K A T E D R A B A D A Ń R Y N K U I U S Ł U G U N I W E R S Y T E T E K O N O M I C Z N Y W POZNANIU INFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU USŁUG BANKOWYCH

Transkrypt

1 K A T E D R A B A D A Ń R Y N K U I U S Ł U G U N I W E R S Y T E T E K O N O M I C Z N Y W POZNANIU INFORMACJA O SYTUACJI NA RYNKU USŁUG BANKOWYCH KONIUNKTURA I PRZEWIDYWANIA ( IV kwartał 2012 r. i I kwartał 2013 r. ) Badanie wykonano pod kierunkiem prof. dr. hab. Józefa Garczarczyka P o z n a ń s t y c z e ń

2 1. KONIUNKTURA NA RYNKU USŁUG BANKOWYCH W ZAKRESIE KREDYTÓW 1.1. KREDYTY ZŁOTOWE O cena koni unkt ur y w I V k w a rt a l e 2012 roku 1. W IV kwartale 2012 roku na rynku kredytów złotowych ogółem banki nie odnotowały zmian oprocentowania (saldo +5), mimo to wartość sprzedanych usług kredytowych utrzymywała się na poziomie pewnego wzrostu (saldo +33). W co szóstej placówce bankowej zaobserwowano silny wzrost, a połowa jednostek odnotowała niewielki wzrost wartości udzielonych kredytów. Oprocentowanie kredytów złotowych pozostało na dotychczasowym poziomie w blisko połowie banków. Rezultatem omawianych zmian był niewielki wzrost stopnia zaspokojenia popytu (saldo +19), przy czym na brak zmian w tym zakresie wskazała ponad połowa banków. 2. W ostatnich trzech miesiącach korzystną koniunkturą charakteryzował się rynek kredytów inwestycyjnych i kredytów obrotowych. Cena tych kredytów nie uległa zmianie (salda: +3 i +5), a wartość zrealizowanych usług utrzymała się na poziomie umiarkowanego wzrostu (salda: +22 i +25). W połowie placówek bankowych odnotowano niewielki wzrost wartości, a w co szóstej nie zaobserwowano zmian w tym zakresie. Wypadkową omawianych zmian była minimalna poprawa stopnia zaspokojenia popytu (salda: +14 i +13), a w 47-54% placówek nie odnotowało w tym zakresie zmian. 3. Niekorzystną koniunkturę odnotowano na rynku kredytów konsumpcyjnych. Ich oprocentowanie nie uległo zmianie w ponad połowie banków (saldo +5), mimo to nastąpił minimalny wzrost wartości udzielonych kredytów konsumpcyjnych (saldo +12). W efekcie stopień zaspokojenia popytu pozostał na niezmienionym poziomie (saldo +9), a na brak zmian w tym zakresie wskazała blisko połowa banków. P rz ew id yw ana koniunktura w I k w art ale 2013 ro ku 1. Bankowcy przewidują, że w I kwartale 2013 roku nie zmieni się zarówno cena kredytów złotowych ogółem (saldo -9), jak i ich liczba (saldo +10) i wartość (saldo +7). Relatywnie najwięcej blisko połowa menedżerów bankowych oczekuje niewielkiego wzrostu liczby i wartości zrealizowanych usług. W blisko połowie placówek bankowych nie przewiduje zmian w wysokości oprocentowania tych kredytów. 2. Zdaniem menedżerów bankowych w najbliższych trzech miesiącach nie należy oczekiwać zmiany ceny kredytów obrotowych (saldo -8), a 1/3 bankowców przewiduje ich niewielki spadek. Liczba i wartość udzielonych kredytów wykazywać będą tendencję minimalnego wzrostu (salda: +14 i +13), a relatywnie najwięcej blisko połowa bankowców prognozuje niewielki wzrost tych wielkości. 3. W opinii bankowców w I kwartale 2013 roku nastąpi minimalny spadek oprocentowania kredytów konsumpcyjnych (saldo -13) i kredytów inwestycyjnych (saldo -11). Pomimo to prognozują oni, że w obydwu przypadkach liczba i wartość udzielonych kredytów nie ulegnie zmianie (salda od +1 do +8). Niewielki wzrost tych wielkości prognozuje 36-42% bankowców, a niewielki spadek % menedżerów. Niewielki spadek cen tych kredytów przewiduje się w 37-40% placówek bankowych.

