SIlNIk POdwOZIE SERwIS kompetencja w CZęśCIACH SAmOCHOdOwyCH BROSZURA TECHNICZNA ElEmENTy UkłAdU ROZRZądU

Transkrypt

1 Silnik Podwozie Serwis Kompetencj w częścich smochodowych ROSZUR TECHNICZN ElemENTy ukłdu ROZRZądu

2 . HISTORI SPIS TREŚCI. Histori. Ukłd rozrządu. Wymgni. Rodzje. Luz zworowy. Regulcj luzu zworowego. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Popychcz szklnkowy.. Mechniczny popychcz szklnkowy.. Hydruliczny popychcz szklnkowy 8. Jednostronn dźwigni zworow z elementem podporowym 0. Dwustronn dźwigni zworow z elementem wtykowym. Rolkow dźwigni zworow z elementmi wtykowymi. Rozrząd OHV. Przełączlne kompenstory luzu zworowego. Ukłdy zmiennych fz rozrządu 0. Informcje ogólne 0. Przegląd koncepcji zmiennych fz rozrządu 0. Elementy ukłdu zmiennych fz rozrządu i ich dziłnie. Koło zmiennych fz rozrządu.. Tłokowe koło zmiennych fz rozrządu.. Łoptkowe koło zmiennych fz rozrządu.. Różnice pomiędzy kołem zmiennych fz rozrządu do rozrządów łńcuchowych kołem do rozrządów pskowych.. Różnice pomiędzy ukłdem zmiennych fz rozrządu zworów ssących i wydechowych. Zwór sterujący 8.. Zwór wtykowy 8.. Zwór centrlny 0. Nprwy i serwis. Wymin mechnicznych popychczy szklnkowych. Wymin hydrulicznych popychczy szklnkowych. Wymin jednostronnej dźwigni zworowej z hydrulicznym elementem podporowym. Wymin dwustronnej dźwigni zworowej z hydrulicznym elementem wtykowym. Ogólne instrukcje wrszttowe. Zleceni dotyczące odpowietrzni hydrulicznych kompenstorów luzu zworowego w silniku. Zleceni dotyczące wyminy kół zmiennych fz rozrządu. Dignostyk/ocen uszkodzeń. Ogóln ocen uszkodzeni.. Odgłosy podczs fzy rozgrzewni.. Odgłosy przy rozgrznym silniku.. Odgłosy wskutek npompowni. Zrudzeni. Ocen uszkodzeni elementów ukłdu rozrządu.. Ocen uszkodzeni popychczy szklnkowych 8.. Ocen uszkodzeni jednostronnych dźwigni zworowych 9.. Ocen uszkodzeni ukłdu zmiennych fz rozrządu Histori rozwoju hydrulicznych kompenstorów luzu zworowego sięg początku lt 0. uiegłego wieku, kiedy to zrodził się t ide i w Stnch Zjednoczonych zgłoszono pierwsze ptenty. Również tm pod koniec lt 0-tych 80% wszystkich silników do smochodów osoowych posidło seryjnie hydruliczną regulcję luzu zworowego. W tmtych czsch w Europie produkowno ze względów ekonomicznych wysokoorotowe silniki o stosunkowo niewielkiej pojemności. Seryjną produkcję w Niemczech po rz pierwszy rozpoczęto w 9 roku. W 98 roku wiele pojzdów niemieckich, ngielskich, szwedzkich, hiszpńskich i jpońskich mrek posidło już hydruliczną regulcję luzu zworowego. Ich udził ciągle rośnie, od 989 roku również smochody frncuskie i włoskie są wyposżone w tę nowoczesną technologię. Inżynierowie i technicy zjmujący się projektowniem nowych silników są konfrontowni z corz wyższymi wymogmi, dotyczącymi głównie: ekologiczności emisji hłsu niezwodności ekonomiczności ezosługowości mocy Wszystkie te wymgni mją wpływ n procedury projektowni rozrządów zworowych i ich elementów, niezleżnie od rodzju silnik (silnik OHV, silnik OHC). Njwżniejszą kwestią pozostje jednk ndl elimincj luzów zworowych i utrzymnie stilnych osiągów silnik przez cły okres jego eksplotcji. Rooczy luz zworowy zmieni się w sposó niekontrolowny głównie pod wpływem uwrunkownej termicznie zminy długości i zużyci elementów mechnizmu rozrządu. Skutkuje to zncznym odchyleniem fz rozrządu zworów od ich optymlnej wrtości. Hydruliczne kompenstory luzu zworowego mrki RUVILLE są dostosowne do wymgń, jkie muszą oecnie spełnić ukłdy rozrządu nowoczesnych silników. Dzięki nim silniki są: ekologiczne (niski poziom emisji splin) Zoptymlizowne konstrukcyjnie fzy rozrządu silnik czyli również wrtości emisji splin nie zmieniją się niemlże n przestrzeni cłego okresu eksplotcji orz we wszystkich stnch eksplotcyjnych silnik. ciche Dzięki elimincji luzu zworowego powodującego hłs oniżył się poziom hłsu generownego przez silnik. wytrzymłe Zużycie jest niższe, poniewż pomiędzy poszczególnymi elementmi ukłdu rozrządu istnieje cły czs połączenie dociskowe, dzięki temu prędkość ustwini zworów jest utrzymywn n stłym, niskim poziomie. ekonomiczne rk konieczności ustwini luzu zworowego n etpie pierwszego montżu. ezosługowe rk konieczności ustwini luzu zworowego podczs cłego okresu eksplotcji silnik. stłoorotowe Dzięki typowej dl RUVILLE lekkiej konstrukcji uzyskuje się stłe wysokie prędkości orotowe silnik. roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

