Created by Neevia Document Converter trial version

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Created by Neevia Document Converter trial version"

Transkrypt

1 TEST VI PRZEMIANA LIPIDÓW, W TYM CIAŁA KETONOWE I STEROIDY 1. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Zawarte w Ŝółci enzymy hydrolityczne odgrywają istotną rolę w procesie trawienia, zachodzącym w dwunastnicy. 2 śółć odgrywa istotną rolę tylko w procesie trawienia lipidów, poniewaŝ zawiera lipazy. 3 Trzustka wydziela do dwunastnicy m. in. enzymy proteolityczne, lipolityczne i amylolityczne. 2. Przechodzenie grup acylowych kwasów tłuszczowych z cytoplazmy do mitochondriów wymaga obecności: a) AMP b) acylotransferazy karnitynowej (+) c) cyklazy adenylowej d) karnozyny e) translokazy ADP-ATP 3. Transport aktywnych kwasów tłuszczowych z cytoplazmy do mitochondriów odbywa się przy udziale: a) karnozyny b) cytrynianu c) szczawiooctanu d) kefaliny e) karnityny (+) 4. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Przeniesienie acylo-coa z cytoplazmy do mitochondriów wymaga nakładu energii, która pochodzi z hydrolizy ATP. 2 Przeniesienie reszt acylowych z cytoplazmy poprzedza β-oksydację, zachodzącą tylko w mitochondriach. 3 Związkiem przenoszącym grupy acylowe jest karnityna. 5. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Aktywacja kwasu tłuszczowego jest pierwszym etapem β-oksydacji, produktem tej reakcji jest acetylo-coa. 2 Uwodnienie enoilo-coa zachodzi przy udziale enzymu naleŝącego do klasy hydrolaz. 3 Pierwsze utlenianie acylo-coa dostarcza w końcowym efekcie dwóch wiązań wysokoenergetycznych. 6. Z poniŝszych zdań o β-oksydacji kwasów tłuszczowych fałszywe jest: a) przebiega w matriks mitochondrialnej b) szybkość jej zaleŝy od szybkości lipolizy i cyklu Krebsa c) moŝe przebiegać w warunkach beztlenowych (+) d) przebiega przy udziale dehydrogenazy 3-hydroksyacylo-CoA e) przebiega z udziałem m. in. enzymu z klasy transferaz 7. Prawdziwe są zdania: (+)

2 1 Proces β-oksydacji kwasów tłuszczowych poprzedzony jest aktywacją kwasów tłuszczowych. 2 Aktywacja kwasów tłuszczowych odbywa się przy udziale AMP i acetylo-coa. 3 Aktywna postać kwasu tłuszczowego jest to połączenie reszty acylowej z koenzymem A. 8. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Tiolityczny charakter pęknięcia wiązania między węglami α i β podczas β-oksydacji powoduje, Ŝe do aktywacji kwasu tłuszczowego nasyconego wystarcza 1 cząsteczka ATP. 2 Przy β-oksydacji nienasyconych kwasów tłuszczowych zuŝywa się więcej cząsteczek ATP. 3 β-oksydacja wymaga obecności witamin: PP, B 2 i kwasu pantotenowego. 9. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Rozszczepienie tiolityczne ketoacylo-coa katalizuje enzym naleŝący do klasy hydrolaz. 2 Utlenianie hydroksyacylo-coa katalizuje dehydrogenaza hydroksyacylo-coa, której koenzymem jest NADP +. 3 β-oksydacja zachodzi wyłącznie w mitochondriach komórki. 10. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Koenzymem dehydrogenazy acylo-coa jest FAD. 2 Działanie tej dehydrogenazy jest związane z funkcjonowaniem łańcucha oddechowego. 3 Wydzielona wówczas energia kumuluje się w postaci 3 cząsteczek ATP. 11. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Nienasycone kwasy tłuszczowe nie ulegają β-oksydacji w organizmie zwierzęcym. 2 Kwasy tłuszczowe o nieparzystej liczbie atomów węgla w trakcie β-oksydacji rozkładają się na kilka cząsteczek acetylo-coa i jedną cząsteczkę propionylo-coa. 3 β-oksydacja moŝe odbywać się tylko w warunkach tlenowych. 12. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Do utleniania nienasyconych kwasów tłuszczowych niezbędnymi enzymami są izomeraza i epimeraza. 2 JeŜeli w przemianach metabolicznych dominuje rozkład tłuszczów, to powstają w nadmiarze ciała ketonowe. 3 β-hydroksy-γ-trimetyloaminomaślan jest przenośnikiem przez błonę mitochondrialną aktywnych kwasów tłuszczowych o długich łańcuchach. 13. Acetylo-CoA jest wykorzystywany do syntezy: a) jednego

3 b) dwóch c) trzech (+) (1, 2, 5) d) czterech e) pięciu związków: 1 cholesterolu 2 cytrynianu 3 pirogronianu 4 szczawiooctanu 5 acetooctanu 6 glukozy 14. Prawdziwe są zdania: (+) Acetylo-CoA przechodzi z mitochondriów do cytoplazmy w postaci: 1 pirogronianu 2 szczawiooctanu 3 cytrynianu 15. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Acetylo-CoA powstaje w mitochondriach. 2 W przenoszeniu grup acetylowych z mitochondriów do cytoplazmy bierze udział cytrynian. 3 Malonylo-CoA niezbędny do syntezy kwasów tłuszczowych powstaje w wyniku dekarboksylacji acetylo-coa. 16. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Przeniesienie jednej cząsteczki acetylo-coa z mitochondriów do cytoplazmy związane jest z powstaniem jednej cząsteczki NADPH + H +. 2 NADPH + H + powstaje w reakcji katalizowanej przez enzym przekształcający jabłczan w pirogronian. 3 Reakcja ta przebiega w cytoplazmie komórkowej. 17. Fałszywe jest zdanie: a) Biosynteza kwasów tłuszczowych de novo przebiega w mitochondriach. (+) b) W biosyntezie kwasów tłuszczowych uczestniczy kompleks enzymatyczny zwany syntetazą kwasów tłuszczowych. c) Rosnący łańcuch kwasu tłuszczowego zostaje wydłuŝony przez kolejne dobudowywanie jednostek dwuwęglowych. d) Donorem tych jednostek jest malonylo-coa. e) Przy syntezie kwasów tłuszczowych związkiem redukującym jest NADPH + H Z podanych zdań o syntezie kwasów tłuszczowych fałszywe jest: a) Synteza kwasów tłuszczowych de novo przebiega w cytozolu. b) Początkiem syntezy jest karboksylacja acetylo-coa. c) Karboksylacja acetylo-coa do malonylo-coa przebiega z udziałem ATP. d) Intermediaty w syntezie kwasów tłuszczowych wiąŝą się z białkiem nośnikowym (ACP) poprzez jego grupę tiolową. e) Kwasy tłuszczowe nie mogą powstawać z glukozy. (+)

4 19. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Synteza kwasów tłuszczowych de novo przebiega w cytoplazmie komórkowej przy udziale kompleksy wieloenzymatycznego. 2 Źródłem wszystkich atomów węgla kwasu palmitynowego jest acetylo-coa wytwarzany głównie w mitochondriach. 3 Przeniesienie acetylo-coa przez błonę mitochondrialną odbywa się przy udziale cytrynianu. 20. Prawdziwe są zdania: (+) Proces syntezy kwasów tłuszczowych: 1 jest prostym odwróceniem β-oksydacji, 2 de novo przebiega w mitochondriach 3 zuŝywa ATP i CO Prawdziwe są zdania: (+) 1 Synteza kwasów tłuszczowych de novo ma miejsce w cytozolu, w przeciwieństwie do ich degradacji odbywającej się w matriks mitochondrialnej. 2 Tworzenie malonylo-coa jest etapem regulującym syntezę kwasów tłuszczowych. 3 Acetylo-CoA będący produktem degradacji niektórych aminokwasów moŝe być uŝyty do syntezy kwasów tłuszczowych. 22. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Synteza de novo długołańcuchowych nasyconych kwasów tłuszczowych zachodzi w mitochondriach. 2 Proces ten katalizowany jest przez kompleks siedmiu enzymów, zwany syntetazą kwasów tłuszczowych. 3 Źródłem wszystkich atomów węgla kwasu palmitynowego syntetyzowanego w ten sposób jest acetylo-coa. 23. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Malonylo-CoA, intermediat syntezy kwasów tłuszczowych, powstaje w wyniku karboksylacji acetylo-coa. 2 Grupy acetylowe konieczne do syntezy kwasów tłuszczowych przenoszone są do cytozolu głównie przez karnitynę. 3 Karboksylaza acetylo-coa hamowana jest przez palmitylo-coa, a aktywowana przez cytrynian. 24. Syntetaza malonylo-coa wymaga obecności: a) jednego b) dwóch c) trzech

