III ETAP EDUKACYJNY (KLASY I-III GIMNAZJUM)

Transkrypt

1 III ETAP EDUKACYJNY (KLASY I-III GIMNAZJUM) GIMNAZJUM SPECJALNE PRZY SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO-WYCHOWAWCZYM W ŚWINOUJŚCIU OPRACOWAŁY: Katarzyna OTOROWSKA, Joanna RYSZKA ŚWINOUJŚCIE 2004

2 2 PROGRAM - EDUKACJA CZYTELNICZA I MEDIALNA / III ETAP KSZTAŁCENIA / Do realizacji w formie ścieżki edukacyjnej w klasach I-III Gimnazjum Specjalnego przy Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Świnoujściu. WPROWADZENIE Zgodnie z Rozporządzeniem MEN z dnia 15 lutego 1999 roku w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego (Dz.U. Nr 14, poz.129 z późniejszymi zmianami) wprowadzono do szkół ścieżki edukacyjne, mające na celu wspomaganie osobowego rozwoju uczniów. Edukacja czytelnicza i medialna w założeniu powinna m.in. zmierzać do kształtowania postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego, rozwijania wiedzy o komunikowaniu się ludzi bezpośrednio i przez media, wzbogacania i rozwijania umiejętności czytelniczych i ich praktycznego zastosowania. Niestety, żadna z opublikowanych propozycji programowych edukacji czytelniczej i medialnej nie dotyczy bezpośrednio szkolnictwa specjalnego. W związku z tym postanowiliśmy przygotować własną propozycję programu edukacji czytelniczej i medialnej, dostosowanej do możliwości edukacyjnych dziecka upośledzonego umysłowo w stopniu lekkim. Program jest skorelowany z treściami nauczania różnych przedmiotów w III etapie kształcenia w naszej placówce. CELE EDUKACYJNE Przygotowanie do korzystania z różnych źródeł informacji. Umiejętność segregowania informacji i krytycznego ich odbioru. Rozbudzanie potrzeb czytelniczych. Przygotowanie do pracy samokształceniowej i wykorzystywania mediów jako narzędzi pracy intelektualnej. Kształtowanie postawy szacunku dla polskiego dziedzictwa kulturowego w związku z globalizacją kultury masowej. ZADANIA SZKOŁY Rozpoznanie i umiejętne kierowanie zainteresowaniami literackimi uczniów. Tworzenie warunków do zdobywania informacji z różnych źródeł. Rozwijanie wiedzy o komunikowaniu się ludzi bezpośrednio i przez media. Ukazywanie zależności między formą i językiem mediów a zamierzeniami, postawami i kulturą twórców komunikatów artystycznych, informacyjnych, reklamowych i propagandowych. Uświadomienie roli mass mediów i stosowanych przez nie środków i zabiegów socjotechnicznych. Wprowadzanie uczniów w zasady procesu twórczego w produkcji medialnej. Zapoznanie z fundamentalnymi dziełami medialnymi: fotografii, radia, filmu, telewizji i teatru, polskimi i zagranicznymi.

3 3 TREŚCI I. Dokumenty gromadzone w bibliotece i ich wartość informacyjna. II. Opis i spis bibliograficzny; zestawienie tematyczne. III. Pojęcia komunikacji medialnej: znak, symbol, kod, język, denotacja, konotacja. IV. Drogi, formy i kanały komunikowania się ludzi, funkcje komunikatów psychologiczne podstawy komunikowania się ludzi. V. Formy komunikatów medialnych: słownych, pisemnych, obrazowych, dźwiękowych, filmowych i multimedialnych. VI. Kody ikoniczne i symboliczne; języki poszczególnych mediów; formy i środki obrazowe; fikcja w mediach. VII. Słowo, gest i ruch jako forma wypowiedzi w życiu i w teatrze, gry dramatyczne, inscenizacje, teatr szkolny. VIII. Media jako środki poznania historii i współczesności; komunikaty informacyjne i perswazyjne (reklamowe i propagandowe, public relations). IX. Podstawy projektowania i wykonania różnych form komunikatów medialnych.