3 1.2. KREDYTY WALUTOWE O cena koni unkt u r y w IV k w a rt a l e 2012 roku 1. W porównaniu z analogicznym okresem sprzed roku w IV kwartale 2012 roku na rynku kredytów walutowych obserwowano niekorzystną koniunkturę. Ich oprocentowanie nie zmieniło się (saldo -7), a brak zmian w tym zakresie odnotowano w ¾ banków. Pomimo to nastąpił niewielki wzrost wartości udzielonych kredytów walutowych (saldo +15). W rezultacie nastąpił minimalny wzrost stopnia zaspokojenia popytu (saldo +13), a w połowie placówek bankowych wskazano na brak zmian w tym zakresie. Prz ew id yw ana koniunktura w I k w art ale 2013 ro ku 1. W najbliższych trzech miesiącach na rynku kredytów walutowych będzie utrzymywać się niekorzystna koniunktura. Według prognoz menedżerów bankowych nastąpi minimalny spadek oprocentowania (saldo -12), mimo to liczba i wartość zrealizowanych kredytów walutowych nie ulegnie zmianie (salda: -2 i -4). Oprocentowanie tych kredytów nie ulegnie zmianie w 76% placówek bankowych, a zmiany liczby i wartości świadczonych usług nie przewiduje się w 73-79% banków.

4 2. KONIUNKTURA NA RYNKU USŁUG BANKOWYCH W ZAKRESIE POZOSTAŁYCH USŁUG O cena koni unkt ur y w IV k w a rt a l e 2012 roku 1. Pomimo braku zmian wysokości opłat (saldo -0,4), w IV kwartale 2012 roku na rynku usług nie związanych z przyjmowaniem depozytów i udzielaniem kredytów wartość świadczonych usług stabilizowała się na poziomie pewnego wzrostu (saldo +29), co znalazło odzwierciedlenie w niewielkim wzroście stopnia zaspokojenia popytu (saldo +18). Relatywnie najwięcej blisko 2/3 banków odnotowało niewielki wzrost wartości zrealizowanych usług, natomiast opłaty za nie zmieniły się w 77% jednostek. Stopień zaspokojenia popytu pozostał na dotychczasowym poziomie w 60% placówek bankowych, a w co trzeciej odnotowano jego niewielki wzrost. 2. Korzystną koniunkturę zaobserwowano na rynku usług leasingowych oraz usług interaktywnych. Opłaty za te usługi w zdecydowanej większości banków pozostały na nie zmienionym poziomie (68-78% wskazań), mimo to nastąpił wyraźny wzrost wartości ich sprzedaży (salda: +36 i +37). W blisko 3/4 banków wskazano na niewielki wzrost wartości świadczonych usług interaktywnych. Zróżnicowana była natomiast sytuacja w przypadku wartości zrealizowanych usług leasingowych: silny wzrost wartości sprzedaży odnotowano w co piątym banku, a w blisko 40% banków wskazano na niewielkie zmiany w tym zakresie. Efektem tych zmian była stabilizacja stopnia zaspokojenia popytu na poziomie umiarkowanego wzrostu (salda: +22 i +25). 3. Pomyślną koniunkturą charakteryzowała się sprzedaż polis ubezpieczeniowych oraz rynek ROR-ów. Pomimo braku zmian w poziomie opłat (salda: +7 i +1), wartość sprzedaży obydwu rodzajów usług utrzymywała się na poziomie pewnego wzrostu (salda: +33 i +31). W 54-63% banków odnotowano niewielki wzrost, a w 21-27% placówek nie wystąpiły żadne zmiany wartości świadczonych usług. W efekcie stopień zaspokojenia popytu na usługi interaktywne stabilizował się na poziomie pewnego wzrostu (saldo +30), natomiast w przypadku ROR-ów odnotowano w tym zakresie umiarkowany wzrost (saldo +21). 4. Mniej korzystną koniunkturę obserwowano na rynku usług związanych z obsługą rachunków bieżących dla podmiotów gospodarczych oraz operacji zagranicznych. Opłaty za te usługi w zdecydowanej większości banków pozostały na nie zmienionym poziomie (salda: -3 i -6), a wartość sprzedanych usług wykazywała tendencję niewielkiego wzrostu (salda: +20 i +19). Relatywnie najwięcej 44-52% bankowców odnotowało niewielki wzrost wartości sprzedaży tych usług. W efekcie nastąpił minimalny z tendencją do niewielkiego wzrost stopnia zaspokojenia popytu na omawiane usługi (salda: +14 i +16), jednak w 56-63% placówek bankowych nie odnotowano zmian w tym zakresie. 5. Niekorzystną koniunkturą charakteryzował się rynek usług związanych z udzielaniem gwarancji bankowych. Pomimo braku zmian w poziomie opłat, na który wskazało 94% bankowców, nastąpił minimalny wzrost wartości świadczonych usług (saldo +11). W blisko 3/4 banków nie zanotowano zmian wartości sprzedanych usług, a na jej niewielki wzrost wskazano w co piątej placówce bankowej. Rezultatem tych zmian był minimalny wzrost stopnia zaspokojenia popytu na te usługi (saldo +10,4). Brak zmian w tym zakresie odnotowano w blisko ¾ placówek bankowych, a niewielki wzrost w co czwartej jednostce. 6. Niekorzystna sytuacja miała miejsce w zakresie dyskonta weksli. Pomimo że opłaty za te usługi nie uległy zmianie (saldo 0), wartość świadczonych usług i stopień zaspokojenia popytu pozostały na dotychczasowym poziomie (obydwa salda: +3 i 0). Zmian w zakresie tych wielkości nie odnotowano w 77-88% placówek bankowych.

