Wydział Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym Wrocław, marzec 2010

Transkrypt

1 1

2 w kontekście Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pomocy Technicznej Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata oraz z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego Wydział Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym Wrocław, marzec 2010

3 W opinii Komisji Europejskiej istnieje niezgodność polskich przepisów prawnych z wymogami dyrektywy 85/337/EWG Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (dyrektywy OOŚ). Komisja Europejska obliguje do dostosowania polskiego prawa do przepisów wyżej wymienionejdyrektywy i do czasu wprowadzenia odpowiednich zmian w prawie polskim będzie akceptowała jedynie te inwestycje, dla których strona polska wykaże przeprowadzenie oceny środowiskowej zgodnie z prawem wspólnotowym. W dniu 15 listopada 2008r. weszła w życie ustawa z dnia 3 października 2008r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ustawa Uooś zapewnia pełną transpozycję dyrektywy OOŚ. 3

4 Gramy w jednej druŝynie Rola Beneficjentów Przygotowanie projektu zgodnie ze standardami procedury OOŚ Dbanie o jakość ekspertyz środowiskowych zlecanych firmom zewnętrznym! początek problemów! Rola Instytucji Zarządzających Podejście merytoryczne (środowiskowe) i formalistyczne (proceduralne) Weryfikując wnioski o dofinansowanie właściwa instytucja musi sprawdzić czy prawidłowo i rzetelnie przeprowadzono postępowanie w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (w tym na obszary Natura 2000) tj. czy dochowano wymogów proceduralnych, a nie czy rozstrzygnięcie było słuszne! Rola organów administracji Konstruowanie uzasadnień do postanowień i decyzji OOŚ w sposób zindywidualizowany i wyczerpujący Nieprzejrzysta dokumentacja stanowi zagroŝenie dla wykorzystania środków przez Beneficjenta! Rola Komisji Europejskiej Komisja Europejska weryfikując bądź kontrolując projekt opiera się przede wszystkim na zgodności z dyrektywami!!! 4

5 Procedura nie raport Ocena oddziaływania na środowisko (OOS) Narzędzie podejmowania decyzji Ogromne problemy ze stosowaniem w praktyce (m.in. brak konsultacji społecznych na wczesnym etapie inwestycji, wykluczanie NGO z konsultacji, brak spójnej listy obszarów naturowych N2000, do dzisiaj brak rozporządzeń sankcjonujących obszary naturowe, często nieprawidłowa interpretacja wymogów prawnych np. wariantowania) 5

6 Jakość OOŚ OOS musi być w oparciu o właściwe, odpowiednie i rzetelne informacjedostarczone przez inwestora; Inwestor musi wskazać na trudności (niedostatki techniczne lub brak specjalistycznej wiedzy) które napotkał przy przygotowaniu wymaganych informacji; Organy posiadające informacje środowiskowe powinny je udostępnić inwestorowi; Organy środowiskowe powinny być konsultowane nt. wniosku o udzielenie zezwolenia oraz informacji dostarczonej przez inwestora (t.j. raportu OOŚ). 6

7 Podstawowe błędy inwestorów (beneficjentów) niespójna logicznie dokumentacja brak pełnych badań terenowych bądź opieranie się na nierzetelnych lub nieaktualnych danych naukowych nieuwzględnienie łącznego oddziaływania przedsięwzięć powiązanych technologicznie brak oceny oddziaływania na obszary Natura 2000 brak albo niewłaściwie przeprowadzone konsultacje społeczne brak rozważenia alternatyw bądź pominięcie niektórych z dostępnych wariantów nieuwzględnienie uzyskanych wyników oceny brak albo nieadekwatne działania minimalizujące lub kompensujące 7

8 Problemy w dokumentacji dot. kwestii środowiskowych 1. Brak dołączenia pełnej dokumentacjiz postępowania OOŚ do wniosku o dofinansowanie. 2. Brak w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach informacji o przeprowadzonych konsultacjach społecznych, orozpatrzonych uwagach i wnioskach w ramach konsultacji społecznych, czy też informacji o przeprowadzeniu analizy wariantów w raporcie, co jest uchybieniem proceduralnym. 3. Nieprawidłowe zakwalifikowanie przedsięwzięciado odpowiedniej grupy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. oraz do Aneksu I, II dyrektywy Rady nr 85/337/EWG (dyrektywa EIA), w tym także nieprawidłowe pojmowanie pojęcia urban development project. 8

