Scenariusz lekcji. Tytuł lekcji Powtórzenie i utrwalenie wiadomości o układzie pokarmowym. Data i miejsce realizacji Zespół Szkół w Żakowie

Transkrypt

1 Scenariusz lekcji Autor/ka / Autorzy: Grażyna Rechnio Trenerka wiodąca: Olga Wieczorek-Trzeciak Tytuł lekcji Powtórzenie i utrwalenie wiadomości o układzie pokarmowym. Data i miejsce realizacji Zespół Szkół w Żakowie Adresaci Uczniowie klasy II gimnazjum Cel CEL OGÓLNY: uczeń potrafi określić rolę składników pokarmowych dla organizmu CELE OPERACYJNE: uczeń wie, jaki wpływ na organizm mają dodatki do żywności, uczeń umie odczytać skład żywności i dokonać analizy jej składników, uczeń potrafi wybrać odpowiednie dla siebie produkty, uczeń umie interpretować informacje, uczeń dostrzega konieczność wdrożenia zasad racjonalnego żywienia w codziennym życiu, uczeń kształtuje poczucie odpowiedzialności za swoje zdrowie. Zaplanowany sposób ewaluacji Praca klasowa

2 Scenariusz ramowy Nazwa ćwiczenia i jego krótki opis Czas Materiały 1. Faza wprowadzająca - "Ciocia z Ameryki" 15 minut Uczniowie siedzą w kręgu. Kolejno opisują i pokazują produkt spożywczy, który chcieliby dostać od cioci z krótkim uzasadnieniem. 2. Faza realizacyjna - praca w grupach 20 minut Nauczyciel dzieli klasę na dwuosobowe grupy i rozdaje karty pracy oraz opakowania wybranych produktów. Wyjaśnia jakie jest zadanie uczniów: należy przeczytać skład produktów których opakowania leżą przed grupą i posegregować je wg kolumn z kart pracy. Każda grupa po wykonaniu tego zadania skupia się na dodatkach do żywności i na podstawie otrzymanych materiałów kwalifikuje je na szkodliwe i nieszkodliwe. Poszczególne grupy prezentują swoje wyniki. Nauczyciel wspólnie z klasą porównuje produkty z poszczególnych grup i stara się wybrać produkty o najzdrowszym składzie (tzn. z najmniejszą ilością dodatków, lub dodatków nieszkodliwych) Uczniowie uzasadniają dlaczego istotne jest czytanie informacji na opakowaniach Wnioskują czy należy dokonywać wyboru w codziennych zakupach żywnościowych. 3. Faza podsumowująca - "Kostka" 10 minut Uczniowie siedzą w kręgu. Rzucają kostką, na której ściankach są po 3 produkty spożywcze. Zadaniem ucznia, do którego zostanie rzucona kostka jest wybranie najzdrowszego z nich i krótkie uzasadnienie (etykiety produktów umieszczonych na kostce są dostępne dla uczniów).

3 Szczegółowe materiały dla nauczyciela/nauczycielki KARTA PRACY Zadanie 1 Podzielcie składniki podane na opakowaniach i umieśćcie je w poszczególnych kolumnach tabeli: produkt białka cukry tłuszcze witaminy dodatki sztuczne baton czekoladowy jogurt owocowy

4 chipsy cola Zadanie 2 Wszystkie składniki z kolumny dodatki sztuczne podzielcie na szkodliwe i nieszkodliwe, korzystając z materiałów, które otrzymaliście.

5 dodatki sztuczne baton czekoladowy jogurt owocowy chipsy cola szkodliwe nieszkodliwe szkodliwe nieszkodliwe szkodliwe nieszkodliwe szkodliwe nieszkodliwe

6 Wykaz niektórych dodatków do żywności DODATKI NIESZKODLIWE DODATKI PODEJRZANE

7 DODATKI WYWOŁUJĄCE ZABURZENIA JELITOWE DODATKI WYWOŁUJĄCE ZABURZENIA TRAWIENNE (ŻOŁĄDKOWE) DODATKI WYWOŁUJĄCE CHOROBY SKÓRY DODATKI WYWOŁUJĄCE UCZULENIE NERWOWE (WYSYPKI) 220 DODATKI NISZCZĄCE WITAMINY Z GRUPY B DODATKI WYWOŁUJĄCE CHOROBY NACZYŃ KRWIONOŚNYCH (ZABURZENIA CIŚNIENIA)

8 DODATKI NIEBEZPIECZNE (REAKCJE ALERGICZNE) DODATKI BARDZO NIEBEZPIECZNE DODATKI RAKOTWÓRCZE DODATKI ZAKAZANE Źródło:

9 Dodatki spożywcze Barwniki Dodatki do żywnosci E i ich wpływ na organizm człowieka: E 100 nieszkodliwy (kurkumina) E 101 nieszkodliwy (rybaflawina) E 102 niebezpieczny (tartaksyna) E 103 zabroniony E 104 podejrzany (żółć benzopirydrynowa) E 105 zabroniony E 110 niebezpieczny (żółć pomarańczowa S) E 111 zabroniony E 120 niebezpieczny (koszenilina) E 121 zabroniony E 122 podejrzany (azorubina) E 123 bardzo niebezpieczny (barwnik amoniakalny) E 124 niebezpieczny (róż koszenilinowa) E 125 zabroniony E 126 zabroniony E 127 niebezpieczny (erytozyna) E 130 zabroniony E 131 rakotwórczy (błękit patentowy) E 132 nieszkodliwy (indygotyna) E 140 nieszkodliwy (chlorofil) E 141 podejrzany (związek chlorofilowy) E 142 rakotwórczy (zieleń lisaminowa) E 150 podejrzany (karmel) E 151 podejrzany (czerń brylantowa B.N.) E 152 zabroniony E 153 nieszkodliwy (węgiel drzewny) E 160 nieszkodliwy (karotenoidy) E 161 nieszkodliwy (ksantofil) E 162 nieszkodliwy (betanina) E 163 nieszkodliwy (antocyjan) E 170 nieszkodliwy (węglan wapnia) E 171 podejrzany (dwutlenek tytanu; zabroniony w Polsce) E 172 podejrzany (tlenki i wodorotlenki żelaza) E 173 podejrzany (aluminium) E 174 nieszkodliwy (srebro) E 175 nieszkodliwy (złoto) E 180 podejrzany (pigment rubinowy) E 181 -tanina; niebezpieczny; Konserwanty E 200 nieszkodliwy (kwas sorbowy), sery, margaryny i inne E 201 nieszkodliwy (sól sodowa kwasu sorbowego), sery, margaryny i inne E 202 nieszkodliwy (sól potasowa kwasu sorbowego), sery, margaryny i inne E 203 nieszkodliwy (sól wapniowa kwasu sorbowego), sery, margaryny i inne E 210 rakotwórczy (benzoesan), napoje gazowane, majonezy, marynaty, konserwy owocowe i warzwyne, sałatki E 211 rakotwórczy (benzoesan sodu) E 212 rakotwórczy (benzoesan potasu) E 213 rakotwórczy (benzoesan wapnia) E 214 rakotwórczy (benzoesan etylu) E 215 rakotwórczy (benzoesan estru etylowego) E 216 rakotwórczy (benzoesan propylu) E 217 rakotwórczy (benzoesan estru propylu) E 218 rakotwórczy (benzoesan metylu) E 219 rakotwórczy (benzoesan estru metylu) E 220 niszczy witaminę B12 (bezwodnik siarki), soki owocowe i koncentraty, wino, suszone owoce E 221 zakłóca czynności jelit (siarczyn sodu) E 222 zakłóca czynności jelit (dwusiarczyn sodu) E 223 zakłóca czynności jelit (metadwusiarczyn sodu) E 224 zakłóca czynności jelit (metadwusiarczyn potasu) E 226 zakłóca czynności jelit (siarczyn wapnia) E 227 zakłóca czynności jelit (dwusiarczyn wapnia) E 230 zakłóca czynności skóry (dwufenyl), owoce cytrusowe (zabezpieczenie skórek przed owadami) E 231 zakłóca czynności skóry (ortofenylofenol) E 232 zakłóca czynności skóry (ortofenyl sodu) E 233 zakłóca czynności skóry (2, 4 - thiaxolyl) E 236 nieszkodliwy (kwas mrówkowy), ryby wędzone, surowe soki owocowe E 237 nieszkodliwy (mrówczan sodu) E 238 nieszkodliwy (mrówczan wapnia) E 239 rakotwórczy (heksamina) E 249 szkodzi przy nadciśnieniu (azotyn potasu), wędliny E 250 szkodzi przy nadciśnieniu (azotyn sodu), wedliny E 251 szkodzi przy nadciśnieniu (azotan sodu), sery podpuszczkowe i topione E 252 szkodzi przy nadciśnieniu (azotan potasu), sery podpuszczkowe i topione E 260 nieszkodliwy (kwas octowy), marynaty: śledzie, grzyby, sałatki E 261 nieszkodliwy (octan potasu) marynaty: śledzie, grzyby, sałatki E 262 nieszkodliwy (dwuoctan sodu) marynaty, śledzie, grzyby, sałatki E 263 nieszkodliwy (octan wapnia) marynaty, śledzie, grzyby, sałatki E 270 nieszkodliwy (kwas mlekowy) E 280 nieszkodliwy (kwas propionowy) E 281 nieszkodliwy (sól sodowa kwasu propionowego)

10 E 282 nieszkodliwy (sól wapniowa kwasu propionowego) E 283 nieszkodliwy (sól potasowa kwasu propionowego) E 290 zakłóca czynnosci jelit (dwutlenek węgla), konserwant; napoje, wody mineralne E szkodliwy; wycofany w USA; Antyutleniacze (antyoksydanty) Emulgatory (zagęszczacze) E 300 nieszkodliwy (witamina C) E 301 nieszkodliwy (sól sodowa kwasu askorbinowego) E 302 nieszkodliwy (sól wapniowa kwasu askorbinowego) E 304 nieszkodliwy (kwas palmitynowy) E 306 nieszkodliwy (witamina E) E 307 nieszkodliwy (witamina E jako produkt syntezy) E 308 nieszkodliwy (witamina E jako produkt syntezy) E 309 nieszkodliwy (witamina E jako produkt syntezy) E 310 powoduje wysypki (galusan propylowy) E 311 powoduje wysypki (galusan octylowy) E 312 powoduje wysypki (galusan dodecylowy) E 320 zwiększa poziom cholesterolu, zabroniony (BHA) E 321 zwiększa poziom cholesterolu, zabroniony (BHT) E 322 nieszkodliwy (lecytyna) E 325 nieszkodliwy (sól sodowa kwasu mlekowego), sery, pieczywo, pasztety E 326 nieszkodliwy (sól potasowa kwasu mlekowego) E 327 nieszkodliwy (sól wapniowa kwasu mlekowego), desery w proszku E 330 rakotwórczy (kwas cytrynowy), odpady poprodukcyjne cukru; różne E 331 nieszkodliwy (sól sodowa kwasu cytrynowego) E 332 nieszkodliwy (sól potasowa kwasu cytrynowego) E 333 nieszkodliwy (sól wapniowa kwasu cytrynowego) E 334 nieszkodliwy (kwas winowy) E 335 nieszkodliwy (sól sodowa kwasu winowego) E 336 nieszkodliwy (sól potasowa kwasu winowego) E 337 nieszkodliwy (sól wapniowa kwasu winowego), sery, przetwory mięsne E 338 zakłóca trawienie (kwas ortofosforowy) E 339 zakłóca trawienie (sól sodowa kwasu ortofosforowego) E 340 zakłóca trawienie (sól potasowa kwasu ortofosforowego) E 341 zakłóca trawienie (sól wapniowa kwasu ortofosforowego) E podejrzany; E podejrzany; E 400 nieszkodliwy (kwas alginowy) E 401 nieszkodliwy (alginian sodowy) E 402 nieszkodliwy (alginian potasowy) E 403 nieszkodliwy (alginian amonowy) E 404 nieszkodliwy (alginian wapniowy) E 405 nieszkodliwy (alginian propylenowo - glikolowy) E 407 zakłóca trawienie (karagenan) E 450 zakłóca trawienie (fosforany) E 461 zakłóca trawienie (metyloceluloza) E zaburzenia żołądka, rakotwórczy (związki celulozy); E zaburzenia żołądka, rakotwórczy (związki celulozy); E może zawierać składniki z uboju zwierząt; nie dopuszczony w Polsce; E podejrzany; może zawierać składniki z uboju zwierząt; E podejrzany; może zawierać składniki z uboju zwierząt; w Polsce niedopuszczona wersja E 472 d, e, f; E nieszkodliwy; może zawierać składniki z uboju zwierząt; E nieszkodliwy; może zawierać składniki z uboju zwierząt; znajduje się w margarynach; nie dopuszczony w Polsce; E może zawierać składniki z uboju zwierząt;

11 E sól kwasu EDTA; nie dopuszczony w Polsce; E podejrzany, zaburzenia żołądka (ester propylenowo- glikolowy); może zawierać składniki z uboju zwierząt; E może zawierać składniki z uboju zwierząt; E nieszkodliwy; E mogą zawierać składniki z uboju zwierząt; E mogą zawierać składniki z uboju zwierząt; Inne E 500a - węglan sodu, soda - syntetyczny, regulator kwasowości; różne E 500b - wodorowęglan sodu (kwaśny węglan sodu), soda oczyszczona - syntetyczny, regulator kwasowości, środek spulchniający; sery, wypieki i inne E 501a - węglan potasu - syntetyczny, regulator kwasowości; różne E 501b - wodorowęglan potasu (kwaśny węglan potasu) - syntetyczny, regulator kwasowości, środek spulchniający; różne E 503a - węglan amonu - syntetyczny, regulator kwasowości, środek spulchniający; różne E 503b - wodorowęglan amonu (kwaśny węglan amonu) - syntetyczny, regulator kwasowości, środek spulchniający; różne (podczas pieczenia ulatnia się całkowicie) E węglan magnezu - syntetyczny, środek spulchniający; różne E chlorek potasu - konserwy, wędliny i wyroby garmażeryjne, nieszkodliwy; E silnie żrące; E silnie żrące; E żelazocyjanek potasu - syntetyczny, usuwa jony żelaza; sól kuchenna, wino E glukoniany - syntetyczny, przeciwdziałają zbrylaniu; sproszkowane produkty żywnościowe E kwas L-glutaminowy - syntetyczny, wzmocnienie smaku potraw; przyprawy, koncentraty zup w proszku, konserwy mięsne i inne E glutaminian sodu - syntetyczny, wzmocnienie smaku potraw E podejrzany; E może zawierać składniki z uboju zwierząt; E dwutlenek krzemu i krzemiany; nie dopuszczony w

12 Polsce; E może zawierać składniki z uboju zwierząt; nie dopuszczony w Polsce; E może zawierać składniki z uboju zwierząt; E może zawierać składniki z uboju zwierząt; E może zawierać składniki z uboju zwierząt; E może zawierać składniki z uboju zwierząt; E silikon; nie dopuszczony w Polsce; E wosk pszczeli; nieszkodliwy; E może zawierać składniki z uboju zwierząt; E może zawierać składniki z uboju zwierząt; E aspartam; podejrzany o powodowanie raka mózgu; Źródło: