Sprawozdanie finansowe OPTOPOL Technology S.A. za okres od r. do r. Zawiercie, 30 kwietnia 2009 r.

Transkrypt

1 Sprawozdanie finansowe OPTOPOL Technology S.A. za okres od r. do r. Zawiercie, 30 kwietnia 2009 r

2 WPROWADZENIE Informacje ogólne o Emitencie: Nazwa i siedziba: OPTOPOL Technology S.A. w Zawierciu Adres siedziby Zawiercie, ul. śabia 42 Główny telefon Numer telefaksu wew. 39 Adres poczty elektronicznej optopol@optopol.com Strona internetowa Wskazanie sądu rejestrowego i numeru rejestru: Sąd Rejonowy w Częstochowie, XVII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS Przedmiot działalności: Podstawowy zakres działalności spółki OPTOPOL Technology S.A. według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) odpowiada symbolom A - produkcja sprzętu medycznego i chirurgicznego oraz przyrządów ortopedycznych, mebli medycznych, z wyjątkiem działalności usługowej, Z - sprzedaŝ hurtowa wyrobów farmaceutycznych, medycznych i ortopedycznych oraz Z - działalność rachunkowo-księgowa Czas trwania Emitenta: Nieoznaczony Wskazanie okresów, za które prezentowane jest sprawozdanie finansowe i porównywalne dane finansowe: Sprawozdanie finansowe obejmuje okres od r. do r. Porównywalne dane obejmują okresy od r. do r. Skład osobowy Zarządu Emitenta na dzień 31 grudnia 2008 r.: Prezes Zarządu Adam Bogdani Wiceprezes Zarządu ds. Finansowych Ewa BoŜek Wiceprezes Zarządu ds. Handlowych Michał Błach odwołany Wiceprezes Zarządu ds. Rozwoju i Produkcji Paweł Wojdas powołany Skład osobowy Rady Nadzorczej Emitenta na dzień 31 grudnia 2008 r.: Przewodniczący Rady Nadzorczej Andrzej Kowalczyk Wiceprzewodniczący Rady Nadzorczej Krzysztof Bukowski Członek Rady Nadzorczej Joanna Bogdani Wuczyńska Członek Rady Nadzorczej Barbara Lewandowska Członek Rady Nadzorczej Czesław Duda - 2 -

3 Wskazanie, czy sprawozdanie finansowe i porównywalne dane finansowe zawierają dane łączne Sprawozdanie Spółki nie zawiera danych łącznych - jest sprawozdaniem jednostkowym. - Wskazanie, czy emitent jest jednostką dominującą lub znaczącym inwestorem oraz czy sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe. Spółka jest jednostką dominującą w ramach grupy kapitałowej Optopol Technology i sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe. - W przypadku sprawozdania finansowego sporządzonego za okres, w czasie którego nastąpiło połączenie - wskazanie, Ŝe jest to sprawozdanie finansowe sporządzone po połączeniu spółek, oraz wskazanie zastosowanej metody rozliczenia połączenia. W okresie sprawozdawczym nie nastąpiło połączenie Spółek. - Wskazanie, czy sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy załoŝeniu kontynuowania działalności gospodarczej w dającej się przewidzieć przyszłości oraz czy nie istnieją okoliczności wskazujące na zagroŝenie kontynuowania działalności. Sprawozdanie finansowe Spółki na dzień r. zostało sporządzone przy załoŝeniu kontynuowania działalności gospodarczej w dającej się przewidzieć przyszłości, tj. w okresie 12 miesięcy licząc od dnia bilansowego. Zarząd Spółki nie stwierdził istnienia okoliczności wskazujących na zagroŝenie kontynuowania działalności przez jednostkę, kontynuowania działalności w zmniejszonym istotnie zakresie, konieczność postawienia Spółki w stan likwidacji lub upadłości. - Stwierdzenie, Ŝe sprawozdania finansowe podlegały przekształceniu w celu zapewnienia porównywalności danych, a zestawienie i objaśnienie róŝnic, będących wynikiem korekt z tytułu zmian zasad (polityki) rachunkowości lub korekt błędów podstawowych, zostało zamieszczone w dodatkowej nocie objaśniającej. Zawarte w sprawozdaniu dane są porównywalne z danymi ujętymi w sprawozdaniu za okres r. do roku. Sprawozdanie finansowe Optopol Technology S.A. za 2007 r., zgodnie z obowiązującą w 2007 r. polityką rachunkowości zostało sporządzone w oparciu o polskie standardy rachunkowości zawarte w Ustawie o rachunkowości, natomiast począwszy od r. Spółka sporządza jednostkowe sprawozdanie finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości. Dlatego dane porównywalne za rok poprzedni zostały ujęte w ten sam sposób zgodnie z zasadami polityki rachunkowości obowiązującymi w Spółce w 2008 r. Zmiana ta spowodowała korektę wyniku za rok Skutki tej i pozostałych róŝnic będących skutkiem zmian w polityce rachunkowości w 2008 roku w stosunku do roku poprzedniego zostało zamieszczone w dodatkowej nocie objaśniającej. - Wskazanie, czy w przedstawionym sprawozdaniu finansowym lub porównywalnych danych finansowych dokonano korekt wynikających z zastrzeŝeń w opiniach podmiotów uprawnionych do badania o sprawozdaniach finansowych za lata, za które prezentowane są sprawozdania finansowe i porównywalne dane finansowe. Sprawozdanie finansowe za 2008 roku podlega badaniu przez Kancelarię Porad Finansowo-Księgowych dr Piotr Rojek Sp. z o.o. z siedzibą w Katowicach. Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania Spółka nie powzięła Ŝadnych informacji o zastrzeŝeniach w opinii podmiotu uprawnionego do badania. W związku z powyŝszym Spółka nie dokonywała korekt w przedstawionym sprawozdaniu finansowym i porównywalnych danych finansowych

