KOMISJA EUROPEJSKA. Bruksela, dnia C(2012) 2060 final

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia C(2012) 2060 final Dotyczy: Pomoc państwa nr SA (2011/N) Polska Program pomocy dotyczący rekompensaty za szkody spowodowane przez powodzie w Polsce (beneficjenci w sektorze rolnictwa) Szanowny Panie Ministrze! Komisja Europejska pragnie poinformować Polskę, że po przeanalizowaniu przekazanych przez polskie władze informacji na temat wyżej wymienionej pomocy państwa, postanowiła nie wnosić zastrzeżeń wobec tej pomocy, ponieważ jest ona zgodna z Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej ("Traktat" lub "TFUE"). Komisja podjęła decyzję na podstawie następujących ustaleń: PROCEDURA (1) Dnia 15 czerwca 2011 r. Polska zgłosiła program pomocy dotyczący rekompensaty za szkody spowodowane przez powodzie w Polsce. Zgłoszenie zostało zarejestrowane pod numerem SA (2011/N). W związku z tym, że pierwotne zgłoszenie obejmowało również beneficjentów w sektorze rolnym, zgłoszenie podzielono na: SA (2011/N) Polska Program pomocy dotyczący rekompensaty za szkody spowodowane przez powodzie w Polsce (beneficjenci w sektorze produkcji i w innych sektorach) oraz SA (2011/N) Polska Program pomocy dotyczący rekompensaty za szkody spowodowane przez powodzie w Polsce (beneficjenci w sektorze rolnictwa). Służby Komisji poinformowały Polskę o powyższym podziale pismem z dnia 17 października 2011 r. Jego Ekscelencja Pan Radosław SIKORSKI Minister Spraw Zagranicznych Al. J. Ch. Szucha Warszawa POLSKA Commission européenne, B-1049 Bruxelles Belgique Europese Commissie, B-1049 Brussel België Telefon: (0)

2 (2) Niniejsza decyzja dotyczy zatem jedynie działań związanych z produkcją, przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych wymienionych w załączniku I do TFUE oraz części sektora leśnego objętej Wytycznymi Wspólnoty w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnym i leśnym w latach ( wytyczne ) 1. (3) Pismami z dnia 17 listopada 2011 r. (2011/ ) oraz z dnia 23 stycznia 2012 r. (2011/72428) służby Komisji zwróciły się z prośbą o informacje uzupełniające, które zostały przesłane przez polskie władze w dniu 21 grudnia 2011 r. (2011/ ) oraz w dniu 21 lutego 2012 r. (2012/198047). (4) Krajowa podstawa prawna pomocy dotyczącej rekompensaty za szkody spowodowane przez powodzie w Polsce obejmuje również pomoc finansową na rzecz osób prywatnych, które nie prowadzą działalności komercyjnej. Pomoc ta jest wyłączona z zakresu zgłoszenia. OPIS Tytuł (5) Program pomocy dotyczący rekompensaty za szkody spowodowane przez powodzie w Polsce (beneficjenci w sektorze rolnictwa), dalej "program pomocy". Cel pomocy (6) Celem zgłoszonego programu jest udzielenie wsparcia w sytuacjach nadzwyczajnych w celu rekompensaty za szkody spowodowane przez powodzie, które wystąpią w przyszłości na całym obszarze Polski. Podstawa prawna (7) Podstawą prawną dla przyznania pomocy jest Ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi 2, która konsoliduje dwie obowiązujące ustawy: - ustawę z dnia 24 czerwca 2010 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z maja i czerwca 2010 r. 3 oraz - ustawę z dnia 12 sierpnia 2010 r. o wspieraniu przedsiębiorców dotkniętych skutkami powodzi z 2010 r. 4 Czas trwania pomocy (8) Podstawa prawna weszła w życie dnia 18 listopada 2011 r. Polska potwierdziła jednak, że zanim Komisja nie zatwierdzi zgłoszonego programu pomocy, żadna pomoc nie zostanie w ramach tego programu udzielona. Program pomocy dobiegnie końca po siedmiu latach, licząc od dnia jego zatwierdzenia Dz.U. C 319 z , s. 1. Dz.U. Nr 234, poz Dz.U. Nr 123, poz. 835 ze zm. Dz.U. Nr 148, poz

