STANDARYZACJA ROZWIĄZAŃ TECHNICZNYCH I DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ, UZGADNIANEJ PRZEZ TAURON CIEPŁO S.A.

Transkrypt

1 STANDARYZACJA ROZWIĄZAŃ TECHNICZNYCH I DOKUMENTACJI PROJEKTOWEJ, UZGADNIANEJ PRZEZ TAURON CIEPŁO S.A. Opracowano w Dziale Planowania i Nadzoru Eksploatacji Tauron Ciepło S.A. Aprobata: Dyrektor Departamentu Eksploatacji Data:

2 1. Rozpoczęcie prac projektowych 1.1. Projekty dotyczące przyłączenia nowych odbiorców obejmujących budowę sieci i przyłączy ciepłowniczych oraz węzłów cieplnych 1.2. Projekty dotyczące modernizacji lub przebudowy istniejących sieci i przyłączy ciepłowniczych oraz węzłów cieplnych 1.3. Projekty dotyczące przekładek sieci ciepłowniczych 2. Zakres i forma dokumentacji projektowej 2.1 Ogólne wymagania 2.2 Projekty dotyczące sieci i przyłączy ciepłowniczych 2.3 Projekty dotyczące przekładek sieci ciepłowniczych 2.4 Projekty dotyczące węzłów cieplnych 3. Wytyczne projektowania sieci i przyłączy ciepłowniczych preizolowanych 3.1 Założenia techniczno-eksploatacyjne 3.2 Wytyczne badań nieniszczących spoin oraz próby szczelności 3.3 Minimalne odległości podziemnych, preizolowanych sieci i przyłączy ciepłowniczych od obiektów terenowych 4. Wytyczne projektowania modułu przyłączeniowego 4.1 Założenia techniczno-eksploatacyjne dotyczące modułu przyłączeniowego 4.2 Schemat technologiczny modułu przyłączeniowego 4.3 Wzór doboru urządzeń modułu przyłączeniowego 5. Wytyczne projektowania węzłów cieplnych 5.1 Założenia techniczno-eksploatacyjne dotyczące węzłów cieplnych 5.2 Założenia techniczno-eksploatacyjne regulatora, czujników i zaworów regulacyjnych 5.3 Założenia techniczno-eksploatacyjne sterownika, czujników i zaworów regulacyjnych 5.4 Zestawienie wejść i wyjść cyfrowych oraz analogowych dla sterowników 5.5 Schemat technologiczny węzła cieplnego jednofunkcyjnego ze sterownikiem Zestawienie urządzeń dla schematu technologicznego węzła cieplnego jednofunkcyjnego ze sterownikiem 5.6 Schemat technologiczny węzła cieplnego dwufunkcyjnego, równoległego ze sterownikiem Zestawienie urządzeń dla schematu technologicznego węzła cieplnego dwufunkcyjnego, równoległego ze sterownikiem 6. Kontakt UWAGA: Wytyczne stanowią własność TAURON Ciepło S.A. i nie mogą być powielane, rozpowszechniane oraz udostępniane stronie trzeciej zarówno w całości jak i części bez pisemnej zgody TAURON Ciepło S.A.

3 1.1. Projekty dotyczące przyłączenia nowych odbiorców obejmujących budowę sieci i przyłączy ciepłowniczych oraz węzłów cieplnych Zgodnie z obowiązującym Prawem Energetycznym oraz Rozporządzeniem Ministra gospodarki z dnia 15 stycznia 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów ciepłowniczych, przyłączenie do sieci ciepłowniczej następuje na podstawie umowy o przyłączenie i po spełnieniu warunków przyłączenia do tej sieci. Zgodnie z 10.1 wymienionego rozporządzenia, dopiero umowa o przyłączenie stanowi podstawę do rozpoczęcia realizacji prac projektowych. Dane do rozpoczęcia projektowania przyłączy ciepłowniczych i węzłów cieplnych zawarte są w warunkach przyłączenia wydawanych przez TAURON Ciepło S.A. UWAGA: Jeżeli projektant wcześniej wykona dokumentację i prześle ją do uzgodnienia do TAURON Ciepło S.A., to uzyska wstępne uzgodnienie z zastrzeżeniem, że gdy zapisy warunków w umowie przyłączeniowej spowodują konieczność przeprojektowania wstępnie uzgodnionej dokumentacji (np. zmianie ulegnie obliczeniowa moc cieplna), to zostanie wykonana przez autora dokumentacji na jego koszt, a projekt wymagać będzie ponownego uzgodnienia przez TAURON Ciepło S.A.

4 1.2 Projekty dotyczące modernizacji lub przebudowy istniejących sieci i przyłączy ciepłowniczych oraz węzłów cieplnych Warunkiem rozpoczęcia prac projektowych dotyczących modernizacji lub przebudowy istniejących sieci i przyłączy ciepłowniczych oraz węzłów cieplnych, jest wystąpienie do TAURON Ciepło S.A. o uzyskanie stosownych warunków dla potrzeb modernizacji lub przebudowy. Otrzymane warunki zawierające niezbędne dane, takie jak parametry temperaturowe, ciśnieniowe i inne, stanowią podstawę do realizacji prac projektowych.

5 1.3 Projekty dotyczące przekładek sieci ciepłowniczych W przypadku, gdy podmiot zewnętrzny planuje zakres inwestycyjny, który lokalizacyjnie koliduje z istniejącą siecią ciepłowniczą TAURON Ciepło S.A., to jest zobowiązany do wystąpienia o uzyskanie technicznych warunków jej zabezpieczenia. Jeśli rodzaj kolizji uniemożliwia zastosowanie lokalnego zabezpieczenia sieci ciepłowniczej, to TAURON Ciepło S.A. wydaje techniczne warunki przełożenia ciepłociągu. Warunki będą zawierać opis procedury regulującej sposób postępowania w przypadkach konieczności wykonania przełożenia istniejących sieci ciepłowniczych wraz z wymaganiami dotyczącymi prac projektowych. UWAGA: Wydane warunki mają jedynie charakter informacyjny i nie stanowią podstawy do dokonania przekładki sieci ciepłowniczej. Dokonanie przekładki wymaga podpisania umowy (porozumienia) między stronami określającego ich wzajemne prawa i obowiązki.