4 4 KLASA I TREŚĆ I DOKUMENTY GROMADZONE W BIBLIOTECE I ICH WARTOŚĆ INFORMACYJNA BIBLIOTEKA 1. Książki do czytania i książki do nauki. 2. Środki audiowizualne i multimedialne. 3. Rodzaje i budowa czasopism. 1. Źródła historyczne, podział źródeł. 2. Wynalazek pisma. 3. Wynalazek druku. 4. Rola literatury, czasopism w poznawaniu historii. 1. Słowniki na lekcjach języka polskiego. 2. Jak korzystać z encyklopedii, leksykonów, słowników? 3. Moja ulubiona książka. 4. Rodzaje katalogów. 5. Życie i twórczość wielkich pisarzy i poetów. 6. Budowa książki, czasopisma. PLASTYKA MUZYKA 1. Albumy, obrazy, reprodukcje, przewodniki ich rola w zdobywaniu wiedzy na temat dzieł sztuki, kultury. 2. Życiorysy wielkich artystów. 1. Życiorysy wielkich kompozytorów. 2. Słowniki muzyczne, albumy. 1. Przewodniki botaniczne, leksykony na lekcji biologii. 2. Książki popularnonaukowe o tematyce biologicznej. CHEMIA 1. Życiorysy wielkich naukowców. 2. Rola fachowej literatury w poszerzaniu wiedzy z chemii. GEOGRAFIA 1. Czasopisma o tematyce geograficznej. 2. Slajdy i przeźrocza. 3. Encyklopedie i albumy w nauczaniu geografii. WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE 1. Wyszukiwanie informacji w encyklopediach, słownikach, leksykonach itp. 2. Czasopisma o tematyce społecznej.

5 5 1. Czasopisma wydawane codziennie jako źródła wielu informacji. 2. Rodzaje dostępnych czasopism ( tygodniki, miesięczniki, czasopisma dla dzieci i młodzieży). 1. Poszukiwanie rozrywek, łamigłówek i zagadek matematycznych w czasopismach. 2. Obliczanie ceny prenumeraty półrocznej, rocznej niektórych czasopism. TECHNIKA 1. Rodzaje książek kucharskich ( regionalne, specjalistyczne). TREŚĆ II - OPIS I SPIS BIBLIOGRAFICZNY; ZESTAWIENIE TEMATYCZNE BIBLIOTEKA 1. Wydawnictwa informacyjne ( encyklopedie, leksykony, słowniki, przewodniki, roczniki). 2. Rodzaje katalogów. 1. Gromadzenie literatury poszerzającej wiedzę n/t starożytności. 1. Wypełnianie metryczki książki. 2. Zestawienie ulubionych czasopism i artykułów. 3. Jak jest zbudowane, jak powstaje czasopismo? 1. Wykonywanie gazetek tematycznych. 2. Ważne dokumenty, regulaminy. 1. Gromadzenie czasopism popularnonaukowych o tematyce biologicznej. TECHNIKA 1. Wykonywanie zestawień materiałów potrzebnych do pracy.

6 6 TREŚĆ III - POJĘCIA KOMUNIKACJI MEDIALNEJ: ZNAK, SYMBOL, KOD, JĘZYK, DENOTACJA, KONOTACJA CHEMIA FIZYKA GEOGRAFIA TECHNIKA 1. Znaki stosowane w historii. 1. Skróty i skrótowce. 2. Sposoby porozumiewania się. 3. Posługiwanie się słownikiem ortograficznym. 1. Język, znaki i symbole w opisie zjawisk przyrodniczych. 1. Układ okresowy pierwiastków. 1. Układ SI. 1. Symbole stosowane w matematyce. 1. Znaki, symbole stosowane w nauczaniu geografii. 1. Przepisy kulinarne. 2. Symbole, znaki stosowane jako oznaczenia, np. w przepisach prania odzieży. 1. Znaki i symbole stosowane w nauczaniu informatyki. TREŚĆ IV - DROGI, FORMY I KANAŁY KOMUNIKOWANIA SIĘ LUDZI, FUNKCJE KOMUNIKATÓW PSYCHOLOGICZNE PODSTAWY KOMUNIKOWANIA SIĘ LUDZI PLASTYKA 1. Sposoby przekazywania wiadomości dawniej i dziś. 1. Poznajemy rolę nadawcy i odbiorcy. 1. Wpływ nadawcy na odbiorcę. 1. Jak możemy porozumiewać się między sobą? 2. Dlaczego nie można się z każdym porozumieć? Sposoby prowadzenia rozmowy. 1. Z kim możemy porozumieć się przez Internet? 2. Napisz do mnie krótki list.

