Pasożyty a astma (dr Irena Wartołowska)

Transkrypt

1 Pasożyty a astma (dr Irena Wartołowska) Irena Wartołowska była lekarzem, pracującym w jednej z dziecięcych poradni alergologicznych w Warszawie. Po latach pracy napisała dwa teksty (drugi znajdziesz tu), które są podsumowaniem jej doświadczeń w pracy z pacjentami. Niektóre zawarte w nich wnioski, czy proponowane protokoły lecznicze mogą być przedmiotem dyskusji, jednak ich najważniejszym przesłaniem jest zwrócenie uwagi na fakt, że pasożyty i ich metabolity są przyczyną wielu chorób oraz bardzo niespecyficznych objawów. Irena Wartołowska Metabolity pasożytów, jako główny czynnik patogenny w powstawaniu astmy (Blokują ciała odpornościowe, torując drogę wirusom i bakteriom, dają stany spastyczne dróg oddechowych, powodują zwiększoną przepuszczalność naczyń. Są mocnym alergenem, dającym ekspozycję do wszelkich następnych uczuleń). Przez 13 lat prowadziłam Poradnię Alergologiczną dla Dzieci z Woj. Warszawskiego. W tym czasie przez Poradnię przeszło 1748

2 ciężko chorych dzieci. Przed objęciem tej placówki pracowałam w Rabce dzieci z woj. warszawskiego uważano za najciężej chore z całej Polski. Przyjeżdżały w stanie duszności, wyjeżdżały z niewielką lub zupełnie bez poprawy. Po wprowadzeniu rutynowego odrobaczenia każdego dziecka chorego na astmę, ustępowały objawy duszności niezależnie od tego, czy dziecko chorowało od 2 czy od 10 lat. Astma ustępowała u dzieci, ich rodziców i dziadków. Leczeniem obejmowałam całą rodzinę. Nie było potrzeby wysyłania dzieci do uzdrowisk, jeżeli wyjeżdżały to ze względów społecznych: matka szła do szpitala, a w domu nie było opieki. Po powrocie z sanatorium każde dziecko było ponownie odrobaczone. Jak do tego doszłam? Już na początku mojej samodzielnej pracy zauważyłam, że tam, gdzie znalazłam jaja pasożytów, po podaniu odpowiednich leków dziecko przestawało chorować, ustępowały stany nawrotowej duszności. Zaczęłam intensywnie szukać pasożytów, ilość badań koprologicznych sięgała 20, 40 a nawet 60 razy. Na 1000 dzieci w ten sposób przebadanych zaledwie u połowy znaleziono pokrycie laboratoryjne. U wszystkich dzieci nie tylko zmniejszała się albo ustępowała duszność, ale obserwowałam ustępowanie takich objawów jak: szerokie źrenice, ślinotok, potliwość, ogryzanie paznokci, zgrzytanie zębami, mowa przez sen, lęki nocne, krzyki, w nocy (obserwowałam trzy przypadki). Moje spostrzeżenie: choroba lokomocyjna spowodowana jest inwazją glisty ludzkiej. Były to objawy charakterystyczne dla robaczycy. Jady robaków są wagotropowe. Wszystkie dzieci chore na astmę mają objawy kliniczne zarobaczenia objawy podrażnienia układu błędnego. Wszystkim dzieciom chorym na astmę zaczęłam podawać leki przeciw pasożytom w oparciu o ich kliniczne objawy.

3 W miarę upływu czasu zauważyłam, że : 1. Dzieci chore na astmę, po podaniu leków przeciwrobaczycowych nie tylko przestają chorować na nawrotowe nieżyty dróg oddechowych, ale są odporne na choroby zakaźne. W czasie epidemii w szkole nie chorują na świnkę, odrę, ospę wietrzną, razem z całą rodziną po kuracji przeciw owsikom i lambliom, nie chorują na grypę. Chciałoby się odważnie powiedzieć : pasożyty torują drogę wirusom. 2. Robaki obłe, będąc jadami wagotropowymi, dają stany spastyczne oskrzeli. Po podaniu leków przeciw owsikom, gliście i włosogłówce mija kaszel o charakterze spastycznym. O słuszności wyżej podanych spostrzeżeń mówią doświadczenia wykonywane na zwierzętach: drażnienie za pomocą elektrody gałązki zstępującej nerwu błędnego daje stan spastyczny oskrzeli, po odjęciu elektrody mija duszność bez żadnych następstw. Natomiast blokada tejże gałązki nerwu błędnego, której dokonywał w swoim czasie ś.p. prof. Radliński, powoduje ustępowanie ciężkich ataków astmy (obserwowałam dwa takie przypadki), ale pozostają objawy zatrucia organizmu: szarość powłok, sinica warg, potliwość, mocna akcja serca, falowanie naczyń szyjnych, męczliwość. Po lekach przeciw pasożytom mijają nie tylko ataki duszności, ale ustępują objawy ciężkiego zatrucia wyżej wymienione, spowodowane jadami pasożytów. Mija powiększona wątroba, często występująca na 3-4 cm spod łuku żebrowego, chowa się pod łuk żebrowy powiększona śledziona 3 razy obserwowałam u niemowląt. Dr Kowalski (Wiad. Parazytologiczne) stwierdzał degenerację komórek wątroby przy istniejącej infestacji glistą w przewodzie pokarmowym u trzody chlewnej. Antygenowo jady glisty zwierzęcej są podobne do glisty ludzkiej. Zarzuty w stosunku do mnie, że stosuję szkodliwe leki przeciw pasożytom bez ich potwierdzenia w kale są niesłuszne. Gdyby nawet leki były toksyczne (tego nie zauważyłam), działają one

4 krótko, a metabolity pasożytów całymi latami zatruwają organizm. Obserwowałam kilka razy tzw. pogorszenie, po pierwszej kuracji przeciw owsikom i gliście, w sensie przyspieszenia spodziewanego terminu ataku duszności, a jeden raz obserwowałam po raz pierwszy wyzwolenie się ataku astmy tam, gdzie dotąd nie występowała duszność. Było to u dziecka z ciężką postacią dermatitis atopica. Tłumaczę to zjawisko jako objaw Łukasiewicza Hertzheimera (czyli herx) na skutek uwalniania się większej ilości toksyn przy usuwaniu pasożytów. Dobrze o tym wiedzieć, uprzedzić matkę, dać leki przeciwalergiczne i po ustąpieniu objawów chorobowych od początku rozpocząć kurację. W wyżej wymienionym przypadku ponowne zastosowanie rutynowych leków dało ustąpienie ciężkich zmian na skórze i nie powtórzyły się napady duszności. Po odrobaczeniu normalizują się wyniki laboratoryjne: Odczyn Biernackiego, ASO. Mijają wzmożone odczyny po ugryzieniu przez owady. Mijają wzmożone odczyny po szczepionkach bakteryjnych. Wybitnie poprawia się pamięć: dzieci z trójkowych uczniów stają się piątkowymi, dzieci kwalifikujące się do szkoły specjalnej zostają dobrymi uczniami. Mijają bóle głowy nie zawiodłam żadnej matki. Mija nadciśnienie po usunięciu robaków obłych, mija niedociśnienie po kuracji

5 przeciw lambliom. Za etiologią pasożytniczą chorób układu oddechowego przemawia również doświadczenie dr Sprehna z Lipska. Obserwował on nowonarodzone liski, oddzielał je od matek, stwarzał im jałowe warunki i co pewien czas powodował u nich inwazję pasożytami, coraz to innym gatunkiem robaka. Po inwazji jednym gatunkiem robaka, liski nie zdradzały żadnych objawów chorobowych: wesołe, ruchliwe, łaknienie bardzo dobre. Po inwazji drugim gatunkiem robaka, traciły łaknienie, były mniej ruchliwe. Po inwazji trzecim gatunkiem pasożyta stawały się osowiałe, zaczynały chorować. Na co? Na zapalenie oskrzeli, na zapalenie płuc. Załamywała się odporność obserwowanych lisków z jakimś powinowactwem. Podsumowując: głośny kaszel spastyczny mija po lekach przeciw robakom obłym, zwłaszcza po owsikach i gliście; cicha duszność ustępuje po zastosowaniu leków przeciw lambliom. Wydaje się, że cicha duszność związana jest ze zwiększoną przepuszczalnością naczyń układu oddechowego. Lamblie, do pewnego czasu nieszkodliwe, albo mało zauważalne w swym patogennym działaniu, w pewnym momencie, może pod wpływem wtargnięcia nowych pasożytów, może pod wpływem zaistnienia infekcji bakteryjnej zewnątrz lub wewnątrzpochodnej (namnożenie się bakterii w zatokach, migdałkach, w zębach pod wpływem zmniejszonej odporności organizmu), mogą nabrać właściwości antygenowych. Fenomen łączenia się antygenu z przeciwciałem, w tym wypadku może nastąpić w ścianie naczyń układu oddechowego, uszkodzonego kilkakrotnymi infekcjami, przy współistniejących wadach wrodzonych, wreszcie przy obciążeniu dziedzicznym atopii. Układ oddechowy może stać się narządem wstrząsowym jako locus minoris resistentiae. Za etiologią pasożytniczą zwiększonej przepuszczalności naczyń przemawia ustępowanie nawrotowych obrzęków Quincke go, nawrotowych ostrych zapaleń krtani po lekach przeciw lambliom. Trzy razy obserwowałam ustąpienie

6 płynu przesiękowego z jamy brzusznej po podaniu metronidazolu (po trzech dniach). Dobre lub złe wyniki leczenia astmy również potwierdzają pasożytniczą etiologię cierpienia. Nie ma poprawy, gdy dziecko oddawane jest do żłobka lub przedszkola, gdzie narażone jest na inwazję owsików. Na zapalenie oskrzeli, na zapalenie płuc zmniejszała się odporność obserwowanych lisków z jakimś powinowactwem toksycznego działania jadów pasożytów do układu oddechowego. Zachodzi analogia w życiu niemowlęcia ludzkiego. Obecność owsików i lamblii jest zawsze związana z człowiekiem od jego pierwszych miesięcy życia. Dr Batko w 80 % przypadków stwierdzał jaja owsików w kurzu domowym. W woj. Poradni Alergologicznej stwierdziłam, że kichanie jest patognomonicznym objawem owsicy. Któż z nas nie kicha? Drugim pasożytem, który można zaryzykować stale towarzyszy człowiekowi, są lamblie. Stacja Sanitarno Epidemiologiczna na Pradze II w Warszawie u niemowląt w żłobkach, na swoim terenie, znalazła lamblie w 80 % przypadków. Giardia Lamblia (Źródło) Wprowadzenie trzeciego, a nawet i czwartego, gatunku pasożyta (larwa glisty, jaja włosogłówki) z jarzynami podawanymi w surówkach, co zdarza się najczęściej w żłobkach i przedszkolach, stwarza warunki do powstawania zapaleń dróg

7 oddechowych. Cykliczność nieżytów dróg oddechowych, potem cykliczność napadów duszności można tłumaczyć cyklicznością jajeczkowania i cystowania pasożytów. Lamblie cystują co 26 dni, co 28 dni jajeczkują owsiki, glista jajeczkuje co 2,5 miesiąca (jaki jest cykl jajeczkowania włosogłówki nie znalazłam w literaturze). Niewytłumaczalne dotąd przyczyny samoistnego ustępowania astmy i niezrozumiałe powtórne jej nawroty można tłumaczyć różnym wiekiem przeżycia robaków (glista żyje 2 lata, włosogłówka 5 lat) i powtórną ich inwazją. Nie ma również poprawy, gdy chory na astmę jada w punktach zbiorowego żywienia, gdzie zagraża mu inwazja larwą glisty ludzkiej lub jajami włosogłówki z powodu źle umytych jarzyn i owoców (najbardziej groźna jest truskawka i zielone pędy marchewki). Nie ma poprawy tam, gdzie ojciec lub któreś z dorastającego rodzeństwa nie przyjmuje leków przeciw owsikom i lambliom, lub tam gdzie nie przestrzega się rygorystycznie zaleconej przez lekarza higieny osobistej. Nie ma ustąpienia objawów duszności u dzieci pracowników służby zdrowia: lekarzy i pielęgniarek, ponieważ mają oni stały kontakt z zakażoną bielizną pacjenta. Jedna samiczka owsika wychodząc z kiszki stolcowej, rozpada się i uwalnia 20 tys. jaj. Schemat leczenia Podam schemat leczenia wypracowany w Wojewódzkiej Poradni Alergologicznej. W czasie duszności szczególnie przedłużającej się i nie ustępującej pod wpływem lekówprzeciwalergicznych podawano antybiotyk o szerokim wachlarzu działania przez 10 dni, a potem sulfonamidy przez 7 dni. Po ustąpieniu gorączki i stanu duszności zalecano polivaceinę słabą podskórnie metodą odczulającą, a w 3 4 dni po odstawieniu sulfonamidów podawano leki przeciw pasożytom w ustalonej kolejności, przeciw owsikom i gliście, potem leki przeciw włosogłówce i wreszcie metronidazol na zmianę z chlorchinaldiną lub

