PODSTAWY TEORETYCZNE KONSTRUOWANIA WIRNIKOWYCH REGENERATORÓW MECHANICZNYCH O DZIAŁANIU OKRESOWYM Z SEKWENCYJNĄ ZMIANĄ

Transkrypt

1 PODSTAWY TEORETYCZE KOSTRUOWAIA WIRIKOWYCH REGEERATORÓW MECHAICZYCH O DZIAŁAIU OKRESOWYM Z SEKWECYJĄ ZMIAĄ PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ. PODSTAWY TEORETYCZE KOSTRUOWAIA WIRIKOWYCH REGEERATORÓW MECHAICZYCH O DZIAŁAIU OKRESOWYM Z SEKWECYJĄ ZMIAĄ PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ Jóef DAŃKO 1, Rafał DAŃKO Strescenie Omówiono podstawy teoretycne mechanimu uwalniania iaren osnowy otocek materiału wiąŝącego, cynniki wpływające na pobór mocy w regeneratore premysłowym wiąane e średnicą misy i prędkością obrotową espołu wirnika listwowego lub łopatkowego. Wskaano na alety sekwencyjnego prebiegu cyklogramu obrotów silnika punktu widenia efektywności procesu regeneracji mechanicnej. W oparciu o badania własne efektywności regeneracji mechanicnej w urądeniu doświadcalnym typu wirnikowego wynacono wpływ prędkości obrotowej wirnika na skutecność regeneracji określoną wartością wskaźnika W RK dla danej masy uŝytej. 1. Mechanim uwalniania iaren osnowy otocek uŝytego materiału wiąŝącego W urądeniach wirnikowych prebieg operacji elementarnych występujących podcas regeneracji odpowiada ogólnemu schematowi procesu predstawionemu w pracach [1-4, 6, 8-9], co powala wyodrębnić takŝe składniki mocy napędu prenacone na: ocieranie, ścieranie i krusenie otocek uŝytego materiału wiąŝącego powierchni iaren, pry cym proponuje się pryjęcie następującego roróŝnienia naceniowego pryjętych definicji: Ocieranie elementarna operacja procesu regeneracji, polegająca na stopniowym mniejsaniu się grubości otocek materiału wiąŝącego, usuwanego powierchni iarn pod wpływem wajemnego, tarciowego ich oddiaływania. Ocieranie występuje w skupisku luźnych iarn osnowy piaskowej, najdujących się w ruchu wględnym i bepośrednio stykających się e sobą i moŝe prebiegać w warunkach więksonego tarcia wewnętrnego i ewnętrnego, wywołanego wrostem ciśnienia w materiale sypkim pod wpływem więksenia jego słupa lub dodatkowego oddiaływania sił ewnętrnych, powodującego więksenie sił na stykach iarn. Gdy pryłoŝone siły ewnętrne powodują nacny wrost napręŝeń stykowych w otockach be miany charakteru ruchu wględnego iarn, wówcas ocieranie moŝe prekstałcić się w łuscenie otocek powierchni iaren lub odspajanie. Ścieranie elementarna operacja procesu regeneracji, polegająca na stopniowym mniejsaniu się grubości otocek materiału wiąŝącego, usuwanego powierchni iarn pod wpływem mechanicnego oddiaływania na nie elementu konstrukcyjnego masyny. Ścieranie otocek występuje w więksych skupiskach albo na pojedyncych iarnach osnowy piaskowej, najdujących się w ruchu wględem ruchomych lub stałych elementów robocych masyny, którymi się stykają. Krusenie elementarna operacja regeneracji, polegająca na skokowym mniejsaniu się grubości otocek materiału wiąŝącego na iarnach ora mniejseniu jego cąstek. Krusenie jest wywołane naciskiem sił ewnętrnych statycnych lub dynamicnych, 1 prof. dr hab. inŝ. Jóef Dańko. Wydiał Odlewnictwa AGH, Katedra Masyn i Urądeń Odlewnicych jd@agh.edu.pl dr inŝ. Rafał Dańko. Wydiał Odlewnictwa AGH, Katedra Masyn i Urądeń Odlewnicych rd@agh.edu.pl 49