3 (9) Komisja pragnie podkreślić wobec polskich władz że oceny zgodności zgłoszonego środka pomocy z rynkiem wewnętrznym została dokonana w świetle Wytycznych Wspólnoty w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnym i leśnym na lata Dla okresu wykraczającego poza datę 31 grudnia 2013 r. Komisja zastrzega sobie prawo do zaproponowania państwom członkowskim odpowiednich środków w celu zachowania zgodności z przyszłymi wytycznymi. Beneficjenci (10) Pomoc w ramach przedmiotowego programu jest ukierunkowana jest na przedsiębiorstwa, niezależnie od ich wielkości, zajmujące się produkcją, przetwarzaniem i wprowadzaniem do obrotu produktów rolnych wymienionych w załączniku I do TFUE oraz części sektora leśnego objętej wytycznymi które zostały dotknięte przez powodzie w Polsce. Ponieważ zgłoszony program pomocy jest programem ramowym nie jest możliwe wskazanie liczby beneficjentów. Uznanie klęski żywiołowej (11) Ostateczna decyzja odnośnie do tego, czy wystąpiła klęska żywiołowa, a także odnośnie do rozpoczęcia działań w ramach zgłoszonego programu podejmowana jest przez Radę Ministrów. Powódź jest kwalifikowana jako klęska żywiołowa w oparciu o dane dotyczące czasu i miejsca wystąpienia intensywnych opadów atmosferycznych, które powodują powódź, jak również miejsc, w których przerwane zostały wały przeciwpowodziowe. Dane te są gromadzone przez miejskie i regionalne ośrodki zarządzania kryzysowego (na szczeblu regionalnym) oraz przez Rządowe Centrum Bezpieczeństwa i Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (na szczeblu krajowym). Ponadto władze regionalne przekazują premierowi informacje dotyczące terytorialnego zasięgu powodzi, wskazując dotknięte nią gminy i miasta. Na tej podstawie Rada Ministrów wydaje rozporządzenie pozwalające na zastosowanie Ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (podstawa prawna programu). (12) Jeśli chodzi o potwierdzenie wystąpienia powodzi władze polskie potwierdziły, że pomoc w ramach programu udzielana będzie na podstawie przepisów ustawy Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. 5 która w swym art. 9 pkt.1 lit. 10 definiuje "powódź" jako "czasowe pokrycie przez wodę terenu, który w normalnych warunkach nie jest pokryty wodą, powstałego na skutek wezbrania wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach oraz od strony morza, powodując zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej". 5 Dz.U. z 2005 r. Nr 239, poz.2019, z późn. zm. 3

4 Opis programu pomocy Forma pomocy: (13) Pomoc jest dostępna w różnych formach: (a) dotacje bezpośrednie, (b) pożyczki uprzywilejowane, (c) subwencjonowanie odsetek, (d) konwersja zadłużenia wobec instytucji ubezpieczenia społecznego, (e) akceptacja opóźnień w płatnościach składek obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, (f) umarzanie zobowiązań podatkowych. (14) Wymienione powyżej formy pomocy, a także mechanizm ich udzielania, są analogiczne do tych, które zastosowano w zatwierdzonym programie pomocy N235b/ (15) Jeśli chodzi o formy pomocy wymienione powyżej w lit. b) f), polskie władze poinformowały Komisję, że w przypadku przyznania pomocy w innej formie niż dotacja bezpośrednia, kwota pomocy jest równa ekwiwalentowi dotacji brutto ("EDB") pomocy. Wzory, zgodnie z którymi będzie obliczany EDB, są określone w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu obliczania wartości pomocy publicznej udzielanej w różnych formach wraz z poprawką wprowadzoną Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 19 września 2006 r. 7 (16) Polskie władze dodatkowo potwierdziły, że w przypadku szkód w całości lub częściowo pokrytych przez towarzystwa ubezpieczeń, maksymalna kwota pomocy jest odpowiednio obniżana. Koszty kwalifikowalne (17) Pojęcie szkody stosowane przez polskie władze obejmuje straty wynikające ze szkód materialnych (szkody dotyczące budynków i infrastruktury, maszyn i wyposażenia oraz zapasów magazynowych) oraz pozostałe szkody (szkody wynikające z czasowego zawieszenia działalności gospodarczej, podczas którego przedsiębiorstwo jest nadal zobowiązane do płacenia wynagrodzeń pracowników, składek ubezpieczenia społecznego i podatków). Z programu pomocowego wyłączona została możliwość rekompensaty utraconych korzyści. 6 7 Pomoc państwa N 235b/2010 Polska Program pomocy dotyczący rekompensaty za szkody spowodowane przez powodzie w Polsce w maju i czerwcu 2010 r. (Dz.U. C 309 z ). Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu obliczania wartości pomocy publicznej udzielanej w rożnych formach (Dz.Ust. Nr 194 poz i Dz. Ust. Nr 183, poz. 1354, 1355). 4

5 (18) Całkowita pomoc przypadająca na beneficjenta nie może przekroczyć poniesionych szkód materialnych. Pomoc może być wypłacana z kilku funduszy na pokrycie różnych kategorii kosztów poniesionych przez przedsiębiorstwo (dotyczących szkód materialnych, np. przywrócenia uszkodzonej infrastruktury i wyposażenia oraz dotyczących pozostałych szkód, np. pokrycia wynagrodzeń pracowników, ubezpieczenia społecznego i podatków w okresie przerwy w działalności przedsiębiorstwa). (19) Ogólnym celem programu pomocy jest zrekompensowanie szkód materialnych. Przedsiębiorstwo, które otrzyma pomoc na rekompensatę pozostałych szkód, będzie musiało z własnych środków pokryć koszty dotyczące szkód materialnych w celu przywrócenia sytuacji dotkniętego klęską żywiołową podmiotu do stanu sprzed powodzi. 8 Kwotę otrzymanej pomocy należy w każdym przypadku wyliczyć w stosunku do poniesionych szkód materialnych. Mechanizm udzielania pomocy (20) W celu ustalenia zakresu szkód spowodowanych przez powodzie, beneficjenci ubiegający się o pomoc w formie określonej w pkt. 11 niniejszej decyzji, powinni przedstawić właściwemu wojewodzie 9 oświadczenie określające wartość materialną szkód wynikających z powodzi, niezwłocznie po poniesieniu szkód. Oświadczenie jest składane za pośrednictwem terenowego urzędu skarbowego właściwego ze względu na podatek dochodowy. Należy również przedstawić wyciąg z Krajowego Rejestru Sądowego lub z Ewidencji działalności gospodarczej. (21) Szkody materialne spowodowane powodzią poniesione przez beneficjentów pomocy powinny zostać ocenione przez niezależnego eksperta lub biegłego księgowego. W przypadku beneficjentów ubezpieczonych od klęsk żywiołowych dopuszcza się dokonanie oceny szkód przez ich ubezpieczyciela. (22) Jeżeli beneficjent pomocy nie jest ubezpieczony od klęsk żywiołowych, kwota pomocy zostanie pomniejszona o 10 %. (23) Stosowane metody oceny są uzależnione od rodzaju szkody. Szkody dotyczące budynków, infrastruktury, maszyn i wyposażenia określa się metodą zmodyfikowanej wartości zakupu, która obejmuje wycenę uszkodzonych budynków, infrastruktury, maszyn i wyposażenia przed i po klęsce żywiołowej. W przypadku szkód dotyczących budynków i infrastruktury, pomoc pokryje wyłącznie koszty remontu uszkodzonej