8 furazolidon. Dokładną metodę podam oddzielnie, ale tutaj chcę mocno zaakcentować: Nie wolno na początku kuracji podać leków przeciw lambliom, gdyby nawet w kale pacjenta znaleziono cysty lamblii, a nie wykryto larw glisty czy jaj włosogłówki. Zachodzi zła tolerancja na leki przeciw pierwotniakom, lub nawet ujawnia się inna ciężka choroba (w 16 % pisze o tym dr Batko, a w tym samym procencie zauważono to zjawisko w Wojewódzkiej Poradni Alergologicznej). Obserwuje się niechęć do leków aż do występowania wymiotów, pojawiają się wykwity na skórze, notowano ropne anginy. Przykład. Sześciomiesięcznemu niemowlęciu z cyklicznymi co dwa tygodnie występującymi stanami duszności, podano wg metody Grotta jednorazowo przed pierwszym śniadaniem 1/3 tabl. atebryny (a 0.1), co 10 dni powtarzając 3 razy. ustąpiła duszność, ale pojawiły się z podniesioną temperaturą ropne anginy, powtarzające się co dwa tygodnie. W czasie ciężkich stanów duszności u ludzi dorosłych działo się to w rodzinie pacjenta jeśli duszność nie ustępowała po antybiotyku i środkach przeciwalergicznych, zalecano głębokie wlewki przez pięć minut z jednego litra wywaru z czosnku (6 ząbków zmiażdżonych i gotowanych w 1 litrze wody, codziennie wieczorem w ciągu 40 dni). Znalazłam w literaturze, że głębokie lewatywy z wywaru czosnku, w ciągu 40 dni stosowane, usuwają nie tylko owsiki ale i włosogłówkę, która żyje w jelicie grubym. Sama obserwowałam ustąpienie duszności już po wlewkach tam, gdzie sterydy nie pomagały; odstawiano je bo po lewatywach nie były potrzebne. Dopiero w czasie ciszy nie obawiałam się podać kuracji przeciw pasożytom. Chciałabym przedstawić ciekawy i pouczający przypadek. Zgłosił się do Poradni z matką 17 letni pacjent Andrzej D. W stanie bardzo ciężkiej duszności, cały pokryty strupem łuszczycowym, od czubka prawie pozbawionej włosów głowy do palców u nóg.

9 Lśniły tylko oczy i bez strupów była czerwień warg. Tragiczny obraz człowieka! Chorował od pierwszych lat życia. Miałam już doświadczenie w leczeniu ciężkich przypadków: antybiotyk, leki przeciw owsikom i gliście, w czasie drugiej kuracji leki przeciw włosogłówce. Po drugiej kuracji, a w trakcie trzeciej wizyty, stan bardzo dobry, nie było śladu duszności, skóra oczyściła się, zapisałam leki przeciw lambliom. Na czwartą wizytę Andrzej nie zgłosił się. Po trzykrotnym wezwaniu listownym przyjechała matka. Andrzej wśród najlepszego zdrowia dostał wstrząsu anafilaktycznego, prawdopodobnie przez ponowną inwazję pasożytów; w ciągu 3 dni leżał w szpitalu na reanimacji i nie chciał nawet słyszeć o dalszych próbach leczenia. Przekonałam jednak matkę, zapisałam zaocznie od początku wszystkie leki, dodając szczepionkę bakteryjną wieloważną do podskórnego stosowania metodą odczulającą. Po kilku latach, w czasie kiedy byłam już na emeryturze przyjechał Andrzej do mnie do domu ze śliczną żoną i pięknym zdrowym dzieciątkiem na ręku. Przyjechał podziękować za.piękne życie. Trafił do dobrej, kochającej się rodziny. Jaki błąd popełniłam przed kilku laty? W czasie pierwszej wizyty nie mogłam podać szczepionki bakteryjnej podskórnie, bo nie było zdrowego miejsca na skórze, a po drugiej kuracji, w czasie trzeciej wizyty, przeoczyłam, zapomniałam. Przy tak wielkim stanie uczuleniowym, w jakim znajdował się pacjent, nie można było pozostawić go bezbronnego na ponowne, a nieuniknione wtargnięcie pasożytów do organizmu. Gdybym w czasie trzeciej wizyty podała szczepionkę bakteryjną wieloważną od rozcieńczenia 1:1000 uzyskałabym nie tylko odczulenie na białko bakteryjne, ale pobudziłabym organizm do wytworzenia ciał blokujących wszelkie jady wnikające z zewnątrz organizmu i które zapobiegłyby wstrząsowi anafilaktycznemu. Następne kuracje podane zaocznie dały pełne ustąpienie objawów chorobowych bez nawrotów. Chciałabym opisać jeszcze jeden przypadek, gdzie leki przeciw pasożytom nie tylko dały pełne zdrowie, ale uratowały pacjenta

10 od pewnej śmierci. Jedyny przypadek w mojej praktyce uratowania życia dziecka przez zastosowanie leków przeciw pasożytom. Zgłosiła się matka, która w swoim czasie była moją pacjentką, z prośbą, abym odwiedziła jej 8-letniego synka. Od urodzenia chorował, a ostatnio okresy choroby nabrały bardzo ciężkiego przebiegu: cykliczne, coraz bardziej wysokie temperatury, którym towarzyszyły obrzęki obu ślinianek. Lekarz laryngolog zastosował wszelkie możliwe metody leczenia, ale nie mógł przerwać cyklu powtarzającej się choroby. Z wielkim niepokojem przyjęłam wezwanie; zastałam chłopca po świeżym rzucie choroby, po podanym antybiotyku. Z objawów chorobowych: szerokie źrenice, dłonie wilgotne, wyraźne falowanie naczyń szyjnych. Migdałki duże, rozpulchnione. Próchnica zębów. Rąbek czerwony w śluzówce dziąsła w miejscu styku ze zdrowym zębem. Akcja serca mocna, tony czyste. Wątroba wystawała na 2 cm spod łuku żebrowego. W karcie choroby (lekarz domowy dał do wglądu) były zaznaczone cykliczne podskoki temperatury od stanów podgorączkowych do ostatnio dochodzących do 40, którym towarzyszyły obrzęki ślinianek. Rzutów naliczyłam 17, a powtarzały się regularnie co 20 dni. Poza cyklicznością choroby w wywiadzie: zgrzytanie zębami, krzyki nocne. Istniało na pewno zarobaczenie z objawami toksemii. W tym czasie rodzice zdobyli lek vernicyn, proteolityczny preparat, wyciąg z dyni indyjskiej, w trzy dni usuwający wszystkie obłe robaki. Preparat ten podałam, a po nim poleciłam leki przeciw lambliom nie powtórzyły się więcej incydenty gorączkowe chłopiec był uratowany! Miał jeszcze dwa razy powtarzające się cykle chorobowe co kilka lat, ale powtórzone leki przeciw pasożytom (chociaż nie to samo) wyprowadzały z choroby. Jest zdrowy, prowadzi normalny tryb życia. U omawianego pacjenta stwierdziłam rzadko opisywany i niedoceniany objaw czerwonego rąbka na śluzówce dziąsła w miejscu styku z zębami. Występuje on w ciężkim toksycznym stanie zarobaczenia, mija po przeprowadzeniu kuracji przeciw pasożytniczej. Konsultowałam się z lekarzem leczącym, laryngologiem, w sprawie wyżej opisanego pacjenta; znał z literatury podobne

11 przypadki, gdzie zdjęcie kontrastowe przewodów ślinowych wykazywało rozszerzenie tych przewodów, a ślinianka wyglądała jak drzewo na jesieni, na którym pozostało zaledwie kilka liści. Podsumowanie Praktyka czasami wyprzedza naukę. Sprawa pasożytów, ich szerokiego patogennego znaczenia musi znaleźć zainteresowanie nie tylko wśród lekarzy internistów, ale również immunologów. We wszystkich nawrotowych chorobach, przebiegających z klinicznymi objawami zarobaczenia, do których należy między innymi i astma, powinno się brać pod uwagę współistniejącą inwazję pasożytami i usuwać je w oparciu o objawy kliniczne, nie tracić czasu na badania koprologiczne. Nikt przy stawianiu rozpoznania kokluszu nie szuka pałeczek Bordet-Gengeou, ponieważ trudne są do wykrycia. "Czy bać się pasożytów? Schorzenia pasożytnicze w teorii i praktyce" - zaproszenie na wykład Serdecznie zapraszamy na wykład lek. med. Doroty Kalwajt. Pani doktor weźmie pod lupę schorzenia pasożytnicze, które dotykają dzieci i dorosłych i opowie o tym które pasożyty i w jakich sytuacjach są faktycznie dla nas groźne.