5 d) czterech (+) (1, 3, 4, 5) e) pięciu związków 1 ATP 2 acylo-coa 3 CO2 4 acetylo-coa 5 biotyny 6 palmitylo-coa 25. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Kwasy tłuszczowe mogą być syntetyzowane de novo z propionylo-coa. 2 Synteza kwasów tłuszczowych nie wymaga zuŝycia ATP. 3 Związana jest ona z cyklem pentozofosforanowym, który dostarcza NADPH + H W procesie biosyntezy kwasów tłuszczowych biorą udział witaminy: a) kwas pantotenowy i tiamina b) B 6 i B 1 c) PP, kwas pantotenowy i biotyna (+) d) B 1, B 6 i B 12 e) B 1, B 2 i B Syntetaza kwasów tłuszczowych: a) jest kompleksem wieloenzymatycznym zlokalizowanym w mitochondriach b) wymaga dostarczenia z cytoplazmy cząsteczek NADPH + H +, które do mitochondriów przenoszone są przy udziale nośników c) współdziała z enzymem zawierającym biotynę (+) d) wykorzystuje do syntezy kwasów tłuszczowych metylomalonylo-coa e) jest hamowana kompetycyjnie przez acetylo-coa 28. Który z podanych związków nie jest potrzebny do syntezy kwasów tłuszczowych w cytoplazmie? a) CO 2 b) NADPH + H + c) cytrynian d) ATP e) glukoza (+) 29. Aktywacja acetylo-coa w biosyntezie kwasów tłuszczowych wymaga udziału: a) jednego b) dwóch c) trzech d) czterech (+) (2, 3, 5, 6) e) pięciu związków: 1 fosforanu pirydoksalu 2 CO 2 3 cytrynianu 4 karnityny 5 biotyny 6 ATP 30. Prawdziwe są zdania: (+)

6 Szybkość biosyntezy tłuszczów w wątrobie determinowana jest m. in.: 1 szybkością wytwarzania triacylogliceroli, 2 szybkością wytwarzania fosfoglicerydów 3 aktywnością kinazy glicerolowej 31. Szybkość biosyntezy kwasów tłuszczowych zaleŝy od: a) intensywności utleniania glukozy w cyklu pentozowym b) stęŝenia cytrynianu w cytoplazmie c) stęŝenia palmitylo-coa d) wszystkich powyŝszych czynników (+) e) dwóch powyŝszych czynników 32. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Karboksylaza acetylo-coa jest enzymem aktywowanym przez cytrynian. 2 Wpływ cytrynianu na karboksylazę acetylo-coa jest antagonistyczny do mirystylo-coa. 3 Karboksylaza acetylo-coa wymaga do działania obecności difosfotiaminy. 33. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Kondensacja acetylo-coa ze szczawiooctanem w mitochondriach umoŝliwia wykorzystywanie acetylo-coa do syntezy de novo kwasów tłuszczowych. 2 Karnityna umoŝliwia przejście wyŝszych kwasów tłuszczowych do mitochondriów. 3 Cytrynian jest związkiem regulującym szybkość syntezy de novo kwasów tłuszczowych. 34. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Fruktozo-1,6-bisfosforan powoduje wzrost aktywności syntetazy kwasów tłuszczowych. 2 W czasie głodzenia aktywność syntetazy kwasów tłuszczowych jest bardzo niska. 3 Syntetaza kwasów tłuszczowych jest enzymem ściśle związanym z błoną mitochondrialną. 35. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Enzymem regulatorowym biosyntezy kwasów tłuszczowych jest reduktaza enoilowa. 2 Do syntezy kwasów tłuszczowych nie jest potrzebny CO 2. 3 Stearylo-CoA jest inhibitorem enzymu regulatorowego tej syntezy. 36. Prawdziwe są zdania: (+) Karboksylaza acetylo-coa jest enzymem allosterycznym aktywowanym przez:

7 1 AMP 2 ADP 3 cytrynian 37. Fałszywe jest zdanie: Cytrynian: a) jest allosterycznym inhibitorem fosfofruktokinazy b) jest allosterycznym aktywatorem karboksylazy acetylo-coa c) występuje tylko w mitochondriach (+) d) jest substratem dla cytoplazmatycznej liazy cytrynianowej zaleŝnej od ATP e) moŝe przechodzić z mitochondriów do cytoplazmy 38. Prawdziwe są zdania: (+) 1 W organizmie człowieka nie są syntetyzowane de novo kwasy tłuszczowe z wieloma wiązaniami nienasyconymi. 2 Organizm człowieka nie moŝe spalać nienasyconych kwasów tłuszczowych. 3 Kwasy tłuszczowe z wieloma wiązaniami nienasyconymi są potrzebne m. in. do syntezy prostaglandyn. 39. Do syntezy 1 cząsteczki stearynianu z acetylo-coa zuŝywa się X cząsteczek ATP. X to: a) 1 b) 2 c) 8 (+) d) 16 e) Aby powstała 1 cząsteczka palmitynianu musi ulec rozłoŝeniu do rybozo-5-fosforanu X cząsteczek glukozo- 6-fosforanu. X to: a) 1 b) 2 c) 5 d) 7 (+) e) Prawdziwe są zdania: (+) W czasie głodu: 1 nasila się rozpad tłuszczów egzogennych, 2 zwiększa się transport triacylogliceroli z wątroby do tkanki tłuszczowej, 3 wzrasta aktywność lipazy triacyloglicerolowej 42. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Aktywność lipazy triacyloglicerolowej nie zaleŝy od poziomu camp w komórkach adipocytów. 2 Wolne kwasy tłuszczowe we krwi transportowane są w połączeniu z albuminami. 3 Białko wchodzące w skład chylomikronów to apolipoproteina. 43. Prawdziwe są zdania:

8 (+) 1 Podawanie kofeiny lub picie kawy powoduje wzrost stęŝenia wolnych kwasów tłuszczowych w osoczu krwi. 2 Kwas nikotynowy i prostaglandyna E hamują uwalnianie wolnych kwasów tłuszczowych. 3 PowyŜsze zjawisko jest wynikiem stymulacji syntezy camp. 44. Fosfolipaza A rozkłada lecytynę na: a) kwas tłuszczowy i diacyloglicerol b) kwas tłuszczowy i lizolecytynę (+) c) kwas tłuszczowy i kwas fosfatydowy d) kwas tłuszczowy i glicerofosforan e) kwas fosfatydowy i cholinę 45. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Do syntezy triacylogliceroli potrzebny jest alfa-glicerofosforan. 2 Przez przyłączenie trzech reszt acylowych do alfa-glicerolofosforanu powstaje kwas fosfatydowy. 3 Triacyloglicerole syntetyzowane są m. in. w komórkach wątroby, tkanki tłuszczowej i nabłonka jelitowego. 46. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Fosfoglicerydy są składnikami błon komórkowych i lipoprotein transportowych. 2 Nośnikiem kwasu fosfatydowego przy ich syntezie moŝe być CMP. 3 Dawcą grup metylowych do syntezy lecytyn moŝe być S-adenozynometionina. 47. Z fosfodiacyloglicerolu i cytydynodifosfocholiny powstaje: a) sfingomielina b) fosfatydyloetanoloamina c) lecytyna (+) d) fosfatydyloinozytol e) S-adenozynometionina 48. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Synteza kefalin związana jest z aktywacją kwasu fosfatydowego przy udziale UTP. 2 W procesie powstawania fosfatydylocholiny z fosfatydyloetanoloaminy dawcą grup metylowych moŝe być S- adenozynometionina. 3 Fosfatydyloetanoloamina moŝe powstawać w procesie dekarboksylacji fosfatydyloseryny. 49. Zastępuje cholinę w fosfolipidach typu kefalin: a) etanoloamina (+) b) inozytol c) glicyna d) sfingozyna e) fosfoglicerol

9 50. Prawdziwe są zdania: (+) Gangliozydy: 1 zawierają w swym składzie N-acetyloneuraminian, 2 posiadają N-acylosfingozynę, 3 naleŝą do najprostszych sfingolipidów. 51. Z podanych zdań o ciałach ketonowych fałszywe jest: a) z wątroby są transportowane przez krew do tkanek obwodowych, gdzie mogą być spalone w cyklu Krebsa b) substratem do ich syntezy jest acetylo-coa c) metabolitem pośrednim w ich syntezie jest acetoacetyo-coa d) w wyniku dekarbokylacji acetooctanu powstaje aceton e) nie są syntetyzowane w organizmie zdrowego człowieka (+) 52. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Ciała ketonowe powstają tylko w wątrobie. 2 Ciała ketonowe syntetyzowane są tylko podczas głodu lub u ludzi chorych na cukrzycę. 3 Ciała ketonowe są waŝnym materiałem energetycznym, spalanym m. in. w mięśniach. 53. Ciała ketonowe: a) w warunkach prawidłowych nie są syntetyzowane b) mogą stanowić materiał energetyczny dla wątroby c) nie są w ustroju metabolizowane d) w duŝej ilości syntetyzowane są w czasie głodu (+) e) powstają bezpośrednio z glicerolu 54. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Acetooctan powstaje tylko w wątrobie. 2 MoŜe on ulegać redukcji do 3-hydroksymaślanu. 3 W tkankach obwodowych ciała ketonowe zostają spalone w cyklu Krebsa. 55. Z niŝej podanych zdań o acetooctanie fałszywe jest: a) powstaje z leucyny i fenyloalaniny b) jego spalanie dostarcza znacznych ilości energii dla pracy mięśnia sercowego c) jego gromadzenie we krwi prowadzi do kwasicy oddechowej (+) d) powstaje bezpośrednio w wyniku działania liazy 3-hydroksy-3-metyloglutarylo-CoA e) jest substratem dla dehydrogenazy 3-hydroksymaślanowej 56. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Głównym czynnikiem regulującym szybkość ketogenezy jest dostępność szczawiooctanu.