nieruchomości. Jeśli chodzi o nowe budowy, pomoc zostanie przyznana tylko w przypadku, gdy remont nie byłby opłacalny lub możliwy. (24) Szkody dotyczące zapasów materiałów, produkcji w toku, wyrobów gotowych i towarów ustala się na podstawie dokumentów księgowych (dokument przyjęcia dostawy, faktura itp.) będących dowodem ich istnienia w momencie klęski żywiołowej. Szkody dotyczące zapasów materiałów i towarów ustala się na podstawie różnicy między wartością zakupu a rzeczywistą wartością po klęsce żywiołowej, 8 9 Koszty dotyczące szkód materialnych w celu przywrócenia sytuacji dotkniętego klęska żywiołową podmiotu do stanu sprzed powodzi pokrywane ze środków własnych są wyłączone z zakresu niniejszego programu. Rada Ministrów jest reprezentowana w każdym polskim województwie (regionie) przez mianowanego przez rząd wojewodę, który sprawuje nadzór nad administracją rządową na terenie danego województwa. 5

6 uwzględniając zmiany wartości zapasów wynikające ze zmian cen rynkowych. Szkody dotyczące zapasów produkcji w toku i wyrobów gotowych ustala się na podstawie różnicy między kosztami wytworzenia a rzeczywistą wartością po klęsce żywiołowej, również z uwzględnieniem zmian cen. (25) Organ przyznający pomoc, do którego beneficjent zwraca się o pomoc, sprawdza i ocenia okres wymuszonej przerwy w działalności gospodarczej beneficjenta. (26) Po otrzymaniu pomocy publicznej beneficjent składa u właściwego wojewody oświadczenie o otrzymanej pomocy w ciągu 14 dni od jej otrzymania. Należy przedstawić dodatkowe dokumenty poświadczające kwotę pomocy wraz z ewentualnym wkładem z ubezpieczenia, aby umożliwić wojewodzie skontrolowanie, czy pomoc nie przekroczyła wartości szkody materialnej oraz aby wykluczyć nadmierną rekompensatę. Zarządzanie programem (27) Program jest koordynowany przez wojewodę, przedstawiciela władzy centralnej, właściwego dla terytorium, na którym wystąpiła szkoda objęta programem. (28) W zależności od formy pomocy organem przyznającym pomoc jest: - Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych - FGŚP; - Fundusz Pracy; - Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych - PFRON; - Zakład Ubezpieczeń Społecznych - ZUS; - kierownik urzędu skarbowego, kierownik urzędu celnego, burmistrz lub prezydent miasta. Kumulacja (29) Polska potwierdziła, że uwzględniane będą przepisy dotyczące kumulacji pomocy oraz że ogólna kwota rekompensaty otrzymana przez indywidualnego beneficjenta z jakiegokolwiek funduszu publicznego powiązana z wypłatami z innych źródeł w żadnym wypadku nie przekroczy 100 % kwoty, na jaką wyceniono szkodę. (30) Aby uniknąć nadmiernej rekompensaty szkód w przypadku kumulacji z inną pomocą przeznaczoną na pokrycie tej samej szkody, polskie władze zastosują istniejący mechanizm kontroli pomocy państwa przewidziany w Ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. 10 (31) Zgodnie z powyższą ustawą osoba ubiegająca się o pomoc inną niż pomoc de minimis jest zobowiązana do przedłożenia organowi przyznającemu pomoc, wraz z wnioskiem o pomoc, informacji dotyczących wnioskodawcy, jego działalności gospodarczej, informacji o wcześniej otrzymanej pomocy państwa, w tym w szczególności wskazania daty i podstawy prawnej przyznanej pomocy, formy przyznania pomocy i celu, lub oświadczenia stwierdzającego, że wnioskodawca nie otrzymał wcześniej pomocy. 10 Dz.Ust. Nr 59, poz. 404, z późn. zm. 6