12 Pasożyty to zagadnienie, które prędzej czy później pojawia się w życiu każdego człowieka, szczególnie rodzica, właściciela czworonoga czy osoby cierpiącej na dolegliwości układu pokarmowego. Jest to temat, nad którym ciąży wiele mitów i legend, ale też wbrew pozorom jest często bagatelizowany. Jak podejść do tematu pasożytów? Czy należy się ich bać? Czym są? Czego potrzebują do życia? Co sprawia, że się nimi zarażamy? Co mogą spowodować w naszym organizmie? Jak sobie z nimi radzić i co zrobić, żeby problem nie wrócił? Jeśli chcesz poznać odpowiedzi na te i inne pytania związane z chorobami pasożytniczymi, zapraszamy na wykład Czy bać się pasożytów? Schorzenia pasożytnicze w teorii i praktyce. Wykład poprowadzi lek. med. Dorota Kalwajt, pediatra, specjalista rehabilitacji medycznej, od 20 lat zajmująca się medycyną holistyczną. Giardia Lamblia (Źródło) Wykład odbędzie się 30 września w godzinach w Sali Konferencyjnej E35 w Budynku Centrum Handlowego Jupiter przy ulicy Towarowej 22 w Warszawie. Cena 50 zł od osoby. Bilety do nabycia tutaj.

13 Zapraszamy również na stronę wydarzenia na Facebooku. SIBO Specific Diet - protokół dr Siebecker - SIBO (cz. III) Protokół dr Siebecker, jednej z największych specjalistek na świecie w dziedzinie SIBO, powstał w odpowiedzi na potrzeby pacjentów, cierpiących na tę dolegliwość. Oparty został na dietach SCD i FODMAP, a także na osobistych doświadczeniach badaczki w pracy z pacjentami. stosować dietę? Jak Rekomenduje się rozpoczęcie diety od etapu intro diety SCD lub

14 diety GAPS, a następnie rozszerzyć go, wybierając produkty mało i średnio, czyli o małej i średniej zawartości FODMAP (I i II kolumna), jednak równie dobrze etap intro można pominąć. Decyzję należy podjąć w oparciu o stan ogólny jelit, przewodu pokarmowego i całego organizmu oraz być może toczących się w nim procesów autoimmunologicznych. Czas trwania każdego z etapów należy ustalać indywidualnie i uzależniać od samopoczucia pacjenta, ale całość diety nie powinna trwać krócej niż 2 miesiące. Nie powinno się też bez uzasadnienia stosować jej zbyt długo. Bez względu na to, czy zaczynasz od etapu intro, czy od bardziej rozbudowanej diety, w pierwszym etapie produkty obieraj, pozbawiaj ziaren, gotuj, miksuj. Nowe pokarmy wprowadzaj stopniowo, obserwując indywidualną reakcję na każdy z nich. Gdy okaże się, że któryś z nich szczególnie Ci szkodzi przesuń go na koniec kolejki i za jakiś czas spróbuj znowu. Nietolerancje zmieniają się z czasem, więc produkty, na które obecnie reagujesz negatywnie, za jakiś czas mogą okazać się w porządku próbuj. Według rekomendacji autorki dopiero po 1-3 miesiącach można wprowadzić korzeń selera, brukiew, warzywa kapustne, fasolę, nasiona, orzechy, mąki orzechowe, masła orzechowe, mleka roślinne, kawę, alkohol oraz surowe warzywa i owoce, jednak jednocześnie podkreśla ona, aby obserwować siebie i dopasowywać dietę do indywidualnych reakcji. Ważne jest, aby pamiętać, że ta dieta (jak każda inna dieta) jest jedynie schematem! Konieczne jest, aby słuchać własnego ciała i modyfikować zawartość tabeli w zależności od potrzeb i reakcji własnego organizmu! Jak korzystać z tabeli? Pierwsze trzy kolumny poniższej tabeli zawierają produkty, które są dozwolone na diecie SCD, ale w różnym stopniu fermentują (mają różną zawartość FODMAP). W ostatniej kolumnie produkty na niej zakazane (nie tylko z powodu wysokiego wskaźnika fermentacji).

15 1. Produkty z I kolumny (Pokarmy mało ) możesz dowolnie łączyć i spożywać bez ograniczeń (chyba, że ilość została określona, wówczas ogranicz się do podanej ilości). 2. Produkty z II kolumny (Pokarmy średnio ) do jednego posiłku, składającego się z produktów z I kolumny, możesz włączyć jeden wybrany produkt z kolumny II w podanej ilości. 3. Produkty z III kolumny (Pokarmy mocno ) możesz jeść okazjonalnie, najlepiej nie mieszając w jednym posiłku z grupą Produkty z IV kolumny (Pokarmy zakazane) to grupa pokarmów zakazana na SCD, Niestety nie wszystkie produkty mają podaną ilość. W pierwszej kolumnie oznacza to jedz do woli, jednak w pozostałych należy przyjąć, że jest to brak danych i spożywać takie produkty na początku w małych ilościach i obserwować swoją indywidualną reakcję. Odstępy między posiłkami powinny wynosić przynajmniej 3-4 godziny. Rozpiska zawiera porcje dla osób dorosłych. Jeśli leczysz dziecko zmniejsz porcje. Legenda: * unikaj, jeśli cierpisz na nietolerancję fruktozy ** Po 1-3 miesiącach można wprowadzić korzeń selera, brukiew, warzywa kapustne, fasolę, nasiona, orzechy, mąki orzechowe, masła orzechowe, a roślinne, kawę, alkohol, surowe warzywa i owoce. szkl szklanka (amerykańskie cup, czyli 240 ml) Jeżeli myślisz o stosowaniu tej diety, może pomóc Ci w tym niniejsza aplikacja. WARZYWA Pokarmy mało Pokarmy średnio Pokarmy mocno Pokarmy zakazane

16 Bakłażan Awokado Bambus Bok choy** (1 szkl /85 Bok choy** (1,5 szkl / 127 Botwinka Brokuł** (1/2 szkl / 50 Brokuł** (1 szkl) Brukiew** Bataty Brukselka** (2 szt) Brukselka** (6 szt / 114 Burak czerwony (2 plastry) Burak czerwony (4 plastry) Cebula Cukinia (3/4 szkl) Cukinia (więcej niż 3/4 szkl) Cykoria Czosnek Dynia piżmowa (1/4 szkl / 30 Dynia piżmowa (1/2 szkl / 60 Dynia Kabocha (3/4 szkl) Endywia