7 7 TREŚĆ V FORMY KOMUNIKATÓW MEDIALNYCH: SŁOWNYCH, PISEMNYCH, OBRAZOWYCH, DŹWIĘKOWYCH, FILMOWYCH, MULTIMEDIALNYCH BIBLIOTEKA 1. Klasyfikowanie czasopism. 2. Klasyfikowanie środków audiowizualnych. 1. Życie ludzi pierwotnych rysunki naskalne, rozwój mowy. 2. Wynalazek pisma kroniki, książki, czasopisma. 1. Rozróżnianie intencji wypowiedzi. 2. Komunikacja językowa nadawca, odbiorca ( adresat). 3. Układanie dialogów. 4. Pisanie listów. 5. Zróżnicowanie wypowiedzi ustnych i pisemnych. 6. Źródła i przyczyny błędów językowych. 7. Język reklamy. PLASTYKA 1. Projektowanie reklamy wybranego produktu. 1. Człowiek chce poznać mowę zwierząt badania. WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE 1. Rodzaje komunikacji ( komunikat werbalny i niewerbalny). 2. Doskonalenie umiejętności obserwacji i oceny zjawisk życia współczesnego ( korzystanie z informacji, przedstawienie własnego stanowiska). 1. Kontakt z samym sobą. 2. Kontakt z drugim człowiekiem realizacja osobistych potrzeb. TECHNIKA 1. Symbole matematyczne jako przykład komunikatów obrazowych. 2. Pamiętamy numery telefonów alarmowych (997, 998, 999). 1. Wyszukiwanie przepisów, informacji o produktach spożywczych, środkach czystości potrzebnych w prowadzeniu gospodarstwa domowego. 2. Przydatność reklam w nauczaniu gospodarstwa domowego.

8 8 TREŚĆ VI - KODY IKONICZNE I SYMBOLICZNE; JĘZYKI POSZCZEGÓLNYCH MEDIÓW; FORMY I ŚRODKI OBRAZOWE; FIKCJA W MEDIACH MUZYKA PLASTYKA 1. Znaczenie doboru środków językowych podczas redagowania sprawozdań z uroczystości. 1. Zapisywanie i rozróżnianie znaków muzycznych ( nuty, pauzy i ich wartości). 1. Rola artysty i jego dzieła w ukazywaniu rzeczywistości. 1. Dlaczego oglądam te, a nie inne programy? 1. Wypełniamy druki urzędowe. 1. Poznajemy klawiaturę komputerową. TREŚĆ VII - SŁOWO, GEST I RUCH JAKO FORMA WYPOWIEDZI W ŻYCIU I W TEATRZE, GRY DRAMATYCZNE, INSCENIZACJE, TEATR SZKOLNY PLASTYKA 1. W antycznym teatrze. 1. Teatr i jego rola w życiu człowieka. 2. Nasze wrażenia z przedstawienia teatralnego. 3. Recytujemy wiersze. 1. Przedstawienie teatralne w pracach plastycznych. 1. Jak należy zachować się w teatrze? 2. Przygotowanie krótkich inscenizacji na uroczystości i imprezy klasowe. 1. Szukamy repertuaru teatralnego w Internecie.

9 9 TREŚĆ VIII MEDIA JAKO ŚRODKI POZNANIA HISTORII I WSPÓŁCZESNOŚCI. KOMUNIKATY INFORMACYJNE I PERSWAZYJNE. Y BIBLIOTEKA 1. Jak zachęcić do czytania? PLASTYKA MUZYKA 1. Rola filmu w nauczaniu historii. 1. Spotkanie z filmem. 2. Jakie programy można zobaczyć w telewizji? 3. Rozróżnianie form przekazu: radio, telewizja, prasa. 4. Rola ilustracji, zdjęć w książce. 1. Rola filmu jako źródła wiedzy o twórczości artysty malarza. 1. Życiorysy wielkich kompozytorów. 2. Słowniki muzyczne, albumy. 1. Poznawanie mieszkańców oceanów za pomocą filmu. 2. Rola filmu przyrodniczego w nauczaniu biologii. GEOGRAFIA WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE 1. Wykorzystywanie kaset video, slajdów, encyklopedii i albumów w nauczaniu geografii. 2. Reklamujemy walory turystyczne wybranego kraju europejskiego. 1. Wykorzystywanie masmediów w poznawaniu współczesnego świata. 1. Wycieczka do redakcji miejscowej gazety, telewizji. 2. Wyszukiwanie ulotek, informacji o uzależnieniach. 1. Wyszukiwanie ulotek reklamujących sprzedaż produktów. TECHNIKA 1. Telewizyjne programy kulinarne. 1. Reklama w Internecie.

10 10 TREŚĆ IX PODSTAWY PROJEKTOWANIA I WYKONYWANIA RÓŻNYCH FORM KOMUNIKATÓW MEDIALNYCH 1. Zapis w kronice ważnego wydarzenia. 1. Redagowanie ogłoszenia, zaproszenia. 2. Rozmowa telefoniczna. 3. Redagowanie tekstu życzeń, np. świątecznych, imieninowych itp. 4. Imię i nazwisko w życiu i języku. 5. Prośby i podziękowania. 6. Grzeczność, na co dzień. PLASTYKA MUZYKA 1. Projektowanie zaproszeń, kartek okolicznościowych. 2. Projektowanie ogłoszeń i plakatów informacyjnych. 1. Zapis dźwięków na pięciolinii. CHEMIA 1. Sposoby przedstawiania odkryć naukowych ( film, prasa naukowa, książki). 1. Zapisywanie reakcji chemicznej jako sformułowanie pewnego zajścia ( np. denaturacja białka). 1. Redagowanie zaproszenia na uroczystość klasową. 2. Redagowanie artykułów do biuletynu Marysieńka. 1. Wypełnianie blankietów wpłat, przekazów pocztowych (ćwiczenie zapisu słownego liczb). TECHNIKA 1. Redagowanie przepisu na potrawę kuchni europejskiej do czasopisma Marysieńka. 2. Układanie jadłospisu.