6 2.1 Ogólne wymagania Zastosowane rozwiązania techniczne w projektach powinny spełniać wymagania TAURON Ciepło S.A., a w szczególności zawarte w aktualnej Standaryzacji rozwiązań technicznych i dokumentacji projektowej, uzgadnianej przez TAURON Ciepło S.A. umieszczonej na Naszej stronie internetowej. Zastosowane rozwiązania techniczne powinny odpowiadać najlepszym w tym względzie dostępnym na rynku. TAURON Ciepło S.A. oczekuje zapewnienia wysokiej jakości i standardów Projekty powinny być zgodne z Prawem Budowlanym, Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz.U nr 120 poz z późn. zm.), Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego (Dz.U nr 202 poz z późn. zm.) Dokumentacja projektowa przesłana do uzgodnienia powinna zawierać aktualne zezwolenia i zaświadczenia Dołączone do dokumentacji uzgodnienie Zespołu Uzgodnień Dokumentacji Projektowej nie może być starsze niż 3 lata licząc od daty wydania opinii w sprawie uzgodnienia usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w sprawie geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz zespołów uzgadniania dokumentacji projektowej (Dz. U nr 38 poz. 455) Projektant i sprawdzający powinni mieć wymagany zakres uprawnień, zgodny z zakresem dokumentacji oraz dołączyć do dokumentacji aktualne (ze względu na datę opracowań projektowych) zaświadczenia o przynależności do właściwej Izby Inżynierów Budownictwa i posiadanie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej Projekty dotyczące przyłączenia nowych odbiorców, modernizacji lub przebudowy istniejących sieci ciepłowniczych i węzłów cieplnych oraz przekładek sieci ciepłowniczych powinny zawierać ważne warunki wydane przez TAURON Ciepło S.A Po stronie projektanta leży obowiązek uzyskania wszelkich stosownych uzgodnień branżowych związanych z przedmiotem dokumentacji projektowej. W szczególności autor dokumentacji powinien uzyskać wszelkie wymagane zgodnie z prawem polskim uzgodnienia, opinie i decyzje administracyjne niezbędne dla zaprojektowania oraz późniejszego wybudowania, uruchomienia i rozpoczęcia użytkowania Opracowania projektowe powinny posiadać spis treści. W przypadku dokumentacji złożonej, składającej się z kilku części, należy dodatkowo dołączyć ich spis Zawarte w dokumentacji rysunki powinny być ponumerowane i wykonane w takiej skali, aby były czytelne i jednoznaczne. Rysunki i pozostałe dokumenty wchodzące w zakres dokumentacji projektowej powinny być wykonane w znormalizowanym

7 rozmiarze formatu A4 lub jego wielokrotności. Rysunki o formacie większym niż AO nie mogą być przedstawione Proponowane rozwiązania techniczne muszą być zgodne z obowiązującymi przepisami, rozporządzeniami i normami, Prawem Budowlanym, Prawem Energetycznym oraz ogólnie rozumianą sztuką inżynierską Projektant nie może planować rozwiązań, które w przyszłości mogą powodować problemy z prowadzeniem eksploatacji. Planując rozwiązania techniczne, projektant powinien również uwzględnić technologię wykonawstwa, a także możliwości prowadzenia późniejszych, ewentualnych prac remontowych Do każdego projektu należy dołączyć oświadczenie, że Projekt. odpowiada obowiązującym normom oraz przepisom techniczno-budowlanym i jest kompletny z punktu widzenia celu, któremu jest przeznaczony Plany sytuacyjne wykonane na aktualnych zasadniczych mapach (skala 1:500), sytuacyjno-wysokościowych z nakładką z uzbrojeniem oraz naniesionymi granicami działek i ich numeracją. Aktualne mapy sytuacyjno wysokościowe do celów projektowych wykonane zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 21 lutego 1995r. w sprawie zakresu opracowań geodezyjno kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących budownictwie (Dz. U. nr 25, poz. 133) oraz Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia r. z poźn. zmianami w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U z 2003r. Nr 120 poz. 1133). Podkłady mają być oklauzulowane (w wersji drukowanej oraz cyfrowej) Zestawienia materiałów i specyfikacje powinny być kompletne i zgodne z zakresem dokumentacji. Pozycje urządzeń podane na rzutach i schematach powinny odpowiadać pozycjom w zbiorczych zestawieniach Wszystkie urządzenia i ich wyposażenie należy zaprojektować w oparciu o system metryczny. Parametry techniczne urządzeń powinny spełniać wymogi Międzynarodowego Systemu Jednostek Miar i Jakości oraz norm i regulacji prawnych Projekt powinien uwzględniać najbardziej skrajne warunki, jakie wystąpią podczas wykonywania robót budowlanych i w okresie eksploatacji, obejmujące między innymi najwyższe i najniższe temperatury, warunki klimatyczne i itp Zaprojektowane urządzenia i podzespoły wykonujące podobne zadania winny być tego samego typu i marki, a także winny być dobrane w sposób ograniczający do minimum ilość wymaganych części zamiennych Wszystkie projekty związane z gospodarką cieplną w obszarze działalności eksploatacyjnej TAURON Ciepło S.A. należy uzgodnić z naszym przedsiębiorstwem. W tym celu należy przesłać wraz z pismem przewodnim dwa egzemplarze dokumentacji projektowej. Jeden egzemplarz będzie zwrócony z pismem uzgadniającym.

8 Wyjątek stanowią projekty przełożenia sieci ciepłowniczych będących własnością TAURON Ciepło S.A., których przebudowę uzgadnia się dwu-etapowo: Etap I -uzgodnienie trasy należy złożyć 3 egzemplarze planu sytuacyjnego wraz z mapa ewidencyjną i wypisem z rejestru gruntów Etap II- wymaga złożenia- 4 egzemplarzy dokumentacji projektowej wraz z częścią kosztorysową. Po jednym egzemplarzu załączników do pism przewodnich będzie zwróconych z pismami uzgadniającymi Autor dokumentacji jest zobowiązany do jej uzgadniania, we wstępnej fazie realizacji prac projektowych z TAURON Ciepło S.A. Zwraca się uwagę, że uzgodnienie dokumentacji technicznej nie zastępuje weryfikacji projektu przez osoby uprawnione (zgodnie z Prawem Budowlanym) i sam fakt uzyskania uzgodnień nie zwalnia projektanta w jakimkolwiek stopniu od pełnej odpowiedzialności za zaprojektowane rozwiązania i materiały TAURON Ciepło S.A. zastrzega sobie prawo do wnoszenia uwag do dokumentacji w trakcie uzgadniania, a także odmowy uzgodnienia w każdym przypadku, kiedy stwierdzi, że dokumentacja nie spełnia wymagań Uzgodnienie dokumentacji projektowej podlega opłacie, zgodnie z cennikiem usług dodatkowych TAURON Ciepło S.A.

9 2.2 Projekty dotyczące sieci i przyłączy ciepłowniczych Opracowania projektowe dotyczące sieci i przyłączy ciepłowniczych powinny zawierać: - opis techniczny zawierający: dane ogólne, podstawa opracowania, zakres opracowania, ważne warunki wydane przez TAURON Ciepło S.A., opis trasy sieci (ujmujący charakterystyczne punkty występujące na trasie, armaturę, odcinającą, odpowietrzenia, odwodnienia, itp.), opis istniejących uzbrojeń na trasie sieci cieplnej, warunki budowy, rurociągi, próby hydrauliczne, warunki wykonania i odbioru, opis systemu alarmowego opis systemu do monitoringu informacja do planu BiOZ, uwagi końcowe - obliczenia i dobór urządzeń - zestawienia materiałów - spis rysunków - rysunki zawierające: plan zagospodarowania terenu z naniesionym pasem technologicznym i numerami działek, profile, schemat montażowy, schemat instalacji alarmowej, schemat prowadzenia kabla do monitoringu rysunki szczegółowe oraz w uzasadnionych przypadkach (jeśli występują): rysunki konstrukcyjne nisz rozgałęźnych, rysunki konstrukcyjne komór lub ewentualnie konstrukcji nietypowych, rzut piwnic lub pomieszczeń przez które przechodzi trasa przyłącza ciepłowniczego (sieci ciepłowniczej), przekładki i zabezpieczenia istniejącego uzbrojenia terenu - wymagane uzgodnienia W przypadku przyłączy ciepłowniczych zakres projektowy powinien obejmować również urządzenia modułu przyłączeniowego, który składa się z układu pomiarowo-rozliczeniowego i zaworu regulacji różnicy ciśnień z ograniczeniem przepływu oraz reduktora ciśnień (występuje w przypadku konieczności zdławienia nadwyżki ciśnienia). W projekcie węzła cieplnego w/w moduł jest wydzielony z adnotacją, że jego specyfikacja techniczna i zestawienie materiałów zawarte jest w projekcie przyłącza cieplnego Jeżeli projektowana sieć ciepłownicza łączy się z istniejącą siecią wykonaną w technologii kanałowej, to w dokumentacji powinny być zawarte szczegółowe rysunki tych miejsc oraz rozwiązania ich odwodnień

