w diagnostyce medycznej
|
|
- Bożena Kujawa
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Technika ultradźwiękowa w diagnostyce medycznej SEMESTR VI Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Technika ultradźwiękowa w diagnostyce medycznej VI Zagadnienia bezpieczeństwa Metody obrazowania
2 Zagadnienia bezpieczeństwa związane z ultrasonografią (wskaźniki, pomiar natężenia fali) Wybrane metody obrazowania/zastosowania: - Elastografia - Obrazowanie z kodowaniem emisji - Wykorzystanie zjawisk nieliniowych w ultrasonografii - Kontrasty - Obrazowanie compounded - Detekcja elementów embolizujących Zagadnienia bezpieczeństwa - miary poziomu emisji/ekspozycji na działanie US - wskaźniki - pomiary pól US - ALARA - As Low As Reasonably Applicable ograniczać poziom emitowanej mocy!
3 Natężenie fali Natężenie fali - średnia w czasie gęstość strumienia energii przechodząca przez powierzchnię otaczającą V fala płaska podłużna: natężenie fali płaskiej: p( t) = po exp[ j( ωt kz)] p( t) v( t) = ρc 1 T v ρc p vp I = E[ v( t) p( t)] = p( t) v( t) dt T = = = ρc p(t), v(t) - przebiegi ciśnienia i prędkości cząstki p - amplituda ciśnienia, v - amplituda prędkości cząstki, ρ - gęstość, c prędkość propagacji fali, T - czas uśredniania (np. okres w przypadku fali sinusoidalnej) Energia dostarczana do objętości V VI Vp W = = c ρc Rozkłady cisnienia
4 Natężenie fali Rozkład natężenia fali Natężenie fali Rozkład natężenia fali - przekroje
5 Natężenie fali Ciśnienie i natężenie w przypadku emisji impulsowej miary i możliwości uśrednienia Natężenie fali Wartość szczytowa natężenia w czasie i w przestrzeni I sptp - Spatial Peak Temporal Peak Uśrednienie - przestrzenne, czasowe, czasowoprzestrzenne: Wartość szczytowa w przestrzeni uśredniona w impulsie I sppa - Spatial Peak Pulse Average Wartość szczytowa w przestrzeni, uśredniona w czasie I spta - Spatial Peak Temporal Average Wartość uśredniona w przestrzeni, uśredniona w czasie I sata - Spatial Average Temporal Average Wartość uśredniona w przestrzeni, uśredniona w impulsie I sapa - Spatial Average Pulse Average
6 Natężenie fali Wartość szczytowa natężenia w czasie i w przestrzeni I sptp - Spatial Peak Temporal Peak Możliwości uśrednienia - przestrzenne, czasowe, czasowo-przestrzenne: Wartość uśredniona w przestrzeni uśredniona w czasie I spta - Spatial Peak Temporal Average uśrednienie za okres powtarzania impulsów (emisji) I spta 1 = T T isp max ( t) dt Dla emisji paczek sinusoidalnych o czasie trwania T, amplitudzie ciśnienia p o i powtarzania T PRF I spta T 1 p = dt T = Z PRF T T PRF p Z Natężenie fali Wartość szczytowa natężenia w czasie i w przestrzeni I sptp - Spatial Peak Temporal Peak Możliwości uśrednienia - przestrzenne, czasowe, czasowo-przestrzenne: Wartość szczytowa w przestrzeni uśredniona w impulsie I sppa - Spatial Peak Pulse Average I sppa 1 = ZT T D p ( t) dt T D czas trwania impulsu (paczki) określony jako 1.5 krotność przedziału, w którym całka po czasie z natężenia zmienia się od 1% do 9% wartości maksymalnej (miara typu dystrybuanta).
7 Natężenie fali Wartość maksymalna natężenia I m - wartośćśrednia w czasie maksymalnej wartość przestrzennej natężenia w przedziale czasowym obejmującym ½ okresu przebiegu zawierającego wartość maksymalną. Dla paczki fali sinusoidalnej I I m = sptp Natężenie fali I sppa > I spta > I sapa > I sata I sapa - określa możliwość wystąpienia efektów w postaci ruchu tkanki oraz kawitacji I spta - określa możliwość wystąpienia skutków w postaci wzrostu temperatury Wartość średnia (w cyklu pracy urządzenia) szybkości wydzielania się ciepła w jednostkowej objętości tkanki: Q = αi SPTA α współczynnik tłumienia fali W aparaturze diagnostycznej I spta =< 7mW/cm
8 International standard IEC first edition (1-7) Medical electrical equipment - Part -37: Particular requirements for the safety of ultrasonic medical diagnostic and monitoring equipment. ODS - Output Display Standard - wskaźniki ekspozycji na ekranie skanera Wskaźnik mechaniczny MI (mechanical index) MI jest wskaźnikiem powiązanym z mechanicznymi efektami biologicznymi wywoływanymi przez ultradźwięki, jak np. ruch tkanki (płynięcie) wokół ściśliwych pęcherzyków gazu, kawitacja i zapadanie się powstających pęcherzyków gazu. Dotąd nie stwierdzono żadnych ubocznych skutków dla człowieka przy poziomach mocy stosowanych w ultradźwiękowym diagnostycznym sprzęcie medycznym. Jednak kilka spostrzeżeń przyczyniło się do wprowadzenia MI: - litotrypsja kruszenie kamieni nerkowych; - eksperymenty z organizmami niższymi, które wykazały możliwość wystąpienia kawitacji spowodowanej szczytowymi ciśnieniami rozrzedzenia, które wytwarzają niektóre ultradźwiękowe urządzenia medyczne.