3 . UKŁD ROZRZĄDU Silnik splinowy wymg cyklicznego dostrczni świeżego w tych wrunkch, muszą one spełnić określone wymogi, Rozrząd OHV głównego spektu konstrukcji mocy, momentu orotowego, powietrz orz odprowdzni produkownych przez niego n przykłd : Frgment rysunku () przedstwi tk zwny rozrząd pojemności, opkowni, kosztów produkcji itd. rozwżyć splin. W przypdku silnik czterosuwowego proces zssni mieć wysoką wytrzymłość (przez cły okres OHV z lską popychjącą i dolnym włkiem rozrządu. Przy zlety i wdy poszczególnych typów rozrządu i wyrć tki, świeżego powietrz i wypchnięci splin jest nzywny eksplotcji silnik), tego rodzju rozrządzie koniecznych jest wiele elementów y wszystkie rozrządy, począwszy od rozrządu z lską wyminą łdunku. W ciągu kilku wymin łdunku elementy dziłć z niskim poziomem trci, przenoszących skok krzywki n zwór popychcz, lsk popychjącą, skończywszy n kompktowym rozrządzie sterowni cylindrów (knły ssące i wylotowe) są otwierne gwrntowć odpowiednie odprowdznie ciepł z popychjąc, dźwigni zworow, łożysko dźwigni zworowej. OHC z ezpośrednim sterowniem zworów, miły swoją i zmykne cyklicznie przez elementy odcinjące (zwory zworów (w szczególności z zworów wylotowych). Dlszy rozwój silników wiązł się również z corz wyższymi rcję ytu. ssące i wylotowe). Elementy odcinjące mją określone prędkościmi orotowymi, lecz dążono tkże do uzyskni zdni. Muszą one: Pondto nleży pmiętć, że elementy ukłdu rozrządu nie wyższej mocy, kompktowości i niższej msy. Tutj rozrząd. Luz zworowy zpewnić mksymlnie jk njwiększy stopień otwrci, wprowdzją impulsów do systemu, jk również o tym, iż OHV doszedł z powodu umirkownej sztywności do grnic szyko się otwierć i zmykć, pomiędzy połączonymi dociskowo elementmi nie może swoich możliwości pod względem orotów. Wskutek tego Ukłd rozrządu musi posidć przy zmkniętym zworze mieć ksztłt korzystny dl przepływu, y zminimlizowć dochodzić do utrty kontktu. konieczn ył redukcj liczy ruchomych elementów określony luz luz zworowy. Służy on do kompensowni występujące strty ciśnieni, rozrządu. zmin długości lu wymirów poszczególnych elementów zpewnić dore uszczelnienie po zmknięciu,. Rodzje powstjących wskutek zużyci i zmin tempertury, w tym: mieć wysoką wytrzymłość. Frgment rysunku (): wskutek whń tempertury w poszczególnych Istnieje kilk rodzjów ukłdów rozrządu. Ich wspólną cechą Włek rozrządu zostł przesunięty do głowicy cylindrowej, elementch silnik (np. w głowicy cylindrowej),. Wymgni jest relizownie npędu przez włek rozrządu. Rozrządy tym smym lsk popychjąc stł się zędn. wskutek stosowni mteriłów o różnych różnią się: współczynnikch rozszerzlności cieplnej, Rozrząd jest nrżony n szykie przyspieszeni i zwolnieni. liczą sterownych zworów, Rozrząd OHC wskutek zużyci w miejscch kontktu włk rozrządu Wrz ze wzrostem prędkości orotowej zwiększją się również liczą i położeniem włków rozrządu, które je npędzją. Frgment rysunku (): i zworu, związne z tym siły ezwłdności, mjące niekorzystny wpływ W rozrządzie OHC rk jest popychcz, włek rozrządu wskutek zużyci w miejscch kontktu zworu i gnizd n konstrukcję. Pondto zwory wylotowe muszą yć Włki rozrządu mogą yć zmontowne w dwóch miejscch znjduje się zncznie wyżej, więc skok krzywki może yć zworu. odporne n dziłnie wysokich tempertur gorących splin. silnik. W zleżności od miejsc montżu nzyw się je przenoszony ezpośrednio przez jedno- lu dwustronną y elementy ukłdu rozrządu mogły prcowć niezwodnie dolnymi lu górnymi włkmi rozrządu. dźwignię zworową. Frgment rysunku (): Ten rozrząd z jednostronną dźwignią zworową chrkteryzuje się njwiększą sztywnością. Frgment rysunku (): Rozrządy OHC, w których zwory są sterowne ezpośrednio Overhed Vlves: dolne włki rozrządu znjdują się pod linią oddzieljącą głowicę cylindrową od loku cylindrowego. Ukłd rozrządu tkiego silnik nzyw się również rozrządem OHV (Over Hed Vlve). Overhed Cmshft: górne włki rozrządu znjdują się nd linią oddzieljącą głowicę cylindrową od loku cylindrowego. W przypdku tylko jednego włk rozrządu ukłd ten jest nzywny OHC (Over Hed Cmshft). Doule Overhed Cmshft: w przypdku dwóch włków rozrządu mówimy o ukłdzie DOHC (Doule Over Hed Cmshft). popychczmi szklnkowymi, są przeznczone do njwyższych prędkości orotowych. Nie zwierją one dźwigienek zworowych. Wszystkie rodzje rozrządów zworowych (frgmenty rysunku od () do ()) są dzisij stosowne w silnikch wielkoseryjnych. Inżynierowie muszą w zleżności od Rozrząd OHV/OHC roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

4 . UDOW i zsd dziłni ELEMENTów ukłdu rozrządu. Regulcj luzu zworowego. Popychcz szklnkowy.. Mechniczny popychcz szklnkowy Zrówno dwniej jk i dzisij konieczne jest n etpie pierwszego montżu mechnicznego ukłdu rozrządu jk również przy kolejno nstępujących interwłch konserwcyjnych, regulownie luzu zworowego z pomocą śru lu podkłdek regulcyjnych. Równocześnie zczęto stosowć utomtyczną hydruliczną kompenscję luzu. Dzięki niej osiągnięto mniejszą zmienność przecinni się krzywych wzniosu zworu we wszystkich cyklch rooczych podczs cłego okresu eksplotcji silnik i tym smym stłą niską emisję. Z mły luz zworowy Zwór otwier się z szyko i zmyk z późno Poprzez zyt krótki czs zmykni tlerz zworu nie jest w stnie oddć wystrczjącej ilości ciepł do gnizd zworu. Tlerz zworu wylotowego ngrzew się, przy ekstremlnym ngrzniu dochodzi do pęknięci zworu. uszkodzenie silnik Zwór nie zmyk się do końc Istnieje ryzyko, że przy ciepłym silniku zwór ssący lu wylotowy nie zmknie się cłkowicie. N zworze wylotowym są zsysne spliny, n zworze ssącym płomienie cofją się do kolektor ssącego. Dochodzi do spdku prędkości i mocy silnik. gorsze wrtości emisji Zwory przegrzewją się od przepływjących ciągle gorących splin, co powoduje splenie tlerzy i gnizd zworów. Wysokie ociążenie mechniczne zworu GeräOdgłosy z ukłdu rozrządu Zyt mły lu zyt duży luz zworowy może spowodowć różnorodne skutki: od powstwni hłsu po uszkodzenie silnik. Kolejną istotną kwestią jest większ szkodliwość dl środowisk poprzez gorsze wrtości emisji. Poniżej podno możliwe skutki zyt dużego lu młego luzu zworowego. Z duży luz zworowy Zwór otwier się z późno i zmyk się z wcześnie Powoduje to krótszy czs i mniejszy stopień otwrci. Zyt mł ilość miesznki pliwowej w cylindrze powoduje spdek mocy silnik. gorsze wrtości emisji Wysokie ociążenie mechniczne zworu Odgłosy z ukłdu rozrządu. Wygięcie szyjki zworu. uszkodzenie silnik Więcej informcji n temt regulcji luzu zworowego przy popychczch szklnkowych i dźwignich zworowych znjdą Pństwo w rozdzile udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłd rozrządu z popychczmi szklnkowymi to rozrząd o npędzie ezpośrednim. Pomiędzy zworem włkiem rozrządu nie m żdnego elementu przełożeni. Skok krzywki jest przenoszony n zwór ezpośrednio przez dno popychcz. Npędy ezpośrednie chrkteryzują się wysoką sztywnością, jednocześnie niewielkimi ruchomymi msmi, dltego sprwdzją się one również przy wysokich prędkościch orotowych. Popychcze szklnkowe posidją odejście poślizgu, tzn. pomiędzy dnem szklnki krzywką powstją strty trci. Strty te możn zminimlizowć przez doór odpowiednich mteriłów tych dwóch elementów. y w jeszcze większym stopniu zminimlizowć zużycie, krzywk jest zeszlifown ukośnie i znjduje się nprzeciw popychcz z pewnym przesunięciem ocznym, tk więc popychcz orc się przy kżdym uruchomieniu o określony kąt. Rozrząd z popychczmi szklnkowymi. Rowek podnoszeni. Korpus szklnki. Podkłdk regulcyjn. Podkłdk regulcyjn. Korpus szklnki. Korpus szklnki. Dno zewnętrzne szklnki mechnicznego popychcz szklnkowego: korpus ze stli ezpośrednie uruchminie zworu mechniczn regulcj luzu zworowego Podkłdk regulcyjn jest: wsunięt luzem w korpus, dostępn w różnych gruościch, dostępn w wykonniu z różnych mteriłów i po dowolnej oróce termicznej, poprzez swoją gruość odpowiedziln z ustwiony luz zworowy (). Mechniczny popychcz szklnkowy z górną podkłdką regulcyjną C Mechniczny popychcz szklnkowy z dolną podkłdką regulcyjną Mechniczny popychcz szklnkowy o stopniownej gruości dn luz podstwowy () pomiędzy kołem podstwowym krzywki dnem zewnętrznym popychcz jest uzleżniony od gruości podkłdki regulcyjnej, niewielk ms popychcz powoduje redukcję sił sprężyny zworu i trcie, istnieje duż powierzchni styku z krzywką. luz zworowy regulowny poprzez gruość dn popychcz (), minimln ms popychcz, redukcj sił sprężyny zworowej (czyli również trci), duż powierzchni styku z krzywką, niskie koszty produkcji. roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

5 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń.. Hydruliczny popychcz szklnkowy Hydruliczn regulcj luzu zworowego przy popychczu szklnkowym ezpośrednie uruchminie zworu rdzo wysok sztywność rozrządu utomtyczn regulcj luzu zworowego Olej pod ciśnieniem oleju silnikowego Olej pod wysokim ciśnieniem N popychcz szklnkowy dziłją sił sprężyny zworowej orz siły msowe. Skrc się odległość pomiędzy tłokiem oudową wewnętrzną, dzięki czemu przez szczelinę przelewową ezosługowość przez cły okres eksplotcji wyciskn jest niewielk ilość oleju z komory wysokiego niski poziom hłsu rozrządu niski poziom emisji splin przez cły okres eksplotcji Hydruliczny popychcz szklnkowy ciśnieni (), któr powrc do komory wstępnej oleju (). N końcu fzy ściskni powstje niewielki luz zworowy.. Popychcz szklnkowy z zezpieczeniem Przez otwór wejściowy i/lu szczelinę prowdzącą przeciwwypływowym Przy wyłączonym silniku nie dochodzi do wypływu oleju z zewnętrznej komory wstępnej, co zpewni wyższą skuteczność przy wielokrotnym rozruchu. c wyciskn jest niewielk ilość miesznki oleju i powietrz (c).. Oudow zewnętrzn. Sprężyn zworow. Tłok. Kpturek zworu. Popychcz szklnkowy z zsysniem dolnym. Oudow wewnętrzn. Sprężyn powrotn Możliwość lepszego wykorzystni zpsu oleju. Kulk zworu