(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/EP02/11125 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

Transkrypt

1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (21) Numer zgłoszenia: (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/EP02/11125 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: , WO03/ PCT Gazette nr 13/03 (51) Int.Cl. A01N 47/38 ( ) (54) Kompozycja grzybobójcza zawierająca pirymetanil i iprodion (30) Pierwszeństwo: ,FR,01/12033 (43) Zgłoszenie ogłoszono: BUP 08/05 (73) Uprawniony z patentu: BAYER CROPSCIENCE S.A.,Lyon,FR (72) Twórca(y) wynalazku: Patrice Duvert,Lyon,FR Dodo Hideo,Sao Paulo City,BR (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: WUP 11/09 (74) Pełnomocnik: Sztandke Teresa, Rzecznik Patentowy, PATPOL Sp. z o.o. PL B1

2 2 PL B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest nowa kompozycja grzybobójcza zawierająca pirymetanil i iprodion w stosunku od 1/3 do 3, a także zastosowanie takiej kompozycji do zwalczania określonych chorób roślin albo do zwalczania specyficznych fitopatogennych grzybów występujących lub zdolnych do występowania u roślin. Pirymetanil jest opisany w książce pod tytułem The Electronic Pesticide Manuał wersja 1.1 (British Crop Protection Council, opublikowana przez Clive Tomlin); przy czym pozycja ta opisuje również iprodion pod kątem jego właściwości grzybobójczych. Francuskie zgłoszenie patentowe nr , które zasadniczo omawia mieszaniny na podstawie pirymetanilu i licznych innych związków, podaje listę ponad 11 typów rodzin związków grzybobójczych i ponad 70 związków kandydatów do tych mieszanin. Wśród tej listy związków tylko 23 mieszaniny doprowadzono do badań doświadczalnych, a żadnej nie poddano badaniom w otwartym polu. I tak, nawet jeżeli mieszanina pirymetanilu i iprodionu w stosunku 5 do 1 jest podana jako przykład do zwalczania Botrytis cinerea w warunkach laboratoryjnych, to nie podano żadnych wyników uzyskanych w otwartym polu. Ponadto japońskie zgłoszenie patentowe JP omawia liczne kompozycje na podstawie określonych pochodnych pirymidyny zmieszanych zwłaszcza z iprodionem. Jednakże dokument ten opisuje bardzo szeroki zakres stosunków obecnych tam substancji czynnych i jest bardzo ogólnikowy przy omawianiu właściwości tych kompozycji bez podawania wyników. Jednakże wciąż pożądane jest polepszanie produktów, które mogą być stosowane przez rolników do zwalczania grzybiczych chorób roślin, a zwłaszcza upraw. Pożądane jest też polepszenie produktów grzybobójczych stosowanych do zwalczania chorób roślin powodowanych przez grzyby rodzaju Alternaria, Sclerotinia, Monilinia, Wilsonomyces, Ascochyta i Mycosphaerella. Pożądane jest też wciąż zmniejszanie dawek produktów chemicznych stosowanych wobec roślin lub owoców, w szczególności przez zmniejszanie aplikowanych dawek tych produktów. Pożądane jest wreszcie zwiększanie zakresu dostępnych produktów przeciwgrzybiczych w celu znalezienia wśród nich takich, które najlepiej nadają się do specyficznych zastosowań. Ponadto istotne jest dysponowanie środkami przeciwgrzybiczymi, które ograniczają lub zapobiegają zjawiskom odporności fitopatogennych organizmów, zwłaszcza występowaniu lub rozszerzaniu się szczepów rodzaju Alternaria, które są odporne wobec iprodionu. Korzystne jest także dysponowanie takimi produktami, które mają możliwie najszerszy zakres aktywności. Korzystna jest również możliwość dostarczania użytkownikowi rozwiązania w postaci środka przeciwgrzybiczego, który umożliwia lepszą ochronę przez redystrybucję na traktowaną roślinę, a zwłaszcza na liście. Do licznych problemów omówionych wyżej należy dodać związane z ochroną środowiska problemy środowiskowe, na które coraz bardziej wrażliwi są użytkownicy składników grzybobójczo czynnych, jak również konsumenci produktów uzyskanych z tych upraw. Inna trudność związana ze stosowaniem licznych substancji grzybobójczych polega na akumulacji niektórych z wyżej omówionych problemów. Trudniejsze jest nawet rozwiązywanie problemów skumulowanych, ponieważ rozwiązania, które mogą być brane pod uwagę, są czasem przeciwstawne albo nawet antagonistyczne. Pierwszy cel wynalazku obejmuje kompozycje grzybobójcze wykazujące szeroki zakres działania, to znaczy wykazujące istotne działanie wobec większej liczby fitopatogennych grzybów niż liczba fitopatogennych grzybów traktowanych znanymi kompozycjami. Drugi cel wynalazku obejmuje kompozycje grzybobójcze wykazujące zarówno działanie zapobiegawcze jak i działanie lecznicze, zwłaszcza polepszone działanie lecznicze w porównaniu ze znanymi kompozycjami grzybobójczymi. Inny cel wynalazku obejmuje kompozycje grzybobójcze, które mogą skutecznie zwalczać szczepy grzybów odporne na znane kompozycje grzybobójcze, zwłaszcza iprodion. Dalszym celem wynalazku są kompozycje grzybobójcze, które są skuteczne przy znacznie mniejszych dawkach w porównaniu z dawkami obecnie stosowanymi. Dalszy cel wynalazku obejmuje kompozycje grzybobójcze wykazujące właściwości zapobiegawcze, lecznicze, wyniszczające i przeciwdziałające zarodnikowaniu.