2 Odlewnictwo XXI wieku technologie, masyny i urądenia odlewnice powodujących wrost obciąŝeń stykowych, prekaywanych na otocki pre iarna osnowy. W wyniku takiego oddiaływania następuje pękanie otocek i łamanie mostków łącących poscególne iarna. W ośrodku sypkim najdującym się w ruchu, krusenie występuje w momentach gwałtownych mian pędu iaren, wywołanych na prykład ich uderaniem o odpowiednio ukstałtowane elementy wirnika lub o płyty udarowe, orientowane poiomo lub pionowo. Identyfikacja sił cynnych, dominujących w nanych urądeniach do regeneracji wstępnej i właściwej typu wirnikowego powala wskaać na intensywne mechanicne oddiaływanie sił tarcia iaren osnowy o siebie i o elementy konstrukcyjne urądenia w warunkach prowadenia procesu w temperature: otocenia, podwyŝsonej lub ekstremalnie niskiej (kriogenicnej), jako na podstawowy cynnik prowadący do rodrabniania rostków iaren i uwalniania osnowy otocek uŝytego materiału wiąŝącego:. Model procesu uwalniania osnowy otocek uŝytego materiału wiąŝącego podcas regeneracji mechanicnej suchej W celu uwolnienia powierchni iaren otocek materiał wiąŝącego, jest koniecne wykonanie pracy, równej co do wartości pracy sił eji, a w prypadku mniejsania wymiarów rostów (lepków) iaren, występującymi na prykład podcas krusenia rostków masy, a takŝe samej osnowy takŝe preciwko siłom eji. MoŜna atem napisać, Ŝe całkowita praca regeneracji, w odniesieniu do pojedyncych iaren masy uŝytej jest równa: Σ A = A + A + A J (1) I.B. Zajgerow [5] podjął próbę preniesienia aleŝności nanych teorii krusenia do opisu procesu regeneracji suchej mechanicnej i pneumatycnej, pry uwględnieniu podstawowych cynników determinujących jego prebieg. Jakość połącenia otocek powierchnią iaren piasku jest aleŝna od sił eyjnych, natomiast wajemne powiąanie molekuł samego spoiwa determinują siły eyjne. Praca sił eji odniesiona do powierchni pojedyncego iarna wynosi: A π d = F = J, () 4 gdie: jednostkowa praca eji J/m, F powierchnia iarna kulistego o średnicy d m. Zakładając, Ŝe praca ścierania powinna apewnić pokonanie wiąań eyjnych moŝna oblicyć niebędną prędkość wględną cąstki ora wirującego elementu udarowościernego wirnika (poiomy pręt, listwa, tarca wycięciami lub występami) akładając, Ŝe praca ta jest wykonywana pre siłę tarcia F T równą ilocynowi siły naporu dynamicnego cąstki P d ora współcynnika tarcia f 1. Równanie równowagi pracy ścierania i pracy eji ma postać: F T L i = P f L i m = F ρ u F f 1 L i m = F, (3) d 1 50 Po obustronnym podieleniu pre F wór ma końcową postać ρ u f L i m =, (4) 1 gdie: F T = P d f 1 siła tarcia cąstki o element udarowo-ścierający, P d siła naporu dynamicnego cąstki na element udarowo-ścierający, f 1 współcynnik tarcia,

3 L- długość drogi tarcia m, i licba elementów udarowo-ścierających w jednym rędie, m licba rędów elementów udarowo-ścierających. PODSTAWY TEORETYCZE KOSTRUOWAIA WIRIKOWYCH REGEERATORÓW MECHAICZYCH O DZIAŁAIU OKRESOWYM Z SEKWECYJĄ ZMIAĄ PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ. Koniecna dla regeneracji prędkość ruchu cąstek wględem elementu udarowościerającego, (lub wymagana prędkość elementu wględem nieruchomej, regenerowanej cąstki) wynosi: u = ρ f L i m 1. (5) Ilość cykli ścierania pry adanej prędkości cąstek udaru cąstek o element udarowościerający ora nanej licbie rędów tych elementów, otrymuje się pre prekstałcenie woru (3): i = ρ u 1 f L m. (6) Oblicona prędkość wględna u mienia się liniowo na długości ramienia elementu udarowo- ścierającego. aleŝy atem obliconą wartość traktować jako średnią, co onaca Ŝe repreentuje ona prędkość acepioną w połowie długości elementu udarowo-ścierającego. Pracę uŝywaną na rodrobnienie rostków iaren moŝna wyraić worem: A = V1 J, (7) E gdie: V 1 objętość rostków iaren, podlegających rokrusaniu m 3, praca deformacji prypadająca na 1 m 3 rodrobnionego materiału J/m 3, E akres wytrymałości błonek materiału wiąŝącego Pa, E moduł spręŝystości utwardonej otocki materiału wiąŝącego Pa. Gdy nana jest ilość niebędnych podiałów brylonej masy dla uyskania ałoŝonego romiaru cąstek, odpowiadającego średniej wielkości osnowy, wówcas pracę uŝywaną na rodrobnienie oblicyć moŝna e woru: A = 3 a Vr E J, (8) gdie: V r objętość rostków iaren m 3, a licba płascyn podiału. Ilość powierchni podiału moŝna orientacyjnie określić na podstawie procesu presiewania na sitach. JeŜeli sito prepusca rostki o umownym wymiare boku równym D, wówcas dla uyskania rodrobnienia do średnicy iarna równej d naleŝy realiować ilość podiałów równą: D a = 1. (9) d Gdy udiał cąstek juŝ rodrobnionych pred procesem regeneracji do średnicy d w ogólnej ilości masy poddanej do regeneracji wynosi φ = V /V r, wówcas energia koniecna do rodrobnienia rostków wynosi: 51

4 Odlewnictwo XXI wieku technologie, masyny i urądenia odlewnice A D = 3 ( 1) Vr (1 ϕ) J. (10) d E W procesie regeneracji moŝe następować niscenie równieŝ iaren osnowy, które ma miejsce wówcas, gdy łącna wytrymałość połącenia iarno-otocka-iarno ma wartość więksą niŝ wytrymałość samego iarna. W tym prypadku pracę niebędną do niscenia iarna moŝna takŝe oblicyć, korystając aleŝności analogicnej do (7): A = 3 a V E J, (11) gdie:, E prediał wytrymałości i moduł spręŝystości iaren kwarcu, Pa, V objętość iarna podlegającego deformacji, m 3. Aby nastąpiło rokrusanie rostów iaren masy pry achowaniu osnowy piaskowej w stanie nienarusonym, teoretycnie jest wymagane spełnienie następujących warunków, wiąanych wytrymałością osnowy: u u kryt = = 1 3 a ρ E 1 3 a ρ E,. (1) Jest ocywiste, Ŝe wynacona wartość pracy moŝe być traktowana jako granica, której prekrocenie rodi negatywne skutki w postaci nieuasadnionego mniejsenia uysku regeneracji ora straty energii i materiału. 3. Eksperymentalnie wynacona praca regeneracji ΣAR W ramach badań własnych [4], korystając opracowanego modelu teoretycnego baującego na hipoteie Rittingera [10] określono eksperymentalnie sumarycne składniki pracy uŝywanej w procesie regeneracji suchej w mechanicnym regeneratore wirnikowym. Jak wynika badań [4] regeneracja wstępna wymaga uŝycia porównywalnej lub więksej pracy od koniecnej do realiacji regeneracji właściwej. Wynika stąd uwaga, Ŝe prygotowanie masy i prawidłowo preprowadona regeneracja wstępna w nacnym stopniu determinuje całkowity efekt regeneracji. Analia danych awartych w tabeli 1 wskauje, Ŝe najwięksa oblicona wartość pracy regeneracji właściwej występuje dla masy uŝytej bentonitem (B), następnie dla masy uŝytej (S) technologii floster i kolejno dla masy (ś) Ŝywicą FL Tabela 1. Praca regeneracji wstępnej, właściwej i całkowitej oblicona na podstawie modyfikowanego modelu Rittingera [10] dla iarna regeneratu o charakterystycnej średnicy d a [4]. Praca regeneracji ΣA REGEERACJA MECHAICZA (RM) Rodaj regenerowanej masy uŝytej Wstępnej ΣA RP [J/kg] Właściwej ΣA RW [J/kg] Całkowitej ΣA R [J/kg] Masa (B) uŝyta bentonitem 70,66 71,46 14,1 Masa (S) uŝyta technologii floster 61,5 5,13 113,65 Masa (ś) uŝyta Ŝywicą 65,85 30,79 96,64