4 Opis przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów, ustalenia wyniku finansowego oraz sposobu sporządzenia sprawozdania finansowego i danych porównywalnych. Sprawozdanie finansowe sporządzone jest zgodnie z MSSF. Uchwałą z dnia r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki postanowiło, Ŝe począwszy od roku obrotowego rozpoczynającego się r. Spółka będzie sporządzała sprawozdanie finansowe zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości (zwanymi dalej MSR). Uchwała ta jest zgodna z przepisami Ustawy o rachunkowości, która w art. 45 ust. 1a daje moŝliwość wyboru tej metody sporządzania sprawozdania finansowego Emitentom papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu, na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Kryterium to jest spełnione. Zgodnie z MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych sprawozdanie finansowe Spółki składa się z bilansu, rachunku zysków i strat, zestawienia zmian w kapitale własnym, rachunku przepływów pienięŝnych oraz informacji dodatkowych o przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości oraz innych informacji objaśniających. Sprawozdanie finansowe zawiera informacje finansowe wykazane w tysiącach złotych chyba, Ŝe w konkretnych sytuacjach wymagana jest większa dokładność. Zastosowanie takiej jednostki moŝe niekiedy powodować rozbieŝności pomiędzy danymi prezentowanymi w bilansie, rachunku zysków i strat, rachunku przepływów pienięŝnych i zestawieniu zmian w kapitale własnym a danymi zawartymi w notach w granicach jednej jednostki przeliczeniowej. Przy sporządzaniu sprawozdań finansowych stosuje się: Rachunek zysków i strat w wariancie kalkulacyjnym, Rachunek przepływów pienięŝnych według metody pośredniej. Transakcje w walucie obcej i wycena pozycji wyraŝonych w walutach obcych a) Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji Informacje finansowe prezentowane są w złotych polskich (PLN), które stanowią walutę funkcjonalną i walutę prezentacji jednostki. b) Transakcje i salda Transakcje wyraŝone w walutach obcych przelicza się na moment początkowego ujęcia na walutę funkcjonalną według kursu obowiązującego w dniu transakcji. Na kaŝdy dzień bilansowy: wyraŝone w walucie obcej pozycje pienięŝne przelicza się przy zastosowaniu kursu zamknięcia, pozycje niepienięŝne wyceniane według kosztu historycznego w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia transakcji, pozycje niepienięŝne wyceniane w wartości godziwej w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia ustalenia wartości godziwej. Zyski i straty z tytułu róŝnic kursowych powstałe w wyniku rozliczenia transakcji w walucie obcej oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pienięŝnych wyraŝonych w walutach obcych ujmuje się w rachunku zysków i strat. Rzeczowe aktywa trwałe Za rzeczowe aktywa trwałe uznaje się środki trwałe: które są utrzymywane przez jednostkę w celu wykorzystywania ich w procesie produkcyjnym lub przy dostawach towarów i świadczeniu usług, w celu oddania do uŝywania innym podmiotom na podstawie umowy najmu, lub w celach administracyjnych, którym towarzyszy oczekiwanie, iŝ będą wykorzystywane przez czas dłuŝszy niŝ jeden rok, w stosunku do których istnieje prawdopodobieństwo, iŝ jednostka uzyska w przyszłości korzyści ekonomiczne związane ze składnikiem majątkowym, oraz których wartość moŝna określić w sposób wiarygodny

5 Do rzeczowych aktywów trwałych zaliczane są m.in.: nieruchomości tj. grunty własne, budynki, obiekty inŝynierii wodnej i lądowej, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne ruchome środki trwałe, inwestycje w obcych środkach trwałych, środki trwałe w budowie. Na dzień początkowego ujęcia rzeczowe aktywa trwałe wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, którą powiększają koszty finansowania zewnętrznego zaciągniętego na sfinansowanie nabycia lub wytworzenie środka trwałego. Na dzień bilansowy, rzeczowe aktywa trwałe wyceniane są w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonych o skumulowane odpisy amortyzacyjne. W przypadku nieruchomości, wykazywane są one w wartości przeszacowanej, tj. wartości godziwej na dzień przeszacowania, pomniejszonej o późniejsze skumulowane odpisy amortyzacyjne. Zgodnie z MSSF 1 Spółka wprowadziła do ksiąg na dzień 1 stycznia 2008 roku rzeczowe aktywa trwałe w wartości godziwej i dokonała korekty odpisów amortyzacyjnych. Spółka uznała, Ŝe w przypadku nieruchomości wartość godziwa ustalona na dzień przejścia Emitenta na sprawozdawczość wg MSR zgodnie z zasadami wynikającymi z MSSF 1, to jest 1 stycznia 2004 roku skorygowana o odpowiednie odpisy amortyzacyjne za okres jest zgodna z wartością godziwą aktywów na dzień 1 stycznia 2008 roku. W przypadku pozostałych aktywów trwałych wartość godziwa nie odbiegała w istotny sposób od dotychczasowej wartości księgowej. Odpisy amortyzacyjne środków trwałych dokonywane są metodą liniową przez przewidywany okres uŝytkowania danego środka trwałego. Przyjęto okresy uŝytkowania środków trwałych w następujących przedziałach: Budynki oraz obiekty inŝynierii wodnej i lądowej: lat, Maszyny i urządzenia: 3-10 lat, Środki transportu: 5 lat, Inne okres uŝytkowania ustalany jest indywidualnie dla poszczególnych składników środków trwałych. Grunty własne nie podlegają amortyzacji. PowyŜsze okresy uŝytkowania dotyczą nowych środków trwałych. JeŜeli do uŝytkowania jest wprowadzony uŝywany środek trwały, wówczas stawki amortyzacji ustalane są indywidualnie, odpowiednio do przewidywanego okresu uŝytkowania danego środka trwałego. Rzeczowe aktywa trwałe o wartości jednostkowej nie większej niŝ trzy i pół tysiąca złotych amortyzowane są jednorazowo. Indywidualny okres uŝytkowania stosowany jest równieŝ dla amortyzacji aktywów trwałych będących przedmiotami umów leasingu, w których Spółka występuje jako korzystający. Środki trwałe będące przedmiotem leasingu zaklasyfikowano na gruncie przepisów MSR nr 17 do aktywów trwałych Emitenta. Podstawą naliczania odpisów amortyzacyjnych jest wartość początkowa. W uŝytkowanych w Spółce środkach trwałych nie stwierdzono istotnych części składowych (komponentów), których okres uŝytkowania róŝni się od okresu uŝytkowania całego środka trwałego. Amortyzację rozpoczyna się nie wcześniej niŝ w miesiącu, w którym środek trwały jest dostępny do uŝytkowania. Amortyzacji zaprzestaje się na wcześniejszą z dat, gdy środek trwały zostaje zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaŝy zgodnie z MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaŝy i działalność zaniechana lub zostaje usunięty z ewidencji bilansowej. Metoda amortyzacji, stawka amortyzacyjna oraz wartość końcowa podlegają weryfikacji na kaŝdy dzień bilansowy. Wszelkie wynikające z przeprowadzonej weryfikacji zmiany ujmuje się jak zmianę wartości aktywów. Spółka w okresie objętym sprawozdaniem nie dokonała odpisów z tytułu utraty wartości aktywów. Środek trwały usuwa się z ewidencji bilansowej, gdy zostaje zbyty lub gdy nie oczekuje się wpływu dalszych korzyści ekonomicznych z jego uŝytkowania lub zbycia. Zyski lub straty z tytułu usunięcia pozycji rzeczowych aktywów trwałych ustala się jako róŝnicę pomiędzy przychodami netto ze zbycia (jeŝeli występują) i wartością bilansową tych środków trwałych i ujmuje w rachunku zysków i strat. Rzeczowe aktywa trwałe w budowie, tj. aktywa niedostępne jeszcze na moment bilansowy do uŝytkowania wycenione wg ceny nabycia lub kosztu wytworzenia zaliczane są do wartości rzeczowych aktywów trwałych