9 Wskaźnik mechaniczny MI (mechanical index) Krwotok płucny występował u myszy wystawionych na działanie impulsów ultradźwiękowych o poziomie podobnym do używanego w niektórych ultradźwiękowych urządzeniach medycznych (efekt ten występował u dorosłych myszy, nie występował w przypadku płodu). Nie można wyników tych eksperymentów bezpośrednio przenosić na człowieka, ale są one na tyle niepokojące, że zaproponowano wskaźnik MI jako miarę zagrożenia tymi efektami. Jego wartość (pokazywana na ekranie aparatu USG) powinna zwrócić uwagę użytkownika na niebezpieczeństwa wiążące się z mechanicznym oddziaływaniem ultradźwięków na organizmy żywe. Mechaniczne efekty rosną proporcjonalnie ze szczytowym ciśnieniem (rozrzedzenie) i maleją ze wzrostem częstotliwości. Wskaźnik mechaniczny mechanical index MI gdzie: p MI = ra / C MI f awf C MI 1[MPa/MHz 1/ ] p ra najniższe przeliczone ciśnienie wytworzone (rozrzedzenie w tkance w punkcie (Attenuated Peak Rarefaction Pressure) [Mpa] p ( α / 86.8) (..15 awf ) ( ) 1 zf awf 1 zf rα z = p p f awf częstotliwość nadawana (Acoustic Working Frequency) [MHz]
10 Wskaźniki termiczne Thermal index stosunek pomiędzy (przeliczoną - stłumioną) akustyczną mocą w danym punkcie a (przeliczoną - stłumioną) mocą akustyczną, niezbędną do podniesienia w danym punkcie temperatury modelu tkanki o 1 C. Dla przykładu wartości indeksu TI większe od 1 powinny być unikane w badaniach położniczych. Takie ograniczenie daje bezpieczny margines względem zaleceń WFUMB. Temperatura 41 C (4 C powy żej normalnej temperatury) embrionu lub płodu in situ utrzymująca się dłużej niż 5 min powinna być uważana za potencjalnie niebezpieczną. Wskaźniki termiczne Soft-tissue thermal index indeks cieplny dla tkanki miękkiej TIS wylicza się na dwa sposoby w zależności od powierzchni przekroju (możliwie jak najbliżej przetwornika) A aprt rozkładu natężenia fali ograniczonego przez linie wyznaczające spadek natężenia o 1dB w stosunku do wartości szczytowej natężenia: dla A aprt > 1cm : dla A aprt =< 1cm Pα ( z) f TIS = C TIS1 awf I = zpta, α C ( z) f TIS awf P f TIS = C awf TIS1
11 Wskaźniki termiczne indeks cieplny dla tkanki miękkiej Pα ( z) f TIS = C TIS1 awf I = zpta, α C ( z) f TIS awf P α - stłumiona moc wyjściowa [mw] P ( z) = P1 α ( αzf awf /1) [ mw ] f aw f acoustic working frequency [MHz], I zpta,α (z) przeliczona wartość spatial-peak temporal-average intensity [mw/cm ] w odległości z (I zpta (z) jest mierzone w wodzie, a I zpta, α (z) dotyczy tkanki -> tłumienie), C TIS1 =1[mW*MHz], C TIS =1[mW*MHz/cm]. α współczynnik tłumienia ośrodka (tkanki) I ( αzf /1), ( ), ( ) 1 awf zpta α z = Izpta α z Wskaźniki termiczne indeks cieplny dla tkanki miękkiej P f TIS = C awf TIS1 C TIS1 =1[mW*MHz], P moc wyjściowa [mw], f aw f acoustic working frequency [MHz],
12 Wskaźniki termiczne Bone Thermal Index index cieplny dla kości TIB I TIB = min( P ( z) I α C zpta, α TIB1 ( z) Pα ( z), ) C TIB z P α (z) P α odległość, gdzie iloczyn P α I zpta, α osiąga maksimum, przeliczona moc wyjściowa (attenuated output power) [mw] moc wyjściowa ( Output Power) [mw] współczynnik tłumienia ośrodka (Acoustic Attenuation Coefficient [db/cm*mhz], I zpta, α(z) stłumione maksymalne szczytowe natężenie fali, uśrednione w czasie ) Wskaźniki termiczne Bone Thermal Index index cieplny dla kości TIB II TIB = min( P ( z) I α C zpta, α TIB1 ( z) Pα ( z), ) C TIB f aw f I zpta, α(z) częstotliwość emitowana (Acoustic working frequency) [MHz], stłumione maksymalne szczytowe natężenie fali, uśrednione w czasie ) I z ) I ( z zpta, α ( b = pi, α b) prr CTIB1 = 5[mW/cm] CTIB = 4,4[mW] prr - pulse repetition rate częstotliwość powtarzania impulsów I ( αzf awf pi, α ( z) = I pi 1 /1) I pi mierzone w wodzie
13 Wskaźniki termiczne Cranial-Bone Thermal Index Indeks cieplny dla kości czaszki TIC. TIC P / D eq = D eq = Aaprt C TIC 4 π CTIC = 4[mW/cm]; P moc wyjściowa (Output Power); D eq równoważna średnica apertury, Equivalent Aperture Diameter [cm], w przybliżeniu średnica przetwornika
14 Pomiary natężeń pól US Rozkład natężenia w jednej z płaszczyzn skanowania Pomiary natężeń pól US ^ I Acos θ F = c Î średnia wartość gęstości mocy, Î*A - moc F siła oddziaływująca na powierzchnię A, mierzona przez wagę A powierzchnia c prędkość propagacji
15 Elastografia ultradźwiękowa Palpacja - znane od dawna narzędzie badania właściwości tkanek Elastografia - palpacja ultradźwiękowa Elastografia - obrazowanie właściwości elastycznych tkanek w postaci map przemieszczeń i odkształceń Elastografia ultradźwiękowa Potencjalne zastosowania - wykrywanie twardszych obszarów tkankowych (np. nowotworów, martwicy przeszczepów) - wykrywanie obszarów o obniżonej kurczliwości (zmiany niedokrwienne w mięśniu sercowym), - wykrywanie skrzepów - w połączeniu z mikroskopią ultradźwiękową stanowi narzędzie badawcze użyteczne w dermatologii, patologii i inżynierii tkankowej - badania wewnątrznaczyniowe (Intravascular ultrasound IVUS) - badanie właściwości złogów oraz ścian naczynia
16 Zasada (sono)elastografii Poddawany deformacji obiekt zawiera obszary o róznych własciwościach elastycznych. Pod wpływem siły F część o mniejszym module Younga ulega większej deformacji, część mniej elastyczna ulega mniejszej deformacji. Zasada (sono)elastografii Obecność elementów rozpraszających pozwala określić lokalne przesunięcia ech t wynikające z deformacji obiektu
17 Zasada (sono)elastografii Obecność elementów rozpraszających pozwala określić lokalne przesunięcia ech t wynikające z deformacji obiektu W tkance obecnych jest bardzo dużo elementów rozpraszających i wynikający z tego sygnał ma postać jak powyżej. Elastografia wymaga więc zarejestrowania sekwencji obrazów ultradźwiękowych - przed i po deformacji, estymacji lokalnych przesunięć ech (odpowiadających przemieszczeniom tkanki) oraz wyznaczenia pochodnej tych przesunięć. Wykorzystuje sie w tym celu sygnały o niskim stopniu przetworzenia, np. echa na wyjściu układu TGC. Wybrane estymatory przemieszczeń Porównując małe fragmenty linii obrazów poszukujemy maksimum funkcji korelacji bądź minimum SAD.
