ZABEZPIECZENIE CIEPLNE SILNIKA INDUKCYJNEGO BAZUJĄCE NA METODZIE ZASTĘPCZYCH SCHEMATÓW CEPLNYCH

Transkrypt

1 ELEKTRYKA 21 Zeszyt 2 (214) Rok LVI TOMASZ Mich Istytut Elektrotechiki i Iformatyki, Politechika Śląska w Gliwicach ZABEZPIECZENIE CIEPLNE SILNIKA INDUKCYJNEGO BAZUJĄCE NA METODZIE ZASTĘPCZYCH SCHEMATÓW CEPLNYCH Streszczeie. W artykule zapropoowao wykorzystaie metody zastępczych schematów cieplych jako zabezpieczeie silika idukcyjego. Autor przedstawił zasadę działaia zabezpieczeia cieplego Sepam 1 i porówał ją z zapropoowaą metodą, bazującą a zastępczym schemacie cieplym. Zaprezetowao wyiki badań symulacyjych i pomiarowych. Słowa kluczowe: silik idukcyjy, schemat cieply, zabezpieczeie cieple silika THERMAL PROTECTION OF INDUCTION MOTORS BASE OF USE OF EQUIVALENT THERMAL DIAGRAMS Summary. The paper presets use of the method of thermal equivalet diagrams for detectig thermal hazards of iductio motors. The author presets the priciple of operatio of the thermal protectio Sepam 1 ad compares it with the method for iductio motor protectio based o the thermal equivalet diagram. The results of computer calculatios ad measuremets are give as well. Keywords: iductio motor, thermal equivalet diagram, thermal protectio iductio motor 1. WSTĘP Siliki idukcyje są szeroko stosowae w bardzo wielu gałęziach przemysłu. Ich stosowaie jest powszeche z uwagi a ich cechy, takie jak: prostota kostrukcji i obsługi, bezawaryjość, duŝa odporość a czyiki zewętrze. Są oe stosowae zarówo jako apędy idywiduale, jak rówieŝ wchodzą w skład bardziej złoŝoych układów, p. liie techologicze. W literaturze [2] jako główą przyczyę awarii silików idukcyjych podaje się uszkodzeie uzwojeń oraz łoŝysk toczych. W celu zabezpieczeia silika idukcyjego przed przekroczeiem dopuszczalej temperatury stosuje się róŝego rodzaju zabezpieczeia. Mogą to być zabezpieczeia bazujące a bardziej lub miej rozbudowaych modelach cieplych silika lub a czujikach umieszczoych wewątrz maszyy. Istalując czujik

2 142 T. Mich wewątrz maszyy w elemetach ajbardziej araŝoych termiczie, mamy moŝliwość ciągłego pomiaru temperatury. Pomiar moŝa wykoać w dowolym momecie, dzięki czemu z duŝą dokładością jest określaa temperatura daego elemetu lub teŝ jego fragmetu. Jeśli jedak czujika temperatury ie moŝa zaistalować, wówczas zaczeia abierają alteratywe metody określeia temperatury w daym elemecie lub teŝ w całym siliku. Zabezpieczeia cieple silików bazują zwykle a prostych, jedowęzłowych modelach, które fragmet silika lub cały silik traktują jako elemet o stałej temperaturze w całej swojej objętości. Takie podejście wprowadza duŝy błąd, poiewaŝ silik idukcyjy ma złoŝoą kostrukcję, jest w im kilka źródeł ciepła, które wpływają a sta cieply poszczególych elemetów silika. Błąd jest jeszcze większy, gdy silik zajduje się w staie cieplie ieustaloym, p. a skutek zmiay obciąŝeia bądź temperatury zewętrzej. W artykule porówao zabezpieczeie cieple, bazujące a zespole zabezpieczeiowopomiarowym typu Sepam 1, z zapropoowaym przez autora zabezpieczeiem, bazującym a wielowęzłowym zastępczym schemacie cieplym. Określeie stau cieplego