5 P rz ew id yw ana koniunktura w I k w art ale 2013 ro ku 1. Według prognoz menedżerów bankowych w I kwartale 2013 roku na rynku usług nie związanych z przyjmowaniem depozytów i udzielaniem kredytów nastąpi niewielki wzrost liczby i minimalny wartość świadczonych usług (salda: +16 i +12). Relatywnie najwięcej ponad połowa bankowców przewiduje, że liczba i wartość zrealizowanych usług nie ulegnie zmianie. W 80% placówek oczekuje się, że na dotychczasowym poziomie pozostaną opłaty za te usługi. 2. W opinii menedżerów bankowych relatywnie najkorzystniejsza koniunktura wystąpi w zakresie sprzedaży ROR-ów oraz usług interaktywnych. Pomimo braku zmian w poziomie opłat (salda +8 i +6), na który wskazuje 72-81% bankowców, nastąpi umiarkowany wzrost liczby i wartości zrealizowanych usług (salda: +24 i +22). Ponad połowa menedżerów prognozuje niewielki wzrost liczby, a ponad 40% - niewielki wzrost wartości zrealizowanych usług. 3. W I kwartale 2013 roku należy oczekiwać niezbyt pomyślnej koniunktury na rynku rachunków bieżących dla podmiotów gospodarczych. Według prognoz bankowych liczba i wartość zrealizowanych usług wartość wykazywać będzie tendencję niewielkiego wzrostu (salda: +17 i +16). Zmianie nie ulegną opłaty za te usługi, na co wskazuje blisko 3/4 bankowców. Relatywnie najwięcej 49-53% menedżerów prognozuje brak zmian liczby i wartości świadczonych usług. 4. Niezbyt pomyślną koniunkturą charakteryzować się będzie rynek usług leasingowych i operacji zagranicznych oraz usług (polis) ubezpieczeniowych, w przypadku których prognozowany jest minimalny wzrost liczby świadczonych usług (salda od +10,1 do +12). Wartość sprzedaży usług leasingowych i polis ubezpieczeniowych nie ulegnie zmianie (salda: +4 i +7), a operacji zagranicznych wykazywać będzie tendencję niewielkiego wzrostu (saldo +15). W ponad 80% banków nie przewiduje się zmian wysokości opłat za te usługi. 5. Niekorzystna sytuacja wystąpi na rynku usług związanych z udzielaniem gwarancji bankowych i dyskontem weksli. Według prognoz menedżerów bankowych na dotychczasowym poziomie utrzymają się opłaty za te usługi (w obydwu przypadkach ponad 90% wskazań), a ponadto nie prognozuje się zmiany liczby i wartości sprzedanych usług (salda od 0 do +6). Zmian tych wielkości w najbliższych trzech miesiącach nie przewiduje 77-88% bankowców.

