Załącznik Nr 1 KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Biomedyczne podstawy rozwoju człowieka. 2. KIERUNEK: Pedagogika

Transkrypt

1 Załącznik Nr 1 KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Biomedyczne podstawy rozwoju człowieka 2. KIERUNEK: Pedagogika 3. POZIOM STUDIÓW: Studia pierwszego stopnia 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: I/1 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 4 6. LICZBA GODZIN: 45 W. / 15 Ćw. 7. TYP PRZEDMIOTU 1 : Obowiązkowy 8. JĘZYK WYKŁADOWY: Polski 9. FORMA REALIZACJI PRZEDMIOTU 2 : y / 10. WYMAGANIA WSTĘPNE: Podstawowa wiedza z zakresu biologii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej. 11. ZAŁOŻENIA I CELE PRZEDMIOTU: Wiedza: Student zna elementarną terminologię z zakresu biomedycznych podstaw rozwoju człowieka oraz identyfikuje podstawowe metody i cele oceny rozwoju człowieka. Wyjaśnia podstawowe pojęcia związane z rozwojem osobniczym człowieka: sfery i etapy rozwoju, tendencje przemian, czynniki wpływające na rozwój. Charakteryzuje przebieg rozwoju somatycznego i motorycznego w różnych okresach życia. Wymienia najczęstsze zaburzenia rozwoju i zdrowia w dzieciństwie i młodości oraz omawia sposoby zapobiegania im. Wymienia definicję i wymiary zdrowia oraz czynniki je warunkujące. Wie, na czym polega dbałość o zdrowie w różnych okresach życia. Wie jaki jest związek między zdrowiem a edukacją i jaka jest rola nauczyciela w ochronie zdrowia uczniów. Umiejętności: Student potrafi zastosować znane mu metody oceny faz rozwoju człowieka do działalności w zakresie pracy pedagogicznej. Jest w stanie sporządzić opis przypadku osobniczego w odniesieniu do rozwoju fizycznego i motorycznego oraz zinterpretować determinanty zdrowia człowieka. Umie dokonać oceny rozwoju fizycznego i motorycznego dzieci i młodzieży. Identyfikuje własne problemy oraz potrzeby rozwojowe i zdrowotne, planuje działania dla ich zaspokojenia. Umie rozpoznać podstawowe objawy zaburzeń rozwoju fizycznego i zdrowia oraz ustalić sposób udzielenia pomocy dzieciom z tymi zaburzeniami. 1 2 Obowiązkowy, fakultatywny. y, ćwiczenia, laboratoria, konwersatoria.

2 Kompetencje społeczne: Rozumie, że pedagog (nauczyciel) powinien posiadać wiedzę o rozwoju i potrzebach biologicznych w różnych okresach życia i wykorzystywać ją w praktyce. Ma świadomość, że może mieć wpływ na samopoczucie, zdrowie oraz efekty uczenia się swoich uczniów/wychowanków. 12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol) WIEDZA P_W01Zna podstawowe pojęcia z zakresu biologicznego i medycznego rozwoju człowieka i potrafi je zastosować. P_W02 Ma wiedzę na temat integralnego rozwoju człowieka w cyklu życia: zarówno w aspekcie biologicznym, jak i medycznym człowieka, zna czynniki i etapy rozwoju człowieka a także metody kontroli i sposoby oceny rozwoju fizycznego. Ma uporządkowaną wiedzę na temat kształcenia i wychowania, jego biomedycznych podstaw. UMIEJĘTNOŚCI Potrafi ocenić rozwój fizyczny człowieka, a także nieści w tym rozwoju, a także wykorzystywać podstawową wiedzę z zakresu biomedycznych podstaw rozwoju człowieka w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych. KOMPETENCJE SPOŁECZNE P_K01 Docenia znaczenia czynników biomedycznych dla prawidłowego przebiegu procesu rozwoju i wychowania oraz jest świadomy rangi permanentnego dokształcania się w tym zakresie. K1_W01 K1_W02 K1_W03 K1_U02 K1_K METODY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Metody (sposoby) oceny 3 Typ oceny 4 Forma dokumentacji P_W01 Śródsemestralne i końcowe zaliczenie pisemne studenta Podsumowująca Praca pisemna studenta 3 4 Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności Formująca, podsumowująca.