11 11 KLASA II TREŚĆ I DOKUMENTY GROMADZONE W BIBLIOTECE I ICH WARTOŚĆ INFORMACYJNA BIBLIOTEKA 1. Wydawnictwa informacyjne ( encyklopedie, leksykony, słowniki, przewodniki, roczniki). 2. Literatura popularnonaukowa jej rola w poszerzaniu wiadomości na każdy temat. 1. Rola literatury, czasopism w poznawaniu historii. 2. Biografie wielkich postaci historycznych. PLASTYKA MUZYKA CHEMIA GEOGRAFIA WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE 1. Słowniki na lekcjach języka polskiego. 2. Jak korzystać z encyklopedii, leksykonów, słowników? 3. Jak wypełnić metryczkę książki? Rodzaje katalogów. 4. Typy literatury (literatura beletrystyczna, popularnonaukowa). 5. Życie i twórczość wielkich pisarzy i poetów. 1. Albumy, obrazy, reprodukcje, przewodniki ich rola w zdobywaniu wiedzy na temat dzieł sztuki, kultury. 2. Życiorysy wielkich artystów. 3. Ilustracje, zdjęcia w książce. 1. Życiorysy wielkich kompozytorów. 2. Słowniki muzyczne, albumy. 1. Przewodniki botaniczne, leksykony na lekcji biologii. 2. Książki popularnonaukowe o tematyce biologicznej. 1. Życiorysy wielkich naukowców. 2. Rola fachowej literatury w poszerzaniu wiedzy z chemii. 1. Rola fachowych czasopism w poznawaniu świata. 2. Filmy o tematyce geograficznej. 3. Slajdy i przeźrocza w nauce geografii. 4. Encyklopedie i albumy w nauczaniu geografii. 1. Wyszukiwanie informacji w encyklopediach, słownikach, leksykonach itp. 2. Czasopisma jako źródło poznawania środowiska społecznego.

12 12 1. Książki popularyzujące wiedzę matematyczną. TECHNIKA 1. Rodzaje książek kucharskich ( regionalne, specjalistyczne). 2. Rola czasopism i ich wykorzystanie w prowadzeniu gospodarstwa domowego. 1. Programy multimedialne. TREŚĆ II - OPIS I SPIS BIBLIOGRAFICZNY; ZESTAWIENIE TEMATYCZNE 1. Gromadzenie literatury poszerzającej wiedzę n/t rozbiorów Polski. 1. Wypełnianie metryczki książki. 2. Opis bibliograficzny czasopisma. CHEMIA 1. Gromadzenie czasopism popularnonaukowych o tematyce biologicznej. 1. Gromadzenie czasopism popularnonaukowych o tematyce chemicznej. 2. Wykonywanie zestawień materiałów i przyrządów potrzebnych do doświadczeń chemicznych. TECHNIKA 1. Wykonywanie gazetek tematycznych. 1. Spis programów multimedialnych wykorzystywanych na lekcjach informatyki. 1. Najlepsze przepisy tworzymy własną książkę kucharską.

13 13 TREŚĆ III - POJĘCIA KOMUNIKACJI MEDIALNEJ: ZNAK, SYMBOL, KOD, JĘZYK, DENOTACJA, KONOTACJA PLASTYKA 1. Znaki stosowane w historii. 1. Wyrazy bliskoznaczne. 2. Korzystamy ze słownika ortograficznego. 3. Rola języka w mediach. 1. Język sztuki. 1. Język, znaki i symbole w opisie zjawisk przyrodniczych. CHEMIA 1. Język, znaki i symbole w opisie zjawisk chemicznych. 2. Układ okresowy pierwiastków. 1. Typy znaków wykorzystywanych w porozumiewaniu się. 1. Symbole stosowane w matematyce. FIZYKA 1. Język, znaki i symbole w nauce fizyki. GEOGRAFIA 1. Znaki, symbole stosowane w nauczaniu geografii. TREŚĆ IV - DROGI, FORMY I KANAŁY KOMUNIKOWANIA SIĘ LUDZI, FUNKCJE KOMUNIKATÓW PSYCHOLOGICZNE PODSTAWY KOMUNIKOWANIA SIĘ LUDZI 1. Nadawcy w mediach (dziennikarze, prezenterzy, producenci programów). 2. Rodzaje zdań używanych w rozmowie.

