Ogólnopolski Związek Zawodowy Górnictwa Naftowego i Gazownictwa Sprawozdanie Prezydium OZZ GNiG za okres pierwszego roku IX kadencji

Transkrypt

1 SPRAWOZDANIE PREZYDIUM OGÓLNOPOLSKIEGO GÓRNICTWA NAFTOWEGO I GAZOWNICTWA za okres pierwszego roku IX kadencji (maj 2015 maj 2016) Szanowni Państwo, Kolejny raz przypada mi zaszczyt przedstawienia sprawozdania z działalności Prezydium Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa, które jest podsumowaniem upływającego roku naszej wspólnej pracy. Zgromadzenie Delegatów jest najwyższym Organem naszego Związku, stanowiąc reprezentację wszystkich Pracowników branży górnictwa naftowego i gazownictwa. Fakt, że uczestniczymy w trzydziestym trzecim Zgromadzeniu naszej Organizacji jest wyrazem siły i jedności naszego Związku. Na ostatnim Zgromadzeniu wybraliśmy nowe władze Związku i wytyczyliśmy cele do zrealizowania na kolejny rok. Budowaliśmy te założenia wiedząc, że rok przyniesie wiele zmian na scenie politycznej, a w konsekwencji zmiany te będą dotyczyły naszego środowiska pracy. Związek zawodowy nie istnieje w próżni nasza działalność jest zdeterminowana przez wiele czynników zewnętrznych, na które nie mamy wpływu. Naszym zadaniem jest jednak nadążanie za zmianami, dostosowywanie naszej struktury do zmian w prawie pracy i do zmian organizacyjnych pracodawców tak, aby efektywnie realizować cele, wypełniać obowiązki wobec naszych Członków i jak najlepiej wykorzystywać zasoby, którymi dysponuje nasza Organizacja. W ciągu wieloletniej działalności, dzięki wspólnej pracy, udało nam się wypracować społeczny kapitał, który określa pozycję naszego związku zawodnego. Efektywna struktura, pozwalająca na właściwą reprezentację interesów pracowniczych naszych Członków, doświadczenie naszych liderów, zorganizowana i aktywna centrala, inicjatywy współpracy z europejskimi związkami zawodowymi, szkolenia i warsztaty dla naszych działaczy, a przede wszystkim wspólna historia i tożsamość organizacyjna, wyznaczają dzisiaj nasze miejsce w ruchu związkowym. Każdy kolejny rok jest cząstką naszej wspólnej historii, budowanej w oparciu o wspólny cel jakim jest jak najlepsza reprezentacja interesów pracowniczych naszych Członków. jest od początku swojej historii Członkiem Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych. Staramy się brać aktywny udział w działalności OPZZ, w miarę naszych możliwości zawsze włączając się we wszelkie inicjatywy naszej Centrali Związkowej. Z naszego doświadczenia w działalności związkowej płynie wniosek, że organizacje związkowe powinny się zrzeszać, łączyć i współpracować, ponieważ jedność i współodpowiedzialność stanowi o sile ruchu związkowego. W ciągu wielu lat naszej przynależności do OPZZ, wielokrotnie uzyskaliśmy ogromne wsparcie ze strony Centrali. W ostatnich bardzo trudnych miesiącach przed wyborami parlamentarnymi, dzięki wsparciu OPZZ mieliśmy możliwość dotarcia z naszymi problemami do najwyższych władz w państwie. Było to szczególnie ważne w czasie politycznych decyzji dotyczących konsolidacji i reorganizacji Grupy Kapitałowej, ponieważ w społecznej i politycznej przestrzeni PGNiG SA funkcjonowało wyłącznie jako bogaty monopolista, osiągający ogromne zyski. Sytuacja Załóg nie była wcale brana pod uwagę i gdyby nie zaangażowanie Kierownictwa OPZZ we wspieraniu nas w walce, nasze wystąpienia nie miałyby tak mocnego przełożenia na parlamentarzystów. OPZZ wykonuje ogromną pracę na rzecz ludzi pracy w Polsce, która realnie przekłada się na sytuację pracowników. Ostatnie lata były bardzo trudne dla związków zawodowych w polskich relacjach przemysłowych. Polski ruch związkowy doświadczył ostracyzmu w wymiarze społecznym ze strony pracodawców, polityków i całego środowiska biznesu. Z każdej strony społeczeństwo było bombardowane informacjami, że związki zawodowe tylko przeszkadzają w osiągnięciu cudu gospodarczego, są pracownikom niepotrzebne i tylko wtrącają się w nie swoje sprawy. Cel takich działań był oczywisty należało podważyć wiarygodność organizacji związkowych, które upominały się o godne warunki dla pracowników. Na dzisiejszym Zgromadzeniu gościmy Kolegę Przewodniczącego Jana Guza, który z pewnością przybliży nam działalność Komisji Dialogu Społecznego, przedstawi aktualną sytuację dotyczącą współpracy Strony Społecznej z obecnym Rządem i bieżące sprawy, którymi zajmuje się OPZZ. strona 1 / 9

2 Podobnie, jak w niemal wszystkich sektorach gospodarki, sytuacja wyglądała w naszej branży, gdzie doświadczyliśmy kompletnego braku dialogu społecznego, szaleństwa kolejnych programów optymalizacyjnych, reorganizacji podmiotów Grupy Kapitałowej, nieustannej restrukturyzacji zatrudnienia i braku uwagi i szacunku dla pracowników. Rok 2015 upłynął nam na walce o utrzymanie jedności branży, na walce o każdy niemal podmiot Grupy Kapitałowej, która była postrzegana w różny sposób w zależności od przyjętego punktu widzenia. Z jednej strony, widoczny był wizerunek PGNiG SA jako giełdowej spółki, generującej potężne zyski, stabilnej i bogatej. Z drugiej strony, stała się widoczna sytuacja podmiotów Grupy Kapitałowej, które po konsolidacjach popadały w coraz większe kłopoty. Nasz związek wielokrotnie występował w obronie Pracowników, jednak ówczesny Rząd całkowicie odwrócił się od spraw pracowniczych, dbając wyłącznie o interesy biznesu, wyłączając ludzi pracy z procesów