1A Lektion 1 Erste Kontakte

Transkrypt

1 Lektion 1 Erste Kontakte Sytuacja Lukas, Julia, Sarah, Florian przedstawiają się. Gramatyka czas teraźniejszy Präsens czasowników sein, wohnen, heißen, spielen w liczbie pojedynczej zaimek osobowy w mianowniku liczby pojedynczej zdanie oznajmujące z szykiem prostym wyrazów zdania pytające: pytania o rozstrzygnięcie oraz z zaimkiem pytającym zaimek pytający wer? zaimek pytający wo? oraz przyimek in forma möcht- liczebniki od 1 do 20 Faza 1 (ćwiczenia 1-4) 1. Podczas wspólnego przyglądania się zdjęciom uczniowie wraz z nauczycielem wyjaśniają przedstawioną sytuację. Nauczyciel może również wprowadzić struktury Ich heiße... Wie heißt du?, witając się z klasą. Uczniowie słuchają nagrania najpierw przy zamkniętych podręcznikach, dzięki temu będą mogli w przyszłości bez trudu rozpoznawać słyszane wcześniej struktury. Nauczyciel zwraca uwagę uczniów na zwroty Grüß dich! Ich bin... Wer bist du? Uczniowie ponownie słuchają nagrania przy otwartych podręcznikach, czytając jednocześnie tekst. Należy od początku kłaść nacisk na poprawną wymowę. Następnie uczniowie wspólnie odpowiadają na pytania. W tym miejscu należy wskazać na określone struktury językowe, które pojawią się także w następnych ćwiczeniach. 2. Ćwiczenie łańcuszek : uczniowie kolejno zwracają się do swoich najbliższych sąsiadów z pytaniem, na które ci udzielają odpowiedzi i dalej zadają pytanie. Nauczyciel dba o stosowanie przez uczniów wszystkich trzech struktur: Wie heißt du? Wer bist du? Heißt du...? 3. W tym ćwiczeniu zostaje wprowadzony zaimek pytający wo? w połączeniu z czasownikiem wohnen. Uczniowie słuchają i czytają jednocześnie. Następnie wspólnie wykonują ćwiczenie, przy czym nauczyciel wskazuje na pytanie Wo wohnst du? i odpowiedź na nie. Po wyjaśnieniu znaczenia wyrażenia in der Nähe von prosi uczniów o poszukanie na mapie miast Monachium i Freising. 4. Ćwiczenie łańcuszek dla utrwalenia pytania i odpowiedzi dotyczących miejsca zamieszkania. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1-4 z części ćwiczeniowej Faza 2 (ćwiczenia 5-9) 5. Nauczyciel przedstawia liczebniki w dwóch grupach (od 0 do 10 oraz od 11 do 20). Uczniowie słuchają nagrania przy zamkniętych podręcznikach i powtarzają każdy usłyszany liczebnik. Następnie słuchają liczebników ponownie, tym razem przy otwartych podręcznikach, i jednocześnie głośno czytają. Dodatkowo uczniowie mogą utrwalić sobie liczebniki przez ćwiczenie łańcuszek (1, 2, 3...) lub odczytywać liczby zapisywane przez nauczyciela na tablicy. Ćwiczenie można też przeprowadzić w parach: jeden uczeń zapisuje liczbę, drugi czyta ją głośno, następnie zamieniają się rolami. liczebniki od 0 do Uczniowie zapisują słyszane liczby. Po tym ćwiczeniu można przeprowadzić dyktando liczbowe: jeden uczeń dyktuje koledze liczby, które ten zapisuje. Spiel 1: 2, 3, 12, 20, 9/Spiel 2: 11, 4, 8, 10, 13/ Spiel 3: 14, 7, 5, 15, 19/Spiel 4: 16, 1, 12, 18, W tym ćwiczeniu poprzez zabawę uczniowie mają możliwość utrwalenia poznanych liczebników. W parach lub grupach grają w marynarza. 8. Wprowadzana tu struktura Wie alt bist du? idealnie pasuje do ćwiczenia prezentowanych liczebników. Uczniowie słuchają nagrania dwukrotnie, najpierw przy zamkniętych, a następnie przy otwartych podręcznikach, powtarzają lub czytają razem z lektorami. Następnie chętni odczytują ten dialog przed całą klasą. Nauczyciel wskazuje na pytanie Wie alt bist du? wraz ze stosowną odpowiedzią, które po chwili wyjaśnia. 9. Ćwiczenie łańcuszek. Ponieważ uczniowie są najprawdopodobniej rówieśnikami, w ćwiczeniu zaproponowano precyzowanie wieku (Ich bin sechzehn und zwei Monate). Nauczyciel może też przygotować i rozdać uczniom kartki z fikcyjnym wiekiem. ABI 1 Sprechen Rozmowa wstępna na temat danych personalnych. Jest to pierwsze z ćwiczeńprzygotowujących do wstępnego etapu egzaminu ustnego w nowej formule do rozmowy wstępnej.. Uczniowie wykonują ćwiczenia 5-7 z części ćwiczeniowej Faza 3 (ćwiczenia 10-13) 10A. Początkowo uczniowie mogą mieć wrażenie, że teksty są trudne. Oczywiście mają tu do czynienia z nieznanym słownictwem. Jednak ich zadaniem jest przede wszystkim odszukanie w tekście odpowiednich informacji, co nie powinno im przysporzyć trudności, zwłaszcza po wyjaśnieniu przez nau-

2 czyciela znaczenia kategorii podanych w tabelce. Uczniowie wybierają sobie dwa teksty, czytają je i wypełniają tabelę, pracując w parach. 10B. Na podstawie zebranych informacji następuje przedstawienie bohaterów. W ten sposób wprowadzamy 3 osobę liczby pojedynczej. Nauczyciel czyta przykłady z dymków i wyjaśnia w tym kontekście znaczenie i zastosowanie zaimków osobowych er, sie. Vorname: Lukas, Name: Hartmann, Wohnort: München, Alter: 16, Hobbys: Fußball, Traumberuf: Fußballspieler; Vorname: Sarah, Name: Ertl, Wohnort: Freising, Alter: 16, Hobbys: Musik, Traumberuf: Musiklehrerin; Vorname: Julia, Name: Meier, Wohnort: Freising, Alter: 16, Hobbys: Reisen, Traumberuf: Lehrerin oder Reiseleiterin; Vorname: Florian, Name: Struck, Wohnort: München, Alter: 17, Hobbys: Computer, Traumberuf: Informatiker; Na zakończenie uczniowie zapisują prezentacje czwórki bohaterów w zeszytach, po czym głośno odczytują teksty z ćwiczenia 10A. 10C. Uczniowie utrwalają wprowadzone struktury, pracując w parach. Nauczyciel w trakcie ćwiczenia chodzi od ławki do ławki, pokazuje, jak pracować, i pomaga. 11. W tym ćwiczeniu utrwalane są zaimek pytający wer? oraz czasowniki w 3. osobie liczby pojedynczej, występujące w czterech tekstach z ćw. 10A. Nauczyciel prosi uczniów o wyszukanie czasowników w tekstach. Tym ćwiczeniem realizujemy m.in. szczegółowe rozumienie czytanego tekstu. 12. Uczniowie wykorzystują poznane struktury oraz materiał leksykalny do przygotowania autoprezentacji. Należy ostrożnie poszerzać słownictwo dotyczące np. zainteresowań czy wymarzonego zawodu. Nauczyciel prosi o wykorzystanie znanych słówek. Jako podsumowanie uczniowie zapisują w zeszytach swoje prezentacje (na lekcji lub w domu). 13. Uczniowie przyglądają się zdjęciu i wspólnie z nauczycielem wyjaśniają znaczenie zwrotów Tschüs! Mach s gut! Bis zum nächsten Mal! Auf Wiedersehen! Nauczyciel informuje uczniów o różnych możliwościach powitania i pożegnania się z rozmówcą. ABI 2 Rozmowa wstępna zwroty ułatwiające komunikację na egzaminie. Uczniowie wykonują ćwiczenia 8-19 z części ćwiczeniowej 14. Fonetyka: Uczniowie słuchają nagrania i powtarzają pojedyncze wyrazy oraz zdania. Nauczyciel dba o poprawną wymowę i intonację. Od początku nauki uświadamia uczniom cechy charakterystyczne języka niemieckiego. W tym ćwiczeniu należy zwrócić szczególną uwagę na wymowę bezdźwięcznego h wymawianego z przydechem na początku wyrazu oraz bezdźwięcznej palatalnej spółgłoski szczelinowej ch w wyrazach ich, nicht. Blitz-Grammatik Ta część rozdziału to zestawienie wprowadzonych struktur gramatycznych. Nie muszą być one omawiane w klasie. Część uczniów może samodzielnie zapoznać się z materiałem w domu. Warto jednak przedyskutować później z uczniami najważniejsze zagadnienia.

