W JELENIEJ GÓRZE GOSPODARKA LOKALNA

Transkrypt

1 IM WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY W JELENIEJ GÓRZE GOSPODARKA LOKALNA W WOJEWÓDZTWIE JELENIOGÓRSKIM PO TRZECH KWARTAŁACH 1993 ROKU ANEKS Szkolnctwo podstawowe wśród zadań własnych gmn

2 t- -:

3 , L :Ł., WOJEWÓDZKI URZĄD STATYSTYCZNY W JELENIEJ GÓRZE GOSPODARKA LOKALNA W WOJEWÓDZTWIE JELENIOGÓRSKIM PO TRZECH KWARTAŁACH 1993 ROKU URZĄD STATYSTYCE we WROCŁAWIU * ODDZIAŁ w JELENIEJ GÓRZE BIBLIOTEKA Nr ewdencyjny JłoS ANEKS Szkolnctwo podstawowe wśród zadań własnych gmn V J LISTOPAD 1993 r.

4 SPIS TREŚCI Strona PRZEDMOWA HIENIE KOMUNALNE Uwag ogólne Komunalzacja mena państwowego Jednostk organzacyjne własnoścj Komunalne budownctwo meszkanowe GOSPODARKA BUDŻETOWA GMIN Uwag ogólne Dochody budżetów gmn Ocena sytuacj fnansowej gmn ADMINISTRACJA SAMORZĄDOWA... : JEDNOSTKI GOSPODARCZE W GMINACH - SYSTEM REGON" WYNIKI FINANSOWE JEDNOSTEK GOSPODARCZYCH W GMINACH ANEKS SZKOLNICTWO PODSTAWOWE WŚRÓD ZADAŃ WŁASNYCH GMIN UWAGA: Przedruk w całośc lub częśc oraz wykorzystane danych statystycznych nformacj w druku dozwolone wyłączne z podanem źródła.

5 PRZEDMOWA Nnejsza publkacja jest kolejną edycją wydawanego kwartalne statystycznego opsu elementów gospodark lokalnej w gmnach województwa jelenogórskego. Obecne opracowane obejmuje III kwartał 1993 roku. Intencją autorów było zachowane dotychczasowego układu rzeczowego nformacj, zapewnene w ten sposób porównywalnośc umożlwene badań dynamk rozwoju gospodark lokalnej. Tradycyjne jednak rozszerzono podstawowy zakres prezentowanych zjawsk o aneks charakteryzujący sytuację organzacyjną fnansową szkolnctwa podstawowego w gmnach województwa jelenogórskego. Mają one bowem ustawowy obowązek przejęca z dnem 1 styczna 1994 r. od admnstracj rządowej szkolnctwa podstawowego. Mamy nadzeję, że zameszczone dane skłoną do głębszych refleksj nad stanem przyszłoścą ośwaty a być może ułatwą także procesy podejmowana decyzj zwązanych z reformowanem systemu szkolnctwa. Realzacja opracowana wymagała, jak zwykle, wykorzystana ne tylko sprawozdawczośc wyłączne statystycznej, lecz także welu nformacj pozastatystycznych uzyskanych dzęk życzlwej postawe współpracy pracownków Wydzału Geodezj, Kartograf Gospodark Gruntam Urzędu Wojewódzkego w Jelenej Górze, Regonalnej Izby Obrachunkowej oraz Sejmku Samorządowego Gmn Województwa Kuratorum Ośwaty. mgr Kazmerz Żurawsk DYREKTOR Wojewódzkego Urzędu Statystycznego w Jelenej Górze Jelena Góra, lstopad 1993 roku.

6 1. HIENIE KOMUNALNE 1.1. UWAGI OGÓLNE Jedną z najbardzej stotnych zman wprowadzonych w 1990 roku było przywrócene gmnom własnoścj oraz osobowośc prawnej. Stworzyło to ważne podstawy gospodarcze funkcjonowana samorządu terytoralnego, a ponadto pozwala na realzowane celów wspólnoty samorządowej w menu własnym gmn co równe stotne, na jej własną odpowedzalność. Istotą komunalzacj mena państwowego jest uwłaszczene gmn, tj. nadane m na własność konkretnych składnków majątkowych. Szczególną pozycję wśród tych składnków zajmują: neruchomośc (grunty budynk), zasoby meszkanowe oraz przedsęborstwa. Zakres tryb komunalzacj mena państwowego uregulowany został prawne w art Ustawy z dna 10 maja 1990 r. - Przepsy wprowadzające ustawę o samorządze terytoralnym ustawę o pracownkach samorządowych (Dz.U. nr 32, poz. 191). Istotnym uzupełnenem przepsów tej Ustawy jest Rozporządzene Rady Mnstrów z dna 26 czerwca 1991 roku w sprawe szczególnego trybu podzału przedsęborstw państwowych podlegających komunalzacj (Dz.U. nr 58, poz. 248). Rozporządzene to stosuje sę w przypadkach, gdy podzał przedsęborstwa państwowego, dla którego Wojewoda pełn funkcję organu założycelskego lub zakładów 1 nnych jednostek organzacyjnych podporządkowanych Wojewodze jest koneczny w zwązku z przekazanem mena gmnom lub ch zwązkom KOMUNALIZACJA MIENIA PAŃSTWOWEGO. Uwłaszczene gmn województwa jelenogórskego w zakrese neruchomośc (w znacznej częśc obejmującej grunty) jest sprawą o szczególnej wadze dla funkcjonowana gospodark lokalnej. Przejmowane przez gmny grunty są zróżncowane pod względem zagospodarowana przeznaczena. Obejmują one: grunty nezabudowane (użytk rolne, tereny zelone, park, lasy tp.), grunty zabudowane (pod zabudowę meszkanową, meszkańowo-usługową, usługową, przemysłową tp.), grunty przeznaczone pod budownctwo meszkanowe welorodznne ndywdualne, usług, rzemosło, obekty nfrastruktury społecznej tp.), tereny komunkacyjne (drog, place), pozostałe tereny (np. cmentarze, wysypska). Informacje dotyczące zakresu komunalzacj mena państwowego, tak z mocy prawa jak na wnosek gmn w okrese do końca III kwartału 1993 r. ujęto w tabl.1.

7 Tabl. 1. Zakres komunalzacj mena w gmnach województwa jelenogórskego według stanu na konec III kwartału 1993 roku 5 GMINY a - stan na konec III kwartału b - w III kwartale Komunalzacja mena z mocy prawa powerzchna gruntów w ha 1czba wydanych decyzj powerzchna gruntów w ha Komunalzacja mena na wnosek gmny lczba wydanych decyzj pozytywnych negatywnych WOJEWÓDZTWO a 16069, , b 223, , GMINY MIEJSKIE Bolesławec a 914, , b 0, Jelena Góra a 1829, , b 5,6 16 5,3 3 - Kamenna Góra a 407,7 79 5, b 67, Karpacz a 327, ,9 1 1 Kowary a 447, Lubań a 485,0 44 1,2 3 4 Pechowce a 265, Szklarska Poręba a 474,5 26 6,0 7 4 Śweradów Zdrój a 606,2 11 0,2 2 1 Wojceszów a 161, Zawdów a 161, Zgorzelec a 653,3 77 0,1 1 1 GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE Bogatyna a 455, ,3 2 - b 103, ,3 1 - Bo1ków a 510,2 46 0,8 1 - Gryfów Śląsk a 308,8 49 1,9 0 - Leśna a 337, ,4 9 - Lubawka a 484,7 64 5,6 9 4 b 0, 1 1 0,6 2 1 Lubomerz a 365,6 59 1,2 6 - Lwówek Śląsk a 744, ,7 4 _ b 8,2 6 1,7 1 Mrsk a 479, Nowogrodzec a 616,5 33 2,3 5 - Peńsk a 350, Śwerzawa a 452,7 30 3,3 6 - Węglnec a 284, ,0 7 - Wleń a 291,6 26 1,5 1 -