18 Badanie elastograficzne fantomu odkształcenie% Ultrasonogram D fantomu Obraz przemieszczeń Obraz odkształceń Emisja kodowana
19 Emisja kodowana Iloczyn czasu trwania i szerokości pasma TBP w przypadku klasycznej emisji impulsu jest stały. Poziom emitowanej mocy ograniczony jest przez wymagania bezpieczeństwa. Zwiększenie czasu trwania T emitowanej paczki oznacza utratę rozdzielczości przestrzennej (r a ), ograniczenie czasu trwania spadek stosunku sygnału do szumu i utratę możliwości obrazowania dalej położonych obszarów tkankowych (przy ograniczeniu mocy). Rozwiązanie emisja takiego sygnału, by zwiększyć moc inaczej niż przez wzrost amplitudy, bez utraty rozdzielczości kodowanie. Chirp, kody Golaya Kompresja impulsu Emisja kodowana symulacja klasyczny impuls niska moc, niski zasięg, rozdzielczość wysoka długa paczka fali sin moc wyższa, zasięg wyższy, rozdzielczość niska świergot (chirp liniowa modulacja f) - moc wyższa, zasięg wyższy a rozdzielczość??
20 Emisja kodowana 1 3 Moduły widma uwaga na amplitudy! -klasyczny impuls sygnały długa fali sin paczka świergot Emisja kodowana - położenie elementów odbijających/rozpraszjących fale echa w przypadku emisji klasycznej (impulsu) echa w przypadku emisji świergotu
21 Emisja kodowana Okazuje się w przypadku sygnału świergotowego wyznaczanie korelacji echa z sygnałem emitowanym daje maksimum wyniku dla opóźnienia odpowiadającego położeniu celu. Operacja ta nosi nazwę kompresji impulsu Obok echa dla sygnału świergotowego po kompresji impulsu Emisja kodowana Okazuje się w przypadku sygnału świergotowego wyznaczanie korelacji echa z sygnałem emitowanym daje maksimum sygnału dla czasu odpowiadającego położeniu celu. Obok wyniki symulacji - echa po wyprostowaniu i filtracji dolnoprzepustowej uzyskane dla klasycznego impulsu i sygnału świergotowego z kompresją impulsu Uwaga na różnice amplitud ech w przypadku świergotu należy oczekiwać korzystniejszego stosunku sygnału do szumu, a więc większego zasięgu bez utraty rozdzielczości
22 Wykorzystanie zjawisk nieliniowych Podczas propagacji zachodzą: - zjawiska konwekcyjne dodawanie się prędkości propagacji fali i prędkości cząstki - wzrost prędkości cząstki towarzyszący wzrostowi ciśnienia Oba te zjawiska sprawiają, że prędkość propagacji fali w okolicy maksimów ciśnienia jest wyższa niż prędkość propagacji w okolicy minimów ciśnienia. Ultradźwięki - zjawiska nieliniowe
23 Ultradźwięki - zjawiska nieliniowe Poziom harmonicznych wzrasta w miarę oddalania się od przetwornika - niski poziom zakłóceń powstających w pobliżu przetwornika (najsilniejszych w klasycznym obrazowaniu) Korzystniejsze właściwości kierunkowe przetwornika dla II-giej harmonicznej niż dla f podstawowej Filtracja -giej harmonicznej w odbiorniku niższy poziom zakłóceń i szumów Zjawiska nieliniowe Impuls wyemitowany Impuls po 6cm propagacji x x widma x 1 6 fo fo 3fo f x 1 6 fo fo 3fo f
24 Obrazowanie harmoniczne Obraz wątroby i woreczka żółciowego Konwencjonalny obr.harmoniczne Kontrasty ultradźwiękowe
25 Kontrasty ultradźwiękowe Niski poziom rozpraszania fali przez krew utrudnia niektóre badania (np. serca, dalej położonych małych naczyń, kapilar) Rozwiązanie podnieść skuteczność rozpraszania dodając do krwi elementy, które zapewnią silne echa Zastosowania Obrazowanie serca, wątroby i nerek Dokładniejsze obrazowanie komór serca Ocena perfuzji mięśnia sercowego Rozpraszanie ultradźwięków przez krew Gęstość ρ Wsp. ściśliwości β (g/cm 3 ) [m N]1-1 Erytrocyty Plazma Powietrze.1.3*1-7 Poprzecznik rozproszenia erytrocytu: r średni promień erytrocytu k liczba falowa 4 6 4πk r βe βo 1 3ρe ρo σ sc = [( ) + ( ) ] 9 β 3 ρ + ρ o e o
26 Rozwiązanie Uzyskać małe pęcherzyki gazu gaz w powłoce Rozmiar mniejsze niż erytrocyty (8-1um), czyli -5um Osłonka trwała na tyle, by kontrast przedostał się przez barierę płucną. Nietoksyczność!! Podawanie dożylne, ew. do tętnicy wieńcowej przy łuku aorty Rozpraszanie jest szczególnie skuteczne dla częstotliwości obrazowania odpowiadającej częstotliwości rezonansowej kontrastu, która dla pęcherzyka wypełnionego powietrzem wynosi w MHz ok. 3/R, gdzie R jest promieniem pęcherzyka [m]. Np. dla R= 1um częstotliwość rezonansowa wynosi 3MHz, co jest bliskie warunkom występującym w diagnostyce US. Nowa idea związać z powłoką lek, uwolnić w żądanym miejscu rozbijając pęcherzyki falą US o odpowiedniej częstotliwości Kontrasty ultradźwiękowe Albunex (Infoson): Powłoka: albumina ludzka, gaz: powietrze Levovist (Schering): Powłoka: Galaktoza Optison (FS69) (Mallinckrodt) Powłoka - albumina, gaz - perflourpropan
27 Detekcja elementów embolizujących Elementy embolizujące Ciała poruszające się w krwiobiegu, w normalnych warunkach nie występujące we krwi: pęcherzyki powietrza zagregowane krwinki lub płytki krwi fibrynogen fragmenty tkanki tłuszczowej materiał miażdżycowy tkanka nowotworowa Blokując niewielkie naczynia krwionośne elementy embolizujące powodują niedokrwienie obszarów. Skutki mogą być bardzo poważne, gdy niedokrwienie dotyczy mózgu, serca czy płuc. Właściwości akustyczne elementów embolizujących różnią się znacznie od właściwości krwinek powstają sygnały dopplerowskie o specyficznych cechach.