3 PL B1 3 Inne cele wynalazku mogą pojawić się w omówieniu wynalazku, który jest przedstawiony w niniejszym opisie. Niespodziewanie stwierdzono, że wszystkie te cele można osiągnąć w pełni lub częściowo, stosując kompozycje grzybobójcze będące przedmiotem wynalazku. Wynalazek proponuje również osiągnięcie wszystkich lub niektórych wyżej omówionych celów. Wynalazek dotyczy kompozycji zawierającej pirymetanil i iprodion w stosunku w zakresie od 1/3 do 3, korzystnie w zakresie od 1/2 do 2. Odnośniki do sposobów wytwarzania pirymetanilu i iprodionu można znaleźć w wyżej wymienionej książce. Zazwyczaj kompozycje według wynalazku zawierają 0, %, korzystnie 0,001-80% substancji czynnych, w zależności od tego, czy te związki są połączone albo czy występują w postaci dwóch składników stosowanych oddzielnie. Jeśli nie podano inaczej, stosunki i procenty stosowane lub opisane w niniejszym opisie i w zastrzeżeniach są stosunkami lub procentami wagowymi. W przypadku stosowania w praktyce substancje czynne kompozycji według wynalazku rzadko są stosowane same. I tak w przypadku ich stosowania te substancje czynne są zazwyczaj zestawione ze stałym lub ciekłym nośnikiem, który nadaje się do stosowania w szczególności w dziedzinie rolnictwa, i ewentualnie z co najmniej jednym środkiem powierzchniowo czynnym i/lub jednym lub więcej środkiem pomocniczym. W szczególności jako nośniki można stosować obojętne i znane nośniki. Jako środki powierzchniowo czynne można stosować substancje powierzchniowo czynne zwykle używane przy wytwarzaniu kompozycji, które mają być stosowane w dziedzinie rolnictwa, zwłaszcza do leczenia lub ochrony upraw, jak w niniejszym wynalazku. Zgodnie z innym rozwiązaniem według wynalazku, wyżej opisane różne kompozycje grzybobójcze według wynalazku mogą również występować w postaci mieszanin w zbiorniku. Te kompozycje grzybobójcze w postaci mieszanin w zbiorniku występują zazwyczaj w postaci rozcieńczonych kompozycji grzybobójczych. Najczęściej te tak zwane kompozycje grzybobójcze w postaci mieszanin w zbiorniku miesza się w pojemniku urządzenia do aplikowania. Zazwyczaj związki grzybobójcze stosowane w kompozycjach według wynalazku są więc zestawiane z jednym lub więcej nośnikami i/lub z jedną lub więcej substancjami stosowanymi do ich formułowania. I tak, jeśli to właściwe, kompozycje według wynalazku mogą zawierać do 99% nośnika i/lub do 25% jednego lub więcej środka powierzchniowo czynnego i/lub do 25% jednego lub więcej środka pomocniczego do wytwarzania preparatu. W niniejszym opisie określenie nośnik oznacza substancję naturalną lub syntetyczną, organiczną lub nieorganiczną, z którą substancja(e) czynna(e) występują w kompozycjach według wynalazku, w szczególności dla ułatwienia ich aplikowania na rośliny, owoce albo też na nasiona albo do gleby. Nośnik ten jest więc zazwyczaj obojętny i powinien być na ogół tolerowany w rolnictwie, zwłaszcza przez traktowaną roślinę albo przez owoce tej rośliny w szerokim sensie. Jako przykłady stałych nośników, które można stosować, można wymienić naturalne i syntetyczne krzemiany, żywice, woski, subtelnie rozdrobnione proszki lub granulaty gliny, zwłaszcza gliny kaolinowej, ziemię okrzemkową, bentonit albo glinki kwasowe, syntetyczny wodzian tlenku krzemu, talk, substancje ceramiczne, inne minerały, takie jak serycyt, kwarc, siarka, aktywowany węgiel drzewny, węglan wapnia, uwodniona krzemionka albo też nawozy sztuczne, takie jak siarczan amonu, fosforan amonu, azotan amonu, mocznik albo chlorek amonu. Jako przykłady ciekłych