8 6 Tabl. 1. Zakres komunalzacj mena w gmnach województwa jelenogórskego według stanu na konec III kwartału 1993 roku (dok.) GMINY a - stan na konec III kwartału b - w III kwartale Komunalzacja mena z mocy prawa powerzchna gruntów w ha lczba wydanych decyzj powerzchna gruntów w ha Komunalzacja mena na wnosek gmny lczba wydanych decyzj pozytywnych negatywnych GMINY WIEJSKIE Bolesławec a 495, ,1 3 - Janowce Welke a 223,0 18 0,6 1 b 0,5 1 0,6 1 Jeżów Sudeck a 329, Kamenna Góra a 321, ,7 8 b - - 1,3 1 Lubań a 195,1 38 0,3 2 - Marcszów a 51, ,9 3 1 Mysłakowce a 466,9 46 3,3 3 b 7,0 4 - Olszyna a 137,5 40 0,2 1 - Osecznca a 203, Platerówka a 29, Podgórzyn a 245, Sekerczyn a 163, Stara Kamenca a 230,0 52 8,3 2 - Sulków a 271,2 25 0,3 1 - Zgorzelec a 288, , Źródło: Materały Wydzału Geodezj, Kartograf Gospodark Gruntam Urzędu Wojewódzkego w Jelenej Górze. Z dnem 27 maja 1990 roku z mocy prawa mene państwowe należące uprzedno do rad narodowych terenowych organów admnstracj państwowej stopna podstawowego oraz podporządkowanych m przedsęborstw, zakładów nnych jednostek organzacyjnych stało sę menem komunalnym. Procedura komunalzacj mena podstawowego z mocy prawa jest w województwe jelenogórskm poważne zaawansowana. Wększość gmn zakończyła już proces komunalzacj. Nelczne gmny ocenają zakres komunalzacj jako średn.

9 7 Do końca III kwartału 1993 r. wydano w województwe 2295 decyzj uznających prawo własnośc gmn w stosunku do gruntów państwowych o powerzchn ha. Tylko w III kwartale 1993 r. wydano 63 decyzje, które dotyczyły przejęca przez gmny 223,6 ha gruntów. Najwększe powerzchne gruntów komunał zowanych z mocy prawa nabyły gmny: - Jelena Góra ha, - Bolesławec (M) ha, - Lwówek Śląsk - Zgorzelec (M) 744 ha, 653 ha, - Nowogrodzec 617 ha. najmnejsze zaś gmny Platerówka - 30 ha Marcszów - 51 ha. Powerzchna skomunalzowanych z mocy prawa gruntów, według stanu na konec III kwartału r., stanow 3,7% obszaru województwa jelenogórskego. Zróżncowane tego udzału w poszczególnych gmnach jest znaczne. Najwyższy pozom skomunalzowana gruntów dotyczy mast. Grunty skomunalzowane z mocy prawa mają następujące udzały w % ogółu zajmowanej przez masto powerzchn: - Zgorzelec - Bolesławec - Lubań - Śweradów Zdrój - Zawdów - 41,2%, - 40,1%, - 30,1%, - 29,2%, - 26,6%. Na wnosek gmny mogą być jej przekazane równeż nne składnk mena państwowego, jeżel służą one realzacj zadań gmny. Do końca III kwartału br. wydano 206 decyzj w sprawach przekazana mena na wnosek gmny, w tym 179 decyzj pozytywnych. W ten sposób przekazano gmnom 316 ha gruntów, w tym 18 ha w III kwartale br. Najwększe powerzchne przekazane gmnom na ch wnosek uzyskały: - Bolesławec (W) - 57,1 ha, - Jelena Góra - Zgorzelec (W) - Leśna - Bolesławec (M) - 36,1 ha, - 35,4 ha, - 35,4 ha, - 30,6 ha. Jak wykazują dośwadczena, zakres tempo procesu komunalzacj mena państwowego kształtuje ne tylko skomplkowana procedura lecz także lczne rozbeżnośc mędzy stanem prawnym faktycznym neruchomośc w poszczególnych gmnach.

10 JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE WŁASNOŚCI KOMUNALNEJ Realzując zasadę cągłośc nformacj statystycznych publkujemy po raz kolejny dane o lczbe podmotów gospodarczych zarejestrowanych w systeme "REGON", wykonujących swe statutowe obowązk w oparcu o mene stanowące własność komunalną (samorządową). Dane te zawera tabl, 2 ujmująca lczbę jednostek w przekroju gmn dzałów gospodark narodowej. Lczba jednostek komunalnych w całym województwe ne zmenła sę zasadnczo w cągu trzecego kwartału 1993 r. Łączny stan zmenł sę z 351 jednostek w końcu I półrocza do 355 w końcu wrześna. Nastąpły jednak dość znaczące zmany zwłaszcza w nektórych gmnach dzałach gospodark narodowej. Tak węc w gmnach Bolesławec (M), Bolków, Lubań Zgorzelec (M), zwększyła sę lczba jednostek organzacyjnych gospodarkj o 3 podmoty w każdej gmne. W Jelenej Górze Kamennej Górze (M) powstały po 2 nowe jednostk, w Kowarach - 1. Jednocześne w pęcu gmnach wystąpło zmnejszene lczby jednostek, w tym w trzech gmnach (Bolesławec (W), Zgorzelec (W) Lubań (W) ubyło po 3 jednostk. Zmany loścowe ne zawsze jednak były skutkem dzałalnośc założycelskej lub lkwdacyjnej. Najczęścej polegały one na reorganzacj np. połączenu odrębne dzałających dotąd jednostek organzacyjnych lub przejęcu przez samorząd jednostek Już stnejących lecz podległych nnym gestorom. Nastąpło węc połączene organzacyjne bblotek domu kultury w gmnach Wleń Lubomerz, przejęce przez samorząd trzech przedszkol w gmne Bolków, organzacyjne przyporządkowane urzędom masta jednostek należących dotychczas do urzędów gmn w Lubanu, Bolesławcu, Kamennej Górze Zgorzelcu. Nastąpło równeż powołane Mejskej Straży Pożarnej w Kowarach zaś w Jelenej Górze powstały dwe jednostk: Zwązek Wodocągów Kanalzacj w Jelenej Górze oraz Przedsęborstwo Zwązku Wodocągów Kanalzacj Wodnk" sp. z o.o. w Jelenej Górze. W przekroju dzałowym domnują Jednostk organzacyjne własnoścj w dzale "ośwata wychowane". Stanową one 31,3% ogółu jednostek własnoścj. W dzale tym najlcznejsze są przedszkola szkoły podstawowe przejęte przez samorządy jako zadana własne. Ich lczba wzrosła o 5 w porównanu z końcem I półrocza. W pozostałych dzałach gospodark narodowej nastąpły newelke, jednostkowe zmany w stosunku do poprzednego okresu.