3 Lektion 2 Leute Sytuacja Przedstawianie osób znanych i nieznanych. Gramatyka czas teraźniejszy Präsens czasowników regularnych w liczbie pojedynczej czas teraźniejszy Präsens czasownika sprechen w liczbie pojedynczej zdanie oznajmujące: prosty i przestawny szyk wyrazów zdania pytające: pytania o rozstrzygnięcie oraz z zaimkiem pytającym zaimek nieokreślony man zaimki pytające wer?, was? zaimek pytający woher? oraz przyimek aus nazwy mieszkańców krajów: formy żeńskie i męskie. Faza 1 (ćwiczenia 1-4) 1. Uczniowie przyglądają się zdjęciom sześciu osób. Poza numerem 6 nie powinni mieć trudności z ich zidentyfikowaniem. Nauczyciel zachęca uczniów do podzielenia się z klasą informacjami na temat VIP-ów (zawód, pochodzenie itp.). Ta rozmowa może oczywiście przebiegać w języku polskim. Następnie każdy samodzielnie przyporządkowuje zdania do poszczególnych zdjęć. 2A/2B. W ramach kontroli poprawności wykonania ćwiczenia nauczyciel prezentuje nagranie. Przy zamkniętych podręcznikach uczniowie, pojedynczo lub wszyscy razem, powtarzają każde usłyszane zdanie. Nr. 1 ist Zinedine Zidane. Er ist Fußballspieler; Nr. 2 ist Adam Małysz. Er ist Skispringer; Nr. 3 ist Julia Roberts. Sie ist Schauspielerin; Nr. 4 ist Naomi Campbell. Sie ist Model; Nr. 5 ist Eros Ramazzotti. Er ist Sänger; Nr. 6 ist Isabell Füsli. Sie ist Studentin. 3. Uczniowie zadają sobie wzajemnie pytania dotyczące nazwiska lub zawodu wymienianych osób. Nauczyciel chodzi od ławki do ławki, pomaga i poprawia błędy. 4. Krótkie teksty dostarczają dodatkowych informacji o wspomnianych osobach. Uczniowie czytają teksty, pracując indywidualnie, i starają się zidentyfikować ich bohaterów. Po wspólnym porównaniu rozwiązań nauczyciel czyta teksty głośno i wyraźnie. Ćwiczenie poniżej służy kontroli zrozumienia tekstu. Uczniowie ponownie zajmują się tekstami, co pomaga utrwalić słownictwo. Zagadnienie gramatyczne, na które kładzie się nacisk w tym ćwiczeniu, to 3 osoba liczby pojedynczej w czasie Präsens. Uczniowie pracują w parach lub w małych grupach. Nauczyciel chodzi w trakcie ćwiczenia od ławki do ławki i pomaga poszczególnym grupom. Na koniec następuje wspólne odczytanie i porównanie zdań. Julia Roberts dreht Filme. Julia Roberts kommt aus den USA. Julia Roberts schreibt Kochbücher. Zinedine Zidane kommt aus Frankreich. Zinedine Zidane spielt für Real Madrid. Adam Małysz springt mit den Skiern. Adam Małysz spricht Polnisch und Deutsch. Eros Ramazzotti gibt Konzerte. Eros Ramazzotti wohnt allein. Naomi Campbell wohnt in Monte Carlo. Naomi Campbell probiert neue Kleider. Naomi Campbell spricht Englisch und Französisch. Isabell Füsli spricht Deutsch, Französisch und Italienisch. Isabell Füsli studiert Kommunikationswissenschaft. ABI 3 Rozmowa wstępna pytania na temat osoby trzeciej. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1-5 z części ćwiczeniowej Faza 2 (ćwiczenie 5) 5. Uczniowie, spoglądając na zdjęcie Adama Małysza w ćwiczeniu 1, odpowiadają na pytania stawiane przez nauczyciela: Wie heißt er? Woher kommt er? Was macht er? Was spricht er? Następnie nauczyciel czyta głośno krótki dialog, a wybrani uczniowie lub wszyscy razem powtarzają każde zdanie. W ćwiczeniu tym wprowadza się zaimek pytający woher? i utrwala użycie czasownika nieregularnego sprechen. Uczniowie oglądają zdjęcia pod dialogiem, nauczyciel czyta hasła z tabeli oraz wyjaśnia słownictwo. Następnie uczniowie układają w parach dialogi. Nauczyciel, chodząc od ławki do ławki, czuwa nad prawidłowym przebiegiem ćwiczenia. Na lekcji lub w domu uczniowie zapisują odgrywane dialogi do zeszytu. Uczniowie wykonują ćwiczenia 6-8 z części ćwiczeniowej Faza 3 (ćwiczenia 6-10) 6A/6B. Tutaj po raz pierwszy pojawia się zaimek nieokreślony man. Nauczyciel pyta: Was spricht man in Deutschland? Was spricht man in Polen? Chętny uczeń odpowiada In Deutschland spricht man Deutsch. In Polen spricht man Polnisch. Uczniowie samodzielnie rozwiązują zadanie 6A. Po wysłuchaniu nagrania i wspólnej korekcie nauczyciel zwraca uwagę uczniów na zaimek man oraz przestawny szyk wyrazów z zdaniach (okolicznik miejsca orzeczenie podmiot). In Spanien spricht man Spanisch. In Italien spricht man Italienisch. In Deutschland spricht man Deutsch. In Frankreich spricht man Französisch. In England spricht man Englisch. In der Schweiz

4 spricht man Deutsch, Französisch und Italienisch. In Polen spricht man Polnisch. In Österreich spricht man Deutsch. In der Türkei spricht man Türkisch. 7. Następnie uczniowie pracują w parach, pytając się o język obowiązujący w poszczególnych państwach. Podczas ćwiczenia nauczyciel chodzi od ławki do ławki i dba o prawidłowy przebieg zadania. 8. Uczniowie, przyglądając się zdjęciu, odpowiadają na pytania nauczyciela: Julia wohnt in Deutschland. Welche Sprache spricht sie? Und Florian? Następnie przy zamkniętych podręcznikach słuchają nagrania, po czym wymieniają języki, jakimi posługują się główni bohaterowie. Po wspólnym porównaniu odpowiedzi następuje ponowne wysłuchanie nagrania, tym razem przy otwartych podręcznikach oraz jednoczesne czytanie poszczególnych ról. Wybrani uczniowie odczytują kolejne role. Nauczyciel omawia pytanie Welche Sprache sprichst du? i różne możliwości odpowiedzi na nie. 9. Po wspólnym odczytaniu odpowiedzi z ramki i wyjaśnieniu ich znaczenia nauczyciel rysuje na tablicy trzy emotikony. Chętny uczeń przyporządkowuje im przeczytane odpowiedzi. Następnie wszyscy przystępują do ćwiczenia typu łańcuszek, zadają sobie kolejno pytania i odpowiadają na nie. J Ja. Sehr gut. K Ein wenig. Nicht sehr gut. L Nein. Kein Wort. 10. W tym zadaniu uczniowie, czytając krótkie teksty, koncentrują się na wyszukaniu trzech informacji, po czym uzupełniają tabelę. Ćwiczenie kończy wspólna korekta rozwiązania. Name: Ali Rakmani, Alter: 19. Er spricht nicht besonders gut Deutsch. Name: Ania Mikuła, Alter: 18. Sie spricht nicht gut Deutsch. Name: Carmen Martinez, Alter: 19. Sie spricht ein wenig Deutsch. Uczniowie wykonują ćwiczenia 9-12 z części ćwiczeniowej Faza 4 (ćwiczenia 11-14) 11. W tym ćwiczeniu wprowadzamy męskie i żeńskie nazwy mieszkańców krajów. Nauczyciel odczytuje najpierw nazwiska z lewej strony, podkreślając formy Frau oraz Herr, pojawiające się tutaj po raz pierwszy. Uczniowie bez trudu prawidłowo połączą te formy z nazwiskami bohaterów. Następnie wspólnie przyporządkują poszczególnym nazwiskom narodowość. Nauczyciel wskazuje na końcówki nazw męskich (-er, -e) oraz żeńskich (-in). Ë Transkrypcja po ćwiczeniu W ramach kontroli poprawności wykonania ćwiczenia uczniowie słuchają nagrania dwukrotnie. Najpierw przy zamkniętych, a następnie przy otwartych podręcznikach. Nauczyciel prosi wybranych uczniów bądź też całą grupę o powtarzanie zdań. Herr Małysz ist Pole. Frau Füsli ist Schweizerin. Herr Ramazzotti ist Italiener. Herr Zidane ist Franzose. Frau Roberts ist Amerikanerin. Frau Campbell ist Engländerin. Herr Schumacher ist Deutscher. Herr Banderas ist Spanier. Herr Ianianli ist Türke. 13A/B. Samodzielnie lub w parach uczniowie przyporządkowują flagi do podanych państw. Po wspólnej korekcie przystępują do utrwalenia nazw mieszkańców krajów i języków, jakimi się posługują. Hasła wpisane do tabelki nie są uczniom znane, aby uzupełnić pozostałe, należy wrócić do ćwiczenia 11 i wykorzystać zebrane tam słownictwo. Ćwiczenie to przeprowadza się w parach lub małych grupach. W razie potrzeby nauczyciel pomaga poszczególnych grupom. Po wspólnym podsumowaniu ćwiczenia nauczyciel powtarza uwagę dotyczącą końcówek męskich i żeńskich nazw mieszkańców krajów. Deutschland, Deutscher, Deutsche, Deutsch/ Österreich, Österreicher, Österreicherin, Deutsch/ die Schweiz, Schweizer, Schweizerin, Deutsch, Französisch, Italienisch, Rätoromanisch/Polen, Pole, Polin, Polnisch/Spanien, Spanier, Spanierin, Spanisch/England, Engländer, Engländerin, Englisch/ Amerika, Amerikaner, Amerikanerin, Englisch/ Frankreich, Franzose, Französin, Französisch/Italien, Italiener, Italienerin, Italienisch/die Türkei, Türke, Türkin, Türkisch/Griechenland, Grieche, Griechin, Griechisch/Russland, Russe, Russin, Russisch. 14. Rozumienie ze słuchu. Aby sprawdzić stopień zrozumienia zadania, należy jego treść wspólnie przeczytać przed wysłuchaniem wywiadów. Następnie uczniowie, słuchając nagrania, zaznaczają krzyżykiem właściwe zakończenia. Po wysłuchaniu każdego wywiadu następuje wspólne omówienie i korekta. Na zakończenie wybrane osoby mogą opowiedzieć o bohaterach wywiadu np. Der Junge heißt Matthias. Er kommt aus Österreich... Uczniowie mogą to zadanie również napisać w domu. Sie heißt Karin. Sie kommt aus Südtirol. Sie spricht Deutsch und Italienisch. Sie wohnt in Meran. Er heißt Matthias. Er kommt aus Österreich. Er spricht Deutsch und Französisch. Er wohnt in Hamburg. Karin Hallo, wer bist du? Ich bin die Karin. Karin, woher kommst du? Aus Österreich? Nein, ich komme aus Südtirol. Dann bist du Italienerin.

5 Na ja... sagen wir, ich bin Südtirolerin. Und was ist deine Muttersprache? Ich spreche Deutsch und Italienisch. Ich bin zweisprachig. Das ist sehr schön. Und wo wohnst du in Südtirol? Ich wohne in Meran. Matthias Hallo, wie heißt du? Ich heiße Matthias. Sag mal, Matthias, woher kommst du? Aus Deutschland? Nein, ich komme aus Österreich. Du sprichst also Deutsch. Klar, Deutsch ist meine Muttersprache. Aber ich spreche auch Französisch, und sehr gut sogar. Meine Mutter ist aus der Schweiz, aus Lausanne. Ach, so! Ich verstehe Wohnst du auch in Österreich? Nein, wir, d.h. meine Eltern und ich, wohnen im Moment in Norddeutschland, und zwar in Hamburg. Danke, Matthias. Uczniowie wykonują ćwiczenia z części ćwiczeniowej ABI 4 Rozmowa wstępna pytania dotyczące przyjaciół. 15. Fonetyka: Uczniowie słuchają nagrania i powtarzają pojedyncze wyrazy oraz zdania. Nauczyciel dba o poprawną wymowę i intonację. Od początku nauki uświadamia uczniom cechy charakterystyczne języka niemieckiego. W tym ćwiczeniu należy zwrócić szczególną uwagę na wymowę głosek sp i st występujących na początku wyrazów sprechen i studieren. Blitz-Grammatik Ta część rozdziału to zestawienie wprowadzonych struktur gramatycznych. Nie muszą być one omawiane w klasie. Część uczniów może samodzielnie zapoznać się z materiałem w domu. Warto jednak przedyskutować później z uczniami najważniejsze zagadnienia. 10

6 Lektion 3 Wir, die Klasse 10A Sytuacja Klasa 10A ze szkoły Thomas-Mann-Schule z Lubeki przedstawia się. Gramatyka czas teraźniejszy Präsens czasowników regularnych oraz czasownika sein czas teraźniejszy Präsens czasownika unterrichten forma grzecznościowa zaimek dzierżawczy w mianowniku (1 i 2 osoba liczby pojedynczej i mnogiej) przeczenie nicht nazwy zawodów liczebniki od 20 do 2000 Faza 1 (ćwiczenia 1-5) 1. Uczniowie, oglądając zdjęcie, próbują odpowiedzieć na pytania nauczyciela: Wie viele Schüler und Schülerinnen sind in der Klasse 10A? Wie alt sind die Schüler? Wer ist die Frau auf dem Bild? Unterrichtet sie Deutsch oder Mathe? itp. Następnie uczniowie czytają tekst po cichu, po czym nauczyciel czyta go głośno i wyraźnie. Ćwiczenie służy kontroli zrozumienia tekstu. Uczniowie są zmuszeni ponownie zajrzeć do tekstu, co prowadzi również do utrwalenia słownictwa. Najważniejszym zagadnieniem gramatycznym jest tu czas teraźniejszy Präsens, a zwłaszcza 1 i 3 osoba liczby mnogiej. Ćwiczenie wykonywane jest w parach lub małych grupach przy stałej kontroli oraz ewentualnie pomocy nauczyciela. Na zakończenie wszystkie zdania zostają wspólnie odczytane i porównane. Wir sind die Klasse 10A. Wir sind 9 Mädchen und 11 Jungen. Wir haben viel Spaß zusammen. Wir besuchen verschiedene Kurse. Wir bleiben bis 13 Uhr in der Schule. Wir essen in der Mensa. Frau Scholz ist unsere Klassenlehrerin. Frau Scholz unterrichtet Deutsch. Einige Schüler machen Hausaufgaben. Andere Schüler lernen Gitarre spielen oder Informatik. 2. Nauczyciel głośno czyta pytania, wyjaśnia ich znaczenie oraz zwraca uwagę uczniów na zaimek osobowy ihr. Zadając pytania, prosi uczniów, aby ograniczali się do krótkich odpowiedzi oraz stosowali słownictwo z tekstu. Na lekcji lub w domu uczniowie zapisują pytania i odpowiedzi na nie do zeszytu. 3. Uczniowie, wykorzystując wprowadzone słownictwo, opowiadają o swojej klasie. Prezentacja klasy 10A stanowi wzór wypowiedzi, a uczniowie zachęceni są do stosowania opanowanego słownictwa. W miarę możliwości wypowiadają się, nie zaglądając do podręcznika. Na zakończenie mogą zapisać prezentację swojej klasy do zeszytu. 4. Nauczyciel czyta przykład oraz podane pod nim słownictwo, wyjaśnia znaczenie nowych słów. Następnie uczniowie ćwiczą w parach. Jeśli to konieczne, nauczyciel pomaga ćwiczącym. 5. W tym ćwiczeniu zebrano określenia różnych czynności, które prezentowane są w 3 osobie liczby mnogiej. Nauczyciel czyta przykłady, po czym uczniowie kontynuują pracę w parach. Nauczyciel kontroluje przebieg ćwiczenia, jeśli zajdzie potrzeba, pomaga ćwiczącym. Na lekcji lub w domu uczniowie zapisują pytania i odpowiedzi do zeszytu. ABI 5 Rozmowa wstępna pytania dotyczące klasy i nauczycieli. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1-10 z części ćwiczeniowej Faza 2 (ćwiczenia 6-9) 6. Wprowadzenie liczebników od 20 do Nauczyciel czyta głośno 21, 22, 23 (einundzwanzig, zweiundzwanzig, dreiundzwanzig) i zachęca uczniów do samodzielnego odkrycia zasady tworzenia liczebników (najpierw podajemy jedności, następnie dziesiątki). Na zakończenie uczniowie słuchają nagrania i zakreślają usłyszane liczby. 23, 50, 25, 30, 28, 80, 200, Uczniowie słuchają nagrania przy otwartych podręcznikach i jednocześnie czytają głośno. 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 40, 50, 60, 70, 80, 90, 100 (einhundert), 200, 1000 (eintausend), Uczniowie przyglądają się zdjęciu, nauczyciel zadaje pytanie wybranemu uczniowi: Hast du ein Handy?, po czym wyjaśnia znaczenie słówka Handy. Uczniowie, słuchając minidialogu przy zamkniętych podręcznikach, mają za zadanie zapisać numer telefonu komórkowego Franziski. Po wspólnym porównaniu zapisanych numerów uczniowie ponownie słuchają nagrania, tym razem przy otwartych podręcznikach, czytają role jednocześnie z lektorami. 9. Ćwiczenie łańcuszek. Uczniowie zadają sobie pytania dotyczące numeru telefonu stacjonarnego lub komórkowego. Ważne jest, aby podając numer, nie ograniczali się do wymieniania pojedynczych cyfr (eins, sieben, null, zwei, sechs...), ale łączyli cyfry w pary lub grupy (einhundertsiebzig, sechsundzwanzig,...). 11

7 Uczniowie wykonują ćwiczenia z części ćwiczeniowej Faza 3 (ćwiczenia 10-13) 10. Wprowadzenie formy grzecznościowej. Nauczyciel rozmawia z uczniami w języku polskim o sytuacji przedstawionej na zdjęciu. Zachęca ich do wyrażania przypuszczeń dotyczących treści pytań, po czym zapoznaje uczniów z formami adresatywnymi du oraz Sie, jednocześnie wyjaśniając ich różne zastosowanie. Poufałe du stosujemy w rodzinie, również w ten sposób zwracają się dzieci do rodziców, dzieci i młodzież między sobą. Formę tę słyszymy wśród przyjaciół, ludzi, którzy się dobrze znają i zwracają się do siebie po imieniu. Oficjalnej formy Sie używamy w sytuacji, gdy dzieci i młodzież zwracają się do osób dorosłych, których nie znają. Formę tę stosują również dorośli, którzy nie znają się dobrze. Nauczyciel czyta głośno zebrane pytania, uczniowie powtarzają je. Następnie dwukrotnie słuchają nagranego wywiadu, przy czym podczas pierwszego słuchania niczego nie notują, dopiero słuchając drugi raz, zapisują rozwiązania w podręczniku. Ćwiczenie kończy wspólne porównanie rozwiązań. Wohnort: Lübeck, Alter: 53, Verheiratet? Ja., Kinder? Eine Tochter Susanne, Hobbys: Joggen, Fußball, Internet. Musik? Ja, klassische Musik, peterbrehme@t-online.de Herr Brehme, wir sind von der Schülerzeitung und möchten Sie interviewen. Dürfen wir ein paar Fragen stellen? Aber natürlich! Herr Brehme, wo wohnen Sie? Ich wohne hier in Lübeck, in der Bismarckstraße. Sie sind verheiratet, nicht wahr? Ja, ich bin verheiratet und habe eine Tochter: Susanne. Sie ist 17. Entschuldigen Sie, bitte, Herr Brehme, aber wie alt sind Sie eigentlich? Ich bin nicht mehr so jung, ich bin schon 53! Herr Brehme, was machen Sie in Ihrer Freizeit? Ich bin ein sportlicher Typ: Ich jogge und spiele ab und zu Fußball. Aber ich surfe auch gern im Internet. Hören Sie gern Musik? Ja, vor allem klassische Musik. Beethoven ist mein Lieblingskomponist. Sie sagen, Sie surfen gern im Internet. Dann haben Sie bestimmt eine -Adresse. Klar: peterbrehme@t-online.de. Also, wenn jemand mir schreiben möchte Danke, Herr Brehme für das Interview. Bitte, bitte. 11. Uczniowie wykorzystują zebrane informacje do pisemnego przedstawienia dyrektora szkoły. Praca przebiega w parach lub małych grupach. Po jej zakończeniu wybrani uczniowie odczytują swoje artykuły. 12. Po przygotowaniu w grupach pytań uczniowie przeprowadzają wywiad ze swoim nauczycielem. Nauczyciel odpowiada krótkimi zdaniami. Na pytanie Haben Sie Kinder? odpowiada krótkim Nein. lub w przypadku odpowiedzi twierdzącej Ich habe eine Tochter/einen Sohn. 13. Po wspólnym obejrzeniu zdjęcia i odczytaniu nazwisk nauczycieli i nauczanych przez nich przedmiotów uczniowie odpowiadają na pytania nauczyciela: Lernt ihr auch Musik? Lernt ihr auch Kunst? Można tu również dodać inne przedmioty. Nauczyciel czyta głośno przykłady, po czym uczniowie pracują w parach. Na podstawie zdjęcia tworzą krótkie dialogi, które na zakończenie ćwiczenia wybrane pary prezentują pozostałym uczniom w klasie. Podsumowując, nauczyciel zwraca uwagę uczniów na odmianę czasownika unterrichten. Na lekcji lub w domu uczniowie zapisują dialogi do zeszytu. ABI 6 Rozmowa wstępna pytania dotyczące życia szkoły. Uczniowie wykonują ćwiczenia z części ćwiczeniowej Faza 4 (ćwiczenia 14-20) 14. Uczniowie słuchają nagrania dwukrotnie, najpierw przy zamkniętych, a następnie otwartych podręcznikach. Powtarzają lub czytają razem z lektorami, po czym odczytują ten dialog w klasie. Nauczyciel wskazuje na okolicznik czasu am Mittwoch oraz nazwy dni tygodnia. 15. Po przyjrzeniu się planowi lekcji uczniowie łączą odpowiednio fragmenty zdań. 1b, 2d, 3e, 4f, 5a, 6c 16. Słuchając nagrania, uczniowie sprawdzają stopień poprawności rozwiązania zadania. Następnie nauczyciel czyta głośno wszystkie przedmioty z planu lekcji, a jeśli to konieczne, wyjaśnia ich znaczenie. Am Dienstag um 8.40 Uhr lernt Stefan Kunst. Die kleine Pause beginnt um 9.25 Uhr. Am Freitag von 9.35 Uhr bis Uhr hat Stefan Erdkunde. Der Unterricht beginnt um 7.50 Uhr. Die große Pause dauert 20 Minuten. Um Uhr ist der Unterricht zu Ende. 12

8 17. W tym ćwiczeniu uczniowie utrwalają nazwy dni tygodnia oraz przedmiotów szkolnych. Nauczyciel po odczytaniu przykładów podkreśla również przyimki am i um występujące w okolicznikach czasu. Praca przebiega w parach i opiera się na planie lekcji Stefana. Nauczyciel pomaga ćwiczącym parom. 18. Podczas gdy uczniowie przyglądają się zdjęciu Stefana, nauczyciel czyta głośno jego wypowiedź. Po wspólnym wyjaśnieniu słówka Lieblingsfach następuje ćwiczenie łańcuszek. 19. Rozumienie ze słuchu. Przed wysłuchaniem wywiadu z Silke nauczyciel odczytuje przedmioty szkolne zebrane w tabeli. Następnie kieruje do uczniów pytania: Magst du Biologie? Und du, magst du Sport?... Po kilku odpowiedziach uczniowie słuchają nagrania, zaznaczają rozwiązania, a na zakończenie porównują swoje rozwiązania z rozwiązaniami kolegów. Silke mag Geschichte, Englisch, Biologie, Sport. Mathe und Latein mag sie nicht. Grüß dich, Silke. Wir machen gerade eine Umfrage zum Thema Welche Fächer mögen Schüler und möchten dir ein paar Fragen über deine Lieblingsfächer stellen. Was hast du am liebsten? Geschichte. Geschichte finde ich wirklich super. Und Mathe? Na ja, die Mathelehrerin ist zwar sympathisch, aber Mathe ist so langweilig. Lernst du Fremdsprachen? Ja, Latein und Englisch. Latein macht überhaupt keinen Spaß, aber Englisch ist echt prima. Ich mag Englisch. Und was denkst du über Biologie? Biologie finde ich sehr interessant. Gibt es eine Turnhalle an deiner Schule? Natürlich. Und alle Schüler mögen Sport sehr. Ich auch. Danke für das Interview, Silke. Bitte sehr. 20. W tym ćwiczeniu uczniowie poznają wyrażenia służące ocenie. Nauczyciel czyta przykłady zebrane w tabeli, wyjaśnia nieznane słówka lub zwroty. Po zapoznaniu się z tabelką uczniowie przystępują do pracy w parach. Nauczyciel dba o prawidłowy przebieg ćwiczenia. Faza 5 (ćwiczenia 21-22) 21A. Uczniowie indywidualnie łączą w pary pytania i odpowiedzi, po czym porównują swoje rozwiązania z rozwiązaniami kolegi z ławki. Ćwiczenie kończy wspólne omówienie zadania. 21B. Zanim uczniowie wysłuchają wywiadu ze Stefanem, jeszcze raz czytają zdania z ćwiczenia 21A. Podczas prezentacji nagrania układają zdania we właściwej kolejności. Na zakończenie porównują swoje rozwiązania z rozwiązaniami kolegi z ławki oraz pozostałych uczniów w klasie. Sag mal, Stefan, wann ist Schule? Jeden Tag von Montag bis Freitag. Hast du am Samstag keine Schule? Nein, ich habe keine Schule am Samstag. Wann beginnt der Unterricht? Um 7.50 Uhr. Und wann ist die Schule aus? Um Uhr. Wie lange dauert eine Unterrichtsstunde? Sie dauert 45 Minuten. Habt ihr Pausen? Ja, und sogar zwei. Danke, Stefan. Bitte. 22. Ćwiczenie to podsumowuje słownictwo i struktury gramatyczne realizowane w całym rozdziale. Praca przebiega w grupach, każda zbiera informacje o swojej szkole oraz przygotowuje ich ocenę. Podczas dyskusji nauczyciel służy pomocą. Uczniowie wykonują ćwiczenia z części ćwiczeniowej ABI 7 Rozmowa wstępna pytania dotyczące planu lekcji i przedmiotów nauczania. Uczniowie wykonują ćwiczenia w książce ćwiczeń 23. Fonetyka: Uczniowie słuchają nagrania i powtarzają pojedyncze wyrazy oraz zdania. Nauczyciel dba o poprawną wymowę i intonację. Od początku nauki uświadamia uczniom cechy charakterystyczne języka niemieckiego. W tym ćwiczeniu należy zwrócić szczególną uwagę na wymowę ä i ü oraz ei i ie. Blitz-Grammatik Ta część rozdziału to zestawienie wprowadzonych struktur gramatycznych. Nie muszą być one omawiane w klasie. Część uczniów może samodzielnie zapoznać się z materiałem w domu. Warto jednak przedyskutować później z uczniami najważniejsze zagadnienia. Ë Transkrypcja po ćwiczeniu 21B. 13

9 Lektion 4 Die Familie von Julia Sytuacja Julia przedstawia swoją rodzinę. Gramatyka odmiana czasownika haben rodzajnik określony i nieokreślony w mianowniku rodzajnik nieokreślony w bierniku przeczenie kein przyimek von + imię (wyrażanie przynależności) liczba mnoga rzeczowników zaimek osobowy (3 osoba liczby mnogiej) Faza 1 (ćwiczenia 1-7) 1. Uczniowie przyglądają się ilustracji i tytułowi rozdziału, co pomaga zrozumieć im przedstawioną sytuację, w której Julia opisuje swoją rodzinę. Nauczyciel zwraca się do uczniów z pytaniami: Wie viele Leute sind auf dem Bild? Wer sind diese Leute? Wie viele Leute sind bei dir zu Hause? Przy tej okazji wprowadza kilka nazw członków rodziny np. Vater, Mutter, Bruder, Schwester. Uczniowie początkowo czytają tekst po cichu, następnie nauczyciel odczytuje go głośno i wyraźnie, po czym wyjaśnia nieznane słowa (np. gestorben). Ćwiczenie pod ilustracją służy kontroli zrozumienia tekstu. Uczniowie muszą ponownie zajrzeć do tekstu, przez co utrwalają poznane słownictwo. Praca przebiega w parach. Nauczyciel zwraca uwagę uczniów na rodzajniki określone der, die oraz na przyimek von. Ë Transkrypcja po ćwiczeniu Nauczyciel prezentuje nagranie z płyty. Uczniowie sprawdzają, czy poprawnie wykonali ćwiczenie. Następnie pojedynczo lub wszyscy razem powtarzają usłyszane zdania. Der Vater von Julia ist 44 Jahre alt. Die Mutter von Julia ist 42 Jahre alt. Der Bruder von Julia heißt Erik. Die Schwester von Julia heißt Lara. Die Oma von Julia heißt Waltraud. Der Opa von Julia ist gestorben. Der Hund von Julia heißt Trixi. 3. Uczniowie przyglądają się zdjęciom poszczególnych członków rodziny, nauczyciel wyjaśnia kolejne słowa (np. Tante, Onkel). Następnie samodzielnie wykonują ćwiczenie, po czym porównują rozwiązania z rozwiązaniami kolegów w klasie. 4. Nauczyciel czyta głośno przykład i zachęca uczniów do powtarzania. Następnie uczniowie kontynuują ćwiczenie w parach, a nauczyciel dba o poprawne jego wykonanie. 5A. Uczniowie zbierają informacje o swojej rodzinie i wpisują je do tabeli. 5B. Nauczyciel czyta głośno krótki tekst w dymku. Następnie kilkoro uczniów przedstawia w ten sposób przed całą klasą swoją rodzinę. Uczniowie kontynuują prezentację w małych grupach. Nauczyciel chodzi między ławkami i pomaga poszczególnym grupom. Na zakończenie każdy może zapisać swoją prezentację do zeszytu. 6. Nauczyciel pyta jednego z uczniów o jego mamę lub tatę. Następnie uczniowie w parach przeprowadzają wywiady. Uczniowie wykonują ćwiczenia 1-10 z części ćwiczeniowej Faza 2 (ćwiczenia 7-9) 7. Uczniowie słuchają nagrania, mając otwarte podręczniki tak, aby móc jednocześnie czytać słyszane zdania. Po wyjaśnieniu słów Geschwister oraz Einzelkind uczniowie wspólnie wykonują ćwiczenie. Nauczyciel wspomina o nowej strukturze Ich habe einen Bruder., która wkrótce będzie szerzej omówiona, przy czym teraz rezygnuje ze szczegółowego wyjaśnienia tworzenia biernika. Biernik pojawia się tutaj po raz pierwszy, jednak w tej chwili wystarczy, jeżeli uczniowie opowiedzą o swojej rodzinie, stosując Ich habe einen Bruder./ Ich habe eine Schwester. Ponadto nauczyciel zwraca uwagę uczniów na formy liczby mnogiej rzeczowników Brüder oraz Schwestern. 8. Ćwiczenie łańcuszek. Uczniowie wzajemnie zadają sobie pytania o rodzeństwo. Nauczyciel dba o to, aby w wypowiedziach pojawiła się również odpowiedź przecząca Nein, ich habe keine Geschwister. 9. Ankieta w klasie. Ćwiczenie wymaga zastosowania wprowadzonych struktur (dopełnienia w bierniku oraz liczby mnogiej rzeczownika). Jeden z uczniów zadaje klasie pytania (Wer hat einen Bruder? Wer hat zwei Brüder?...), a odpowiedzi zapisuje na tablicy. Następnie uczniowie omawiają wyniki ankiety i zapisują je w zeszycie. ABI 8 Rozmowa wstępna pytania dotyczące rodziny. 1b, 2f, 3h, 4a, 5c, 6i, 7g, 8e, 9d Uczniowie wykonują ćwiczenia z części ćwiczeniowej 14