10 2.2.4 Lokalizacja zaworów odcinających na preizolowanej sieci ciepłowniczej oraz rozwiązania miejsc odwodnień i odpowietrzeń powinna być przedstawiona na szczegółowych rysunkach Projekty powinny zawierać informacje o wszystkich skrzyżowaniach z podziemnym uzbrojeniem oraz opis sposobu technicznego zabezpieczenia miejsc kolizyjnych Jeżeli trasa projektowanego ciepłociągu jest ułożona w drodze, to dokumentacja powinna zawierać warunki wydane przez właściciela (zarządzającego) drogą i techniczny sposób ich realizacji Jeżeli realizacja sieci lub przyłączy ciepłowniczych przewiduje w uzasadnionych przypadkach wycinkę drzew lub przesadzenia, to do dokumentacji należy dołączyć inwentaryzację zieleni oraz stosowną zgodę i warunki ich właścicieli.

11 2.3 Projekty dotyczące przekładek sieci ciepłowniczych Projekty dotyczące przekładek sieci ciepłowniczych należy wykonać analogicznie i zgodnie z wymogami dla sieci ciepłowniczych Z uwagi na przyjętą w przedsiębiorstwie procedurę, techniczne projekty przekładek sieci ciepłowniczych są uzgadniane dwuczęściowo: - Należy przesłać do TAURON Ciepło S.A. proponowaną trasę przełożenia sieci ciepłowniczej na bazie aktualnej mapy własnościowej z wypisem z rejestru gruntów przez które będzie przebiegał przełożony ciepłociąg w ilości 3 kpl. Jeden komplet będzie z pismem zwrócony. - Po uzyskaniu akceptacji proponowanej trasy przełożonej sieci, opracowanie dokumentacji technicznej obejmującej: projekt budowlano-wykonawczy, przedmiar robót z kosztorysem inwestorskim i przekazanie w ilości 4 kpl do TAURON Ciepło S.A. celem uzyskania uzgodnienia. Jeden komplet dokumentacji będzie zwrócony z pismem uzgodnieniowym. Należy również przesłać przedmiar robót i kosztorys inwestorski w wersji elektronicznej zgodnie z programem Norma PRO, a także kopię uzgodnień branżowych. UWAGA: Techniczne uzgodnienie dokumentacji projektowej nie stanowi podstawy do dokonania przekładki sieci ciepłowniczej. Dokonanie przekładki wymaga podpisania stosownego porozumienia między stronami określającego ich wzajemne prawa i obowiązki.

12 2.4 Projekty dotyczące węzłów cieplnych Opracowania projektowe dotyczące węzłów cieplnych powinny zawierać wydzielone lub alternatywnie odrębne części dotyczące technologii, AKPiA oraz instalacji elektrycznej Opracowania projektowe dotyczące technologii węzła cieplnego powinny zawierać: - opis techniczny zawierający: dane ogólne, podstawa opracowania, zakres opracowania, ważne warunki wydane przez TAURON Ciepło S.A. opis węzła cieplnego (ujmujący charakterystyczne urządzenia występujące węźle, armaturę odcinającą i zabezpieczającą, wymienniki, pompy, naczynia wzbiorcze, itd.), rurociągi, próby hydrauliczne, warunki wykonania i odbioru, możliwości doprowadzenia elementów węzła do pomieszczenia przez ciąg komunikacyjny, wymagania dotyczące pomieszczenia węzła, uwagi końcowe - obliczenia i dobór urządzeń - zestawienia materiałów - spis rysunków - rysunki zawierające: plan sytuacyjny z zaznaczoną lokalizacją pomieszczenia węzła cieplnego i przyłącza, schemat montażowy, rzuty i przekroje przedstawiające rozmieszenie urządzeń w pomieszczeniu, rysunki szczegółowe oraz w uzasadnionych przypadkach (jeśli występują) konstrukcji nietypowych - wymagane uzgodnienia W przypadku modernizacji istniejącego węzła cieplnego spowodowanego między innymi zmianą ilości pobieranego czynnika grzewczego dokumentacja powinna zawierać obliczenia sprawdzające dla istniejącego modułu przyłączeniowego oraz w uzasadnionym w/w obliczeniami przypadku, dobór urządzeń i projekt nowego modułu przyłączeniowego dostosowanego do projektowanych potrzeb cieplnych Dla węzłów cieplnych, które posiadają odrębną dokumentację przyłącza ciepłowniczego, urządzenia modułu przyłączeniowego są wydzielone z adnotacją, że ich specyfikacja techniczna i zestawienie materiałów zawarte jest w projekcie przyłącza ciepłowniczego. Omawiane wydzielenie powinno mieć charakter fizyczny moduł montowany nie na ramie (konstrukcji) wymiennika kompaktowego lecz

13 osobno, celem zapewnienia dostępu i możliwości dowolnej rekonfiguracji tego modułu w przyszłości jeśli zajdzie taka potrzeba np. z powodu zmian wymagań dla liczników lub zaworu różnicy ciśnień i ograniczenia przepływu Opracowania projektowe dotyczące AKPiA węzła cieplnego powinny zawierać: - opis techniczny zawierający: dane ogólne, podstawa opracowania, zakres opracowania, ważne warunki wydane TAURON Ciepło S.A., opis układów pomiarowych i automatycznej regulacji, uwagi końcowe - obliczenia i dobór urządzeń - zestawienia materiałów - rysunki zawierające: schemat technologiczny węzła, schematy sterowania zaworów, pomp i innych urządzeń, schemat połączeń urządzeń automatyki ciepłowniczej Opracowania projektowe dotyczące instalacji elektrycznej węzła cieplnego powinny zawierać: - opis techniczny zawierający: dane ogólne, podstawa opracowania, zakres opracowania, ważne warunki wydane przez dystrybutora energii elektrycznej, opis instalacji ujmujący charakterystyczne urządzenia występujące w instalacji, ochrona przeciwporażeniowa, bilans mocy, uwagi końcowe - obliczenia i dobór urządzeń - obliczenia instalacji oświetleniowej - zestawienia materiałów potrzebnych do realizacji projektu - spis rysunków - rysunki zawierające: schemat główny zasilania odbiorów węzła, schemat przyłącza widok rozdzielnicy ze specyfikacją aparatów, schemat sterowania pomp i innych urządzeń, rzut węzła z instalacjami elektrycznymi (oświetlenie, okablowanie urządzeń, instalacja połączeń wyrównawczych itd.) - wymagane uzgodnienia

