1. Stymulacja mechanizmów lewopółkulowych- usprawnianie pracy lewej półkuli mózgowej Agnieszka Soberka

Transkrypt

1 Temat: Alternatywne sposoby komunikowania się z uczniem Program 1. Stymulacja mechanizmów lewopółkulowych- usprawnianie pracy lewej półkuli mózgowej Agnieszka Soberka 2. Stymulacja mechanizmów lewopół- prezentacja Dorota Owczarek 3. Program komunikacji MAKATON wnioski z dotychczasowego wdrażania systemu 4. Sprawy różne. Przebieg Ad 1) Nauczycielka Agnieszka Soberka zaprezentowała, w oparciu o odbyte szkolenie, wiadomości nt. usprawniania lewej półkuli mózgowej, jako początkowego etapu w zastosowaniu komunikacji alternatywnej z uczniem. 1 / 13

2 Nauczycielka przedstawiła: Funkcje lewej półkuli: -opracowuje informacje sekwencyjne, -dostrzega różnice między znaczeniami,literami, kolejnością głosek w sylabach, wyrazów w zdaniu), -porządkuje sekwencyjnie(np. układa kolejność głosek kto-kot), -przetwarza reguły, -przetwarza czas linearnie (odbiera, rejestruje upływający czas), -odbiera, zapamiętuje i wytwarz informacje językowe, - podczas nauki muzyki- czyta nuty, kontroluje uderzenie i tempo. Główne strategie lewopółkulowe: 2 / 13

3 *sekwencje, *relacje, *analiza. Przykłady codziennych sekwencji: chodzenie, otwieranie kluczem drzwi, robienie herbaty, samoobsługa, mówienie i słuchanie mowy, gra na instrumentach, jazda rowerem, samochodem, robienie kanapki. Rodzaje sekwencji: wzrokowe, słuchowe, ruchowe. Etapy ćwiczeń sekwencji: - naśladowanie, - kontynuowanie, - uzupełnianie, - materiał tematyczny- obrazki, 3 / 13

4 - materiał atematyczny- figury geometryczne. Przykłady ćwiczeń sekwencji w grupach: - przypominanie przebiegu dnia, - podsumowanie tygodnia- kronika grupy, - porządkowanie posiłków- co było na śniadanie, obiad, podwieczorek. Sekwencje wzrokowe- ciągi znaków stanowiących uporządkowaną wg określonej reguły strukturę linearną. Rodzaje sekwencji: kontynuowanie, uzupełnianie, uczenie się przez instrukcję. Pamięć symultaniczna- pozwala magazynować wszystkie informacje przestrzenne, przechowuje obrazy, układów przestrzennych pomieszczeń, figur geometrycznych itp. Pamięć sekwencyjna- magazynowanie informacji w lewej półkuli mózgu z uwzględnieniem kolejności. Porozumiewanie się dzieci niemówiących AAC. 4 / 13

5 Ocena efektywności porozumiewania się dzieci niemówiących wraz z propozycjami strategii terapeutycznych składa się z czterech części: 1. Karta oceny efektywności przekazywania informacji- dokonujemy oceny skuteczności przekazu informacji oraz ogólne nastawienie i motywacja do komunikacji. 2. Karta oceny- służy do wyłonienia właściwych celów oddziaływań z zakresu komunikacji wspomagającej i alternatywnej, cele kierunkowe są dobierane w zależności od potrzeb klienta. 3. Karta oceny- służy do zobrazowania możliwych do zastosowania metod działań i daje szansę dobrania strategii zależnie od poziomu oddziaływań. Każda strategia oddziaływań opiera się na właściwym dla dziecka systemie symboli. - Symbole przedmiotowe- są trwałymi trójwymiarowymi symbolami, które mogą być poznawane dotykowo 5 / 13

6 i którymi użytkownik AAC może manipulować. W przypadku osób, które mają znaczne trudności z powiązaniem przedmiotu z danym symbolem powinno się używać samych przedmiotów. - Symbole dotykowe- podstawowym kanałem informacyjnym są umiejętności dotykowe użytkowników - są one szczególnie polecane dla osób z upośledzeniami widzenia. - Strategie wyboru słownictwa i symboli: wskazywanie wzrokiem, wskazywanie palcem, wskazywanie stopą, wskazywanie wskaźnikiem przymocowanym do głowy, wskazywanie strumieniem światła. 4. Karta oceny- służy do protokołowania wyników badań oraz monitorowania zaplanowanych odstępach czasu i nanoszenia uzyskanych wyników, w celu ich graficznego zobrazowania i mierzenia efektywności zastosowanych oddziaływań. Bardzo istotne jest stworzenie dla użytkowników AAC: - ocenę efektywności porozumiewania się, 6 / 13

7 - wstępnej diagnozy porozumiewnia się, - wstępnej oceny efektywności porozumiewania się, - diagnozy możliwości komunikacyjnych, - program rozwoju komunikacji ucznia, - procedury karmienia i przewijania. Pani Soberka przedstawiła zebranym literaturę, w oparciu o którą powstało zaprezentowane opracowanie : Sprawdź jak się porozumiewam" ocena efektywności porozumiewania się dzieci niemówiących wraz z propozycjami strategii terapeutycznych Magdalena Grycman Zebrani zaakceptowali do stopniowego wdrażania procedury AAC w pracy z dziećmi z głębszym upośledzeniem Ad 2) W nawiązaniu do wiadomości przedstawionych wcześniej, nauczycielka Dorota Owczarek przedstawiła 7 / 13