10 Faza 3 (ćwiczenia 10-16) 10. Uczniowie wiedzą już, że Trixi jest psem Julii. W tym ćwiczeniu wprowadza się jeszcze nazwy innych zwierząt. Po raz pierwszy pojawiają się tutaj wszystkie trzy rodzaje rzeczownika: rodzajnik męski der, żeński die oraz nijaki das. Uczniowie przyglądają się ilustracjom, słuchają nagrania i powtarzają. 11. Ćwiczenie służy utrwaleniu rodzajnika określonego, pomocne w tym są kolory przyporządkowane każdemu rodzajowi. Niebieski oznacza rodzaj męski, czerwony żeński, a zielony nijaki. W tym ćwiczeniu po raz pierwszy pojawia się zaimek osobowy es. Nauczyciel czyta głośno przykłady, wskazuje na zależność między rodzajnikiem określonym (der, die, das) a zaimkiem osobowym (er, sie, es). Ćwiczenie przebiega w parach. Nauczyciel, chodząc od ławki do ławki, dba o jego poprawne wykonanie. W klasie lub w domu uczniowie zapisują dialogi do zeszytu. Der Hund von Julia heißt Trixi. Die Katze von Lukas heißt Mautzi. Der Goldfisch von Sarah heißt Röti. Der Hamster von Florian heißt Tschip. Das Kaninchen von Stefan heißt Decker. Der Kanarienvogel von Tina heißt Ikarus. Die Schildkröte von Silke heißt Schili. Das Pferd von Patrick heißt Vento. 12. W tym ćwiczeniu uczniowie pracują z tabelką. Najpierw nauczyciel pyta uczniów o zwierzęta. Zanim padną odpowiedzi, przypomina strukturę Ich habe einen Bruder./Ich habe eine Schwester. Następnie wskazuje na ostatnią kolumnę tabeli. Jest to przykładowy, niekompletny wybór form liczby mnogiej występujących w języku niemieckim: rodzaj męski z końcówką -e (Hunde, Fische), rodzaj męski z przegłosem (Vögel), rodzaj żeński z końcówką -n (Katzen, Kröten), rodzaj nijaki zakończony na -e (Pferde), formy liczby mnogiej nieulegające zmianie: rodzaj męski (Hamster) oraz rodzaj nijaki (Kaninchen). Po odczytaniu rzeczowników uczniowie wypełniają tabelę. Nauczyciel chodzi od ławki do ławki i dba o poprawne wykonanie zadania. 13. Ćwiczenie łańcuszek. Uczniowie pytają się wzajemnie i udzielają odpowiedzi. Nauczyciel dba, aby w odpowiedziach padło również zdanie przeczące Nein, ich habe keine Haustiere. W tym miejscu można również przećwiczyć formy w liczbie pojedynczej: Ich habe keinen Hund/keine Katze/kein Kaninchen., chociaż przeczenie kein w bierniku zostanie wprowadzone w rozdziale Ankieta w klasie. Ćwiczenie wymaga zastosowania nowych struktur (dopełnienia w bierniku oraz liczby mnogiej rzeczownika). Jeden z uczniów zadaje klasie pytania (Wer hat einen Hund? Wer hat eine Katze?...), a odpowiedzi zapisuje na tablicy. Następnie uczniowie w parach omawiają wyniki ankiety. 15. Rozumienie ze słuchu. Uczniowie wraz z nauczycielem czytają informacje dotyczące bohaterów nagrania. Nauczyciel odtwarza wywiady pojedynczo, uczniowie zakreślają rozwiązania, po czym porównują je z rozwiązaniami kolegi. Po wspólnym omówieniu odpowiedzi kilkoro uczniów może jeszcze krótko opowiedzieć o Nicholasie czy Lisie, np. Der Junge heißt Nicholas. Er ist 16 und wohnt in Freiburg... Może to być również pisemne zadanie domowe. Er heißt Nicholas. Er ist 16. Er wohnt in Freiburg. Er hat eine Schwester. Er hat zwei Goldfische. Sie heißt Lisa. Sie ist 12. Sie wohnt in Heidelberg. Sie hat keine Geschwister. Sie hat keine Haustiere. Hallo! Ich bin der Nicholas. Ich bin 16 und wohne in Freiburg. Zu Hause sind wir vier Personen: meine Eltern, meine Schwester Emily und ich. Natürlich haben wir Haustiere. Wir haben zwei Goldfische. Tag! Ich heiße Lisa, bin 12 und wohne mit meiner Familie in Heidelberg. Wir sind vier Personen: meine Eltern, meine Oma Adelheid und ich. Ich habe keine Geschwister, ich bin Einzelkind. Und ich habe leider auch keine Haustiere. Ich möchte so gern einen Hund haben, aber meine Mutter will es nicht. Uczniowie wykonują ćwiczenia z części ćwiczeniowej 16. To ćwiczenie doskonali umiejętność czytania ze zrozumieniem. Uczniowie samodzielnie czytają ogłoszenia, a następnie wpisują informacje do tabeli. Nauczyciel może również podzielić klasę na trzy grupy, z których każda zajmuje się tylko jednym ogłoszeniem. Następnie wymienia się z pozostałymi dwoma grupami wyszukanymi informacjami. 1. Happy, 14 Monate, klein, schwarz, weiß und hellbraun, alexandra@gmx.de; 2. Lucky, 4 Jahre, braun-gelb, ; 3. Tom, 8 Jahre, hellrot-weißes Fell, in beiden Ohren tätowiert, kruger@yahoo.de. ABI 9 Schreiben jest to pierwsze ćwiczenie przygotowujące do części pisemnej egzaminu maturalnego. Na poziomie podstawowym zdający powinien wykazać się umiejętnością pisania prostych tekstów użytkowych, takich jak ogłoszenie. 17. Fonetyka: Uczniowie słuchają nagrania i powtarzają pojedyncze wyrazy oraz zdania. Nauczyciel dba o poprawną wymowę i intonację. W tym ćwiczeniu należy zwrócić uwagę na wymowę głoski ch (Kaninchen, Mädchen) oraz na różnicę w wymowie głosek ch i sch (Kaninchen, Fisch). Blitz-Grammatik Ta część rozdziału to zestawienie wprowadzonych struktur gramatycznych. Nie muszą być one omawiane w klasie. Część uczniów może samodzielnie zapoznać się z materiałem w domu. Warto jednak przedyskutować później z uczniami najważniejsze zagadnienia. 15