silika odbywa się a podstawie łatwo mierzalych sygałów, takich jak prąd i apięcie stojaa. Modele cieple ie wymagają Ŝadych czujików istalowaych wewątrz maszyy. Przedstawioo wyiki obliczeń umeryczych oraz pomiarów a staowiskach badawczych. Pomiary wykoao dla dwóch silików idukcyjych budowy zamkiętej o mocach 3 kw i 18,5 kw. 2. KLASYCZNE SPOSOBY ZABEZPIECZEŃ SILNIKÓW INDUKCYJNYCH Od początku stosowaia silików idukcyjych w róŝego rodzaju apędach istiał problem ich zabezpieczeia przed przeciąŝeiem. Przez wiele lat jako zabezpieczeie silika przed przegrzaiem wykorzystywao elemety bimetalowe. Zaletą takiego zabezpieczeia jest iska cea oraz prostota kostrukcji. Zabezpieczeie tego typu posiada powaŝą wadę, jest ią brak moŝliwości astawieia stałych czasowych agrzewaia oraz stygięcia. W przypadku elemetu bimetalowego jego stała czasowa jest uzaleŝioa od jego masy oraz przewodości cieplej materiału bimetalowego. Ciepło z elemetu bimetalowego jest odprowadzae do otoczeia wyłączie metodą kowekcji. PoiewaŜ masa oraz gęstość elemetu bimetalowego jest ia iŝ zabezpieczaego silika, zatem ciepla stała czasowa ie moŝe być taka sama. MoŜa by tego typu zabezpieczeie zastosować wyłączie do uzwojeia, jedak i jego masa jest zaczie większa. Poza tym sposób odprowadzaia ciepła z uzwojeia jest iy iŝ w przypadku bimetalu. Dodatkowym utrudieiem jest to, Ŝe silik idukcyjy, awet traktoway jako ciało jedorode (jak w przypadku zabezpieczeia bimetalowego), ma dwie cieple stałe czasowe agrzewaia oraz stygięcia. Jede elemet bimetalowy ie jest w staie odwzorować dwóch róŝych cieplych stałych czasowych.

3 Zabezpieczeie cieple silika CYFROWE ZABEZPIECZENIA SILNIKÓW INDUKCYJNYCH Rozwój techik przetwarzaia daych umoŝliwił kostrukcję urządzeń, które dają moŝliwość zaczie skutecziejszego zabezpieczeia silika. Mają oe moŝliwość uwzględieia zarówo stałej czasowej agrzewaia, jak i stygięcia maszyy. Nadal odwzorowują oe silik jako ciało jedorode, jedak umoŝliwiają oe astawiaie dwóch stałych czasowych. Proces agrzewaia silika idukcyjego, traktowaego jako ciało jedorode, moŝa opisać za pomocą jedowykładiczej zaleŝości (1) [1]: t 2 ( ) 1 e I = ϑ u t ϑ τ p (1) I gdzie: przyrost temperatury początkowej w stosuku do temperatury otoczeia; I I ϑ p prąd pobieray przez silik; zamioowy prąd silika; τ ciepla stała czasowa agrzewaia silika; t czas. Z kolei proces stygięcia (kowekcja) przy zatrzymaym wiriku: ϑ t s ( ) = ϑp e (2) u t τ gdzie: τ ciepla stała czasowa stygięcia silika. s 4. REALIZACJA ZABEZPIECZENIA SILNIKA PRZEZ SEPAM 1 W celu ustawieia człou cieplego zespołu zabezpieczeiowo-pomiarowego Sepam 1 aleŝy podać dwie zastępcze cieple stałe czasowe zabezpieczaego obiektu agrzewaia i stygięcia. Produceci silików ie podają w dokumetacji techiczej tych stałych. NaleŜy je wyzaczyć a podstawie: c m z τ =, Λ c m z τ s = (3) Λ s gdzie: c z zastępcza wartość ciepła właściwego materiałów, z których jest wykoay silik, m masa silika, Λ zastępcza wartość przewodości cielej między silikiem a otoczeiem podczas pracy silika, Λ zastępcza wartość przewodości cielej między silikiem a otoczeiem podczas s pracy silika.