14 3. Wytyczne projektowania sieci i przyłączy ciepłowniczych preizolowanych 3.1 Założenia techniczno-eksploatacyjne Sieci ciepłownicze podziemne należy projektować w technologii rur preizolowanych, układanych bezpośrednio w gruncie. Zakłada się minimalny czas eksploatacji sieci cieplnej na 30 lat. Projektowanie sieci i przyłączy ciepłowniczych nadziemnych oraz wybór systemu technologicznego ich wykonania, należy prowadzić tylko w uzasadnionych przypadkach i w uzgodnieniu z TAURON Ciepło S.A Wartość ciśnienia wody sieciowej wynosi 1,6 MPa, natomiast wartości nominalne temperatury na zasilaniu i powrocie w okresie sezonu grzewczego i lata należy przyjmować zgodnie z wydanymi warunkami przez TAURON Ciepło S.A Odcinki rur powinny być dostarczane na teren budowy w prefabrykowanych długościach tj. 6,0 m i 12,0 m (16,0 m - w uzasadnionych przypadkach). Długości w zestawieniach materiałowych podawane jako krotności wymiarów prefabrykowanych. Dla rur dostarczanych w zwojach, należy w zestawieniach materiałowych podać długość w zwoju Wykonanie elementów systemu rur preizolowanych powinno być zgodne z normami PN-EN 253:2009, PN-EN 448:2009, PN-EN 488:2005, PN-EN 489:2009 i ich późniejszymi zmianami Zespół rurowy stanowi prefabrykat składający się z rury przewodowej, materiału izolacyjnego i płaszcza osłonowego, spełniający wymagania PN-EN Wymagania dla stalowej rury przewodowej - rura stalowa ze szwem wykonana ze stali ST 37.0, P235GH zgodnie z DIN 1626, PN-EN /A1, PN-EN /A1 - granica plastyczności min. 235 MPa - wytrzymałość na rozciąganie MPa - wydłużenie względne A min.23% - współczynnik wytrzymałościowy złącza spawanego z = 1,0 - ukosowanie końców zgodnie z ISO 6761/DIN2559/22 - średnice zgodne z ISO 4200/DIN atest hutniczy zgodnie z normą DIN 50049/3.1B Wymagania dla płaszcza osłonowego - wykonana z twardego polietylenu HDPE III generacji (min. typu P80) w procesie produkcji zgodnie z warunkami technicznymi normy PN-EN gęstość właściwa min. 950 kg/m3 wg ISO wskaźnik topnienia g/600 s :0,1 0,5 wg ISO 1133, warunek 18 - granica plastyczności min. 19 N/mm2 wg ISO / DIS wydłużenie względne przy zerwaniu min. 350% - nominalne średnice zewnętrzne i minimalne grubości ścianek płaszcza osłonowego zgodnie z typoszeregiem podanym w PN-EN 253:2009,

15 3.1.8 Wymagania dla izolacji - pianka poliuretanowa spieniana cyklopentanem, spełniająca wszystkie wymogi normy PN-EN wskaźnik izocyjanianu min komórki zamknięte min. 88% - ASTMD gęstość pianki min. 60 kg/m3 - wytrzymałość na ściskanie w kierunku promieniowym przy 10% odkształceniu 10 nie może być mniejsza niż 0,3 MPa - współczynnik przewodnictwa ciepła izolacji z pianki poliuretanowej nie może przekroczyć wartości 50 = 0,029 W/mK zgodnie z PN-EN 253:2009; jego wartość należy podawać wraz z gęstością izolacji, przeciętną wielkością komórek i składem gazu - grubość izolacji na rurociągu powrotnym ma być taka sama, jak na rurociągu zasilającym Zespół złącza stanowiący kompletną konstrukcję połączenia sąsiednich rur, kształtek i elementów preizolowanych ma spełniać wymagania normy PN-EN Do wykonania zespołu złącza dla rurociągów o średnicy nominalnej w zakresie od DN 25 do DN 300 stosować mufy termokurczliwe usieciowane radiacyjnie z masą uszczelniającą i korkami wtapianymi. Dla średnic od DN 350 stosować mufy zgrzewane elektrycznie Przy dostawie sieci i elementów preizolowanych mufy termokurczliwe muszą być pojedynczo skompletowane i zapakowane Dobór średnic sieci i przyłączy ciepłowniczych powinien wynikać z obliczeń hydraulicznych oraz podanych parametrów ciśnieniowych (ciśnienia dyspozycyjnego) w warunkach przyłączenia. Nie należy przekraczać jednostkowego spadku ciśnienia czynnika grzewczego powyżej 100 Pa/m Sieci ciepłownicze preizolowane powinny być tak projektowane i montowane, aby spełniały wymagania samokompensacji (kompensacji naturalnej) przy wykorzystaniu załamań w przebiegu trasy. W uzasadnionych przypadkach i w uzgodnieniu z TAURON Ciepło S.A. dopuszcza się inne sposoby układania ciepłociągów Przy projektowaniu trasy sieci lub przyłączy ciepłowniczych należy uwzględnić: - istniejące uzbrojenie podziemne, jego głębokość ułożenia, spadki i przekroje - istniejące i projektowane zagospodarowanie terenu - istniejące i projektowane obiekty budowlane - ukształtowanie terenu i zieleni - dostępność w zakresie usuwania ewentualnych awarii oraz prowadzenia prac eksploatacyjno-remontowych na projektowanej sieci - obowiązujące przepisy dotyczące infrastruktury, uzbrojenia podziemnego i ochrony zieleni

16 Należy unikać prowadzenia ciepłociągów wzdłużnie pod pasami drogowymi, obciążonymi dużym ruchem samochodowym z wyjątkiem przejść poprzecznych Dopuszcza się układanie tras sieci ciepłowniczych w terenie pod rozbieralną nawierzchnią parkingów, dróg osiedlowych, dojazdowych i ewakuacyjnych z zachowaniem warunków minimalnego przykrycia i zabezpieczenia sieci cieplnej Minimalne przykrycie sieci cieplnej (głębokość zalegania pod nawierzchnią terenu) mierzone od wierzchu rury osłonowej (dla sieci wykonanej w technologii rur preizolowanych) powinno wynosić: H min = 0,6 m dla ruchu samochodów osobowych max do 3,5 t H min = 0,8 m dla ruchu samochodowego ciężarowego z uwzględnieniem konstrukcyjnych, niezbędnych wymagań wytrzymałościowych zarówno dla sieci cieplnej jak i dla modernizowanej nawierzchni drogi. W przypadku braku w/w minimalnego przykrycia należy wykonać projekt zabezpieczenia ciepłociągu i uzgodnić z TAURON Ciepło S.A przed rozpoczęciem robót. W przypadku wykonywania chodników przeznaczonych wyłącznie dla ruchu pieszego nad sieciami ciepłowniczymi kanałowymi bądź preizolowanymi zabezpieczenia nie są wymagane o ile odległość od góry kanału (dla sieci wykonanej w technologii tradycyjnej kanałowej) lub wierzchu rury osłonowej (dla sieci wykonanej w technologii rur preizolowanych), a spodnią warstwą wykonywanej nawierzchni wynosi minimum 0,5 m Minimalne odległości podziemnych, preizolowanych sieci i przyłączy ciepłowniczych od obiektów terenowych są zawarte w odrębnym opracowaniu i są zgodne z Wymaganiami technicznymi COBRTI INSTAL. Warunki techniczne wykonania i odbioru sieci ciepłowniczych z rur i elementów preizolowanych. Zalecane do stosowania przez Ministerstwo Infrastruktury. W uzasadnionych przypadkach i w uzgodnieniu z TAURON Ciepło S.A. oraz eksploatatorem danego uzbrojenia podziemnego dopuszcza się zmniejszenie podanych odległości Trasę sieci ciepłowniczej lub zewnętrznej instalacji odbiorczej należy projektować poza obiektami budowlanymi, natomiast przyłącze najkrótszą trasą z uwzględnieniem uwarunkowań terenowych i wymogów właściciela terenu. Przyłącze powinno być doprowadzone do węzła cieplnego zlokalizowanego bezpośrednio za zewnętrzną ścianą budynku W przypadku zbliżenia projektowanej trasy sieci lub przyłącza ciepłowniczego do krawędzi fundamentów budynku należy uwzględnić zachowanie bezpieczeństwa konstrukcyjnego obiektu budowlanego w warunkach eksploatacji sieci oraz w przypadkach awaryjnych (zabezpieczenie przed podmyciem fundamentów) Prowadzenie przyłączy w części piwnicznej w obrębie budynku tylko w uzasadnionych przypadkach i w uzgodnieniu z TAURON Ciepło S.A. W takich przypadkach zalecanym rozwiązaniem jest projektowanie ciągu technologicznego dla celów