17 Fasolka szparagowa (10 szt / 70 Groch Groszek cukrowy (5 strączków) Groszek cukrowy (6-9 strączków) Groszek cukrowy (10 strączków) Grzyby Jarmuż** Kalafior** Kapusta** (1 szkl /98 Kapusta** (więcej niż 1 szkl /98 Kapusta** pastewna Kapusta Kapusta Kapusta włoska** włoska** włoska** (1/2 szkl) (3/4 szkl) (1 szkl) Karczoch * (1/8 szkl) Karczoch* (1/4 szkl) Karczoch* (powyżej 1/4 szkl) Kasztany wodne Kiełki fasoli Koper włoski bulwa (1/2 szkl) Koper włoski bulwa (3/4 szkl) Koper włoski bulwa (więcej niż 1 szkl) Koper włoski liście (1 szkl) Koper włoski liście (2-3 szkl) Koper włoski liście (więcej niż 3 szkl)

18 Marchew Mąka arrutowa Mąka ryżowa Ogórek Okra Oliwki Papryka Papryka chili (11 cm/28 Papryka chili (40 Papryka słodka Pasternak Pochrzyn Pomidory Pomidory suszone (2 szt/15 Por (1/2 szt / 42 Por (1 szt / 84 Radicchio (12 liści) Rzepa Rukola Rzodkiew** Sałata Skrobia kukurydziana Skrobia ziemniaczana Sok/sos pomidorowy

19 Szalotka Szczypiorek Szparagi (1 szt) Szparagi (2-4 szt) Szpinak (150 g/15 liści) Szpinak (więcej niż 150 g/15 liści) Seler korzeniowy** Seler naciowy Tapioka Topinambur Warzywa puszkowane Wodorosty Ziemniaki (wszystkie rodzaje) Zielona cebulka (biała część) Zielony groszek (1/8 szkl) Zielony groszek (1/3 szkl) Zielony groszek (1/2 szkl / 72 OWOCE Pokarmy mało Pokarmy średnio Pokarmy mocno Pokarmy zakazane Ananas

20 Ananas suszony (1 plaster) Arbuz Banany świeże i suszone Brzoskwinia Cytryna Daktyle suszone Domowy dżem lub galaretka (bez cukru i pektyn) Dżem lub galaretka ze sklepu Figi suszone Granat (1/2 szt /38 Granat (3/4 szt / 57 Granat (1 szt /76 Granat ziarna (1/4 szkl) Granat ziarna (1/4-1/2 szkl) Granat ziarna (1/2 szkl) Grejpfrut (1/2 szt /104 Grejpfrut (1 szt /207 Gruszka Jabłko Jagody Jagody (80 szt /100 (powyżej 80 szt / 100 Jeżynomaliny Jeżyny

21 Kaki Karambola Kiwi Limonka Liczi (5 szt) Maliny (10 szt /19 Maliny (10-50 szt) Maliny (więcej niż 50 szt) Mango* Marakuja (100 Melon (1/2 szkl /100 Marakuja (powyżej 100 Melon (powyżej 1/2 szkl /100 Morela Nektarynki Opuncja Owoce puszkowane w soku owocowym Papaja Papaya suszona Pitaja Platan Pomarańcze Porzeczki suszone (1 łyżka) Rabarbar

22 Rambutan (2 szt /31 Rambutan (4 szt/62 Rodzynki Śliwka Śliwka suszona Tamarillo* Tangerynka Truskawki Wiśnie (1-2 sztuki) Wiśnie (3 szt) Wiśnie (4-6 szt) Winogrona Żurawina (1 łyżka) Żurawina (2 łyżki) ORZECHY I PESTKI** Pokarmy mało Pokarmy średnio Pokarmy mocno Pokarmy zakazane Chia Kasztany** (pełna garść) Laskowe** Laskowe** Laskowe** (10 szt / 15 (20 szt / 30 (80 szt / 100 Macadamia** (20 szt / 40 Mąka kokosowa** (1/4 szkl) Mąka Mąka migdałowa** migdałowa** (2 łyżki) (4 łyżki)

23 Mąki z pestek Migdały** (10 szt) Migdały** (20 szt) Mleko kokosowe** (1/4 szkl) Mleko kokosowe z zagęszczaczami (guma guar/caragen) Nerkowce** Pecany** (10 szt / 22 Pecany** (40 szt / 100 Pestki dyni** Pestki dyni** (2 łyżki / 23 (9 łyżek / 100 Pestki Pestki słonecznika** (2 łyżki / 12 słonecznika** (16 łyżek/100 Piniowe** Piniowe** (1 łyżka / 14 (8 łyżek / 100 Pistacje** Sezam** Sezam** (1 łyżka / 11 (9 łyżek / 100 Siemię lniane** (1 łyżka)

24 Włoskie** (10 szt / 30 Włoskie** ( Wiórki kokosowe** (1/4 szkl) Ziemne** (32 szt) MIĘSO I RYBY Pokarmy mało Pokarmy średnio Pokarmy mocno Pokarmy zakazane Bekon Drób Domowy rosół na mięsie lub szpiku Domowy rosół na kościach Dziczyzna Jajka Jagnięcina Podroby Przetworzone wędliny Ryby Wieprzowina Wołowina NABIAŁ Pokarmy mało Pokarmy średnio Pokarmy mocno Pokarmy zakazane

25 Domowy jogurt Domowa śmietana Feta Jogurt Jogurt bez laktozy Kefir Masło Masło klarowane Mleko bez laktozy Mleko Mozarella Rocitta Serek wiejski Sery długo dojrzewające Sery krótko dojrzewające Śmietana TŁUSZCZE Pokarmy mało Pokarmy średnio Pokarmy mocno Pokarmy zakazane Masło Łoje Olej kokosowy Olej lniany Olej MCT

26 Olej macadamia Olej palmowy Olej słonecznikowy Olej rybi Olej rzepakowy Olej sezamowy Olej sojowy Olej z konopii Olej z ogórecznika Olej z pestek dyni Olej z pestek winogron Olej z wątroby dorsza Oliwa z oliwek Smalec gęsi Smalec wieprzowy Tłuszcz z boczku STRĄCZKI Pokarmy mało Pokarmy średnio Pokarmy mocno Pokarmy zakazane Ciecierzyca Fasola Borlotti**

27 Fasola czerwona** Fasola lima** (1/4 szkl) Fasola lima (1/4 szkl) Fasola lima** (1/2 szkl) Fasola pinto Groch łuskany Soczewica brązowa (1/2 szkl) Soczewica czerwona (1/4 szkl) Soczewica zielona (1/4 szkl) Soczewica czerwona (1/2 szkl) Soczewica zielona (1/2 szkl) Soja NAPOJE Pokarmy mało Pokarmy średnio Pokarmy mocno Pokarmy zakazane Alkohol: wino wytawne i półwytrawne (Kobiety: 120 ml 3-5 razy na tydz; Mężczyźni: 265 ml 3-5 razy ba tydz)**

28 Alkohole: budbon, gin, whisky, wódka, (Kobiety: 30 ml 3-5 razy na tydz; Mężczyźni: 75 ml 3-5 razy ba tydz)** Alkohole: brandy, piwo, cydr, likiery, rum, sherry, tequilla, wino słodkie i półsłodkie, musujące Herbata czarna słaba Herbata zielona (do 2 szkl dziennie) Hibiskus Kawa słaba** (1 filiżanka) Mięta Napoje gazowane słodzone Pau d arco Rooibos Rumianek