6 Prawo uŝytkowania wieczystego gruntów Na dzień początkowego ujęcia prawo uŝytkowania wieczystego gruntów wycenia się w cenie nabycia. Na dzień bilansowy, prawo uŝytkowania wieczystego gruntów wyceniane jest w wartości przeszacowanej, tj. wartości godziwej na dzień przeszacowania, pomniejszonej o późniejsze skumulowane odpisy amortyzacyjne. Zgodnie z MSSF 1 Spółka wprowadziła do ksiąg na dzień 1 stycznia 2008 roku prawo wieczystego uŝytkowania w wartości godziwej i dokonała korekty odpisów amortyzacyjnych. Spółka uznała, Ŝe wartość godziwa ustalona na dzień przejścia Emitenta na sprawozdawczość wg MSR, to jest 1 stycznia 2004 roku skorygowana o odpowiednie odpisy amortyzacyjne za okres jest zgodna z wartością godziwą prawa wieczystego uŝytkowania na dzień 1 stycznia 2008 roku. Jednocześnie nastąpiła zmiana prezentacyjna polegająca na wyodrębnieniu prawa wieczystego uŝytkowania ujmowanego do tej pory w pozycji rzeczowych aktywów trwałych. Odpisy amortyzacyjne prawa uŝytkowania wieczystego gruntów dokonywane są metodą liniową przez przewidywany okres uŝytkowania. W okresach objętych sprawozdaniem nie dokonano odpisów z tytułu utraty wartości prawa uŝytkowania wieczystego gruntów. Prawo uŝytkowania wieczystego gruntów usuwa się z ewidencji bilansowej, gdy zostaje zbyte lub gdy nie oczekuje się dalszych korzyści ekonomicznych z jego uŝytkowania lub zbycia. Zyski lub straty z tytułu usunięcia prawa uŝytkowania wieczystego gruntów ustala się jako róŝnicę pomiędzy przychodami netto ze zbycia (jeŝeli występują) i jego wartością bilansową oraz ujmuje w rachunku zysków i strat. Wartości niematerialne Za wartości niematerialne uznaje się moŝliwe do zidentyfikowania niepienięŝne składniki aktywów, nie posiadające postaci fizycznej. W szczególności do wartości niematerialnych zalicza się: nabyte oprogramowanie komputerowe, nabyte prawa majątkowe autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne, licencje, koncesje, prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, nakłady na prace rozwojowe Na dzień początkowego ujęcia wartości niematerialne wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Na dzień bilansowy, wartości niematerialne wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, pomniejszonej o późniejsze skumulowane odpisy amortyzacyjne Zgodnie z MSSF 1 Spółka wprowadziła do ksiąg na dzień 1 stycznia 2008 roku spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu w wartości godziwej i dokonała korekty odpisów amortyzacyjnych. Spółka uznała, Ŝe wartość godziwa ustalona na dzień przejścia Emitenta na sprawozdawczość wg MSR, to jest 1 stycznia 2004 roku skorygowana o odpowiednie odpisy amortyzacyjne za okres jest zgodna z wartością godziwą spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu na dzień 1 stycznia 2008 roku. Wartość godziwa pozostałych wartości niematerialnych na dzień roku nie odbiegała w istotny sposób od ich dotychczasowej wartości księgowej. Jednocześnie nastąpiła zmiana prezentacyjna posiadanego prawa polegająca na jego przesunięciu z pozycji rzeczowych aktywów trwałych do innych wartości niematerialnych. Odpisów amortyzacyjnych od wartości niematerialnych dokonuje się metodą liniową, przez okres przewidywanego uŝytkowania, który dla poszczególnych rodzajów wartości niematerialnych wynosi: Oprogramowanie komputerowe, licencje i inne prawa majątkowe 2 lata, Prace rozwojowe 2 lata, Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu 40 lat. Wartości niematerialne o jednostkowej wartości nie większej niŝ trzy i pół tysiąca złotych amortyzowane są jednorazowo. Emitent nie posiada wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie uŝytkowania

7 Amortyzację rozpoczyna się nie wcześniej niŝ w miesiącu, w którym składnik wartości niematerialnych jest dostępny do uŝytkowania. Amortyzacji wartości niematerialnych zaprzestaje się na wcześniejszą z dat: gdy składnik wartości niematerialnych zostaje zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaŝy zgodnie z MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaŝy i działalność zaniechana lub zostaje usunięty z ewidencji bilansowej. Metoda amortyzacji oraz stawka amortyzacyjna podlegają weryfikacji na kaŝdy dzień bilansowy. Wszelkie zmiany wynikające z przeprowadzonej weryfikacji ujmuje się jako zmianę szacunków. Wszelkie koszty finansowania zewnętrznego poniesione na składnik wartości niematerialnych do momentu jego oddania do uŝytkowania, ujmuje się w cenie nabycia. W okresach objętych sprawozdaniem nie dokonano odpisów z tytułu utraty wartości aktywów. Składnik wartości niematerialnych usuwa się z ewidencji bilansowej, gdy zostaje zbyty lub gdy nie oczekuje się dalszych korzyści ekonomicznych z jego uŝytkowania lub zbycia. Zyski lub straty z tytułu usunięcia składnika wartości niematerialnych ustala się jako róŝnicę pomiędzy przychodami netto ze zbycia (jeŝeli występują) i wartością bilansową tych wartości niematerialnych oraz ujmuje w rachunku zysków i strat. Nakłady na wartości niematerialne niedostępne jeszcze na moment bilansowy do uŝytkowania wycenione wg ceny nabycia lub kosztu wytworzenia są prezentowane w rozliczeniach międzyokresowych kosztów. Leasing Leasing rzeczowych aktywów trwałych, przy których leasingobiorca przejmuje wszystkie korzyści i rodzaje ryzyka wynikające z tytułu własności, klasyfikowany jest jako leasing finansowy. Aktywa uŝytkowane na podstawie umowy leasingu finansowego są wyceniane w ich wartości początkowej wynikającej z umowy i powiększonej o tę część podatku VAT od sumy rat kapitałowych, którego nie moŝna odliczyć jako podatku naliczonego. Wartość ta nie moŝe być wyŝsza niŝ wartość minimalnych opłat leasingowych powiększonych o tę część podatku VAT, którego nie moŝna odliczyć jako podatku naliczonego Powstające z tego tytułu zobowiązanie wobec leasingodawcy jest prezentowane w bilansie w pozycji zobowiązań finansowych. Część odsetkowa płatności obciąŝa koszty finansowe przez okres trwania leasingu. Umowa leasingu, w ramach, której znacząca część ryzyka i poŝytków z tytułu własności pozostaje udziałem leasingodawcy stanowi leasing operacyjny. Opłaty leasingowe uiszczane w ramach leasingu operacyjnego rozliczane są w koszty metodą liniową przez okres leasingu. Inwestycje w podmioty stowarzyszone Inwestycje w podmioty stowarzyszone, tj. jednostki, na które Spółka wywiera znaczący wpływ polegający na zdolności kierowania działalnością operacyjną i finansową wyceniane są wg ceny nabycia. Instrumenty pochodne W bilansie nie wykazano aktywów z tytułu instrumentów pochodnych a pasywa z tytułu instrumentów pochodnych opisano w punkcie dotyczącym ryzyka walutowego. Zapasy Do zapasów Spółka zalicza: materiały, produkcję w toku, wyroby gotowe, towary