decyzyjnych. Była to ogólna tendencja w gospodarce, iż wszelkie konflikty na linii pracodawcy pracownicy były rozstrzygane arbitralnie na korzyść biznesu i kapitału, a Rząd nawet nie udawał, że pełni rolę arbitra w relacjach przemysłowych. Odwrócenie się Rządu PO od spraw zwykłych ludzi i oderwanie od społeczeństwa przyniosło efekt w postaci nowej rzeczywistości politycznej w Polsce. Zmiana na polskiej scenie politycznej, co oczywiste, przełożyła się na zmianę w branży górnictwa naftowego i gazownictwa. Nowy Zarząd PGNiG SA zastał w branży potężny konflikt społeczny i spory zbiorowe prowadzone w PGNiG SA i Spółkach Zależnych. W PGNiG SA trwał spór zbiorowy na tle płacowym i pojawił się głęboki konflikt poprzedniego Prezesa Zarządu z liderami związkowymi. W Polskiej Spółce Gazownictwa niedokończone i niedopracowane procesy konsolidacyjne połączone z głęboką restrukturyzacją zatrudnienia przyczyniły się do wykreowania sytuacji zagrożenia dla bezpieczeństwa pracy i ciągłości procesów technicznych. W ramach oszczędności kosztów pracy, ze Spółki odeszła ogromna grupa prawie dwóch tysięcy Pracowników. Spółka PGNiG Obrót Detaliczny, która została wydzielona w ramach obliga gazowego, nie została wyposażona w żadne instrumenty ochronne, działając w słabszej pozycji wobec konkurencji, która nie podlega żadnym rygorom właściwym dla Spółki kontrolowanej przez państwo. PGNiG Obrót Detaliczny zamiast skupić się na atutach takich, jak zaufanie klientów i rozbudowana sieć sprzedaży swoją działalność musiała rozpocząć od obowiązkowej redukcji kosztów pracy w ramach Programu Poprawy Efektywności Grupy Kapitałowej. W efekcie ogłoszonego PDO ze Spółki odeszło kilkuset Pracowników, którzy wiedzieli, że nie będzie dla nich etatów. W najtrudniejszej sytuacji były Spółki wiertniczo serwisowe oraz Spółki zaplecza. Na sytuację w tym sektorze nałożyło się wiele czynników zewnętrznych, jednak PGNiG SA jako właściciel nie był zupełnie zainteresowany umocnieniem własnych podmiotów i podjęciem działań, które narodowym spółkom pozwolą na przetrwanie światowego kryzysu. Załogi Grupy Kapitałowej PGNiG w ciągu ostatnich lat doświadczyły konieczności pracy w ciężkich i stresujących warunkach, bez jakiejkolwiek gwarancji zatrudnienia i poczucia stabilizacji. W tej sytuacji nowy Zarząd PGNiG SA rozpoczął swoje funkcjonowanie z ogromnym kredytem zaufania, a Załogi miały określone nadzieje i oczekiwania dotyczące przyszłości branży i nowego spojrzenia na sprawy pracownicze. W całej Grupie Kapitałowej nastąpił proces wymiany kadry zarządzającej, czego w zasadzie wszyscy się spodziewali. Jedną z pierwszych decyzji nowego Prezesa Zarządu PGNiG SA Pana Piotra Woźniaka było wygaszenie sporu zbiorowego i uznanie postulatów płacowych związków zawodowych. W efekcie tej decyzji, Pracownicy PGNiG SA oraz Pracownicy PGNiG Obrót Detaliczny otrzymali wypłatę nagrody rocznej. W prasie i publikacjach Prezes Zarządu PGNiG SA przyznał, że wysoki zysk Spółki jest efektem pracy Załóg, nie widzi więc powodów, aby Pracownicy nie mieli uczestniczyć w podziale tego zysku. Uznanie postulatów związków zawodowych, wygaszenie konfliktu społecznego i wypowiedzi Prezesa Zarządu, dotyczące nowego otwarcia dialogu społecznego, wzbudziły w Załogach sporo optymizmu. Na początku stycznia bieżącego roku Zarząd PGNiG SA spotkał się z przedstawicielami Związkowej Komisji Koordynacyjnej. Spotkanie to miało być zwiastunem powrotu do wypracowanych przez lata i sprawdzonych relacji na poziomie Grupy Kapitałowej. Związkowa Komisja Koordynacyjna przez wiele lat była płaszczyzną pozwalającą na diagnozowanie i rozwiązywanie problemów Załóg Spółek zależnych. Poprzedni Zarząd PGNiG SA odszedł od tych zasad uznając, że podmioty Grupy Kapitałowej jako niezależne spółki kodeksu handlowego muszą rozwiązywać swoje sprawy na poziomie pracodawca zakładowe organizacje związkowe. Systematycznie i konsekwentnie wygaszony został dialog na poziomie Grupy Kapitałowej, co oczywiście przeniosło się na wszystkie podmioty. Mamy wszyscy świadomość, że Spółki Zależne nie funkcjonują w oderwaniu decyzyjnym od spółki matki. Nikt nie wierzy w strona 2 / 9

3 niezależność tych podmiotów i samodzielny na tym poziomie proces decyzyjny bez nadzoru właścicielskiego. Wszystkie decyzje korporacyjne, których konsekwencje ponosili Pracownicy brały się z programów i koncepcji procedowanych przez Zarząd PGNiG SA. Jaskrawym tego przykładem jest Program Poprawy Efektywności Grupy Kapitałowej, który nakładał na Spółki Zależne obowiązek drastycznych cięć w kosztach pracy, w efekcie czego zlikwidowana została w Spółkach ogromna ilość etatów. Różnice w przyjętej formie restrukturyzacji, oraz w zakresie programów osłonowych, wynikały tylko z możliwości ekonomicznych danego podmiotu. Wszyscy mieli jednak świadomość, że kluczowe decyzje zapadają na poziomie Właściciela. Spotkanie Zarządu PGNiG SA ze Związkową Komisją Koordynacyjną Strona Społeczna odebrała jako krok we właściwym kierunku, który miał stać się początkiem konsultacji i rozmów z przedstawicielami Załóg. Na spotkaniu strona związkowa wskazała, że odejście od dialogu na forum ZKK spowodowało narastanie wielu konfliktów w branży, a brakowało płaszczyzny dla prowadzenia rozmów i wypracowania porozumienia. Wobec ogromnych problemów z jakimi obecnie borykają się przede wszystkim spółki wiertniczo