DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA. Emilia Niemiec-Jasińska

Transkrypt

1 DOJRZAŁOŚĆ SZKOLNA Emilia Niemiec-Jasińska

2 Obowiązek szkolny Zgodnie z nowym rozporządzeniem Ministra Edukacji i Sportu dzieci urodzone w 2007 roku mogą w roku szkolnym 2013/2014: kontynuować edukację przedszkolną: w przedszkolu lub szkole podstawowej rozpocząć naukę w klasie pierwszej szkoły podstawowej. Dzieci urodzone w roku 2008 mogą w roku szkolnym 2013/2014: kontynuować edukację przedszkolną: w przedszkolu lub szkole podstawowej Decyzja należy do rodziców!

3 Dojrzałość szkolna gotowość dziecka do: 1) rozpoczęcia systematycznej nauki, 2) wejścia w nowe obowiązki i nowe środowisko, moment równowagi między wymaganiami szkoły a możliwościami rozwojowymi dziecka Dojrzałość szkolna nie jest etapem samorzutnego rozwoju. Wynika z wzajemnego przenikania się procesu dojrzewania i uczenia się. Na pełną gotowość szkolną dziecka składają się następujące elementy: dojrzałość fizyczna, dojrzałość umysłowa, dojrzałość emocjonalno-społeczna.

4 Wskaźniki dojrzałości fizycznej: ogólna sprawność ruchowa, dobra sprawność manualna, niezaburzona koordynacja wzrokowo ruchowa, poprawne funkcjonowaniem zmysłów, odporność na choroby i zmęczenie.

5 Dziecko o prawidłowym rozwoju ruchowym: potrafi przez chwilę stać na jednej nodze, skakać na jednej nodze, przeskakiwać przez przeszkody

6 Wskaźniki dojrzałości umysłowej Dziecko dojrzałe umysłowo potrafi: skupić uwagę przez dłuższy czas na tej samej czynności, z uwagą śledzić treść opowiadanej czy czytanej bajki, poprawnie wypowiadać się pod względem artykulacyjnym, bez problemu porozumiewać się z innym; nie ma problemów ze zrozumieniem przekazywanych wiadomości, poleceń, instrukcji czy treści czytanego opowiadania, bajki,

7 Wskaźniki dojrzałości umysłowej cd. ma już pewien bagaż doświadczeń, spostrzeżeń, który umożliwia mu rozwój wyobraźni i myślenia pojęciowego, potrafi doprowadzić rozpoczętą pracę do końca, bo ciekawi go wynik swoich poczynań, tworzy rysunki bogate w treść, kolory, zawierające dużo szczegółów, są prawidłowo rozmieszczone na kartce (przy odwzorowywaniu zachowany jest właściwy kierunek, od lewej do prawej krawędzi kartki i z góry na dół) ma ustaloną rękę dominującą

8 Wskaźniki dojrzałości emocjonalnej: zdolność do przeżywania bogatego i zróżnicowanego świata uczuć, odpowiednia do wieku umiejętność panowania nad swoimi emocjami i kontrolowania ich, odczuwanie więzi ze swoją grupą, prawidłowo reaguje na pozytywne bądź negatywne uwagi dotyczące zachowania i postępów w nauce, nie wybucha płaczem z byle powodu, nie jest agresywne, lękliwe.

9 Cechy dziecka niedojrzałego emocjonalnie wybuchowe, drażliwe, agresywne, złości się lub płacze z błahego powodu, często popada w konflikty z kolegami, zahamowane, zalęknione, niepewne,

10 napięte, Cechy dziecka niedojrzałego nadwrażliwe, płaczliwe, emocjonalnie boi się głośniejszych uwag nauczyciela, nawet, gdy skierowane są do innych dzieci. U dzieci niedojrzałych mogą występować objawy somatyczne wynikające z negatywnych emocji, jakich doświadcza i z którymi sobie nie radzi: bóle głowy, brzucha, bezsenność, wymioty, biegunka itp

11 Wskaźniki dojrzałości społecznej: prawidłowo nawiązuje kontakty z rówieśnikami i dorosłymi, potrafi współżyć w zespole, przestrzegać reguł życia w zbiorowości, jest zdyscyplinowanie, obowiązkowe, samodzielne (także w zakresie samodzielnego podejmowania prawidłowych decyzji w różnych sytuacjach społecznych), wie co jest dobre, a co złe, z chęcią podejmuje zadania na rzecz innych np. dyżury.