8 Przychód składników zapasów wyceniany jest według następujących zasad: materiały i towary według cen nabycia, wyroby gotowe, półprodukty i produkcja w toku według kosztu wytworzenia. Przyjęto zasadę ustalania wartości rozchodu zapasów metodą pierwsze przyszło - pierwsze wyszło. Na dzień bilansowy zapasy wyceniane są według przyjętych wyŝej zasad, jednakŝe na poziomie nie wyŝszym od wartości netto moŝliwej do uzyskania. Wartość netto moŝliwa do uzyskania to szacowana cena sprzedaŝy dokonywanej w normalnym toku działalności, pomniejszona o szacowane koszty niezbędne do doprowadzenia sprzedaŝy do skutku. Bilansowa wycena produktów gotowych i produkcji w toku odbywa się na poziomie rzeczywistego kosztu wytworzenia, z zachowaniem zasad ostroŝnej wyceny. Spółka weryfikuje w okresach rocznych wartość godziwą zapasów. Ewentualna utrata wartości zapasów ujmowana jest w postaci stosownego odpisu aktualizującego jego wartość. NaleŜności i czynne rozliczenia międzyokresowe NaleŜności z tytułu dostaw i usług ujmuje się początkowo według wartości nominalnej. Po początkowym ujęciu naleŝności te wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty, z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości. Odpisu z tytułu utraty wartości naleŝności dokonuje się, gdy istnieją obiektywne dowody na to, Ŝe jednostka nie będzie w stanie otrzymać wszystkich naleŝnych kwot z uwzględnieniem stopnia ryzyka, jakie wiąŝe się z daną naleŝnością. Odpis tworzy się w cięŝar kosztów w rachunku zysków i strat. Wszelkie przekazane zaliczki jak na poczet przyszłych dostaw towarów i usług, na środki trwałe w budowie, na objęcie udziałów i akcji, nabycie wartości niematerialnych i inne ujmuje się w pozostałych naleŝnościach. NaleŜności pozostałe ujmuje się początkowo w wartości nominalnej i wycenia na dzień bilansowy w kwocie wymaganej zapłaty z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości. Z punktu widzenia terminu wymagalności naleŝności kwalifikowane są jako długoterminowe (powyŝej 1 roku) lub krótkoterminowe. Do czynnych rozliczeń międzyokresowych Spółka zalicza: - koszty operacyjne dotyczące kosztów operacyjnych następujących po okresie, w którym je poniesiono (np. koszty ubezpieczeń, opłat poniesionych z góry) - nakłady na wartości niematerialne, w szczególności poniesione opłaty licencyjne. Środki pienięŝne i ich ekwiwalenty Środki pienięŝne i ich ekwiwalenty obejmują środki pienięŝne w kasie, na rachunkach bankowych i w drodze oraz depozyty bankowe i inne krótkoterminowe inwestycje (lokaty) o okresie zapadalności nieprzekraczającym 1 roku. Środki pienięŝne wycenia się w wartości nominalnej, natomiast depozyty bankowe w kwocie wymaganej zapłaty. Kapitał własny Kapitał własny Spółki stanowią: a) kapitał akcyjny, b) pozostałe kapitały, na które składają się kapitały rezerwowe i zapasowe, c) kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych, d) zyski zatrzymane, na które składają się: niepodzielony zysk lub niepokryta strata z lat ubiegłych (skumulowane zyski/straty z lat ubiegłych), wynik finansowy bieŝącego okresu obrotowego - 8 -

9 Zobowiązania finansowe Kredyty bankowe, poŝyczki, zobowiązania z tytułu leasingu ujmuje się początkowo według wartości godziwej równej wartości kapitału do spłaty. Na dzień bilansowy są one ujmowane w kwocie wymagającej zapłaty z uwzględnieniem zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej. Ze względu na nieistotność poniesionych kosztów transakcyjnych Emitent dokonuje ich rozliczenia w czasie metodą liniową. Zobowiązania z tytułu aktualizacji wyceny instrumentów finansowych ujmuje się w wysokości wartości godziwej składnika walutowego instrumentu zabezpieczającego. Szczegółowy opis wyceny i prezentacji instrumentów finansowych został opisany w punkcie dotyczącym ryzyka walutowego. Zobowiązania Zobowiązania stanowią obecny, wynikający ze zdarzeń przeszłych obowiązek Spółki, którego wypełnienie, według oczekiwań, spowoduje wypływ z jednostki środków zawierających w sobie korzyści ekonomiczne. Zobowiązania ujmuje się w kwocie wymagającej zapłaty to znaczy z uwzględnieniem nie zapłaconych na dzień bilansowy odsetek, chyba, Ŝe Spółka posiada wiarygodną informację, Ŝe odsetki te nie będą wymagalne w przyszłości. W ramach zobowiązań wyodrębnia się: zobowiązania z tytułu dostaw i usług, zobowiązania z tytułu ceł, podatków, ubezpieczeń i innych tytułów publicznoprawnych, zobowiązania z tytułu wynagrodzeń, pozostałe zobowiązania. Wg MSR wyłączeniu podlegają w pasywach: fundusz socjalny, natomiast w aktywach: środki pienięŝne zgromadzone na wyodrębnionych rachunkach dotyczących tego funduszu. RóŜnica koryguje pozostałe rozrachunki. Rezerwy Rezerwy tworzone są w przypadku, kiedy na Spółce ciąŝy istniejący obowiązek prawny lub zwyczajowo oczekiwany, wynikający ze zdarzeń przeszłych i gdy prawdopodobne jest, Ŝe wypełnienie tego obowiązku spowoduje konieczność wypływu środków uosabiających korzyści ekonomiczne oraz moŝna dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego obowiązku. Rezerwy wycenia się w wysokości stanowiącej najbardziej właściwy szacunek nakładów niezbędnych do wypełnienia obecnego obowiązku na dzień bilansowy. W przypadku, gdy wpływ wartości pieniądza w czasie jest istotny wielkość rezerwy jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pienięŝnych do wartości bieŝącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualne oceny rynkowe wartości pieniądza oraz ryzyka związanego z danym zobowiązaniem. Zgodnie z wymogami MSR1 Prezentacja sprawozdań finansowych rezerwy w bilansie prezentowane są odpowiednio jako krótko i długoterminowe. Rezerwy tworzy się w szczególności w odniesieniu do świadczeń pracowniczych. Emitent nie prowadzi innych programów świadczeń emerytalnych poza odprawami emerytalnorentowymi przysługującymi zgodnie z przepisami prawa pracy pracownikom spełniającym warunki uprawniające do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, których stosunek pracy ustał w związku z przejściem na emeryturę lub rentę. Na przyszłe wypłaty odpraw emerytalno-rentowych tworzy się rezerwę w cięŝar kosztów operacyjnych. Wysokość rezerwy aktualizowana jest na dzień bilansowy. W ramach rezerw krótkoterminowych prezentowane są aktualizowane na dzień bilansowy rezerwy z tytułu świadczeń za niewykorzystane urlopy oraz ta część wynagrodzeń (premii, bonusów), która dotyczy okresu sprawozdawczego, a będzie wypłacona w przyszłości a ich wysokość lub termin wymagalności nie jest znany na dzień bilansowy

10 Utrata wartości Na kaŝdy dzień bilansowy Emitent dokonuje przeglądu wartości bilansowej składników majątku w celu stwierdzenia, czy nie występują przesłanki wskazujące na moŝliwość utraty ich wartości. W przypadku, gdy stwierdzono istnienie takich przesłanek, szacowana jest wartość odzyskiwalna danego składnika aktywów, w celu ustalenia potencjalnego odpisu z tego tytułu. Wartość odzyskiwalna ustalona jest jako kwota wyŝsza z dwóch wartości, a mianowicie: wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaŝy lub wartości uŝytkowej, która odpowiada wartości bieŝącej szacunku przyszłych przepływów pienięŝnych zdyskontowanych przy uŝyciu stopy dyskonta uwzględniającej aktualną rynkową wartość pieniądza w czasie oraz ryzyko specyficzne, jeśli występuje, dla danego aktywa. JeŜeli wartość odzyskiwalna jest niŝsza od wartości bilansowej netto składnika aktywów, wartość bilansowa jest pomniejszona do wartości odzyskiwalnej. Strata z tego tytułu jest ujmowana jako koszt w okresie, w którym nastąpiła utrata wartości. W sytuacji odwrócenia utraty wartości wartość netto składnika aktywów zwiększana jest do nowej oszacowanej wartości odzyskiwalnej, nie wyŝszej jednak od wartości netto tego składnika aktywów, jaka byłaby ustalona, gdyby utrata wartości nie została rozpoznana w poprzednich okresach. Odwrócenie utraty wartości ujmowane jest jako korekta kosztów okresu, w którym ustały przesłanki powodujące utratę wartości. Przychody Przychody ze sprzedaŝy ujmuje się w wartości godziwej zapłaty otrzymanej lub naleŝnej, po pomniejszeniu o podatek od towarów i usług, rabaty i opusty. Przychody ujmuje się w następujący sposób: a) Przychody ze sprzedaŝy wyrobów gotowych, towarów i materiałów ujmuje się wtedy, gdy jednostka przekazała je nabywcy wraz ze znaczącym ryzykiem i korzyściami wynikającymi z praw własności do towarów, wyrobów gotowych i materiałów a kwotę przychodów oraz poniesionych w związku z transakcją kosztów moŝna wiarygodnie określić. b) Przychody ze sprzedaŝy usług ujmuje się wtedy, gdy usługi zostały wykonane a kwotę przychodów oraz poniesionych w związku z transakcją kosztów moŝna wiarygodnie określić. c) Przychody finansowe (np. odsetki, róŝnice kursowe) ujmowane są według zasady memoriałowej. Przychody z tytułu odsetek nalicza się metodą efektywnej stopy procentowej. d) Pozostałe przychody to pozostałe przychody nie związane bezpośrednio ze zwykłą działalnością operacyjną (np. przychody z tytułu najmu i podobne, otrzymane odszkodowania, naleŝności, które wcześniej zostały odpisane oraz nadwyŝka ceny sprzedanych środków trwałych nad ich wartością księgową. Koszty a) Koszty uzyskania przychodów ze sprzedaŝy obejmują koszty wytworzenia sprzedanych produktów, wartość sprzedanych towarów i materiałów oraz koszty sprzedaŝy i koszty ogólnego zarządu. Koszty wytworzenia sprzedanych produktów oraz wartość sprzedanych towarów i materiałów są ujmowane w miesiącach, w których nastąpiła sprzedaŝ. Koszty sprzedaŝy są ujmowane nie wcześniej niŝ w miesiącu sprzedaŝy w momencie, w którym ich wartość moŝna ustalić w wiarygodny sposób. Koszty ogólnego zarządu ujmowane są w miesiącu poniesienia. Spółka prowadzi ewidencję kosztów w układach rodzajowym i kalkulacyjnym. b) Koszty finansowe (np. odsetki, róŝnice kursowe) ujmowane są według zasady memoriałowej. c) Pozostałe koszty to pozostałe koszty nie związane bezpośrednio ze zwykłą działalnością operacyjną (np. odpisy aktualizujące wartość aktywów, zapłacone odszkodowania oraz nadwyŝka wartości księgowej sprzedanych środków trwałych nad ich ceną sprzedaŝy