3 P_W02 Śródsemestralne i końcowe zaliczenie pisemne studenta Podsumowująca Praca pisemna studenta P_K01 Śródsemestralne i końcowe zaliczenie pisemne studenta Referat/prezentacja multimedialna na zadany temat Pomiar samooceny nabytych umiejętności zawodowych, Kontrola obecności Podsumowująca Praca pisemna studenta Podsumowująca Wydruk pracy / praca na nośniku Zaliczenia Podsumowująca Wyniki badania samooceny nabytych umiejętności zawodowych, lista obecności 14. KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (opisowe, procentowe, punktowe, inne. formy oceny do wyboru przez wykładowcę) EFEKTY KSZTAŁCENIA 3,0 3, ,5 5,0 P_W01 P_W02 51%-60% 61%-70% 71%-80% 81%-90% 91%-100% 51%-60% 61%-70% 71%-80% 81%-90% 91%-100% P_K01 Ocena uzyskana za pomocą sześciopozycyjnej skali typu Likert a (przyjmująca wartości w przedziale od 6 do 30 punktów i opisywana wg następującej reguły: 6 10 punktów: bardzo niska samoocena uzyskanych kompetencji, punktów: niska samoocena uzyskanych kompetencji, punktów: przeciętna samoocena uzyskanych kompetencji, punktów: wysoka samoocena uzyskanych kompetencji, punktów: bardzo wysoka samoocena uzyskanych kompetencji) 15. WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Osiągnięcie założonych efektów kształcenia i pozytywny wynik zaliczenia pisemnego (ćw.) egzaminu pisemnego (w) egzaminu ustnego egzaminu praktycznego egzaminu końcowego referat/prezentacja multimedialna (ćw.) 16. TREŚCI PROGRAMOWE

4 Treść zajęć Forma zajęć 5 y 1. Biologiczne aspekty (ilościowe i jakościowe) rozwoju osobniczego. Charakterystyka okresów rozwoju biologicznego. Cechy jakościowe i ilościowe w rozwoju. Wrażliwość na czynniki środowiskowe (ekosensytywność) i mechanizmy biologicznych zmian przystosowawczych, (fizjologiczne) adiustacje i (genetyczne) adaptacje. Ontogeneza. 2. Hormonalna regulacja funkcji życiowych i rozwoju organizmu, mechanizmy integracji i koordynacji organizmu.. Układu nerwowy budowa i rola jako układu nadrzędnego kontrolującego zachowanie homeostazy. 3. Molekularne podstawy genetyki-budowa i funkcje kwasów nukleinowych. Chromosomy. Kariotyp człowieka. Przekazywanie informacji genetycznej w trakcie życia organizmu (replikacja, mitoza) i z pokolenia na pokolenie (mejoza). Gametogeneza. 4. Genetyczne uwarunkowania rozwoju, genotyp a fenotyp, geny a cechy. Wzorce dziedziczenia (autosomalne dominujące i recesywne, sprzężone z płcią, wielogenowe i wieloczynnikowe. Błędy w informacji genetycznej (mutageneza) i ich skutki dla organizmu w różnym okresie życia. Mutacje de novo. Mechanizmy dziedziczenia błędów w gametach i komórkach somatycznych. Przykłady chorób genetycznych. 5. Podstawy anatomii i fizjologii człowieka budowa komórki, tkanki, narządy, układy. Budowa i funkcjonowanie poszczególnych układów organizmu człowieka z uwzględnieniem odrębności u dziecka. 6. Wpływ zachowań żywieniowych na rozwój, żywienie źródłem budulca i energii. Przemiany metaboliczne podstawowych substancji niezbędnych do życia i funkcjonowania organizmu ( funkcje układów: oddechowego, krążenia, pokarmowego i wydalniczego w procesach metabolicznych) 7. Rozwój i zdrowie dziecka w pierwszych trzech latach życia, okresie przedszkolnym i wczesnoszkolnym, tempo i harmonijność rozwoju oraz jego ocena, kształtowanie się proporcji ciała i postawy ciała, potrzeby żywieniowe. 8. Zdrowie i ochrona zdrowia dziecka. Schorzenia dziecięce. Rola szczepień ochronnych w nabywaniu odporności. 9. Biomedyczne problemy okresu dojrzewania dziewcząt i chłopców (zmiany somatyczne i psychiczne pod wpływem hormonów, kształtowanie się dojrzałości (liczba godz.) Symbol przedmiotowych efektów kształcenia P_K01,,,,, P_W01,,, 5 y, ćwiczenia, laboratoria, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.