28 Elementy embolizujące Cechy sygnałów dopplerowskich pochodzących od elementów embolizujących: krótki czas trwania - zazwyczaj poniżej 3ms; amplituda co najmniej o 3dB wyższa od amplitudy sygnału pochodzącego od krwi wolnej od elementów embolizujących; obecność widmowej gęstości mocy sygnału embolicznego w spektrogramie tylko po stronie odpowiadającej widmu sygnału dopplerowskiego prędkości przepływu (przy założeniu jednego kierunku przepływu); specyficzny dźwięk towarzyszący przejściu elementu embolizującego przez obszar rozpraszania ultradźwięków; prędkość przepływu odpowiadająca maks. widmowej gęstości mocy większa od 8cm/s. Detekcja EE odbywa się w oparciu o w/w właściwości sygnału i jego widma. Obrazowanie Compounded Uśrednianie obrazów w celu eliminacji szumów
Technika ultradźwiękowa w diagnostyce medycznej VII
Technika ultradźwiękowa w diagnostyce medycznej SEMESTR VI Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Technika ultradźwiękowa
Technika ultradźwiękowa w diagnostyce medycznej II
Technika ultradźwiękowa w diagnostyce medycznej II Ruch falowy Propagacja fal w tkankach Ruch falowy Fala propagujące zaburzenie materii Ruch falowy Opis zaburzenia - funkcja typu x(tkz) funkcja sinusoidalna/
4. Dopuszczalne natężenie fal ultradźwiękowych w tkance Tarcie między cząsteczkowe i akumulacja energii przez cząsteczki może doprowadzić do
4. Dopuszczalne natężenie al ultradźwiękowych w tkance Tarcie między cząsteczkowe i akumulacja energii przez cząsteczki może doprowadzić do podgrzania tkanki i uszkodzeń komórek. Zjawiska rezonansowe i
MATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z BIO-
1 MATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z BIO- i HYDROAKUSTYKI 11. Metody zobrazowań w diagnostyce medycznej S. Typy ultrasonograficznych prezentacji obrazu W zależności od sposobu rejestracji ech rozróżniamy
w diagnostyce medycznej III
Technika ultradźwiękowa w diagnostyce medycznej SEMESTR VI Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Technika ultradźwiękowa
Laboratorium Techniki ultradźwiękowej w diagnostyce medycznej. Ćwiczenie 3. Ultrasonograf
TUD laboratorium Laboratorium Techniki ultradźwiękowej w diagnostyce medycznej Ćwiczenie 3 Ultrasonograf Opracowali: - prof. dr hab. inż. Krzysztof Kałużyński - dr inż. Szymon Cygan Zakład Inżynierii Biomedycznej,
Wykład FIZYKA I. 11. Fale mechaniczne. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Wykład FIZYKA I 11. Fale mechaniczne Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Instytut Fizyki Politechniki Wrocławskiej http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/fizyka1.html FALA Falą nazywamy każde rozprzestrzeniające
AUS Aparatura Ultrasonograficzna Wykład 2 jednostki. Lech Padee
AUS Aparatura Ultrasonograficzna Wykład jednostki Lech Padee Badanie USG stało się jedną z najpopularniejszych technik diagnostycznych. Stosuje się je do obrazowania i pomiarów geometrycznych tkanek, pomiarów
Rodzaje fal. 1. Fale mechaniczne. 2. Fale elektromagnetyczne. 3. Fale materii. dyfrakcja elektronów
Wykład VI Fale t t + Dt Rodzaje fal 1. Fale mechaniczne 2. Fale elektromagnetyczne 3. Fale materii dyfrakcja elektronów Fala podłużna v Przemieszczenia elementów spirali ( w prawo i w lewo) są równoległe
Zastosowanie ultradźwięków w technikach multimedialnych
Zastosowanie ultradźwięków w technikach multimedialnych Janusz Cichowski, p. 68 jay@sound.eti.pg.gda.pl Katedra Systemów Multimedialnych, Wydział Elektroniki Telekomunikacji i Informatyki, Politechnika
Metody Optyczne w Technice. Wykład 5 Interferometria laserowa
Metody Optyczne w Technice Wykład 5 nterferometria laserowa Promieniowanie laserowe Wiązka monochromatyczna Duża koherencja przestrzenna i czasowa Niewielka rozbieżność wiązki Duża moc Największa możliwa
LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE. ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej
LABORATORIUM POMIARY W AKUSTYCE ĆWICZENIE NR 4 Pomiar współczynników pochłaniania i odbicia dźwięku oraz impedancji akustycznej metodą fali stojącej 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie metody
Podstawy Akustyki. Drgania normalne a fale stojące Składanie fal harmonicznych: Fale akustyczne w powietrzu Efekt Dopplera.
W-1 (Jaroszewicz) 14 slajdów Podstawy Akustyki Drgania normalne a fale stojące Składanie fal harmonicznych: prędkość grupowa, dyspersja fal, superpozycja Fouriera, paczka falowa Fale akustyczne w powietrzu
Przykładowe poziomy natężenia dźwięków występujących w środowisku człowieka: 0 db - próg słyszalności 10 db - szept 35 db - cicha muzyka 45 db -
Czym jest dźwięk? wrażeniem słuchowym, spowodowanym falą akustyczną rozchodzącą się w ośrodku sprężystym (ciele stałym, cieczy, gazie). Częstotliwości fal, które są słyszalne dla człowieka, zawarte są
Podstawy Akustyki. Drgania normalne a fale stojące Składanie fal harmonicznych: Fale akustyczne w powietrzu Efekt Dopplera
Jucatan, Mexico, February 005 W-10 (Jaroszewicz) 14 slajdów Podstawy Akustyki Drgania normalne a fale stojące Składanie fal harmonicznych: prędkość grupowa, dyspersja fal, superpozycja Fouriera, paczka
Laboratorium Techniki ultradźwiękowej w diagnostyce medycznej
TUD - laboratorium Laboratorium Techniki ultradźwiękowej w diagnostyce medycznej Ćwiczenie 1 Analiza sygnałów występujących w diagnostycznej aparaturze ultradźwiękowej (rev.2) Opracowali: prof. nzw. dr
Ultradźwięki. Literatura: A. Śliwiński, Ultradźwięki i ich zastosowania, WNT, Warszawa 2003 Notatki z wykładów (prezentacje)
Ultradźwięki Tomasz Hornowski Instytut Akustyki Zakład Akustyki Molekularnej dyżury: wtorek i czwartek 13 00-14 00 e-mail: hornaku@amu.edu.pl; tel. 618295127 strona internetowa: www.amu.edu.pl/~hornaku
Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Ziemowita Klimondy
Warszawa, dnia 29 kwietnia 2013r. dr hab. inż. Krzysztof Kałużyński, prof.nzw. PW Instytut Metrologii i Inżynierii Biomedycznej PW ul.boboli 8, 02-525 Warszawa Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Ziemowita
Fale dźwiękowe. Jak człowiek ocenia natężenie bodźców słuchowych? dr inż. Romuald Kędzierski
Fale dźwiękowe Jak człowiek ocenia natężenie bodźców słuchowych? dr inż. Romuald Kędzierski Podstawowe cechy dźwięku Ze wzrostem częstotliwości rośnie wysokość dźwięku Dźwięk o barwie złożonej składa się
Ruch falowy. Parametry: Długość Częstotliwość Prędkość. Częstotliwość i częstość kołowa MICHAŁ MARZANTOWICZ
Ruch falowy Parametry: Długość Częstotliwość Prędkość Częstotliwość i częstość kołowa Opis ruchu falowego Równanie fali biegnącej (w dodatnim kierunku osi x) v x t f 2 2 2 2 2 x v t Równanie różniczkowe
Elektroniczna aparatura medyczna III
Elektroniczna aparatura medyczna SEMESTR V Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Elektroniczna aparatura medyczna III
Dźwięk. Cechy dźwięku, natura światła
Dźwięk. Cechy dźwięku, natura światła Fale dźwiękowe (akustyczne) - podłużne fale mechaniczne rozchodzące się w ciałach stałych, cieczach i gazach. Zakres słyszalnej częstotliwości f: 20 Hz < f < 20 000
MATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z PODSTAW ZASTOSOWAŃ ULTRADŹWIĘKÓW W MEDYCYNIE (wyłącznie do celów dydaktycznych zakaz rozpowszechniania)
MATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z PODSTAW ZASTOSOWAŃ ULTRADŹWIĘKÓW W MEDYCYNIE (wyłącznie do celów dydaktycznych zakaz rozpowszechniania) 0. Zastosowania bierne ultradźwięków w medycynie: Ultrasonograia.