11 Opodatkowanie Na obowiązkowe obciąŝenia wyniku składają się: dochodowy podatek bieŝący oraz podatek odroczony. BieŜące obciąŝenie podatkowe jest obliczane na podstawie wyniku podatkowego (podstawy opodatkowania) danego roku obrotowego. Zysk (strata) podatkowa róŝni się od księgowego zysku (straty) brutto w związku z wyłączeniem przychodów niepodlegających opodatkowaniu i kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów. ObciąŜenia podatkowe są wyliczane w oparciu o stawki podatkowe obowiązujące w danym roku obrotowym. Podatek odroczony jest wyliczany metodą bilansową jako podatek podlegający zapłaceniu lub zwrotowi w przyszłości w oparciu o róŝnice pomiędzy wartościami bilansowymi aktywów i pasywów, a odpowiadającymi im wartościami podatkowymi. Rezerwa na podatek odroczony jest tworzona od wszystkich dodatnich róŝnic przejściowych podlegających opodatkowaniu, natomiast składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego jest rozpoznawany do wysokości, w jakiej jest prawdopodobne, Ŝe będzie moŝna pomniejszyć przyszłe zyski podatkowe o rozpoznane ujemne róŝnice przejściowe. Podatek odroczony jest wyliczany przy uŝyciu stawek podatkowych, które będą obowiązywać w momencie, gdy pozycja aktywów zostanie zrealizowana lub zobowiązanie stanie się wymagalne. Podatek odroczony jest ujmowany w rachunku zysków i strat poza przypadkiem, gdy dotyczy on pozycji ujętych bezpośrednio w kapitale własnym. W tym ostatnim wypadku podatek odroczony jest równieŝ rozliczany bezpośrednio w kapitały własne. Aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego podlegają kompensacie w podziale na tytuły krótkoterminowe i długoterminowe, gdy Spółka posiada moŝliwy do wyegzekwowania tytuł do przeprowadzenia kompensat naleŝności i zobowiązań z tytułu bieŝącego podatku dochodowego. Dotacje PienięŜne dotacje ujmuje się w systematyczny sposób jako przychód w poszczególnych okresach, aby zapewnić ich współmierność z odnośnymi kosztami, które dotacje mają w zamierzeniu kompensować. Sprawozdawczość dotycząca segmentów działalności Działalność Spółki grupuje się według kryterium branŝowego tj. dającego się wyodrębnić obszaru działalności Emitenta w ramach, którego następuje dostarczanie produktów lub świadczenie usług, który podlega ryzyku i charakteryzuje się poziomem zwrotu z poniesionych nakładów inwestycyjnych róŝnym od tych, które są właściwe dla innych segmentów branŝowych. Działalność Spółki grupuje się według jednolitego kryterium branŝowego odpowiadającego produkcji i sprzedaŝy sprzętu okulistycznego oraz dermatologicznego. Segmenty geograficzne w sprawozdaniu finansowym ustala się według wyodrębnionych obszarów działalności Spółki w ramach, których następuje dostarczanie produktów lub świadczenie usług w określonym środowisku gospodarczym, który podlega ryzyku i charakteryzuje się poziomem zwrotu z poniesionych nakładów inwestycyjnych, róŝnym od tych, które są właściwe dla innych obszarów działających w odmiennym środowisku gospodarczym. Działalność Spółki odbywa się na terenie całego świata poprzez sieć dystrybutorów. Polityka Zarządzania Ryzykiem Zarządzanie ryzykiem zawiera procesy identyfikacji, pomiaru i określania sposobu postępowania z nim, obejmując następujące jego rodzaje: ryzyko rynkowe (zmian cen towarów, kursów walutowych oraz stóp procentowych), ryzyko płynności, ryzyko kredytowe wraz z ryzykiem inwestycyjnym, ryzyko operacyjne. Odpowiednia polityka, struktura organizacyjna i procedury wspierają proces u podstaw, którego leŝą działania związane z zarządzaniem ryzykiem

12 Podstawowym ryzykiem, na które naraŝona jest Spółka jest ryzyko rynkowe. Obejmuje ono: ryzyko zmian cen towarów, ryzyko zmian kursów walutowych, ryzyko zmian stóp procentowych. 1. Ryzyko zmian cen towarów Produkcja Spółki jest uzaleŝniona w głównej mierze od cen komponentów pochodzących z kraju jak i z importu. Podstawową grupą komponentów są wysoko wyspecjalizowane urządzenia z zakresu zaawansowanej optyki. W związku, z faktem rosnącego zapotrzebowania na ww. urządzenia oraz ograniczoną ilością producentów tych urządzeń istnieje ryzyko podnoszenia ich cen. W efekcie moŝna ocenić, Ŝe wpływ tych komponentów na koszty produkcji Emitenta jest istotny, ale w ostatnich latach raczej ulegał obniŝeniu ze względu na upusty związane z ilością zamawianych komponentów. NaleŜy zwrócić uwagę, iŝ ryzyko związane z podniesieniem cen tych komponentów dotknie wszystkich producentów sprzętu optycznego, a więc całego rynku i w efekcie przełoŝy się na zmiany cen produktów rynkowych. 2. Ryzyko zmian kursów walutowych Spółka jest naraŝona na ryzyko zmian kursów walutowych. Ryzyko takie powstaje w wyniku dokonywania sprzedaŝy i zakupów w walutach innych niŝ jej waluta funkcjonalna. Spółka wykorzystuje częściowo na potrzeby zabezpieczenia przepływów pienięŝnych zawierane w celach handlowych transakcje walutowe. Spółka w celu minimalizacji ryzyka kursowego prowadzi stosowną politykę zabezpieczeń. Celem prowadzonej przez Spółkę polityki zabezpieczeń jest: 1/ zabezpieczenie wartości godziwej, to jest ograniczenie zagroŝenia wpływu na wynik finansowy zmian wartości godziwej, wynikających z określonego ryzyka związanego z wprowadzonymi do ksiąg rachunkowych aktywami lub zobowiązaniami lub określoną ich częścią, 2/ zabezpieczenie przepływów pienięŝnych, to jest ograniczanie zagroŝenia wpływu na wynik finansowy zmian w przepływach pienięŝnych wynikających z określonego ryzyka związanego z wprowadzonymi do ksiąg rachunkowych aktywami i zobowiązaniami, uprawdopodobnionymi przyszłymi zobowiązaniami lub planowanymi transakcjami, Przed rozpoczęciem zabezpieczenia Spółka sporządza dokumentację, obejmującą co najmniej : 1/ określenie celu i strategii zarządzania ryzykiem, 2/ identyfikację instrumentu zabezpieczającego oraz zabezpieczanych przez ten instrument: składników aktywów lub pasywów, uprawdopodobnionego przyszłego zobowiązania albo planowanej transakcji, 3/ charakterystykę ryzyka związanego z zabezpieczaną pozycją, uprawdopodobnionym przyszłym zobowiązaniem lub planowana transakcją, 4/ okres zabezpieczenia, 5/ opis wybranej metody pomiaru efektywności zabezpieczenia zmian wartości godziwej lub przepływów pienięŝnych pozycji zabezpieczanej związanych z określonym rodzajem ryzyka. W przypadku strategii opcyjnej zawartej w celu zabezpieczania przepływów pienięŝnych: 1/ zyski lub straty z wyceny wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego, lub z wyceny składnika walutowego instrumentu zabezpieczającego niebędącego instrumentem pochodnym w części uznanej za efektywne zabezpieczenie przyszłych przepływów pienięŝnych związanych z zabezpieczaną pozycją, odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych; bezwzględna wartość kwoty odniesionej na kapitał, to jest w pełni efektywnego zabezpieczenia, nie moŝe być jednak wyŝsza od wartości godziwej skumulowanych od dnia rozpoczęcia zabezpieczania zmian przyszłych przepływów pienięŝnych związanych z zabezpieczana pozycją

