy więcej!

5 Funkcjonalne witryny WWW - czym są i co dają? nie różnią się zasadniczo od pozostałych witryn WWW zaprojektowane wg światowych standardów sieciowych (W3C)

6 Funkcjonalne witryny WWW - czym są i co dają? umożliwiają łatwe indeksowanie poprzez roboty sieciowe (np. Googlebot) łatwe w odnalezieniu w światowej pajęczynie WWW przez wyszukiwarki (np. Google)

7 Funkcjonalne witryny WWW - czym są i co dają? pozwalają użytkownikowi szybko i bez większego wysiłku dotrzeć do poszukiwanych informacji mają intuicyjny interfejs, po którym łatwo się poruszać szybko działają nie irytując użytkownika zbyt długimi czasami oczekiwania realizują założone cele właścicieli

8 Rodzaje badań a etapy projektu WWW badania istniejących witryn badania w fazie projektowania i powstawania witryn badania iteracyjne: funkcje serwisu WWW układ graficzny treść serwisu i jej zrozumienie

9 Metody badań badania zgodności technologicznej ze standardami i dobrymi praktykami (pasywne) analiza ekspercka (pasywne) papierowe makiety (aktywne) badania behawioralne z udziałem użytkowników (aktywne) badania eye trackingowe z udziałem użytkowników (aktywne)

10 Badania zgodności technologicznej Zgodność ze standardami i dobrymi praktykami

11 Zgodność technologiczna ze standardami zgodność ze standardami sieciowymi (W3C) i tzw. dobrymi praktykami (dostępność, użyteczność, funkcjonalność) analiza specjalistów z branży informatycznej i nowych mediów (projektanci i programiści WWW) raport końcowy określający zgodność danej witryny względem standardów

12 Analiza ekspercka

13 Analiza ekspercka analiza grupy ekspertów (3-5 osób) 1 ekspert odnajduje jedynie 35% problemów ocena możliwości dalszego ulepszenia interfejsu użytkownika zastosowana przed badaniem behawioralnym z udziałem użytkowników zaoszczędza czas i środki

14 Analiza ekspercka zauważone problemy wypisane na wspólnej liście nadanie im rangi w aspekcie problemu dla użytkownika szczegółowy raport przekazywany do zespołu projektowego

15 Papierowe makiety

16 Papierowe makiety (ang. paper prototyping) karton papier kolorowy żółte karteczki taśma klejąca folia przezroczysta pisaki zmywalne klej, nożyczki itp.

17 Papierowe makiety (ang. paper prototyping) wczesne etapy projektowania papierowa wersja interfejsu użytkownika testowanie przez docelowych użytkowników (współpraca z projektantami) iteracyjne wprowadzanie modyfikacji wczesne wykrywanie problemów metoda szybka i tania z natychmiastowym efektem

18 Metodologia badań behawioralnych z udziałem użytkowników

19 Cele i zakres badań współpraca z klientem przy określaniu celu i zakresu badań tworzenie listy zadań dla użytkowników (15 zadań) określenie próby do badań (ilość i rodzaj osób)

20 Czym są badania behawioralne? sesje z użytkownikami w specjalistycznym laboratorium specjalista ds. badań behawioralnych prowadzi użytkownika poprzez kolejne zadania działania użytkowników na witrynie są rejestrowane za pomocą kamer audio-wideo (wzrok, twarz, cała postać) oraz specjalistycznego oprogramowania zapisującego obraz ekranu

21 Laboratorium laboratorium otwarte warunki zbliżone do codziennych występujących w biurze, kafejce internetowej, domu, itp. (miarodajność wyników) specjalistyczny sprzęt: stanowiska komputerowe z 2 kamerami audiowideo i mikrofonem oraz specjalnym oprogramowaniem

22 Narzędzia autorskie e-narzędzia do przeprowadzania badań i analiz elektroniczna wymiana informacji pomiędzy poszczególnymi modułami e-narzędzi (minimalizowanie propagacji błędów)

23 Narzędzia łatwe w dostosowaniu do zakresów i potrzeb specjalne papierowe formularze dla specjalistów przeprowadzających badania behawioralne

24 Narzędzia dokumenty dla użytkowników (formalna zgoda na rejestrację badania, gwarancja poufności danych) nagrania audio-wideo wraz ze zrzutem ekranu podczas każdego badania agregatory wyników i zestawienia statystyczne

25 Schemat badania behawioralnego zgoda formalna na przeprowadzenie badania i gwarancja poufności danych wprowadzenie do badania z informacją, że badaniu poddawana jest witryna, a nie użytkownik wykorzystanie modułu e-narzędzi do przeprowadzenia badania behawioralnego

26 Schemat badania behawioralnego wypełnienie metryczki (płeć, wiek, wykształcenie, itp.) wykonywanie kolejnych zadań przez użytkownika asysta prowadzącego badanie podczas całej sesji (wątpliwości użytkownika) notatki specjalisty dla analityków do poszczególnych zadań