8 referat nt. Stymulacja mechanizmów lewopółkulowych Cechy lewej półkuli: sekwencyjna porządkuje; relacyjna ustala relacje między elementami, porównuje elementy ze sobą; analityczna dostrzega wszystkie elementy, szczegóły. W terapii należy uwzględnić by charakter bodźca był zgodny z charakterem lewej półkuli, czyli: sekwencja, relacja analiza. Sekwencja jest ciągiem znaków (symboli) stanowiącym uporządkowaną wg określonej reguły strukturę linearną. Układanie sekwencji prowadzimy zawsze od strony lewej do prawej, od góry do dołu. Sekwencje wzrokowe: a) Naśladowanie: Zaczynamy od sekwencji tematycznej 2-elementowej, potem wprowadzamy sekwencję atematyczną. 8 / 13

9 Sekwencja tematyczna dwuelementowa (np. jabłko, gruszka, jabłko, gruszka); dziecko pod spodem układa tak samo. Rozszerzamy sekwencję powtarzając jeden element (wydłużanie sekwencji służy rozszerzaniu pola widzenia dziecka) sekwencja dwuelementowa, w tym jeden element powtarza się (np. jabłko, jabłko, gruszka, jabłko, jabłko, gruszka). Sekwencja trzyelementowa (jabłko, gruszka, śliwka, jabłko, gruszka, śliwka). Sekwencja trzyelementowa, w tym jeden element powtarza się ( jabłko, gruszka, gruszka, śliwka, jabłko, gruszka, gruszka, śliwka). W ten sposób tworzymy kolejne sekwencje; mogą powtarzać się dwa elementy. b) Kontynuowanie: Układamy sekwencję i polecamy dziecku, by układało dalej tak samo: np. jabłko, gruszka, jabłko, gruszka,... 9 / 13

10 Stopniowanie polega na dokładaniu kolejnych elementów (podobnie jak w naśladowaniu). c) Uzupełnianie: W sekwencji brakuje jednego elementu, dziecko wybiera odpowiedni element z dwóch podanych np. jabłko, gruszka, jabłko,..., jabłko, gruszka, dziecko ma do wyboru dwa obrazki: jabłko, gruszka. d) Umiejętność uczenia się przez instrukcje słowne: dziecko ma rozsypane obrazki (jabłko, jabłko, gruszka, gruszka) polecenie:"ułóż te obrazki"; dziecko układa samo; obserwujemy, czy dziecko dostrzega możliwość ułożenia sekwencji; dziecko ma rozsypane obrazki (jak wyżej) polecenie:"ułóż po kolei: jabłko, gruszka, jabłko, gruszka). Inny rodzaj sekwencji to szeregi - mają regułę, ale elementy nie powtarzają się, np. porządkowanie od najmniejszego do największego, od najkrótszego do najdłuższego, narastanie natężenia barwy, zwiększanie elementów rysunku. 10 / 13

11 I tu też stosujemy najpierw: - naśladowanie szeregu, - kontynuowanie szeregu (dziecko ma zrozumieć obowiązującą regułę), - uzupełnianie szeregu, - działanie wg instrukcji słownej. sekwencje ruchowe: terapeuta wymawia bezgłośnie samogłoski, dziecko ma podać odpowiadającą jej literę spośród podanych liter; terapeuta wykonuje ruchy naprzemienne (2 elementy), dziecko ma je powtórzyć; sekwencje tematyczne terapeuta odgrywa scenkę pantomimiczną (ubieranie i zapinanie kurtki), dziecko powtarza; sekwencje czasowe porządkowanie historyjek obrazkowych; określanie, co było najpierw, co potem. sekwencje słuchowe: 11 / 13

12 terapeuta wymawia samogłoski: a, o, - dziecko je powtarza; układa litery; pisze odpowiednie litery; przed dzieckiem leży pula obrazków, teraputa wymawia dwa słowa dziecko układa odpowiednie obrazki; trzy słowa dziecko układa zachowując kolejność podaną przez terapeutę; terapeuta mówi sylaby dziecko je powtarza; terapeuta mówi zdanie dziecko powtarza; dziecko wykonuje polecenia złożone: "Włóż misia do pudełka a klocek do koszyka". Ad3 ) W toku rozmowy nastąpiła wymiana uwag i spostrzeżeń z procesu wdrażania z uczniami systemu Makaton. Symbole są wdrażane, ale na razie nie weszły jeszcze do systemu komunikacji wzajemnej uczniów. Ad4) Zaakceptowano kontynuację oznaczania w dziennikach zajęć symboli określających realizację treści programowych zawartych w podstawie programowej, z zachowaniem oznaczeń z ubiegłego roku. 12 / 13

13 Ad 3) Przekazano bieżące informacje z życia Placówki, omówiono najbliższe imprezy wynikające z kalendarza imprez, określono dzień wolny związany ze świętem Wszystkich Świętych i sposobem funkcjonowania Placówki w ten dzień. Protokółowała: Bogumiła Jurczyńska 13 / 13