Badanie USG - diagnostyka prenatalna
Badanie USG - diagnostyka prenatalna Ze szczególnym zwróceniem uwagi na aparaturę diagnostyczną. Angelika Celeban Adrianna Herdyńska 19.04.2016r. Diagnostyka prenatalna Wszystkie badania, które można wykonać
Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku elektroradiologia w roku akademickim 2017/2018.
Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku elektroradiologia w roku akademickim 2017/2018. w1. Platforma elearningowa stosowana na kursie. w2. Metodyka eksperymentu fizycznego - rachunek błędów.
4.3 Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą fali biegnącej(f2)
Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą fali biegnącej(f2)185 4.3 Wyznaczanie prędkości dźwięku w powietrzu metodą fali biegnącej(f2) Celem ćwiczenia jest wyznaczenie prędkości dźwięku w powietrzu
Sonochemia. Dźwięk. Fale dźwiękowe należą do fal mechanicznych, sprężystych. Fale poprzeczne i podłużne. Ciało stałe (sprężystość postaci)
Dźwięk 1 Fale dźwiękowe należą do fal mechanicznych, sprężystych Fale poprzeczne i podłużne Ciało stałe (sprężystość postaci) fale poprzeczne i podłużne Dźwięk 2 Właściwości fal podłużnych Prędkość dźwięku
Drgania i fale sprężyste. 1/24
Drgania i fale sprężyste. 1/24 Ruch drgający Każdy z tych ruchów: - Zachodzi tam i z powrotem po tym samym torze. - Powtarza się w równych odstępach czasu. 2/24 Ruch drgający W rzeczywistości: - Jest coraz
Technika nagłaśniania
Technika nagłaśniania Pomiar parametrów akustycznych Sanner Tomasz Hoffmann Piotr Plan prezentacji Pomiar czasu pogłosu Pomiar rozkładu natężenia dźwięku Pomiar absorpcji Pomiar izolacyjności Czas Pogłosu
Spis treści. Wykaz ważniejszych oznaczeń. Przedmowa 15. Wprowadzenie Ruch falowy w ośrodku płynnym Pola akustyczne źródeł rzeczywistych
Spis treści Wykaz ważniejszych oznaczeń u Przedmowa 15 Wprowadzenie 17 1. Ruch falowy w ośrodku płynnym 23 1.1. Dźwięk jako drgania ośrodka sprężystego 1.2. Fale i liczba falowa 1.3. Przestrzeń liczb falowych
( F ) I. Zagadnienia. II. Zadania
( F ) I. Zagadnienia 1. Rozchodzenie się fal akustycznych w układach biologicznych. 2. Wytwarzanie i detekcja fal akustycznych w ultrasonografii. 3. Budowa aparatu ultrasonograficznego metody obrazowania.
1. Po upływie jakiego czasu ciało drgające ruchem harmonicznym o okresie T = 8 s przebędzie drogę równą: a) całej amplitudzie b) czterem amplitudom?
1. Po upływie jakiego czasu ciało drgające ruchem harmonicznym o okresie T = 8 s przebędzie drogę równą: a) całej amplitudzie b) czterem amplitudom? 2. Ciało wykonujące drgania harmoniczne o amplitudzie
Defektoskop ultradźwiękowy
Ćwiczenie nr 1 emat: Badanie rozszczepiania fali ultradźwiękowej. 1. Zapoznać się z instrukcją obsługi defektoskopu ultradźwiękowego na stanowisku pomiarowym.. Wyskalować defektoskop. 3. Obliczyć kąty
Wykład 6: Reprezentacja informacji w układzie optycznym; układy liniowe w optyce; podstawy teorii dyfrakcji
Fotonika Wykład 6: Reprezentacja informacji w układzie optycznym; układy liniowe w optyce; podstawy teorii dyfrakcji Plan: pojęcie sygnału w optyce układy liniowe filtry liniowe, transformata Fouriera,
Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Elektroradiologia w roku akademickim 2016/2017.
Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Elektroradiologia w roku akademickim 2016/2017. w1. Platforma elearningowa stosowana na kursie. w2. Metodyka eksperymentu fizycznego - rachunek błędów.
Fizyczne podstawy stosowania ultradźwięków w medycynie. Ultrasonografia.
M6 Zagadnienia: Fizyczne podstawy stosowania ultradźwięków w medycynie. Ultrasonografia. Drgania mechaniczne. Fala mechaniczna powstawanie, mechanizm rozchodzenia się, właściwości, równanie fali harmonicznej.
Fal podłużna. Polaryzacja fali podłużnej
Fala dźwiękowa Podział fal Fala oznacza energię wypełniającą pewien obszar w przestrzeni. Wyróżniamy trzy główne rodzaje fal: Mechaniczne najbardziej znane, typowe przykłady to fale na wodzie czy fale
Aby nie uszkodzić głowicy dźwiękowej, nie wolno stosować amplitudy większej niż 2000 mv.
Tematy powiązane Fale poprzeczne i podłużne, długość fali, amplituda, częstotliwość, przesunięcie fazowe, interferencja, prędkość dźwięku w powietrzu, głośność, prawo Webera-Fechnera. Podstawy Jeśli fala
Instrukcja do laboratorium z Fizyki Budowli. Temat laboratorium: CZĘSTOTLIWOŚĆ
Instrukcja do laboratorium z Fizyki Budowli Temat laboratorium: CZĘSTOTLIWOŚĆ 1 1. Wprowadzenie 1.1.Widmo hałasu Płaską falę sinusoidalną można opisać następującym wyrażeniem: p = p 0 sin (2πft + φ) (1)
Fizyka 12. Janusz Andrzejewski
Fizyka 1 Janusz Andrzejewski Przypomnienie: Drgania procesy w których pewna wielkość fizyczna na przemian maleje i rośnie Okresowy ruch drgający (periodyczny) - jeżeli wartości wielkości fizycznych zmieniające
Katedra Fizyki Ciała Stałego Uniwersytetu Łódzkiego. Ćwiczenie 2 Badanie funkcji korelacji w przebiegach elektrycznych.
Katedra Fizyki Ciała Stałego Uniwersytetu Łódzkiego Ćwiczenie Badanie unkcji korelacji w przebiegach elektrycznych. Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zbadanie unkcji korelacji w okresowych sygnałach
Praktyczne aspekty ultrasonografii jamy brzusznej u małych zwierząt
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Polska Wydział Medycyny Weterynaryjnej Pracownia Radiologii i Ultrasonografii Praktyczne aspekty ultrasonografii jamy brzusznej u małych zwierząt Piotr Dębiak Ultrasound
Wykład 9: Fale cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski
Wykład 9: Fale cz. 1 dr inż. Zbigniew Szklarski szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ Klasyfikacja fal fale mechaniczne zaburzenie przemieszczające się w ośrodku sprężystym, fale elektromagnetyczne
5.1. Powstawanie i rozchodzenie się fal mechanicznych.
5. Fale mechaniczne 5.1. Powstawanie i rozchodzenie się fal mechanicznych. Ruch falowy jest zjawiskiem bardzo rozpowszechnionym w przyrodzie. Spotkałeś się z pewnością w życiu codziennym z takimi pojęciami
Ćwiczenie nr 15 TEMAT: Badanie tłumienia dźwięku w wodzie. 1. Teoria
1. Teoria Ćwiczenie nr 15 TEMAT: Badanie tłumienia dźwięku w wodzie. Molekularne procesy akustyczne występują jako oddziaływanie fali sprężystej przechodzącej przez ośrodek z jego drobinami. Oddziaływanie
Laboratorium Techniki ultradźwiękowej w diagnostyce medycznej
TUD - laboratorium Laboratorium Techniki ultradźwiękowej w diagnostyce medycznej Ćwiczenie 1 Analiza sygnałów występujących w diagnostycznej aparaturze ultradźwiękowej (rev.1) Opracowali: dr hab inż. Krzysztof
APARATURA DO TERAPII POLEM MAGNETYCZNYM W.CZ.
Laboratorium Elektronicznej Aparatury Medycznej Politechnika Wrocławska Wydział Podstawowych Problemów Techniki Katedra Inżynierii Biomedycznej ĆWICZENIE NR 2 APARATURA DO TERAPII POLEM MAGNETYCZNYM W.CZ.
Fale dźwiękowe - ich właściwości i klasyfikacja ze względu na ich częstotliwość. dr inż. Romuald Kędzierski
Fale dźwiękowe - ich właściwości i klasyfikacja ze względu na ich częstotliwość dr inż. Romuald Kędzierski Czym jest dźwięk? Jest to wrażenie słuchowe, spowodowane falą akustyczną rozchodzącą się w ośrodku
GŁÓWNE CECHY ŚWIATŁA LASEROWEGO
GŁÓWNE CECHY ŚWIATŁA LASEROWEGO Światło może być rozumiane jako: Strumień fotonów o energii E Fala elektromagnetyczna. = hν i pędzie p h = = hν c Najprostszym przypadkiem fali elektromagnetycznej jest
CYFROWE PRZETWARZANIE SYGNAŁÓW
POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. I. Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI Katedra Metrologii i Systemów Diagnostycznych CYFROWE PRZETWARZANIE SYGNAŁÓW Analiza korelacyjna sygnałów dr hab. inż.
Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Fizjoterapia
Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Fizjoterapia 1. Ćwiczenie wprowadzające: Wielkości fizyczne i błędy pomiarowe. Pomiar wielkości fizjologicznych 2. Prąd elektryczny: Pomiar oporu
Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne.
Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne. DUALIZM ŚWIATŁA fala interferencja, dyfrakcja, polaryzacja,... kwant, foton promieniowanie ciała doskonale
Prędkość fazowa i grupowa fali elektromagnetycznej w falowodzie
napisał Michał Wierzbicki Prędkość fazowa i grupowa fali elektromagnetycznej w falowodzie Prędkość grupowa paczki falowej Paczka falowa jest superpozycją fal o różnej częstości biegnących wzdłuż osi z.
Fale akustyczne. Jako lokalne zaburzenie gęstości lub ciśnienia w ośrodkach posiadających gęstość i sprężystość. ciśnienie atmosferyczne
Fale akustyczne Jako lokalne zaburzenie gęstości lub ciśnienia w ośrodkach posiadających gęstość i sprężystość ciśnienie atmosferyczne Fale podłużne poprzeczne długość fali λ = v T T = 1/ f okres fali
WSTĘP DO OPTYKI FOURIEROWSKIEJ
1100-4BW1, rok akademicki 018/19 WSTĘP DO OPTYKI FOURIEROWSKIEJ dr hab. Rafał Kasztelanic Wykład 4 Przestrzeń swobodna jako filtr częstości przestrzennych Załóżmy, że znamy rozkład pola na fale monochromatyczne
Fizyczne podstawy stosowania ultradźwięków w medycynie. Ultrasonografia.
M6 Zagadnienia: Fizyczne podstawy stosowania ultradźwięków w medycynie. Ultrasonografia. Drgania mechaniczne. Fala mechaniczna powstawanie, mechanizm rozchodzenia się, właściwości, równanie fali harmonicznej.
Modelowanie i symulacja zagadnień biomedycznych PROJEKT BARTŁOMIEJ GRZEBYTA, JAKUB OTWOROWSKI
Modelowanie i symulacja zagadnień biomedycznych PROJEKT BARTŁOMIEJ GRZEBYTA, JAKUB OTWOROWSKI Spis treści Wstęp... 2 Opis problemu... 3 Metoda... 3 Opis modelu... 4 Warunki brzegowe... 5 Wyniki symulacji...
GEOFIZYKA STOSOWANA wykład 2. Podstawy sejsmiki
GEOFIZYKA STOSOWANA wykład Podstawy sejsmiki Naprężenie całkowite działające na nieskończenie mały element ośrodka ciągłego o objętości dv i powierzchni ds można opisać jeśli znamy rozkład naprężeń działających
BADANIE PODŁUŻNYCH FAL DŹWIĘKOWYCH W PRĘTACH
Ćwiczenie 4 BADANIE PODŁUŻNYCH FAL DŹWIĘKOWYCH W PRĘTACH 4.1. Wiadomości ogólne 4.1.1. Równanie podłużnej fali dźwiękowej i jej prędkość w prętach Rozważmy pręt o powierzchni A kołowego przekroju poprzecznego.