29 Sok Sok pomarańczowy pomarańczowy świeży świeży (1/2 szkl / (1 szkl / ml) ml) Sok z owoców nisko fermentujących (1/3 szkl / 100 ml) Soki z owoców wysoko fermentujących Sok z żurawiny Woda gazowana Yerba mate SŁODZIKI Pokarmy mało Pokarmy średnio Pokarmy mocno Pokarmy zakazane Dekstroza (symboliczne ilośco) Cukier kokosowy Cukier trzcinowy Erytrytol Fruktoza Glukoza (syboliczne ilości) Ksylitol Laktitol Maltitol Mannitol

30 Melasa Miód akacjowy* (1 łyżka) Miód gryczany* (1 łyżka) Miód wielokwiatowy* (1 łyżka) Stewia w liściach (symboloiczne ilości) Sacharoza Słód jęczmienny Sorbitol Syrop glukozowofruktozowy Sukraloza Syrop klonowy Syrop z agawy DODATKI Pokarmy mało Pokarmy średnio Pokarmy mocno Pokarmy zakazane Cebula Czosnek Czekolada Imbit Kakao Kiszonki Majonez domowy Marynaty

31 Musztarda bez czosnku Ocet balsamiczny Ocet jabłkowy Ocet winny Przyprawy wszystkie poza zawierającymi czosnek i cebulę Sos sojowy Sztuczne dodatki do żywności Sosy sklepowe Wasabi Zagęszczacze FODMAP Co to jest FODMAP? Jest to akronim, pochodzący od nazwy: Fermentable Oligosacharides, Disacharides, Monosacharides And Polyols. Są to oligosacharydy (węglowodany krótkołańcuchowe), disacharydy (węglowodany składające się z dwóch cząsteczek cukru), monosacharydy (cukry proste) oraz poliole (alkohole polihydroksylowe, ilaczej cukrole).

32 To substancje, które w większości są dość słabo wchłaniane w jelicie cienkim człowieka (wyjątkiem jest glukoza i galaktoza). W dużej części w niezmienionej formie wędrują do jelita grubego i tam stanowią pożywkę dla bakterii, które przeprowadzają ich szybką fermentację, po drodze ściągając też wodę. Ich (nadmierne) spożycie może skutkować biegunkami, wzdęciami i bólami brzucha, szczególnie u osób, które cierpią z powodu nietolerancji cukrów, a także SIBO (ponieważ wówczas fermentacja odbywa się już w jelicie cienkim). Prowadzi to do objawów zespołu jelita drażliwego. W wielu badaniach testach zaobserwowano, że eliminacja pokarmów, zawierających duże ilości wyżej wymienionych substancji, przynosi efekty w postaci poprawy samopoczucia około 75% osób cierpiących na ZJD. Na tej podstawie w 1999 roku dr Sue Shepcherd opracowała dietę, która dziś stanowi jeden z podstawowych elementów terapii zespołu jelita drażliwego. Dieta ta nosi nazwę low FODMAP (w wolnym tłumaczeniu o niskiej zawartości FODMAP, zatem nie eliminuje całkowicie fermentujących substancji, a tyko je istotnie ogranicza gdyby chcieć się ich pozbyć w 100% musielibyśmy przejść na dietę niemal elementarną ).

33 (źródło) Jakie pokarmy należy wyeliminować w diecie low FODMAP? Po kolei Oligosacharydy. Należą do nich między innymi fruktany (znajdujące się w takich produktach jak pszenica, ryż, topinambur, czosnek, cebula, buraki, brukselka, brokuły, dynia czy inulina) i galaktany (w warzywach strączkowych). Disacharydy to przede wszystkim laktoza, cukier mleczny (wszystkie przetwory mleczne nie oznaczone jako bezlaktozowe) i sacharoza (cukier stołowy). Monosacharydy to glukoza, galaktoza i fruktoza. Spośród nich najwięcej problemów przysparza fruktoza, czyli cukier prosty występujący głównie w owocach. Szczególnie skoncentrowana jest w sokach owocowych i owocach suszonych. Szczególnie ważne jest, by wyeliminować produkty, które zawierają więcej fruktozy niż glukozy (fruktoza jest wówczas gorzej wchłaniana), czyli jabłka, mango, arbuzy, wiśnie, mód czy

34 syrop glukozowo-fruktozowy. Poliole to między innymi ksylitol, mannitol, sorbitol. Różnego rodzaju poliole znajdują się w takich produktach jak jabłka, morele, wiśnie, jeżyny, brzoskwinie, grzyby, seler, kalafior czy awokado, a także w wielu produktach przetworzonych i zbożach. Przewodnik po produktach o wysokiej i niskiej zawartości FODMAP znajdziecie tu: FODMAP. Jak stosować dietę? Do wszystkich przerażonych ;) nie jest to dieta na zawsze. Składa się z dwóch faz. Pierwsza trwa około 6-8 tygodni i polega na unikaniu produktów bogatych w FODMAP (w zależności od stanu zdrowia można sobie pozwolić w tej fazie na niewielką ilość takich produktów). Druga faza jest znacznie dłuższa i zależy od reakcji danej osoby na wprowadzane z powrotem do diety produkty. Nowe pokarmy należy wprowadzać pojedynczo, raz na kilka dni, obserwując reakcję (której przyczyną mogą być także inne niż FODMAP substancje, znajdujące się w danym pokarmie). Nie powinno się zbytnio przedłużać stosowania diety, ponieważ eliminacja wielu warzyw i owoców może prowadzić do niedoborów błonnika, witamin i minerałów. Należy zdecydowanie pamiętać, że to dieta, która najprawdopodobniej nie wyleczy przyczyn zespołu jelita drażliwego (chyba, że będzie nią nietolerancja określonego, odstawionego pokarmu). Pozwoli pozbyć nam się wielu przykrych dolegliwości, ale nie zwalnia nas to z szukania źródeł stanu, w jakim się znaleźliśmy! Do poczytania: Jeśli chcesz spróbować diety FODMAP, może pomóc Ci w tym

35 aplikacja na telefon (niestety tylko w języku angielskim ): FODMAP mponent/programs-services/clinical-nutritionservices/docs/pdf-lowfodmapdiet.pdf x/pdf =onepage&q&f=false html#figure-title SIBO Small Intestinal Bacterial Overgrowth (cz. II) Diagnoza i leczenie Jak wspominałam w poprzednim tekście na temat przerostu bakteryjnego, SIBO nie jest małym problemem. Szacuje się, że może dotyczyć nawet 22% społeczeństwa, dlatego też warto podjąć refleksję nad przyczynami złego samopoczucia, zdiagnozować się i podjąć ewentualne leczenie Diagnostyka