10 2 Powstający podczas ketogenezy aceton jest inhibitorem liazy 3-hydroksy-3-metyloglutarylo-CoA. 3 Synteza 3-hydroksy-3-metyloglutarylo-CoA zachodzi w mitochondrium i cytozolu. 57. Prawdziwe są zdania: (+) Do syntezy cholesterolu zachodzącej w cytozolu i mikrosomach komorek wątroby konieczne są: 1 aktywny octan i Mg 2+ 2 NADPH + H + i ATP 3 kobalamina i biotyna 58. Przemiana 3-hydroksy-3-metyloglutarylo-CoA w kwas mewalonowy katalizowana jest przez: a) oksydazę b) liazę c) reduktazę (+) d) dehydrogenazę e) epimerazę 59. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Reduktaza 3-hydroksy-3-metyloglutarylo-CoA jest enzymem regulatorowym. 2 Insulina i tyroksyna powodują zmniejszenie aktywności tego enzymu. 3 Cholesterol i kwasy Ŝółciowe hamują aktywność reduktazy 3-hydroksy-3-metyloglutarylo-CoA. 60. Z poniŝszych zdań cholesterolu fałszywe jest: a) moŝe powstawać z węglowodanów b) wchodzi w skład róŝnych klas lipoprotein osocza c) jego zbyt duŝe stęŝenie w osoczu jest czynnikiem ryzyka miaŝdŝycy d) w tkankach zwierzęcych powstaje tylko z tłuszczów (+) e) przekształca się w kwasy Ŝółciowe, estrogeny i aldosteron hydroksy-3-metyloglutarylo-CoA jest zuŝywany w: a) jednej b) dwóch (+) (1, 3) c) trzech d) czterech e) pięciu przemianach: 1 syntezie ciał ketonowych 2 syntezie kwasów tłuszczowych 3 syntezie cholesterolu 4 β-oksydacji 5 przemianie tyrozyny do acetooctanu i fumaranu 62. Kwas pantotenowy bierze udział w: a) jednym b) dwóch c) trzech d) czterech e) pięciu procesach (+) (1, 2, 3, 4, 5): 1 β-oksydacji 2 syntezie ciał ketonowych 3 syntezie kwasów tłuszczowych 4 syntezie cholesterolu

11 5 dekarboksylacji oksydacyjnej α-ketokwasów 6 glikolizie tlenowej 63. Prawdziwe są zdania: (+) Cholesterol jest prekursorem: 1 kaprosterolu 2 kwasy deoksycholowego 3 biliwerdyny 64. Prawdziwe są zdania: (+) Konwersja cholesterolu do hormonów estrogennych zachodzi przez: 1 17-hydroksyprogesteron i testosteron 2 androstendion 3 aromatyzację pierścienia A androgenów 65. Kwasy Ŝółciowe, w odróŝnieniu od hormonów steroidowych, mają: a) przerwane wiązanie między C 9 i C 10 pierścienia steranu b) dłuŝszy, bo pięciowęglowy łańcuch boczny przy C 17 (+) c) dołączony pierścień benzenowy d) wyłącznie grupy ketonowe e) jeden pierścień aromatyczny 66. Wspólną powtarzalną jednostką w tworzeniu się struktury cholesterolu i witaminy A jest: a) kwas pantotenowy b) kwas oleinowy c) skwalen d) izopren (+) e) UDP-glukoza 67. Prawdziwe są zdania: (+) 1 Aby oznaczyć ilość całkowitego cholesterolu w osoczu krwi, naleŝy najpierw wyekstrahować cholesterol. 2 Cholesterol wolny wytrąca się digitoniną. 3 W ekstraktach oznacza się cholesterol kolorymetrycznie, wykorzystując wytwarzanie się barwnego kompleksu cholesterolu z bezwodnikiem kwasu octowego.

Tłuszcze jako główny zapasowy substrat energetyczny

Tłuszcze jako główny zapasowy substrat energetyczny Tłuszcze jako główny zapasowy substrat energetyczny Utlenienie 1 g tłuszczy pozwala na wyprodukowanie 37 kj (9 kcal) energii, podczas gdy utlenienie 1 g węglowodanów lub białek dostarcza tylko 17 kj (4

Bardziej szczegółowo

Integracja metabolizmu

Integracja metabolizmu Integracja metabolizmu 1 Kluczowe związki w metabolizmie Glukozo- 6 -fosforan Pirogronian AcetyloCoA 2 Glukoza po wejściu do komórki ulega fosforylacji Metaboliczne przemiany glukozo- 6-fosforanu G-6-P

Bardziej szczegółowo

Wątroba, serce i mięśnie w spoczynku (zasobne w tlen) wykorzystują kwasy tłuszczowe jako źródło energii. Mięśnie pracujące korzystają z glikolizy.

Wątroba, serce i mięśnie w spoczynku (zasobne w tlen) wykorzystują kwasy tłuszczowe jako źródło energii. Mięśnie pracujące korzystają z glikolizy. Lipidy Wątroba, serce i mięśnie w spoczynku (zasobne w tlen) wykorzystują kwasy tłuszczowe jako źródło energii. Mięśnie pracujące korzystają z glikolizy. Mózg prawie wyłącznie czerpie energię z przemian

Bardziej szczegółowo

BIOENERGETYKA cz. I METABOLIZM WĘGLOWODANÓW I LIPIDÓW. dr hab. prof. AWF Agnieszka Zembroń-Łacny

BIOENERGETYKA cz. I METABOLIZM WĘGLOWODANÓW I LIPIDÓW. dr hab. prof. AWF Agnieszka Zembroń-Łacny BIOENERGETYKA cz. I METABOLIZM WĘGLOWODANÓW I LIPIDÓW dr hab. prof. AWF Agnieszka Zembroń-Łacny METABOLIZM/ENERGIA WĘGLOWODANY i LIPIDY WYKŁAD 6 Trawienie i wchłanianie WĘGLOWODANY TŁUSZCZE BIAŁKA Katabolizm

Bardziej szczegółowo

U grzybów i zwierząt synteza kwasów tłuszczowych zachodzi w multienzymatycznym kompleksie syntazy kwasów tłuszczowych (FAS)

U grzybów i zwierząt synteza kwasów tłuszczowych zachodzi w multienzymatycznym kompleksie syntazy kwasów tłuszczowych (FAS) U grzybów i zwierząt synteza kwasów tłuszczowych zachodzi w multienzymatycznym kompleksie syntazy kwasów tłuszczowych (FAS) U drożdży FAS (2.4x10 6 D) składa się z dwóch typów podjednostek (α - 213 kd,

Bardziej szczegółowo

Budowa i klasyfikacja lipidów

Budowa i klasyfikacja lipidów Egzamin 3 pytania testowe na każdy temat (3 x 10 x 1 pkt) 5 pytań opisowych dot. całego zakresu (5 x 4 pkt) W sumie można uzyskać 50 pkt Zaliczenie egzaminu od 26 pkt Budowa i klasyfikacja lipidów Klasyfikacja

Bardziej szczegółowo

Budowa i klasyfikacja lipidów

Budowa i klasyfikacja lipidów Budowa i klasyfikacja lipidów Klasyfikacja lipidów Lipidy Kwasy tłuszczowe Tłuszcze obojętne Woski Fosfolipidy Sfingolipidy Glikolipidy Steroidy Zawierające: - glicerol - grupę fosforanową - kwasy tłuszczowe

Bardziej szczegółowo

Aminotransferazy. Dehydrogenaza glutaminianowa. Szczawiooctan. Argininobursztynian. Inne aminokwasy. asparaginian. fumaran. Arginina.