12 Dziecko niedojrzałe społecznie potrzebuje stałej uwagi nauczyciela, domaga się ciągłego wyróżniania i dąży do uprzywilejowanej pozycji w klasie, może izolować się od grupy, unika wspólnych zabaw z kolegami lub łatwo poddaje się dominacji kolegów, wykazuje bierność, jest nieśmiałe, jest lękliwe, jest małomówne.

13 Dojrzałość szkolna Wszystkie elementy dojrzałości szkolnej są jednakowo ważne. Jednak rozwój dziecka w poszczególnych zakresach nie zawsze przebiega równomiernie. Czasem np. umiejętność postępowania w sytuacjach społecznych przerasta rozwój umysłowy i odwrotnie. Dopiero wzajemna zgodność poziomów rozwoju daje możliwość sprostania różnym wymaganiom szkoły i dopiero wówczas możemy mówić o dojrzałości dziecka.

14 Dziecko 6-letnie rozpoczynające naukę w szkole powinno: posiadać zdolność rozumienia podstawowych pojęć abstrakcyjnych (kształtu, wielkości, kierunku, odległości, czasu i liczby), umie formułować dłuższe wypowiedzi słowne i opowiadać, mowa musi być prawidłowo wykształcona, zarówno pod względem gramatycznym, jak i artykulacyjnym, umie koncentrować się przez dłuższą chwilę,

15 Dziecko 6-letnie rozpoczynające naukę w szkole powinno: cechować je musi dobra sprawność ruchowa, zwłaszcza manualna, umie współdziałać w grupie rówieśniczej, podporządkować się regułom zabawy i poleceniom dorosłych, potrafi opanować swoje emocje oraz ich słowne i ruchowe manifestacje, przejawiać poczucie obowiązku i duże zainteresowanie nauką.

16 Brak dojrzałości szkolnej Dziecko, które nie osiągnęło dojrzałości szkolnej, nie będzie w stanie sprostać wymaganiom szkoły. Szkoła = pasmo frustracji - złe oceny, - negatywny stosunek do uczenia się w ogóle, - pierwsze niepowodzenia szkolne, - stres, zniechęcenie, - niska samoocena..

17 Poczucie własnej wartości Wszystkie dzieci rozpoczynające naukę w szkole chcą być świetnymi uczniami i chcą rodzicom przynosić ze szkoły w swoim zeszycie pozytywne znaki, że spełniają oczekiwania nauczycielki. Te, którym się to nie udaje, chociaż starają się ze wszystkich swych sił, rzadko przynoszą do domu pozytywne znaczki. Na dodatek zamiast wsparcia, słyszą od rodziców gorzkie słowa: Bo nie uważasz...bo się nie starasz...itd

18 Poczucie własnej wartości Każdego szkolnego dnia odczuwają, że są gorsze i nic na to nie mogą poradzić. Zamiast nabywać nowe wiadomości i umiejętności, całą swoją energię życiową zużywają na to, aby ukryć przed nauczycielką to, że nie potrafią tego, z czym inne dzieci radzą sobie z łatwością. Kładzie się to złym cieniem na ich dalszym rozwojem intelektualnym. Nasilają się kłopoty wychowawcze, spowodowane tym, że dzieci te tracą motywację do nauki i nie lubią już szkoły. Taki gorzki uczniowski los jest udziałem co czwartego dziecka rozpoczynającego naukę w szkole.

19 Pierwszoklasista musi: Rano wstawać, by przybyć punktualnie na lekcje, Przestrzegać szkolnego regulaminu funkcjonowania, Skupić się na lekcjach, Z uwagą słuchać poleceń, Precyzyjnie wykonywać zadania,

20 Pierwszoklasista musi: Przyswajać wiele nowych informacji, Pamiętać o zadanych pracach domowych, Nauczyć się czegoś z dnia na dzień, Umieć mobilizować się po porażce, Być odpornym na stres, Podołać dużemu wysiłkowi fizycznemu, Szybko zaadaptować się w nowym zespole.

