POSTĘPOWANIE SĄDOWOADMINISTRACYJNE

Transkrypt

1 POSTĘPOWANIE SĄDOWOADMINISTRACYJNE

2 Podręczniki K. Chorąży, W. Taras, A. Wróbel: Postępowanie administracyjne, egzekucyjne i sądowoadministracyj ne Wolters Kluwer 2009

3 Barbara Adamiak, Janusz Borkowski: Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyj ne Lexis Nexis 2013

4 Tadeusz Woś (red.) Postępowanie sądowoadministracyj ne LexisNexis 2013

5 E-LEARNING od 10 listopada dl.wsei.lublin.pl materiały pomocnicze testy

6 UWAGI OGÓLNE

7 SYSTEM PROCEDURALNEGO PRAWA ADMINISTRACYJNEGO ogólne postępowanie administracyjne przepisy o wykonaniu aktów administracyjnych postępowanie podatkowe postępowanie karnoadministracyjne postępowanie przed sądami administracyjnymi

8 organ sąd administracyjny strona strona strona

9 KSZTAŁTOWANIE SIĘ SĄDOWNICTWA ADMINISTRACYJNEGO

10 HISTORIA XVII XVIII w. - państwo policyjne? monarchia absolutna Princeps legibus absolutus est brak praw podmiotowych przepisy proceduralne instrukcja wewnętrzna rekurs hierarchiczny droga łaski

11 XIX W. parlament ustawy jako źródło prawa konstrukcja praw podmiotowych wiążące decyzje administracyjne wiążące dwustronnie instytucja odwołania zewnętrzna kontrola administracji kontrola sądowa! są jeszcze sądy w Berlinie

12 GENEZA francuska Rada Stanu + tzw. rady prefekturalne w Radzie Stanu sekcja ds. rozstrzygania sporów administracyjnych 1872 r. formalny status sądu administracyjnego

13 GENEZA 2 2 poł. XIX wieku odrębne sądownictwo administracyjne w państwach niemieckich Trybunał Administracyjny w Badenii (1863r.) Wyższy Sąd Administracyjny w Prusach (1875 r.) Trybunał Administracyjny w Austrii (1876 r.)

14 SĄDOWNICTWO ADMINISTRACYJNE NA ZIEMIACH POLSKICH in Polonia lex est rex, non rex est lex rozbiory

15 KSIĘSTWO WARSZAWSKIE Rada Stanu ( ) organ pomocniczy i doradczy monarchy kompetencje prawodawcze wykonawcze sądownicze

16 KOMPETENCJE SĄDOWNICZE RADY STANU prawo rozpoznawania sporów kompetencyjnych między władzami administracyjnymi a sądowymi między organami administracji odpowiedzialność urzędników

17 KOMPETENCJE SĄDOWNICZE RADY STANU - EWOLUCJA dekret księcia Fryderyka Augusta z dnia 19 września 1810 r. o organizacji Rady Stanu organ II instancji sądownictwa administracyjnego wyroki podlegały zatwierdzeniu królewskiemu w I instancji - wyjątkowo w sprawach związanych z umowami zawieranymi przez ministrów dotyczących potrzeb kraju

18 I instancja Rady Prefekturalne (Rady Interesów Spornych) rozstrzyganie sporów między administracją a dzierżawcami dóbr narodowych i majątku wykonawcami robót publicznych, dostawcami oraz innymi osobami prywatnymi o uznanie brzmienia zatwierdzonego kontraktu i jego wykonanie prośby o ulgi w podatkach i innych ciężarach publicznych

19 TRYB POSTĘPOWANIA PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI W KSIĘSTWIE WARSZAWSKIM przebieg postępowania został uregulowany jedynie w instancji odwoławczej przed Radą Stanu strony obowiązywał przymus adwokacki, termin do wniesienia odwołania od decyzji Rady Prefekturalnej wynosił 3 miesiące od chwili jej doręczenia stronie orzeczeń Rady nie nazywano wyrokami lecz decyzjami rozprawa niejawna

20 SĄDOWNICTWO ADMINISTRACYJNE W KRÓLESTWIE POLSKIM I instancja do 1817 r. - Rady Prefekturalne od 1817 r. - Komisje Wojewódzkie 1837 r. - Rządy Gubernialne II instancja do 1822 r. - Delegacja Administracyjna od 1822 r. - Rada Stanu

21 OKRES II RZECZPOSPOLITEJ

22 NAJWYŻSZY TRYBUNAŁ ADMINISTRACYJNY Konstytucja RP z 17 marca 1921 r. zapowiedź utworzenia sądownictwa administracyjnego ustawa z dnia 3 sierpnia 1922 r. o Najwyższym Trybunale Administracyjnym rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 27 października 1932 r. o Najwyższym Trybunale Administracyjnym