Aminotransferazy. Dehydrogenaza glutaminianowa. Szczawiooctan. Argininobursztynian. Inne aminokwasy. asparaginian. fumaran. Arginina. Inne aminokwasy Szczawiooctan Aminotransferazy asparaginian Cytrulina Argininobursztynian Cykl mocznikowy Arginina fumaran Ornityna Aminotransferazy -ketoglutaran karbamoilofosforan Mocznik kwas glutaminowy

Bardziej szczegółowo

Sucha masa(g. kj/g suchej masy

Sucha masa(g. kj/g suchej masy Składnik Energia kj/g suchej masy Sucha masa(g Dostępna energia (kj) Kwasy tłuszcz.(tk. tłuszcz.) 37 15 000 555 000 Białko (mięśnie) 17 6 000 102 000 Glikogen (mięśnie) 16 120 1 920 Glikogen (wątroba)

Bardziej szczegółowo

Źródła energii dla mięśni. mgr. Joanna Misiorowska

Źródła energii dla mięśni. mgr. Joanna Misiorowska Źródła energii dla mięśni mgr. Joanna Misiorowska Skąd ta energia? Skurcz włókna mięśniowego wymaga nakładu energii w postaci ATP W zależności od czasu pracy mięśni, ATP może być uzyskiwany z różnych źródeł

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia do egzaminu z biochemii (studia niestacjonarne)

Zagadnienia do egzaminu z biochemii (studia niestacjonarne) Zagadnienia do egzaminu z biochemii (studia niestacjonarne) Aminokwasy, białka, cukry i ich metabolizm 1. Aminokwasy, wzór ogólny i charakterystyczne grupy. 2. Wiązanie peptydowe. 3. Białka, ich struktura.

Bardziej szczegółowo

Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW. Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki

Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW. Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki Metabolizm całokształt przemian biochemicznych i towarzyszących

Bardziej szczegółowo

Nukleotydy w układach biologicznych

Nukleotydy w układach biologicznych Nukleotydy w układach biologicznych Schemat 1. Dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy Schemat 2. Dinukleotyd NADP + Dinukleotydy NAD +, NADP + i FAD uczestniczą w procesach biochemicznych, w trakcie których

Bardziej szczegółowo

Biochemia Oddychanie wewnątrzkomórkowe

Biochemia Oddychanie wewnątrzkomórkowe Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Krośnie Biochemia Oddychanie wewnątrzkomórkowe Dr n. biol. Henryk Różański Laboratorium Biologii Przemysłowej i Eksperymentalnej Oddychanie Glikoliza beztlenowy, wewnątrzkomórkowy

Bardziej szczegółowo

LIPIDY. Slajd 1 WYKŁAD 5. Slajd 2. Slajd 3. LIPIDY: budowa lecytyny (fosfatydylocholina) AGNIESZKA ZEMBROŃ-ŁACNY. Struktura kwasów tłuszczowych

LIPIDY. Slajd 1 WYKŁAD 5. Slajd 2. Slajd 3. LIPIDY: budowa lecytyny (fosfatydylocholina) AGNIESZKA ZEMBROŃ-ŁACNY. Struktura kwasów tłuszczowych część hydrofobowa część hydrofilowa Slajd 1 WYKŁAD 5 LIPIDY AGNIESZKA ZEMBROŃ-ŁACNY Slajd 2 LIPIDY: budowa lecytyny (fosfatydylocholina) cholina fosforan azot wiązanie estrowe glicerol fosfor tlen węgiel

Bardziej szczegółowo

Oddychanie komórkowe. Pozyskiwanie i przetwarzanie energii w komórkach roślinnych. Oddychanie zachodzi w mitochondriach Wykład 7.

Oddychanie komórkowe. Pozyskiwanie i przetwarzanie energii w komórkach roślinnych. Oddychanie zachodzi w mitochondriach Wykład 7. Wykład 7. Pozyskiwanie i przetwarzanie energii w komórkach roślinnych Literatura dodatkowa: Oddychanie to wielostopniowy proces utleniania substratów związany z wytwarzaniem w komórce metabolicznie użytecznej

Bardziej szczegółowo

Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW. Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki

Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW. Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki Metabolizm całokształt przemian biochemicznych i towarzyszących

Bardziej szczegółowo

Program zajęć z biochemii dla studentów kierunku weterynaria I roku studiów na Wydziale Lekarskim UJ CM w roku akademickim 2013/2014

Program zajęć z biochemii dla studentów kierunku weterynaria I roku studiów na Wydziale Lekarskim UJ CM w roku akademickim 2013/2014 Program zajęć z biochemii dla studentów kierunku weterynaria I roku studiów na Wydziale Lekarskim UJ CM w roku akademickim 2013/2014 S E M E S T R II Tydzień 1 24.02-28.02 2 03.03-07.03 3 10.03-14.03 Wykłady

Bardziej szczegółowo

Przemiana materii i energii - Biologia.net.pl

Przemiana materii i energii - Biologia.net.pl Ogół przemian biochemicznych, które zachodzą w komórce składają się na jej metabolizm. Wyróżnia się dwa antagonistyczne procesy metabolizmu: anabolizm i katabolizm. Szlak metaboliczny w komórce, to szereg

Bardziej szczegółowo

Reakcje zachodzące w komórkach

Reakcje zachodzące w komórkach Reakcje zachodzące w komórkach W każdej sekundzie we wszystkich organizmach żywych zachodzi niezliczona ilość reakcji metabolicznych. Metabolizm (gr. metabole - przemiana) to przemiany materii i energii

Bardziej szczegółowo

ATP. Slajd 1. Slajd 2 1997 rok Nagroda Nobla: P.D. Boyer (USA), J.E. Walker (GB) i J.C. Skou (D) Slajd 3. BIOENERGETYKA KOMÓRKI oddychanie i energia

ATP. Slajd 1. Slajd 2 1997 rok Nagroda Nobla: P.D. Boyer (USA), J.E. Walker (GB) i J.C. Skou (D) Slajd 3. BIOENERGETYKA KOMÓRKI oddychanie i energia Slajd 1 BIOENERGETYKA KOMÓRKI oddychanie i energia WYKŁAD 6. Agnieszka Zembroń-Łacny 1. cukry, lipidy, aminokwasy 2. mitochondria 3. energia chemiczna (ATP) Slajd 2 1997 rok Nagroda Nobla: P.D. Boyer (USA),

Bardziej szczegółowo

Metabolizm białek. Ogólny schemat metabolizmu bialek

Metabolizm białek. Ogólny schemat metabolizmu bialek Metabolizm białek Ogólny schemat metabolizmu bialek Trawienie białek i absorpcja aminokwasów w przewodzie pokarmowym w żołądku (niskie ph ~2, rola HCl)- hydratacja, homogenizacja, denaturacja białek i

Bardziej szczegółowo

Profil metaboliczny róŝnych organów ciała

Profil metaboliczny róŝnych organów ciała Profil metaboliczny róŝnych organów ciała Uwaga: tkanka tłuszczowa (adipose tissue) NIE wykorzystuje glicerolu do biosyntezy triacylogliceroli Endo-, para-, i autokrynna droga przekazu informacji biologicznej.

Bardziej szczegółowo

Created by Neevia Document Converter trial version

Created by Neevia Document Converter trial version TEST VII PRZEMIANA AMINOKWASÓW 1. Aminokwasy egzogenne (niezbędne) dla człowieka to: c) trzy d) cztery (+) (1, 2, 3, 5) e) pięć: 1 Leu 2 Met 3 Trp 4 Cys 5 Phe 6 Asp 2. Aminokwasami niezbędnymi dla człowieka

Bardziej szczegółowo

Bliskie spotkania z biologią. METABOLIZM część II. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW

Bliskie spotkania z biologią. METABOLIZM część II. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM część II dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki METABOLIZM KATABOLIZM - rozkład związków chemicznych

Bardziej szczegółowo

ODDYCHANIE KOMÓRKOWE

ODDYCHANIE KOMÓRKOWE NM Gera ODDYCHANIE KOMÓRKOWE 1 A) ODDYCHANIE TLENOWE B) PROCESY BEZTLENOWEGO UZYSKIWANIA ENERGII ZADANIE DOMOWE W FORMIE REFERATU OPRACUJ ZAGADNIENIA DOTYCZĄCE PRZEBIEGU CHEMOSYNTEZY ORAZ BEZTLENOWEGO