7 Budżet oraz intensywność pomocy (32) Środek jest finansowany z zasobów polskiego budżetu państwa. Finansowanie udostępniane jest jedynie w przypadku wystąpienia faktycznej szkody. W przypadku klęsk żywiołowych dokładny zakres szkód jest z definicji trudny do oszacowania. W związku z tym budżet przeznaczony na ten środek jest szacunkowy i może zostać zwiększony w zależności od potrzeb oraz dostępności dodatkowych środków finansowych. 11 W oparciu o doświadczenia zgromadzone w 2010 r. szacuje się, że budżet przewidziany dla sektora rolnictwa mógłby wynieść około 54 milionów PLN (około 13 milionów EUR) w skali roku (wstępnie zaplanowany całkowity budżet obejmujący sektor produkcji i inne sektory, pomoc dla sektora rolnego i pomoc dla osób prywatnych szacuje się na około 600 milionów PLN w skali roku). Obowiązek zwrotu pomocy (33) Polskie władze zapewniły, że wstrzymają wypłatę wszelkiej pomocy w ramach zgłoszonego programu pomocy każdemu przedsiębiorstwu, które otrzymywało wcześniej pomoc niezgodną z prawem, która na mocy decyzji Komisji została uznana za niezgodą ze wspólnym rynkiem, do czasu spłaty przez to przedsiębiorstwo lub wpłaty na zablokowany rachunek bankowy pełnej kwoty przyznanej niezgodnie z prawem i wspólnym rynkiem pomocy wraz ze stosownymi odsetkami. Poufność (34) Polska wskazała, że zgłoszenie nie zawiera żadnych informacji poufnych, które nie powinny być udostępniane stronom trzecim. Obowiązki informowania i składania sprawozdań (35) Władze polskie zobowiązały się dotrzymać następujących obowiązków związanych z informowaniem i składaniem sprawozdań: (36) W ciągu piętnastu dni od początku działań na podstawie zgłoszonego programu polskie władze informują Komisje o przypadku wdrażania programu w konkretnej sytuacji. W tym zakresie należy dostarczyć informacji w oparciu o dane pochodzące z Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej, na podstawie których możliwe będzie potwierdzenie wystąpienia katastrofy naturalnej spowodowanej przez powódź w rozumieniu art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE. Ponadto należy dostarczyć informacji na temat już wdrożonych lub planowanych środków oraz szacunkowej wysokości szkód i planowanej pomocy. (37) Po wdrożeniu przedmiotowego programu w konkretnej sytuacji, najpóźniej dwa miesiące po przyznaniu ostatniej pomocy indywidualnej dotyczącej określonej katastrofy naturalnej, władze polskie przekażą stosowne sprawozdanie końcowe. W tym względzie służbom Komisji dostarczone zostaną rozstrzygające informacje, na podstawie których możliwe będzie potwierdzenie wystąpienia katastrofy naturalnej spowodowanej przez powódź w rozumieniu art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE. Ponadto dostarczone zostaną informacje na temat wszystkich indywidualnych środków wykonawczych oraz konkretnej liczby beneficjentów i całkowitej kwoty pomocy. 11 Zgodnie z art. 4 ust. 2 lit. a) Rozporządzenia (WE) nr 794/2004, jeśli szacunkowy budżet zostanie zwiększony o ponad 20 %, należy przedłożyć Komisji Europejskiej odpowiednie zgłoszenie. 7

8 OCENA Stosowanie pomocy (38) Na mocy art. 107 ust. 1 TFUE pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest zabroniona w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. (39) Przyznawane w ramach przedmiotowego programu dotacje bezpośrednie, pożyczki uprzywilejowane, dotacje na spłatę oprocentowania, konwersja zadłużenia wobec instytucji ubezpieczenia społecznego, akceptacja opóźnień w płatnościach składek obowiązkowego ubezpieczenia społecznego, umarzanie zobowiązań podatkowych pochodzą z zasobów polskiego budżetu państwa (z wyjątkiem środków wymienionych w pkt. 18 które nie pochodzą ze źródeł publicznych) i są przeznaczone dla określonych przedsiębiorstw. Ponieważ odszkodowania zostaną przyznane ograniczonej liczbie przedsiębiorstw posiadających zakłady w gminach i miejscowościach dotkniętych klęską żywiołową, środek jest uważany za selektywny. Stanowią one korzyści dla beneficjentów i jako że przedsiębiorstwa zaangażowane w wewnątrzwspólnotową wymianę handlową nie zostały wyłączone w ramach przedmiotowego programu mogą grozić zakłóceniem konkurencji, poprzez nadawanie beneficjentom pozycji uprzywilejowanej. Tym samym środki wpływają na wymianę handlową między państwami członkowskimi. (40) Wobec powyższego proponowany środek pomocy stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Należy zatem zbadać możliwość przyznania odstępstwa od ogólnej zasady niezgodności pomocy państwa z rynkiem wewnętrznym o której mowa w art. 107 TFUE. (41) W tym przypadku, biorąc pod uwagę charakter przewidywanych środków, można powołać się na odstępstwo przewidziane w art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE zgodnie z którym pomoc mającą na celu naprawienie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi uznaje się za zgodną z rynkiem wewnętrznym. Zgodność środka pomocy z prawem (42) Zgłaszając program pomocy przed wprowadzeniem go w życie, władze polskie wywiązały się ze swoich zobowiązań wynikających z art. 108 ust. 3 TFUE. Komisja odnotowuje fakt, że program zacznie obowiązywać dopiero po zatwierdzeniu przez nią. Zgodność przedmiotowego środka pomocy z przepisami dotyczącymi pomocy państwa (43) Pomoc mająca na celu zrekompensowanie szkód spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi zdarzeniami nadzwyczajnymi jest oceniana na podstawie rozdziału V.B.2 wytycznych. 8

9 Stan klęski żywiołowej (44) Zgodnie z pkt. 121 wytycznych Komisja konsekwentnie utrzymuje, że pojęcia klęska żywiołowa zawarte w art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE muszą być interpretowane restrykcyjnie, co zostało potwierdzone orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE. 12 Dotychczas Komisja uznawała, że trzęsienia ziemi, lawiny, powodzie i osuwiska mogą stanowić klęski żywiołowe pod warunkiem, że można sporządzić ich wystarczająco dokładny opis. 13 (45) Objęty zgłoszonym programem ramowym rodzaj klęski żywiołowej odpowiada pojęciu "klęski żywiołowej" ustanowionym w pkt. 121 wytycznych. Powyższa kwalifikacja pozostaje bez wpływu na ocenę przypadków wdrażania programu w konkretnych sytuacjach w przyszłości będących przedmiotem obowiązku sprawozdawczego w ramach mechanizmu ustanowionego w pkt. 36 i 37. (46) Ponadto władze polskie potwierdziły, że pomoc w ramach programu udzielana będzie na podstawie przepisów ustawy Prawo wodne z dnia 18 lipca 2001 r. która w swym art. 9 pkt.1 lit. 10 definiuje "powódź" jako "czasowe pokrycie przez wodę terenu, który w normalnych warunkach nie jest pokryty wodą, powstałego na skutek wezbrania wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach oraz od strony morza, powodując zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej". (47) Można wyeliminować ryzyko, że pomoc w oparciu o zgłoszony program będzie wypłacana w sytuacjach niestanowiących klęski żywiołowej w rozumieniu pkt. 121 wytycznych. W tym kontekście należy wziąć pod uwagę fakt, że prawo podjęcia decyzji odnośnie do zastosowania programu nie zostało przyznane władzom lokalnym lub regionalnym, lecz zostaje utrzymane na szczeblu państwa. (48) Ponadto