11 KOMUNA!.NE BUDOWNICTWO MIESZKANIOWE Zarządzane przez władze lokalne zasoby meszkanowe w gmnach województwa Jelenogórskego są ważnym elementem własnoścj oraz czynnkem określającym warunk meszkanowe ludnośc. W III kwartale 1993 roku przekazano do eksploatacj 7 meszkań komunalnych o 23 zbach łącznej powerzchn użytkowej 473 m2. Budownctwo komunalne stanowło 6,5% ogółu meszkań oddanych do użytku we wszystkch formach nwestowana. W porównanu do III kwartału 1992 r. nastąpł spadek efektów komunalnego budownctwa meszkanowego o 88,7%. W III kwartale 1993 r. 57,1% meszkań oddano w gmnach mejskch (Jelena Góra, Bolesławec) 42,9% w gmnach mejsko-wejskch (Lubomerz). W okrese tym ne rozpoczęto budowy żadnego budynku. W cągu trzech kwartałów na 40 gmn województwa jelenogórskego rozpoczęto realzację 36 meszkań tylko na terene dwóch gmn (Bolesławec Gryfów Śląsk). W końcu wrześna w różnym stadum zaawansowana robót budowlanych znajdowało sę w dalszym cągu 151 meszkań komunalnych o łącznej powerzchn użytkowej 8191 m2, zlokalzowanych na terene 7 gmn (Bolesławec, Bolków, Gryfów Śląsk, Lubomerz, Olszyna, Wojceszów Wleń). Borąc pod uwagę lczbę meszkań komunalnych oddanych do użytku nwestycj meszkanowych noworozpoczynanych, dostrzega sę w dalszym cągu słaby zwązek aktywnośc budownctwa komunalnego z potrzebam meszkanowym ludnośc gmn. Hamująco na komunalny ruch budowlano-meszkanowy wpływają małe - na ogół - możlwośc fnansowe gmn. '/'

12 10 Tabl.2. Jednostk organzacyjne własnoścj w systeme "REGON" Stan na konec wrześna 1993 r. Z ego GMINY Ogółem budownctwo gospodarka komunalna gospodarka meszkal owa nemater. usł.komun. ośwata wychowane Nr branży wg KGN WOJEWÓDZTWO GMINY MIEJSKIE Jelena Góra Bolesławec Kamenna Góra Karpacz Kowary Lubań Pechowce Szklarska Poręba Śweradów Zdrój 7 - la/ 1 1 Wojceszów Zawdów 6-1 Zgorzelec 14 la/ 2 - GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE Bogatyna Bolków Gryfów Śląsk Leśna Lubawka Lubomerz Lwówek Śląsk Mrsk Nowogrodzec Peńsk Śwerzawa Węglnec Wleń GMINY WIEJSKIE Bolesławec Janowce Welke Jeżów Sudeck Kamenna Góra Lubań Marcszów Mysłakowce Olszyna Osecznca Platerówka Podgórzyn Sekerczyn Stara Kamenca Sulków Zgorzelec a/ Własność meszana z przewagą własnoścj. kultura sztuka ochrona zdrowa opeka społeczna kultura f1zyczna turystyka wypoczynek pozostałe branże usług nlemater. admnstr. publczna wymar sprawedlwośc organ!z. poltyczne zwązków zawodowych nne GMINY Nr branży wg KGN WOJEWÓDZTWO GMINY MIEJSKIE Jelena Góra Bolesławec Kamenna Góra Karpacz Kowary Lubań Pechowce 2 2 _ Szklarska Poręba Śweradów Zdrój Wojceszów Zawdów Zgorzelec GMINY MIEJSKO WIEJSKIE Bogatyna Bolków Gryfów Śląsk Leśna Lubawka Lubomerz Lwówek Śląsk Mrsk Nowogrodzec Peńsk Śwerzawa Węglnec Wleń GMINY WIEJSKIE Bolesławec Janowce Welke Jeżów Sudeck Kamenna Góra Lubań Marcszów Mysłakowce Olszyna Osecznca Platerówka Podgórzyn Sekerczyn Stara Kamenca Su ków Zgorzelec

13 12 Tabl. 3. Komunalne budownctwo meszkanowe w III kwartale 1993 roku Wyszczególnene Meszkana oddane do użytku Meszkana rozpoczęte a-meszkana VII - IX 1993 I - I> 1993 I - I> 1993 b-zby c-powerzchna w lcz- IV - VI VII - IX w lcz- I - IX w lcz- I - IX użytkowa w m2 bach 1993 = 1992 = bach 1992 = bach bezwzg. = 100 = 100 bezwzg bezwzg1. «100 WOJEWÓDZTWO a 7 9,1 11, , , 1 b 23 8,9 14, , ,3 c ,1 12, , ,4 GMINY MIEJSKIE a 4 5,2 8, , ,7 b 12 4,7 11, , ,0 c 275 6,5 9, , ,6 Jelena Góra a 3 4,0 11, ,8 b 8 3,2 15, ,5 - - c 202 4,9 11, ,8 - - Bolesławec a 1 50, , ,7 b 4 50, , ,0 c 73 60, , ,6 GMINY MIEJSKO a ,7 24 -WIEJSKIE b , c , Gryfów Śląsk a _ 24 _ b c Lubomerz a ,3 b ,7 - - c ,4 - - (MINY WIEJSKIE a _ - _ 3 50,0 b ,0 - - c ,3 - -»/ Osecznca a b c - - * a/ W publkacj za I półrocze zamast gmny Osecznca omyłkowo podano gmnę Marcszów.

14 2. GOSPODARKA BUDŻETOWA GMIN Z. 1 UWAGI OGÓI-NE Kształtowane podstaw gospodark fnansowej gmn zostało zapoczątkowane przygotowanem szeregu aktów prawnych regulujących zarówno ogólne, jak szczegółowe elementy fnansów lokalnych. Do aktów tych należała przede wszystkm ustawa z dna roku o dochodach gmn zasadach ch subwencjonowana w 1991 roku (Dz.U.1990 nr 89, poz. 518). Praktyczną weryfkację wartośc zawartych w nej regulacj prawnych przynosła z pewnoścą gospodarka budżetowa gmn w latach W dnu r. Sejm uchwalł ustawę o zmane ustawy o dochodach gmn zasadach ch subwencjonowana w r. oraz o zmane ustawy o samorządze terytoralnym (Dz.U nr 5, poz. 20) przedłużając jej moc prawną na 1993 rok, natomast w dnu r. Sejm przyjął ustawę budżetową na beżący rok (Dz.U nr 14, poz.64). Najstotnejsza zmana wprowadzona w wymenonych wyżej aktach prawnych, to zwększene z 2% do 5% udzału gmn w podatku dochodowym od osób prawnych jednostek organzacyjnych ne posadających osobowośc prawnej, mających sedzbę na terene gmny. Ponadto stotne mejsce wśród dochodów budżetów gmn zajmuje 15% podatek dochodowy od osób fzycznych, w skład którego wszedł - podatek rolny od dochodów z dzałów specjalnych, - podatek dochodowy od osób fzycznych wykonujących dzałalność gospodarczą, - podatek wyrównawczy od osób fzycznych, - podatek od wynagrodzeń. Dochody budżetów gmnnych stanową równeż wpływy z podatków opłat lokalnych uzupełnane kwotam subwencj ogólnych przyznawanych gmnom z budżetu państwa DOCHODY BUDŻETÓW GMIN Zarówno welkośc jak struktura dochodów budżetów poszczególnych gmn województwa jelenogórskego mają poważne znaczene dla kształtu poltyk gospodark lokalnej. Szczególną rolę odgrywają zaś rozmary dochodów na zadana własne. Szczegółową charakterystykę welkośc dochodów, ch struktury a także wykonana planu dochodów w gmnach województwa jelenogórskego w trzech kwartałach 1993 roku zawera tablca 4.