serwisowe oraz spółki zaplecza, z którymi te podmioty nie poradzą sobie bez odpowiedniego wsparcia ze strony Właściciela, spotkanie to miało otworzyć drogę do wspólnego szukania takich rozwiązań, które będą rodziły jak najmniej negatywnych skutków dla Pracowników. Niestety, za tym dobrym początkiem, zarówno w PGNiG SA, jak w większości podmiotów Grupy Kapitałowej nie poszły głębsze zmiany w relacjach społecznych. Z PGNiG SA do zakładowych organizacji związkowych zaczęły wpływać zapytania o przynależność i korzystanie z ochrony związkowej dotyczące całych działów i grup pracowniczych. Dotychczasowa praktyka w tym zakresie, oparta na zasadach dotyczących indywidualnego stosunku pracy, opierała się na zasadzie, że zapytanie Pracodawcy dotyczy określonej sytuacji. Oznacza to, że jeśli Pracodawca przesyła zapytanie o pracownika, to w konsekwencji ma zamiar podjąć określone działanie wobec tej osoby. Zapytania o przynależność i korzystanie z ochrony związkowej dotyczące całych grup pracowniczych wywołały wiele niepokoju wśród Załogi Centrali Spółki PGNiG SA, ponieważ nie było żadnej informacji dotyczącej głębszych zmian strukturalnych, których efektem miałyby być likwidacje stanowisk pracowniczych. Kwestia ta zaczęła wychodzić poza proces doboru najwyższej kadry menadżerskiej, związany ze zmianą władz w Spółce. Okazało się, że wypowiedzenia z pracy otrzymują zwykli Pracownicy Spółki, a w Centrali PGNiG SA zapanowała atmosfera strachu o dalsze zatrudnienie. Związki zawodowe nie mają uprawnień, jeżeli chodzi o wpływ na kształt struktury Pracodawcy, jednak zasadniczym celem ich działalności jest ochrona miejsc pracy, dbałość o godność pracowników i warunki pracy. Wobec tych niepokojących działań, nasz Związek zwrócił się z pismem do Prezesa Zarządu PGNiG SA o informację dotyczącą prowadzonych zmian organizacyjnych w Centrali Spółki PGNiG SA, których efektem jest likwidacja miejsc pracy. Zwróciliśmy się o podjęcie rozmów z zakładowymi organizacjami związkowymi, i przedstawienie planów związanych z reorganizacją Centrali. W odpowiedzi na nasze pismo otrzymaliśmy krótką notkę Dyrektor Departamentu Kadr PGNiG SA z informacją, że zmiany kadrowe na poszczególnych stanowiskach odbywają się wyłącznie w szczególnie uzasadnionych sytuacjach, a Pracodawca nie zamierza wprowadzać zwolnień grupowych. Pracodawca nie podjął żadnych działań zmierzających do wypracowania akceptowalnej społecznie polityki kadrowej. Zakładowe organizacje związkowe działające w PGNiG SA zwróciły się do Prezesa Zarządu z kolejnym pismem, zwracając uwagę Pracodawcy na fakt, że działania dotyczące niezrozumiałej dla załogi polityki kadrowej, polegającej na wypowiadaniu umów o pracę doświadczonym pracownikom z jednoczesnym przyjęciem do pracy dużej grupy ludzi, doprowadziły do zastraszenia Załogi. Niestety, Zarząd nie podjął obiecywanych działań, mających doprowadzić do normalizacji stosunków społecznych w Spółce, i nie przyjął wobec Pracowników deklarowanej postawy wskazującej, że Pracownicy są najistotniejszą wartością Spółki. Te działania Zarządu PGNiG SA związane z przyjęciem określonej polityki kadrowej, przeniosły się na podmioty Grupy Kapitałowej. Obecny Zarząd Spółki PGNiG Obrót Detaliczny zwrócił się do zakładowych organizacji związkowych z zapytaniem o przynależność związkową grupy prawie 40 menadżerów, wpisując na listę nawet osoby przyjęte przez obecne władze Spółki. W ślad za pismem w Centrali Spółki PGNiG Obrót Detaliczny nastąpiło rozwiązanie całych działów, bez wcześniejszych konsultacji czy choćby poinformowania Załogi o planowanych działaniach. Pracodawca nie zwrócił się z zapytaniem o przynależność związkową pracowników likwidowanych działów, przyjmując inna metodę pozbywania się ludzi. Poszczególni Pracownicy byli wzywani do Pracodawcy i wręczane im były porozumienia dotyczące rozwiązania umowy o prace za porozumieniem stron. Większość z tych strona 3 / 9

4 osób, nie wytrzymując atmosfery napięcia, podpisała te dokumenty. Do naszego Związku zaczęły napływać bardzo niepokojące sygnały, że proces ten przebiegał z pogwałceniem wszelkich zasad właściwego traktowania Pracowników, a działanie to było biegunowo odległe od transparentnej i uczciwej polityki kadrowej. Oczywiście nie mamy możliwości prawnej ingerencji w indywidualną umowę cywilno prawną podpisaną przez te osoby, jednak nie możemy pozostawać obojętni wobec tego typu działań, które nie mają nic wspólnego z zapowiadanym dialogiem społecznym i szacunkiem dla Pracowników. Wśród Załogi PGNiG Obrót Detaliczny zapanowała atmosfera ogromnego stresu i wzburzenia, otrzymujemy telefony i maile od naszych Członków z prośbą o podjęcie działań mających na celu wyjaśnienie podjętych działań oraz uzyskanie stanowiska Zarządu Spółki PGNiG Obrót Detaliczny, dotyczącego struktury organizacyjnej, określenia zasad polityki kadrowej wobec Pracowników, a przede wszystkim jasnej informacji dotyczącej zatrudnienia. Sytuacja Załogi PGNiG OD jest bardzo trudna, mają za sobą przejście do wydzielonego podmiotu i okres funkcjonowania na zliberalizowanym rynku gazem. Spółka zamiast skupić się na utrzymaniu rynku i rozwoju, rozpoczęła działalność od likwidacji etatów i głębokiego PDO, w wyniku którego pracę utraciło prawie 600 Pracowników, co nie było konsekwencją potrzeb biznesowych, a rygorów narzuconych przez Właściciela w