27 Schemat badania behawioralnego rejestracja sesji za pomocą: 2 kamer (twarz i cała postać użytkownika) zrzutu ekranu z aktualnych działań użytkownika mikrofonu (strumień audio) wypełnienie podsumowania przez użytkownika (wrażenia podczas obcowania z witryną) zakończenie badania behawioralnego dla użytkownika uzupełnienie przez specjalistę uwag z badania (e-narzędzia), przesłanie nagrań i wyników do repozytorium

28 Analiza badania behawioralnego wykorzystanie modułu e-narzędzi do analizy pobranie badania do analizy z repozytorium szczegółowa analiza każdego zadania na podstawie: obrazu z 2 kamer (twarz i postać użytkownika) zrzutu ekranu zapisanego strumienia audio uwag specjalisty wprowadzonych do systemu e- narzędzi

29 Wyniki dla każdego zadania czy wystąpiły błędy na stronie w trakcie szukania informacji czy użytkownik korzystał z pomocy prowadzącego w celu znalezienia informacji czas dotarcia do informacji ilość kroków potrzebna do odnalezienia informacji korzystanie z wyszukiwarki na witrynie czy informacja została odnaleziona na badanej witrynie czy na innej czy informacja została znaleziona przypadkiem

30 Wyniki analiza jakościowa i statystyczna zebranych wyników z poszczególnych zadań (agregacja wyników) raport podsumowujący uwzględniający wyniki pod względem założonych celów witryny (fakty i estymacje) sugestie dotyczące zmian poprawiające funkcjonalność witryny

31 Korzyści jak użytkownicy radzą sobie z zadaniami podczas pracy z witryną wykryte wszystkie najistotniejsze problemy w obsłudze witryny dobrze i źle zaprojektowane części interfejsu użytkownika rozwiązanie problemów związanych z organizacją informacji w serwisie (architektura informacji) czy użytkownicy bezproblemowo odnajdują w serwisach treści ważne dla ich właścicieli dokonywanie pomiarów np. czasu ukończenia zadań, częstości i rodzaju popełnianych błędów

32 Badania eye trackingowe z udziałem użytkowników w wielkim skrócie

33 Czym jest eye tracking metodą i narzędziem nauki z dziedziny HCI (Human Computer Interactions) obiektywnym narzędziem badawczym (niezależne od użytkownika) nieinwazyjne badanie postrzegania wzrokowego rejestracja ruchów gałek ocznych

34 Czym jest eye tracking pozwala odpowiedzieć na pytania: które fragmenty, w jakiej kolejności i jak długo były postrzegane doskonałym dodatkiem do standardowego badania behawioralnego oraz testów iteracyjnych podczas fazy projektowania witryny dobrą bronią przeciw wszystkowiedzącym klientem, który o projektowaniu WWW wie prawie wszystko (niezbite dowody)

35 Wyniki film wideo do późniejszej analizy (co użytkownicy widzieli) mapy ciepła które rejony witryny były najczęściej oglądane wartościowe miejsca, gdzie ważna dla nas treść powinna zostać umieszczona (ROI return of investment)

36 Wyniki ścieżka postrzegania (fiksacje), czy użytkownicy docierają do informacji, która może wpłynąć na ich decyzję, jak np. zakup towaru czy usługi czy użytkownicy poprawnie identyfikują treść, na którą spoglądają

37 Ograniczenia podatność na zaburzenia wyników (duże różnice w postrzeganiu tych samych witryn WWW przez osoby znające je i nie) dokładne określenie zadań jeszcze przed rozpoczęciem procesu badania patrzeć, ale czy widzieć to jest różnica widzenie peryferyjne eye tracker nie odpowie na pytanie co kierowało użytkownikiem w podjęciu takiej ścieżki postrzegania

38 Co zyskujemy uzupełnienie badań o wyniki w zakresie jakim rejestruje eye tracker obiektywne, niezbite dowody naukowe wizualne wyniki badań (mapy ciepła, ścieżki postrzegania) niektóre odpowiedzi na nurtujące nas pytania dot. interfejsu

39 Co jeśli nas nie stać?

40 Co jeśli nas nie stać? najlepiej mieć w zespole doświadczoną osobę w przeprowadzaniu badań użyteczności designerzy i developerzy też mogą przeprowadzać różnego rodzaje testy i badania użyteczności należy pamiętać, że: Any Test Is Better Than No Test

41 Koniec? niekoniecznie :)

42 Konkurs na najciekawszą, użyteczną i funkcjonalną witrynę WWW

43 Nagroda roczny dostęp do wirtualnej biblioteki O REILLY Safari Books Online więcej informacji na: safari.oreilly.com

44 Dziękuję za uwagę Maciej Dziurla Millenium Project Ul. Limanowskiego Poznań