15 14 Po trzech kwartałach 1993 roku łączne dochody budżetowe gmn województwa jelenogórskego osągnęły welkość ponad 924,3 mld zł. Z kwoty tej dochody na zadana własne stanowły 87,1%. Najwększe wpływy dochodów w analzowanym okrese uzyskano z tytułu podatku od neruchomośc, których wysokość stanowła 19,7% ogółu dochodów (22,6% dochodów własnych) z tytułu 15% podatku dochodowego od osób fzycznych w wysokośc 19,4% (22,3% dochodów własnych). Najwyższym udzałem wpływów z podatku od neruchomośc w ogólnej welkośc dochodów budżetowych za trzy kwartały 1993 roku wyróżnały sę gmny: - Bogatyna - 38,6%, - Bolesławec (W) - 33,5%, - Pechowce - 33,3%, - Lwówek Śląsk - 29,0%, najnższy zaś udzał tej grupy dochodów dotyczył gmn: - Lubomerz - 6,1%, - Platerówka - 7,2%, - Lubawka - 7,5%, - Lubań (W) - 7,6%. Ważne mejsce w układze dochodów budżetów lokalnych zajmowały równeż wpływy z podatku dochodowego od osób fzycznych. Najwyższy udzał tej grupy dochodów wystąpł w gmnach: - Mrsk 35,0%, - Su1 ków - 33,4%, - Kamenna Góra - 32,9%. Najmnejszy udzał wpływów z podatku dochodowego od osób fzycznych mał mejsce w gmne Karpacz. Wynósł on 7,5%. W nektórych gmnach województwa jelenogórskego stotne znaczene mają wpływy od środków transportowych (przecętne w 3 kwartałach 1993 roku 4,6% ogółu dochodów budżetów gmn), wpływy z opłaty skarbowej (4,2%), wpływy z karty podatkowej od dzałalnośc podatkowej osób fzycznych (19,4%) oraz wpływy z przypadającego gmnom 5% udzału w podatku dochodowym od osób prawnych (2,2%). Ponadto w okrese 3 kwartałów br. gmny województwa jelenogórskego otrzymały z budżetu państwa subwencje ogólne w łącznej wysokośc nemal 142,8 mld zł, co stanowło 15,4% ogółu dochodów budżetów gmn. Na realzację zadań zleconych z zakresu admnstracj rządowej w 3 kwartałach 1993 roku przyznane zostały gmnom dotacje celowe z budżetu państwa w łącznej wysokośc nemal 119,6 mld zł, tj. 12,9% ogółu dochodów budżetów gmn województwa jelenogórskego.

16 W trzech gmnach udzał dotacj celowych na zadana zlecone przekroczył 30% ogólnych dochodów budżetu. Są to gmny: - Wleń - 45,9%, - Wojceszów - 34,5%, - Lubomerz - 32,7%. Najnższy zaś udzał tych dotacj dotyczył gmn - Bolesławec (W) - 5,7%, - Jelena Góra - 6,5%, - Karpacz - 7,0%. - Bogatyna - 7,4%, Tablca 4 wskazuje także stopeń realzacj oczekwań władz lokalnych wyrażonych w uchwałach "budżetowych" na rok W okrese 3 kwartałów 1993 roku zrealzowano 74,5% rocznych planów dochodów budżetowych gmn a w zakrese dochodów na zadana własne 74,1%. We wszystkch gmnach uzyskano w tym okrese ponad 50% planowanych rocznych dochodów na zadana własne. Najwyższy stopeń realzacj tych dochodów dotyczył gmn: - Zgorzelec (W) - 95,0%, - Nowogrodzec - 89,0%, - Platerówka - 88,7%, najnższy zaś gmn: - Stara Kamenca - 60,3%, - Lubań (W) - 61,4%, - Kamenna Góra (W) - 63,9%. Nadmenć należy, ż w okrese 3 kwartałów tegoż roku w najwyższym stopnu zrealzowano roczny plan dochodów w zakrese wpływów z podatku od środków transportowych (89,5%) wpływów z opłaty skarbowej (85,3%), w najnższym zaś z tytułu wpływów z podatku od neruchomośc (69,6%).

17 16 Tabl. 4. Dochody budżetów gmn województwa jelenogórskego za 3 kwartały 1993 roku. Wyszczególnene a - plan na 1993 r. w mn zł b - wykonane za 3 kwartały w mn zł c - % wykonana planu d - struktura wykonana w % Dochody ogółem dochody na zadana własne podatek od neruchomośc podatk opłaty od gospodarstw rolnych Z tego w tym opłata skarbowa WOJEWÓDZTWO a b c 74,5 74,1 69,6 69,7 85,3 d 100,0 87,1 19,7 1,9 4,2 GMINY MIEJSKIE Bolesławec a b c 77,7 77,5 78,3 79,0 69,9 d 100,0 90,5 25,7 0,2 7,9 Jelena Góra a b c 73,1 72,8 72,6 130,9 82,3 d 100,0 93,5 15,9 0,2 6,8 Kamenna Góra a b c 84,5 86,6 74,6 183,3 143,0 d 100,0 83,4 14,8 0,1 7,1 Karpacz a b c 67,4 66,9 70,7 180,0 61,6 d 100,0 93,0 14,3 0,1 1,9 Kowary a b c 73,1 74,1 65,6 86,4 71,4 d 100,0 86,8 24,6 0,1 3,4 Lubań a b c 75,3 74,8 75,6 78,0 100,2 d 100,0 90,4 16,9 0,2 9,0 Pechowce a b c 82,7 84,1 81,4 140,0 86,9 d 100,0 79,5 33,3 0,4 3,4 Szklarska Poręba a b c 77,6 77,7 64,1 115,0 63,5 d 100,0 85,6 11, ,7 Śweradów Zdrój a b c 84,2 83,5 63,4 93,3 94,9 d 100,0 77,4 19,8 0,3 3,3 Wojceszów a b c 73,7 72,0 53,6 92,2 53,5 d 100,0 65,5 18,7 1,3 1,8 Zawdów a b O 80,9 81,4 66,6 86,4 86,5 d 100,0 85,6 23,0 1,1 4.3 Zgorzelec a b c 78,4 78,3 75,7 139,0 84,3 d 100,0 89,0 12,0 0,2 6,5 podatek od środków transpotrowych wpływy z karty podatkowej podatek dochodowy od osób prawnych (5%) podatek dochodowy od osób fzycznychf15%) dotacje zadana zlecone gmnom Wyszczególnene w mn zł b - wykonane za 3 kwartały w mn zł c - % wykonana planu d - struktura wykonana w % a WOJEWÓDZTWO b 89,5 81,7 70,2 84,9 77,0 c 4,6 2,5 2,2 19,4 12,9 d GMINY MIEJSKIE a Bolesławec b 92,1 71,4 96,1 72,2 79,6 c 7,4 4,2 2,7 25,9 9,5 d a Jelena Góra b 89,1 74,1 83,7 77,0 77,6 c 4,7 3,2 4,8 17,5 6,5 d a Kamenna Góra b 102,2 100,4 104,9 93,2 75,5 c 6,8 3,8 1,4 32,9 16,6 d a Karpacz b 110,0 107,8 149,0 87,0 74,5 c 1,9 1,9 0,6 7,5 7,0 d a Kowary b 87,8 87,7 38,9 85,4 67,0 c 4,4 3,2 2,0 20,6 13,2 d a Lubań b 84,9 66,1 23,0 80,7 79,7 c 5,9 3,0 0,7 23,3 9,6 d a Pechowce b 112,7 84,7 380,0 84,5 77,4 c 4,2 2,4 0,4 18,7 20,5 d a Szklarska Poręba b 71,2 74,0 231,7 90,7 77,2 c 3.1 1,7 0,6 12,5 14,4 d a Śweradów Zdrój b 98,7 61,9 90,0 93,0 86,8 c 5,0 1,7 0,1 19,8 22,6 d a Wojceszów b 100,0 76,4 80,0 77,2 77,1 c 4,2 0,7 0,4 21,4 34,5 d a Zawdów b 94,3 110,8 152,2 82,5 77,8 c 6,0 2,7 0,7 32,8 14,4 d a Zgorzelec b 75,2 79,1 50,3 82,8 79,4 c 7,7 5,4 0,3 20,6 11,0 d