9 Problemy w dokumentacji dot. kwestii środowiskowych 5. Zdarza się, że decyzja umarzająca, która jest wynikiem bezprzedmiotowości prowadzonego postępowania traktowana jest przez organ właściwy za spełniającą wymogi decyzji w zakresie odstąpienia od przeprowadzenia OOŚ. 6. Niezgodność mechanizmu zgłoszeń budowyz dyrektywą OOŚ, ustawą z dnia 3 października 2008r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko(ustawą OOŚ), a przede wszystkim problem z wdrożeniem art. 29 ust. 3 ustawy-prawo budowlane(wszedł w życie z dniem 15 listopada 2008r.). 7. Niezgodność zakresu przedsięwzięciapomiędzy decyzją środowiskową, a decyzją inwestycyjną m.in. pozwoleniem na budowę. 9

10 brak wariantowania niewłaściwa skala rozważań kawałkowanie inwestycji salami-approach: zaniżanie oddziaływania Problemy z OOS ograniczenie opcji wariantowych do dwóch wariantów: a) polegającym na niepodejmowaniu przedsięwzięcia, b) najkorzystniejszym dla środowiska, Obecne wymagania: wariant proponowany przez wnioskodawcę oraz racjonalny wariant alternatywny, wariant najkorzystniejszy dla środowiska. 10

11 Analiza alternatyw dzielenie projektu Projekt drogowy o długości 19 km, zlokalizowany w obszarze zurbanizowanym, podzielony na 4 oddzielne projekty, Szerokość drogi jest zmiennaod czterech do sześciu jezdni, Każdy z projektów jest oddzielnieprzedmiotem wniosku o ustalenie lokalizacji drogi oraz przedmiotem oddzielnego raportu OOŚ, Wszystkie wnioski o ustalenie lokalizacji drogi zostały złożone w listopadzie, Jeden i ten sam organkompetentny w sprawie wydania decyzji lokalizacyjnej. Brak przesłanek technicznych lub administracyjnych aby dzielić projekt! 11

12 Wytyczne MRR do OOŚ narzędzie dla beneficjentów oraz organów zaangażowanych w OOŚ wymogi w zakresie dokumentacji OOŚ dla projektów (zawierają m.in. rozdział Dokumentowanie postępowania OOŚ na potrzeby wniosku o dofinansowanie ) wzór formularza dot. OOŚ wraz z instrukcją jego wypełniania wzór zaświadczenia organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura

13 Wytyczne MRR do OOŚ pkt. 31 Wytycznych MRR: W uzasadnieniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie należy się odwoływać do zapisów innych dokumentów, czy powoływać na ogólną zgodność z przepisami prawa. Prawidłowa forma decyzji wymaga konkretnych zapisów posługujących się wskaźnikami, parametrami, opisami fizycznych warunków realizacji przedsięwzięcia. 13

14 Zagrożenia wynikające z nieprawidłowego przeprowadzenia postępowania OOŚ zaskarżenia decyzji przez strony postępowania i opóźnienia przygotowania projektu, niedoszacowania kosztów, które beneficjent będzie musiał ponieść w związku z wdrażaniem rozwiązań minimalizujących lub kompensujących oddziaływanie projektu na środowisko, odrzuceniem przez Komisję Europejską (KE) wniosku o dofinansowanie dla dużego projektu w rozumieniu art. 39 rozporządzenia nr 1083/2006, odmową przyznania dofinansowania przez właściwą instytucję albo wstrzymaniem finansowania projektu i obowiązkiem zwrotu środków. 14

15 Dotychczasowe doświadczenia wskazówki dot. jakości OOŚ należy czytać przepisy prawa polskiego przez pryzmat dyrektyw i orzecznictwa ETS; praktyka decyzyjna polskich organów często odbiega od wymogów formalnych - niewystarczające uzasadnienia! ścisły kontakt ze służbami organu w celu kontroli czy wszystkie informacje zostaną uwzględnione. 15

16 Dziękuję za uwagę Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pomocy Technicznej Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata oraz z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego 16

17 17