11 Lektion 5 Mein Haus, meine Welt Sytuacja Sarah, Lukas, Florian i Julia opowiadają o swoim domu/ mieszkaniu oraz pokoju. Gramatyka czasownik gefallen zwrot Wie geht s? oraz zaimki osobowe mir, dir rodzajnik określony w mianowniku zaimek dzierżawczy mein, dein w mianowniku prosty i przestawny szyk wyrazów w zdaniu oznajmującym Faza 1 (ćwiczenia 1-5) 1. Uczniowie przygladają się trzem ilustracjom, wspólnie z nauczycielem wyjaśniają znaczenie słów (Einfamilien)Haus oraz Wohnung. Następnie nauczyciel zwraca się do uczniów z pytaniami: Wohnst du in der Stadt/im Zentrum/auf dem Land? In einem Haus oder in einer Wohnung? Uczniowie, odpowiadając na pytania, posługują się strukturami: Ich wohne auf dem Land, in der Stadt, in einer Wohnung, in einem Einfamilienhaus. Nie należy w tym miejscu wnikać w tworzenie i użycie celownika rzeczownika, wystarczy polecić uczniom nauczyć się tych struktur na pamięć. Uczniowie samodzielnie czytają teksty, po czym nauczyciel odczytuje wypowiedzi bohaterów głośno i wyraźnie. Po upewnieniu się, że wszystko jest zrozumiałe, nauczyciel poleca uczniom wykonać ćwiczenie samodzielnie. Po zakreśleniu zdań w tabeli następuje wspólne porównanie rozwiązania zadania, przy czym nauczyciel oczekuje od uczniów wskazania w tekstach miejsc, gdzie znajduje się dana informacja. W ten sposób doskonalimy umiejętność szczegółowego rozumienia tekstu czytanego. 1F, 2R, 3F, 4F, 5R, 6R to możliwe, zadają sobie pytania i udzielają odpowiedzi przy zamkniętych podręcznikach. Nauczyciel chodzi od pary do pary i pomaga ćwiczącym. 4. Kolejne zadanie polega na zapisaniu informacji dotyczących własnego domu lub mieszkania, przećwiczonych ustnie w zadaniu 3. Po napisaniu krótkich tekstów o swoim domu kilkoro uczniów prezentuje swoje opisy przed całą klasą. 5. Rozumienie ze słuchu. Nauczyciel czyta głośno przymiotniki, upewnia się, czy są one zrozumiałe dla uczniów. Następnie kieruje do uczniów pytania: Wie ist deine Wohnung? Wie ist dein Zimmer? Po udzieleniu odpowiedzi uczniowie słuchają nagrania, zakreślają odpowiednio, po czym porównują swoje rozwiązania z rozwiązaniami kolegów. Teraz uczniowie mają możliwość ćwiczenia dalej w parach poprzez zadawanie sobie pytań i udzielanie odpowiedzi np. Wie ist das Haus von Sarah? das Haus groß; das Wohnzimmer schön, gemütlich; die Küche klein, praktisch; das Kinderzimmer groß; das Elternzimmer nicht groß, schön; der Abstellraum klein, nützlich; der Garten groß. Das ist mein Haus. Es ist wirklich sehr groß. Das Wohnzimmer ist sehr schön und gemütlich. Wir essen und sehen fern hier. Die Küche ist ziemlich klein, aber praktisch. Mein Schlafzimmer ist sehr groß. Ich teile nämlich das Zimmer mit meiner Schwester. Das Schlafzimmer von unseren Eltern ist dagegen nicht sehr groß, aber dafür sehr schön. Der Abstellraum im Keller ist zwar klein, aber sehr nützlich. Wir haben auch einen Garten. Er ist sehr groß: 2000 m Uczniowie przyglądają się rysunkowi mieszkania, nazywają poszczególne pomieszczenia po polsku, następnie samodzielnie czytają tekst o mieszkaniu Lukasa. Zanim przystąpią do rozwiązania zadania, nauczyciel głośno i wyraźnie czyta tekst. Następnie uczniowie wykonują zadanie w parach. Służy ono kontroli zrozumienia tekstu oraz utrwaleniu słownictwa. Na zakończenie wszystkie zdania zostają wspólnie porównane. Die Wohnung von Lukas ist sehr schön. Die Wohnung von Lukas hat vier Zimmer, eine Küche, einen Balkon, eine Toilette. Die Wohnung von Lukas liegt im Zentrum von München, im dritten Stock. 3. Nauczyciel czyta głośno wszystkie pytania i upewnia się, czy są one zrozumiałe dla uczniów. Kilkoro uczniów odpowiada na pytania nauczyciela, po czym wszyscy przystępują do pracy w parach. Jeśli Uczniowie wykonują ćwiczenia 1-9 z części ćwiczeniowej Faza 2 (ćwiczenia 6-7) 6. Lukas i Julia opisują swoje pokoje. W tym zadaniu pojawiają się już pojedyncze nazwy mebli np. Bett, Sessel, Schreibtisch. Podobnie jak w przypadku in einer Wohnung czy in einem Haus, tak i tu wyrażenie in meinem Zimmer nie powinno być okazją do szczegółowego wyjaśnienia tworzenia celownika. Należy się go nauczyć na pamięć. Teraz uczniowie indywidualnie czytają teksty, a po ponownym przeczytaniu ich przez nauczyciela zakreślają rozwiązania w tabeli. Wspólnie omawiają wyniki pracy samodzielnej i wskazują odpowiednie fragmenty tekstów zawierające szukane informacje. W ten sposób doskonalimy umiejętność szczegółowego rozumienia tekstu czytanego. 16

12 1 Julia, 2 Julia, 3 Lukas, 4 Julia, 5 Lukas, 6 Lukas. 7. Uczniowie, wykorzystując słownictwo zebrane w tabeli, opisują swój pokój. W opisie tym powinni przede wszystkim bazować na poznanym słownictwie i strukturach. Nauczyciel, chodząc od ławki do ławki, pomaga poszczególnym uczniom. Na zakończenie chętni odczytują swoje opisy przed klasą. Uczniowie wykonują ćwiczenia z części ćwiczeniowej Faza 3 (ćwiczenia 8-11) 8. Na początku rozdziału troje głównych bohaterów opisywało swój dom lub mieszkanie. Następnie Lukas i Julia prezentowali swój pokój. Teraz Sarah odwiedza Julię, która pokazuje jej swój pokój. Uczniowie przyglądają się dwu zdjęciom, wyrażają swoje przypuszczenia na temat przedstawionej sytuacji. Następnie słuchają nagrania, mając otwarte podręczniki. Chętni mogą jednocześnie czytać słyszane role. Uczniowie kontynuują wspólnie ćwiczenie, przy czym nauczyciel zwraca szczególną uwagę na struktury Wie geht s? Wie gefällt dir mein Zimmer?, które zostaną omówione w kolejnych ćwiczeniach. 9. Nauczyciel czyta poszczególne odpowiedzi, a uczniowie je powtarzają. Po wyjaśnieniu znaczenia nauczyciel rysuje na tablicy trzy emotikony, do których uczniowie przyporządkują czytane wcześniej odpowiedzi. J Gut. Sehr gut. K Es geht. Nicht so gut. Nicht schlecht. L Schlecht. Sehr schlecht. 10. Ćwiczenie łańcuszek. Użycie formy Wie geht s dir? Nauczyciel wyjaśnia znaczenie zaimków osobowych mir, dir (ewentualnie można dodać pytanie w formie grzecznościowej Wie geht s Ihnen?), nie omawiając celownika. 11. Utrwalenie czasownika gefallen w odmienionej formie gefällt. Nauczyciel głośno czyta przykład, upewnia się, czy wszystkie zebrane odpowiedzi są dla uczniów zrozumiałe. Następnie uczniowie zadają sobie wzajemnie pytania i udzielają odpowiedzi. Nauczyciel chodzi między ławkami i pomaga ćwiczącym. W klasie lub w domu uczniowie piszą pytania i odpowiedzi do zeszytu. ABI 10 Rozmowa wstępna pytania dotyczące domu / mieszkania. Uczniowie wykonują ćwiczenia z części ćwiczeniowej Faza 4 (ćwiczenia 12-14) 12. Rozumienie ze słuchu służy również utrwaleniu i pogłębieniu poznanego słownictwa. Uczniowie najpierw przyglądają się zdjęciu, po czym próbują je opisać. Nauczyciel pyta: Was macht Herr Winkler? Wo ist er? (in einem Immobilienbüro) Was sucht er? Następnie czyta głośno formularz znajdujący się obok zdjęcia, upewnia się, czy jest on zrozumiały dla uczniów. Uczniowie słuchają nagrania dwukrotnie. Dopiero przy drugiej prezentacji rozmowy uzupełniają informacje w formularzu. Wyniki zostają porównane w klasie, po czym cała sytuacja może być odgrywana kilkakrotnie przez chętnych uczniów. Klaus Winkler, Hanau, Burgstraße 35, / , eine Wohnung, 3 Zimmer: ein Wohnzimmer, 2 Schlafzimmer, eine Küche, 2 Bäder, Balkon oder eine kleine Terrasse, maximal 700 Euro pro Monat. Guten Tag, kann ich Ihnen helfen? Ja, ich suche eine Wohnung hier in Frankfurt, wenn möglich im Zentrum, oder eventuell auch ein kleines Haus mit Garten. Ein kleines Haus mit Garten im Stadtzentrum?... Sieht sehr schlecht aus. Dann entscheide ich mich für eine Wohnung. Und was für eine Wohnung suchen Sie denn? Ich meine, wie groß soll die Wohnung sein? Also, wir sind vier Personen zu Hause... ich würde sagen... Wohnzimmer, Küche, 2 Schlafzimmer, 2 Bäder, Balkon oder eine kleine Terrasse wäre auch nicht schlecht. Mit Garage? Ja, wenn möglich schon. Also... Wohnzimmer, Küche, 2 Schlafzimmer, 2 Bäder, Garage, Balkon oder Terrasse. Wie teuer darf sie sein? Maximal soll die Miete 700 Euro pro Monat betragen. Gut. Ich brauche jetzt Ihre Personalien, bitte. Also, wie ist Ihr Name? Winkler, Klaus Winkler. Wohnen Sie hier in Frankfurt, Herr Winkler? Nein, ich wohne im Moment in Hanau, in der Burgstraße 35 Gut. Und wie ist Ihre Telefonnummer? Haben Sie auch eine Handynummer? Klar: Also, Herr Winkler, sobald wir etwas für Sie haben, melden wir uns. OK? Gut. Ich warte also auf Ihre Nachricht, auf Wiedersehen! Auf Wiedersehen, Herr Winkler. 17

13 13A. Rozumienie tekstu czytanego. Ćwiczenie to służy również utrwaleniu i poszerzeniu poznanego słownictwa. Nauczyciel na początku przypomina znaczenie słowa Anzeige, następnie w rozmowie z uczniami uzyskuje informacje na temat źródła ogłoszeń oraz ich autorów. Rozmowa może przebiegać w języku ojczystym. Nauczyciel odczytuje ogłoszenie A, po czym analizuje z uczniami zapis w tabeli. Praca z ogłoszeniami kontynuowana jest w parach lub małych grupach. Nauczyciel chodzi od grupy do grupy i pomaga w przypadku trudności. Rozwiązanie ćwiczenia zostaje omówione wspólnie. B. Reihenhaus Stadtrand 4 Zimmer 145 m 2 790/Monat; C. 1-Zimmer-Wohnung Nähe Universität 1 Zimmer 29 m 2-180/Monat; D. Einfamilienhaus Stadtrand 5 Zimmer 178 m /Monat; E. 3-Zimmer-Wohnung Nähe Bahnhof 3 Zimmer 78 m 2 640/Monat. 13B. Następnie uczniowie przedstawiają informacje z tabeli w formie opisu. Das Haus B ist ein Reihenhaus und liegt am Stadtrand. Es hat vier Zimmer, eine Küche, zwei Bäder, einen Keller und einen Garten. Es ist 145 m 2 groß und kostet 790 Euro im Monat. Die Wohnung C ist eine 1-Zimmer-Wohnung. Sie liegt in der Nähe der Universität. Sie hat nur ein Zimmer, dazu eine Kochnische und einen Balkon. Sie ist 29 m 2 groß und kostet 180 Euro im Monat. Das Haus D ist ein Einfamilienhaus und liegt am Stadtrand. Es hat fünf Zimmer, einen Hobbyraum, einen Keller, zwei Bäder, eine Terrasse, eine Garage und einen Garten. Es ist 178 m 2 groß und kostet 1100 Euro im Monat. Die Wohnung E ist eine 3-Zimmer-Wohnung. Sie liegt in der Nähe des Bahnhofs. Sie hat drei Zimmer, einen Balkon und eine Garage. Sie ist 78 m 2 groß und kostet 640 Euro im Monat. ABI 11 Schreiben jest to kolejny przykład prostego tekstu użytkowego, jakim jest ogłoszenie. Uczniowie wykonują ćwiczenia w książce ćwiczeń 14. Fonetyka: Uczniowie słuchają nagrania i powtarzają pojedyncze wyrazy oraz zdania. Nauczyciel dba o poprawną wymowę i intonację. W tym ćwiczeniu należy zwrócić szczególną uwagę na wymowę zamkniętego o (groß), otwartego o (Tochter) oraz głoski ö (schön). Blitz-Grammatik Ta część rozdziału to zestawienie wprowadzonych struktur gramatycznych. Nie muszą być one omawiane w klasie. Część uczniów może samodzielnie zapoznać się z materiałem w domu. Warto jednak przedyskutować później z uczniami najważniejsze zagadnienia. 18

14 (ABI)Fertigkeitstraining Rozdział ten zawiera zadania służące treningowi wszystkich sprawności językowych ocenianych na egzaminie maturalnym. Rozumienie ze słuchu, rozumienie tekstu czytanego, pisanie i mówienie testowane są technikami typowymi dla zadań maturalnych. Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel zwraca uwagę uczniów na postać przewodnią, której wskazówki ułatwiają prawidłowe rozwiązanie zadania. ROZUMIENIE ZE SŁUCHU Rozumienie ze słuchu należy do najtrudniejszych sprawności językowych, dlatego warto poświęcić jej więcej czasu, aby dobrze przygotować się do tej części egzaminu. Przed przystąpieniem do słuchania nauczyciel zachęca uczniów do dokładnego zapoznania się z poleceniem. Ważne jest, aby słuchając nagrania, uczniowie koncentrowali się tylko na szukanych informacjach. Warto również dodać, że każde nagranie prezentowane jest podczas egzaminu maturalnego dwukrotnie. 1. 1R, 2F, 3F Woher kommt Ivan? Also... wir werden die nächsten drei Wochen zusammen arbeiten. Ich hoffe, ihr werdet viel Deutsch lernen und viel Spaß dabei haben. Ihr seid wirklich eine internationale Klasse! Zwei Leute kommen aus Japan, ein Mädchen, Paola, aus Italien, ein junger Mann, Ivan, aus Moskau, ein anderes Mädchen aus Spanien, James aus Irland... sehr schön. Ich glaube, wir können jetzt anfangen. Übrigens: mein Name ist Funk, Klaus Funk. Welche Nummer hat Frau Stein? Und das sind meine Personalien für die Einschreibung: Mein Name ist Stein, Karin Stein, ich wohne zur Zeit in Bonn, und zwar in der Weberstraße 128. Meine Telefonnummer ist Ich habe natürlich auch ein Handy. Die Nummer ist: Klar, ich habe auch eine -Adresse: k.stein@t-online.de Was spricht Herr Hansmann? Ich arbeite zur Zeit für eine japanische Firma hier in Frankfurt. Ich habe also viele japanische Kollegen. Wie bitte? Nein, ich spreche kein Japanisch, kein Wort. Aber das ist in meinem Beruf nicht so wichtig. Alle meine Kollegen sprechen ein wenig Deutsch Herr Fujimoto spricht sogar perfekt Deutsch, er wohnt nämlich schon seit 7 Jahren hier in Deutschland und alle sprechen Englisch. Ja, die offizielle Kommunikationssprache in der Firma ist eben Englisch. Und mit Englisch habe ich überhaupt keine Probleme! 2. Namen: Martina, Stefanie; Eltern: geschieden, Mutti wohnt in Ludwigsburg, Vater in Innsbruck; Alter: 16 Jahre alt; Geschwister? Ein Bruder, Alexander; Wohnort: Ludwigsburg; Haustiere: keine; Herkunft: Tirol in Österreich. Hallo, ihr beiden, kann ich euch mal ein paar Fragen stellen? Klar. Ihr seid Zwillingsschwestern, oder? Sieht man das nicht? Doch, doch. Und wie heißt ihr? Ich heiße Martina und ich bin Stefanie. Martina, Stefanie, wie alt seid ihr denn? Wir sind 16. Wo wohnt ihr? Wir wohnen seid 5 Jahren in Ludwigsburg. Ludwigsburg?? Ja, in Ludwigsburg! Das liegt bei Stuttgart, in Süddeutschland. Ach, so... Ihr sagt, ihr wohnt seit 5 Jahren in Ludwigsburg. Und woher kommt ihr denn? Wir kommen aus Österreich, und zwar aus Tirol, aus Innsbruck. Und ihr wohnt also mit euren Eltern in Ludwigsburg... Jein, das heißt wir wohnen mit unserer Mutter in Ludwigsburg. Papa wohnt immer noch in Innsbruck. Ja, unsere Eltern sind geschieden. Ach, so, ich verstehe... Habt ihr andere Geschwister? Wir haben einen Bruder, Alexander aber er ist schon 22 und er wohnt allein in Wien. Er studiert nämlich Biologie dort. Ach, so... Eine letzte Frage: Habt ihr Tiere zu Hause? Nein, wir haben leider keine Haustiere. Aber wir möchten so gern einen Hund haben. Und? Na, ja, unsere Mutti will es nicht. Sie sagt, wir haben nicht genug Platz zu Hause für einen Hund. Ja, wir wohnen in einer kleinen Wohnung... Martina, Stefanie, ich danke euch. Tschüs. 3. 1R, 2R, 3F, 4F, 5F, 6F, 7R, 8F Stefan, du gehst noch zur Schule, nicht wahr? Ja, ich besuche die Klasse 11B. Und wie gefällt dir dein Schulalltag? Also... es gibt natürlich Fächer, die ich mag und sehr gerne lerne. Es gibt Lehrer, die o.k. sind, d.h. nicht zu streng oder autoritär... Professor Riemer, 19