14 14 PLASTYKA 1. Porozumiewanie poprzez sztukę wystawa w galerii. 2. Formy komunikatów. Wykonywanie plakatów przestrzegających przed nałogami. 1. Sygnały, jakie dają nam zwierzęta. 1. Różnica między rozmową bezpośrednią a czatowaniem. TREŚĆ V FORMY KOMUNIKATÓW MEDIALNYCH: SŁOWNYCH, PISEMNYCH, OBRAZOWYCH, DŹWIĘKOWYCH, FILMOWYCH, MULTIMEDIALNYCH 1. Konstytucja stanów Zjednoczonych. 2. Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela. 3. Wielkie wynalazki XIX i XX wieku. MUZYKA 1. Pisanie listów. 2. Teatr i jego rola w życiu człowieka. 3. Zróżnicowanie wypowiedzi ustnych i pisemnych. 4. Obraz i dźwięk w sztuce filmowej. 5. Rola dźwięku w audycji radiowej. 6. Pamiętnik jako forma wypowiedzi. 7. Słuchowisko muzyczno-literackie. 1. Sposoby zapisywania dźwięków muzycznych. TECHNIKA WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE 1. Dlaczego nie można się z każdym porozumieć? Sposoby prowadzenia rozmowy. 1. Symbole matematyczne jako przykład komunikatów obrazowych. 2. Zaszyfrowane hasła. 1. Wyszukiwanie w czasopismach przepisów przydatnych w prowadzeniu gospodarstwa domowego. 2. Wpływ reklam na prowadzenie gospodarstwa domowego. 1. Doskonalenie umiejętności obserwacji i oceny zjawisk życia współczesnego ( korzystanie z informacji, przedstawienie własnego stanowiska).

15 15 TREŚĆ VI - KODY IKONICZNE I SYMBOLICZNE; JĘZYKI POSZCZEGÓLNYCH MEDIÓW; FORMY I ŚRODKI OBRAZOWE; FIKCJA W MEDIACH 1. Porównujemy tekst literacki z dziełem filmowym. 2. Znaczenie środków językowych w pisaniu opowiadań. 1. Rola ilustracji i zdjęć w nauczaniu historii. 1. Programy telewizyjne, które warto zobaczyć. 1. Wypełniamy przekazy pocztowe. 1. Menu mojego komputera. 2. Co się kryje pod ikonami okna, np. Mój komputer? TREŚĆ VII - SŁOWO, GEST I RUCH JAKO FORMA WYPOWIEDZI W ŻYCIU I W TEATRZE, GRY DRAMATYCZNE, INSCENIZACJE, TEATR SZKOLNY 1. Teatr za czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego. 1. Recytujemy wiersze. 2. Z wizytą w teatrze. 3. Sprawozdanie z przedstawienia szkolnego. PLASTYKA 1. Plakat do przedstawienia szkolnego. 1. Szukamy recenzji z przedstawienia teatralnego w Internecie. 1. Jestem kulturalnym widzem. 2. Przygotowanie krótkich inscenizacji na uroczystości i imprezy klasowe.

16 16 TREŚĆ VIII MEDIA JAKO ŚRODKI POZNANIA HISTORII I WSPÓŁCZESNOŚCI. KOMUNIKATY INFORMACYJNE I PERSWAZYJNE Y BIBLIOTEKA 1. Wpływ mediów na zachowania i zwyczaje ludzi. 1. Wydawnictwa historyczne, czasopisma historyczne. 2. Literatura i filmy o tematyce historycznej mity, legendy (fikcja i rzeczywistość). 1. Znaczenie i funkcje reklam. 2. Co się dzieje w szkole? Artykuły do gazetki szkolnej. 3. Biografie wielkich pisarzy w programach multimedialnych. PLASTYKA MUZYKA 1. Rola filmu jako źródła wiedzy o twórczości artysty malarza. 2. Reprodukcje obrazów w czasopismach. 1. Wzbogacanie wiedzy muzycznej poprzez filmy: życie i twórczość kompozytorów, koncerty muzyczne, muzyka filmowa. 1. Programy telewizyjne źródłem wiedzy przyrodniczej. GEOGRAFIA 1. Programy telewizyjne źródłem wiedzy geograficznej. WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE 1. Informacje z kraju i ze świata w prasie codziennej. 2. Czego możemy się dowiedzieć z programów informacyjnych? 1. Poszukujemy aktualnych informacji w Internecie. 2. Encyklopedie multimedialne źródłem wiedzy o świecie.

17 17 TREŚĆ IX PODSTAWY PROJEKTOWANIA I WYKONYWANIA RÓŻNYCH FORM KOMUNIKATÓW MEDIALNYCH 1. Redagowanie ogłoszenia, zaproszenia. 2. Redagowanie tekstu życzeń, np. świątecznych, imieninowych itp. 3. Układanie dialogów. PLASTYKA 1. Projektowanie zaproszeń, kartek okolicznościowych. 2. Projektowanie ogłoszeń i plakatów informacyjnych. MUZYKA 1. Zapis dźwięków na pięciolinii. 1. Sposoby przedstawiania odkryć naukowych ( film, prasa naukowa, książki). 1. Komputerowe rysunki w programie Power Point. 1. Redagowanie ogłoszenia do gazety. 2. Redagowanie zaproszenia na uroczystość klasową. TECHNIKA 1. Redagowanie przepisu na potrawę świąteczną do czasopisma Marysieńka. 2. Układanie jadłospisu. CHEMIA 1. Zapisywanie reakcji chemicznej.

18 18 KLASA III TREŚĆ I DOKUMENTY GROMADZONE W BIBLIOTECE I ICH WARTOŚĆ INFORMACYJNA BIBLIOTEKA 1. Czasopisma ich rola w życiu człowieka. 2. Literatura piękna i popularnonaukowa. 1. Rola literatury, czasopism w poznawaniu historii. 2. Biografie wielkich postaci historycznych. 1. Słowniki na lekcjach języka polskiego. 2. Korzystamy z encyklopedii, leksykonów, słowników. 3. Moja ulubiona książka. 4. Moje ulubione czasopismo. 5. Życie i twórczość wielkich pisarzy i poetów. 1. Przewodniki botaniczne, leksykony na lekcji biologii. 2. Rola filmu przyrodniczego w nauczaniu biologii. 3. Książki popularnonaukowe o tematyce biologicznej. CHEMIA 1. Biografie wielkich naukowców. 2. Rola fachowej literatury w poszerzaniu wiedzy z chemii. GEOGRAFIA WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE 1. Czasopisma o tematyce geograficznej. 2. Filmy o tematyce geograficznej. 3. Slajdy i przeźrocza. 4. Encyklopedie i albumy w nauczaniu geografii. 1. Wyszukiwanie informacji w encyklopediach, słownikach, leksykonach itp. 2. Prasa codzienna źródłem aktualnych informacji. TECHNIKA 1. Rodzaje książek kucharskich ( regionalne, specjalistyczne). 1. Encyklopedie i słowniki multimedialne.

19 19 TREŚĆ II - OPIS I SPIS BIBLIOGRAFICZNY; ZESTAWIENIE TEMATYCZNE CHEMIA 1. Gromadzenie literatury poszerzającej wiedzę n/t wojen światowych. 1. Prawidłowy opis bibliograficzny książki. 2. Co to jest bibliografia? 1. Gromadzenie czasopism popularnonaukowych o tematyce biologicznej. 1. Gromadzenie czasopism popularnonaukowych o tematyce chemicznej. 2. Wykonywanie zestawień materiałów i przyrządów potrzebnych do doświadczeń chemicznych. 1. Spis programów multimedialnych wykorzystywanych na lekcjach informatyki. TREŚĆ III - POJĘCIA KOMUNIKACJI MEDIALNEJ: ZNAK, SYMBOL, KOD, JĘZYK, DENOTACJA, KONOTACJA 1. Znaki stosowane w historii. 1. Język prasy, radia i telewizji. 2. Korzystamy ze słownika ortograficznego. 1. Edytor tekstu. 2. Wstawiamy znaki specjalne. 1. Język, znaki i symbole w opisie zjawisk przyrodniczych. CHEMIA GEOGRAFIA 1. Język, znaki i symbole w opisie zjawisk chemicznych. 2. Układ okresowy pierwiastków. 1. Znaki i symbole stosowane w nauczaniu geografii. 1. Symbole stosowane w matematyce. FIZYKA 1. Język, znaki i symbole stosowane w nauczaniu fizyki.