18 18 19 Tabl. 4. Dochody budżetów gmn województwa jelenogórskego za 3 kwartały 1993 roku Wyszczególnene a - plan na 1993 r. w mn zł b - wykonane za 3 kwartały w mn zł c - % wykonana planu d - struktura wykonana w % GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE Bogatyna Bolków Gryfów Śląsk Leśna Lubawka Lubomerz Lwówek Śląsk Mrsk Nowogrodzec Peńsk Śwerzawa Węglnec Wleń Dochody ogółem dochody na zadana własne Dodatek od neruchomośc podatk opłaty od gospodarstw rolnych Z tego w tym opłata skarbowa a b c 65,6 64,9 65,3 91,3 91,0 d 100,0 92,6 38,6 0,4 1,1 a b c 74,6 73,5 107,9 106,6 123,5 d 100,0 79,4 7,9 5,2 1,8 a b c 76,7 76,6 52,7 75,0 110,4 d 100,0 79,2 17,6 3,3 4,3 a b c 83,3 82,4 73,4 77,4 127,6 d 100,0 84,5 17,5 6,5 3,2 a b c 75,2 74,7 64,9 73,8 128,7 d 100,0 80, ,0 1,8 a b c 78,5 79,3 87,1 71,6 119,5 d 100,0 67,3 6,1 8,6 2,7 a b c 80,7 80,7 74,3 58,9 86,6 d 100,0 88,9 29,0 4,0 6,3 a b C 72,0 71,6 46,7 109,6 110,8 d 100,0 83,2 19,0 6,7 3,0 a b c 85,6 89,0 82,9 77,6 138,1 d 100,0 83,5 28,9 4,6 3,3 a b c 76,3 76,2 39,6 76,0 40,2 d 100,0 82,3 16,5 5,9 1,8 a b c 77,5 76, ,3 116,0 d 100,0 70,2 19,3 9,7 2,1 a b c 75,2 75,0 86,2 110,0 73,1 d 100,0 91,5 12,4 0,6 1,7 a b c 74,7 74,1 66, ,0 d 100, ,0 0,7 (c.d.) podatek od środków transpotrowych wpływy z karty podatkowej podatek dochodowy od osób prawnych (5%) podatek dochodowy od osób flzycznychf 15%) dotacje celowe na zadana zlecone gmnom Wyszczególnene a - plan na 1993 r. w mn zł b - wykonane za 3 kwartały w mn zł c - % wykonana planu d - struktura wykonana w % GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE a Bogatyna b 103,8 180,7 60,8 106,1 74,8 c 2,0 1,9 7,0 8,6 7,4 d a Bolków b 96,0 83,4-94,1 79,0 c 2,9 1,2 0, 1 16,3 20,6 d a Gryfów Śląsk b 83,3 109,3 8,3 86,6 77,2 c 5,7 2,9 0,0 24,7 20,8 d a Leśna b 92,1 91,0 18,8 80,3 89,0 c 5,0 1,5 0,0 30,3 15,5 d a Lubawka b 80,9 112,9-100,3 77,5 c 2,5 1,8 0,5 20,0 19,7 d a Lubomerz b 89,3 69,2 466,7 82,6 76,9 c 4,3 1,1 0,2 27,1 32,7 d a Lwówek Śląsk b 97,2 70,2 27,7 89,4 81,1 c 6,6 1,8 0,6 27,8 11,1 d a Mrsk b 77,8 100,0 100,0 92,3 73,9 c 5,1 1,7 0,0 35,0 16,8 d a Nowogrodzec b 124,2 54,8 484,0 85,7 71,8 c 5,6 1,6 1,4 27, 1 16,5 d a Peńsk b 104,8 128,3 418,2 110,9 76,6 c 5,2 2,4 0,4 29,5 17,7 d a Śwerzawa b 70,3 80, 1 136,7 83,7 79,5 c 3,6 1,0 0,3 19,7 29,8 d a Węglnec b 97,0 73,4 82,9 87,4 76,6 c 3,2 1,2 0,2 17,6 8,5 d a Wleń b 49,8 69,2 160,0 92,5 75,4 c 2,8 1,2 0,2 20,3 45,9 d

19 20 Tabl. 4. Dochody budżetów gmn województwa jelenogórskego za 3 kwartały 1993 roku. Wyszczególnene a - plan na 1993 r. w mn zł b - wykonane za 3 kwartały w mn zł c - % wykonana planu d - struktura wykonana w % Dochody ogółem dochody na zadana własne podatek od neruchomośc podatk opłaty od gospodarstw rolnych Z tego w tym opłata skarbowa GMINY WIEJSKIE Bolesławec a b c ,3 77,6 27,9 90,0 d 100,0 94,3 33,5 1,7 2,1 Janowce Welke a b c 77,4 76,4 79,3 36,0 95,2 d 100,0 76,9 17,6 2,3 2,0 Jeżów Sudeck a b c 68,4 65,9 53,7 93,5 71,9 d 100,0 73,2 7,9 7,0 3,0 Kamenna Góra a b c 65,7 63,9 52,6 82,1 103,6 d 100,0 77,7 14,3 5,4 2,7 Lubań a b c 63,8 61,4 30,4 13,6 127,5 d 100,0 82,2 7,6 4,1 2,1 Marcszów a b c 80,8 83,3 98,8 198,5 106,5 d 100,0 72,8 23,8 3,6 2,5 Mysłakowce a b c 74,8 74,7 79,6 77,3 71,5 d 100,0 91,5 17,9 2,7 2,0 Olszyna a b c 77,4 77,6 68,8 38,4 30,8 d 100,0 70,4 24,4 3,1 0,8 Osecznca a b c 78,3 79,7 82,1 97,6 105,6 d 100,0 80,8 27,3 1,5 2,4 Platerówka a b c 84,6 88,7 33,6 160,5 120,8 d 100,0 77,1 7,2 14,4 2,4 Podgórzyn a b c 73,1 72,5 74,5 78,3 68,9 d 100,0 87, 1 14,1 3,3 1,5 Sekerczyn a b c 72,0 71,0 46,6 60,8 101,4 d 100,0 80,6 7,8 7,3 2,1 Stara Kamenca a b c 64,0 60,3 49,5 110,5 77,9 d 100,0 71,4 8,2 8,3 3,6 Sulków a b c 78,9 80,9 57,1 72,3 127,2 d 100,0 78,3 13,1 11,2 3,5 Zgorzelec a b c ,0 78,1 64,7 91,6 d 100,0 88,8 12,8 9,8 2,2 Źródło: Materały zespołu Regonalnej Izby Obrachunkowej w Jelenej Górze. (dok.) podatek od środków transpotrowych wpływy z karty podatkowej podatek dochodowy od osób prawnych (5%) podatek dochodowy od osób fzycznych(15%) dotacje zadana zlecone gmnom Wyszczególnene a - plan na 1993 r. w mn zł b - wykonane za 3 kwartały w mn zł c % wykonana planu d - struktura wykonana w % GMINY WIEJSKIE a Bolesławec b 117,8 81,3 123,0 81, 1 76,5 c 3,4 1,0 2,0 17,6 5,7 d a Janowce Welke b 105,2 69,4-79,8 81,1 c 4,0 0,6-18,9 23, 1 d a Jeżów Sudeck b 90,8 48,9 100,0 78,2 76,4 c 6,0 2,1 0,0 21,9 26,8 d a Kamenna Góra b 96,0 99,2 12,7 87,2 73,0 c 4,9 2,3 0,4 28,6 22,3 d a Lubań b 91,5 126,3 60,0 97,3 78,1 c 5,5 1,0 0,1 30,7 17,8 d a Marcszów b 121,3 95,0-79,1 74,7 c 4,0 1,3 0, 1 25,1 27,2 d a Mysłakowce b 84,4 80,0 43,0 85,0 75,9 c 2,7 1,0 0,8 15,3 8,5 d a Olszyna b 84,2 26,3 12,0 102,0 76,8 c 4,7 0,4 0,1 24,7 29,6 d a Osecznca b 93,8 68,2 116,0 88,3 72,7 c 4,9 1,5 0,7 21,0 19,2 d a Platerówka b 113, ,5 73,3 c 5,6 0,0 0,0 26,4 22,9 d a Podgórzyn b 81,2 47,8 200,0 84,5 78,0 c 2,8 0,7 0,0 12,8 12,9 d a Sekerczyn b 82,9 87,0 6,7 98,8 76,5 c 4,0 1,0 0,0 16,0 19,4 d a Stara Kamenca b 91,3 32,2-68,7 75,4 c 4,7 1,7-27,8 28,6 d a Sulków b 92,8 210,7 61,5 96,8 72,6 c 6, ,2 33,4 21,7 d a Zgorzelec b 94,3 127,3-108,2 75,7 c 5,1 2,2-20,3 11,2 d