17 prowadzenia rurociągów ciepłowniczych. Ciąg ten powinien prowadzony być przez pomieszczenia dostępne dla służb TAURON Ciepło S.A. i zabezpieczone w sposób określony indywidualnie na etapie projektowania W przypadku układania ciepłociągów w płaszczyźnie poziomej należy zachować prowadzenie przewodu zasilającego z prawej strony, patrząc w kierunku przepływu czynnika grzewczego. W uzasadnionych przypadkach i w uzgodnieniu z TAURON Ciepło S.A. dopuszcza się prowadzenie przewodów w płaszczyźnie pionowej. Może to również wynikać z właściwości zastosowanej technologii rur preizolowanych np. rurociągów podwójnych (bliźniaczych) Zabezpieczenia miejsc skrzyżowań sieci i przyłączy ciepłowniczych z innym podziemnym uzbrojeniem rozwiązać projektowo i uzgadniać z TAURON Ciepło S.A. W przypadkach braku możliwości prowadzenia ciepłociągu pod lub nad pozostałym uzbrojeniem, dopuszcza się przekładanie przewodów uzbrojenia w uzgodnieniu z ich właścicielem W przypadkach kolizji projektowanego uzbrojenia z istniejącymi sieciami lub przyłączami ciepłowniczymi należy dążyć do zabezpieczenia posypki piaskowej, wymaganej dla prawidłowej pracy sieci ciepłowniczych w technologii rur preizolowanych. W przypadku naruszenia zagęszczonej podsypki piaskowej należy przywrócić ją do stanu pierwotnego Ciepłociągi prowadzone pod jezdniami należy układać prostopadle do pasa drogowego w stalowych, grubościennych rurach osłonowych, zabezpieczonych antykorozyjnie. W uzasadnionych przypadkach i w uzgodnieniu z TAURON Ciepło S.A. dopuszcza się odstąpienie od montażu rur osłonowych i zastosowanie betonowych płyt odciążających układanych nad rurociągami przy zachowaniu konstrukcyjnych, niezbędnych wymagań wytrzymałościowych zarówno dla sieci ciepłowniczej jak i nawierzchni drogi. W takich przypadkach należy dołączyć obliczenia wytrzymałościowe Ciepłociągi pod torowiskami tramwajowymi należy prowadzić w stalowych, grubościennych rurach osłonowych, zabezpieczonych antykorozyjnie W przypadkach prowadzenia rurociągów pod lub nad torami kolejowymi należy rozwiązania techniczne indywidualnie uzgadniać z TAURON Ciepło S.A. oraz właścicielem torów W wyjątkowych przypadkach, uzgodnionych indywidualnie z TAURON Ciepło S.A. dopuszcza się projektowanie komory kontrolnej i montażowej na końcach rur osłonowych. Dotyczy to miejsc o dużym znaczeniu pod względem eksploatacyjnym, gdzie wymiana rury właściwej z rury osłonowej poprzez wykop jest niemożliwa Rurociąg w rurze osłonowej powinien spoczywać osiowo na specjalnych płozach dystansowych umożliwiających swobodny ruch ciepłociągu pod wpływem wydłużeń

18 termicznych. Dobór, wielkość i ilość płóz zgodnie z wymaganiami producenta. Rury osłonowe powinny być zakończone manszetami uszczelniającymi TAURON Ciepło S.A. dopuszcza do stosowania rury osłonowe dwudzielne, łączone za pomocą kołnierzy, jedynie dla bardzo krótkich odcinków i niedużych średnic oraz w wyjątkowych, wcześniej uzgodnionych sytuacjach. Nie należy stosować rur osłonowych dwudzielnych łączonych poprzez spawanie Przejścia przyłączy wykonanych z rur preizolowanych przez zewnętrzne przegrody poniżej poziomu terenu, powinny być wykonane w sposób zapewniający uzyskanie gazoszczelności i wodoszczelności Przejścia przewodów przez przegrody wewnętrzne, oddzielenia pożarowego należy wykonać z materiałów trwale elastycznych, jako szczelne p.poż. o odporności ogniowej (szczelności ogniowej E, izolacyjności ogniowej I) wymaganej dla tych elementów Odgałęzienia od sieci ciepłowniczej realizować jako górne lub poziome. Preferowaną metodą wykonania odgałęzienia od istniejącej sieci ciepłowniczej jest wcinka na gorąco. W uzasadnionych przypadkach i w uzgodnieniu z TAURON Ciepło S.A. dopuszcza się projektowanie odgałęzień dolnych Odgałęzienie od tradycyjnej sieci kanałowej należy planować poprzez istniejące komory ciepłownicze lub projektowane nisze rozgałęźne na kanale ciepłowniczym. Obudowę nisz rozgałęźnych rozwiązać projektowo z dołączeniem do dokumentacji rysunków szczegółowych Sieć ciepłownicza lub przyłącza powinny być tak prowadzone, aby możliwe było ich odwodnienie w najniższym lub odpowietrzenie w najwyższym punkcie Odwodnienie i odpowietrzenie sieci i przyłączy ciepłowniczych należy projektować w komorach lub studzienkach. Zawory odwodnień i odpowietrzeń powinny mieć możliwość otwierania ich z powierzchni terenu, bez wchodzenia do komory lub studzienki. Do odwodnienia sieci cieplnych i przyłączy należy projektować zawory preizolowane z odwodnieniem. Zawory należy montować w studzienkach, wylot z tych zaworów skierować do góry wylot zakończyć końcówką do podłączenia węża strażackiego. Do odpowietrzenia sieci i przyłączy ciepłowniczych należy projektować zawory preizolowane z odpowietrzeniem, wylot z tych zaworów należy skierować najpierw pionowo do góry a następnie pionowo w dół nad podsypkę piaskową, wylot zabezpieczyć korkiem na łańcuszku W przypadkach projektowania odwodnień z komór ciepłowniczych do sieci kanalizacyjnej, należy uzyskać warunki podłączenia od właściciela kanalizacji Miejsca połączeń rur preizolowanych z tradycyjnymi sieciami w realizowane w kanałach ciepłowniczych poprzez projektowanie przegrodzenia kanału