13 2/ pozostała część skutków przeszacowania instrumentu zabezpieczającego, obejmującą kwotę niestanowiącą w pełni efektywnego zabezpieczenia, jeŝeli instrumentem zabezpieczającym jest pochodny instrument finansowy, zalicza się do przychodów lub kosztów finansowych okresu sprawozdawczego. Wykazane w kapitale (funduszu) z tytułu stosowania rachunkowości zabezpieczeń zyski lub straty z przeszacowania instrumentu zabezpieczającego zalicza się odpowiednio do przychodów lub kosztów finansowych tego okresu sprawozdawczego, w którym zabezpieczone uprawdopodobnione przyszłe zobowiązanie lub planowana transakcja powoduje powstanie przychodów lub kosztów finansowych, z zastrzeŝeniem, Ŝe: JeŜeli uprawdopodobnione przyszłe zobowiązanie lub planowana transakcja poddane zabezpieczeniu powodują powstanie aktywów lub zobowiązań, to na dzień wprowadzenia tych pozycji do ksiąg rachunkowych zyski lub straty z przeszacowania instrumentu zabezpieczającego ujęte do tego dnia w kapitale ( funduszu) z tytułu stosowania rachunkowości zabezpieczeń odpisuje się i odpowiednio dolicza do ceny nabycia lub inaczej określonej wartości początkowej wprowadzonych do ksiąg rachunkowych aktywów lub zobowiązań. 3. Ryzyko zmian stóp procentowych Spółka jest stroną umów kredytowych opartych na zmiennych stopach WIBOR + marŝa banku. W związku z tym naraŝona jest na ryzyko zmian stóp procentowych, w przypadku zaciągania nowego lub refinansowania istniejącego zadłuŝenia. Pozyskanie finansowania poprzez emisję akcji na GPW i w związku z tym nie zaciąganie nowych kredytów w praktyce ogranicza to ryzyko do minimum i nie ma potrzeby dokonywania zabezpieczeń w odniesieniu do tego rodzaju ryzyka. 4. Ryzyko płynności Na dzień dzisiejszy ryzyko to w praktyce nie istnieje. 5. Ryzyko kredytowe / inwestycyjne Wszyscy klienci, którzy pragną korzystać z kredytów kupieckich, poddawani są procedurom weryfikacyjnym, a stan naleŝności podlega ciągłemu monitoringowi. W konsekwencji Spółka nie jest naraŝona na znaczące ryzyko kredytowe. Wskazanie średnich kursów wymiany złotego, w okresach objętych sprawozdaniem finansowym i porównywalnymi danymi finansowymi w stosunku do euro, ustalanych przez NBP Średnie kursy wymiany złotego w stosunku do EUR w okresie objętym sprawozdaniem wyniosły: Kurs stanowiący średni roczny ustalony Średni kurs ustalony przez NBP przez NBP obowiązujący na dzień bilansowy 3,5321 4,1724 Dla porównywalnych danych finansowych na dzień r.: Kurs stanowiący średni roczny ustalony Średni kurs ustalony przez NBP przez NBP obowiązujący na dzień bilansowy 3,7768 3,

14 Wskazanie co najmniej podstawowych pozycji bilansu, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pienięŝnych ze sprawozdania finansowego i porównywalnych danych finansowych, przeliczonych na euro, ze wskazaniem zasad przyjętych do tego przeliczenia. Podstawowe pozycje bilansu, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów środków pienięŝnych i porównywalne dane finansowe, przeliczone na euro przedstawiono poniŝej: Wybrane dane finansowe dotyczące jednostkowego sprawozdania finansowego Przychody netto ze sprzedaŝy produktów, towarów i materiałów Za okres do r. narastająco Za okres do r. narastająco tys. zł tys. euro tys. zł tys. euro Zysk na działalności operacyjnej Zysk (strata) brutto Zysk (strata) netto Aktywa razem Zobowiązania razem w tym zobowiązania krótkoterminowe Kapitał własny Kapitał podstawowy Liczba akcji w sztukach Wartość księgowa na akcję (zł lub euro) 4,91 1,18 1,38 0,39 Zysk (strata) netto na akcję (zł lub euro) 0,14 0,03 0,11 0,03 Przepływy pienięŝne netto z działalności operacyjnej Przepływy pienięŝne netto z działalności inwestycyjnej Przepływy pienięŝne netto z działalności finansowej Wybrane dane finansowe prezentowane w sprawozdaniu przeliczono na walutę euro w następujący sposób: pozycje dotyczące rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pienięŝnych za cały rok 2008 (odpowiednio za cały 2007 r.) przeliczono wg kursu stanowiącego średnią arytmetyczną średnich kursów ogłaszanych przez NBP obowiązujących na ostatni dzień kaŝdego miesiąca. Kurs ten za 2008 r. wyniósł 3,5321 zł/euro, a za 2007 r. 3,7768 zł/euro; pozycje bilansowe przeliczono wg średniego kursu ogłaszanego przez NBP obowiązującego na dzień bilansowy. Kurs ten wynosił na r. 4,1724 zł/euro, a na r. 3,5820 zł/euro

15 SPRAWOZDANIE FINANSOWE SPORZĄDZONE ZGODNIE Z MSR I MSSF Sprawozdanie finansowe BILANS AKTYWA Nr noty Na dzień Na dzień A. Aktywa trwałe (długoterminowe) Rzeczowe aktywa trwałe Prawo wieczystego uŝytkowania gruntów Inne wartości niematerialne Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego Inwestycje długoterminowe B. Aktywa obrotowe (krótkoterminowe) Zapasy Krótkoterminowe naleŝności i rozliczenia międzyokresowe Środki pienięŝne i ich ekwiwalenty A k t y w a r a z e m PASYWA Na dzień Na dzień A. Kapitał własny Kapitał podstawowy NadwyŜka ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej 9a Kapitały rezerwowe i zapasowe Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych 9b Zysk (strata) z lat ubiegłych i roku bieŝącego 9c B. Zobowiązania długoterminowe Rezerwy Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego Długoterminowe kredyty bankowe i poŝyczki Długoterminowe zobowiązania z tytułu aktualizacji wyceny instrumentów finansowych 12a Pozostałe długoterminowe zobowiązania finansowe C. Zobowiązania krótkoterminowe Rezerwy Krótkoterminowe kredyty bankowe i poŝyczki Krótkoterminowa część długoterminowych kredytów bankowych i poŝyczek 4. Krótkoterminowe zobowiązania tytułu aktualizacji wyceny instrumentów finansowych 5. Pozostałe krótkoterminowe zobowiązania finansowe 6. Krótkoterminowe zobowiązania i rozliczenia międzyokresowe a Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego P a s y w a r a z e m