20 OCENA SYTUACJI FINANSOWEJ GMIN Dla ogólnej oceny sytuacj fnansowej gmn województwa jelenogórskego w 3 kwartałach 1993 roku wybrano klka podstawowych wskaźnków, które ujęto w tablcy 5. W badanym okrese dochody budżetów gmn regonu były nższe od zrealzowanych wydatków o 132 mn zł. Ujemny wynk budżetowy zanotowano przy tym w 15 gmnach, a najwększa jego wysokość dotyczyła gmny Lubawka (ponad 18,6 mld zł). Źródłem fnansowana defcytu budżetowego w wększośc gmn była nadwyżka budżetowa z lat poprzednch, w Wojceszowe kredyt bankowy, a w Jelenej Górze pożyczk z Narodowego Funduszu Ochrony Środowska Gospodark Wodnej. W gmne mejskej Lubań defcyt budżetowy był sfnansowany nadwyżką budżetową z lat poprzednch kredytem bankowym, a w gmne Lubawka nadwyżką budżetową z lat poprzednch pożyczkam z Narodowego Funduszu Ochrony Środowska Gospodark Wodnej. W przelczenu zaś na jednego meszkańca najwyższy pozom defcytu budżetowego w 3 kwartałach 1993 roku dotyczył równeż gmny Lubawka (1,5 mn zł). W pozostałych 25 gmnach w analzowanym okrese pozom dochodów był wyższy od ponesonych wydatków. Najwększą nadwyżkę budżetową uzyskano w gmnach: - Zgorzelec (M) mn zł, - Kamenna Góra (M) mn zł, - Leśna mn zł. Istotne jest zróżncowane w zakrese wysokośc nadwyżk budżetowej przypadającej na każdego meszkańca zameszkującego terytorum gmny. 0 le bowem na jednego meszkańca gmny mejskej Zgorzelec w 3 kwartałach 1993 roku przypadało 277 tys.zł, to w gmne Janowce Welke jedyne 4 tys.zł. Bardzej jednak stotnym mernkem kondycj fnansowej gmn jest pozom własnych dochodów budżetowych przypadających na jednego meszkańca. Przecętne w skal gmn województwa jelenogórskego w 3 kwartałach 1993 roku na każdą osobę przypadało 1265 tys.zł dochodów własnych (czyl ogółu dochodów budżetów gmn pomnejszonych o kwoty subwencj ogólnych dotacj z budżetu państwa). Najwyższy ch pozom dotyczył przy tym gmn: - Karpacz tys. zł, - Bogatyna tys. zł, najnższy zaś gmn: - Lubomerz tys. zł, - Lubawka tys. zł, - Stara Kamenca tys. zł. Zróżncowane w tym względze jest zatem znaczne odpowada, ogólne borąc, lczebnośc "kondycj" ekonomcznej podmotów gospodarczych funkcjonujących na terene poszczególnych gmn.

21 PODZIAŁ TERYTORIAI.NY WOJEWÓDZTWA JE.ENIOGÖRSK1EGO LEGENDA granca ga/nt.wa granca zaalegu dzałana Rejonuwgcl Urzgddw Admnlatruąjl Rządową) granca gmn

22 24 Tabl. 5. Sytuacja fnansowa gmn województwa jelenogórskego w okrese I-IX 1993 roku. 25 WyszczegóIn lene Dochody ogółem Wydatk ogółem w mn zł Wynk budżetowy (+) nadwyżka (-) defcyt ogółem na 1 meszkańca WOJEWÓDZTWO GMINY MIEJSKIE Bolesławec Jelena Góra Kamenna Góra Karpacz Kowary Lubań Pechowce Szklarska Poręba Śweradów Zdrój Wojceszów Zawdów Zgorzelec GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE Bogatyna Bolków Gryfów Śląsk Leśna Lubawka Lubomerz Lwówek Śląsk Mrsk Nowogrodzec Peńsk Śwerzawa Węglnec Wleń GMINY WIEJSKIE Bolesławec Janowce Welke Jeżów Sudeck Kamenna Góra Lubań Marcszów Mysłakowce Olszyna Osecznca Platerówka Podgórzyn Sekerczyn Stara Kamenca Su 1 ków Zgorzelec na 1 meszkańca Dochody własne I - IX Wyszczególnene mejsce gmny w tys. zł na 1 meszkańca mejsce gmny 1265 X 1272 X WOJEWÓDZTWO GMINY MIEJSKIE Bolesławec Jelena Góra Kamenna Góra Karpacz Kowary Lubań Pechowce Szklarska Poręba Śweradów Zdrój Wojceszów Zawdów Zgorzelec GMINY MIEJSKO-WIEJSKIE Bogatyna Bolków Gryfów Śląsk Leśna Lubawka Lubomerz Lwówek Śląsk Mrsk Nowogrodzec Peńsk Śwerzawa Węglnec Wleń GMINY WIEJSKIE Bolesławec Janowce Welke Jeżów Sudeck Kamenna Góra Lubań Marcszów Mysłakowce OLszyna Osecznca Platerówka Podgórzyn Sekerczyn Stara Kamenca Sulków Zgorzelec