wyższ skuteczność przy wielokrotnym rozruchu silnik. Fz ściskni (skok krzywki) C. Popychcz szklnkowy z liryntem Połączenie zezpieczeni przeciwwypływowego i zsysni dolnego, Popychcz szklnkowy z zezpieczeniem przeciwwypływowym Popychcz szklnkowy z zsysniem dolnym Olej pod ciśnieniem oleju silnikowego Sprężyn powrotn rozpych tłok i oudowę wewnętrzną do momentu zlikwidowni luzu zworowego. Różnic ciśnieni pomiędzy komorą wysokiego ciśnieni zncznie wyższ skuteczność przy wielokrotnym rozruchu C D komorą wstępną oleju (tłokiem) powoduje otwrcie silnik. D. Popychcz szklnkowy CF (CF = cylindricl cm contct fce) z cylindryczną powierzchnią styku z krzywką zezpieczenie orotowe, proste zsilnie olejem, przyspieszenie otwierni i zmykni, 80 % mniejszy przepływ oleju poprzez prowdzenie popychcz, niski ncisk powierzchni w kontkcie z krzywką, Popychcz szklnkowy z liryntem Popychcz szklnkowy CF d kulkowego zworu zwrotnego. Olej przepływ z komory wstępnej (0) przez przejście oleju, komorę wstępną (9) i kulkowy zwór zwrotny do komory wysokiego ciśnieni (d). Nstępuje zmknięcie zworu zwrotnego i przywrócenie połączeni dociskowego w rozrządzie. 8. Przejście oleju. Komor wysokiego 9. Komor wstępn oleju (tłok) ciśnieni 0. Komor wstępn oleju. Rowek doprowdzni wyższ efektywność chrkterystyki podnoszeni (oudow zewnętrzn) oleju zworu przy mniejszej średnicy popychcz, dzięki. Szczelin przelewow. Otwór wejściowy ^ temu: minimln ms popychcz, Fz kompenscji (koło podstwowe). Szczelin prowdząc mksymln sztywność, redukcj trci. 8 roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu 9

6 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń. Rolkow dźwigni zworow z elementem podporowym Rolkowe dźwignie zworowe są produkowne głównie z lchy. Miejsce kontktu z krzywką stnowi rolk n łożysku tocznym (dźwignie rolkowe). Istnieją również dźwignie zworowe ze stli, produkowne metodą odlewni precyzyjnego. W porównniu z popychczmi szklnkowymi krótkie dźwignie wytwrzją niższe momenty ezwłdności. Możn tu relizowć konstrukcje o niższej msie, zredukownej po stronie zworu. Jednk pod względem sztywności dźwignie rolkowe zncznie ustępują popychczom szklnkowym. Różne konstrukcje rozrządu wymgją różnych ksztłtów krzywek. Gdy porówn się krzywki przeznczone do rozrządu z popychczmi szklnkowymi z krzywkmi stosownymi w rozrządch z dźwignimi rolkowymi, to te drugie mją większy promień wierzchołk, wklęsłe oki orz mniejszy skok, uzleżniony od stosunku przełożeni. Włek rozrządu znjduje się nd rolką, umieszczoną njczęściej pośrodku pomiędzy zworem elementem podporowym. Dzięki tkiemu ukłdowi dźwignie te ndją się idelnie do czterozworowych silników Diesl. W silnikch tych zwory są rozmieszczone równolegle do sieie lu pod niewielkim kątem, więc dopiero przy zstosowniu dźwigni rolkowych uzyskuje się wystrczjąco dużą odległość pomiędzy włkmi rozrządu.. Włki rozrządu. Dźwigni rolkow. Sprężyn zworow. Zwór. Hydruliczny element podporowy rolkowej dźwigni zworowej: kontkt dźwigni z krzywką poprzez rolkę krzywkową n łożysku tocznym, rdzo niskie trcie w ukłdzie rozrządu, łtwość montżu głowicy cylindrowej, łtwość doprowdzeni oleju do głowicy cylindrowej, zjmuje niewiele miejsc. Dźwigni rolkow z lchy Odlewn dźwigni rolkow formown z lchy stlowej dowoln wysokość lszek prowdzących n zworze możliwość wyposżeni w dyszę ntrysku oleju możliwość wyposżeni w klmrę zezpieczjącą, ułtwijącą montż głowicy cylindrowej rdzo wysoki udził powierzchni nośnej w oszrze wgłęieni i powierzchni oprci zworu niskie koszty produkcji możliwość uzyskni złożonej geometrii dźwigni wytrzymłość n wysokie ociążeni wysok sztywność, w zleżności od wykonni niski moment ezwłdności msy, w zleżności od wykonni jest zezpieczon pierścieniem wielokątnym przenosi ezpiecznie wysokie siły poprzeczne Hydruliczn regulcj luzu zworowego przy dźwigni rolkowej N hydruliczny element podporowy () dziłją sił sprężyny zworowej i siły msowe, co powoduje zmniejszenie odległości pomiędzy tłokiem () oudową (). Niewielk ilość oleju jest wyciskn z komory wysokiego ciśnieni przez szczelinę przelewową i przez wpust przelewowy oleju orz otwór wejściowy i powrc do komory wstępnej oleju. N końcu fzy ściskni powstje niewielki luz w rozrządzie. Niewielk ilość miesznki oleju i powietrz jest wyciskn przez otwór odpowietrzjący (8) i szczelinę przelewową. Sprężyn powrotn rozpych tłok () i oudowę () do momentu zlikwidowni luzu zworowego. Różnic ciśnieni pomiędzy komorą wysokiego ciśnieni komorą wstępną oleju powoduje otwrcie zworu zwrotnego. Olej przepływ z komory wstępnej przez zwór zwrotny do komory wysokiego ciśnieni. Nstępuje zmknięcie zworu zwrotnego i przywrócenie połączeni dociskowego w rozrządzie.. Rolk krzywkow. Dysz ntrysku oleju (opcjonln). Klmr zezpieczjąc (opcjonln). lszk prowdząc. Tłok. Oudow. Pierścień przytrzymujący (wielokątny) 8. Otwór odpowietrzjący/otwór do usuwni ciśnieni. Dźwigni rolkow z lchy z rolką krzywkową. Element podporowy Olej pod ciśnieniem oleju silnikowego Olej pod wysokim ciśnieniem Fz ściskni (skok krzywki) 8 8 Fz kompenscji (koło podstwowe) Olej pod ciśnieniem oleju silnikowego Rolkow dźwigni zworow z elementem podporowym Hydruliczny element podporowy 0 roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