36 SIBO, czyli zespół przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim, jest chorobą trudną do zdiagnozowania. Dzieje się tak, ponieważ w naszym kraju jest stosunkowo słabo znana, wielu lekarzy ją bagatelizuje, wielu nie wie jak leczyć, leczy źle, ale głównie nie ma pojęcia o czym w ogóle mowa. Jest też bardzo mało miejsc, w których da się zrobić wodorowy test oddechowy, który jest jedynym w tej chwili dostępnym w Polsce narzędziem diagnostycznym. Na Zachodzie, szczególnie w Stanach, temat jest oczywiście dużo bardziej znany, sama choroba lepiej rozpoznawalna i narzędzia diagnostyczne znacznie bardziej zaawansowane i dostępne można tam spotkać testy do samodzielnego wykonania w domu, można też tam zrobić test nie tylko wodorowy, czyli badający stężenie wodoru w wydychanym powietrzu, ale i metanowy, badający stężenie metanu. Jest to ważne, ponieważ SIBO mogą powodować bakterie wydzielające wodór oraz archeony, wydzielające metan. Archeony lubią wodór, więc korzystają z przyjaznego środowiska, jakie tworzą im w jelicie cienkim nieproszone bakterie, dzięki temu namnażają się i zaczynają produkować metan (powstaje SIBO metanowo-wodorowe ), jednak zdarza się, że namnożą się tylko archeony pacjent będzie miał dolegliwości, ale niestety nie będzie miał w Polsce szans na leczenie, ponieważ nikt nie postawi diagnozy, w dodatku przerost powodowany przez archeony, lub taki, który powstał przy ich współudziale, leczy się inaczej A może to być nawet 27% do 45% chorych! Żródło Podstawowym dostępnym w Polsce narzędziem diagnostycznym, które pozwala na określenie, czy zaistniał przerost bakteryjny w jelicie cienkim, jest wyżej wspomniany wodorowy test oddechowy (WTO). Polega on na pomiarze wodoru w wydychanym powietrzu. Wykonuje się go urządzeniem o nazwie gastrolyser.

37 Jest to badanie, które można wykonać w bardziej zaawansowanych, głównie akademickich ośrodkach państwowych, lub niektórych przychodniach prywatnych. Często przychodnie te oferują wykonanie wodorowego testu oddechowego w kierunku nietolerancji laktozy czy fruktozy. Uwaga! Nie jest to ten sam test! Podczas badania nietolerancji laktozy pije się roztwór laktozy, podczas badania nietolerancji fruktozy pije się roztwór fruktozy, w czasie tych badań dmucha się w gastrolyser z inną częstotliwością i przez czas odpowiedni dla wybranego protokołu. Uwaga! Test oddechowy w kierunku diagnozy zakażenia Helicobacter Pylori to również nie jest badanie w kierunku SIBO! Gdy mamy wątpliwości co do testu, należy skontaktować się z przychodnią i upewnić się, czy wykonywany przez daną jednostkę protokół pozwoli na diagnostykę zespołu przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim. Można też próbować dopytać przychodnię, wykonującą wodorowy test oddechowy w kierunku nietolerancji cukrów, czy może przeprowadzić nam 3-godzinny test z laktulozą i pomiarami co 20 minut. Nie jest to badanie inwazyjne, koszt to to od 150 do 200 zł, a laktuloza jest lekiem dostępnym w aptece bez recepty. Warto dopytywać (a nuż zgodzą się przeprowadzić taki test), ponieważ WTO jest badaniem choć prostym to mało dostępnym, nawet w miastach wojewódzkich. Żródło

38 Jak wygląda wodorowy test oddechowy? Pacjent pije roztwór laktulozy lub glukozy i dmucha w gastrolyser jak w alkomat przez 3 godziny co 20 minut. Czym różni się test przeprowadzony z glukozą od tego z laktulozą? Gdy test wykonywany jest glukozą, jesteśmy w stanie uchwycić rzadko występujący przerost w początkowej części jelita cienkiego. Dzięki testowi z laktulozą znacznie częściej występujący przerost w końcowej części jelita cienkiego. Glukoza jest wchłaniana przez człowieka w początkowej części jelita cienkiego, natomiast laktuloza jest wchłaniana jedynie w niewielkim stopniu, dociera w niemal niezmienionej formie do jelita grubego tam powodując fermentację. Ponieważ człowiek nie produkuje enzymów zdolnych do trawienia laktulozy, (czynią to tylko bakterie, bytujące u zdrowego człowieka w jelicie grubym), w czasie 3-godzinnego testu jesteśmy w stanie zaobserwować moment, kiedy laktuloza opuszcza jelito cienkie wówczas wartości pomiaru gwałtownie rosną (tzw. second peak, czyli drugi szczyt). Taki drugi szczyt wystąpi u każdego zdrowego człowieka, pierwszy tylko u chorych. Jednak są osoby (wg badań głównie Azjaci i dzieci), u których second peak wystąpi znacznie wcześniej, w czasie, w którym spodziewamy się tego pierwszego szczytu. Dlatego ważne jest przeprowadzenie 3- godzinnego badania do końca aby wykluczyć ryzyko fałszywie dodatniego wyniku. Pierwszy pomiar wykonywany jest przed wypiciem roztworu. U zdrowej osoby wynik powinien na czczo wynosić maksymalnie 10 ppm (parts per milion) oraz w kolejnych pomiarach po wypiciu laktulozy lub glukozy nie przekroczyć 20 ppm. Przerost bakteryjny rozpoznawany jest, gdy wynik w którymś z pomiarów przekroczony jest o 20 ppm w porównaniu z wartością wyjściową, pomiędzy 90 a 120 minutą testu (w przypadku testów z glukozą wystarczy 12 ppm). Poniżej przykładowe wyniki testu.

39 Źródło

40 Źródło Źródło Ważne jest również przygotowanie do badania. Protokoły przygotowawcze różnią się w zależności od jednostki wykonującej pomiar, jednak standardem są następujące zalecenia: na badaniu należy pojawić się na czczo, czyli 12 godzin po ostatnim posiłku. Przez ten czas można pić wyłącznie wodę, niegazowaną, bezsmakową. Kategorycznie należy

41 zrezygnować z alkoholu i tytoniu oraz gum do żucia, ponieważ mogą one istotnie wpłynąć na wiarygodność pomiaru. W dniu poprzedzającym badanie powinno się unikać obfitych posiłków, potraw wzdymających, ciężkostrawnych, bogatych we fruktozę oraz laktozę (czyli owoców, soków, produktów z syropem glukozowo-fruktozowym, nabiału, zwłaszcza mleka). Najlepiej zastosować dietę bardzo lekkostrawną biały ryż, mięso/ryby gotowane na parze, jajka, rosół z kury (należy unikać rosołu wołowego i rosołu na kościach, a także błonnika!). Taką dietę przeprowadza się w celu uzyskania nie zaburzonego fermentującymi pokarmami wyniku wyjściowego (pomiaru na czczo przed wypiciem roztworu laktulozy). Na dzień przed badaniem powinno się odstawić suplementy witaminowe i leki przeczyszczające. Inne leki (poza anybiotykami) nie mają wpływu na wynik. Bezpośrednio przed badaniem należy umyć zęby, aby bakterie bytujące w jamie ustnej nie zafałszowały wyniku. WTO jest testem nieinwazyjnym. Mogą wystąpić po nim jedynie niewielkie bóle brzucha u osób, u których występuje nietolerancja cukrów. Jednak przed badaniem należy skonsultować się z lekarzem, jeśli mamy hipoglikemię reaktywną. Przeciwwskazaniami względnymi do wykonania badania są antybiotykoterapia zakończona później niż 2-4 tygodnie przed badaniem oraz kolonoskopia, wykonana do 6 tygodni przed WTO. Uwaga! SIBO nie da się zdiagnozować przy pomocy gastroskopii, kolonoskopii, kapsuły dojelitowej ani badań kału czy moczu (choć poszukiwania w tym kierunku trwają)! Teoretycznie można pokusić się o biopsję z jelita cienkiego w kierunku SIBO. Jest to metoda skuteczna, ponieważ pokazuje ewentualne zniszczenia, jakich mogły dokonać bakterie, ale niestety inwazyjna. Pojawiają się także doniesienia o opracowaniu nowego testu z krwi, jednak ma on tak samo wielu zwolenników, jak i przeciwników. Leczenie konwencjonalne Leczenie SIBO opiera się głównie na antybiotykoterapii.

