Globalne wytyczne profilaktyki i leczenia krzywicy żywieniowej Paweł Płudowski

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Globalne wytyczne profilaktyki i leczenia krzywicy żywieniowej Paweł Płudowski"

Wanda Majewska
9 lat temu
Przeglądów:

1 Globalne wytyczne profilaktyki i leczenia krzywicy żywieniowej Paweł Płudowski Zakład Biochemii, Radioimmunologii i Medycyny Doświadczalnej, Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka, Warszawa

2 Wiek XIX Rewolucja Przemysłowa: duży wzrost częstości występowania krzywicy % dzieci miejskich Związek miedzy niskim nasłonecznieniem a krzywicą 1822 Jędrzej Śniadecki

3 1920s: Krzywica wciąż powszechna % dzieci z Wiednia i Berlina 75% dzieci z Nowego Jorku z oznakami krzywicy s: Fortyfikacja mleka witaminą D Prawie całkowita eradykacja krzywicy żywieniowej 2 Fortyfikacja innych produktów żywnościowych Wiek XXI: Ponowny wzrost częstości występowania krzywicy żywieniowej 1. Hess AF. JAMA 1921;76: MMWR Morb Mortal Wkly Rep 1999;48:

4 Częstość występowania krzywicy żywieniowej Krzywica najczęściej występuje w krajach Azji, Środkowego Wschodu i Afryki. Strand MA, et al. Pediatr Int 2007;42: Bener A, et al. Int J Pediatr Endocrinol Karim F, et al. Public Health 2003;117: Thacher TD, et al. Bone 2012;50:

5 Zachorowalność na krzywicę żywieniową Zachorowalność na krzywicę rośnie w krajach bogatych (Europa, Australia, Ameryka Płn.) Ward L, et al. Can Med Assoc J 2007;177: Munns C, et al. Med J Aust 2012;196: Callaghan A, et al. Arch Dis Child 2006;91: Thacher TD, et al. Mayo Clin Proc 2013;88:

6 Zachorowalność (na 100,000) Kraj Ogółem (dla całej populacji) Ciemna skóra/imigranci USA UK 8 95 Australia Denmark 3 60

7 Wzrost ilości przypadków krzywicy w USA (badanie w prowincji Olmsted w Minesocie), rejestr ponad 40 letni Napływ imigrantów Thacher TD, et al. Mayo Clin Proc 2013;88:

8 Grupy ryzyka deficytu witaminy D Dzieci z ciemną skórą Szerokość geograficzna >35º w okresie jesienno - zimowym

10 60 N 45 N

11 Grupy ryzyka deficytu witaminy D Dzieci z ciemną skórą Szerokość geograficzna >35º w okresie jesienno zimowym Ograniczona ekspozycja skóry na słońce Deficyt witaminy D u matki Długotrwałe karmienie piersią

12 Witamina D 40 IU/L

13 Nutritional Rickets Global Consensus Group Societies ESPE PES SLEP JSPE ASPAE ISPAE CSPEM APPES APEG ESPGHAN Craig F. Munns, Nick Shaw, Mairead Kiely, Bonny L. Specker, Tom D. Thacher, Keiichi Ozono, Tochimi Michigami, Dov Tiosano, Zulf Mughal, Outi Mäkitie, Lorna Ramos-Abad, Leanne Ward, Linda Dimeglio, Navoda Atapattu, Hamilton Cassinelli, Christian Braegger, John M. Pettifor, Anju Seth, Hafsatu Wasagi- Idris, Vivajalakshmi Bhathia, Junfen Fu, Gail Goldberg, Lars Sävendahl, Rajesh Khadgawat, Pawel Pludowski, Jane Maddock, Elina Hypponen, Abiola Oduwole, Navoda Atapattu, Emma Frew, Magda Aguiar, Ted Tulchinsky, Gary Butler, Wolfgang Högler

14 Metoda 28 tez Systematyczny Przegląd Literatury Kryteria GRADE 1 Jakość dowodów Siła rekomendacji 46 rekomendacji opartych na dowodach Wspólne publikacje 2,3 1. Swiglo BA, et al. J Clin Endocrinol Metab 2008;93: Munns C, et al. J Clin Endocrinol Metab 2016; 3. Munns C, et al. Horm Res Paediatr 2016;.

Definicja krzywicy żywieniowej Choroba charakteryzująca się wadliwym różnicowaniem się chondrocytów i niewłaściwą mineralizacją płytki wzrostowej, spowodowanymi niskimi

15 Definicja krzywicy żywieniowej Choroba charakteryzująca się wadliwym różnicowaniem się chondrocytów i niewłaściwą mineralizacją płytki wzrostowej, spowodowanymi niskimi zasobami ustrojowymi witaminy D i/lub niskim spożyciem wapnia w diecie dzieci. Płytka wzrostowa Zmineralizowana kość Adapted from Color Atlas of Basic Histology, Ed. I. Berman

16 Diagnostyka krzywicy żywieniowej Historia Badanie lekarskie Badania biochemiczne Ostateczne potwierdzenie choroby na podstawie RTG (dłoni z nadgarstkiem oraz kolana)

17 Manifestacja kliniczna krzywicy żywieniowej Niskorosłość Tężyczka Deformacje klatki piersiowej Kardiomiopatia Złamania Deformacje Bóle kostne Opóźnienie rozwoju motorycznego

18 Typowa biochemia Biochemia surowicy Wapń Fosforany Alkaliczna fosfataza PTH Zmiany N or

19 Typowe RTG kolana Poszerzona płytka, postrzępione obrysy Norma Krzywica Żywieniowa Thacher TD, et al. J Trop Pediatr 2000;46:132-9.