16 RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT WARIANT KALKULACYJNY A. Przychody ze sprzedaŝy produktów, towarów i materiałów B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów Nr noty Od Od do do C. Zysk/strata brutto ze sprzedaŝy (A B) D. Koszty sprzedaŝy E. Koszty ogólnego zarządu F. Pozostałe przychody G. Pozostałe koszty H. Zysk/strata z działalności operacyjnej (C-D- E-+F-G) I. Przychody finansowe J. Koszty finansowe L. Zysk/strata brutto (H+I-J+K) M. Podatek dochodowy N. Zysk/strata netto z działalności gospodarczej (L-M) P. Zysk/strata za rok obrotowy na działalności zaniechanej R. Zysk/strata netto za rok obrotowy (N+P) Przypadający/a na: Akcjonariuszy jednostki dominującej Udziały mniejszości

17 RACHUNEK PRZEPŁYWÓW PIENIĘśNYCH METODA POŚREDNIA Nr noty Od do Przepływy środków pienięŝnych z działalności operacyjnej Od do Zysk/ strata netto Korekty o pozycje: Amortyzacja środków trwałych Amortyzacja wartości niematerialnych i prawa wieczystego uŝytkowania gruntu Zyski (straty) z tytułu róŝnic kursowych Koszty i przychody z tytułu odsetek Zysk/ strata z tytułu działalności inwestycyjnej Zmiana stanu rezerw Zmiana stanu zapasów Zmiana stanu naleŝności i rozliczeń międzyokresowych czynnych Zmiana stanu zobowiązań i rozliczeń międzyokresowych biernych Naliczony podatek dochodowy Zapłacony/ zwrócony podatek dochodowy Inne korekty Przepływy środków pienięŝnych netto z działalności operacyjnej Wpływy ze sprzedaŝy środków trwałych i wartości niematerialnych Przepływy środków pienięŝnych z działalności inwestycyjnej Wpływy z tytułu odsetek Spłaty udzielonych poŝyczek Wydatki na nabycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych Wydatki netto na nabycie podmiotów zaleŝnych i stowarzyszonych Udzielone poŝyczki Przepływy środków pienięŝnych netto z działalności inwestycyjnej Przepływy środków pienięŝnych z działalności finansowej Wpływy netto z emisji akcji, obligacji, weksli i bonów Wpływy z kredytów i poŝyczek Spłata kredytów i poŝyczek Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego Dywidendy wypłacone akcjonariuszom Spółki 0 0 Zapłacone odsetki Inne Przepływy środków pienięŝnych netto z działalności finansowej Zwiększenie/ zmniejszenie stanu środków pienięŝnych i ekwiwalentów środków pienięŝnych Środki pienięŝne, ekwiwalenty środków pienięŝnych oraz kredyty w rachunku bieŝącym na początek okresu Środki pienięŝne, ekwiwalenty środków pienięŝnych oraz kredyty w rachunku bieŝącym na koniec okresu

18 ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM EMITENTA Kapitał podstawowy NadwyŜka ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej Przypadający na akcjonariuszy Emitenta Akcje własne Kapitały rezerwowe i zapasowe Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych Zysk/ strata z lat ubiegłych i roku bieŝącego Udziały mniejszości Saldo na dzień roku Zmiany w kapitale własnym w 2008 roku Korekta wyniku z lat ubiegłych Przeniesienie zysku z lat ubiegłych na kapitał rezerwowy Rozliczenie straty z lat ubiegłych z kapitału rezerwowego Zysk/ strata za lata ubiegłe Zysk/ strata za rok obrotowy Wycena kursowa nabytej spółki zagranicznej Wycena zabezpieczających instrumentów pochodnych Przychody i koszty ogółem ujęte w 2008 roku Kapitały własne spółki przejętej Emisja kapitału akcyjnego Koszty emisji kapitału akcyjnego Nabycie udziałów w spółkach zaleŝnych Saldo na dzień roku Razem Kapitał własny ogółem

19 ZESTAWIENIE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM EMITENTA Kapitał podstawowy NadwyŜka ze sprzedaŝy akcji powyŝej ich wartości nominalnej Przypadający na akcjonariuszy Emitenta Akcje własne Kapitały rezerwowe i zapasowe Kapitał z aktualizacji wyceny instrumentów finansowych Zysk/ strata z lat ubiegłych i roku bieŝącego Udziały mniejszości Saldo na dzień roku Zmiany w kapitale własnym w 2007 roku Korekta wyniku z lat ubiegłych Przeniesienie zysku z lat ubiegłych na kapitał rezerwowy Rozliczenie straty z lat ubiegłych z kapitału rezerwowego Zysk/ strata za lata ubiegłe Zysk/ strata za rok obrotowy Wycena kursowa nabytej spółki zagranicznej Wycena zabezpieczających instrumentów pochodnych Przychody i koszty ogółem ujęte w 2007 roku Kapitały własne spółki przejętej Emisja kapitału akcyjnego Koszty emisji kapitału akcyjnego Nabycie udziałów w spółkach zaleŝnych Saldo na dzień roku Razem Kapitał własny ogółem

20 NOTA NR 1. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE Za okres od do r. Grunty Budynki i budowle Środki transportu Maszyny i Urządzenia Pozostałe Wartość brutto na początek okresu Zwiększenia nabycie leasing finansowy Zmniejszenia zakończenie leasingu likwidacja zbycie Wartość brutto na koniec okresu Wartość umorzenia na początek okresu Zwiększenia Zmniejszenia Wartość umorzenia na koniec okresu Wartość netto na koniec okresu Razem

21 Za okres od do r. Grunty Budynki i budowle Środki transportu Maszyny i Urządzenia Pozostałe Wartość brutto na początek okresu Zwiększenia nabycie przejęcie Zmniejszenia zakończenie leasingu zbycie Wartość brutto na koniec okresu Wartość umorzenia na początek okresu Zwiększenia Zmniejszenia Wartość umorzenia na koniec okresu Wartość netto na koniec okresu Razem