5 PODSTAWY TEORETYCZE KOSTRUOWAIA WIRIKOWYCH REGEERATORÓW MECHAICZYCH O DZIAŁAIU OKRESOWYM Z SEKWECYJĄ ZMIAĄ PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ. Uwględnienie ilości potencjalnej (w oparciu o pocątkowy skład) materiału wiąŝącego, usuwanego powierchni iaren osnowy, stwara nową moŝliwość seregowania mas ora sposobów ich obróbki regeneracyjnej w seregu aleŝności od energochłonności procesu regeneracji. Potwierdają to wyniki obliceń pracy regeneracji właściwej, wydatkowanej na usunięcie 1% uŝytego materiału wiąŝącego, amiescone w tabeli. Ten sposób, uupełniający nane dotychcas próby określenia regenerowalności, jest waŝny punktu widenia ekonomiki procesu odysku osnowy uŝytej masy formierskiej. Tabela. Praca regeneracji właściwej oblicona na podstawie modyfikowanego modelu Rittingera [10] w preliceniu na 1% usuwanego uŝytego materiału wiąŝącego [4]. Praca regeneracji właściwej odniesiona REGEERACJA MECHAICZA (RM) Rodaj masy uŝytej sposób regeneracji do ilości materiału wiąŝącego ΣA RW /1% [J/(kg x 1%)] Masa uŝyta (B) bentonitem 8,97 Masa uŝyta (S) e skłem wodnym 14,90 Masa uŝyta (ś) Ŝywicą FL ,11 4. Typowe rowiąania regeneratorów wirnikowych, prętowo udarowych i łopatkowych o diałaniu okresowym Regenerator mechanicny, wirnikowy firmy VOGEL-SCHEMMA AG sekwencyjną mianą prędkości obrotowej. W publikacji [11] predstawiono opis regeneratora mechanicnego, wirnikowego firmy VOGEL-SCHEMMA AG o diałaniu okresowym do regeneracji uŝytej masy bentonitem i odysku bentonitu (rys. 1). Charakterystycną cechą regeneratora jest programowana sekwencja mian prędkości obrotowej wirnika, co predstawiono na rysunku. Rys. 1. Schemat regeneratora mechanicnego wirnikowego dwurędowego firmy VOGEL- SCHEMMA AG (według koncepcji D. Boenischa [6, 7, 11]): 1 selektywne oddielanie frakcji pyłowych, ścieranie otocek spoiwa, 3 wirnik elementami ściernymi, 4 odpylanie w łoŝu fluidalnym, 5 optycny system pomiaru stopnia apylenia powietra, 6 spręŝone powietre, 7 silnik napędu wirnika. Odysk obu dodatków do masy następuje w pierwsej faie regeneracji, charakteryującej się połąceniem predmuchiwania powietrem masy uŝytej pry stosunkowo małej intensywności obróbki regeneracyjnej (odcinki 1 i 1 ), która jest 53

6 Odlewnictwo XXI wieku technologie, masyny i urądenia odlewnice determinowana głównie pre ilość obrotów wirnika tarcami ściernymi. Cynnikiem rogranicającym i sterującym włącenie lub wyłącenie poscególnych prędkości obrotowych wirnika jest amplituda sygnału elektrycnego układu optycnoelektronicnego mierącego stopień apylenia powietra odciąganego regeneratora. Faa intensywnej regeneracji ma dwa poiomy intensywności (odcinki: ( ) i 3 (3 ), uyskiwane w oparciu o odpowiednie nastawy wartości sygnału sterującego prędkością obrotową silnika. Faa końcowa regeneracji (odcinek 4 (4 ) obejmuje ścieranie poostałości otocek spoiwa ora odpylenie regeneratu, realiowane pry ponownie małej intensywności ścierania, która jest wywołana wolniejsymi obrotami silnika. Rys.. Prykładowy diagram poiomu awartości frakcji pyłowych w poscególnych faach obróbki regeneracyjnej (u góry) ora intensywności ścierania aleŝnej od prędkości obrotowej wirnika (u dołu). Onacenia: 1, 1 oddielenie więksych frakcji pyłowych,, słabe ścieranie, 3, 3 silne ścieranie, 4, 4 ścieranie poostałości otocek spoiwa, [6, 7]. 