INWENTARYZACJA ODTWORZENIOWA ZABYTKOWEJ STOLARKI OKIENNEJ

Transkrypt

1 PRACOWNIA ARTHER SYLWIA HLIWIADCZYN ul. Wenecka 1, Morąg, NIP , REGON INWENTARYZACJA ODTWORZENIOWA ZABYTKOWEJ STOLARKI OKIENNEJ LOKALIZACJA: ul. Warszawska 16/5 w Olsztynie AUTOR OPRACOWANIA: mgr Sylwia Hliwiadczyn OLSZTYN, kwiecień 2017 r. P R O J E K T C H R O N I O N Y P R A W E M A U T O R S K I M

2 ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA: 1. OPIS TECHNICZNY DO INWENTARYZACJI KONSERWATORSKIEJ ZABYTKOWEJ STOLARKI OKIENNEJ zlokalizowanej w kamienicy przy ul. Warszawskiej 16/5 w Olsztynie. I. PODSTAWA OPRACOWANIA II. PRZEDMIOT OPRACOWANIA III. OPIS I CHARAKTERYSTYKA STANU ISTNIEJĄCEGO IV. DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA STANU ISTNIEJĄCEGO V. ZAŁOŻENIA PROJEKTOWE VI. INFORMACJE DODATKOWE 2. CZĘŚĆ RYSUNKOWA: - rys. nr 1 OKNO O1 - Widoki i przekroje, sk. 1:10 - rys. nr 2 OKNO O1 - Przekrój pionowy A-A, sk. 1:1 - rys. nr 3 OKNO O1 - Przekrój poziomy B-B, sk. 1:1 - rys. nr 4 - OKNO O1 - Detal listwa przymykowa, sk. 1:1 - rys. nr 5 - OKNO O1 - Elementy metalowe, sk. 1:1 - rys. nr 6 OKNO O2 - Widoki i przekroje, sk. 1:10 - rys. nr 7 OKNO O2 - Przekrój C-C, sk. 1:1 - rys. nr 8 - OKNO O2 - Elementy metalowe, sk. 1:1 3. PRZYGOTOWANIE ZAWODOWE: UPRAWNIENIA BADACZA ARCHITEKTURY ORAZ ZAŚWIADCZENIE O ODBYCIU PRAKTYK ZAWODOWYCH. 2

3 OPIS TECHNICZNY do INWENTARYZACJI KONSERWATORSKIEJ ZABYTKOWEJ STOLARKI OKIENNEJ zlokalizowanej w kamienicy przy ul. Warszawskiej 16/5 w Olsztynie. I. PODSTAWA OPRACOWANIA: 1.1. Zlecenie inwestora tj. Gmina Olsztyn z upoważnienia Zakładu Lokali i Budynków Komunalnych, ul. Cicha 5 Olsztyn Wytyczne Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków dotyczące opracowania dokumentacji stolarki okiennej w budynkach zabytkowych Wizja lokalna Pomiary stanu istniejącego obiektu. II. PRZEDMIOT OPRACOWANIA. Przedmiotem niniejszego opracowania jest inwentaryzacja odtworzeniowa stolarki okiennej kamienicy przy ul. Warszawskiej 16 w lokalu nr 5. Ilość sztuk: 4 Ilość typów stolarek: 2 Olsztyn, ul. Warszawska 16/5, Lokalizacja okien na elewacji szczytowej. 3

4 III. OPIS I CHARAKTERYSTYKA STANU ISTNIEJĄCEGO. TYP O1/1 O1/2 LOKALIZACJA, ROZWIĄZANIE FUNKCJONALNE Okno doświetlające mieszkanie w elewacji szczytowej, w strefie poddasza w osi II i III budynku. MATERIAŁ, TECHNIKA, KONSTRUKCJA Okno w konstrukcji skrzynkowej, rozwierane do wewnątrz, wykonane z drewna sosnowego, malowane. Składa się z ośmiu skrzydeł. Ramiaki mocowane na czop przelotowy. Łączenia wzmocnione blaszkami kątowymi. Ościeżnica mocowana na stalowe kotwy osadzone w murze. Założenia ogólne Okno dwudzielne, dwupoziomowe, czterokwaterowe. Dzielone ślemieniem na 2/3 wysokości. Skrzydła 4 sztuki jednodzielne, jednopoziomowe, jednokwaterowe. Skrzydła dzielą proste listwy przymykowe. PARAPET, OKAPNIKI Drewniany, prosty z zaokrągloną krawędzią Okucia Wszystkie skrzydła zawieszone są na dwóch parach zawiasów czopowych. System zamykania Skrzydła zamykane na zasuwnicę domykaną góra dół, wpuszczaną pod listwę przymykową, zasuwnica obsługiwana klamką dwuskrzydełkową mocowaną w centralnym punkcie listwy. DEKORACJA Brak dekoracji CECHY STYLOWE Brak cech stylowych STAN ZACHOWANIA KONSTRUKCJA SKRZYDŁA ZEW. SKRZYDŁA WEW. PARAPET SYSTEMY ZAMYKANIA ZAWIASY KLAMKI ELEMENTY PIERWOTNE ELEMENTY WTÓRNE TAK TAK TAK TAK TAK TAK TAK PRZEPROWADZONE PRACE ZNISZCZENIA I ICH PRZYCZYNY BRAKI - Wymieniono stolarki okienne, kilkukrotnie przemalowano stolarki. Skrzydła zewnętrzne zachowały się w bardzo złym stanie, drewno jest osłabione, spękane, warstwy malarskie odspajają się, widoczne ubytki mechaniczne. Nieszczelność skrzydeł powoduje przenikanie wody opadowej do wewnątrz ościeżnicy. Użyto drewna słabej jakości. Brak konserwacji. PODSUMOWANIE STOLARKA OKIENNA JEST WTÓRNA I BEZSTYLOWA - KWALIFIKUJE SIĘ DO WYMIANY 4

5 TYP wzór LOKALIZACJA, ROZWIĄZANIE FUNKCJONALNE Okno doświetlające mieszkanie w elewacji szczytowej w strefie I piętra. MATERIAŁ, TECHNIKA, KONSTRUKCJA Okno pierwotnie w konstrukcji skrzynkowej, rozwierane do wewnątrz, wykonane z drewna sosnowego, malowane. Składało się z ośmiu skrzydeł. W 2/3 wysokości profilowane ślemię. Ramiaki mocowane na czop przelotowy. Łączenia wzmocnione blaszkami kątowymi. Ościeżnica mocowana na stalowe kotwy osadzone w murze. Założenia ogólne Okno dwudzielne, dwupoziomowe, czterokwaterowe, dzielone ślemieniem na 2/3 wysokości. Skrzydła nadslemienia 4 sztuki jednodzielne, jednopoziomowe, jednokwaterowe. Skrzydła dzieli listwa przymykowa w formie słupka- kolumny o okrągłym przekroju z profilowaną bazą i kapitelem. Skrzydła podślemienia 4 sztuki jednodzielne, jednopoziomowe, jednokwaterowe. Skrzydła dzieli listwa przymykowa w formie słupka- kolumny o okrągłym przekroju z profilowaną bazą i kapitelem. PARAPET, OKAPNIKI Drewniany z rynienką przebiegającą przez całą jego długość, szeroki, o profilowanej krawędzi. Okucia Wszystkie skrzydła zawieszone są na dwóch parach zawiasów czopowych. System zamykania Skrzydła zamykane na zasuwnicę domykaną góra dół, wpuszczaną pod listwę przymykową, zasuwnica obsługiwana klamką dwuskrzydełkową mocowaną w centralnym punkcie listwy. DEKORACJA Bogato profilowane, wydatne ślemię. Listwy przymykowe skrzydeł zewnętrznych w formie kolumny z profilowaną bazą i kapitelem. CECHY STYLOWE Okno posiada cechy klasycyzujące o charakterystycznym detalu spotykanym na olsztyńskich budynkach powstałych na pocz. XIX wieku. Okna o takich profilach i zdobieniach znajdują się miedzy innymi w kamienicy przy ul. Mochanckiego 4 i 2, Łukasińskiego 1, Orkana 5. 5

6 TYP O2/1 O2/2 LOKALIZACJA, ROZWIĄZANIE FUNKCJONALNE Okno doświetlające mieszkanie w elewacji szczytowej, w strefie poddasza w osi I i IV budynku. MATERIAŁ, TECHNIKA, KONSTRUKCJA Okno w konstrukcji krosnowej, wyjmowane, wykonane z drewna sosnowego, malowane. Składa się z jednego skrzydła. Ościeżnica mocowana na stalowe kotwy osadzone w murze. Założenia ogólne Okno krągłe, jednodzielne, jednopoziomowe, jednokwaterowe. Skrzydła 1 sztuka jednodzielne, jednopoziomowe, jednokwaterowe. PARAPET, OKAPNIKI Bez parapetu Okucia Stalowe kotwy, zakrętki dźwigniowe, gałki. System zamykania Skrzydło domykają zakrętki dźwigniowe jednoskrzydełkowe - 2 sztuki DEKORACJA Brak dekoracji CECHY STYLOWE Część zespołu okien historyzujących. STAN ZACHOWANIA KONSTRUKCJA SKRZYDŁA PARAPET SYSTEMY ZAMYKANIA ZAWIASY KLAMKI ELEMENTY PIERWOTNE TAK brak Nie dotyczy TAK Nie dotyczy brak ELEMENTY WTÓRNE PRZEPROWADZONE PRACE ZNISZCZENIA I ICH PRZYCZYNY BRAKI PODSUMOWANIE Kilkukrotne przemalowanie, brak skrzydeł w obu stolarkach. Okna zachowane w bardzo złym stanie. Pozostały jedynie ościeżnice. Ich drewno jest silnie wypłukane i przesuszone. Elementy metalowe skorodowane. Brak skrzydeł w obydwu oknach. STOLARKA OKIENNA JEST NIEKOMPLETNA I W ZŁYM STANIE - ZALECA SIĘ REKONSTRUKCJĘ NA PODSTAWIE ZACHOWANEGO ORYGINAŁU. 6

7 IV. DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA STANU ISTNIEJĄCEGO. Fot. 1. Olsztyn. ul. Warszawska 16/5. Widok na okno O1 od strony wewnętrznej. Fot. 2. Olsztyn. ul. Warszawska 16/5. Zbliżenie pokazuje zły stan zachowania drewna i ościeżnicy oraz daleko posuniętą korozję elementów metalowych. 7

8 Fot. 3. Fotografia pokazuje zachowane analogiczne okno w kamienicy przy ul. Mochnackiego 2. Fot. 4. Olsztyn, ul. Mochnackiego 2, zbliżenie na detale ślemię oraz kapitele półkolumn. 8

9 Fot. 5. Olsztyn. ul. Warszawska 16/5. Okno typ O2, zbliżenie pokazuje brak ramy okiennej. Szybę zamocowano bezpośrednio we wręgi ościeżnicy. 9

10 V. ZAŁOŻENIA PROJEKTOWE. Po wizji lokalnej i wnikliwej analizie stanu zachowania stolarki okiennej, ze względu na jej zły stan zachowania, nieszczelność oraz wtórny charakter, zaleca się ich wymianę. Okna do wymiany zaznaczone są na fotografii str. 3 opracowania. Nowe stolarki należy wykonać ściśle według inwentaryzacji stolarki historycznej zawartej w opracowaniu. Okno odtwarza się na wzór istniejących pierwotnych okien zachowanych w sąsiednich kamienicach, oraz na podstawie odtworzonych okien w badanej kamienicy znajdujących się na I piętrze. ODTWARZA SIĘ: - konstrukcję skrzynkową, - taką samą ilość skrzydeł i sposób rozwierania, - identyczne profile krawędzi ramiaków, ślemienia i listew przymykowych z kolumienką. Okna należy wykonać z wysezonowanego litego drewna sosnowego. Zastosować historyczne połączenia poszczególnych elementów tj. łączenie ramiaków i ościeżnicy na czop, wzmocnienie połączeń ramiaków blachami kątowymi. Poprawne osadzenie szprosów w gniazdach wykonanych w ramiakach. Dokładne odwzorowanie wszystkich występujących profili i detali. Okucia jak zawiasy, systemy zamykania i klamki, odtworzyć na wzór zinwentaryzowanych, uwzględniając zalecany materiał, kształt i ozdobne opracowanie. Stolarkę przed malowaniem zabezpieczyć preparatem owadobójczym Hylotox firmy Altax bądź równoważnym, po wchłonięciu preparatu, wygładzić mechanicznie powierzchnię drewna drobnym papierem ściernym. Elementy metalowe odtłuścić i pokryć warstwą podkładową antykorozyjną firmy Hammerite bądź taniną w 5% roztworze etanolu. Malować całość dwukrotnie farbą ftalową półmatową firmy Tikkurila bądź równoważną na kolor określony w badaniach konserwatorskich. Oszklić szybą pojedynczą na wzór historycznej, szklenie wykonać metodą tradycyjną na kit bądź sylikonem. Kit (sylikon) pomalować w kolorze stolarki. Okna należy osadzić przy pomocy stalowych kotew, stosując ich rozstaw zgodny z normą budowlaną. Po osadzeniu, szczelinę między ościeżnicą, a ścianą wypełnić pianką poliuretanową, która pozwoli na swobodną pracę drewna. Po zakończeniu prac związanych z osadzeniem stolarki, uzupełnić tynki wewnętrzne i zewnętrzne zgodnie z oryginałem. Zamontować uszczelki do ościeżnicy, podnosząc ich parametry termiczne. 10

11 VI. INFORMACJE DODATKOWE. - Przed przystąpieniem do prac, zaleca się sprawdzenie wymiarów okna na miejscu. - Do realizacji ww. prac należy zastosować materiały najwyższej jakości o odpowiednio dobranych parametrach technicznych, co zapewni dobrą współpracę poszczególnych elementów. - Wszystkie prace należy wykonać zgodnie ze sztuką budowlaną, z zachowaniem wszelkich norm i technologią odpowiadającą zabytkowemu charakterowi obiektu. - Rekonstrukcję stolarek należy zlecić osobom posiadającym wymagane kwalifikacje, wiedzę i doświadczenie. - Ze względu na historyczny charakter budynku, wymagany jest nadzór z ramienia Inwestora nad poprawnością wykonania stolarek zgodnie z projektem oraz ich wykończenie warstwą malarską zgodną z badaniami konserwatorskimi. 11

12 2. CZĘŚĆ RYSUNKOWA 12

13 3. PRZYGOTOWANIE ZAWODOWE: UPRAWNIENIA BADACZA ARCHITEKTURY ORAZ ZAŚWIADCZENIE O ODBYCIU PRAKTYK ZAWODOWYCH. 13

14 14

15 15

16

17

18

19

20

21

22

23

24