Bardziej szczegółowo

FIZJOLOGIA WYSIŁKU FIZYCZNEGO ENERGETYKA WYSIŁKU, ROLA KRĄŻENIA I UKŁADU ODDECHOWEGO

FIZJOLOGIA WYSIŁKU FIZYCZNEGO ENERGETYKA WYSIŁKU, ROLA KRĄŻENIA I UKŁADU ODDECHOWEGO FIZJOLOGIA WYSIŁKU FIZYCZNEGO ENERGETYKA WYSIŁKU, ROLA KRĄŻENIA I UKŁADU ODDECHOWEGO Dr hab. Andrzej Klusiewicz Zakład Fizjologii Instytutu Sportu Tematyka wykładu obejmuje trzy systemy energetyczne generujące

Bardziej szczegółowo

Izoenzymy. Katalizują te same reakcje, ale różnią się właściwościami fizycznymi lub kinetycznymi. Optimum ph. Powinowactwo do substratu

Izoenzymy. Katalizują te same reakcje, ale różnią się właściwościami fizycznymi lub kinetycznymi. Optimum ph. Powinowactwo do substratu Izoenzymy Katalizują te same reakcje, ale różnią się właściwościami fizycznymi lub kinetycznymi Optimum ph Powinowactwo do substratu Wrażliwość na inhibitory Badanie LDH H4 (serce) H3M1 H2M2 H1M3 M4 (wątroba)

Bardziej szczegółowo

wielkość, kształt, typy

wielkość, kształt, typy Mitochondria 0,5-1µm wielkość, kształt, typy 1-7µm (10µm) Filmowanie poklatkowe (w mikroskopie fluorescencyjnym) sieci mitochondrialnej w komórkach droŝdŝy (krok czasowy 3 min) Mitochondria liczebność,

Bardziej szczegółowo

BIOENERGETYKA cz. II cykl Krebsa i fosforylacja oksydacyjna

BIOENERGETYKA cz. II cykl Krebsa i fosforylacja oksydacyjna BIOENERGETYKA cz. II cykl Krebsa i fosforylacja oksydacyjna dr hab. prof. AWF Agnieszka Zembroń-Łacny Zamiejscowy Wydział Kultury Fizycznej w Gorzowie Wlkp. Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu 1.

Bardziej szczegółowo

TIENS L-Karnityna Plus

TIENS L-Karnityna Plus TIENS L-Karnityna Plus Zawartość jednej kapsułki Winian L-Karnityny w proszku 400 mg L-Arginina 100 mg Niacyna (witamina PP) 16 mg Witamina B6 (pirydoksyna) 2.1 mg Stearynian magnezu pochodzenia roślinnego

Bardziej szczegółowo

B) podział (aldolowy) na 2 triozy. 2) izomeryzacja do fruktozo-6-p (aldoza w ketozę, dla umoŝliwienia kolejnych przemian)

B) podział (aldolowy) na 2 triozy. 2) izomeryzacja do fruktozo-6-p (aldoza w ketozę, dla umoŝliwienia kolejnych przemian) Glikoliza (Przegląd kluczowych struktur i reakcji) A) przygotowanie heksozy do podziału na dwie triozy: 1)fosforylacja glukozy (czyli przekształcenie w formę metabolicznie aktywną) 2) izomeryzacja do fruktozo-6-p

Bardziej szczegółowo

Dieta ketogenna ARKADIUSZ KOGUT

Dieta ketogenna ARKADIUSZ KOGUT Dieta ketogenna ARKADIUSZ KOGUT Odżywianie oparte na tłuszczach jest coraz częściej stosowane w sportach wytrzymałościowych. Jakie korzyści płyną ze wzrostu spożycia lipidów i kiedy można stosować taką

Bardziej szczegółowo

Fizjologia człowieka

Fizjologia człowieka Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku Katedra Promocji Zdrowia Zakład Biomedycznych Podstaw Zdrowia Fizjologia człowieka Osoby prowadzące przedmiot: Prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Jastrzębski

Bardziej szczegółowo

CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A. imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :.

CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A. imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :. CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA WERSJA A imię i nazwisko :. klasa :.. ilość punktów :. Zadanie 1 Przeanalizuj schemat i wykonaj polecenia. a. Wymień cztery struktury występujące zarówno w komórce roślinnej,

Bardziej szczegółowo

(węglowodanów i tłuszczów) Podstawowym produktem (nośnikiem energii) - ATP

(węglowodanów i tłuszczów) Podstawowym produktem (nośnikiem energii) - ATP śycie - wymaga nakładu energii źródłem - promienie świetlne - wykorzystywane do fotosyntezy - magazynowanie energii w wiązaniach chemicznych Wszystkie organizmy (a zwierzęce wyłącznie) pozyskują energię

Bardziej szczegółowo

Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW. Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki

Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM. dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW. Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki Bliskie spotkania z biologią METABOLIZM dr hab. Joanna Moraczewska, prof. UKW Instytut Biologii Eksperymetalnej, Zakład Biochemii i Biologii Komórki Metabolizm całokształt przemian biochemicznych i towarzyszących

Bardziej szczegółowo

DZYKOMÓRKOWA. WYKORZYSTYWANIE ENERGII ATP

DZYKOMÓRKOWA. WYKORZYSTYWANIE ENERGII ATP 1 Biochemia=bios-życie+chemia Nauka badająca skład chemiczny organizmów żywych oraz zachodzące w nich procesy metaboliczne(anaboliczne i kataboliczne) oraz regulacje tych przemian, utrzymujące homeostazę

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Fotosynteza. 1 Fotosynteza 1.1 WĘGLOWODANY 2 Cykl Krebsa 2.1 Acetylokoenzym A

Spis treści. Fotosynteza. 1 Fotosynteza 1.1 WĘGLOWODANY 2 Cykl Krebsa 2.1 Acetylokoenzym A Spis treści 1 Fotosynteza 1.1 WĘGLOWODANY 2 Cykl Krebsa 2.1 Acetylokoenzym A Fotosynteza Jest to złożony, wieloetapowy proces redukcji dwutlenku węgla do substancji zawierających atomy węgla na niższych

Bardziej szczegółowo

Białka Aminokwasy Przemiany

Białka Aminokwasy Przemiany Białka Aminokwasy Przemiany Profil białkowy osocza Oznaczanie osoczowego stężenia białka i profili białkowych ma duże znaczenie diagnostyczne. Pierwszym sygnałem jest zwykle zmiana stosunku Albuminy:Globuliny.

Bardziej szczegółowo

LIPOLIZA rozpad lipidów β-oksydacja rozpad kwasów tłuszczowych SYNTEZA KWASÓW TŁUSZCZOWYCH LIPOGENEZA SYNTEZA TŁUSZCZÓW SYNTEZA I ROZPAD CIAŁ

LIPOLIZA rozpad lipidów β-oksydacja rozpad kwasów tłuszczowych SYNTEZA KWASÓW TŁUSZCZOWYCH LIPOGENEZA SYNTEZA TŁUSZCZÓW SYNTEZA I ROZPAD CIAŁ Lipidy LIPLIZA rozpad lipidów β-ksydacja rozpad kwasów tłuszczowych SYNTEZA KWASÓW TŁUSZCZWYCH LIPGENEZA SYNTEZA TŁUSZCZÓW SYNTEZA I RZPAD CIAŁ KETNWYCH FSFLIPIDY SYNTEZA I RZPAD CHLESTERL FUNKCJE TŁUSZCZÓW

Bardziej szczegółowo

oksydacyjna ADP + Pi + (energia z utleniania zredukowanych nukleotydów ) ATP

oksydacyjna ADP + Pi + (energia z utleniania zredukowanych nukleotydów ) ATP Życie - wymaga nakładu energii źródłem - promienie świetlne - wykorzystywane do fotosyntezy - magazynowanie energii w wiązaniach chemicznych Wszystkie organizmy (a zwierzęce wyłącznie) pozyskują energię

Bardziej szczegółowo

Miarą zwiększenia lub utraty zasobu białek organizmu jest BILANS AZOTOWY:

Miarą zwiększenia lub utraty zasobu białek organizmu jest BILANS AZOTOWY: Aminokwasy Miarą zwiększenia lub utraty zasobu białek organizmu jest BILANS AZOTOWY: STAN RÓWNOWAGI AZOTOWEJ ilość azotu białkowego pobranego z pokarmem = ilość azotu wydalonego DODATNI występuje u rosnących

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1. Wiadomości wstępne Skład chemiczny i funkcje komórki Przedmowa do wydania czternastego... 13

Spis treści. 1. Wiadomości wstępne Skład chemiczny i funkcje komórki Przedmowa do wydania czternastego... 13 Przedmowa do wydania czternastego... 13 Częściej stosowane skróty... 15 1. Wiadomości wstępne... 19 1.1. Rys historyczny i pojęcia podstawowe... 19 1.2. Znaczenie biochemii w naukach rolniczych... 22 2.

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. JERZEGO KUKUCZKI w KATOWICACH Kierunek studiów: FIZJOTERAPIA poziom pierwszy Tytuł zawodowy absolwenta: licencjat

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. JERZEGO KUKUCZKI w KATOWICACH Kierunek studiów: FIZJOTERAPIA poziom pierwszy Tytuł zawodowy absolwenta: licencjat Profil kształcenia: ogólno akademicki Moduł / przedmiot: P05 Biochemia Liczba godzin w semestrze Studia stacjonarne Studia niestacjonarne Koordynator przedmiotu wykładowcy AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

Bardziej szczegółowo

wyjaśnienie na przykładzie działania rozdzielacza i chromatografii podziałowej

wyjaśnienie na przykładzie działania rozdzielacza i chromatografii podziałowej Tłuszcze Lipidy grupa związków pochodzenia naturalnego, które są słabo rozpuszczalne w H 2 O, a dobrze rozpuszczalne w rozpuszczalnikach niepolarnych, takich jak: np. eter, chloroform wyjaśnienie na przykładzie

Bardziej szczegółowo

Enzymy katalizatory biologiczne

Enzymy katalizatory biologiczne Enzymy katalizatory biologiczne Kataliza zjawisko polegające na obniżeniu energii aktywacji reakcji i zwiększeniu szybkości reakcji chemicznej i/lub skierowaniu reakcji na jedną z termodynamicznie możliwych

Bardziej szczegółowo

Mitochondria. siłownie komórki

Mitochondria. siłownie komórki śycie - wymaga nakładu energii źródłem - promienie świetlne - wykorzystywane do fotosyntezy - magazynowanie energii w wiązaniach chemicznych Wszystkie organizmy ( a zwierzęce wyłącznie) pozyskują energię

Bardziej szczegółowo

Wydział Przyrodniczo-Techniczny UO Kierunek studiów: Biotechnologia licencjat Rok akademicki 2009/2010

Wydział Przyrodniczo-Techniczny UO Kierunek studiów: Biotechnologia licencjat Rok akademicki 2009/2010 Kierunek studiów: Biotechnologia licencjat 6.15 BCH2 II Typ studiów: stacjonarne Semestr: IV Liczba punktow ECTS: 5 Jednostka organizacyjna prowadząca przedmiot: Samodzielna Katedra Biotechnologii i Biologii

Bardziej szczegółowo

Biochemia zwierząt - A. Malinowska

Biochemia zwierząt - A. Malinowska Spis treści Biochemia zwierząt - A. Malinowska 1. Wstęp 1.1. Wpływ środowiska zewnętrznego na organizm zwierzęcy 1.2. Podstawowe składniki organizmu zwierzęcego 1.3. Woda 1.4. Składniki mineralne 1.4.1.

Bardziej szczegółowo

Obliczenia biochemiczne (stężenia)

Obliczenia biochemiczne (stężenia) Obliczenia biochemiczne (stężenia) 1. Stosowane w biochemii sposoby wyrażania stężenia: masa/objętość, procent masowy, procent objętościowy, stężenie molowe, molalne, ppm, mg/dl, mg%. 2. Obliczanie i przeliczanie

Bardziej szczegółowo

Homeostaza glukozy. Tematy HOMEOSTAZA GLUKOZY. Stan pomiędzy posiłkami. Stan sytości. Stan głodzenia

Homeostaza glukozy. Tematy HOMEOSTAZA GLUKOZY. Stan pomiędzy posiłkami. Stan sytości. Stan głodzenia 7 Tematy Porównanie ustrojowych stanów głodu i sytości. Efekty działania insuliny i glukagonu w zakresie metabolizmu węglowodanów, białek i tłuszczów. Porównanie cukrzycy typu I i II. Omówienie zmian patologicznych

Bardziej szczegółowo

SZCZEGÓŁOWY PROGRAM NAUCZANIA BIOCHEMII NA KIERUNKU TiR (spec. DiS) W AWFiS GDAŃSK

SZCZEGÓŁOWY PROGRAM NAUCZANIA BIOCHEMII NA KIERUNKU TiR (spec. DiS) W AWFiS GDAŃSK SZCZEGÓŁOWY PROGRAM NAUCZANIA BIOCHEMII NA KIERUNKU TiR (spec. DiS) W AWFiS GDAŃSK Kolokwium 1 Punkt 1 Aminokwasy, wzór ogólny i charakterystyczne grupy. Białka pokarmowe jako źródło aminokwasów. Wiązanie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Od Autora 9. Wprowadzenie 11 CZĘŚĆ A. MOLEKULARNE MENU 13

Spis treści. Od Autora 9. Wprowadzenie 11 CZĘŚĆ A. MOLEKULARNE MENU 13 Spis treści Od Autora 9 Wprowadzenie 11 CZĘŚĆ A. MOLEKULARNE MENU 13 1. Białka 13 1.1. Budowa białek 13 1.1.1. Peptydy 15 1.1.2. Struktury przestrzenne łańcuchów polipeptydowych 16 1.1.2.1. Bioróżnorodność

Bardziej szczegółowo

Wykład 2. Kinetyka reakcji enzymatycznych.

Wykład 2. Kinetyka reakcji enzymatycznych. Wykład 2 Kinetyka reakcji enzymatycznych. Kofaktory enzymów wd_2 2 Ryboflawina witamina B 2 Ryboflawina wit. B 2 FAD dinukleotyd flawinoadeninowy wd_2 3 Niacyna witamina PP (B 3 ) NAD + dinukleotyd nikotynamidoadeninowy

Bardziej szczegółowo

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA

WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA WSPÓŁCZESNE TECHNIKI ZAMRAŻANIA Temat: Denaturacja białek oraz przemiany tłuszczów i węglowodorów, jako typowe przemiany chemiczne i biochemiczne zachodzące w żywności mrożonej. Łukasz Tryc SUChiKL Sem.

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. JERZEGO KUKUCZKI w KATOWICACH WYDZIAŁ FIZJOTERAPII KIERUNEK FIZJOTERAPIA pięcioletnie studia magisterskie

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. JERZEGO KUKUCZKI w KATOWICACH WYDZIAŁ FIZJOTERAPII KIERUNEK FIZJOTERAPIA pięcioletnie studia magisterskie Profil kształcenia: ogólnoakademicki KOD: A PRZEDMIOT: Biochemia Liczba godzin w semestrze AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. JERZEGO KUKUCZKI w KATOWICACH WYDZIAŁ FIZJOTERAPII KIERUNEK FIZJOTERAPIA pięcioletnie

Bardziej szczegółowo

WPROWADZENIE 15. Podstawowe pojêcia chemiczne stosowane w biochemii...15

WPROWADZENIE 15. Podstawowe pojêcia chemiczne stosowane w biochemii...15 Spis treœci WPROWADZENIE 15 Podstawowe pojêcia chemiczne stosowane w biochemii...15 Rozdzia³ 1 KOMÓRKA 17 B³ona komórkowa...17 J¹dro komórkowe...19 Mitochondria...19 Rybosomy...20 Siateczka endoplazmatyczna...20

Bardziej szczegółowo

Lipidy = tłuszczowce

Lipidy = tłuszczowce Lipidy = tłuszczowce WSTĘP Nadwaga i nadmierne otłuszczenie to jeden z podstawowych problemów współczesnego społeczeństwa, dotykający nie tylko ludzi, ale w coraz większym stopniu także zwierzęta udomowione.

Bardziej szczegółowo

Biochemia : podręcznik dla studentów studiów licencjackich i magisterskich / Edward Bańkowski. wyd. 2. Wrocław, cop

Biochemia : podręcznik dla studentów studiów licencjackich i magisterskich / Edward Bańkowski. wyd. 2. Wrocław, cop Biochemia : podręcznik dla studentów studiów licencjackich i magisterskich / Edward Bańkowski. wyd. 2. Wrocław, cop. 2014 Spis treści 01 Właściwości materii ożywionej 1 02 Aminokwasy, peptydy i białka

Bardziej szczegółowo

WĘGLOWODANY. Glukoneogeneza, glikogen, cykl pentozofosforanowy

WĘGLOWODANY. Glukoneogeneza, glikogen, cykl pentozofosforanowy WĘGLOWODANY Glukoneogeneza, glikogen, cykl pentozofosforanowy GLIKOLIZA BEZTLENOWA CYKL PENTOZOWY rybulozo- 5-P rybulozo- 5-P izomeraza epimeraza synteza DNA, RNA ksylulozo-5-p rybozo 5 P lokalizacja

Bardziej szczegółowo

HORMONY REGULACJA METABOLIZMU

HORMONY REGULACJA METABOLIZMU HORMONY REGULACJA METABOLIZMU Schematy w regulacji metabolizmu interakcje allosteryczne fosfofruktokinaza, karboksylaza acetylo-coa trwają krótko modyfikacje kowalencyjne fosforylaza glikogenowa i fosforylacja-

Bardziej szczegółowo

OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011

OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011 OPTYMALNY POZIOM SPOŻYCIA BIAŁKA ZALECANY CZŁOWIEKOWI JANUSZ KELLER STUDIUM PODYPLOMOWE 2011 DLACZEGO DOROSŁY CZŁOWIEK (O STAŁEJ MASIE BIAŁKOWEJ CIAŁA) MUSI SPOŻYWAĆ BIAŁKO? NIEUSTAJĄCA WYMIANA BIAŁEK

Bardziej szczegółowo

Biochemia SYLABUS A. Informacje ogólne

Biochemia SYLABUS A. Informacje ogólne Biochemia A. Informacje ogólne Elementy sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod Język Rodzaj Rok studiów /semestr Wymagania

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. JERZEGO KUKUCZKI w KATOWICACH Kierunek studiów: FIZJOTERAPIA poziom pierwszy Tytuł zawodowy absolwenta: licencjat

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. JERZEGO KUKUCZKI w KATOWICACH Kierunek studiów: FIZJOTERAPIA poziom pierwszy Tytuł zawodowy absolwenta: licencjat Profil kształcenia: ogólno akademicki Moduł / przedmiot: P05 Biochemia Liczba godzin w semestrze Studia stacjonarne AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. JERZEGO KUKUCZKI w KATOWICACH Kierunek studiów: FIZJOTERAPIA

Bardziej szczegółowo

Substancje o Znaczeniu Biologicznym

Substancje o Znaczeniu Biologicznym Substancje o Znaczeniu Biologicznym Tłuszcze Jadalne są to tłuszcze, które może spożywać człowiek. Stanowią ważny, wysokoenergetyczny składnik diety. Z chemicznego punktu widzenia głównym składnikiem tłuszczów

Bardziej szczegółowo

Best Body. W skład FitMax Easy GainMass wchodzą:

Best Body. W skład FitMax Easy GainMass wchodzą: Gainery > Model : - Producent : Fitmax Easy GainMass - to produkt przeznaczony jest szczególnie dla sportowców trenujących dyscypliny siłowe, szybkościowo-siłowe oraz wytrzymałościowe. Doskonale dopracowany

Bardziej szczegółowo

Sterydy (Steroidy) "Chemia Medyczna" dr inż. Ewa Mironiuk-Puchalska, WChem PW

Sterydy (Steroidy) Chemia Medyczna dr inż. Ewa Mironiuk-Puchalska, WChem PW Sterydy (Steroidy) Związki pochodzenia zwierzęcego, roślinnego i mikroorganicznego; pochodne lipidów, których wspólnącechą budowy jest układ czterech sprzężonych pierścieni węglowodorowych zwany steranem(cyklopentanoperhydrofenantren)

Bardziej szczegółowo

Wydział Rehabilitacji Katedra Nauk Przyrodniczych Kierownik: Prof. dr hab. Andrzej Wit BIOCHEMIA. Obowiązkowy

Wydział Rehabilitacji Katedra Nauk Przyrodniczych Kierownik: Prof. dr hab. Andrzej Wit BIOCHEMIA. Obowiązkowy Przedmiot: BIOCHEMIA I. Informacje ogólne Jednostka organizacyjna Nazwa przedmiotu Wydział Rehabilitacji Katedra Nauk Przyrodniczych Kierownik: Prof. dr hab. Andrzej Wit BIOCHEMIA Kod przedmiotu FI-07

Bardziej szczegółowo

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach Jaką rolę pełnią witaminy w organizmie? I dlaczego są niezbędnymi składnikami w żywieniu świń? Dowiedz się o roli poszczególnych witamin w żywieniu trzody chlewnej. Witaminy są niezbędne do prawidłowego

Bardziej szczegółowo

Metabolizm węglowodanów utlenianie glukozy w warunkach tlenowych z udziałem drożdży

Metabolizm węglowodanów utlenianie glukozy w warunkach tlenowych z udziałem drożdży Ćwiczenie nr 6 Metabolizm węglowodanów utlenianie glukozy w warunkach tlenowych z udziałem drożdży Celem ćwiczenia jest: utlenianie glukozy w warunkach tlenowych i beztlenowych, przy udziale enzymów komórek

Bardziej szczegółowo

U zwierząt FAS jest homodimerem (2x250 kd). W każ dym polipeptydzie są trzy domeny. Pierwsza domena zawiera transacylazy acetylową i malonylową oraz

U zwierząt FAS jest homodimerem (2x250 kd). W każ dym polipeptydzie są trzy domeny. Pierwsza domena zawiera transacylazy acetylową i malonylową oraz U grzybó w i zwierząt synteza kwasó w tłuszczowych zachodzi w multienzymatycznym kompleksie syntazy kwasó w tłuszczowych (FAS) U droż dż y FAS (2.4x10 6 D) składa się z dwó ch typó w podjednostek (α -

Bardziej szczegółowo

Plan działania opracowała Anna Gajos

Plan działania opracowała Anna Gajos Plan działania 15.09-15.10 opracowała Anna Gajos Jakie zagadnienia trzeba opanować z następujących działów: 1. Budowa chemiczna organizmów. 2. Budowa i funkcjonowanie komórki 3. Cykl komórkowy 4. Metabolizm

Bardziej szczegółowo

Trawienie i wchłanianie substancji odżywczych

Trawienie i wchłanianie substancji odżywczych Trawienie i wchłanianie substancji odżywczych Człowiek, aby mógł się rozwijać, wzrastać i wykonywać podstawowe funkcje życiowe musi się odżywiać. Poprzez ten proces każda komórka organizmu otrzymuje niezbędne

Bardziej szczegółowo

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS w cyklu kształcenia

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS w cyklu kształcenia Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS w cyklu kształcenia 2015-2018 Jednostka Organizacyjna: Wydział REHABILITACJI I KINEZJOLOGII kierunek: Terapia zajęciowa Rodzaj studiów i profil

Bardziej szczegółowo

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE III. AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA, A METABOLIZM WYSIŁKOWY tlenowy

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE III. AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA, A METABOLIZM WYSIŁKOWY tlenowy Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE III AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA, A METABOLIZM WYSIŁKOWY tlenowy AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA W ujęciu fizjologicznym jest to: każda

Bardziej szczegółowo

Joanna Bereta, Aleksander Ko j Zarys biochemii. Seria Wydawnicza Wydziału Bio chemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego

Joanna Bereta, Aleksander Ko j Zarys biochemii. Seria Wydawnicza Wydziału Bio chemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Joanna Bereta, Aleksander Ko j Zarys biochemii Seria Wydawnicza Wydziału Bio chemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego Copyright by Wydział Bio chemii, Biofizyki i Biotechnologii

Bardziej szczegółowo

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2016/ /2019

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2016/ /2019 Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko Syllabus przedmiotowy 2016/2017-2018/2019 Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne / Niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS w cyklu kształcenia Rodzaj zajęć wykłady 15 ćwiczenia 30

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS w cyklu kształcenia Rodzaj zajęć wykłady 15 ćwiczenia 30 Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu w Gdańsku SYLABUS w cyklu kształcenia 2014-2017 Jednostka Organizacyjna: Wydział Wychowania Fizycznego kierunek: Fizjoterapia Rodzaj studiów i profil (I stopień/ii

Bardziej szczegółowo

Metabolizm komórkowy i sposoby uzyskiwania energii

Metabolizm komórkowy i sposoby uzyskiwania energii Metabolizm komórkowy i sposoby uzyskiwania energii Metabolizm całokształt reakcji chemicznych i związanych z nimi przemian energii zachodzący w komórkach. Podstawa wszelakich zjawisk biologicznych. Metabolizm

Bardziej szczegółowo

Lipidy OLEJ. Kwasy t uszczowe. Kwasy t uszczowe Omega6 COOH COOH CH3. Schéma acides gras omega 6 COOH

Lipidy OLEJ. Kwasy t uszczowe. Kwasy t uszczowe Omega6 COOH COOH CH3. Schéma acides gras omega 6 COOH Lipidy CH 3 R CH3 Kwasy t uszczowe Kwasy t uszczowe Omega3 Lipidy Schéma acides gras omega 6 CH3 Kwasy t uszczowe Omega6 23 TRAN Kwasy t uszczowe Wielonienasycone kwasy t uszczowe zawarte w pokarmie ulegajà

Bardziej szczegółowo

Formuła 2 Zestaw witamin i minerałów dla kobiet

Formuła 2 Zestaw witamin i minerałów dla kobiet KARTA OŚWIADCZEŃ PRODUKTOWYCH Formuła 2 Zestaw witamin i minerałów dla kobiet GŁÓWNE OŚWIADCZENIA Równowaga hormonalna: Zawiera witaminę B6 przyczyniającą się do regulacji aktywności hormonalnej. Metabolizm