4.. Regenerator wirnikowo-prętowy firmy POHL (iemcy) do regeneracji mas uŝytych e skłem wodnym Kolejnym prykładem regeneratorów mechanicnych wirnikowych jest urądenie wirnikowe firmy POHL o elementach typu rodrabniająco-ścierajacego, wykonanych w postaci espołu poiomych prętów udarowych lub łopatkowych. Rowiąania tego typu stosuje się do regeneracji uŝytych mas e skłem wodnym. Są to urądenia o diałaniu okresowym, a) b) Rys. 3. Regenerator wirnikowo-prętowy: a) - firmy POHL: 1 komora regeneratora, espół udarowo ścierny, 3 asyp masy uŝytej, 4 wysyp regeneratu, 5 wał espołu udarowo-ściernego, 6 dyse powietrne, 7 płyta pośrednia, 8 powietre do fluidyacji, 9 odciąg pyłów i drobnych frakcji, 10 silnik napędowy, b) widok regeneratora wirnikowego łopatkowymi elementami krusaco-ścierającymi [8, 9]. 54

7 PODSTAWY TEORETYCZE KOSTRUOWAIA WIRIKOWYCH REGEERATORÓW MECHAICZYCH O DZIAŁAIU OKRESOWYM Z SEKWECYJĄ ZMIAĄ PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ. Masa uŝyta poddana procesowi odysku jest popre asyp (3) dostarcana do komory regeneratora (1). Dostarcanie powietra od dołu regenerowanego słupa masy pre dyse powietrne (6) wymusa fluidyacyjne ocieranie iaren w łoŝu, co w połąceniu poiomym ruchem espołu udarowo-ściernego powoduje intensywne jawiska regeneracyjne (krusenie, ścieranie, ocieranie) iaren masy uŝytej. Starty powierchni iaren osnowy uŝyty materiał wiąŝący jest odciągany pre otwór (9). Cas regeneracji osnowy mas uŝytych e skłem wodnym podlega regulacji w aleŝności od wymaganego stopnia ocyscenia osnowy. Regeneratory tego typu mogą stwarać moŝliwość odysku osnowy mas uŝytych w małych odlewniach. 5. Wytycne do oblicania mocy napędu espołu wirnika ora lemiesy kierujących strumień obrabianej masy Podstawę teoretycną stanowią aleŝności słuŝące do oblicenia sumarycnej pracy według woru (1). Jednak brak niektórych danych występujących w podanych worach skłania do astosowania metody empirycno-analitycnej, w której moŝna wykorystać informacje uyskane w ramach prac własnych [3, 4]. Moc pobieraną na ruch obrotowy espołu wirnika, a takŝe pracę lemiesy kierujących strumień masy i amocowanych na pobocnicy misy regeneratora oblica się analogicnie według asady wyraŝonej worami: - dla wirnika usytuowanego centralnie o licbie i wir ora długości ramion l wir = 0,5 D R 3 Vm = ρ m uwir iwir ψ sinα wir W (13) π D wir R - dla lemiesy kierujących strumień regenerowanej masy o długości ramion l lem 3 Vm = ρ m ulem ilem θ sinα lem W (14) π D lem R gdie: ρ m = ok kg/m 3 gęstość usypowa suchej uŝytej masy formierskiej, u wir = prędkość liniowa ruchu wględem masy w połowie długości ramion wirnika m/s, u lem - prędkość wględna ruchu masy w stosunku do lemiesa m/s, i wir licba ramion wirnika w jednym rędie st., i lem licba lemiesy kierujących masę st., V m uŝytecna pojemność misy regeneratora m 3, α wir kąt nachylenia powierchni robocej wirnika do płascyny poiomej, α lem - kąt nachylenia powierchni robocej lemiesa kierującego do płascyny poiomej, ψ = 0,5 - współcynnik wskaujący na stosunek serokości łopatki wirnika do wysokości słupa masy w misie regeneratora θ = 0.9-1,0 - współcynnik wskaujący na stosunek serokości lemiesa kierującego do wysokości słupa masy, D R średnica misy regeneratora, m., Dane predstawione na rysunku 4 powalają stwierdić, Ŝe dla uyskania akceptowalnego technologicnie poiomu stopnia uwolnienia osnowy otocek uŝytego materiału wiąŝącego (wskaźnik W RK ), prędkość liniowa w połowie długości łopatki powinna wynosić -3 m/s. 55

8 Odlewnictwo XXI wieku technologie, masyny i urądenia odlewnice Wskaźnik W RK, % Regeneracja masy uŝytej e skłem wodnym Regeneracja masy uŝytej bentonitem Regeneracja masy uŝytej Ŝywicą furanową [1/min] 350 (1,04) (,09) (3,14) Prędkość obrotowa (1/min) ora liniowa (m/s) espołu wirnika regeneratora Rys. 4. ZaleŜność wskaźnika uwolnienia iaren osnowy od otocek uŝytego materiału wiąŝącego W RK od prędkości obrotowej wirnika ora prędkości liniowej na końcu łopatki o długości ramienia l wir = 0,1 m [4]. Ostatecnie moc, koniecną do napędu espołu mechanicnego regeneratora określa wór: [m/s] cał. = k (wir η lem ) kw (15) gdie: j = 0.3 cał. moc biegu jałowego W, k = 1,1 1,3 współcynnik apasu mocy, η = 0,8 0,9 sprawność układu preniesienia napędu. Dla celów praktycnych, gdy planowana jest sekwencyjna miana prędkości obrotowej np. pre odpowiednie aprogramowanie sterownika premiennika cęstotliwości (falownika) interesująca jest miana poboru mocy silnika pry określonej mianie jego prędkości obrotowej. Dla niemiennych wymiarów konstrukcyjnych espołu napędowego i misy regeneratora miana prędkości obrotowej wirnika wartości n 1 do wartości n powoduje mianę obciąŝenia wartości 1cał. do cał. według woru: 1cał. cał. n = n 1wir wir 3 stąd 3 nwir 1 = cał. cał. (16) n1 wir Analia rowiąań regeneratorów róŝnego typu [1] wskauje na nacne róŝnicowanie wskaźnika repreentującego ilość mocy [kw] wymaganej do regeneracji 1 tony masy uŝytej. ajbardiej ekonomicne są pod tym wględem urądenia wibracyjne. MoŜna prykładowo podać, Ŝe nane regeneratory wibracyjne Vibrader typu HD firmy Richards mają wartość wskaźnika miescącą się w prediale 0,6-0,8 kw/t. Urądenia wibracyjne GammaMill typu GM 1,0-1,85 kw/t. Regeneratory wibracyjne firmy Vulcan Europe (IMF) -4 kw/t. Krajowy regenerator odśrodkowy RTL-10 1,0 kw/t.małe regeneratory produkcji japońskiej 3-7 kw/t. ajmniej ekonomicne są regeneratory pneumatycne, dla których wartość omawianego wskaźnika wynosi od 15 56

9 PODSTAWY TEORETYCZE KOSTRUOWAIA WIRIKOWYCH REGEERATORÓW MECHAICZYCH O DZIAŁAIU OKRESOWYM Z SEKWECYJĄ ZMIAĄ PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ. do 0 kw/t.(regeneratory typu Proclaim). Regeneratory cieplne: cęść pneumatycna 6-10 kw/t ora dodatkowo 0-30 m 3 gau na 1 tonę regeneratu. Oblicenia mocy napędu preprowadone godnie opisanym wyŝej algorytmem obliceń dla wirnikowego regeneratora mechanicnego o diałaniu okresowym, dla cyklu regeneracji równego 10 minut dają wydajność około 4 t/h regeneratu pry apotrebowaniu mocy całk = 17, kw, atem wartość omawianego wskaźnika wynosi 4,3 kw/t, co stawia go w rędie urądeń relatywnie ekonomicnych. 