7 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń. Dwustronn dźwigni zworow z elementem wtykowym W rozrządch z dwustronnymi dźwignimi zworowymi włek rozrządu znjduje się pod dźwignią n jednym z jej końców. Skok krzywki jest przenoszony n dźwignię z pośrednictwem elementu ślizgowego lu rolki (dźwignie rolkowe). W celu zminimlizowni trci, w nowoczesnych dwustronnych dźwignich zworowych stosuje się rolki krzywkowe n łożyskch igiełkowych. Z drugiej strony dźwigni znjduje się hydruliczny kompenstor luzu zworowego (np. hydruliczny element wtykowy) lu śru regulcyjn do mechnicznego ustwini luzu zworowego. T końcówk dźwigni uruchmi zwór ssący/wylotowy. Punkt styku kompenstor (element wtykowy) z zworem musi znjdowć się zwsze n końcu trzonk zworu. Z uwgi n to, że dźwigni zworow wychyl się, powierzchni kontktu elementu wtykowego z elementem uruchmijącym zwór musi mieć lekko kulisty ksztłt. Efektem tego jest rdzo mł powierzchni oprci, któr z kolei powoduje stosunkowo duży ncisk powierzchniowy n końcu trzonk zworu. W przypdku rdzo wysokich wrtości ncisku stosuje się elementy wtykowe ze stopą wychylną lu ślizgową. Stop wychyln (lu ślizgow) jest połączon przeguem kulistym z elementem wtykowym i dltego zwsze przyleg równo do końc trzonk zworu. Powoduje to większą powierzchnię styku orz zmniejszenie ncisku powierzchniowego n końcówkę trzonk zworu.. Dwustronn dźwigni zworow. Hydruliczny element wtykowy. Włek rozrządu. Zwór. Sprężyn zworow Rolkow dźwigni zworow z elementem podporowym Dwustronn dźwigni zworow c Hydruliczny element wtykowy ze stopką ślizgową Hydruliczny element wtykowy ez stopki ślizgowej korpus () dwustronnej dźwigni zworowej jest njczęściej wykonny z luminium. Korpus zwier nstępujące elementy: rolk krzywkow n łożysku igiełkowym (), hydruliczny element wtykowy (). Trcie w ukłdzie rozrządu z dwustronnymi dźwignimi zworowymi jest rdzo niskie. Pondto rozrząd tki nie zjmuje wiele miejsc, poniewż wszystkie zwory mogą yć sterowne jednym włkiem rozrządu. oprty orotowo n elemencie wtykowym poprzez połączenie kuliste, stopk ślizgow (c) wykonn ze stli hrtownej, rdzo niski ncisk powierzchniowy w kontkcie z zworem. form krótsz, niewielki ciężr (niewielk ruchom ms), niskie koszty produkcji. Ogólne włściwości hydrulicznych elementów wtykowych utomtyczn regulcj luzu zworowego, ezosługowość, niski poziom hłsu, niski poziom emisji splin przez cły okres eksplotcji, doprowdzenie oleju do elementów wtykowych poprzez oś dźwigni zworowej, z której otwory w dźwigni prowdzą do elementów wtykowych. Hydruliczn regulcj luzu zworowego przy dwustronnej dźwigni zworowej N hydruliczny element wtykowy () dziłją sił sprężyny zworowej i siły msowe, co powoduje zmniejszenie odległości pomiędzy tłokiem () oudową (). Niewielk ilość oleju jest wyciskn z komory wysokiego ciśnieni przez szczelinę przelewową i przez wpust przelewowy oleju orz otwór wejściowy i powrc do komory wstępnej oleju. N końcu fzy ściskni powstje niewielki luz w rozrządzie. Niewielk ilość miesznki oleju i powietrz jest wyciskn przez otwór odpowietrzjący i szczelinę przelewową. Sprężyn powrotn rozpych tłok () i oudowę () do momentu zlikwidowni luzu zworowego. Różnic ciśnieni pomiędzy komorą wysokiego ciśnieni komorą wstępną oleju powoduje otwrcie zworu zwrotnego. Olej przepływ z komory wstępnej przez kulkowy zwór zwrotny do komory wysokiego ciśnieni. Nstępuje zmknięcie zworu zwrotnego i przywrócenie połączeni dociskowego w rozrządzie.. Rolk krzywkow. Knł oleju. Trcz podporow. Tłok. Oudow. Koszyczek wsporczy z lchy lu tworzyw. Stopk ślizgow. Dwustronn dźwigni zworow. Element wtykowy Olej pod ciśnieniem oleju silnikowego Olej pod wysokim ciśnieniem Fz ściskni (skok krzywki) Fz kompenscji (koło podstwowe) Olej pod ciśnieniem oleju silnikowego roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

8 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń. Rolkow dźwigni zworow z elementmi wtykowymi W rozrządch z dźwignimi rolkowymi włek rozrządu Hydruliczn regulcj luzu zworowego przy dźwigni rolkowej N hydruliczny element wtykowy dziłją sił sprężyny zworowej i siły msowe, co powoduje zmniejszenie Olej pod ciśnieniem oleju silnikowego Olej pod wysokim ciśnieniem znjduje się nd dźwignią i może sterowć jednocześnie kilkom zwormi. Zwory są sterowne dwom krzywkmi, które dziłją n dw lu trzy elementy wtykowe z pośrednictwem dwóch rolek (dźwignie rolkowe). Wersj z dwom elementmi wtykowymi nzyw się podwójną odległości pomiędzy tłokiem oudową. Niewielk ilość oleju jest wyciskn z komory wysokiego ciśnieni przez szczelinę przelewową i przez wpust przelewowy oleju orz otwór wejściowy i powrc do komory wstępnej oleju. N końcu fzy ściskni powstje niewielki luz w rozrządzie. rolkową dźwignią zworową, wersj z trzem elementmi Niewielk ilość miesznki oleju i powietrz jest wyciskn wtykowymi dźwignią potrójną. Rozwiąznie to stosuje się przez otwór odpowietrzjący i szczelinę przelewową. w wielozworowych silnikch Diesl. Nwet w przypdku oróconego ukłdu zworów istnieje możliwość sterowni wszystkimi zwormi z pomocą jednego tylko włk rozrządu. Jednocześnie ukłd ten pozostwi wiele miejsc n wtryskiwcze. Rozrząd z dźwignimi rolkowymi. Potrójn dźwigni zworow Fz wzniosu krzywki (widok z przodu) rolkowej dźwigni zworowej Korpus rolkowej dźwigni zworowej jest njczęściej wykonny z luminium. Korpus zwier nstępujące elementy: rolki krzywkowe n łożyskch igiełkowych ) korpus ) element wtykowy Sprężyn powrotn rozpych tłok i oudowę do momentu zlikwidowni luzu zworowego. Różnic ciśnieni pomiędzy komorą wysokiego ciśnieni komorą wstępną oleju powoduje otwrcie zworu zwrotnego. Olej przepływ z Olej pod ciśnieniem oleju silnikowego hydruliczne elementy wtykowe osone dl kżdego zworu utomtyczn regulcj luzu zworowego Rolkow dźwigni zworow komory wstępnej przez kulkowy zwór zwrotny do komory wysokiego ciśnieni. Nstępuje zmknięcie zworu zwrotnego i przywrócenie połączeni dociskowego w ezosługowość rozrządzie. niski poziom hłsu niski poziom emisji splin przez cły okres eksplotcji utrzymywnie stłych orotów niewielkie trcie. Podwójn dźwigni zworow ) korpus ) element wtykowy. Rolk krzywkow. Knł oleju. Tłok elementu wtykowego. Oudow elementu wtykowego. Stopk ślizgow elementu wtykowego. Potrójn rolkow dźwigni zworow. Element wtykowy Fz koł podstwowego (widok z oku) Rolkow dźwigni zworow roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

9 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń. Rozrząd OHV. Przełączlne kompenstory luzu zworowego dltego skok ten nzyw się niekiedy skokiem Lost-motion. Poniewż nie m tu już połączeni ze sprężyną zworową, W silnikch z dolnym włkiem rozrządu odległość pomiędzy Strni konstruktorów silników i specjlistów w zkresie powstjące siły ezwłdności msy muszą yć przyjęte krzywką dźwignią jest stosunkowo duż. W tym przypdku termodynmiki, y móc przekzywć n zwór różne przez inną sprężynę (tzw. sprężynę Lost-motion). Część skok jest przenoszony n dźwignię z pomocą lski krzywe wzniosu, przyniosły widoczne efekty już n rozrządu, w której nie m nstępowć ztrzymnie/ popychjącej. Lski popychjące stosuje się w połączeniu początku XX wieku o czym świdczy duż licz wyłączenie cylindrów, prcuje w dlszym ciągu ez zmin. ze specjlnymi dźwigienkmi lu popychczmi. Kontkt z ptentów. N niektywnych cylindrch włek rozrządu pokonuje już krzywką odyw się poprzez ślizgową powierzchnię Zostrzone przepisy dotyczące emisji splin orz oczekiwnie tylko siły sprężyny Lost-motion, które są - rzy mniejsze od (popychcze płskie lu grzykowe) lu rolkę (popychcze niższego zużyci pliw przy jednoczesnym zwiększeniu sił odpowiedniej sprężyny. W ten sposó nstępuje redukcj rolkowe). Ich dodtkowym zdniem jest prowdzenie lski popychjącej. Elementy rozrządu typu OHV mocy, momentu orotowego i czułości przyspieszeni wymgją większej elstyczności ukłdu rozrządu. Dziś trci. Hydruliczny popychcz rolkowy posid specjlny wewnętrzny system prowdzeni oleju (wykonnie liryntowe) poprwi włściwości prcy w tryie wryjnym, również przy rku optymlnego zsilni olejem utomtycznie reguluje luz zworowy jest ezosługowy emituje niski poziom hłsu emituje niski poziom emisji splin przez cły okres eksplotcji jest dostrczn jko jednostk montżow (dźwigni/podstw) jest wychyln dźwigni () opier się n podstwie (c) poprzez łożysko igiełkowe () wykzuje niski poziom trci 9 8 istnieją już systemy do przełączni skoku z odpowiednimi przełącznymi jedno- lu dwustronnymi dźwigienkmi zworowymi lu popychczmi szklnkowymi. Przełącznie skoku stosuje się w celu relizcji różnych krzywych podnoszeni zworu w zleżności od ktulnej sytucji, tzn. w celu ustwieni optymlnego w dnym momencie skoku zworu. Dl kżdego lterntywnego skoku zworu konieczn jest również odpowiedni krzywk, chy że lterntywą jest skok zerowy, czyli wyłączenie zworu. Element stykjący się z zworem opier się przy tym n kole podstwowym krzywki. Wyłącznie cylindrów lu wyłącznie zworów stosuje się głównie w silnikch