Unia Europejska wobec wybranych. zewn^trznych wyzwan XXI wieku. Redakcja naukowa. Tadeusz Sporek Maigorzata Fronczek

Transkrypt

1 Unia Europejska wobec wybranych zewn^trznych wyzwan XXI wieku Redakcja naukowa Tadeusz Sporek Maigorzata Fronczek Katowice 2017

2 Spis tresci WstQp 9 CzqscI WYZWANIA ROZWOJOWE UNIIEUROPEJSKIEJ 1. Brexit i jego implikacje dla Unii Europejskiej (Iwona Pawlas) Wprowadzenie Czlonkostwo Zjednoczonego Krölestwa w Unii Europejskiej Referendum w sprawie czlonkostwa Zjednoczonego Krölestwa w Unii Europejskiej Alternatywy dla czlonkostwa w Unii Europejskiej - przeglqd rozwiqzan w kontekscie Brexitu Brexit jako wyzwanie i zagrozenie dla Unii Europejskiej Podsumowanie Perspektywy i kierunki rozszerzenia Unii Europejskiej (Iwona Pawlas) Wprowadzenie Formalno-prawne aspekty relacji zewn^trznych Unii Europejskiej oraz proceduiy procesu akcesyj nego Kraje Baikanöw Zachodnich w procesie integracji z Uniq Europejskq Proces zaciesniania relacji migdzy Uniq Europejskq a Albani% Czarnogörq, Byiq Jugosfowianskq Republik^ Macedonii oraz Serbin Spoteczno-ekonomiczny obraz krajöw Baikanöw Zachodnich kandydujqcych do UE Wspötpraca Unii Europejskiej z Turcjq Relacje Unii Europejskiej z Turcj^ Spoteczno-ekonomiczny obraz Turcji Pomoc finansowa Unii Europejskiej dla Turcji oraz krajöw Baikanöw Zachodnich Podsumowanie Polityka imigracyjna Unii Europejskiej wobec naptywu cudzoziemcöw (Tadeusz Sporek) Wprowadzenie Teoretyczne podstawy migracji Pojqcie migracji Formy i rodzaje migracji Teorie migracyjne w röznych dziedzinach naukowych Teorie ekonomiczne Teorie interdyscyplinarne 69

3 Podsumowanie teorii migracyjnych Polityka imigracyjna w swietle traktatow unijnych Ekonomiczne perspektywy migracji do Niemiec i Wielkiej Brytanii Poziom PKB oraz tempo rozwoju gospodarek Niemiec i Wielkiej Brytanii w poröwnaniu do reszty panstw UE PKB per capita wedlug parytetu siiy nabywczej Sytuacja na rynku pracy w Niemczech oraz Wielkiej Brytanii Calkowita sila robocza (osoby aktywne ekonomicznie] Stopa bezrobocia Wynagrodzenia na rynku Niemiec oraz Wielkiej Brytanii Wptyw globalnego kryzysu finansowego z XXI w. na gospodarkg Niemiec oraz Wielkiej Brytanii Potencjalny wptyw Brexitu na gospodarkq Wielkiej Brytanii oraz na rozwöj miqdzynarodowych migracji Podsumowanie Polityka Unii Europejskiej na rzecz wspierania innowacyjnosci (Matgorzata Dziembala) Wprowadzenie Polityka innowacyjna w UE i jej instrumenty Koncepcja polityki innowacyjnej i jej ewolucja Polityka innowacyjna w swietle strategii Europa Program Hoiyzont 2020 jako Instrument wspierajqcy innowacyjne MSP Innowacyjnosc UE na tle wybranych krajöw Potencja! innowacyjny UE i jej krajöw czionkowskich w swietle wybranych wskazniköw Pozycja innowacyjna UE w swietle Europejskiej tablicy wyniköw innowacyjnosci Podsumowanie Mi^dzynarodowa konkurencyjnosc Unii Europejskiej a wykorzystanie potencjalu ICT (Sylwia Talar) Wprowadzenie Implikacje wykorzystania ICT dla konkurencyjnosc! gospodarek Metodologiczne aspekty badan wykorzystania potencjalu ICT dla konkurencyjnoäci Ocena pozycji konkurencyjnej UE z perspektywy wykorzystania potencjalu ICT Pozycja UE w globalnych rankingach opartych na wskaznikach syntetycznych wykorzystania potencjalu ICT Migdzynarodowa pozycja konkurencyjna europejskiego sektora ICT i stopien jego rozwoju Konkurencyjnosc UE w swietle zalozen strategii Europa Podsumowanie 129