Bardziej szczegółowo

Witaminy i minerały > BEST BODY Magnesium Liquid 20x25ml Cytrynian Magnezu. BEST BODY Magnesium Liquid 20x25ml Cytrynian Magnezu

Witaminy i minerały > BEST BODY Magnesium Liquid 20x25ml Cytrynian Magnezu. BEST BODY Magnesium Liquid 20x25ml Cytrynian Magnezu Witaminy i minerały > Model : - Producent : Magnesium Liquid - płynna forma magnezu pozwala na szybkie i skuteczne wchłanianie. Wysoka dawka w porcji pozwala zaspokoić zapotrzebowanie wymagających sportowców

Bardziej szczegółowo

Lipoproteiny osocza. mgr Rafał Świechowski

Lipoproteiny osocza. mgr Rafał Świechowski Lipoproteiny osocza mgr Rafał Świechowski Lipidy Heterogenna grupa związków chemicznych, do których zalicza się: tłuszcze, woski, sterole, rozpuszczalne w tłuszczach witaminy (A, D, E, K), monoacyloglicerole,

Bardziej szczegółowo

Mechanizmy działania i regulacji enzymów

Mechanizmy działania i regulacji enzymów Mechanizmy działania i regulacji enzymów Enzymy: są katalizatorami, które zmieniają szybkość reakcji, same nie ulegając zmianie są wysoce specyficzne ich aktywność może być regulowana m.in. przez modyfikacje

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI OD AUTORÓW... 5

SPIS TREŚCI OD AUTORÓW... 5 SPIS TREŚCI OD AUTORÓW... 5 BIAŁKA 1. Wprowadzenie... 7 2. Aminokwasy jednostki strukturalne białek... 7 2.1. Klasyfikacja aminokwasów... 9 2.1.1. Aminokwasy białkowe i niebiałkowe... 9 2.1.2. Zdolność

Bardziej szczegółowo

CHOLESTONE NATURALNA OCHRONA PRZED MIAŻDŻYCĄ. www.california-fitness.pl www.calivita.com

CHOLESTONE NATURALNA OCHRONA PRZED MIAŻDŻYCĄ. www.california-fitness.pl www.calivita.com CHOLESTONE NATURALNA OCHRONA PRZED MIAŻDŻYCĄ Co to jest cholesterol? Nierozpuszczalna w wodzie substancja, która: jest składnikiem strukturalnym wszystkich błon komórkowych i śródkomórkowych wchodzi w

Bardziej szczegółowo

PlanetaKsiążki.pl tel: Słowo wstępne... XV. Właściwości materii ożywionej l l

PlanetaKsiążki.pl   tel: Słowo wstępne... XV. Właściwości materii ożywionej l l Spis treści Słowo wstępne... XV Właściwości materii ożywionej l l Aminokwasy, peptydy i białka l 3 2. l A minokwasy 2. l. l Struktura i systematyka aminokwas ów białkowych 2. l.2 A minokwasy rzadko występujące

Bardziej szczegółowo

WŁASNOŚCI SPEKTRALNE NUKLEOTYDÓW PIRYDYNOWYCH (NAD +, NADP + ) OZNACZANIE AKTYWNOŚCI TRANSAMINAZY ALANINOWEJ

WŁASNOŚCI SPEKTRALNE NUKLEOTYDÓW PIRYDYNOWYCH (NAD +, NADP + ) OZNACZANIE AKTYWNOŚCI TRANSAMINAZY ALANINOWEJ WŁASNOŚCI SPEKTRALNE NUKLEOTYDÓW PIRYDYNOWYCH (NAD +, NADP + ) OZNACZANIE AKTYWNOŚCI TRANSAMINAZY ALANINOWEJ WSTĘP Nukleotydy pirydynowe (NAD +, NADP + ) pełnią funkcję koenzymów dehydrogenaz przenosząc

Bardziej szczegółowo

Koenzymy oksydoreduktaz

Koenzymy oksydoreduktaz Koenzymy Koenzymy oksydoreduktaz Koenzymy wymagają drugiego białka enzymatycznego Grupy prostetyczne wymagają drugiego substratu Koenzymy nikotynamidowe Przenoszenie atomów wodoru z donora na akceptor

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA KIERUNKOWE.

ZAGADNIENIA KIERUNKOWE. ZAGADNIENIA KIERUNKOWE www.ams.wroclaw.pl Trening personalny Trener personalny Kulturystyka Sporty siłowe Trening motoryczny Zajęcia funkcjonalne Wysiłek fizyczny Zmęczenie Zakwasy; glikogen TRENING PERSONALNY

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Katabolizm

Spis treści. Katabolizm METABOLIZM Istnienie żywych organizmów jest uzależnione od energii potrzebnej do aktywności komórki w tym syntezy i transportu energii. Energia, która została zużyta przez organizm do wykonania pracy biologicznej

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia seminaryjne w semestrze letnim I Błony biologiczne

Zagadnienia seminaryjne w semestrze letnim I Błony biologiczne Zagadnienia seminaryjne w semestrze letnim 2019 I Błony biologiczne 1. Budowa i składniki błon biologicznych - fosfolipidy - steroidy - białka - glikoproteiny i glikolipidy 2. Funkcje błony komórkowej

Bardziej szczegółowo

Kategoria żywności, środek spożywczy lub składnik żywności. Warunki dla stosowania oświadczenia

Kategoria żywności, środek spożywczy lub składnik żywności. Warunki dla stosowania oświadczenia Kategoria, WITAMINY VITAMINS 1 Wiatminy ogólnie Vitamins, in general - witaminy pomagają w rozwoju wszystkich struktur organizmu; - witaminy pomagają zachować silny organizm; - witaminy są niezbędne dla

Bardziej szczegółowo

VITA-MIN Plus połączenie witamin i minerałów, stworzone z myślą o osobach aktywnie uprawiających sport.

VITA-MIN Plus połączenie witamin i minerałów, stworzone z myślą o osobach aktywnie uprawiających sport. Witaminy i minerały > Model : Producent : Olimp VITAMIN Plus połączenie witamin i minerałów, stworzone z myślą o osobach aktywnie uprawiających sport. DZIAŁA PROZDROWOTNIE WZMACNIA SYSTEM ODPORNOŚCIOWY

Bardziej szczegółowo

Sylabus: Biochemia. 1. Metryczka II WYDZIAŁ LEKARSKI Z ODDZIAŁEM NAUCZANIA W JĘZYKU ANGIELSKIM ORAZ ODDZIAŁEM FIZJOTERAPII.

Sylabus: Biochemia. 1. Metryczka II WYDZIAŁ LEKARSKI Z ODDZIAŁEM NAUCZANIA W JĘZYKU ANGIELSKIM ORAZ ODDZIAŁEM FIZJOTERAPII. Sylabus: Biochemia 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia II WYDZIAŁ LEKARSKI Z ODDZIAŁEM NAUCZANIA W JĘZYKU ANGIELSKIM ORAZ ODDZIAŁEM FIZJOTERAPII FIZJOTERAPIA, STUDIA I STOPNIA, PROFIL PRAKTYCZNY,

Bardziej szczegółowo

a problemy z masą ciała

a problemy z masą ciała POLACY a problemy z masą ciała POLACY a problemy z masą ciała Badanie NATPOL PLUS (2002): reprezentatywna grupa dorosłych Polek: wiek 18-94 lata Skutki otyłości choroby układu sercowo-naczyniowego cukrzyca

Bardziej szczegółowo

prof. dr hab. Maciej Ugorski Efekty kształcenia 2 Posiada podstawowe wiadomości z zakresu enzymologii BC_1A_W04

prof. dr hab. Maciej Ugorski Efekty kształcenia 2 Posiada podstawowe wiadomości z zakresu enzymologii BC_1A_W04 BIOCHEMIA (BC) Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu Kierunek Poziom studiów Profil Rodzaj przedmiotu Semestr studiów 2 ECTS 5 Formy zajęć Osoba odpowiedzialna za przedmiot Język Wymagania wstępne Skrócony opis

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWE PROCESY METABOLICZNE ORGANIZMÓW

PODSTAWOWE PROCESY METABOLICZNE ORGANIZMÓW PODSTAWOWE PROCESY METABOLICZNE ORGANIZMÓW METABOLIZM (gr. metabole = przemiana) - przemiana materii - całość procesów biochemicznych zachodzących w żywych organizmach, warunkujących ich wzrost i funkcjonowanie.

Bardziej szczegółowo

Temat: Pokarm budulec i źródło energii.

Temat: Pokarm budulec i źródło energii. Temat: Pokarm budulec i źródło energii. 1. Dlaczego musimy się odżywiać? Pokarm dostarcza nam energii niezbędnej do wykonywania czynności życiowych. Pokarm dostarcza substancji budulcowych potrzebnych

Bardziej szczegółowo