wielocylindrowych o dużej pojemności (np. 8-, 0- lu -cylindrowe). Celem tego rozwiązni jest zminimlizownie strt wyminy łdunku (strty pompowni/ dłwieni) wzgl. przesunięcie punktu rooczego. Dzięki Przełączlny mechniczny popychcz szklnkowy Przełączlny element podporowy równo odległej (równomiernej) kolejności zpłonu populrne rozrządy V8 i V możn przełączć w mszynch R i c R. Testy w prcującym w tryie stcjonrnym silniku V8 Dwustronn dźwigni zworow z podstwą. Hydruliczny popychcz. Zezpieczenie rolkowy przeciworotowe. Dźwigni zworow. Lsk popychjąc wykzły, że stosownie wyłączni cylindrów w zwykłych cyklch jzdy umożliwi zmniejszenie zużyci pliw od 8% do %. y wyłączyć zwór, rezygnuje się z drugiej krzywki. Rolk krzywkow 8. Podstw dźwigni w kżdym popychczu/dźwigience. W tkim przypdku. Oudow 9. Łożysko igiełkowe element odierjący skok z krzywki jest odłączny od. Tłok zworu. Ruch elementu odierjącego skok jest pusty, Przełączlny popychcz rolkowy roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

10 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń Zsd dziłni przełączlnego popychcz Fzy prcy przełączlnego mechnicznego szklnkowego Fz koł podstwowego (fz przełączni) Sprężyn podporow () docisk popychcz zewnętrzny () popychcz szklnkowego do ogrnicznik popychcz wewnętrznego (). Popychcz wewnętrzny () styk się z krzywką wewnętrzną (). Pomiędzy krzywką zewnętrzną () popychczem zewnętrznym () powstje niewielki luz. Przy niższym ciśnieniu oleju silnikowego oprty n sprężynie tłok lokujący () łączy popychcz zewnętrzny () z popychczem wewnętrznym (). Gdy ciśnienie oleju silnikowego ędzie większe od ciśnieni oleju sterującego, tłok sterujący () wciśnie tłok lokujący () z powrotem w popychcz zewnętrzny (), 9 8 Fz wzniosu krzywki, odlokown 0 Fz koł podstwowego co spowoduje rozdzielenie popychcz zewnętrznego () i popychcz wewnętrznego (). Kompenstor hydruliczny (8) w popychczu wewnętrznym () wyrównuje luz zworowy. Fz wzniosu krzywki, odlokownie (skok zerowy lu częściowy) Zewnętrzn pr krzywek () przesuw popychcz zewnętrzny (), pokonując siłę sprężyny podporowej (), Fz koł podstwowego (fz przełączni). Krzywk zewnętrzn. Krzywk wewnętrzn. Tłok uruchmijący Fz wzniosu krzywki, zlokown Ciśnienie oleju silnikowego po zdłwieniu Ciśnienie oleju silnikowego Przełączlne elementy podporowe w dół. Zwór silnikowy podąż z konturem krzywki wewnętrznej (). Po wyłączeniu wszystkich zworów dnego cylindr. Tłok lokujący. Popychcz wewnętrzny. Popychcz zewnętrzny. Sprężyn podporow Olej pod wysokim ciśnieniem Fz wzniosu krzywki, odlokown (wznios częściowy). Tłok (popychcz zewnętrzny () odlokowny) możn 8. Kompenstor. Prowdzenie wyłączyć cylinder, co powoduje znczną oszczędność pliw. Fz wzniosu krzywki, zlokown (pełen wznios) Zewnętrzn pr krzywek () przesuw popychcz zewnętrzny () i połączony z nim popychcz 9. lszk podpierjąc 0. Rowek prowdzący. Zezpieczenie przeciworotowe. Sprężyn powrotn. Tłok lokujący. Popychcz wewnętrzny. Popychcz zewnętrzny wewnętrzny () w dół i otwier zwór silnik.. Sprężyn podporow Nstępuje ociążenie kompenstor hydrulicznego (8). Niewielk ilość oleju jest wyciskn z komory wysokiego ciśnieni przez szczelinę przelewową. Fz wzniosu krzywki, zlokown (pełen wznios) (sprężyn Lost-motion) Przełączlny popychcz rolkowy Po osiągnięciu fzy koł podstwowego luz zworowy jest zerowy. 8 roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu 9

11 . UKŁDY ZMIENNYCH FZ ROZRZĄDU. Informcje ogólne włu korowego od 0 do. Elementy ukłdu zmiennych fz rozrządu i ich 0. Ukłdy zmiennych fz dziłnie Zdniem ukłdu zmiennych fz rozrządu jest zmin fz rozrządu zworów w silniku splinowym. Ukłd zmiennych fz rozrządu może sterowć zwormi ssącymi lu zwormi wylotowymi, jk również zwormi ssącymi i wylotowymi. Poprzez orót włk rozrządu uzyskuje się redukcję emisji splin orz zużyci pliw. Typowy kąt rozrządu stosuje się w silnikch z npędem psowym i łńcuchowym. W zleżności od ilości dostępnego miejsc stosuje się różne modele kompk-. Koło zmiennych fz rozrządu. Zwór sterujący. Sterownik silnik. Koło wyzwljące i czujnik włk rozrządu. Koło wyzwljące i czujnik włu korowego orotu włk rozrządu wynosi od 0 do 0, kąt orotu towe. komor pod ciśnieniem oleju silnikowego komor ez ciśnieni/powrót oleju. Przegląd koncepcji zmiennych fz rozrządu Koncepcj Zlety Krzywe wzniosu zworów Ukłd zmiennych fz rozrządu zworów ssących redukcj emisji splin zmniejszenie zużyci pliw zwiększenie komfortu (oniżenie prędkości orotowej n iegu jłowym) zwiększenie momentu orotowego i mocy EO IO IC EC Ukłd zmiennych fz rozrządu zworów wylotowych redukcj emisji splin zmniejszenie zużyci pliw zwiększenie komfortu (oniżenie prędkości orotowej n iegu jłowym) EO IO IC EC Niezleżny ukłd zmiennych fz rozrządu