5 biologicznej, seksualnej, emocjonalnej i społecznej, problemy zdrowotne okresu dojrzewania). 10. Norma i normalność jako biologiczny układ odniesienia. Proporcje ciała ludzkiego i ich zmiany. Zasady oceny wieku sylwetki, wieku kostnego, zębowego i cech płciowych. Wiek kalendarzowy a wiek rozwojowy. 11. Choroby cywilizacyjne (przyczyny i skutki). 12. Choroby związane z wykonywaniem zawodu nauczyciela profilaktyka P_W01,, P_W01, P_W Higiena psychiczna. Zapadalność na choroby i zaburzenia psychiczne. Zaburzenia zdrowia psychicznego człowieka we współczesnej cywilizacji 14. Wychowanie seksualne. Zagrożenia i choroby. Rozwój popędu seksualnego. Aktywność seksualna. 15. Biologiczne mechanizmy starzenia się i problemy zdrowotne starości.,, 1. Ewolucja i kierunki rozwoju człowiekowatych. Rozwój prenatalny. Czynniki endogenne paragenetyczne i pozagenetyczne w rozwoju prenatalnym człowieka. Związek matki i dziecka w rozwoju. 2. Rozwój i funkcjonowanie systemu imunnologicznego człowieka. 3. Wirusowe i bakteryjne choroby zakaźne wieku dziecięcego (objawy, przebieg, leczenie, profilaktyka). 4. Ocena procesów wzrastania dziecka przy zastosowaniu wybranych metod (tabel liczbowych, siatek centylowych, metody morfograficznej i wskaźników proporcji, cech skorelowanych) 5. Odżywianie, składniki pokarmowe i ich wartość odżywcza. Zapotrzebowanie energetyczne. Zasady racjonalnego odżywiania. Kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych. Zaburzenia odżywienia. 6. Aktywność ruchowa, postawa ciała i jej zaburzenia, urazy narządu ruchu, zapobieganie urazom i wadom postawy. 7. Metody badań ści rozwoju biologicznego człowieka. Przyrządy pomiarowe stosowane w antropometrii. Definicje wybranych punktów antropometrycznych. Wybrane wskaźniki budowy ciała i ich klasyfikacja. Określanie należnej masy ciała, nadwagi i otyłości. Skład ciała człowieka. P_W01, P_W02 P_W01, P_W01,, P_W01,,

6 8. Style życia i ich związek ze zdrowiem. Wpływ aktywności fizycznej na budowę ciała i procesy rozwoju biologicznego. 9. Postawa ciała i jej kształtowanie (określanie typów budowy ciała somatotypy). 10. Używanie substancji psychoaktywnych (epidemiologia, przyczyny, szkody zdrowotne i społeczne, uzależnienia, sposoby zapobiegania). 11. Ochrona zdrowia dziecka. Zdrowotne przyczyny niepowodzeń szkolnych. 12. Zdrowie psychiczne człowieka. Zmęczenie i wypoczynek. Higiena pracy umysłowej. P_W01, P_W02,, P_W01,, P_W01,, 13. Rozwój płciowy. Zainteresowania seksualne. Rola rodziny w wychowaniu seksualnym. Patologie seksualne. 14. Społeczne i cywilizacyjne zagrożenia zdrowia. Pierwsza pomoc w nagłych wypadkach. 15. Zaliczenie przedmiotu., P_K METODY DYDAKTYCZNE: 1. : wykład informacyjny, wykład z prezentacją multimedialną, wykład problemowy. 2. : dyskusja dydaktyczna, pokaz, opis, analiza przypadku, praca w grupach. 18. LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 6 :. Literatura podstawowa: 1.Jopkiewicz A., Suliga E., Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania, Wyd. Instytut Technologii Eksploatacji w Radomiu, Radom Woynarowska B., Kowalewska A., Izdebski Z., Komosińska K., Biomedyczne podstawy rozwoju i wychowania, Wyd. PWN, Warszawa Wolański N., Rozwój biologiczny człowieka. Podstawy auksologii, gerontologii i promocji zdrowia. Wyd. PWN, Warszawa Jaczewski A. (red.), Biologiczne i medyczne podstawy rozwoju i wychowania. Wyd. Żak, Warszawa Literatura uzupełniająca: 1. Traczyk W.Z., Fizjologia człowieka w zarysie. Wyd. PZWL, Warszawa Kunachowicz H., Czarnowska Misztal E., Turlejska H., Zasady żywienia 6 Dostępna w czytelni, bibliotece, Internecie.

7 Zajęcia wymagające udziału prowadzącego Samokształcenie. człowieka. Wyd. WSiP, Warszawa Kalat J.W., Biologiczne podstawy psychologii, Wyd. PWN, Warszawa Michalik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka, Wyd. PWZL, Warszawa OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności a) Realizacja przedmiotu: wykłady Rodzaj zajęć Liczba godzin na zrealizowanie aktywności w semestrze 45 b) Realizacja przedmiotu: ćwiczenia 15 c) Realizacja przedmiotu: laboratoria d) Egzamin e) Godziny kontaktowe z nauczycielem f) g). Łączna liczba godzin zajęć realizowanych z udziałem prowadzącego (pkt. a +b + c + d + e ) h) Przygotowanie się do zajęć i) Przygotowanie się do zaliczeń/kolokwiów j) Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia c) a) k) Wykonanie zadań poza uczelnią l) Łączna liczba godzin zajęć realizowanych we własnym zakresie (pkt. h + i +j + k + l ) Razem godzin (zajęcia z udziałem prowadzącego + samokształcenie) Liczba punktów ECTS

8 20. PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES , INSTYTUT, NR POKOJU KONSULTACJI) y i ćwiczenia: mgr Ewa Połajdowicz Adres ewapolajdowicz@interia.pl Instytut Humanistyczny Nr pokoju konsultacji: 12