nośników, które można stosować, można wymienić wodę, alkohole, zwłaszcza metanol lub etanol, ketony, zwłaszcza aceton, metyloetyloketon albo cykloheksanon, frakcje ropy naftowej, węglowodory aromatyczne, takie jak benzen, toluen, ksylen, etylobenzen albo metylonaftalen, węglowodory niearomatyczne, takie jak heksan, cykloheksan, nafta albo olej napędowy, gaz skroplony, estry, takie jak octan etylu i octan butylu, nitryle, takie jak acetonitryl i izobutyronitryl, etery, takie jak eter diizopropyłowy albo dioksan, amidy, takie jak N,N-dimetyloformamid albo N,N- -dimetyloacetamid, węglowodory chlorowcowane, takie jak dichlorometan, trichloroetan albo czterochlorek węgla, sulfotlenek dimetylowy, oleje roślinne, takie jak olej sojowy albo olej z nasion bawełny.

4 4 PL B1 Jako środki powierzchniowo czynne można stosować środki emulgujące, dyspergujące albo zwilżające typu jonowego lub niejonowego. Można wymienić na przykład sole kwasów poliakrylowych, sole kwasów lignosulfonowych, sole kwasów fenolosulfonowych lub naftalenosulfonowych, produkty polikondensacji tlenku etylenu z alkoholami szeregu tłuszczowego albo z kwasami tłuszczowymi albo z aminami szeregu tłuszczowego, podstawione fenole, zwłaszcza alkilofenole lub arylofenole, sole estrów kwasu sulfobursztynowego, pochodne tauryny, zwłaszcza tauryniany alkilowe, estry kwasu fosforowego polioksyetylowanych alkoholi lub fenoli. W szczególności można wymienić sole sulfonianów alkilowych, alkiloarylosulfoniany, etery alkiloarylowe, ich polioksyetylenowe pochodne, etery glikolu polietylenowego, estry polialkoholi, pochodne cukrów, alkoholi i tym podobne. Obecność co najmniej jednego środka powierzchniowo czynnego jest na ogół istotna, gdy co najmniej jeden ze składników czynnych i/lub obojętnych nośników nie jest rozpuszczalny, w szczególności w wodzie, w przypadku, gdy nośnikiem do aplikowania jest woda. W kompozycjach według wynalazku możliwe jest zestawianie z substancjami czynnymi wszelkich rodzajów innych składników albo środków, takich jak na przykład koloidy ochronne, środki zwiększające przyczepność, środki zagęszczające, środki tiksotropowe, środki zwiększające przenikanie, środki stabilizujące, takie jak wodorofosforan izopropylu, 2,6-di-t-butylo-4-metylofenol, 2-t-butylo-4- -metoksyfenol i 3-t-butylo-4-metoksyfenol, oleje roślinne lub mineralne, kwasy tłuszczowe albo ich estry, środki maskujące, środki dyspergujące, takie jak kazeina, żelatyna, sacharydy i zwłaszcza sproszkowana skrobia, guma arabska, niektóre pochodne celulozy albo kwasu alginowego, pochodne ligniny, bentonit, polimery syntetyczne rozpuszczalne w wodzie, zwłaszcza alkohol poliwinylowy, poliwinylopirolidon, kwasy poliakrylowe i tym podobne, jak również inne substancje czynne znane ze swych właściwości szkodnikobójczych, zwłaszcza owadobójczych lub grzybobójczych, albo z właściwości przyspieszających wzrost roślin, zwłaszcza nawozy, albo z właściwości regulujących wzrost owadów lub roślin. Kompozycje grzybobójcze według wynalazku mogą występować w różnych postaciach, w szczególności w postaci stałej lub ciekłej. Ogólnie biorąc, kompozycje według wynalazku mogą występować w postaci różnych preparatów. I tak kompozycje zawierające substancje czynne można stosować jako urządzenia do aerozolowego dawkowania, przynęty (gotowe do użytku), zawiesiny kapsułek, koncentraty do odymiania na zimno, proszki do opylania, koncentraty emulsyjne, emulsje typu woda/woda, emulsje typu olej/emulsja odwrócona, granulki w kapsułkach, drobne granulki, koncentraty zawiesinowe do traktowania nasion, sprężone gazy, produkty wytwarzające gaz, granulaty, koncentraty do odymiania na gorąco, makrogranulki, mikrogranulki, proszki dyspergujące w oleju, koncentraty zawiesinowe mieszające się z olejem, ciecze mieszające się z olejem, pasty, pałeczki do roślin, proszki do traktowania nasion na sucho, nasiona powlekane środkiem szkodnikobójczym, świece dymne, pojemniki dymne, generatory dymu, pastylki dymne, pałeczki dymne, tabletki dymne, puszki dymne, koncentraty rozpuszczalne, proszki rozpuszczalne, roztwory do traktowania nasion, koncentraty zawiesinowe (koncentraty zdolne do płynięcia), ciecze ultra Iow volume, zawiesiny ultra Iow volume, produkty wydzielające parę, granulki lub tabletki dyspergujące w wodzie, proszek dyspergujący w wodzie do traktowania zawiesiną, granulki lub tabletki rozpuszczalne w wodzie, rozpuszczalny w wodzie proszek do traktowania nasion, jak również możliwe mieszaniny, połączenia lub kombinacje tych różnych postaci. Dodatkowo do pirymetanilu i iprodionu kompozycja według wynalazku może również zawierać inne substancje czynne, a zwłaszcza jeden lub więcej związków nadających się do ochrony roślin przed szkodnikami. Takie dodawanie dodatkowych substancji czynnych umożliwia dodawanie do nowych właściwości kompozycji według wynalazku znanych lub nieznanych właściwości takich dodatkowych substancji czynnych. Wśród takich dodatkowych substancji czynnych kompozycja według wynalazku może zawierać jeden lub więcej związków owadobójczych, chwastobójczych lub grzybobójczych albo związków regulujących wzrost. Jako dodatkowe substancje grzybobójcze, które można stosować w kompozycji według wynalazku same albo w kombinacji z innymi substancjami czynnymi, zwłaszcza szkodnikobójczymi, można wymienić 2-fenylofenol, siarczan 8-hydroksychinoliny, ac , ampelomyces quisqualis, azakonazol, azoksystrobinę, bacillus subtilis, benalaksyl, benomyl, bifenyl, bitertanol, blastycydynę-s, mieszaninę Bordeaux, boraks, bromukonazol, bupirymat, kalboksynę, polisiarczek wapnia, kaptafol, kaptan,

5 PL B1 5 karbendazym, karpropamid (ktu 3616), ega , chinometionat, chlorotalonil, chlozolinat, wodorotlenek miedzi, naftenian miedzi, tlenochlorek miedzi, siarczan miedzi, tlenek miedzi, cymoksanil, cyprokonazol, dazomet, debakarb, diciilofluanid, dichlomezynę, dichlorofen, diklocymet, dikloran, dietofenkarb, difenokonazol, difenzokwat, me tyło siarczan difenzokwatu, diflumetorym, dimetyrymol, dimetomorf, dinikonazol, dinikonazol-m, dinobuton, dinokap, difenyloaminę, ditianon, dodemorf, octan dodemorfu, dodynę, wolną zasadę dodyny, edifenfos, epoksykonazol (bas 480f), etasulfokarb, etyrymol, etridiazol, famoksadon, fenamidon, fenarymol, fenbukonazol, fenfin, fenfuram, fenheksamid, fenpiklonil, fenpropidynę, fenpropimorf, octan fentynu, wodorotlenek fentynu, ferbam, ferimzon, fluazynam, fludioksonil, fluoroimid, fluchinkonazol, flusilazol, flusulfamid, flutolanil, flutriafol, fluoksastrobing folpet, formaldehyd, fosetyl, fosetylo-glin, fuberydazol, furalaksyl, fusarium oxysporum, gliocladium virens, gwazatynę, octany gwazatyny, gy-81, heksachlorobenzen, heksakonazol, hymeksazol, icia 0858, ikf-916, imazalil, siarczan imazalilu, imibenkonazol, iminoktadynę, trioctan iminoktadyny, tris- (albesilan) iminoktadyny, ipkonazol, iprobenfos, iprodion, iprowalikarb, kasugamycynę, wodzian chlorowodorku kasugamycyny, metylo-kresoksym, mankoper, mankozeb, maneb, mepronil, chlorek rtęci(ii), tlenek rtęci(ii), chlorek rtęci(i), metalaksyl, metalaksyl-m, metam, sodowa pochodna metamu, metkonazol, metasulfokarb, izotiocyjanian metylu, metiram, metominostrobina (ssf-126), mon65500, myklotbutanil, nabam, kwas naftenowy, natamycynę, bis-(dimetyloditiokarbaminian) niklu, izopropylonitrotal, nuarymol, oktylinon, ofurace, kwas oleinowy (kwasy tłuszczowe), oksadiksyl, miedziową pochodną oksyny, oksykarboksynę, penkonazol, pencykuron, pentachlorofenol, laurynian pentachlorofenylu, perfurazoat, octan fenylortęci, phlebiopsis gigantea, ftalid, piperalinę, polioksynę b, polioksyny, polioksorym, hydroksychinolinosiarczan potasu, probenazol, prochloraz, procymidon, propamokarb, chlorowodorek propamokarbu,propikonazol, propineb, protiokonazot, pirazofos, pirybutykarb, piryfenoks, pirochilon, chinoksyfen, chintozen, rh-7281; s-butyloaminę, 2-fenylofenolan sodu, pentachlorofenolan sodu, spiroksaminę (kwg 4168), streptomyces griseoviridis, siarkę, oleje smołowe, tebukonazol, teknazen, tetrakonazol, tiabendazol, tifluzamid, metylo-tiofanat, tiram, metylo-tolklofos, tolilofluanid, triadimefon, triadimenol, triazoksyd, trichoderma harzianum, tricyklazol, tridemorf, triflumizol, triforynę, tritikonazol, walidamycynę, winklozolinę, naftenian cynku, zineb, ziram, związki o nazwie chemicznej ester (e,e)-2-(2-(1-(1-(2-pirydylo)-propyloksyimino)-1-cyklopropylometyloksymetylo)fenylowy) kwasu 3-metoksypropenowego i 3-(3,5-dichlorofenylo)-4-chloropirazol. Zgodnie z innym korzystnym rozwiązaniem wynalazek obejmuje również sposób leczniczego lub zapobiegawczego zwalczania u roślin fitopatogennych organizmów z rodzaju Alternaria, Sclerotinia, Monilinia, Wilsonomyces, Ascochyta i Mycosphaerella, przy czym sposób według wynalazku polega na stosowaniu pirymetanilu i iprodionu. Korzystnie w sposobie według wynalazku stosuje się kompozycję według wynalazku, jak wyżej opisano. Podczas stosowania w sposobie według wynalazku pirymetanil stosuje się w ilości w zakresie od 50 do 1000 g/ha, korzystnie g/ha. W przypadku iprodionu korzystnie stosuje się 50 do 1000 g/ha, korzystnie g/ha. Wśród sposobów lub metod traktowania i/lub ochrony według wynalazku korzystne są te, które stosuje się do traktowania i/lub ochrony upraw, a wśród tych metod lub sposobów szczególnie korzystne są te, które stosuje się do ochrony warzyw, owoców lub upraw roślin produkujących olej. Sposoby według wynalazku można stosować w różnych formach, w szczególności stosując różne sposoby aplikowania, lecz także różne techniki aplikowania albo też do ochrony różnych typów, rodzajów lub rodzin warzyw lub roślin, albo też do niszczenia lub zwalczania różnych typów fitopatogennych organizmów. Biorąc pod uwagę różne sposoby aplikowania stosowane w sposobach według wynalazku, możliwe są zwłaszcza równoczesne, oddzielne, naprzemienne lub kolejne sposoby aplikowania. Jednak najczęściej wśród metod aplikowania, które stosuje się w sposobie według wynalazku i które są korzystne, wymienia się równoczesny sposób aplikowania substancji czynnych. Jednakże względnie korzystny wariant sposobu według wynalazku obejmuje naprzemienny sposób aplikowania substancji czynnych. Dodatkowo do różnych rozwiązań sposobu według wynalazku, które zostały już opisane, w sposobie tym można też stosować wiele różnych technik aplikowania. Jako takie techniki wymienia się zwłaszcza opylanie, zanurzanie, opryskiwanie, odymianie lub rozpylanie mgławicowe i tym podobne. Inne warianty metod aplikowania stosowane w sposobie według wynalazku występują zwłaszcza w zależności od części roślin lub roślinności, które traktuje się albo które mają być traktowane.