ramach Programu Poprawy Efektywności. Nie wszyscy, którzy odeszli na PDO zrobili to w oparciu o niezależną decyzję, wielu Pracowników miało świadomość, że cięcia kosztów pracy i tak spowodują likwidację etatów, a odszkodowania pozwolą im przetrwać do momentu znalezienia nowego zatrudnienia. Nasz Związek zwrócił się pismem do Zarządu PGNiG OD z prośbą o udzielenie Stronie Społecznej informacji dotyczących działalności Spółki, planów w zakresie etatyzacji, planów ewentualnych zmian organizacyjnych Spółki, które mogłyby wpłynąć na strukturę zatrudnienia. W piśmie Strona Społeczna stawia Pracodawcy konkretne pytania i wnosi o uzgodnienia ze związkami zawodowymi kwestii dotyczących spraw pracowniczych. Niestety, do dnia dzisiejszego nie mamy odpowiedzi Zarządu Spółki, który nie odniósł się do najistotniejszych dla Pracowników spraw. W najtrudniejszej sytuacji znaleźli się Pracownicy spółek wiertniczo serwisowych i spółek zaplecza. Po zapowiedziach głoszonych w kampanii wyborczej, i przede wszystkim po powołaniu na stanowisko Prezesa Zarządu PGNiG SA Pana Piotra Woźniaka, który w swoich wypowiedziach wielokrotnie podkreślał znaczenie silnej narodowej firmy naftowej dla realizacji właściwej polityki paliwowo energetycznej państwa, Pracownicy tego Sektora liczyli na podjęcie działań mających na celu odbudowanie pozycji sektora naftowego, oraz przyjęcia instrumentów, które pozwolą spółkom przetrwać kryzys na rynku poszukiwań. W ciągu ostatniego roku wielokrotnie nasz Związek występował w sprawie trudnej sytuacji sektora naftowego, wskazując na zagrożenia dla Załogi i przyszłości polskiej nafty. Niestety nikt nie podjął żadnych działań, które mogłyby wspomóc spółki sektora naftowego w rozwiązywaniu ich problemów. Po zmianie politycznej w Polsce wszyscy oczekiwali zwrócenia większej uwagi na narodowe firmy i odbudowy podmiotów kontrolowanych przez państwo. Bardzo szybko okazało się, że nie ma opracowanej strategii ratującej spółki zależne, a receptą na problemy jest ograniczenie kosztów pracy. W dniu 12 kwietnia bieżącego roku do zakładowych organizacji związkowych działających w Spółce Exalo Drilling wpłynęło zawiadomienie o konieczności zastosowania grupowego zwolnienia i grupowego wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Zmroziła nas informacja, że wypowiedzenia warunków pracy mają objąć wszystkich 2657 Pracowników Spółki, w tym 895 osób ma dostać wypowiedzenia definitywne. W Spółce rozpoczęły się bardzo trudne negocjacje dotyczące ustalenia warunków zwolnień grupowych. Pracodawca nie zaoferował osłon mogących w jakikolwiek sposób zabezpieczyć zwalnianych Pracowników, proponując wysokość odpraw nie do przyjęcia dla Strony Społecznej. Przedstawiciela naszego Związku w Exalo twardo sprzeciwiali się pomysłowi wypłacania zapomóg zastępujących osłony socjalne zwłaszcza, że ich wysokość była zatrważająco niska. Dodatkowym problemem w tej niezwykle trudnej sytuacji jest fakt, iż zakładowe organizacje związkowe nie prezentują wspólnego, jednolitego stanowiska. Część liderów z innych związków zawodowych poprzez swoje powiązania z Pracodawcą i mówiąc wprost, przez swoje prywatne zobowiązania załatwienie pewnych spraw, jest wobec Pracodawcy uległa, nie dbając o sprawy własnych Członków. Przewodniczący naszej organizacji w Exalo Drilling walczy jednak wszelkimi sposobami o godne zabezpieczenie dla zwalnianych Pracowników, co już wywołało negatywne konsekwencje dla naszego Związku. Na początek, Prezes Zarządu Exalo Drilling odmówił pokrycia kosztów pobytu dla naszych Delegatów na Zgromadzeniu i uważamy, że jest to dopiero początek różnych działań mających na celu osłabienie naszej organizacji, której przedstawiciele nie zachowują się ulegle, uczciwie wypełniając swoją misję związkowca. Zarząd Spółki wydał komunikat, w którym poinformował Pracowników, że wobec braku jednolitego stanowiska przedstawicieli związków zawodowych Pracodawca, zgodnie z przepisami, może samodzielnie podjąć decyzję dotyczącą określenia warunków zwolnień grupowych. Uważamy, że strona 4 / 9

5 jest to początek ogromnego konfliktu społecznego w Spółce. Głęboką niesprawiedliwością jest również fakt, iż w jednej branży odprawy dla Pracowników trącących zatrudnienie kształtują się na biegunowo różnym poziomie niż w innej. Z jednej strony PGNiG SA gwarantuje w ramach PDO odprawy liczone nawet na 140 tysięcy, z drugiej strony Pracownikom Exalo oferuje się zapomogi w wysokości kilku tysięcy złotych w najlepszym przypadku. Jest to sytuacja nie do przyjęcia i udzielimy naszym przedstawicielom w Exalo Drilling wszelkiego wsparcia w ich słusznej walce o godność Pracowników. Tak właśnie wygląda nowe otwarcie dialogu społecznego, obiecane polskim pracownikom. Szanowni Delegaci, Wobec sytuacji jaka nastąpiła w PGNiG SA oraz niektórych Spółkach Grupy Kapitałowej, jak również wobec braku reakcji ze strony Zarządu PGNiG SA, który zapowiadał dialog społeczny i poszukiwanie najlepszych rozwiązań dla przyszłości branży, nasz Związek, naciskany ze wszystkich stron przez Członków Organizacji obawiających się o zatrudnienie, wystąpił do Pani Beaty Szydło Premier Rządu RP z prośbą o zwrócenie uwagi na problemy Pracowników branży górnictwa naftowego i gazownictwa. Nasz Związek nie szuka konfrontacji z Zarządem PGNiG SA i nie jest nastawiony na jakikolwiek konflikt społeczny ponieważ nie uważamy, aby była to dobra droga do rozwiązywania najistotniejszych dla Pracowników problemów. Jesteśmy zawsze otwarci na dialog i nie sprzeciwiamy się zmianom, jeśli są one wprowadzane uczciwie z poszanowaniem spraw pracowniczych. Jednak ochrona zatrudnienia i godne warunki pracy są naszym nadrzędnym celem i musimy reagować skoro uważamy, że interesy pracownicze są realnie zagrożone. Stojąc z boku i czekając na rozwój wypadków możemy nie zauważyć momentu, w którym nie będzie już ratunku dla spółek serwisowych, poszukiwawczych i budowlanych, a nasi wieloletni Pracownicy zostaną bez zatrudnienia. Nie możemy też nie reagować, gdy spółka handlowa, wydzielona na bazie naszych Pracowników, nie podejmuje działań zmierzających do umocnienia swojej pozycji wobec konkurencji, skupiając się na wyszukiwaniu sposobów pozbywania się pracowników z pominięciem konsultacji społecznych. Nie podobają nam się te działania i są one całkowicie sprzeczne z zapowiedziami przywrócenia dialogu społecznego, uznania wartości pracowników jako podstawowego zasobu każdego przedsiębiorstwa, czy wreszcie przywrócenia szacunku dla ludzi pracy. Należy podkreślić, że już w kilka dni po naszym wystąpieniu otrzymaliśmy informację z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów o skierowaniu naszego pisma do Ministra Energii Pana Krzysztofa Tchórzewskiego z prośbą o zwrócenie uwagi na procesy zachodzące w naszej branży, generowane ze szkodą dla Pracowników. Co oczywiste, nasze wystąpienie nie spotkało się ze zrozumieniem ze strony Pracodawców branży. Nie spodziewaliśmy się, że Zarząd PGNiG SA podziękuje nam za zwrócenie uwagi na trudną sytuację Pracowników, jednak oczekiwaliśmy podjęcie rozmów i zaproponowanie określonych działań wspierających zwłaszcza wobec tych Spółek, które najpilniej potrzebują pomocy ze strony Właściciela. Niestety, zamiast konstruktywnego dialogu, odczuliśmy pewien dystans wobec naszego Związku i unikanie podjęcia współpracy zarówno ze strony Zarządu PGNiG SA, jak i niektórych Zarządów Spółek Grupy Kapitałowej. Najmocniej wzburzyło nas jednak pismo Prezesa Zarządu PGNiG SA skierowane do Premier Rządu. Mimo, iż pismo dotyczyło naszego wystąpienia, a nasza Organizacja widniała w rozdzielniku, pismo to oficjalnie wpłynęło do Związku po długim czasie, ponieważ zostało wysłane na nieprawidłowy adres. Zanim je otrzymaliśmy pismo funkcjonowało w przestrzeni społecznej całej branży i otrzymaliśmy je od Kolegów z innych Związków Zawodowych, a nawet od Pracowników. W związku z tym, że pismo zostało zredagowane w taki sposób, aby zminimalizować pozycję naszej organizacji jako partnera społecznego w relacjach przemysłowych w ramach branży, nie mogliśmy udawać, że go nie otrzymaliśmy i natychmiast odnieśliśmy się do jego treści. Należy podkreślić, że wyjaśnienia Pracodawcy dotyczące sytuacji Pracowników zupełnie odbiegają od rzeczywistości z jaką mają do czynienia nasze Załogi. Z prawdziwą przykrością odczytaliśmy w piśmie, że w branży jest prowadzony właściwy dialog społeczny, a Pracownikom nie dzieje się krzywda, a wszelkie procesy kadrowe prowadzone są transparentnie i profesjonalnie. Odczytaliśmy również zupełnie nie przystające do obecnej rzeczywistości społecznej stwierdzenie, że działania Zarządu PGNiG SA prowadzone są wyłącznie w interesie Spółki i Właścicieli, z pominięciem całkowicie kwestii problemów Załogi i troski o Pracowników. Nasz Związek wystosował w odpowiedzi na wystąpienie Prezesa Zarządu pismo, które skierowaliśmy również do wiadomości Pani Premier. W strona 5 / 9

6 naszym piśmie przedstawiliśmy obraz sytuacji z perspektywy organizacji pracowniczej od lat walczącej o interesy Załogi. Korespondencja ta została przesłana do naszych Organizacji. W tym miejscu dziękuję za Państwa maile i telefony z wyrazami poparcia i aprobaty naszego działania. Pozytywnie oceniamy fakt, iż w dniu 28 kwietnia 2016r. ogłoszony został Program Dobrowolnych Odejść dla Pracowników PGNiG SA, w ramach którego przewidziane są odszkodowania dla Pracowników, którzy zdecydują się rozwiązać umowę o pracę. Program Dobrowolnych Odejść jest najbardziej akceptowalną społecznie formą restrukturyzacji zatrudnienia, ponieważ pozwala on unikać dużych napięć spowodowanych zapowiedzianymi zwolnieniami, a świadczenia gwarantowane przez program pozwolą Pracownikowi i jego rodzinie na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych do momentu znalezienia nowego zatrudnienia. Doceniamy to działanie Pracodawcy tym bardziej, że decyzje Zarządów Spółek Grupy Kapitałowej w znacznej mierze są determinowane działaniami Zarządu PGNiG SA, więc redukcja zatrudnienia w oparciu o zasady PDO jest właściwą tendencją, jeżeli chodzi o zmiany w strukturze zatrudnienia. Głównym problemem są oczywiście środki, jakimi dysponuje określony podmiot, jednak został wyznaczony pewien kierunek dotyczący sposobu restrukturyzacji zatrudnienia i działań osłonowych. Niestety nadal nie ma rozwiązania dla Pracowników Sektora Naftowego i Zaplecza, którzy od lat borykają się ze zwolnieniami i systematycznym uszczuplaniem świadczeń pracowniczych. W sprawozdaniu nie poruszyliśmy jeszcze kwestii największego podmiotu Grupy Kapitałowej jakim jest Polska Spółka Gazownictwa. Od momentu konsolidacji obszaru dystrybucji wiele procesów nie zostało właściwie dokończonych i nie wprowadzono mechanizmów zapewniających Spółce prowadzenie prawidłowego procesu technologicznego. Zmiana Zarządu Polskiej Spółki Gazownictwa otworzyła nowy rozdział w budowaniu jednolitego podmiotu, a przede wszystkim w dialogu społecznym i procesie konsultacji. Od wielu tygodni w Spółce pracują zespoły powołane przez Prezesa Zarządu PGNiG SA, które wypracowują nowy ład korporacyjny i nową umowę społeczną. Należy przede wszystkim podkreślić, że Zarząd Polskiej Spółki Gazownictwa utrzymał koszty pracy na poziomie ubiegłego roku co oznacza, że nie ma planowanych redukcji etatów. Ponadto, Strona Społeczna ma możliwość uczestniczenia w pracach nad nową strukturą organizacyjną, nowym systemem motywacyjnym i misją Spółki. Nie wszystkie rozmowy są łatwe, zespoły pracują wiele dni w tygodniu od rana do wieczora w trybie warsztatów, a ich członkowie muszą przynajmniej chwilowo marginalizować swoje życie rodzinne i prywatne. Nie każda koncepcja prezentowana przez Pracodawcę odpowiada oczekiwaniom społecznym, a przed Spółką i jej Załogą jest wiele pracy. Już dzisiaj wiemy, że jest wiele kwestii, na które Pracodawca i Strona Społeczna mają różne zdania i opinie. W Polskiej Spółce Gazownictwa planowane są głębokie zmiany strukturalne i mimo zapewnień Zarządu dotyczących gwarancji zatrudnienia dla wszystkich Pracowników, rzeczywistość może stworzyć Załodze wiele problemów związanych z alokacją Pracowników w nowej strukturze. W związku z planami reorganizacyjnymi, przedstawiciele związków zawodowych dążą do zawarcia porozumienia, które stworzy Pracownikom pewne gwarancje dotyczące zatrudnienia. Kończą się prace zespołu zajmującego się systemem motywacyjnym, w tym prace nad nowymi zapisami w zakładowym układzie zbiorowym pracy. W tym obszarze Załoga uzyskuje zapisy korzystniejsze od dotychczasowych. Uważamy, że cały proces stwarza wiele społecznych zagrożeń i kwestie tego rodzaju poruszamy we wszystkich, pracujących od ponad miesiąca, zespołach. Jednak należy przyznać, cały proces odbywa się transparentnie, w oparciu o konsultacje społeczne i dialog, co powoduje, że wśród Pracowników nie ma nerwowej atmosfery i strachu o zatrudnienie. Sytuacja ta pokazuje jak istotne jest podejście Pracodawcy do Załogi i jak ważny jest dialog w budowaniu wspólnego podmiotu. Koleżanki i Koledzy, Obecna sytuacja w PGNiG SA oraz w poszczególnych podmiotach Grupy Kapitałowej jest efektem błędnych decyzji mających wpływ na branżę, oraz wieloletnich zaniedbań inwestycyjnych. Ostatnie lata były dla Pracowników branży ciągłym pasmem programów i koncepcji, których nadrzędnym celem było wyłącznie osiągnięcie zysku. Taka polityka nie może sprawdzić się w przypadku kapitałochłonnej branży, która bez inwestycji i rozwoju nie przetrwa na trudnym strona 6 / 9

7 rynku. Oczywiście, PGNiG SA nadal osiąga ogromne zyski i dlatego w zewnętrznej ocenie branży tak mało istotne wydaje się, że niektóre Spółki Grupy Kapitałowej stoją na krawędzi upadku, a najbliższe miesiące mogą decydować o przyszłości polskiej nafty. Nasz Związek nigdy nie stał z boku, przez ostatnie lata walcząc wszelkimi sposobami o podmioty dające zatrudnienie naszym Załogom. W naszym odczuciu nie ma tutaj rozbieżności interesów Właścicieli, Pracodawców i Załóg, ponieważ stabilna i dokapitalizowana Spółka daje zatrudnienie, poczucie stabilizacji i godny byt Pracownikom i ich rodzinom. Wielokrotnie występowaliśmy do poprzedniego Rządu z apelem o odbudowę sektora i inwestycje w rozwój narodowej Firmy wskazując, że PGNiG SA, jako podmiot funkcjonujący w obszarze polityki paliwowo energetycznej, jak i w obszarze społecznym, nie może być nastawiony wyłącznie na zysk. Z tym poglądem zgadzało się wielu Posłów obecnie rządzącej partii, którzy w naszej walce o jedność i pozycję branży niejednokrotnie nas wspierali. Po zmianie politycznej w Polsce oczekiwania tysięcy Pracowników branży były budowane na tej właśnie podstawie, na priorytecie obecnego Rządu odnoszącym się do odbudowy i rozwoju narodowych firm. Pan Prezes Piotr Woźniak, wypowiadając się jeszcze jako ekspert opozycji, wielokrotnie podkreślał, jak duże znaczenie dla dywersyfikacji źródeł gazu ma silny i stabilny sektor naftowy, w którym kluczową rolę odgrywa wykwalifikowana Załoga. Nie wiemy co zmieniło się od tamtej pory skoro dzisiaj, zamiast działań zmierzających do naprawy sytuacji odchodzi się od tych poglądów i kolejny raz zawodzą nadzieje na uczciwy dialog społeczny. Nasz Związek przez ponad trzydzieści lat działalności nigdy w swoich działaniach nie zwrócił się przeciwko interesom Grupy Kapitałowej PGNiG. Zawsze staliśmy na stanowisku, że interes przedsiębiorstwa można i należy równoważyć ze sprawami pracowniczymi. Spółka PGNiG SA pełni służbę wobec społeczeństwa i z tej misji nasze Załogi wywiązują się zawsze wzorowo, uczciwie pracując, mimo zagrożeń dotyczących zatrudnienia, programów restrukturyzacyjnych i optymalizacyjnych, jak i zamrożenia płac. To Załoga, co podkreśla w swoich wypowiedziach Prezes Zarządu PGNiG SA, jest kluczem do wszelkiego sukcesu i Załoga miała największy udział w wypracowaniu zysku. Jako przedstawiciele Strony Społecznej uważamy, że Zarząd PGNiG SA, zarządzający zamożnym przecież podmiotem, powinien znaleźć instrumenty i rozwiązania wspierające podmioty w całej Grupie Kapitałowej. Szanowni Państwo, Od wielu lat nasz Związek buduje swoją pozycję, stając się częścią historii branży górnictwa naftowego i gazownictwa. Z pełną determinacją i odpowiedzialnością za realizację naszych statutowych celów podejmujemy działania, gdy w naszym odczuciu zagrożone są interesy pracownicze. Przez ostatnie lata dokonaliśmy zmian organizacyjnych, dzięki którym zbudowaliśmy efektywną strukturę, zdolną do skutecznego funkcjonowania mimo dynamicznie zmieniającego się otoczenia, mającego na naszą działalność bardzo duży wpływ. Struktura Pracodawcy, prawo pracy, prawo energetyczne, dyrektywy unijne są to podstawowe czynniki determinujące naszą codzienną pracę. Staramy się, aby każdy z liderów związkowych uzyskał wsparcie z centrali Związku w przypadku pojawiających się problemów, zapewniamy Związkowi i naszym Członkom obsługę prawną. Jesteśmy wysoko oceniani przez inne związki zawodowe, jak i przez partnerów społecznych. Jest to efekt naszej wspólnej pracy na rzecz Związku, a dzięki naszej współpracy możemy dzisiaj pochwalić się nowoczesną, profesjonalną organizacją pracowniczą. Współcześnie bardzo zmienił się profil lidera związkowego, który oprócz znajomości zagadnień dotyczących krajowego prawa pracy i prawa związkowego musi znać zagadnienia prawa energetycznego, regulacje unijne dotyczące środowiska pracy oraz wytyczne dla polityki energetycznej. Staramy się, aby nasi liderzy mieli możliwość podnoszenia swoich kwalifikacji i zdobywania wiedzy z wszelkich, związanych z naszą działalnością dziedzin. Od wieli lat realizujemy projekty, dzięki którym pozyskujemy środki unijne na prowadzenie konferencji, warsztatów i szkoleń. W ramach tej działalności zorganizowaliśmy szkolenia nie tylko dla liderów zasiadających w Organach Związku, ale i dla ogromnej grupy naszych Członków. Realizujemy również projekty międzynarodowe, w których naszymi partnerami są europejskie związki zawodowe działające w sektorach górnictwa nafty i gazu, energetycznym i górniczym. Spotkania w ramach tych projektów odbywają się w różnych państwach członkowskich Unii Europejskiej co daje nam możliwość nawiązania współpracy, wymiany doświadczeń, jak i zapoznania się z warunkami pracy w pokrewnych nam sektorach strona 7 / 9

8 w Unii Europejskiej. W ubiegłym miesiącu odbyło się posiedzenie Rady Krajowej połączone z warsztatami dotyczącymi prawa pracy. Również te warsztaty mogliśmy zorganizować w ramach spotkań krajowych jednego z projektów międzynarodowych. Wszystkie te działania prowadzimy bez nakładów finansowych ze strony naszego Związku, a wymagany z naszej strony udział w kosztach na realizację inicjatyw jest przeliczany jako wkład pracy zespołu biura Związku. Oznacza to, że pracujemy przy realizacji projektów bez pobierania wynagrodzenia i traktujemy to jako nasz wkład w działalność Związku. Ponadto, w ramach międzynarodowej współpracy podpisaliśmy memorandum z organizacją związkową z Chin, nasi przedstawiciele mogli gościć w ich kraju na zaproszenie naszych chińskich partnerów, w miesiącu czerwcu będziemy ich gościć w Polsce. Nie jesteśmy Organizacją, która stoi w miejscu, która się nie rozwija i nie rozumie otaczającego ją świata. Mamy wiedzę, doświadczonych liderów i doskonale zorganizowaną strukturę i są to zasoby, które zawsze wykorzystujemy dla dobra naszych Członków. Wszelkie działania naszego Związku, podobnie jak działalność każdej organizacji, wymagają nakładów finansowych. W ciągu ostatnich lat zmieniła się struktura naszych dochodów. Nieustanne reorganizacje i restrukturyzacje zatrudnienia w Grupie Kapitałowej spowodowały znaczny odpływ Członków i co za tym idzie zmniejszenie wpływów ze składek. Problem finansowania naszej Organizacji był omawiany na spotkaniach Prezydium i Rady Krajowej, wprowadziliśmy program oszczędnościowy, który zakładał zmniejszenie kosztów we wszystkich obszarach, poza działalnością dotyczącą Członków Związku. Mimo tych działań obecne dochody nie pozwoliłyby nam na realizację celów na wypracowanym poziomie w oparciu o właściwe dla naszej działalności standardy. W związku z tą sytuacją, po wielomiesięcznych konsultacjach społecznych, Rada Krajowa Związku, zgodnie z kompetencjami określonymi w Statucie podjęła decyzję o podniesieniu składki członkowskiej o złotówkę od Członka. Składka członkowska nie była waloryzowana od wielu lat, a jej wysokość była taka sama od momentu przekształcenia w jednolity Związek. W imieniu Prezydium dziękuję Państwu za konsultacje społeczne, w wyniku których zapadła decyzja Rady Krajowej. Koleżanki i Koledzy, Przed nami wiele pracy i wiele problemów, które pojawią się w naszej branży. Wszyscy czekaliśmy na zmianę licząc na to, że przyniesie ona powrót do standardów relacji w ramach zbiorowych stosunków pracy, które były budowane w branży przez wiele lat i niejednokrotnie właśnie dzięki tym zasadom, wypracowanym i uznawanym przez organizacje pracownicze i pracodawców, udało się rozwiązać nawet najpoważniejsze konflikty interesów. Należy podkreślić, że związki zawodowe nie roszczą sobie prawa do wpływania na sposób prowadzenia działalności gospodarczej, jednak udział Załogi w procesie decyzyjnym może przynieść same korzyści. To Pracownicy mają najlepszą wiedzę o bieżących procesach, oni najlepiej diagnozują problemy i obszary, które należy zmienić lub poprawić. Korzystanie z ogromnego potencjału, jakim jest doświadczenie, fachowość i wiedza własnych Pracowników powinno być priorytetem w budowaniu strategii gospodarczej. Wbrew opinii Pracodawców, nasz Związek nie ingeruje również w prawo do swobodnego dobierania kadry menadżerskiej. Wszyscy wiedzieliśmy, że zmiany na kluczowych stanowiskach nastąpią, co więcej wiele ze zmian jest przez Załogi akceptowanych. Niestety, w naszym odczuciu nie we wszystkich przypadkach wypowiedzenia są uzasadnione i nie wszyscy Pracodawcy prowadzą deklarowaną transparentną politykę kadrową. Trudno oczekiwać od organizacji związkowej, dla której ochrona pracy jest podstawą działalności, że nie będzie upominała się o ludzi, którzy zostali potraktowani niesprawiedliwie. Milczące przyzwolenie ze strony związków zawodowych na działania niezgodne z zasadami współżycia społecznego, nawet jeśli w świetle prawa nic im nie można zarzucić, mogą w konsekwencji doprowadzić do usankcjonowania bardzo niebezpiecznych praktyk. Przy wprowadzaniu zmian kadrowych należy mieć świadomość odpowiedzialności za los ludzi, którzy żyją i pracują w okolicznościach, na które nie zawsze mają wpływ. W procesach dotyczących przyszłości naszej branży wiele będzie zależało od ludzi, którzy zajmują kluczowe stanowiska. To oni będą kształtować relacje, a sposób ich podejścia do spraw pracowniczych zaważy na losie i przyszłości wielu ludzi. Naszym zadaniem będzie uważne śledzenie poczynań Pracodawców w budowaniu relacji w ramach zbiorowych stosunków pracy. Zdajemy sobie sprawę, że każdy potrzebuje czasu na odnalezienie się w nowej sytuacji, jednak jak pokazuje przykład Zarządu Polskiej Spółki Gazownictwa można do Załogi podjeść w sposób otwarty i uczciwy. Fakt zaproszenia szerokiej reprezentacji Strony Społecznej do procesu decyzyjnego, wysłuchanie problemów pracowniczych, a przede wszystkim prowadzenie dialogu społecznego wcale nie oznacza, że nie będzie strona 8 / 9

9 rozbieżności stanowisk na wielu płaszczyznach i nierzadko gorącej dyskusji. Wszyscy zdają sobie sprawę, że w budowaniu nowej struktury Spółki będzie wiele sprzecznych oczekiwań i przed wszystkimi wiele pracy. Jednak należy podkreślić, że Pracownicy Spółki pracują bez ogromnego napięcia jakie towarzyszy zmianom, a przede wszystkim funkcjonowania w niepewnej rzeczywistości. Nasze oczekiwania nie różnią się od nieustannie składanych deklaracji partii rządzącej oczekujemy przywrócenia dialogu społecznego, przywrócenia godności i szacunku dla ludzi pracy, uczciwych relacji, stabilizacji i spokojnej pracy. Niestety, obecnie sytuacja Pracowników Grupy Kapitałowej nie uległa poprawie, co więcej, w związku z oczekiwaniami jakie wiązały Załogi ze zmianą Zarządu PGNiG SA sposób działania Pracodawców powoduje ogromne rozgoryczenie, które może w efekcie doprowadzić do dużych napięć społecznych. Nowi Pracodawcy w znakomitej części nie zadają sobie trudu wniknięcia w sprawy swoich Załóg, nie starają się zbudować właściwych relacji, ignorują zdanie przedstawicieli organizacji pracowniczych i nie chcą rozmawiać. Wiele podjętych decyzji wywołuje poczucie niesprawiedliwości, a przede wszystkim strach o dalsze zatrudnienie, co może spowodować narastanie poważnego konfliktu. Fakt, iż większość Pracodawców nie przyjęła naszego zaproszenia na Zgromadzenie Delegatów, bojąc się stanąć twarzą w twarz z przedstawicielami Załogi, nawet nie starając się podjąć dialogu dotyczącego najważniejszych dla Pracowników kwestii, jest złą wróżbą dla stosunków w branży na przyszłość. Osobisty udział członków Zarządów był od wielu lat standardem, który w efekcie bardzo często pozwalał na wyjaśnienie w dyskusji wielu problemów i nawet w momentach największych konfliktów społecznych było zasadą, że w Zgromadzeniu Delegatów, które jest reprezentacją Pracowników z całej Grupy Kapitałowej, brali udział Pracodawcy. Nie wiemy na ile jest to szersza polityka obecnej władzy wobec spraw społecznych, a na ile jest to efekt indywidualnego podejścia nowych Członków władz w naszej branży, jednak każdy z nas ma świadomość, że określony system kształtują ludzie i to od ludzi zależy, jak ten system będzie działał. Z uwagą będziemy się przyglądać każdemu działaniu, jakie podejmą Pracodawcy naszej branży, ponieważ ostatnie ich decyzje nie są akceptowane społecznie i znacznie osłabiają zaufanie, jakim obdarzyli ich Pracownicy. Nasze Załogi to ludzie doświadczeni i oddani branży, dlatego też bezsprzecznie zasługują na szacunek i uczciwość ze strony Pracodawców. Zawsze podkreślamy oczywisty fakt, że to właśnie Pracownikom jak nikomu innemu zależy na powodzeniu podmiotu w którym pracują, zależy im na silnej i osiągającej sukcesy branży, ponieważ to da im stabilne zatrudnienie, poczucie godności i życie bez nieustannej obawy o przyszłość. Rzecz w tym, aby tę świadomość miał Zarząd PGNiG SA i Pracodawcy Grupy Kapitałowej, aby przyjęli do wiadomości, że obejmując najwyższe funkcje w branży stali się jej częścią, przyjmując odpowiedzialność za wiele tysięcy Pracowników. W dalszej części obrad będziemy mieli możliwość podjęcia dyskusji dotyczącej sytuacji Pracowników w poszczególnych podmiotach Grupy Kapitałowej i poruszenia najistotniejszych spraw, zaprezentowania wniosków i sugestii, jak również przyjmiemy kierunki dalszych działań. W imieniu Prezydium dziękuję Państwu za kolejny rok wspólnej pracy, życzę Państwu owocnych obrad i dziękuję za uwagę. Dariusz Matuszewski Przewodniczący OZZ GNiG strona 9 / 9