19 ciepłowniczego ścianką poprzeczną, należy odwodnić jeśli spadek dna istniejącego kanału jest skierowany do projektowanego przegrodzenia Odwodnienia i odpowietrzenia z rurociągów prowadzonych wewnątrz budynku należy projektować w pomieszczeniach węzłów cieplnych Armaturę odcinającą, odwadniającą lub odpowietrzającą lokalizowaną w pomieszczeniach ogólnodostępnych lub na sieciach ciepłowniczych nadziemnych należy zabezpieczyć przed kradzieżą oraz przed manipulacją osób postronnych W sieciach i przyłączach ciepłowniczych preizolowanych stosować armaturę zgodnie z przepisami PN-EN 488. Wymaga się zabudowy zaworów preizolowanych odcinających na każdym przyłączu przed wejściem do węzła cieplnego budynku Należy stosować impulsowy (skandynawski) system sygnalizacyjno-alarmowy, z parą miedzianych przewodów o przekroju 1,5 mm Detektory, sygnalizatory i puszki pomiarowe z listwami zaciskowymi oraz sposób włączenia projektowanego systemu alarmowego do istniejącego, należy ustalić indywidualnie dla każdego zadania projektowego w uzgodnieniu z TAURON Ciepło S.A W każdej dokumentacji projektowej sieci i przyłączy ciepłowniczych preizolowanych, zaplanować ułożenie kabla światłowodowego i miedzianego w wodoszczelnej osłonie rurowej, wzdłuż projektowanego ciepłociągu. Wymagania: - Dla kabla światłowodowego: typ A-DQ(ZN)B2Y 1500N 12 J centralna tuba jednomodowy 9/125 um 12 włókien płaszcz kabla z tworzywa LLDPE - zagęszczony polietylen suche uszczelnienie taśmą wchłaniającą wilgoć i pęczniejącą pod jej wpływem wzmocniony włóknami szklanymi (zapora antygryzoniowa) do układania w kanalizacji pierwotnej i wtórnej lub bezpośrednio w ziemi - Dla kabla miedzianego: typ XzTKMXpw 4x2x0,8 - Dla wodoszczelnej osłony rurowej do kabli: typ DVK 50T (producent AROT model ), 50 x 42 mm Szczegóły dotyczące prowadzenia kabli oraz ich wprowadzenia do pomieszczenia węzła cieplnego należy uzgodnić każdorazowo z TAURON Ciepło S.A. na etapie projektowym.

20 3.2 Wytyczne badań nieniszczących spoin oraz próby szczelności sieci i przyłączy ciepłowniczych Dopuszczalne poziomy lub klasy wadliwości spoin: a) Dla badań ultradźwiękowych Dopuszczalny średni poziom jakości złącza (C) wg obowiązującej normy PN-EN ISO 5817:2009 lub odpowiednio klasa U3 wadliwości złączy spawanych ocenianych metodą ultradźwiękową wg starszej normy PN-89/M-69777*) b) Dla badań radiograficznych Dopuszczalny średni poziom jakości złącza (C) wg obowiązującej normy PN-EN ISO 5817:2009 lub odpowiednio klasa R3 wadliwości złączy spawanych ocenianych na podstawie radiogramów wg starszej normy PN-87/M-69772*) c) Dla miejsc niedostępnych po wykonaniu rurociągu W przypadku spoin zlokalizowanych w miejscach niedostępnych po wykonaniu rurociągu (np. w przejściach pod drogami) wymaga się wykonanie spawów na poziomie ostrych wymagań (B) wg PN-EN ISO 5817:2009 lub odpowiednio klasy 2 wg starszych norm Badania spawanych połączeń a) Wszystkie złącza spawane należy poddać oględzinom zewnętrznym b) W ramach badań nieniszczących spoin dopuszcza się równoważnie kontrolę ultradźwiękową i radiograficzną. c) Badanie ultradźwiękowe i radiograficzne połączeń spawanych powinno być przeprowadzone przez wykwalifikowany personel, zgodnie z obowiązującymi przepisami i posiadać udokumentowany wynik d) W przypadku spoin zlokalizowanych w miejscach niedostępnych po wykonaniu rurociągu (np. w przejściach pod drogami) wymaga się wykonanie kontroli radiograficznej Zakres badanych spoin a) w miejscach niedostępnych - 100% b) w naprawianych złączach 100% c) w przypadku pominięcia próby ciśnieniowej przy badaniu szczelności - 100% d) w przypadku wykonywania próby ciśnieniowej przy badaniu szczelności: - 25% spoin dla średnicy rurociągu < Dn % spoin dla średnicy rurociągu Dn Badanie szczelności a) Przeprowadzenie badania szczelności Badanie szczelności w stanie zimnym należy przeprowadzić według metod i wartości ciśnienia (próby ciśnieniowej) określonej w normie PN-B-10405:1999 (Sieci ciepłownicze. Wymagania i badania przy odbiorze) oraz PN-92/M (Rurociągi pary i wody gorącej. Ogólne wymagania i badania).

21 b) Pominięcie badania szczelności Na podstawie PN-92/M zezwala się na pominięcie próby ciśnieniowej pod warunkiem, że wszystkie złącza spawane pomiędzy elementami rurociągów będą sprawdzane metodą nieniszczącą O sposobie wykonania badania nieniszczącego złączy spawanych oraz o wykonaniu próby ciśnieniowej decyduje inwestor na każdym etapie realizacji inwestycji. UWAGA: *) zapis o dopuszczalnym średnim poziomie jakości złącza (C) i odpowiednio klasie wadliwości złączy spawanych U3 i R3 jest zgodny z Warunkami technicznymi wykonania i odbioru sieci ciepłowniczych z rur i elementów preizolowanych COBRTI Instal POWOŁANE NORMY: Poziomy jakości spawanych złączy, ogólne wymagania PN-EN ISO 5817:2009 Spawanie. Złącza spawane ze stali, niklu, tytanu i ich stopów (z wyjątkiem spawanych wiązką). Poziomy jakości według niezgodności spawalniczych PN-EN ISO :2007 Wymagania jakości dotyczące spawania materiałów metalowych Część 2: Pełne wymagania jakości. PN-EN :2005 Rurociągi przemysłowe metalowe -- Część 5: Kontrola i badania Kwalifikacje pracowników wykonujących badania PN-EN 473:2008 Badania nieniszczące -- Kwalifikacja i certyfikacja personelu badań nieniszczących -- Zasady ogólne Badania ultradźwiękowe: PN-EN 583-1:2001/A1:2006 Badania nieniszczące Badania ultradźwiękowe Część 1: Zasady ogólne PN-EN 583-2:2004 Badania nieniszczące. Badania ultradźwiękowe. Część 2: Nastawianie czułości i zakresu obserwacji PN-EN 583-3:2000 Badania nieniszczące. Badania ultradźwiękowe. Technika przepuszczania PN-EN 583-4:2003 Badania nieniszczące. Badania ultradźwiękowe. Część 4: Badania nieciągłości prostopadłych do powierzchni PN-EN 583-5:2005 Badania nieniszczące. Badania ultradźwiękowe. Część 5: Charakteryzowanie i wymiarowanie nieciągłości PN-EN 583-6:2009 Badania nieniszczące Badania ultradźwiękowe Część 6: Dyfrakcyjna technika czasu przejścia jako sposób wykrywania i wymiarowania nieciągłości PN-EN :2005 Badania nieniszczące rur stalowych. Część 7: Automatyczne ultradźwiękowe badanie rur stalowych bez szwu i spawanych (z wyłączeniem rur spawanych łukiem krytym) w celu wykrycia nieciągłości wzdłużnych na całym obwodzie PN-EN ISO :2011 Badania nieniszczące rur stalowych Część 8: Automatyczne badanie ultradźwiękowe rur stalowych bez szwu i spawanych w celu wykrycia rozwarstwień

22 PN-EN ISO :2011 Badania nieniszczące rur stalowych Część 9: Automatyczne badanie ultradźwiękowe taśm/blach używanych do wyrobu stalowych rur spawanych w celu wykrycia rozwarstwień PN-EN ISO :2011 Badania nieniszczące rur stalowych Część 10: Automatyczne badanie ultradźwiękowe rur stalowych bez szwu i spawanych (z wyłączeniem rur spawanych łukiem krytym) w celu wykrycia nieciągłości wzdłużnych i/lub poprzecznych PN-EN ISO :2011 Badania nieniszczące rur stalowych Część 11: Automatyczne badanie ultradźwiękowe spoin rur stalowych spawanych w celu wykrycia nieciągłości wzdłużnych i/lub poprzecznych PN-EN ISO 11666:2011 Badania nieniszczące spoin Badania ultradźwiękowe złączy spawanych Poziomy akceptacji PN-EN ISO 17640:2011 Badania nieniszczące spoin Badania ultradźwiękowe złączy spawanych PN-EN ISO 23279:2010 Badania nieniszczące spoin Badania ultradźwiękowe Charakterystyka wskazań w spoinach Badania radiograficzne: PN-EN :1999 Badania nieniszczące. Terminologia. Terminy stosowane w radiograficznych badaniach przemysłowych PN-EN 444:1998 Badania nieniszczące. Ogólne zasady radiograficznych badań materiałów metalowych za pomocą promieniowania X i gamma PN-EN 1435:2001, PN-EN 1435:2001/A1:2005, PN-EN 1435:2001/A2:2005 Badania nieniszczące złączy spawanych. Badania radiograficzne złączy spawanych PN-EN :2008 Badania nieniszczące spoin Część 1: Ocena złączy spawanych ze stali, niklu, tytanu i ich stopów na podstawie radiografii Poziomy akceptacji PN-EN :2005 Rurociągi przemysłowe metalowe -- Część 5: Kontrola i badania PN-EN ISO :2007 Wymagania jakości dotyczące spawania materiałów metalowych Część 2: Pełne wymagania jakości. Oględziny zewnętrzne PN-EN 13018:2004 Badania nieniszczące. Badania wizualne. Zasady ogólne. PN-EN ISO 17637:2011 Badania nieniszczące złączy spawanych Badania wizualne złączy spawanych Pozostałe PN-B-10405:1999 Sieci ciepłownicze. Wymagania i badania przy odbiorze PN-92/M Rurociągi pary i wody gorącej. Ogólne wymagania i badania PN-89/M Spawalnictwo. Klasyfikacja wadliwości złączy spawanych na podstawie wyników badań ultradźwiękowych PN-87/M Spawalnictwo. Klasyfikacja wadliwości złączy spawanych na podstawie radiogramów

23 3.3 Minimalne odległości podziemnych, preizolowanych sieci i przyłączy ciepłowniczych od obiektów terenowych Lp Rodzaje obiektów terenowych Obrys obiektu terenowego Odległość podstawowa [m] Budynki: -sieć ciepłownicza o średnicy rurociągów do DN 150 -sieć ciepłownicza o średnicy rurociągów od DN 200 do DN 500 maksymalny rzut obiektu 2,0 3,0 -sieć ciepłownicza o średnicy rurociągów powyżej DN Przewody kanalizacyjne skrajnia rury, kanału lub 2,0 i wodociągowe studni 3 Sieci gazowe odległości według rozporządzenia* 4 Kable ziemne elektroenergetyczne skrajnia kabla 1,0 5 Napowietrzne linie energetyczne o napięciu: -do 1kV -powyżej 1kV do 30 kv rzut poziomy skrajnego przewodu linii 5,0 0,5 4,0 -powyżej 30 kv do 110 kv 8,0 -powyżej 110 kv 6 Kable, kanalizacja teletechniczna skrajnia kabla, kanaru lub 7 Słupy linii elektroenergetycznych o napięciu do 1kV, telekomunikacyjnych trakcyjnych tramwajowych oraz inne podpory studni rzut fundamentu słupa, podpory 8 Tory tramwajowe skrajnia toru 1,0 9 Drzewa rzut korony 2,0 Uwagi: 1) Odległości podane w tablicy obowiązują do czasu opracowania odrębnych przepisów. 2) Dopuszcza się inne niż podane w tablicy odległości pod warunkiem uzgodnienia ich z eksploatatorem uzbrojenia podziemnego. 3) Podane odległości w tablicy są na podstawie Wymagań technicznych COBRTI INSTAL. Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru sieci ciepłowniczych preizolowanych * - Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe(dz.u nr 97 poz. 1055) 15,0 1,0 1,0

24 4. Wytyczne projektowania modułu przyłączeniowego 4.1 Założenia techniczno-eksploatacyjne dotyczące technologii i urządzeń AKPiA Przedmiotem założeń techniczno-eksploatacyjnych jest moduł przyłączeniowy w skład którego wchodzi zespół urządzeń służących do pomiaru ilości i parametrów nośnika ciepła, których wskazania stanowią podstawę do obliczenia należności z tytułu dostarczania ciepła (układ pomiarowo-rozliczeniowy) oraz zawór różnicy ciśnień z ograniczeniem przepływu (opcjonalnie reduktor ciśnienia) Moduł ten powinien stanowić osobny zespół urządzeń wyodrębnionych z konstrukcji kompaktowego węzła cieplnego. Omawiane wydzielenie powinno mieć charakter fizyczny moduł montowany nie na ramie wymiennika kompaktowego lecz osobno, celem zapewnienia dostępu i możliwości dowolnej rekonfiguracji tego modułu w przyszłości, jeśli zajdzie taka potrzeba Wartość ciśnienia wody sieciowej wynosi 1,6 MPa, natomiast wartości nominalne temperatury na zasilaniu i powrocie w okresie sezonu grzewczego i lata należy przyjmować zgodnie z wydanymi warunkami przez TAURON Ciepło S.A Do pomiaru energii cieplnej stosować tylko ciepłomierze z ultradźwiękowym przetwornikiem przepływu. Pojęcie ciepłomierz ultradźwiękowy (zwany dalej ciepłomierzem ) oznacza przyrząd pomiarowy składający się z następujących elementów: przelicznik wskazujący (dalej zwany przelicznikiem), współpracujący z nim ultradźwiękowy przetwornik przepływu ze śrubunkami lub przeciw kołnierzami, parowane czujniki temperatury z tulejami ochronnymi i mufami do spawania. Każdy z trzech wymienionych elementów musi posiadać oddzielny certyfikat badania typu WE potwierdzający przeprowadzenie procedury oceny zgodności MID według modułu B lub H1 przez uprawnioną jednostkę notyfikowaną Do rozliczeń zużycia ciepła zaprojektować należy ciepłomierz z ultradźwiękowym przetwornikiem przepływu. Licznik ciepła powinien posiadać obowiązujące dopuszczenia i zatwierdzenia (zgodny z wymaganiami normy metrologicznej MID), ultradźwiękowy, rozdzielny, składający się z przelicznika ciepła, przetwornika przepływu oraz pary czujników temperatury i spełniające poniższe wymagania: a) Ultradźwiękowy przetwornik przepływu: - dla średnic do Dn 40 mm połączenia gwintowane - dla średnic Dn 50 i większych połączenia kołnierzowe