Ψ(x, t) punkt zamocowania liny zmienna t, rozkład zaburzeń w czasie. x (lub t)
RUCH FALOWY 1 Fale sejsmiczne Fale morskie Kamerton Interferencja RÓWNANIE FALI Fala rozchodzenie się zaburzeń w ośrodku materialnym lub próżni: fale podłużne i poprzeczne w ciałach stałych, fale podłużne
Zjawisko interferencji fal
Zjawisko interferencji fal Interferencja to efekt nakładania się fal (wzmacnianie i osłabianie się ruchu falowego widoczne w zmianach amplitudy i natężenia fal) w którym zachodzi stabilne w czasie ich
Badanie efektu Dopplera metodą fali ultradźwiękowej
Badanie efektu Dopplera metodą fali ultradźwiękowej Cele eksperymentu 1. Pomiar zmiany częstotliwości postrzeganej przez obserwatora w spoczynku w funkcji prędkości v źródła fali ultradźwiękowej. 2. Potwierdzenie
4. Ultradźwięki Instrukcja
4. Ultradźwięki Instrukcja 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie właściwości fal ultradźwiękowych i ich wykorzystania w badaniach defektoskopowych. 2. Układ pomiarowy Układ pomiarowy składa się
falowego widoczne w zmianach amplitudy i natęŝenia fal) w którym zachodzi
Zjawisko interferencji fal Interferencja to efekt nakładania się fal (wzmacnianie i osłabianie się ruchu falowego widoczne w zmianach amplitudy i natęŝenia fal) w którym zachodzi stabilne w czasie ich
Efekt Comptona. Efektem Comptona nazywamy zmianę długości fali elektromagnetycznej w wyniku rozpraszania jej na swobodnych elektronach
Efekt Comptona. Efektem Comptona nazywamy zmianę długości fali elektromagnetycznej w wyniku rozpraszania jej na swobodnych elektronach Efekt Comptona. p f Θ foton elektron p f p e 0 p e Zderzenia fotonów
Impedancja akustyczna, czyli o odbiciu fal podłużnych
22 FOTON 136, Wiosna 2017 Impedancja akustyczna, czyli o odbiciu fal podłużnych Jerzy Ginter Wydział Fizyki UW Jedną z podstawowych metod badań medycznych jest ultrasonografia. U podstaw jej działania
ĆWICZENIE NR 2 APARATURA DO TERAPII POLEM MAGNETYCZNYM W.CZ.
ĆWICZENIE NR 2 PRTUR DO TERPII POLEM MGNETYCZNYM W.CZ. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z budową, zasadą działania urządzenia. Identyfikacja i pomiary zakłóceń generowanych przez urządzenie do otoczenia. Zbadanie
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY 1) z dnia 30 grudnia 2009 r.
Dziennik Ustaw Nr 2 585 Poz. 8 6. 57,0 66,0 GHz 40 dbm e.i.r.p. oraz gęstość mocy 13 dbm/mhz e.i.r.p. 25 dbm e.i.r.p. oraz gęstość mocy -2 dbm/mhz e.i.r.p. b) w aneksie nr 6 dodaje się poz. 12 w brzmieniu:
Układ krążenia krwi. Bogdan Walkowiak. Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka. 2014-11-18 Biofizyka 1
Wykład 7 Układ krążenia krwi Bogdan Walkowiak Zakład Biofizyki Instytut Inżynierii Materiałowej Politechnika Łódzka 2014-11-18 Biofizyka 1 Układ krążenia krwi Source: INTERNET 2014-11-18 Biofizyka 2 Co
Wykład 9: Fale cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski
Wykład 9: Fale cz. 1 dr inż. Zbigniew Szklarski szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ Klasyfikacja fal fale mechaniczne zaburzenie przemieszczające się w ośrodku sprężystym, fale elektromagnetyczne
Testy Która kombinacja jednostek odpowiada paskalowi? N/m, N/m s 2, kg/m s 2,N/s, kg m/s 2
Testy 3 40. Która kombinacja jednostek odpowiada paskalowi? N/m, N/m s 2, kg/m s 2,N/s, kg m/s 2 41. Balonik o masie 10 g spada ze stałą prędkością w powietrzu. Jaka jest siła wyporu? Jaka jest średnica
Technika ultradźwiękowa w diagnostyce medycznej IV
Technika ultradźwiękowa w diagnostyce medycznej IV Podstawowe rodzaje obrazowań Organizacja skanera Sondy Podstawowe rodzaje obrazowań Organizacja skanera 1 Przykłady obrazowań 2D + CFM + widmo sygnału
O czym producenci telefonów komórkowych wolą Ci nie mówić?
Politechnika Lubelska Instytut Podstaw Elektrotechniki i Elektrotechnologii www.ipee.pollub.pl O czym producenci telefonów komórkowych wolą Ci nie mówić? Koło Naukowe ELMECOL www.elmecol.pollub.pl Parys
Procedura techniczna wyznaczania poziomu mocy akustycznej źródeł ultradźwiękowych
Procedura techniczna wyznaczania poziomu mocy akustycznej źródeł ultradźwiękowych w oparciu o pomiary poziomu ciśnienia akustycznego w punktach pomiarowych lub liniach omiatania na półkulistej powierzchni
Laboratorium TECHNIKI LASEROWEJ. Ćwiczenie 1. Modulator akustooptyczny
Laboratorium TECHNIKI LASEROWEJ Ćwiczenie 1. Modulator akustooptyczny Katedra Metrologii i Optoelektroniki WETI Politechnika Gdańska Gdańsk 2018 1. Wstęp Ogromne zapotrzebowanie na informację oraz dynamiczny
Rozważania rozpoczniemy od fal elektromagnetycznych w próżni. Dla próżni równania Maxwella w tzw. postaci różniczkowej są następujące:
Rozważania rozpoczniemy od fal elektromagnetycznych w próżni Dla próżni równania Maxwella w tzw postaci różniczkowej są następujące:, gdzie E oznacza pole elektryczne, B indukcję pola magnetycznego a i
Procedura orientacyjna wyznaczania poziomu mocy akustycznej źródeł ultradźwiękowych
Procedura orientacyjna wyznaczania poziomu mocy źródeł ultradźwiękowych w oparciu o pomiary poziomu ciśnienia akustycznego w punktach pomiarowych lub metodą omiatania na powierzchni pomiarowej prostopadłościennej
Wykład 17: Optyka falowa cz.1.
Wykład 17: Optyka falowa cz.1. Dr inż. Zbigniew Szklarski Katedra Elektroniki, paw. C-1, pok.31 szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ 1 Zasada Huyghensa Christian Huygens 1678 r. pierwsza
Ciało doskonale czarne absorbuje całkowicie padające promieniowanie. Parametry promieniowania ciała doskonale czarnego zależą tylko jego temperatury.