6 6 PL B1 I tak sposób według wynalazku można prowadzić w przypadku leczenia lub ochrony materiału do rozmnażania roślin albo nasion, zwłaszcza w przypadku nasion zbóż, bulw albo kłączy, do traktowania korzeni albo do traktowania łodyg lub liści roślin, jak również do traktowania korzeni albo też owoców lub innych części roślin, które posiadają istotną wartość ekonomiczną lub agronomiczną. Ponadto sposób według wynalazku można prowadzić w przypadku traktowania roślin na różnych etapach ich rozwoju, zwłaszcza w przypadku traktowania nasion, siewek albo siewek do przesadzania lub roślin do przesadzania, albo też w przypadku roślin, owoców lub zbiorów. Wśród fitopatogennych grzybów roślin uprawnych, które można korzystnie zwalczać zgodnie z wynalazkiem, wymienia się adelomycetes z rodzajów - Alternaria, na przykład Alternaria solani (choroba Alternaria gatunków Solanaceae, a zwłaszcza pomidora i ziemniaka), Alternaria dauci (choroba Alternaria marchwi), Alternaria porri (choroba Alternaria cebuli), Alternaria kikuchiana (choroba Alternaria grusz), Alternaria mali (choroba Alternaria jabłoni), Alternaria brassicae i Alternaria brassicicola (choroba Alternaria roślin krzyżowych), - Sclerotinia, na przykład Sclerotinia minor, Sclerotinia sclerotiorum (choroba Sclerotinia sałaty, fasoli szparagowej i tym podobne), - Monilinia, na przykład Monilinia fructicola, Monilinia fructigena lub Monilinia laxa (choroba Monilinia drzew owoców pestkowych), - Wilsonomyces, na przykład Wilsonomyces carpophila (otwory w drzewach owoców pestkowych), - z rodzaju Ascochyta, na przykład Ascochyta pisi, - Mycosphaerella, na przykład Mycosphaerella pinodes (antraknoza grochu bogatego w białko). Dodatkowy aspekt wynalazku dotyczy produktu do równoczesnego, oddzielnego, naprzemiennego lub kolejnego aplikowania pirymetanilu i iprodionu. Następujące przykłady bliżej wyjaśniają różne aspekty wynalazku, zwłaszcza aspekty dotyczące kompozycji i sposobu według wynalazku z zastosowaniem tych kompozycji grzybobójczych. Jednakże przykłady te nie ograniczają w żadnej mierze zakresu wynalazku. P r z y k ł a d 1. Przykład ten ilustruje skuteczność kompozycji według wynalazku zawierającej pirymetanil i iprodion jako substancję czynną do zwalczania Alternaria solani na ziemniakach. W szczególności można wykazać bardzo dobry okres skutecznego działania kompozycji według wynalazku. Porównuje się następujące związki grzybobójcze: - iprodion w dawce 750 g/ha, - pirymetanil w dawce 600 g/ha, - iprodion + pirymetanil w dawkach , i g/ha aplikowanych w objętości mieszaniny 1000 litrów/ha. Produkty aplikuje się na ziemniaki (rodzaj Bintje), które są wrażliwe na Alternaria solani. Różne testowane produkty rozpyla się co 12 dni, stosując łącznie 3 aplikowania zgodnie z programem traktowania, w którym pomiędzy każdorazowe rozpylania wstawia się mankozeb w ilości 2400 g/ha aplikowany co 13 dni zgodnie ze schematem: mankozeb - testowany produkt - mankozeb - testowany produkt - mankozeb - testowany produkt Ocenę choroby (procentowe zniszczenie powierzchni liści) prowadzi się po upływie 15 dni po drugim aplikowaniu testowanych produktów (15 DAB), 8 dni i 17 dni po trzecim aplikowaniu testowanych produktów (8 DAC i 17 DAC). Wyniki są zebrane w tabeli 1. T a b e l a 1 15 DAB 8 DAC 17 DAC próba kontrolna 20 43,75 57,50 iprodion (750) 1,75 4,38 10 pirymetanil (600) 3,44 8,75 13,13 iprodion+pirymetanil ( ) 4,38 5,94 7,81 iprodion+pirymetanil ( ) 4,06 5,31 6,25 iprodion+pirymetanil ( ) 2,94 4,69 5,94