20 Typowe RTG dłoni z nadgarstkiem Norma Krzywica Żywieniowa

21 Rosnący deficyt witaminy D Stężenie 25(OH)D Czynniki ryzyka krzywicy Krzywica Dobowa podaż wapnia Rosnący deficyt wapnia Pettifor JM. Ann Nutr Metab 2014;64 Suppl 2:15-22 Aggarwal et al, J Clin Endocrinol Metabl 2012; 97:

22 Czynniki ryzyka krzywicy J Clin Endocrinol Metab Feb;101(2): Horm Res Paediatr. 2016;85(2):

23 Ocena stanu zaopatrzenia organizmu w witaminę D na podstawie stężenia 25(OH)D w surowicy dla wszystkich grup wiekowych. Stężenie 25(OH)D w surowicy nmol/l ng/ml Działanie do rozważenia Deficyt Terapia deficytu Stężenie suboptymalne >50 75 >20 30 Zwiększenie/utrzymanie suplementacji witaminą D Stężenie optymalne > >30 50 Utrzymanie suplementacji witaminą D Stężenie wysokie > > Utrzymanie/obniżenie dawek witaminy D Stężenie potencjalnie toksyczne >250 >100 Powstrzymanie się od przyjmowania witaminy D do momentu uzyskania stężenia 25(OH)D w zakresie optymalnym Poziom toksyczny >500 >200 Leczenie potencjalnych efektów toksycznych

24 Krzywica z niedoboru wapnia Częsta w krajach tropikalnych (Afryka, subkontynent Indyjski) Dobowa podaż wapnia < 300mg/d Zwykle objawy po 1 roku życia Thacher TD, et al. N Engl J Med 1999;341: Fischer PR, et al. J Trop Pediatr 1999;45: Aggarwal V, et al. J Clin Endocrinol Metab 2012;97:

25 Profilaktyka krzywicy z niedoboru witaminy D 400 IU/d to dawka wystarczająca dla zapobiegania krzywicy u noworodków i niemowląt do 1 r.ż. Od 1 r.ż. wszystkie niemowlęta, małe dzieci, dzieci w wieku szkolnym, nastolatki oraz dorośli wymagają suplementacji witaminą D w dawce PRZYNAJMNIEJ 600 IU/d (z diety lub suplementów) J Clin Endocrinol Metab Feb;101(2): Horm Res Paediatr. 2016;85(2):

26 Profilaktyka krzywicy z niedoboru wapnia Noworodki i niemowlęta karmione piersią lub mlekiem modyfikowanym 0-6 m.ż. 200 mg/d 6-12 m.ż. 260 mg/d Dzieci >12 m.ż. Dieta bogata w wapń Klasyfikacja CIĘŻKI DEFICYT NIEDOBÓR Optymalne J Clin Endocrinol Metab Feb;101(2): Horm Res Paediatr. 2016;85(2): Podaż wapnia <300 mg/d mg/d >500 mg/d

27 Leczenie krzywicy żywieniowej Wiek Dawka dobowa Dawka jednorazowa* Dawka podtrzymująca < 3 m.ż IU N/A 400 IU 3-12 m.ż IU 50, IU 12 mo do 12 lat IU 150,000 IU 600 IU > 12 y 6000 IU 300,000 IU 600 IU ORAZ Wapń w dawce 500 mg/d, z diety lub z suplementów Terapia przez minimum 12 tygodni Niektóre dzieci mogą wymagać dłuższej terapii J Clin Endocrinol Metab Feb;101(2): Horm Res Paediatr. 2016;85(2):

28 PROFILAKTYKA KRZYWICY (potencjalna rola Pielęgniarki i Położnej) Metody Procedury celowane: grupy wysokiego ryzyka (ciemna skóra, imigranci z krajów arabskich, Azji i Afryki) Procedury dla całej populacji wieku rozwojowego oraz dla kobiet w ciąży Zapobieganie deficytu witaminy D Stosowanie najnowszych wytycznych suplementacji witaminą D

33 Podsumowanie Deficyty wapnia i witaminy D mogą zostać całkowicie wyrównane poprzez regularne stosowanie wytycznych suplementacji ZATEM regularne stosowanie wytycznych suplementacji witaminą D i wapniem radykalnie obniża ryzyko krzywicy żywieniowej (i osteomalacji). Skoordynowane działania w zakresie zdrowia publicznego są niezbędne do osiągnięcia sukcesu.

Podobne dokumenty

Wapń i witamina D optymalizacja profilaktyki i leczenia niedoborów

Wapń i witamina D optymalizacja profilaktyki i leczenia niedoborów EWA MARCINOWSKA - SUCHOWIERSKA KLINIKA GERIATRII, CHORÓB WEWNĘTRZNYCH I CHORÓB METABOLICZNYCH KOŚCI CENTRUM MEDYCZNEGO KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO