Spis treści Rozdział 1. Nieruchomość w prawie cywilnym

Transkrypt

1 Wykaz skrótów... XXI Rozdział 1. Nieruchomość w prawie cywilnym Własność Współwłasność Współwłasność przymusowa Współwłasność rzeczy a współwłasność spadku Współwłasność rzeczy a wspólny majątek małżonków Rzeczy Rzeczy ruchome i nieruchomości Nieruchomość gruntowa Części składowe gruntu Urządzenia przesyłowe Pożytki z rzeczy Nieruchomości rolne Gospodarstwo rolne Ewidencja gruntów i budynków Ustrój rolny Działki Użytkowanie wieczyste Nieruchomość budynkowa Nieruchomości lokalowe Sposoby powstania odrębnej własności lokali Ustanowienie odrębnej własności na rzecz nabywcy Jednostronna czynność prawna Zniesienie współwłasności Publiczny zasób mieszkaniowy Lokale użytkowe Garaże Lokale w spółdzielni mieszkaniowej Księgi wieczyste Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych Ograniczone prawa rzeczowe Użytkowanie Służebność Służebność przesyłu... 41

2 VI Spis treści 17. Hipoteka Definicja Rodzaje hipoteki Hipoteka w Ordynacji podatkowej Posiadanie Rozdział 2. Nieruchomości w prawie podatkowym Wprowadzenie Podatek dochodowy od osób fizycznych Nieruchomość, część, udział Grunty. Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki mieszkalne Lokale mieszkalne Podatek dochodowy od osób prawnych Sprzedaż lokalu a wydanie rzeczy Grunty. Prawo wieczystego użytkowania gruntów Budynki, lokale Podatek od towarów i usług Towar. Dostawa towaru Nieruchomości Grunt Tereny Budynki i lokale Budowle Miejsce opodatkowania Podatek od czynności cywilnoprawnych Podatek od nieruchomości, podatek rolny i leśny Inne pojęcia cywilnoprawne w ustawach podatkowych Rozdział 3. Podstawowe pojęcia prawa podatkowego Obowiązek podatkowy. Zobowiązanie podatkowe Określenie i ustalenie zobowiązania podatkowego Podatnik, płatnik Podatnik w podatku dochodowym Podatnik w podatku VAT Faktura VAT Podatnik w podatku od czynności cywilnoprawnych Podatnik w podatku od nieruchomości, podatku rolnym oraz leśnym Odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe Odpowiedzialność podatnika Odpowiedzialność płatnika Odpowiedzialność osób trzecich Odpowiedzialność małżonka Odpowiedzialność członków rodziny Odpowiedzialność nabywcy majątku... 85

3 VII Odpowiedzialność oddającego rzecz w użytkowanie Odpowiedzialność dzierżawcy Terminy Obliczanie terminu Informacje podatkowe Czynności sprawdzające Kontrola podatkowa Zakończenie kontroli Postępowanie podatkowe Dowody Decyzja podatkowa Indywidualna wykładnia prawa Skutki wydanej interpretacji Rozdział 4. Czynności prawne na rynku nieruchomości Uwagi ogólne Czynności prawne jednostronne i dwustronne Czynności prawne jednostronnie i dwustronnie zobowiązujące Czynności prawne zobowiązujące i rozporządzające Czynności prawne konsensualne i realne Kwalifikacja czynności prawnej Strony Wielość stron Zdolność do czynności prawnych Majątek małoletniego Dochody małoletniego Rozporządzenie nieruchomością przez małżonków Nieruchomość jako składnik majątku wspólników spółki cywilnej Prawidłowa reprezentacja stron Forma czynności prawnej Forma ad solemnitatem. Akt notarialny Forma ad probationem Forma pisemna Forma pisemna z urzędowo poświadczoną datą Forma pisemna z podpisami notarialnie lub urzędowo poświadczonymi Język czynności prawnej Język i waluta faktury VAT Wady oświadczenia woli. Nieważność umowy Skutki podatkowe czynności nieważnej z mocy prawa Warunek Przedmiot umowy Nominalizm. Zasada walutowości

4 VIII Spis treści 9. Niedozwolone klauzule umowne Dodatkowe zastrzeżenia umowne Kara umowna Kara umowna a podatek VAT Kara umowna a podatki dochodowe Zadatek Zadatek a podatki dochodowe Zadatek a podatek VAT Umowne prawo odstąpienia. Odstępne Odsetki Odsetki umowne Rozłożenie na oprocentowane raty a podatek VAT Odsetki za zwłokę Inne świadczenie (datio in solutum) Nowacja Zawieranie umów przez pełnomocnika Prokura Fiducjarne nabycie nieruchomości Umowa przedwstępna Orzeczenie sądu zastępujące oświadczenie woli Umowy przenoszące własność nieruchomości Przetarg i aukcja Charakter umów przenoszących własność nieruchomości Umowy zawierane pod warunkiem Prawo pierwokupu nieruchomości Rozwiązanie umowy przenoszącej własność nieruchomości Odstąpienie od umowy Rozdział 5. Działalność gospodarcza w prawie podatkowym Uwagi ogólne Definicja działalności gospodarczej w prawie podatkowym Zapłata podatku Informacje podatkowe Rachunki Odpowiedzialność za zaległości podatkowe Podatek dochodowy od osób prawnych Przychody z działalności gospodarczej Podatek dochodowy od osób fizycznych Przychody z działalności gospodarczej Podatek od towarów i usług Obrót nieruchomościami Produkcja Wynajmowanie nieruchomości Działalność niezgodna z prawem Rozdział 6. Amortyzacja podatkowa

5 IX 1. Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów Wyłączenia z amortyzacji podatkowej Grunty i prawo wieczystego użytkowania gruntów Zaprzestanie działalności Spółdzielcze zasoby mieszkaniowe Wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów Zwrócone wydatki Nieruchomości oddane do nieodpłatnego używania Nieruchomości nabyte nieodpłatnie Wkład do spółki zaliczony na kapitał zapasowy Środki trwałe Własność Nabycie i wytworzenie Kompletność i zdatność do użytku Przewidywany okres używania Klasyfikacja Środków Trwałych Grunty Budynki Lokale Budynek jako samodzielny środek trwały Budowle Wartości niematerialne i prawne Spółdzielcze prawa do lokali Rozpoczęcie amortyzacji. Data wpisu do ewidencji Przekazanie do używania Nabycie własności Ujawnienie środka trwałego Ewidencja środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych Majątek trwały o wartości poniżej 3500 złotych Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Wykaz środków trwałych Podstawa odpisów amortyzacyjnych Nabycie odpłatne Nabycie udziału w nieruchomości Część nieruchomości Aport Zamiana Nabycie przedsiębiorstwa Nieodpłatne nabycie Wytworzenie majątku Remont przed wprowadzeniem do ewidencji Wycena Wartość lokalu wydzielonego ze wspólnego budynku Inwestycje w obcych środkach trwałych

6 X Spis treści Metoda uproszczona Zmiana wartości początkowej Wartość początkowa ulepszonego majątku środka trwałego Przebudowa obiektu budowlanego Rozbudowa obiektu budowlanego Rekonstrukcja obiektu budowlanego Adaptacja obiektu budowlanego Modernizacja obiektu budowlanego Ulepszenie nieruchomości wspólnej Wybór metody Zasada kontynuacji Małżonek kontynuujący działalność Amortyzacja liniowa Działalność sezonowa Amortyzacja według stawek podwyższonych Stawki indywidualne Amortyzacja degresywna Metoda uproszczona Inwestycje w obcych środkach trwałych Nakłady na lokale spółdzielcze Amortyzacja lokali spółdzielczych Amortyzacja po przekształceniu Budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie Wygaśnięcie prawa użytkowania wieczystego Rozdział 7. Umowa sprzedaży Zagadnienia cywilnoprawne Definicja umowy sprzedaży Charakter umowy deweloperskiej Charakter umów ze spółdzielnią mieszkaniową Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu Spółdzielcze prawo do miejsca postojowego Przekształcenie w odrębną własność Umowa o budowę i ustanowienie odrębnej własności lokalu. Ekspektatywa Cena Cena w walucie obcej a podatek VAT Cena w walucie obcej a podatek dochodowy Zapłata ceny Zwłoka z zapłatą ceny Wydanie rzeczy Gwarancja jakości Gwarancja zysków Sprzedaż w celu poprawienia warunków zagospodarowania działki

7 XI 1.9. Szczególne rodzaje umowy sprzedaży występujące w obrocie nieruchomościami Prawo odkupu Prawo pierwokupu Sprzedaż na raty Sprzedaż gospodarstwa rolnego Sprzedaż przedsiębiorstwa Przewłaszczenie na zabezpieczenie Podatek dochodowy. Sprzedaż w ramach w działalności gospodarczej Podział na źródła przychodów Działalność gospodarcza osób fizycznych Dochody nierezydentów Podatkowy majątek małżonka-przedsiębiorcy Majątek przedsiębiorcy a umowa majątkowa małżeńska Przychody ze sprzedaży Przychód należny Przychód w walucie obcej Sprzedaż na raty Zaliczka. Zadatek Odpłatne zbycie a datio in solutum Odpłatne zbycie a przejęcie długu Odpłatne zbycie a wywłaszczenie Przekazanie środka trwałego ze spółki jawnej do majątku wspólnika Zniesienie współwłasności Zbycie środków trwałych Środki trwałe wprowadzone do ewidencji Nieruchomości o charakterze mieszkalnym Sprzedaż środków trwałych wycofanych z działalności gospodarczej. Likwidacja działalności Koszty odpłatnego zbycia Koszty uzyskania przychodów Związek z przychodem Rozliczenie kosztów w czasie Koszty bezpośrednie i koszty pośrednie Koszty przy sprzedaży własnych środków Koszty przy sprzedaży towarów handlowych Nabycie nieruchomości obciążonej hipoteką Koszty przy sprzedaży nieruchomości wniesionych aportem Koszty przy sprzedaży nieruchomości otrzymanej nieodpłatnie Wynagrodzenie pośrednika Dochód ze sprzedaży środków trwałych Zwolnienia w podatku dochodowym od osób prawnych Zwolnienia w podatku dochodowym od osób fizycznych

8 XII Spis treści 3. Podatek VAT Podatnik VAT Handlowiec Producent Małżeństwo Rolnik Organy władzy publicznej Nabywca nieruchomości od podmiotu zagranicznego Działalność gospodarcza Podatnik VAT czynny i zwolniony Wystawienie faktury poza systemem VAT Podatek VAT a podatek od czynności cywilnoprawnych Płatnik podatku VAT Towary Części budynków i budowli Lokale Grunty. Prawo użytkowania wieczystego gruntów Nieruchomości mieszkalne Zakres opodatkowania Sprzedaż przedsiębiorstwa Odpłatna dostawa towarów Odpłatne świadczenie usług Umowy mieszane Obowiązek podatkowy. Podstawa opodatkowania. Faktura Zaliczki Zadatek Wadium Dostawa budynków i lokali Sprzedaż budowli Związek gruntu z obiektem budowlanym Lokale spółdzielcze Sprzedaż egzekucyjna Ustanowienie prawa użytkowania wieczystego Sprzedaż gruntu Przeniesienie własności z nakazu władzy Przeniesienie własności z mocy prawa Obowiązek podatkowy przy sprzedaży gruntu zabudowanego kilkoma obiektami budowlanymi Stawki podatku Sprzedaż gruntu Sprzedaż budynku, lokalu Sprzedaż gruntu zabudowanego różnymi obiektami Ustanowienie użytkowania wieczystego Zwolnienia od podatku Grunty niezabudowane Budynki i budowle Sprzedaż zwolniona od VAT a korekta Rozliczenia podatku VAT przy nabyciu nieruchomości

9 XIII Podstawowe zasady Podmioty uprawnione do odliczenia Podatek naliczony Termin odliczenia Związek z czynnościami opodatkowanymi Korekta kwoty podatku odliczonego Stopień wykorzystania nieruchomości Sprzedaż egzekucyjna a odliczenie podatku naliczonego Zakazy odliczenia podatku Podatek dochodowy od osób fizycznych. Transakcje prywatne Trzy systemy opodatkowania Źródło przychodu Nieruchomości należące do przedsiębiorcy Sprzedaż spółdzielczego własnościowego prawa do miejsca postojowego Sprzedaż ekspektatywy Pięcioletni termin Przychody ze sprzedaży Charakter przychodu Zadatek Koszty odpłatnego zbycia nieruchomości Wartość rynkowa Przychód podstawą opodatkowania Koszty uzyskania przychodu Koszty nabycia nieruchomości Koszty wytworzenia Koszty nakładów Opłaty administracyjne Dokumentacja Koszty nabycia, koszty wytworzenia, koszty nakładów Podatek od spadków i darowizn Waloryzacja Przyporządkowanie kosztów uzyskania przychodu Potrącalność kosztu uzyskania przychodu Nieruchomości nabyte lub wybudowane (oddane do użytkowania) do roku Rozliczenie podatku Podatek od czynności cywilnoprawnych Sprzedaż rzeczy i praw majątkowych Podatek od czynności cywilnoprawnych a podatek VAT Rozliczenie podatku Podatnik. Płatnik Obowiązek podatkowy Podstawa opodatkowania Zwolnienia Gospodarstwo rolne Budynki mieszkalne na obszarze gospodarstwa rolnego

10 XIV Spis treści Nabycie w związku z wywłaszczeniem, sprzedażą na cele publiczne lub wykupem na cele ochrony środowiska Sprzedaż lokalu w wykonaniu wielostronnej umowy Wyłączenia Ustawa z r. o gospodarce nieruchomościami Drogi krajowe Ustawa z r. Prawo ochrony środowiska Wojskowa Agencja Mieszkaniowa Sprzedaż w postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym Zniesienie współwłasności a podatek od czynności cywilnoprawnych Hipoteka a podatek od czynności cywilnoprawnych Zwrot podatku Podatek od czynności cywilnoprawnych jako koszt uzyskania przychodów Rozdział 8. Umowa zamiany Charakterystyka i typy umowy Definicja umowy zamiany Umowy mieszane Zamiana usług Zamiana spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu oraz tzw. mieszkania komunalnego Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu Zamiana na mieszkanie komunalne Zamiana ze Skarbem Państwa lub gminą Podatek dochodowy od osób fizycznych Przychód Koszty uzyskania przychodu Przedsiębiorcy Prywatne transakcje Rozliczenie podatku Przedsiębiorcy Transakcje prywatne Nieruchomości zamienne w postępowaniu wywłaszczeniowym Podatek dochodowy od osób prawnych Przychód Koszty uzyskania przychodów Nabycie w drodze zamiany a amortyzacja Podatek VAT Zakres opodatkowania Podstawa opodatkowania Obowiązek podatkowy

11 XV 4.4. Stawki i zwolnienia od podatku Odliczenie podatku VAT Podatek od czynności cywilnoprawnych Podatnik, płatnik Podstawa opodatkowania i stawka podatku Wyłączenia Zwolnienia podmiotowe Zwolnienia przedmiotowe Właściwość miejscowa Rozdział 9. Umowa darowizny i przysporzenia niebędące darowizną Zagadnienia cywilnoprawne Pojęcie darowizny Uszczuplenie majątku Nieodpłatność Przedmiot umowy Charakter umowy Forma umowy Polecenie Darowizna pod warunkiem Darowizna dokonana przez małoletniego Darowizna dokonana przez przedsiębiorstwo państwowe Darowizna wzajemna Umowy mieszane Odwołanie darowizny Alimentacja darczyńcy Bezskuteczność darowizny Pozorność darowizny Wspólność małżeńska Rozszerzenie wspólności ustawowej Darowizna udziału Przysporzenia niebędące darowizną Darowizna a rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych Podatek od spadków i darowizn Zasady ogólne Dziedziczenie Służebność Nieodpłatne zniesienie współwłasności Obowiązek podatkowy Zasady ogólne Odnowienie obowiązku podatkowego Zeznanie podatkowe Podstawa obliczenia podatku Wartość rynkowa Wartość służebności Czysta wartość

12 XVI Spis treści 2.5. Grupy podatkowe. Kwoty wolne od podatku Wysokość podatku Zwolnienie dla najbliższej rodziny Data nabycia Osoby zwolnione od podatku Zgłoszenie nabycia Uzupełniające zgłoszenie a ujawnione składniki masy spadkowej Zwolnienia przedmiotowe Nabycie gospodarstwa rolnego Nabycie nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków Zniesienie współwłasności Ulga mieszkaniowa Podatek od czynności cywilnoprawnych Sprzedaż odziedziczonych rzeczy i praw majątkowych Podatek dochodowy od osób fizycznych Przychody w naturze i nieodpłatne świadczenia Przychody z działalności gospodarczej Amortyzacja Wartość początkowa Wyłączenie z kosztów podatkowych Nieodpłatne korzystanie z cudzych rzeczy Dochody ze zbycia rzeczy nabytych nieodpłatnie Data nieodpłatnego nabycia Koszty uzyskania przychodów Podatek od spadków i darowizn a koszt uzyskania przychodów Podatek dochodowy od osób prawnych Przychód Otrzymanie pod tytułem darmym a amortyzacja Wartość początkowa Odpisy amortyzacyjne Majątek oddany do nieodpłatnego używania Darowizny a koszty uzyskania przychodu Nieodpłatne zniesienie współwłasności Podatek od towarów i usług Nieodpłatna dostawa towarów Darowizna a symboliczna złotówka Darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa Darowizna lokalu siedziby firmy Nieodpłatne świadczenie usług Nieodpłatne przekazanie infrastruktury Stopień wykorzystania nieruchomości Odliczenie podatku naliczonego Stopień wykorzystania nieruchomości Obowiązek podatkowy

13 XVII 5.5. Podstawa opodatkowania Faktura Odliczenie podatku naliczonego Rozdział 10. Dożywocie Umowa dożywocia Definicja. Forma umowy Obciążenia Przedmiot umowy Podmioty dożywocia Zamiana dożywocia na rentę Rozwiązanie umowy Bezskuteczność dożywocia Podatek dochodowy od osób fizycznych Odpłatne zbycie Wartość nieruchomości jako przysporzenie nabywcy Skutki podatkowe rozwiązania umowy dożywocia Podatek dochodowy od osób prawnych Podatek od czynności cywilnoprawnych Rozdział 11. Najem Prawo cywilne Podstawowe zagadnienia Treść umowy Strony umowy Czas trwania umowy. Forma Przedmiot najmu Kaucja Czynsz Składniki czynszu Termin płatności Zwłoka w zapłacie czynszu Wypowiedzenie wysokości czynszu Najem budynku (lokalu) niemieszkalnego Najem okazjonalny Publiczne zasoby mieszkaniowe Stan lokalu, nakłady, remonty Podnajem Najem lokali mieszkalnych. Najem okazjonalny Najem lokali niemieszkalnych Wypowiedzenie umowy najmu Lokale niemieszkalne Lokale mieszkalne Rozwiązanie umowy najmu Podatek dochodowy Zasady ogólne

14 XVIII Spis treści Najem a leasing Najem prywatny. Zasady ogólne Przychody z współwłasności Zasada proporcji Przychody z majątku wspólnego małżonków Wspólna własność a przychody otrzymane Podatkowy majątek przedsiębiorcy. Wynajęcie nieruchomości małżonkowi Przychody z najmu Opodatkowanie kaucji Działalność gospodarcza Najem prywatny. Przychody otrzymane Czynsz a prace remontowe Czynsz a opłaty związane z nieruchomością Stan lokalu. Nakłady Koszty uzyskania przychodu z najmu Koszty pośrednie i bezpośrednie Koszty zawarcia umowy Koszty związane z nieruchomością Koszty przy braku przychodu Rozliczenie w czasie kosztów pośrednich Koszty uzyskania przychodu najemcy Zaliczki i zeznanie roczne Rozliczenie dochodu małoletniego Rozliczenia po zakończeniu umowy Likwidacja środka trwałego Rozliczenia z najemcą Zakup wynajmowanej nieruchomości Wydatki związane z zakończeniem umowy Zwolnienie od podatku Bezumowne korzystanie z lokalu Sprzedaż wynajmowanej nieruchomości Podatek od towarów i usług Miejsce opodatkowania Status podatnika VAT Wynajmowanie zgodnie i niezgodnie z prawem Nieruchomości małżeńskie Najemca Zarządca sądowy Przedmiot opodatkowania Obowiązek podatkowy Zapłata Termin płatności Media jako składnik czynszu Refakturowanie Zaliczka Podstawa opodatkowania

15 XIX Kaucja Czynsz Media jako składnik czynszu Podatek od nieruchomości Ubezpieczenie obiektu Remont Gratyfikacja dla najemcy Zwolnienie od podatku Cele mieszkalne Cele rolnicze Deklaracje i faktury Usługi krótkotrwałego zakwaterowania Bezumowne korzystanie Faktury Rozliczanie podatku naliczonego Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy zakupie nieruchomości przeznaczonej do wynajmowania Usługi doradztwa Współwłasność a faktury Rozliczenie przez najemcę podatku naliczonego Inwestycja w obcy środek trwały a odliczenie podatku VAT Rozliczenie mediów Najem nieruchomości świadczenie złożone czy wielość usług Refakturowanie Świadczenia złożone w orzecznictwie Obowiązek podatkowy Stawka podatku VAT Odliczenie przez najemcę podatku naliczonego w fakturze za media Rozliczenie nakładów po zakończeniu umowy najmu Rozliczenie nakładów jako usługa Rozliczenie nakładów jako dostawa towarów Pozostawienie nakładów wbrew umowie Obowiązek podatkowy Podstawa opodatkowania Korekta podatku odliczonego Indeks rzeczowy