25 Montaż na zasilaniu. Należy stosować odcinki proste przed / za przetwornikiem przepływu, o długościach 10 x Dn / 5 x Dn, o ile o ile DTR zastosowanego przetwornika przepływu nie wymaga większych odcinków. b) Przelicznik ciepła (integrator) powinien spełniać następujące warunki: - zasilanie bateryjne zapewniające minimum 6 lat ciągłej pracy ciepłomierza - możliwość odczytu na wyświetlaczu: - wszystkich parametrów chwilowych - rejestr odczytów miesięcznych zużycia ciepła [GJ] i objętości [m3] za okres minimum 12 miesięcy - aktualną datę - rejestrator podstawowych parametrów za okres minimum 40 dni z ustawionym interwałem co godzinę i możliwością jego zmiany oraz wyboru i programowania parametrów objętych rejestracją - posiadać możliwość podłączenia do systemu nadrzędnego (regulator lub sterownik swobodnie programowalny) poprzez odpowiednią kartę komunikacyjną (M-Bus, RS232/485) - posiadać ciekłokrystaliczny ekran odczytowy o wysokości cyfr co najmniej 7 [mm] - przechowywać w swojej pamięci kody występujących błędów wraz z datą ich wystąpienia/ustąpienia - posiadać możliwość korekty wskazań jego zegara i kalendarza przez upoważniony personel przy pomocy urządzenia zewnętrznego - wyposażony w interfejs optyczny - wyposażony w pamięć, w której przechowywane będą dane po utracie zasilania głównego przez co najmniej okres jednej doby - posiadać stopień ochrony - min. IP54 c) Parowane czujniki temperatury, zanurzeniowe termorezystancyjne Pt 500 w tulejach ochronnych ze stali nierdzewnej wspawane do rurociągu skośnie pod katem 45 0, przeciwnie do kierunku przepływu. Koniecznym jest możliwość montażu plomb zabezpieczających wyjęcie czujników z tulei ochronnych. Czujniki powinny sięgać do osi rurociągu. Długość kabli łączących czujniki z przelicznikiem minimum 3 m.

26 Długość tulei ochronnych należy dobrać do miejsca montażu czujników, czyli do średnicy rurociągu a nie do średnicy przetwornika przepływu. d) Wszystkie części składowe ciepłomierza mają być od jednego dostawcy e) Ponadto należy przestrzegać następujących zasad: - miejsce i sposób montażu przetwornika przepływu zgodnie z DTR - miejsce zabudowy przelicznika umożliwiające swobodny dostęp i możliwość jego odczytu. - jeśli przelicznik licznika ciepła pracuje po stronie wody sieciowej, to powinien być przymocowany do ściany lub innego elementu stałego, natomiast w przypadku pracy w obiegu instalacji odbiorczej (niski parametr) dopuszcza się montaż przelicznika na korpusie przetwornika przepływu. - nie montować przetwornika przepływu pod armaturą mogącą spowodować jego zalanie Do przelicznika licznika ciepła podłączyć wodomierz wody uzupełniającej zamontowany na przewodzie łączącym powrót obiegu sieciowego i powrót obiegu instalacji odbiorczej (niski parametr) oraz w przypadku węzła z ciepłą wodą użytkową również wodomierz zabudowany na przewodzie wodociągowym doprowadzającym zimną wodę do wymiennika ciepłej wody użytkowej. Zwracamy uwagę, że uzupełnianie zładu instalacji z sieci wysokich parametrów wymaga zawarcia stosownej umowy z dostawcą ciepła, celem umożliwienia prowadzenia rozliczeń za zużyty czynnik grzewczy. Wodomierze powinny posiadać obowiązujące dopuszczenia, zatwierdzenia i legalizację, a w szczególności odpowiadać przepisom o miarach Ustawa z dn.11 maja 2001r. Prawo o miarach (tekst jednolity ogłoszony w Dz.U. Nr 243, poz.2441 z 2004r). Zamontowane wodomierze na przewodzie wody uzupełniającej i zimnej powinny posiadać możliwość podłączenia do przelicznika licznika ciepła W uzasadnionych przypadkach np. grupowych węzłach cieplnych dopuszcza się zaprojektowanie dodatkowego ciepłomierza w odgałęzieniu do wymiennika centralnego ogrzewania, służącego do rozliczeń zużycia ciepła (poprzez różnicowanie) na cele ciepłej wody. Wymagania dla tego ciepłomierza takie same jak wcześniej opisano Zawór różnicy ciśnień z ograniczeniem przepływu z możliwością automatycznej stabilizacji różnicy ciśnień i ograniczenia przepływu (płynnie ustawialny dławik). Minimalny stopień otwarcia zaworu o takiej wartości, aby zapewniał stabilną pracę regulatora, maksymalny spadek ciśnienia na zaworze powinien być mniejszy od

27 spadku wywołującego kawitację. Obliczeniowa nastawa ciśnienia i przepływu powinna znajdować się na poziomie ¾ zakresu nastaw. W celu umożliwienia nastawy zaworu w pobliżu punktów pomiarowych ciśnienia (rurek impulsowych) należy umieścić manometry. Wymagana możliwość plombowania pokrętła nastawy. Przewody impulsowe miedziane lub ze stali nierdzewnej, podłączone do rurociągu poprzez zaworki odcinające. Montaż na powrocie obiegu wody sieciowej Reduktor ciśnienia stosować tylko w wyjątkowych i uzasadnionych przypadkach przekroczenia możliwości regulacyjnych zaworu różnicy ciśnień i ograniczenia przepływu i pojawienia się niebezpieczeństwa wystąpienia kawitacji. Montaż na zasilaniu obiegu wody sieciowej W układzie pomiarowo rozliczeniowym stosować filtr siatkowo-magnetyczny z siatką 600 oczek/cm2 wykonaną ze stali nierdzewnej, montaż na zasilaniu oraz filtr z siatką 600 oczek/cm2 wykonaną ze stali nierdzewnej, montaż na powrocie Zawory odcinające kulowe o połączeniach spawanych W najniższych i najwyższych punktach rurociągów należy zlokalizować armaturę odwadniającą i odpowietrzającą. Wodę ze spustów sprowadzić rurą odpływową nad kratkę ściekową podłączoną do studzienki schładzającej. Jeśli armatura spustowa będzie zamontowana przed ciepłomierzem (wg kierunku przepływu), to bezwzględnie musi posiadać możliwość plombowania Do pomiaru ciśnienia stosować manometry tarczowe w metalowej osłonie o średnicy min. 100 mm., z kurkiem manometrycznym trójdrogowym o zakresie 0 1,6 MPa Do pomiaru temperatury stosować termometry cieczowe w metalowej osłonie o zakresie C. Nie dopuszcza się stosowania termometru i manometru w jednej obudowie Manometry i termometry należy lokalizować w miejscach określonych na załączonym schemacie modułu przyłączeniowego Urządzenia takie jak: ciepłomierze, wodomierze, filtry siatkowo-magnetyczne, filtry siatkowe, zawory odcinające oraz regulatory powinny posiadać właściwe certyfikaty i dopuszczenia do stosowania w budownictwie Przewody wody sieciowej należy wykonać z rur stalowych bez szwu wg PN-80/H łączonych przez spawanie. Rury muszą posiadać świadectwo odbioru jakościowego ZETOM. Przewody prowadzić po wierzchu ścian na wspornikach lub na konstrukcji wsporczej osadzonej w betonowej podłodze pomieszczenia węzła. Przewód powrotny powinien być usytuowany na wysokości 0,7m od posadzki, a odległość między przewodem zasilającym i powrotnym węzła nie powinna być mniejsza niż 0,6m. Odległość tych przewodów od ścian nie mniejsza niż 0,5 m. W