4 144 T. Mich Następie zabezpieczeie, mierząc prąd fazowy silika, określa stosuek I/I i zgodie z relacją 1 lub 2 jest określaa temperatura silika. Dzięki temu moŝa wyzaczyć czas, po którym silik aleŝy wyłączyć. Rys. 1. Charakterystyka czasu wyłączeia t w fukcji I/I dla zadaej stałej czasowej Fig. 1. Characteristics tur-off time t as a fuctio I/I for a give time costat Tego typu charakterystyki moŝa rówieŝ określać a podstawie relacji empiryczych [11]. Te sposób jest wykorzystyway w układach przekształtikowych jako zabezpieczeie adprądowe zwłocze silika. Metoda ta ma jedak pewą zasadiczą wadę ie w pełi wykorzystujemy silik pod względem obciąŝeiowym. Jest to spowodowae faktem korzystaia z parametrów zastępczych całego silika, takich jak parametry c oraz Λ. Ciepło właściwe oraz przewodość ciepla są parametrami, charakteryzującymi day materiał, jak rdzeń lub pakiet blach, izolacja itd. Silik idukcyjy, jako złoŝoy kostrukcyjie obiekt, jest wykoay z wielu róŝych materiałów zarówo pod względem przewodości cieplej, jak i pojemości cieplej. Stąd określeie wartości zastępczej daej wielkości, która opisywałaby cały silik, jest dość trude. Zapropoowao rozwiązaie tego problemu, stosując model cieply wielowęzłowy, uwzględiający współzaleŝość przepływu ciepła pomiędzy poszczególymi elemetami silika. 5. OKREŚLENIE STAŁEJ CZASOWEJ ZABEZPIECZANEGO ELEMENTU SILNIKA INDUKCYJNEGO W celu zbudowaia zastępczego schematu cieplego dowolego silika aleŝy ajpierw określić podstawowe kieruki przepływu strug ciepła oraz straty wydzielające się w siliku.

5 Zabezpieczeie cieple silika 145 Bardziej złoŝoy model będzie wymagać większej ilości obliczeń, jedak da rozwiązaie dokładiejsze. Następie dokouje się weryfikacji pomiarowej określoego modelu. Model moŝa uzać za poprawy, jeśli dokładość odtwarzaia temperatur w wybraych elemetach jest zadowalająca, tz. jeśli spełia załoŝoe miimum dokładości. Jeśli ie spełia, model aleŝy rozbudować i poowie dokoać weryfikacji. Mając gotowy model cieply silika, lub wybraego elemetu silika, moŝa bardzo łatwo rozbudować go tak, aby odwzorowywał o sta cieplie ieustaloy silika. W tym celu kaŝdemu węzłowi cieplemu, odpowiadającemu średiej temperaturze wybraego elemetu maszyy, przypisuje się dodatkową pojemość cielą, odzwierciedlającą zjawisko akumulacji ciepła przez day elemet maszyy. Mając przebieg agrzewaia lub stygięcia daego elemetu maszyy, moŝa określić jego zastępczą cieplą stałą czasową. Zastępcza ciepla stała czasowa τ jest zdefiiowaa jako iloraz pola powierzchi między temperaturą ustaloą a krzywą agrzewaia (stygięcia) do róŝicy między temperaturą ustaloą a początkową, wyraŝa ją zaleŝość (4): gdzie: τ ϑ ustaloa tmax o ( ϑ ϑ( t) ) ustaloa τ = ϑustaloa ϑ stała czasowa wybraego elemetu silika; temperatura ustaloa elemetu silika; ϑ (t) chwilowa wartość temperatury wybraego elemetu silika; temperatura początkowa wybraego elemetu silika. ϑ dt (4) 6. MODELE CIEPLNE WYKORZYSTANE DO OKREŚLENIA PRZYROSTÓW TEMPERATURY W WYBRANYCH ELEMENTACH SILNIKA INDUKCYJNEGO W iiejszym artykule, jako podstawowy, wykorzystao schemat cieply przedstawioy w pracach [4], [5] (model 1). Wszystkie parametry tego schematu zostały obliczoe a podstawie daych kostrukcyjych, otrzymaych od producetów silików. ZaleŜości opisujące parametry schematu cieplego podae są w pracy [1]. Jako modele uproszczoe wykorzystao modele, opisae w pracy [6]. Modele uproszczoe to modele, w których, z uwagi a iewielką róŝicę w rozkładach średich temperatur pomiędzy wybraymi elemetami, pomiięto wymiaę ciepła między imi (model 2 i model 3). Ie uproszczeie (model 4) polegało a pomiięciu strat tarcia w łoŝyskach oraz strat wetylacyjych. Schematy uwzględiają współzaleŝość poszczególych strat w siliku ie tylko od przepływającego prądu w uzwojeiach, związaych z przemagesowywaiem rdzeia, tarciem w łoŝyskach, lecz rówieŝ wzajeme oddziaływaie ich a siebie. Rezultatem

6 146 T. Mich umeryczego rozwiązaia są rozkłady średich temperatur, w wybraych elemetach maszyy, w fukcji czasu. W celu wyzaczeia przyrostów temperatury w staie cieplie ieustaloym aleŝy rozwiązać układ rówań (4), który został określoy a podstawie schematu cieplego silika idukcyjego, opisaego w [4], [6]. dυk t C dt gdzie: ( ) + G υ = P (5) C diagoala macierz pojemości cieplych elemetów silika; υ t wektor przebiegów czasowych średich temperatur wybraych elemetów silika; k ( ) G macierz przewodości cieplych; P wektor strat geerowaych w poszczególych elemetach silika; t czas. Czas wymagay do obliczeia średich rozkładów temperatury w siliku jest zaczie krótszy iŝ ciepla stała czasowa dowolego z elemetów. Dzięki temu jest moŝliwe określeie średiej temperatury, jaką day elemet silika będzie miał, zaim zdąŝy ją osiągąć. 7. BADANIA SYMULACYJNE I POMIAROWE Badaiom pomiarowym poddao dwa siliki idukcyje klatkowe, budowy zamkiętej o mocach zamioowych 3 kw i 18,5 kw. Badaia symulacyje wykoao za pomocą pakietu Matlab Simulik. Rys. 2. Staowisko badawcze silika 3 kw Fig. 2. Measurig positio of iductio motor 3 kw Staowisko badawcze oraz badaia pomiarowe silika 3 kw (rys. 2) zostały omówioe w kilku publikacjach, [3], [6], [7]. Staowisko badawcze silika idukcyjego 18,5 kw (rys. 3) zostało zaprojektowae przy załoŝeiu maksymalej dokładości przeprowadzeia pomiarów. Silik idukcyjy został wyposaŝoy przez produceta w trzy termopary, które

7 Zabezpieczeie cieple silika 147 umieszczoo w trakcie jego produkcji. Czujiki temperatury umieszczoe w siliku mają świadectwa kalibracji. System pomiarowy został zbudoway a podstawie kart pomiarowych firmy Natioal Istrumets. Pomiary przeprowadzoo korzystając z oprogramowaia LabView v.8.2. Rys. 3. Staowisko pomiarowe silika 18,5 kw Fig. 3. Measurig positio of iductio motor 18,5 kw Badaia przeprowadzoo dla pracy ze zmieym obciąŝeiem. Zmiee obciąŝeie polegało a początkowym obciąŝeiu silika prądem zamioowym, astępie przeciąŝeie go do 1.2 I prądu zamioowego, a astępie poowym odciąŝeiem do prądu zamioowego I. Szerzej badaia cieple silików zostały przedstawioe w pracy [8]. Zaprezetowao wyiki badań dla ajbardziej araŝoych a uszkodzeie