7 PL B1 7 P r z y k ł a d 2. Przykład ten ilustruje skuteczność kompozycji według wynalazku zawierającej pirymetanil i iprodion jako substancję czynną do zwalczania Alternaria dauci na marchwi. Porównuje się następujące związki grzybobójcze: - iprodion w dawce 750 g/ha, - pirymetanil w dawce 600 g/ha, - iprodion + pirymetanil w dawkach i g/ha aplikowanych w objętości mieszaniny 1000 litrów/ha. Produkty aplikuje się na marchew (rodzaj Nantes), która jest wrażliwa na Alternaria dauci. Testowane produkty rozpyla się łącznie w 3 aplikowaniach z przerwami 8 dni pomiędzy pierwszym i drugim aplikowaniem i 10 dni pomiędzy drugim i trzecim aplikowaniem. Ocenę choroby (procentowe zniszczenie powierzchni liści) prowadzi się po upływie 7 dni po pierwszym i drugim aplikowaniu, a następnie 3 dni i 8 dni po trzecim aplikowaniu. Wyniki są zebrane w tabeli 2. T a b e l a 2 7 DAA 7 DAB 3 DAC 8 DAC próba kontrolna 36,2 52,5 68,7 94,4 iprodion (750) 8,7 11,9 19,4 35 pirymetanil (600) 11,9 21,9 31,2 57,5 iprodion+pirymetanil ( ) 6,6 9,4 15,6 32,5 iprodion+pirymetanil ( ) 6,9 9,7 18,1 28,7 P r z y k ł a d 3. Przykład ten ilustruje skuteczność kompozycji według wynalazku zawierającej pirymetanil i iprodion jako substancję czynną do zwalczania Alternaria porri na cebuli. Porównuje się następujące związki grzybobójcze: - iprodion w dawce 750 g/ha, - pirymetanil w dawce 600 g/ha, - iprodion + pirymetanil w dawkach g/ha aplikowanych w objętości mieszaniny 1000 litrów/ha. Prowadzi się łącznie 5 kolejnych zapobiegawczych opryskiwań na rośliny cebuli, które są początkowo 31-dniowe, w rytmie 13 dni. W 32 dni po ostatnim aplikowaniu zbiera się plony i oblicza się wydajność w kg bulw na ha i przyrost wydajności wyraża się w porównaniu z nietraktowaną próbą kontrolną. Wyniki zebrane są w tabeli 3. T a b e l a 3 Wydajność (kg/ha) Przyrost wydajności (%) próba kontrolna / iprodion (750) ,8 pirymetanil (600) ,5 iprodion+pirymetanil ( ) ,1 P r z y k ł a d 4. Test ten ilustruje skuteczność kompozycji według wynalazku zawierającej pirymetanil i iprodion jako substancję czynną do zwalczania Sclerotinia ścierotinium na sałacie. Porównuje się następujące związki grzybobójcze: - iprodion w dawce 750 g/ha, - pirymetanil w dawce 800 g/ha, - iprodion + pirymetanil w dawkach g/ha. Wszystkie produkty aplikuje się w objętości mieszaniny 500 litrów/ha. Prowadzi się łącznie 5 opryskiwań na roślinach sałaty (rodzaj Manita). Zakażenie przez Sclerotinia prowadzi się następnego dnia po pierwszym traktowaniu przez rozprzestrzenienie na glebie zakażonych łodyg rzepaku. W czasie testu prowadzi się 11-krotnie obliczenia roślin sałaty zaatakowanych przez Sclerotinia.