23 3. ADMINISTRACJA SAMORZĄDOWA Informacje o stane zmanach zatrudnena w urzędach gmnnych województwa jelenogórskego przedstawa tabl. 6. Dane te zgodne ze stosowaną metodologą obejmują pracownków admnstracj samorządowej oraz pracujących przy pracach nterwencyjnych. Przecętna lczba zatrudnonych w cągu trzech kwartałów 1993 r. wynosła 1574 osoby była o 24 osoby wększa nż w I półroczu b.r. Względny przyrost wynosł węc 1,5% w porównanu z I półroczem 1993 r. 1 8,8% w stosunku do stanu z 1992 r. Wzrost zatrudnena występował przede wszystkm w urzędach gmn mejskch, najwększy w Wojceszowe (o 25,0%) Szklarskej Porębe (o 6,9%). W urzędach gmn mejskowejskch a także wejskch zmany lczby zatrudnonych były znaczne mnejsze mnej lczne. Występowały one główne w gmnach, w których organzowano prace nterwencyjne dla bezrobotnych. Aktualny układ sprawozdawczośc ne pozwala jednak na wyodrębnene tej grupy zatrudnonych. Tak węc w gmnach mejsko-wejskch najwększą dynamkę wzrostu zatrudnena wykazuje Bolków (o 22,3% w stosunku do I półrocza b.r.), a wśród gmn wejskch - Sekerczyn (o 30,4%). Spośród 40 gmn województwa, w 24 urzędach gmn odnotowano stablzację lub zmnej- szene stanu zatrudnena. Tendencja ta charakteryzuje zwłaszcza gmny mejske: aż w 12 urzędach gmn ne wystąpło zwększene przecętnego zatrudnena. W dnu 30 wrześna 1993 r. lczba pracujących w urzędach gmnnych wynosła 1634 osoby, zmnejszyła sę zatem o 1 osobę w porównanu do stanu z I półrocza b.r. Przecętne wynagrodzene mesęczne netto w urzędach gmn, w okrese 3 kwartałów 1993 r., wynosło 3378 tys.zł było wyższe nż w 1992 r. o 25,3%. W porównanu z pozomem wynagrodzeń w I półroczu b.r. wzrost był neznaczny (o 0,2%). Najwyższe przecętne wynagrodzene mesęczne netto otrzymywal pracowncy urzędów gmn w: - Bolesławcu (M) tys.zł, - Bogatyn tys.zł, - Bolesławcu (W) tys.zł, - Pechowcach tys.zł, - Zgorzelcu (M) tys.zł, - Podgórzyne tys.zł. We wszystkch pozostałych urzędach gmn przecętne mesęczne wynagrodzene netto było nższe nż 4 mn zł. Najnżej wynagradzan byl pracowncy urzędów gmn: - Bolków tys.zł, - Wojceszów tys.zł, - Sekerczyn tys.zł, - Wleń tys.zł, - Marcszów tys.zł, - Podgórzyn tys.zł. Różnca mędzy najwyższym (4.727 tys.zł) najnższym (1.820 tys.zł) przecętnym wynagrodzenem oblczonym dla 3 kwartałów 1993 r. wynosła tys.zł była wyższa nż w I półroczu (o tys.zł). Tak znaczne zróżncowane przecętnego pozomu płac powodowały różne rozmary zatrudnena nterwencyjnego w gmnach. Wynagrodzena za prace nterwencyjne są bowem stosunkowo nske obnżają przecętny pozom płac.

24 27 Podawane statystyczne kwoty przecętnych wynagrodzeń pracownków admnstracj samorządowej mogą różnć sę znaczne od wynagrodzeń faktyczne m wypłacanych. Przyjęta w statystyce pracy wynagrodzeń metodologa układ sprawozdań ne pozwalają wyodrębnć nektórych wypłat powększających płace. Dotyczy to m.n. śwadczeń wypłaconych byłym pracownkom z tytułu rozwązana stosunku pracy, odpraw emerytalnorentowych, nagród jubleuszowych tp. Tabl. 6. Zatrudnene wynagrodzena pracownków admnstracj samorządowej w urzędach gmnnych województwa jelenogórskego w trzech kwartałach 1993r. Przecętne zatrudnene Pracujący w osobach stan Przecętne mesęczne wynagrodzene netto ogółem Gmny - IX 1993 w dnu - IX 1993 W osobach I - VI 1993= = r. w t^s. I - VI 1993= = 100 WOJEWÓDZTWO ,5 108, ,2 125,3 GMINY MIEJSKIE Bolesławec 63 98,4 100, ,0 136,9 Jelena Góra ,9 107, ,2 122,4 Kamenna Góra ,0 98, ,8 123,4 Karpacz 77 93,9 73, ,8 178,1 Kowary ,3 96, ,1 143,6 Lubań ,5 115, ,8 113,1 Pechowce 23 95,8 113, ,8 149,3 Szklarska Poręba ,9 100, ,5 141,6 Śweradów Zdrój ,9 94, ,8 110,1 Wojceszów ,0 125, ,6 124,5 Zawdów ,0 100, ,5 132,3 Zgorzelec ,9 98, ,0 128,6 GMINY MIEJSKO WIEJ. Bogatyna ,6 106, ,4 136,1 Bolków ,3 244, ,8 97,4 Gryfów Śląsk ,9 100, ,7 124,8 Leśna ,7 100, ,5 122,0 Lubawka ,0 114, ,6 113,4 Lubomerz ,8 104, ,1 135,9 Lwówek Śląsk ,0 104, ,5 128,2 Mrsk ,0 100, ,5 132,8 Nowogrodzec ,0 100, ,7 138,3 Peńsk ,3 118, ,7 125,8 Śwerzawa ,0 104, ,0 123,6 Węglnec ,0 116, ,0 115,8 Wleń 24 96,0 141, ,5 106,4 GMINY WIEJSKIE Bolesławec 25 96,2 92, ,6 134,1 Janowce Welke 23 95,8 95, ,2 138,0 Jeżów Sudeck ,2 88, ,3 113,5 Kamenna Góra ,9 116, ,7 113,2 Lubań 21 95,5 104, ,0 119,7 Marcszów 57 72,2 135, ,3 133,3 Mysłakowce 27 96,4 87, ,5 134,4 Olszyna 24 92,3 100, ,0 128,8 Osecznca ,0 100, ,5 117,5 Platerówka ,0 122, ,9 120,4 Podgórzyn 31 96,9 96, ,9 133,6 Sekerczyn ,4 130, ,7 105,0 Stara Kamenca ,0 80, ,1 152,8 Sulków ,0 76, ,6 139,2 Zgorzelec 27 96,4 112, ,9 162,3 UWAGA: Przecętne mesęczne wynagrodzene ustalono na podstawe kwartalnych sprawozdań Z-03 składanych przez urzędy gmnne. Kwota tegoż wynagrodzena obejmuje wszystke składnk wymenone w opracowanu pt. "Zasady metodyczne statystyk pracy, wynagrodzeń śwadczeń społecznych" - Zeszyt metodyczny nr 64, GUS, Warszawa 1986.

25 4. JEDNOSTKI GOSPODARCZE W GMINACH - SYSTEM "REGON W 1993 roku nastąpła częścowa modyfkacja zasad rejestracj jednostek w systeme "REGON". Od styczna 1993 r., wobec newypełnana obowązku rejestracj przez dużą część frm, dokonano tego nejako z urzędu. Na podstawe danych z Urzędów Skarbowych, zwłaszcza zaś deklaracj podatkowych, których kope otrzymuje Wojewódzk Urząd Statystyczny, zarejestrowano w systeme "REGON" te podmoty, które ne dopełnły formalnośc zgłoszena wypełnena wymaganych wnosków. Poneważ nformacje z deklaracj podatkowych ne są precyzyjne, szczególne dla określena rodzajów dzałalnośc, grupowane podmotów gospodarczych było utrudnone może ulec zmane. Wprowadzone zmany zakłócają ponadto współmerność badanej zborowośc przedsęborstw w roku beżącym latach poprzednch. Według stanu na konec III kwartału 1993 r. w systeme "REGON" zarejestrowano jednostek gospodarczych mających swą sedzbę w województwe Jelenogórskm podmotów gospodarczych należało do sektora publcznego zaś frm reprezentowało sektor prywatny. W porównanu z końcem I półrocza lczba przedsęborstw zmnejszyła sę o 61. Po raz perwszy zatem od rozpoczęca zdecydowanej ewolucj w kerunku gospodark rynkowej nastąpło zmnejszene lczby rejestrowanych frm. Ubytek ten dotyczył jedyne prywatnego sektora gospodark, w którym lczba Jednostek zmnejszyła sę w cągu kwartału o 66. Najwększe ubytk wystąpły w dzałach: transport łączność (-54) oraz handel (-36). Wzrosła natomast, choć neznaczne, lczba jednostek sektora publcznego (+5). Dość nteresujących nformacj do oceny stanu przedsęborczośc dostarcza odnesene lczby jednostek gospodarczych do lczby ludnośc województwa. Wskaźnk lczby przedsęborstw przypadających na 1000 meszkańców, traktowany jako tzw. "barometr przedsęborczośc" wynosł w końcu III kwartału b.r. 49,2 w końcu I półrocza osągał wartość 49,3. W skal kraju w I półroczu wynosł on 46,7. Struktura jednostek gospodarczych według form organzacyjno-prawnych wykazuje nadal newelk pod względem lczebnośc udzał przedsęborstw państwowych komunalnych. Stanowły one 7,2% ogółu jednostek sektora publcznego. Tendencje zman polegają natomast na zmnejszenu sę lczby udzału przedsęborstw państwowych komunalnych. W cągu ostatnego kwartału podobne zresztą Jak w poprzednm kwartale, ch lczba zmnejszyła sę o 12. Na tym samym pozome utrzymuje sę lczba spółek prawa handlowego w sektorze publcznym.