6 3. KONIUNKTURA NA RYNKU USŁUG BANKOWYCH W UJĘCIU REGIONALNYM O cena koni unkt ur y w IV k w a rt a l e 2012 roku 1. W ostatnim kwartale 2012 roku koniunktura na rynku usług bankowych była nadal pomyślna. Syntetyczny wskaźnik koniunktury regionalnej PIKBANK wyniósł 26 punktów, wskazując na stabilizację wzrostu (w poprzednim kwartale wskaźnik wynosił +25 punktów, a jeszcze wcześniej +33 punkty). Warto odnotować, że wystąpiło przy tym zróżnicowanie regionalne. Stosunkowo największa, wyraźna poprawa (+45 punktów) miała miejsce w Wielkopolsce. Z kolei w regionie wschodnim odnotowano poprawę jedynie niewielką (+16 punktów). 2. W zakresie ogólnej sytuacji na krajowym rynku usług bankowych oceny były bardzo zróżnicowane, rozpiętość sald wyniosła aż 50 punktów. Stosunkowo najlepsza sytuacja miała miejsce w Wielkopolsce, sytuacja się nie zmieniła (saldo +8). Relatywnie najgorzej było na południu kraju, gdzie stwierdzono wyraźne pogorszenie (saldo -42). 3. W przypadku ogólnej sytuacji finansowej banku odnotowano pewne zróżnicowanie terytorialne, rozpiętość sald koniunktury wyniosła 26 punktów. Najmniej korzystne zmiany miały miejsce w regionie wschodnim, gdzie saldo było o 11 punktów niższe niż średnia krajowa. W Wielkopolsce odnotowano zaś wyraźny wzrost (saldo o 15 punktów wyższe niż średnia krajowa). 4. W przypadku liczby świadczonych usług w ostatnim kwartale odnotowano wyraźne zróżnicowanie regionalne. Rozpiętość sald wyniosła 39 punktów, przy czym w regionie południowym saldo było niższe od średniej krajowej o 21 punktów, a na Pomorzu wyższe o 18 punktów. 5. W ostatnim kwartale roku odnotowano duże zróżnicowanie regionalne w zakresie liczby obsłużonych klientów ogółem. W regionie wschodnim saldo było o 25 punktów niższe od średniej, natomiast na Pomorzu aż o 36 punktów wyższe. 6. Wyraźne różnice regionalne odnotowano także w zakresie liczby obsłużonych osób fizycznych. Rozpiętość sald wyniosła 49 punktów, przy czym stosunkowo najgorsza sytuacja wystąpiła w na Wschodzie (saldo o 15 punktów niższe niż średnia krajowa). Relatywnie lepsza sytuacja miała miejsce w w regionie pomorskim (saldo o 34 punkty wyższe niż średnia krajowa). P rz ew id yw ana koniunktura w I k w art ale 2013 ro ku 1. Prognozy menedżerów bankowych dotyczące zmian ogólnej sytuacji na krajowym rynku usług bankowych w I kwartale 2013 są umiarkowanie zróżnicowane regionalnie (rozpiętość sald wynosi 23 punkty). W Wielkopolsce przewidywania są stosunkowo najbardziej pozytywne (saldo o 17 punktów wyższe niż średnia krajowa), natomiast na Wschodzie oczekiwania są stosunkowo najmniej optymistyczne (saldo o 6 punktów poniżej średniej). Podobne zróżnicowanie przestrzenne spodziewane jest w zakresie przyszłej ogólnej sytuacji finansowej banku (rozpiętość sald koniunktury wyniosła 21 punktów).

7 2. W zakresie prognoz dotyczących pozyskania środków przewidywane jest wyraźne zróżnicowanie regionalne (rozpiętość sald wyniosła 45 punktów). Najkorzystniejsze zmiany spodziewane są w Wielkopolsce (saldo o 21 punktów powyżej średniej krajowej), najmniej korzystne zaś na Południu (saldo 24 punkty poniżej średniej). 3. Pewne zróżnicowanie oczekiwane jest w zakresie udzielonych przez banki kredytów. Niewielki wzrost prognozowany jest w regionie wschodnim (saldo o 16 punktów niższe niż średnia krajowa), w pozostałych regionach spodziewany jest wyraźny wzrost (salda wyższe od średniej o 7 do 9 punktów). 4. Umiarkowane zróżnicowane regionalnie dotyczy prognoz dotyczących niespłaconych kredytów (rozpiętość sald wynosi 22 punkty). Na Pomorzu przewidywany jest pewien wzrost wartości złych kredytów (saldo o 16 punktów wyższe niż średnia dla Polski). Najkorzystniejsza sytuacja prognozowana jest w Wielkopolsce (saldo o 7 punktów poniżej średniej krajowej). 5. Oceny menedżerów bankowych dotyczące zmian sumy bilansowej w nadchodzących trzech miesiącach są w pewnym stopniu zróżnicowane regionalnie (rozpiętość sald wyniosła 27 punktów). Na Pomorzu przewidywany jest istotny wzrost (saldo +63, o 20 punktów więcej od średniej), natomiast na Wschodzie oczekiwany jest pewien wzrost (saldo +36 punktów, o 7 punktów niższe niż średnia). 6. W przypadku prognoz zmian współczynnika wypłacalności prognozy były umiarkowanie zróżnicowane w regionach, rozpiętość sald wyniosła 25 punktów. Najkorzystniejsze prognozy pochodzą z regionu pomorskiego, gdzie saldo jest wyższe od przeciętnego o 15 punktów. Gorzej wyglądają przewidywania menedżerów ze Wschodu, gdzie saldo jest niższe o 10 punktów.