8 8 PL B1 Wyniki zebrane są w tabeli 4. T a b e l a próba kontrolna 4,8 7,8 9 17,8 23,3 29,5 31,5 36,8 38,9 43,1 47,3 iprodion (750) pirymetanil (800) iprodion+pirymetanil ( ) 1 2, ,8 5,5 5,9 6,7 7,4 7,9 3,5 5,5 8 14, , ,4 31,4 33,9 35,8 0,5 1,3 2 2,3 2,5 2,3 2, ,3 4,4 P r z y k ł a d 5. Przykład ten ilustruje skuteczność kompozycji według wynalazku zawierającej pirymetanil i iprodion jako substancję czynną do zwalczania Ascochyta pisi na grochu bogatym w białko. Porównuje się następujące związki grzybobójcze: - iprodion w dawce 500 g/ha, - pirymetanil w dawce 600 g/ha, - iprodion + pirymetanil w dawkach i g/ha aplikowanych w objętości mieszaniny 300 litrów/ha. Prowadzi się dwa kolejne opryskiwania na rośliny grochu (rodzaj Baccara) na etapie kwitnienia i następnie w 2 tygodnie po pierwszym aplikowaniu. W 23 dni po drugim aplikowaniu oblicza się liczbę chorych liści i strączków. Wyniki zebrane są w tabeli 5. T a b e l a 5 Liczba chorych liści (%) Liczba chorych liści (%) próba kontrolna iprodion (500) pirymetanil (600) iprodion+pirymetanil ( ) iprodion+pirymetanil ( ) Kompozycja według wynalazku, zwłaszcza w dawce g/ha substancji czynnych, pozwala na wysoką ochronę liści roślin, a zwłaszcza strączków, które są częściami roślin, które przede wszystkim powinny być chronione z agronomicznego punktu widzenia. Wszystkie te przykłady wykazują wyższość kompozycji według wynalazku w porównaniu ze znanymi substancjami czynnymi stosowanymi oddzielnie. Zastrzeżenia patentowe 1. Kompozycja grzybobójcza, znamienna tym, że zawiera pirymetanil i iprodion w odpowiednim stosunku w zakresie od 1/3 do 3, korzystnie od 1/2 do Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera nośnik, stały lub ciekły, nadający się do stosowania zwłaszcza w dziedzinie rolnictwa, oraz ewentualnie co najmniej jeden środek powierzchniowo czynny i/lub jeden lub więcej środek pomocniczy. 3. Sposób leczniczego lub zapobiegawczego zwalczania na roślinach organizmów fitopatogennych z rodzaju Alternaria, Sclerotinia, Monilinia, Wilsonomyces, Ascochytai Mycosphaerella, znamienny tym, że stosuje się pirymetanil i iprodion. 4. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że pirymetanil stosuje się w ilości od 50 do 1000 g/ha. 5. Sposób według zastrz. 3, znamienny tym, że pirymetanil stosuje się w ilości od 100 do 600 g/ha. 6. Sposób według któregokolwiek z zastrz. 3 do 5, znamienny tym, że iprodion stosuje się w ilości od 50 do 1000 g/ha.

9 PL B Sposób według któregokolwiek z zastrz. 3 do 6, znamienny tym, że iprodion stosuje się w ilości od 100 do 600 g/ha. 8. Sposób według któregokolwiek z zastrz. 3 do 7, znamienny tym, że prowadzi się traktowanie i/lub ochronę upraw, korzystnie ochronę warzyw, owoców albo roślin produkujących olej. 9. Sposób według któregokolwiek z zastrz. 3 do 8, znamienny tym, że prowadzi się traktowanie i/lub ochronę warzyw, owoców albo roślin produkujących olej. 10. Sposób według któregokolwiek z zastrz. 3 do 9, znamienny tym, że zwalcza się grzyby z rodzajów - Alternaria, na przykład Alternaria solani (choroba Alternaria gatunków Solanaceae, a zwłaszcza pomidora i ziemniaka), Alternaria dauci (choroba Alternaria marchwi), Alternaria porri (choroba Alternaria cebuli), Alternaria kikuchiana (choroba Alternaria grusz), Alternaria mali (choroba Alternaria jabłoni), Alternaria brassicae i Alternaria brassicicola (choroba Alternaria roślin krzyżowych), - Sclerotinia, na przykład Sclerotinia minor, Sclerotinia sclerotiorum (choroba Sclerotinia sałaty, fasoli szparagowej i tym podobne), - Monilinia, na przykład Monilinia fructicola, Monilinia fructigena lub Monilinia laxa (choroba Monilinia drzew owoców pestkowych), - Wilsonomyces, na przykład Wilsonomyces carpophila (dziurkowateść liści drzew owoców pestkowych), - z rodzaju Ascochyta, na przykład Ascochyta pisi, - Mycosphaerella, na przykład Mycosphaerella pinodes (antraknozy grochu bogatego w białko).

10 10 PL B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,00 zł.