6. Podsumowanie Predstawione podstawy teoretycne mechanimu uwalniania iaren osnowy otocek materiału wiąŝącego powalają na określenie pracy, niebędnej do uwolnienia osnowy otocek uŝytego materiału wiąŝącego. Dla potreb praktycnych prytocono wyniki badań własnych efektywności regeneracji mechanicnej w urądeniu doświadcalnym typu wirnikowego, na podstawie których moŝna wynacyć wpływ prędkości obrotowej wirnika na skutecność regeneracji określoną wartością wskaźnika W RK dla danej masy uŝytej. W cęści podającej wytycne do oblicania mocy napędu espołu wirnika ora lemiesy kierujących strumień obrabianej masy identyfikowano cynniki wpływające na pobór mocy w regeneratore premysłowym wiąane e średnicą misy, prędkością obrotową espołu wirnika ora lemiesy, a pomocą których dokonuje się właściwej cyrkulacji obrabianego strumienia masy. Wskaano na konsekwencje wiąane poborem mocy w prypadku miany prędkości obrotowej espołu wirnika, co jest koniecne w prypadku sekwencyjnego prebiegu cyklogramu obrotów silnika, stosowanego w celu więksenia efektywności procesu regeneracji mechanicnej. Rowiąania regeneratorów mechanicnych o wględnie prostej konstrukcji, w których występuje intensywne ścieranie i ocieranie, jako główne cynniki prowadące do uwolnienia powierchni iaren osnowy otocek materiału wiąŝącego wymagają stosowania trudnościeralnych materiałów konstrukcyjnych na łopatki, lemiese i powierchnie roboce. iealeŝnie od tego elementy o więksonym uŝyciu powinny być wykonane jako sybko wymienne, analogicnie jak to ma miejsce w rowiąaniach nowocesnych miesarek cy miesarko-nasypywarek Literatura Badania realiowano w ramach pracy własnej AGH, nr Bodon L., Dańko J., śurawski L.: Elements of the process of waste sand dry reclamation. Archives of Metallurgy, vol. 34, issue 3, 1989, pp Dańko J., Holer M., Dańko R.: Reclamation of used foundry sands study of scientific problems and development research. Research in metallurgy at the beginning of XXI century. Committee of Metallurgy of the Polish Academy of Sciences. Wyd. AKAPIT, Kraków 006, ISB , s Łucar M.: Opracowanie podstaw konstrukcji odśrodkowych regeneratorów mas formierskich. Praca doktorska, WO AGH, Kraków Dańko R.: Podstawy teoretycne i technologicne doboru optymalnych sposobow regeneracji suchej uŝytych mas odlewnicych. Roprawa doktorska. Wydiał Odlewnictwa AGH, Kraków Zajgerov I. B.: Mašiny i avtomatiacia litejnogo proivodstva. Idat. Vyšeišaja Škola, Minsk Boenisch D.: Reclamation of Spend Sand Containing Bentonite- Guidelines for an Economical Process Leading to Minimied Waste. Giesserei 77, 1990, o 19, 17 Sept. pp

10 Odlewnictwo XXI wieku technologie, masyny i urądenia odlewnice 7. Boenisch D.: Verfahren und Vorrichtung um Regenerieren von Giessereisand. Patent niemiecki nr 41097, Pohl P.: Beispiele ur Regenerierung von Gesereialtsanden. Giesserei 7, nr 1, Polin H., itsch U., Tilch W., Flemming E.: Regenerierung anorganisch gebundener Altsande mit einer mechanisch arbeitender Pilotanlage. Gieserei-Praxis nr 3/4, 1997, s Rittinger P.: Lehrbuch der Aufbereitungskunde. Ernst uns Korn Berlin Dańko J., Dańko R., Fedorysyn A.: Charakterystyka funkcjonalna urądeń do typowych metod regeneracji mas uŝytych. Materiały IX Konferencji Odlewnicej TECHICAL 006 Odlewnictwo XXI wieku technologie, masyny i urądenia odlewnice, owa Sól , s Dańko J., Dańko R., Łucar M.: Procesy i urądenia do regeneracji osnowy uŝytych mas formierskich. Wydawnictwo aukowe Akapit, ISB , Kraków 007, stron