23 NTA ogólnopolski organ sądowej kontroli administracji art. 17 Konstytucji orzekanie o legalności aktów administracyjnych w zakresie administracji rządowej i samorządowej uprawnienia kasacyjne

24 WŁAŚCIWOŚĆ NTA klauzula generalna skargi na zarządzenia i orzeczenia administracji za wyjątkiem: 1. spraw należących do właściwości sądów powszechnych i szczególnych 2. spraw, w których władze administracyjne były uprawnione do rozstrzygania według swobodnego uznania 3. spraw dyplomatycznych, konsularnych, dyscyplinarnych od 1932 r. - wiążąca wykładnia przepisów budzących wątpliwości w praktyce organów

25 NTA - ROZBICIE DZIELNICOWE b. zabór austriacki i rosyjski model jednoinstancyjny (NTA) b. zabór niemiecki model trójinstancyjny wydziały powiatowe (miejskie wydziały obwodowe) I instancja wojewódzkie sądy administracyjne (Toruń, Poznań, Katowice II instancja) NTA - III instancja

26 TRYB POSTĘPOWANIA PRZED NTA po wykorzystaniu środków zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym kontrola legalności decyzji niezaskarżalność bezczynności organu termin do wniesienia skargi - 2 miesiące przymus adwokacki orzeczenia oddalenie skargi uchylenie zaskarżonej decyzji (wyrok kasacyjny) brak odrębnego postępowania dowodowego

27 CHARAKTER POSTĘPOWANIA PRZED NTA skład fachowy rozpoznanie skargi na rozprawie lub na posiedzeniu niejawnym orzeczenia zapadały w tzw. składach zwykłych lub pełnym składzie na Zgromadzeniu Ogólnym uchwały ZO od 1932 r. - do księgi zasad prawnych

28 INWALIDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY ustawa z dnia 26 marca 1935 r. w sprawach zaopatrzenia inwalidów wojennych i wojskowych kontrola legalności decyzji

29 OKRES PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ

30 PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ po wojnie NTA nie wznowił działalności brak ogólnego sądownictwa administracyjnego ale specjalne sądy administracyjne Trybunał Ubezpieczeń Społecznych okręgowe sądy ubezpieczeń społecznych próby reaktywacji 1. po 1956 r r. 3. pod koniec lat 70

31 1980 R. ustawa z dnia 31 stycznia 1980 roku o Naczelnym Sądzie Administracyjnym od dnia 1 września 1980 r. sąd jednoinstancyjny od 1981 r. - ośrodki zamiejscowe właściwość- enumeracja pozytywna art k.p.a.

32 regulacja w administracyjnego Kodeksie postępowania art k.p.a. 20 spraw, których rozstrzygnięcie mogło być przedmiotem skargi przesłanką wniesienia skargi było wszczęcie postępowania administracyjnego po dniu 1 września 1980 r. orzeczenia kasacyjne podlegał nadzorowi Najwyższego judykacyjnemu Sądu

33 WŁAŚCIWOŚĆ NSA DO 1995 R. 1. badanie zgodności z prawem decyzji administracyjnych 2. rozpatrywanie skarg na bezczynność administracji po wykorzystaniu środków przeciwdziałania bezczynności określonych w k.p.a. 3. uchwały zawierające rozstrzygnięcia zagadnień prawnych w kwestiach budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie

34 POSTĘPOWANIE PRZED NSA DO 1995 ROKU skarga wnoszona za pośrednictwem organu, który wydał decyzję termin - 30 dni od dnia doręczenia decyzji stronie organ przesyłał skargę wraz z odpowiedzią do NSA w ciągu 30 dni brak przymusu adwokackiego rozprawa

35 ustawa z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym poszerzenie właściwości rzeczowej orzekał również w sprawach skarg: na postanowienia wydawane w postępowaniu administracyjnym egzekucyjnym i zabezpieczającym na akty prawa miejscowego i inne z zakresu administracji publicznej akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego

36 CD możliwość uchylania aktów nadzoru możliwość stwierdzania nieważności aktów prawa miejscowego rozstrzygał spory kompetencyjne

37 TRYB WNOSZENIA SKARGI DO NSA bezpośrednio do sądu w terminie 30 dni jeżeli sąd nie otrzymał w terminie 30 dni odpowiedzi na skargę mógł orzec na podstawie stanu faktycznego i prawnego przedstawionego w skardze gdy nie budził uzasadnionych wątpliwości

38 FUNKCJE SĄDOWNICTWA ADMINISTRACYJNEGO

39 FUNKCJE 1. ochronna 2. kontrolna 3. prawotwórcza