polskie władze zobowiązały się do poinformowania służb Komisji o każdym konkretnym przypadku zastosowania zgłoszonego programu w terminie piętnastu dni od rozpoczęcia danego środka pomocy. W szczególności polskie władze muszą dostarczyć informacje, na podstawie których możliwe będzie potwierdzenie wystąpienia katastrofy naturalnej w rozumieniu pkt. 121 wytycznych. Jeżeli wystąpi sytuacja, w której dane zdarzenie nie stanowi klęski żywiołowej, wspomniany mechanizm informowania umożliwi Komisji podjęcie odpowiednich działań. (49) Warunki ustanowione w pkt. 121 wytycznych uznaje się zatem za spełnione. Bezpośredni związek między wydarzeniem i rekompensatą (50) Polskie władze zapewniają istnienie bezpośredniego związku między poniesionymi szkodami a pomocą, zobowiązując się jednocześnie, że pomoc nie będzie mogła zostać wykorzystana na cele inne niż zrekompensowanie szkód spowodowanych przez powodzie. Ponadto polskie władze potwierdziły, iż pomoc będzie przyznawana zgodnie z programem, w szczególności przy określaniu zakresu szkody, sprawdzaniu Orzeczenie z dnia 11 listopada 2004 w sprawie C-73/03 Hiszpania v. Komisja, para. 37; Orzeczenie z dnia 23 lutego 2006 w sprawie C-346/03 i C-529/03 Giuseppe Atzeni i inni, para. 79. Pomoc państwowa SA (2010/N) (N274/A/2010) Bawarski fundusz pomocy w sytuacji katastrof naturalnych (beneficjenci w sektorze rolnictwa); pomoc państwowa SA (2011/N) program ramowy pomocy w sytuacji katastrof naturalnych w Saksonii (beneficjenci w sektorze rolnictwa). 9

10 związku przyczynowego między wystąpieniem klęski żywiołowej i szkody, oraz oceną i weryfikacją wysokości kosztów kwalifikowalnych na poziomie poszczególnych beneficjentów. Mechanizm unikania nadmiernej rekompensaty (51) Aby pomoc była zgodna z art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE, musi być proporcjonalna do szkód spowodowanych przez klęskę żywiołową, a rekompensata za szkody materialne dotyczące budynków, maszyn, wyposażenia i zapasów magazynowych, o którą ubiegają się beneficjenci, musi być udowodniona bezpośrednią konsekwencją klęski żywiołowej. Pomoc nie może prowadzić do nadmiernej rekompensaty za szkody; powinna służyć wyłącznie naprawieniu szkód spowodowanych przez klęskę żywiołową. Przypadająca na beneficjenta pomoc we wszystkich formach jest ograniczona do wysokości poniesionych szkód materialnych. (52) Zgodnie z pkt. 123 wytycznych po wykazaniu wystąpienia klęski żywiołowej, Komisja zezwoli na pomoc do wysokości 100 % kosztów z tytułu odszkodowania za straty materialne. Kwotę odszkodowania należy obliczać w odniesieniu do indywidualnego beneficjenta. Aby uniknąć nadmiernej rekompensaty, od kwoty pomocy należy odjąć wszelkie płatności należne np. z tytułu ubezpieczenia. (53) Aby spełnić te wymagania, polskie władze ustanowiły następujące kryteria: (a) (b) (c) Pomoc jest przyznawana odnośnym beneficjentom na pokrycie kosztów dotyczących szkód, które są bezpośrednią konsekwencją klęski żywiołowej w postaci powodzi. Aby ustalić szkody i ich bezpośredni związek z klęską żywiołową, polskie władze wymagają od beneficjentów przedstawienia, wraz w wnioskiem o pomoc, oświadczenia o materialnej wartości szkód spowodowanych powodzią, niezwłocznie po ich wystąpieniu. Należy również przedstawić wyciąg z Krajowego Rejestru Sądowego lub z Ewidencji działalności gospodarczej. Szkody materialne dotyczące nieruchomości zostaną ustalone przez rzeczoznawców ds. wyceny nieruchomości lub biegłych księgowych, zgodnie z metodą wskazaną