1 Ciało doskonale czarne absorbuje całkowicie padające promieniowanie. Parametry promieniowania ciała doskonale czarnego zależą tylko jego temperatury. natężenie natężenie teoria klasyczna wynik eksperymentu
3. WYNIKI POMIARÓW Z WYKORZYSTANIEM ULTRADŹWIĘKÓW.
3. WYNIKI POMIARÓW Z WYKORZYSTANIEM ULTRADŹWIĘKÓW. Przy rozchodzeniu się fal dźwiękowych może dochodzić do częściowego lub całkowitego odbicia oraz przenikania fali przez granice ośrodków. Przeszkody napotykane
LABORATORIUM Z FIZYKI Ć W I C Z E N I E N R 2 ULTRADZWIĘKOWE FALE STOJACE - WYZNACZANIE DŁUGOŚCI FAL
Projekt Plan rozwoju Politechniki Częstochowskiej współfinansowany ze środków UNII EUROPEJSKIEJ w ramach EUROPEJSKIEGO FUNDUSZU SPOŁECZNEGO Numer Projektu: POKL.4.1.1--59/8 INSTYTUT FIZYKI WYDZIAŁ INŻYNIERII
MONITORING PRZESTRZENI ELEKTROMAGNETYCZNEJ
MONITORING PRZESTRZENI ELEKTROMAGNETYCZNEJ (wybrane zagadnienia) Opracowanie : dr inż. Adam Konrad Rutkowski 1 Monitorowanie przestrzeni elektromagnetycznej Celem procesu monitorowania przestrzeni elektromagnetycznej
I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE
I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE - lata '90 XIX wieku WSTĘP Widmo promieniowania elektromagnetycznego zakres "pokrycia" różnymi rodzajami fal elektromagnetycznych promieniowania zawartego w danej wiązce. rys.i.1.
1. Jeśli częstotliwość drgań ciała wynosi 10 Hz, to jego okres jest równy: 20 s, 10 s, 5 s, 0,1 s.
1. Jeśli częstotliwość drgań ciała wynosi 10 Hz, to jego okres jest równy: 20 s, 10 s, 5 s, 0,1 s. 2. Dwie kulki, zawieszone na niciach o jednakowej długości, wychylono o niewielkie kąty tak, jak pokazuje
Badanie widma fali akustycznej
Politechnika Łódzka FTIMS Kierunek: Informatyka rok akademicki: 00/009 sem.. grupa II Termin: 10 III 009 Nr. ćwiczenia: 1 Temat ćwiczenia: Badanie widma fali akustycznej Nr. studenta: 6 Nr. albumu: 15101
AKUSTYKA. Matura 2007
Matura 007 AKUSTYKA Zadanie 3. Wózek (1 pkt) Wózek z nadajnikiem fal ultradźwiękowych, spoczywający w chwili t = 0, zaczyna oddalać się od nieruchomego odbiornika ruchem jednostajnie przyspieszonym. odbiornik
Zjawisko interferencji fal
Zjawisko interferencji fal Interferencja to efekt nakładania się fal (wzmacnianie i osłabianie się ruchu falowego widoczne w zmianach amplitudy i natężenia fal) w którym zachodzi stabilne w czasie ich
Fale mechaniczne i akustyka
Fale mechaniczne i akustyka Wstęp: siła jako element decydujący o rodzaju ruchu Na pierwszym wykładzie, dynamiki Newtona omawiając II zasadę dr d r F r,, t = m dt dt powiedzieliśmy, że o tym, jakim ruchem
Zasady oceniania karta pracy
Zadanie 1.1. 5) stosuje zasadę zachowania energii oraz zasadę zachowania pędu do opisu zderzeń sprężystych i niesprężystych. Zderzenie, podczas którego wózki łączą się ze sobą, jest zderzeniem niesprężystym.
Rozkład nauczania fizyki w klasie II liceum ogólnokształcącego w Zespole Szkół nr 53 im. S. Sempołowskiej rok szkolny 2015/2016
Rozkład nauczania fizyki w klasie II liceum ogólnokształcącego w Zespole Szkół nr 53 im. S. Sempołowskiej rok szkolny 2015/2016 Warszawa, 31 sierpnia 2015r. Zespół Przedmiotowy z chemii i fizyki Temat
Fizyka 11. Janusz Andrzejewski
Fizyka 11 Ruch okresowy Każdy ruch powtarzający się w regularnych odstępach czasu nazywa się ruchem okresowym lub drganiami. Drgania tłumione ruch stopniowo zanika, a na skutek tarcia energia mechaniczna
Własności światła laserowego
Własności światła laserowego Cechy światła laserowego: rozbieżność (równoległość) wiązki, pasmo spektralne, gęstość mocy oraz spójność (koherencja). Równoległość wiązki Dyfrakcyjną rozbieżność kątową awkącie
ZADANIE NR 1 APARAT USG Liczba sztuk 1 sztuka Producent: Kraj pochodzenia:.. Oferowany model:.. Rok produkcji min. 2014 :...
Załącznik nr 1 do SIWZ ZADANIE NR 1 APARAT USG Liczba sztuk 1 sztuka Producent:.. Kraj pochodzenia:.. Oferowany model:.. Rok produkcji min. 2014 :..... Lp Parametry techniczne Warunek graniczny 1 Nowoczesny
WPŁYW ZAKŁÓCEŃ PROCESU WZBOGACANIA WĘGLA W OSADZARCE NA ZMIANY GĘSTOŚCI ROZDZIAŁU BADANIA LABORATORYJNE
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 4 2009 Stanisław Cierpisz*, Daniel Kowol* WPŁYW ZAKŁÓCEŃ PROCESU WZBOGACANIA WĘGLA W OSADZARCE NA ZMIANY GĘSTOŚCI ROZDZIAŁU BADANIA LABORATORYJNE 1. Wstęp Zasadniczym
KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE
KOMPUTEROWE SYSTEMY POMIAROWE Dr inż. Eligiusz PAWŁOWSKI Politechnika Lubelska Wydział Elektrotechniki i Informatyki Prezentacja do wykładu dla EMST - ITwE Semestr zimowy Wykład nr 12 Prawo autorskie Niniejsze
Zjawisko interferencji fal
Zjawisko interferencji fal Interferencja to efekt nakładania się fal (wzmacnianie i osłabianie się ruchu falowego widoczne w zmianach amplitudy i natęŝenia fal) w którym zachodzi stabilne w czasie ich
Fale w przyrodzie - dźwięk
Fale w przyrodzie - dźwięk Fala Fala porusza się do przodu. Co dzieje się z cząsteczkami? Nie poruszają się razem z falą. Wykonują drganie i pozostają na swoich miejscach Ruch falowy nie powoduje transportu
Rozmycie pasma spektralnego
Rozmycie pasma spektralnego Rozmycie pasma spektralnego Z doświadczenia wiemy, że absorpcja lub emisja promieniowania przez badaną substancję występuje nie tylko przy częstości rezonansowej, tj. częstości
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA Wydział Mechaniczny Katedra Pojazdów Mechanicznych i Transportu LABORATORIUM TERMODYNAMIKI TECHNICZNEJ Instrukcja do ćwiczenia T-06 Temat: Wyznaczanie zmiany entropii ciała
Wykład 6: Reprezentacja informacji w układzie optycznym; układy liniowe w optyce; podstawy teorii dyfrakcji
Fotonika Wykład 6: Reprezentacja informacji w układzie optycznym; układy liniowe w optyce; podstawy teorii dyfrakcji Plan: pojęcie sygnału w optyce układy liniowe filtry liniowe, transformata Fouriera,