20 20 TREŚĆ IV - DROGI, FORMY I KANAŁY KOMUNIKOWANIA SIĘ LUDZI, FUNKCJE KOMUNIKATÓW PSYCHOLOGICZNE PODSTAWY KOMUNIKOWANIA SIĘ LUDZI 1. Słynne przemówienia. 1. Komunikacja językowa nadawca, odbiorca (adresat). 2. Rozpoznajemy intencję wypowiedzi. 1. Objawy somatyczne źródłem wiedzy o naszych emocjach. 1. Wzajemne relacje między nadawcą i odbiorcą w mediach. 1. Zadania tekstowe (rozwiązanie przełożenie na język matematyki). 1. Czy wiesz, z kim rozmawiasz? Anonimowość kontaktów w Internecie. TREŚĆ V FORMY KOMUNIKATÓW MEDIALNYCH: SŁOWNYCH, PISEMNYCH, OBRAZOWYCH, DŹWIĘKOWYCH, FILMOWYCH, MULTIMEDIALNYCH 1. Wynalazki XX wieku szybkość, dostępność informacji (telewizja, telefon komórkowy, film, Internet). 1. Komunikacja językowa nadawca, odbiorca (adresat). 2. Układanie dialogów. 3. Pisanie listów. 4. Zróżnicowanie wypowiedzi ustnych i pisemnych. 5. Źródła i przyczyny błędów językowych. 6. Język filmu.

21 21 WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE 1. Doskonalenie umiejętności obserwacji i oceny zjawisk życia współczesnego ( korzystanie z informacji, przedstawienie własnego stanowiska). 1. Symbole matematyczne jako przykład komunikatów obrazowych. 1. Wyszukiwanie komunikatów medialnych w otoczeniu; analiza ich znaczenia. TREŚĆ VI - KODY IKONICZNE I SYMBOLICZNE; JĘZYKI POSZCZEGÓLNYCH MEDIÓW; FORMY I ŚRODKI OBRAZOWE; FIKCJA W MEDIACH 1. Rola ilustracji i zdjęć w nauczaniu historii. 1. Znaczenie środków językowych w wypowiedziach pisemnych i ustnych. 2. Porównywanie tekstów literackich z utworami przeznaczonymi do słuchania. 1. Adresy ulubionych stron internetowych. 2. Tworzymy bazy danych. TREŚĆ VII - SŁOWO, GEST I RUCH JAKO FORMA WYPOWIEDZI W ŻYCIU I W TEATRZE, GRY DRAMATYCZNE, INSCENIZACJE, TEATR SZKOLNY 1. Recytujemy wiersze. 2. Inscenizujemy fragmenty dramatu. 3. Jak opowiadać, by nas słuchano? 1. Przygotowanie krótkich inscenizacji na uroczystości i imprezy klasowe. 1. Projektujemy afisze przedstawień szkolnych.

22 22 TREŚĆ VIII MEDIA JAKO ŚRODKI POZNANIA HISTORII I WSPÓŁCZESNOŚCI. KOMUNIKATY INFORMACYJNE I PERSWAZYJNE Y BIBLIOTEKA 1. Wpływ mediów na zachowania i zwyczaje ludzi. 1. Wydawnictwa historyczne, czasopisma historyczne. 2. Literatura i filmy o tematyce historycznej mity, legendy (fikcja i rzeczywistość). 1. Biografie wielkich pisarzy w programach multimedialnych. 2. Rozróżnianie form przekazu: radio, telewizja, prasa. 3. Rozpoznawanie i redagowanie tekstów reklamowych. 4. Adresat reklamy. 1. Programy telewizyjne źródłem wiedzy przyrodniczej. FIZYKA 1. Programy telewizyjne w nauczaniu fizyki. GEOGRAFIA 1. Programy telewizyjne źródłem wiedzy geograficznej. WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE 1. Informacje z kraju i ze świata w prasie i telewizji. 1. Obliczanie wartości towaru i spłacanego kredytu w zależności od wysokości rat. Sprawdzanie opłacalności dokonywanych zakupów na podstawie ulotek. TECHNIKA 1. Reklamy produktów spożywczych, środków czystości - umiejętność dokonywania wyboru.

23 23 TREŚĆ IX PODSTAWY PROJEKTOWANIA I WYKONYWANIA RÓŻNYCH FORM KOMUNIKATÓW MEDIALNYCH 1. Redagowanie ogłoszenia, zaproszenia. 2. Dialog w redagowaniu dłuższych wypowiedzi pisemnych. 3. Redagowanie tekstu życzeń, np. świątecznych, imieninowych itp. 4. Redagowanie pism użytkowych (podanie, życiorys). 1. Sposoby przedstawiania odkryć naukowych ( film, prasa naukowa, książki). CHEMIA 2. Zapisywanie reakcji chemicznej. 1. Redagowanie zaproszenia na uroczystość klasową. TECHNIKA 1. Redagowanie przepisu na dowolną potrawę do czasopisma Marysieńka. 1. Poczta elektroniczna wysyłamy e-malie.