termicze elemetów, takich jak uzwojeie stojaa i wirika oraz tarcze łoŝyskowe ϑ Uzwojeie stojaa - model 1 Uzwojeie stojaa - model 2 Uzwojeie stojaa - model 3 Uzwojeie stojaa - model 4 2 ϑ Uzwojeie stojaa - model 1 Uzwojeie stojaa - model 2 Uzwojeie stojaa - model 3 Uzwojeie stojaa - model Rys. 4. Rozkład średich temperatur uzwojeia stojaa silika 3 kw porówaie modeli Fig. 4. Course of average stator widigs iductio motor 3 kw compariso of models Rys. 5. Rozkład średich temperatur uzwojeia stojaa silika 18,5 kw porówaie modeli Fig. 5. Course of average stator widigs iductio motor 18,5 kw compariso of models Na rysukach 4 i 5 przedstawioo porówaie przyrostów średich temperatur uzwojeia stojaa silika idukcyjego. Widać wpływ uproszczeń modelu a przebiegi przyrostu średich temperatur w uzwojeiu. W przypadku silika 3 kw widać symetrię, im model był prostszy, tym dokładość odwzorowaia była miejsza. Dla silika 18,5 kw z rysuku 5 jest iaczej, modele 3 i 4 dość moco odbiegają od pozostałych. Jedak modele z rysuku 1 i 2 dają zbieŝe wyiki.

8 148 T. Mich Podobe wyiki moŝa zaobserwować w przypadku uzwojeia wirika rysuek 6 i rysuek 7. Widać, Ŝe modele 1 i 2 dają zbieŝe wyiki dla obu silików. Model 3 dla silika 3 kw daje przybliŝoe wyiki do modeli 1 i 2 opisaych w publikacjach [6] i [7], atomiast dla silika 18,5 kw rozbieŝość jest większa, co szczególie widać dla stau ustaloego. Model 4 dla silika 18,5 kw jest ajmiej zbieŝy z modelem 1, iezaleŝie od tego, dla którego silika wykoao obliczeia, róŝice w przyrostach temperatury sięgają około 25 K dla 3 kw oraz 35 K dla 18,5 kw. 1 ϑ Uzwojeie stojaa - model 1 Uzwojeie stojaa - model 2 Uzwojeie stojaa - model 3 Uzwojeie stojaa - model Rys. 6. Rozkład średich temperatur uzwojeia wirika silika 3 kw porówaie modeli Fig. 6. Course of average rotor widigs iductio motor 3 kw compariso of models 2 ϑ Uzwojeie stojaa - model 1 Uzwojeie stojaa - model 2 Uzwojeie stojaa - model 3 Uzwojeie stojaa - model Rys. 7. Rozkład średich temperatur uzwojeia wirika silika 18,5 kw porówaie modeli Fig. 7. Course of average rotor widigs iductio motor 18,5 kw compariso of models W przypadku tarcz łoŝyskowych wyiki są rówieŝ podobe. Modele 1 i 2 dają wyiki róŝiące się o około 3 K, co widać a rysuku 8 dla silika 3 kw, więc dokładie odwzorowują przyrost temperatury. Jedak dla silika 18,5 kw róŝica jest juŝ zacza i wyosi 18 K. Przebieg charakterystyk pokazao a rysuku 9. RozbieŜości są tym większe, im więcej uproszczeń przyjęto w celu zbudowaia daego modelu oraz im większy jest silik. Na podstawie przebiegów przyrostów średich temperatur, przedstawioych a rysukach 4-9, widać, Ŝe w małych silikach moŝa stosować modele bardziej uproszczoe i ie wpływa to zacząco a dokładość otrzymaych wyików. Jako wyik dokłady przyjęto tu wyik zbieŝy z modelami (dla obu omawiaych silików) ozaczoymi jako 1. Zostały oe dokładie zweryfikowae pomiarowo dla obu silików. Pomiary zostały wykoae w róŝych warukach obciąŝeia silików. Wyiki pomiarów i obliczeń zostały szerzej omówioe w pracach [5], [8].

9 Zabezpieczeie cieple silika ϑ Tarcza lozyskowa - model 1 Tarcza lozyskowa - model 2 Tarcza lozyskowa - model 3 2 ϑ Tarcza lozyskowa - model 1 Tarcza lozyskowa - model 2 Tarcza lozyskowa - model Rys. 8. Rozkład średich temperatur tarcz łoŝyskowych silika 3 kw porówaie modeli Fig. 8. Course of average bearigs frictio iductio motor 3 kw compariso of models Rys. 9. Rozkład średich temperatur tarcz łoŝyskowych silika 18,5 kw porówaie modeli Fig. 9. Course of average bearigs frictio iductio motor 18,5 kw compariso of models. Dla silików większych mocy (p. silik 2) w celu uzyskaia zadowalającej dokładości aleŝy stosować modele bardziej rozbudowae. Bardziej rozbudoway model wymaga więcej czasu a wyzaczeie rozkładu średich temperatur, jedak stała czasowa silika jest dłuŝsza iŝ małego silika. Zatem, moŝa stosować bardziej uproszczoe modele dla małych silików, dzięki czemu otrzymuje się zadowalającą dokładość w krótkim czasie, a bardziej rozbudowae dla większych silików. Czas rozwiązywaia modelu bardziej złoŝoego takŝe jest krótszy iŝ stała czasowa silika. RóŜice w przebiegach dla modelu silika 18,5 kw są bardziej widocze z uwagi a to, Ŝe w duŝych silikach wartości strat są większe, przepływ ciepła jest bardziej utrudioy z uwagi a miejsze przewodości cieple związae z większymi gabarytami elemetów, oraz zaczie większe pojemości cieple. Silik taki zaczie woliej reaguje cieplie a zmiay obciąŝeia. 8. UWAGI KOŃCOWE Układy zabezpieczeń silików idukcyjych dają moŝliwość skuteczego zabezpieczeia silika, jedak mają ograiczeia w postaci dokładości określaia temperatury zabezpieczaego silika. Powodem jest skomplikowaa budowa silika. Zabezpieczeia bazujące a jedowęzłowych modelach cieplych są skutecze, jeśli uwzględi się małą dokładość określaia temperatury w daych warukach i odpowiedio szybko astąpi jego wyłączeie. Na podstawie badań symulacyjych i pomiarowych bardziej złoŝoych modeli cieplych, bazujących a metodzie zastępczych schematów cieplych, moŝa stwierdzić, Ŝe

10 15 T. Mich ich stosowaie daje zaczie większą dokładość w odtwarzaiu średich temperatur w siliku zarówo w staach cieplie ustaloych, jak i ieustaloych. Dają oe moŝliwość pracy silika a graicy wytrzymałości termiczej, bez ryzyka jego przegrzaia. Ma to zastosowaie w szczególości tam, gdzie silik przez pewie czas ulega przeciąŝeiu. Wówczas ie trzeba go zastępować silikiem większej mocy, lecz wystarczy zastosować odpowiedio dokłade zabezpieczeie. Zabezpieczeie takie moŝe, przy uwzględieiu odpowiedich uproszczeń, określać temperatury w ajbardziej araŝoych termiczie elemetach silika. Elemetami tymi są główie uzwojeia stojaa w części czołowej. W duŝych silikach są to rówieŝ klatka wirika oraz łoŝyska. BIBLIOGRAFIA 1. Cioska A., Drak B., Kluszczyński K., Miksiewicz R., RóŜycki A.: Komputerowe projektowaie silików asychroiczych trójfazowych. Opracowaie wykoae w Istytucie Maszy i Urządzeń Elektryczych Politechiki Śląskiej, Gliwice, maj Chmielik K.: Awaryjość silików i układów apędowych. Zeszyty Problemowe "Maszyy Elektrycze" BOBRME 2, r 7, s Dąbrowski M.: Projektowaie maszy elektryczych. Wydawictwa Naukowo- Techicze, Warszawa Rehma H., Derdiyok A., Guver M., Xu L.: A MRAS scheme of o-lie rotor resistace adaptatio o fa iductio machie. IEEE Trasactio of Idustry Apllicatio 21, p Mich T.: Wpływ struktury schematu cieplego w estymatorze rezystacji uzwojeń silika idukcyjego a dokładość estymacji prędkości obrotowej. XV Semiarium Techicze "Problemy Eksploatacji Maszy i Napędów Elektryczych", , Ustroń; Zeszyty Problemowe "Maszyy Elektrycze" BOBRME 26, r 75, s Mich T.: Wpływ struktury zastępczego schematu cieplego a dokładość odtwarzaia rozkładu średich temperatur w silikach idukcyjych. Kwartalik Elektryka 27, z. 3 (23), s Mich T.: Odtwarzaie rozkładu średich temperatur wybraych elemetów silików idukcyjych przy wykorzystaiu metody zastępczych schematów cieplych. Zeszyty Problemowe "Maszyy Elektrycze" BOBRME 27, r 77, s Mich T.: Ocea moŝliwości zastosowaia określoego schematu cieplego silika idukcyjego w szerszym zakresie mocy zamioowych. XVII Semiarium Techicze "Problemy Eksploatacji Maszy i Napędów Elektryczych", Rytro; Zeszyty Problemowe "Maszyy Elektrycze" BOBRME 28, r 79, s

11 Zabezpieczeie cieple silika Mich T.: Kompesacja wpływu zmia cieplych rezystacji uzwojeń silika idukcyjego a estymację prędkości obrotowej. XLIII Iteratioal Symposium o Electrical Machies SME'27, Pozań, 2-5 July 27, p Pełczewski W.: Zagadieia cieple w maszyach elektryczych. Państwowe Wydawictwa Techicze, Warszawa Merli Geri (Groupe Scheider): Protectio ad cotrol: SEPAM 1 Istalatio, Sepam rage SEPAM 1 Substatios, Busbars, Trasformers, Motors. Wpłyęło do Redakcji dia 2 lipca 21 r. Recezet: Dr hab. iŝ. Ryszard Rut, prof. Pol. Rzeszowskiej Abstract This paper presets compare two methods of iductio motor protectio. Oe, based a simple sigle ode model ad secod, based o a thermal equivalet circuits. Sigle ode model limitatios are give, ad the basic relatios (1-3) o which such protectio is based. As a example of such protectio, the preseted system protectio-measurig Sepam1. Preseted are the characteristics of time off the iductio motor (Fig. 1) by a system protectio-measurig. I a further sectio describes the use of differet models of heat as a alterative method of protectio of iductio motor, agaist overloads. The ifluece of simplifyig the model, the accuracy of the idetity medium temperatures i the iductio motors. Give the relatioship (4) base o ca desigate a time costat of heatig ad coolig of iductio motor, with the course of the trasiet state average temperature of the selected elemet of the iductio motor. Presets the characteristics of selected elemets for trasiet state two iductio motors. Presets the distributios of mea temperatures for the stator widigs (Fig. 4 ad Fig.5), the rotor widigs (Fig. 6 ad Fig.7) ad the bearig plates (Fig. 8 ad Fig.9) ad discussed their progress. At the ed, the coclusios are draw regardig the use of models of thermal protectio as members or as a aid i determiig the thermal time costats of selected iductio motors compoets.