21 Zanim dziecko zostanie pierwszakiem. Czy Twoje dziecko potrafi: 1. samo zawiązać sznurowadła i zapiąć guziki 2. skakać na jednej nodze, na obu nogach 3. czy chętnie bierze udział w zabawach ruchowych 4. lepić z plasteliny 5. ciąć nożyczkami wg wytyczonej linii prostej i krzywej 6. czy prawidłowo wymawia wszystkie głoski? 7. czy w opowiadaniu posługuje się pełnymi zdaniami? 8. czy wyraża się poprawnie pod względem gramatycznym? 9. czy łatwo dobiera właściwe słowa? 10. czy odróżnia lewą stronę swego ciała od prawej? 11. czy posługuje się zawsze jedną ręką w pracach wymagających wyboru?

22 Zanim dziecko zostanie pierwszakiem. 12. kolorować obrazek nie wykraczając poza linie 13. obchodzić się z przyborami do pisania, czy lubi rysować 14. narysować postać ludzką, która jest kompletna, a części ciała rozmieszczone są właściwie 15. grupować klocki wg barwy, kształtu, wielkości 16. znaleźć kilka różnic w dwu obrazkach pozornie identycznych 17. grupować przedmioty i obrazki wg określonych kryteriów 18. kojarzyć przedmioty lub obrazki pasujące do siebie" np. sanki-śnieg 19. dobrać do wzoru takie same obrazki, takie same litery, takie same słowa

23 Zanim dziecko zostanie pierwszakiem. 20. odtworzyć wzór z klocków 21. prawidłowo różnicować dźwięki z otoczenia 22. wyróżnić głoskę na początku wyrazu 23. różnicować dźwięki podobne np. kura-góra (k-g) 24. rozwiązywać proste zagadki 25. skupić się na wykonywanej czynności 26. wysłuchać 4-5 poleceń, następnie zastosować się do nich 27. po skończonej pracy posprzątać po sobie 28. dokończyć rozpoczętą pracę 29. bawić się z rówieśnikami 30. podporządkować się poleceniom dorosłych.

24 Zanim dziecko zostanie pierwszakiem. Porady dla troskliwych rodziców Starajmy się nie budzić w pociechach strachu wobec tego co nieznane, ale wspierać ich i ułatwiać adaptację do nowych sytuacji, Unikajmy wypowiedzi typu: pójdziesz do szkoły to dopiero zobaczysz..., w szkole nie będziesz mógł sobie na to pozwolić, szkoła sobie z tobą poradzi, bo ja już nie mam do ciebie siły, w szkole nie będziesz mógł tego robić itp.,

25 Porady dla troskliwych rodziców cd. Poprzez zabawę przygotowujmy dziecko do pójścia do szkoły: - ćwiczmy ręce: budujemy zamki z piasku, a w słotne dni lepimy plastelinowe ludziki, malujemy farbami, rysujemy, wyrabiamy wspólnie ciasto; i lepimy np.: pierogi - ćwiczmy orientację: spacerujmy po lesie( w prawą i lewa stronę), układamy szyszki; - usprawniajmy mięśnie: gramy w piłkę, jeździmy na rowerze, wędrujemy po górach; - wzbogacamy język: rozmawiamy z dzieckiem, odpowiadamy na pytania, czytamy książki, opowiadamy bajki.

26 Jak ułatwić dziecku pierwsze dni nauki w szkole? przede wszystkim nie panikować i stwarzać atmosfery napięcia i nerwowości, bowiem szybko udzieli się ono dziecku; wzmacniać w malcu pozytywne nastawienie do szkoły, opowiadać o jej zaletach, dbać o dietę dziecka niech nie wychodzi z domu bez śniadania i kanapki, którą zje w szkole; pamiętaj, by dieta była urozmaicona, bogata w warzywa, owoce i nabiał; nie podsycać ducha rywalizacji u dziecka szkoła powinna być dla niego spokojnym miejscem nauki i wychowania; zaufaj nauczycielom, a będziesz się czuć pewniej i spokojniej!

27 Strony internetowe: Przydatne adresy Adresy placówek: Poradnia psychologiczno-pedagogiczna nr 7 w Gdańsku ul. Traugutta 82, tel Poradnia psychologiczno-pedagogiczna nr 3 w Gdańsku ul. Wałowa 21, tel

28 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