24 24 KOŁO REDAKCYJNE GAZETKI SZKOLNEJ TEMATY ZAJĘĆ/OMAWIANE ZAGADNIENIA Książki i czasopisma przydatne w redagowaniu artykułów. NUMER TREŚCI I Gromadzenie literatury na konkretny temat. II Rola języka w prasie. III Nadawcy w mediach: dziennikarz, fotograf, redaktor. IV Sprawozdanie rzetelna relacja z wydarzeń. V Redagowanie wywiadów z ciekawymi ludźmi. IX KOŁO TEATRALNE TEMATY ZAJĘĆ/OMAWIANE ZAGADNIENIA Książki i czasopisma źródłem scenariuszy przedstawień teatralnych. Gromadzenie literatury poszerzającej wiedzę n/t treści przygotowywanej sztuki. Aktor i widz wzajemne relacje. NUMER TREŚCI I II IV Dialog, monolog formy wypowiedzi w sztuce. V Rola scenografii w odbiorze przedstawienia teatralnego. V Gest, mimika, ruch sceniczny sposobem wyrażania emocji. VII

25 25 OSIĄGNIĘCIA Korzystanie ze zbiorów i warsztatu informacyjnego biblioteki, także za pomocą automatycznych systemów wyszukiwawczych. Sporządzanie opisów bibliograficznych i bibliografii załącznikowej do własnych opracowań. Sprawne, szybkie czytanie, notowanie i selekcjonowanie wiadomości. Analizowanie komunikatów medialnych, odczytywanie znaków i kodów dosłownych i kontekstowych. Rozpoznawanie użytych środków formalnych i ich służebność względem zamierzeń twórców w różnych formach przekazów medialnych. Wykorzystywanie mediów jako źródeł informacji i opinii w samodzielnym dochodzeniu do wiedzy. Posługiwanie się różnymi formami komunikatów i narzędzi medialnych w procesie komunikowania, zdobywania, dokumentowania i prezentowania wiedzy. Rozróżnianie komunikatów informacyjnych od perswazyjnych, przekazów przedstawiających rzeczywistość od interpretujących i fikcyjnych Umiejętność krytycznej analizy wartości oferty mediów i dokonywania właściwego wyboru w korzystaniu ze środków masowej komunikacji. UCZEŃ: CELE OPERACYJNE Świadomie bierze udział w życiu kulturalnym. Uczestniczy w koncertach, przedstawieniach teatralnych. Prawidłowo korzysta ze środków masowego przekazu. Poprawnie posługuje się językiem ojczystym. Rozumie czytany tekst, kształtuje nawyki czytania. Rozwija zainteresowania literackie. Korzysta ze słowników, encyklopedii, leksykonów. Korzysta z katalogu w bibliotece. Posługuje się mapami, atlasami, przewodnikami. Dokonuje prawidłowego opisu bibliograficznego książki. Poprawnie komunikuje się. Ocenia teksty reklam, ogłoszeń, ulotek. Redaguje teksty pism użytkowych. PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW Realizując program edukacji czytelniczej i medialnej należy korzystać z różnorodnych metod nauczania. Odpowiedni ich dobór przyczyni się do osiągnięcia założonych celów. Szczególny nacisk należy położyć na metody aktywizujące pracę ucznia. Treści ścieżki edukacyjnej należy dołączyć do programów nauczania i realizować w ramach zajęć z poszczególnych przedmiotów, kół zainteresowań.

26 26 EWALUACJA Osiągnięcia uczniów sprawdzane będą: w ramach przedmiotowego systemu oceniania, podczas imprez, uroczystości szkolnych, środowiskowych (konkursów, wystaw, przeglądów), poprzez wykonywanie indywidualnie lub zespołowo projektów edukacyjnych, redagowanie gazetki szkolnej. LITERATURA: Edukacja czytelnicza i medialna, Wydawnictwo Edukacyjne DIALOG, Piotrków Trybunalski 2000 r. Iwicka-Okońska A., Walenta B. Jak stworzyć szkolny plan realizacji ścieżek międzyprzedmiotowych, Wydawnictwo Edukacyjne DIALOG, Piotrków Trybunalski 2001 r. Iwicka-Okońska A., Walenta B., Ścieżki międzyprzedmiotowe, BEA-Bleja, Toruń Janicka-Panek T. Dokumentacja realizacji ścieżek edukacyjnych, FRASZKA EDUKACYJNA, Warszawa, 2003 r. Karczewska J. Edukacja czytelnicza i medialna, Poradnik Gimnazjum I-III, Wydawnictwo BEA-Bleja, Toruń, 2003 r. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 26 lutego 2002 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół Dziennik Ustaw 2002 nr 51, poz.458. Teresa Sawicka Poradnik - edukacja medialna i czytelnicza: gimnazjum I-III, Wydawnictwo BEA-Bleja, Toruń, 1999 r.