42 Jeszcze niedawno najczęściej stosowanym lekiem był metronidazol w połączeniu z doksycykliną, jednak dziś prym wiedzie rifaksymina, w Polsce znana pod nazwą handlowa Xifaxan. Jest to lek z grupy rifamycyn, który działa miejscowo w układzie pokarmowym (wchłanialność około 1%) i powoduje niewiele skutków ubocznych. Jego plusem jest także fakt, że bakterie uodporniają się na niego stosunkowo rzadko, nie wybija też totalnie wszystkich gatunków żyjących w jelitach, w przeciwieństwie do innych antybiotyków o szerszym spectrum działania (co może okazać się zarówno plusem, jak i minusem ). Według najnowszych doniesień tydzień leczenia rifaksyminą to za mało. Aby skutecznie zlikwidować przerost, należy przyjmować 3 razy dziennie po 2 tabletki, czyli 1200 mg dziennie, przez 2 tygodnie Czasem konieczne jest uzupełnienie terapii metronidazolem lub innym antybiotykiem o podobnym działaniu. W takiej sytuacji warto rozważyć terapię rotacyjną w celu zminimalizowania ryzyka wytworzenia się odporności bakterii na zażywane leki. Niektóre gatunki Clostridium powodują spowolnienie wydzielania beta-hydroksylazy dopaminy, odpowiedzialnej za konwersję dopaminy do norepinefryny. Skutkuje to niedoborem norepinefryny i zaburzeniem równowagi pomiędzy norepinefryną a dopaminą. Taki układ hormonów prowadzi do stanów obsesji i zachowań kompulsywnych, jest też typowy dla stanów takich jak autyzm, schizofrenia i psychozy. Jeżeli towarzyszą Ci podobne dolegliwości, warto rozważyć terapię wankomycyną, która jest szczególnie skuteczna w walce z Clostridium. Po przejściu antybiotykoterapii należy włączyć probiotyki i prebiotyki, aby uzupełnić zniszczony mikrobiom w jelicie grubym. Probiotyk powinien być odpowiednio dobrany, zawierać różne szczepy bakterii i powinien być używany zamiennie z innym probiotykiem o innym składzie. Ważnym elementem leczenia jest uzupełnienie niedoborów, zarówno za pomocą diety, jak i odpowiedniej suplementacji. Terapie alternatywne

43 Alternatywą dla klasycznej terapii antybiotykowej jest terapia antybiotykami roślinnymi, np. kocim pazurem, piołunem, pau d arco, czosnkiem, olejkiem z oregano czy monolauryną, ekstraktem kwasu laurynowego, który znajduje się w między innymi w oleju kokosowym (w Stanach dostępny jest pod nazwą Lauricidin), a także substancjami, które niszczą biofilmy. Kuracja trwa około 4 tygodni i musi być indywidualnie dopasowana, a także połączona z dietą, uzupełnieniem niedoborów oraz koncentracją na dolegliwościach trawiennych. Innym sposobem jest dieta elementarna, polegająca na spożywaniu przez 2-3 tygodnie wyłącznie specjalnie przygotowanych koktajli odżywczych, zawierających wyselekcjonowane aminokwasy, kwasy tłuszczowe, cukry proste oraz niezbędne witaminy i minerały. Chodzi o zagłodzenie bakterii, które nie mając czym się odżywiać, w końcu wymierają. Jest to metoda skuteczna, ale droga, nieco ryzykowna ze względu na pogłębianie ewentualnych niedoborów i problemów trawiennych, a także wymagająca ogromnych wyrzeczeń ze strony pacjenta. Można też próbować wyleczyć SIBO samą dietą, jednak jest to proces długotrwały (nawet 1.5 roku ścisłego protokołu) i nie zawsze przynosi zamierzone efekty. Dr Siebecker, jedna z największych specjalistów w dziedzinie SIBO, twierdzi, że wyleczenie przy pomocy samej diety jest praktycznie niemożliwe.

44 Źródło Dodatkowymi działaniami, jakie można podjąć w celu przyspieszenia leczenia SIBO oraz zapobieżenia jego nawrotom są działania mające na celu poprawę trawienia (zakwaszenie żołądka, suplementacja enzymów trawiennych), redukcja stresu (obniżenie poziomu kortyzolu, sprawdzenie funkcji nadnerczy), który blokuje wydzielanie kwasu solnego i uszkadza wędrujący kompleks mioelektryczny, a także sama stymulacja wędrującego kompleksu mioelektrycznego erytromycyną podawaną na noc. Gdzieniegdzie pojawiają się informacje o miksturach leczniczych z tlenku cynku i mleczka magneznowego (np. tu). Istnieją doniesienia, że również Naltrexon w niskich dawkach (low dose naltrexone LDN) może pomóc w leczeniu SIBO nawracającego i odpornego na antybiotyki.

45 Skuteczność terapii zależy od przyczyny samego SIBO, właściwie dobranej dawki antybiotykowej oraz wsparcia dietetycznosuplementacyjnego, zależnego od powstałych niedoborów. Niezwykle istotnym elementem w procesie leczenia SIBO, porównywalnym z antybiotykoterapią, jest także dieta, o której jednak mało który lekarz wspomina pacjentowi. Bez niej oraz bez zaadresowania przyczyny SIBO, mamy ogromne szanse na nawrót Dieta w SIBO jest tematem bardzo szerokim, dlatego też zostanie omówiona w osobnym wpisie. Wszystkich tych, którzy podejrzewają u siebie SIBO, lub chcieliby się dowiedzieć więcej na jego temat, zapraszam do grupy na facebooku: SIBO zespół przerostu bakteryjnego w jelicie cienkim. Więcej o SIBO na blogu Naczynia Połączone: SIBO Small Intestinal Bacterial Overgrowth (cz. I) Patogeneza SIBO Small Intestinal Bacterial Overgrowth (cz. III) Protokół dr Siebecker Do poczytania: /divisions/digestive-health/clinical-care/nutrition-supportteam/nutrition-articles/dibaisearticle.pdf

46 ion%20of%20hydrogen%20breath%20tests.pdf hen-to-take-probiotics/ -with-herbal-antimicrobials/ e-to-small-intestinal-bacterial-overgrowth/