26 29 W sektorze prywatnym lczba spółdzeln pozostała nemal dokładne na pozome poprzednego kwartału (przyrost +1), podobne jak lczba przedsęborstw zagrancznych. Zwększyła sę natomast lczba spółek prawa handlowego (+36). Główną przyczyną zman w lczebnośc podmotów gospodarczych sektora prywatnego Jest jednak zmenający sę stan lośc zarejestrowanych osób fzycznych prowadzących dzałalność gospodarczą. Ich lczba w III kwartale b.r. zmnejszyła sę o 94 jednostk co ostateczne ogranczyło zborowość jednostek gospodarczych sektora prywatnego do wobec w końcu II kwartału. W okładze dzałowym nadal występuje loścowa domnacja jednostek dzałających w dzałach: handel - (48,4%), przemysł - (14,1%) budownctwo - (9,4%). Przeważająca część tych frm to Jednostk gospodarcze sektora prywatnego. W dzale "handel" np. z jednostek aż 96,9% należało do sektora prywatnego. W sektorze publcznym stnało zaś zaledwe 9 frm handlowych. Wśród gmn województwa jelenogórskego najwększą lczbą zarejestrowanych jednostek wyróżnają sę gmny mejske: - Jelena Góra , - Bolesławec , - Zgorzelec , - Lubań , - Kamenna Góra Z wyjątkem gmny mejskej Jelena Góra, we wszystkch pozostałych wymenonych gmnach nastąpło zmnejszene lczby jednostek gospodarczych w stosunku do końca poprzednego kwartału. Zgodne z ogólną tendencją ubytek frm dotyczył w wększym stopnu sektora prywatnego nż publcznego w tym zaś przede wszystkm osób fzycznych prowadzących dzałalność gospodarczą. Najmnejszą lczebność jednostek gospodarczych zarejestrowanych w systeme "REGON" wykazują gmny wejske, tj.: - Platerówka - 45, - Sulków - 119, - Sekerczyn Jak łatwo zauważyć gmny te są jednocześne najbardzej stablne pod względem lczby przedsęborstw. W porównanu ze stanem, który stnał w końcu I półrocza jedyne w gmne Sekerczyn nastąpło zmnejszene lczby jednostek gospodarczych o 1. Pozostałe gmny zachowały poprzedn stan przedsęborczośc.

27 30 Dzałowa struktura jednostek gospodarczych w znacznym stopnu odzwercedla rodzaj znaczene funkcj pełnonych przez daną gmnę w stosunku do otoczena. W Jelenej Górze, Bolesławcu, Zgorzelcu, Lubanu, Kamennej Górze, tj. w wększych mastach województwa, domnująca lczba jednostek gospodarczych funkcjonuje w dzale handel a ponadto w przemyśle, budownctwe gospodarce komunalnej. Taka struktura, choć mnej wyraźne zarysowana, charakteryzuje także pozostałe gmny województwa. Charakterystyczna jest zwłaszcza przewaga jednostek handlowych w wększośc gmn. Do wyspecjalzowanych funkcj regonu jelenogórskego zalczana jest także funkcja turystyczno-wypoczynkowa. Lczba jednostek gospodarczych zarejestrowanych w systeme "REGON w dzale "kultura fzyczna, sport turystyka" wynos 554 tj. 2,2% łącznej lczby podmotów gospodarczych. Są one zlokalzowane w następujących gmnach: - Karpacz - 135, - Szklarska Poręba - 128, - Jelena Góra - 96, - Zgorzelec (M) - 36, - Podgórzyn Rozmeszczene przestrzenne tych jednostek gospodarczych jest odzwercedlenem układu funkcj spełnanych przez gmny w województwe. Istotną cechą jest jednak wyraźne osłabene dynamk zman zarówno loścowych, jak pod względem rozmeszczena. W ostatnm kwartale b.r. w całym województwe przybyła tylko Jedna frma zalczana do tego dzału.

28 SCHEMAT ORGANIZACJI GOSPODARKI SEKTOR WŁASNOŚĆ FORMA ORGANIZACYJNO-PRAWNA państwowa Skarbu Państwa - organy władzy, admnstracj, kontrol państwowej - wymar sprawedlwośc - fundusze - spółk Skarbu Państwa - nne Pub)Iczny państwowych osób prawnych - przedsęborstwa państwowe - fundusze - spółk państwowych osób prawnych - nne komunalna (gmn) - jednostk samorządu terytoralnego - w tym przedsęborstwa komunalne - spółk - fundusze meszana - spółk z przewagą mena sektora publcznego Prywatny prywatna krajowa - osoby fzyczne prowadzące dzałalność gospodarczą (zakłady wytwórcze usługowe) - w tym ndywdualne gospodarstwa rolne - spółdzelne ch zwązk - organzacje społeczne, stowarzyszena - spółk prywatne - fundacje zakłady fundacj - jednostk samorządu gospodarczego zwązkowego - pozostałe (m,n. Koścół Katolck nne koścoły, zwązk wyznanowe, zakłady organzacj wyznanowych) zagranczna - spółk z udzałem kaptału zagrancznego - przedsęborstwa zagranczne drobnej wytwórczośc - przedstawcelstwa frm zagrancznych meszana - spółk z przewagą mena sektora prywatnego

29 32 Tabl. 7. Forma organzacyjno-prawna jednostek gospodarczych zarejestrowanych a - stan na b - zmany w stosunku do stanu na Ogółem przemysł budownctwo rolnctwo leśnctwo transport łączność W tym handel w systeme "REGON' w gmnach województwa jelenogórskego w 1993 r. gospo- g.meszk nauka, kultura ochrona ku 1 tura a darka n ema t ośw at a zdrowa fzyczna stan na komu- usług wycho- sztuka opeka sport b zmany w stosunku do na Ina komuna 1. wan e społecz. turyst. stanu na OGÓŁEM a b SEKTOR PUBLICZNY a b Przeds. państwowe a b Spółk prawa handl. a Inne jednostk a b 17 ~ SEKTOR PRYWATNY a b Spółdzelne a b Spółk prawa handl. a b Przeds. zagranczne a prowadzące dzał, a gospodarczą b Inne jednostk a b GMINY MIEJSKIE JELENIA GÓRA OGÓŁEM a b SEKTOR PUBLICZNY a b Przeds. państwowe a b Spółk prawa handl. a Inne jednostk a b SEKTOR PRYWATNY a b Spółdzelne a b Spółk prawa handl. a b Przeds. zagranczne a prowadzące dzał, a gospodarczą b Inne jednostk a b a OGÓŁEM b a SEKTOR PUBLICZNY b a Przeds. państwowe b a Spółk prawa handl a Inne jednostk b a SEKTOR PRYWATNY b a Spółdzelne b a Spółk prawa handl b a Przeds. zagranczne a prowadzące dzał b gospodarczą a Inne jednostk 1-10 b GMINY MIEJSKIE JE1JEN1A GÓRA a OGÓŁEM b a SEKTOR PUBLICZNY b a Przeds. państwowe b a Spółk prawa handl a Inne jednostk b a SEKTOR PRYWATNY b a 1 b Spółdzelne a Spółk prawa handl b a Przeds. zagranczne a prowadzące dzał b gospodarczą a Inne jednostk * -2 b