4 6. Polityka Unii Europejskiej w zakresie wykorzystania potencjahi IGT na tle gtöwnych konkurentöw (Joanna Kos-tabqdowicz) Wprowadzenie Polityki zwiqzane z wykorzystaniem i upowszechnieniem IGT Unia Europejska Japonia Stany Zjednoczone Podsumowanie Zewnqtrzne uwarunkowania bezpieczenstwa energetycznego Unii Europejskiej (Anna Czech) Wprowadzenie Zaiys zewnqtrznej polityki energetycznej Unii Europejskiej Regionalna wspölpraca w zakresie bezpieczenstwa energetycznego Unii Europejskiej Polityka Unii wobec panstw tranzytowych Wspölpraca Unii Europejskiej z wybranymi aktorami rynku energetycznego Rosja Norwegia Chiny Indie USA Podsumowanie 177 Czgsc II POZYCJA UNII EUROPEJSKIEJ W HANDLU SWIATOWYM I MIIjDZYNARODOWYCH PRZEPtYWACH BIZ 8. Zmiana pozycji Unii Europejskiej w migdzynarodowym handlu towarami [Matgorzata Fronczek) Wprowadzenie Sytuacja w gospodarce swiatowej w latach Obroty towarowe Unii Europejskiej na tle handlu swiatowego Miejsce panstw Unii Europejskiej w handlu swiatowym Strukture obrotöw towarowych Unii Europejskiej na tle handlu swiatowego wedlug SITC Udzial Unii Europejskiej w handlu swiatowym wedlug SITC Podsumowanie Rozwöj handlu ushigami pomigdzy Uniq Europejskg a jej otoczeniem [Matgorzata Fronczek) Wprowadzenie Ramy prawne dla migdzynarodowego handlu uslugami 204

5 9.3. Znaczenie ustug dla UE na tle innych paristw Rozwöj zagranicznego handln uslugami w panstwach Unii Europejskiej na tle innych grup krajöw Zagraniczna wymiana ustug Unii Europejskiej wedtug rodzajöw Pozycja panstw Unii Europejskiej w swiatowym eksporcie i imporcie ustug Podsumowanie Ewolucja znaczenia Unii Europejskiej w mi^dzynarodowych przeptywach kapitatu w formie BIZ i jej uwarunkowania (Katarzyna Czech) Wprowadzenie Swoboda przeptywu kapitatu jako cecha charakterystyczna jednolitego rynku wewn^trznego Klimat inwestycyjny krajöw Unii Europejskiej i jego determinanty Wptyw elementöw srodowiska biznesowego na klimat dla BIZ w Unii Europejskiej i podejmowanych przez Unig Europejskq za granicq Ryzyko jako determinanta podejmowania BIZ w Unii Europejskiej i przez Unig Europejskq Unia Europejska jako eksporter i importer kapitatu w formie BIZ w warunkach globalnej gospodarki Panstwa cztonkowskie Unii Europejskiej jako zrödta pochodzenia kapitatu w formie BIZ w latach Panstwa Unii Europejskiej jako cele lokat kapitatowych w formie BIZ w latach Podsumowanie 242 Zakonczenie 243 Zalqczniki 249 Bibliografia 259 Spisrysunköw 289 Spistabel 290 Spis zatqczniköw 293