w pkt. 23 i 24. Metoda ta, która odnosi maksymalną rekompensatę do poziomu stwierdzonych szkód materialnych, pozwala uniknąć nadmiernej rekompensaty. Ponadto organ przyznający pomoc, do którego zwraca się beneficjent, sprawdza i ocenia okres wymuszonej przerwy w działalności gospodarczej beneficjenta. Ogólnym celem programu jest zrekompensowanie szkód materialnych. Przedsiębiorstwo, które otrzyma pomoc na rekompensatę pozostałych szkód (szkody wynikające z czasowego zawieszenia działalności gospodarczej, podczas którego przedsiębiorstwo jest nadal zobowiązane do płacenia wynagrodzeń pracowników, składek ubezpieczenia społecznego i podatków), będzie musiało z własnych środków pokryć koszty dotyczące szkód materialnych w celu przywrócenia stanu sprzed powodzi. 10

11 (d) Maksymalna kwota pomocy, która może być przyznana odnośnym beneficjentom, zależy od szkód materialnych ocenionych zgodnie z postanowieniami pkt. 23 i 24. (e) Kwota dotacji lub EDB pomocy w formie wymienionej w punkcie 13 b) f) nie może przekraczać kwoty szkód materialnych, pomniejszonej o wszelkie inne rodzaje wsparcia finansowego i odszkodowania uzyskanego w ramach ubezpieczenia. (f) (g) Łączna kwota pomocy wypłaconej beneficjentowi nie może przekraczać 100 % wartości szkód materialnych. W przeciwnym razie, jeśli będzie to konieczne, kwota pomocy na rekompensatę za szkody w ramach programu zostanie obniżona. Polskie władze potwierdziły, że maksymalna kwota strat kwalifikujących do pomocy będzie pomniejszona o koszty nieponiesione z powodu klęski żywiołowej. (54) Ponadto, ponieważ wszyscy beneficjenci muszą zadeklarować organowi przyznającemu pomoc wszystkie odszkodowania otrzymane w związku z przedmiotową szkodą, co jest później sprawdzane na szczeblu wojewody, istnienie ośrodków kontroli instytucjonalnej powinno gwarantować uniknięcie nadmiernej rekompensaty. (55) Na podstawie powyższych ustaleń Komisja uznaje, że program rekompensuje wyłącznie szkody spowodowane przez klęskę żywiołową i wprowadza odpowiedni mechanizm zapewniający unikanie nadmiernej rekompensaty. (56) Dlatego Komisja stwierdza, że celem pomocy jest przywrócenie sytuacji dotkniętych klęską żywiołową podmiotów do stanu sprzed tej klęski oraz umożliwienie im wznowienia działalności, jednak nie zapewnia im dodatkowych korzyści. 4. PODSUMOWANIE (57) W związku z powyższym Komisja postanowiła uznać pomoc udzielaną w ramach programu przyznawania pomocy państwa w celu rekompensaty za szkody spowodowane przez powodzie za zgodną z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 2 lit. b) TFUE. Komisja przypomina również polskim władzom, że na podstawie art. 108 ust. 3 TFUE wszystkie zamiary refinansowania, modyfikowania lub wprowadzania zmian do przedmiotowego programu muszą zostać zgłoszone Komisji. 11

12 (58) Jeśli niniejsze pismo zawiera informacje poufne, które nie powinny zostać opublikowane, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma uzasadnionego wniosku w tym terminie, zostanie to uznane za zgodę na opublikowanie pełnego tekstu tego pisma w autentycznej wersji językowej na następującej stronie internetowej: Wniosek taki należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres Rejestru pomocy państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej: European Commission Directorate-General for Agriculture and Rural Development Directorate Agricultural Legislation Office: Loi 130 5/98A B-1049 Brussels Faks: Z wyrazami szacunku, W imieniu Komisji Dacian CIOLOŞ Członek Komisji 12