zworów ssących i wylotowych (DOHC) redukcj emisji splin zmniejszenie zużyci pliw zwiększenie komfortu (oniżenie prędkości orotowej n iegu jłowym) zwiększenie momentu orotowego i mocy EO IO IC EC Synchroniczny ukłd zmiennych fz rozrządu zworów ssących i redukcj emisji splin zmniejszenie zużyci pliw wylotowych (DOHC/SOHC) Różne koncepcje koł zmiennych fz rozrządu zpewniją różne korzyści: koło zmiennych fz rozrządu w pozycji późnej koło zmiennych fz rozrządu w pozycji wczesnej pozycj regulown (przytrzymnie koł w określonej pozycji kątowej). EO > zwór wydechowy otwrty IO > zwór ssący otwrty EC > zwór wydechowy zmknięty IC > zwór ssący zmknięty EO IO IC EC Ukłd zmiennych fz rozrządu owód regulcji Zmin fz rozrządu odyw się w sposó ciągły w zmkniętym owodzie regulcji. System regulcyjny wykorzystuje ciśnienie oleju silnikowego: ze sterownik silnik () odczytywny jest kąt zdny fzy rozrządu zworów w zleżności od ociążeni, tempertury i prędkości orotowej silnik; ktulny kąt fzy rozrządu zworów jest oliczny w sterowniku silnik () n podstwie sygnłów z czujników włk rozrządu () i włu korowego (), nstępnie porównywny z kątem zdnym; jeśli kąt zdny i kąt ktulny ędą się różnić, prąd n zworze sterującym () zmieni się w tki sposó, y olej silnikowy płynął do tej komory oleju w kole zmiennych fz rozrządu (), któr m zostć zwiększon, olej z komory zmniejsznej do miski olejowej; w zleżności od ntężeni przepływu oleju nstępuje wolniejszy lu szyszy orót włk rozrządu względem włu korowego, czyli przyspieszenie lu opóźnienie otwrci i zmknięci zworów; olicznie ktulnego kąt i porównywnie go z kątem zdnym w sterowniku silnik () odyw się ciągle i z wysoką częstotliwością. Zlety owodu regulcji: szykie kompensownie skoków kąt zdnego utrzymnie stłego kąt zdnego z wysoką dokłdnością kątową 0 roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

12 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń. Koło zmiennych fz rozrządu Zsd dziłni tłokowego koł zmiennych fz rozrządu ktulnie seryjnie stosuje się dw rodzje kół zmiennych fz W zleżności od wymgń podnie prądu n cewkę. Pozycj podstwow rozrządu: koło tłokowe i koło łoptkowe. elektromgnetyczną () sprwi, że hydruliczny suwk. Pozycj regulcji (8) w hydrulicznej części () zworu sterującego C. Kąt krzywki reguluje przepływ oleju w jednej z dwóch komór oleju w kole. Koło npędowe () orz pist odioru npędu (). Koło npędowe. Tłok przestwny są połączone ze soą prmi poprzez nkłdne koło. Pist odioru npędu zęte z zęmi ukośnymi.. Koło wyzwljące włk rozrządu Poprzez osiowe przesunięcie tłok () łączącego koło npędowe () i pistę odioru npędu () nstępuje orót. Pierścień uszczelnijący. Zwór sterujący, część hydruliczn włk rozrządu względem włu korowego.. Zwór sterujący, cewk elektromgnetyczn Typowy kąt orotu włk rozrządu (C) wynosi od 0 8. Suwk hydruliczny do 0, kąt włu korowego od 0 do Sprężyn Tłok przestwny (), którego zdniem jest utrzymnie stłej pozycji kątowej, jest unieruchomiony hydrulicznie w tryie regulcji () n oie strony tłok dził ciśnienie I. Komor pod ciśnieniem oleju silnikowego II. Komor ez ciśnieni/powrót oleju Główne elementy tłokowego koł zmiennych fz rozrządu oleju... Tłokowe koło zmiennych fz rozrządu. Koło npędowe 8 9 tłokowe koł zmiennych fz rozrządu są dostępne. Tłok przestwny. Pist odioru npędu. Śru centrln zrówno do rozrządów łńcuchowych, jk i pskowych; w zleżności od funkcji i ilości dostępnego miejsc knły C oleju do komór koł zmiennych fz rozrządu mogą yć uszczelnione w różnym stopniu: często stosuje się pierścienie uszczelnijące (ze stli lu tworzyw sztucznego) n włku rozrządu (przy łożysku włk rozrządu), lterntywnie olej może płynąć do włk rozrządu przez proste rowki w łożysku ślizgowym; tłokowe koło zmiennych fz rozrządu montuje się do włk rozrządu z pomocą jednej centrlnej śruy; olej jest doprowdzny przez pierwsze łożysko włk rozrządu i włek rozrządu; ten typ koł chrkteryzuje się solidną konstrukcją, niewielkim przelewem oleju orz wysoką precyzją regulcji. roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

13 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń.. Łoptkowe koło zmiennych fz rozrządu Główne elementy łoptkowego koł zmiennych fz rozrządu.. Różnice pomiędzy kołem zmiennych fz rozrządu do rozrządów łńcuchowych kołem łoptkowe koł zmiennych fz rozrządu są dostępne zrówno do rozrządów łńcuchowych (), jk i rozrządów do rozrządów pskowych Koło do rozrządów pskowych () musi yć w 00% pskowych () szczelne n zewnątrz. Nie jest to konieczne w przypdku stojn () jest połączony z włem korowym poprzez kół do rozrządów łńcuchowych (), poniewż rozrząd mechnizm rozrządu, wirnik () jest połączony z łńcuchowy jest uszczelniony pokrywą. włkiem rozrządu śruą centrlną Koło zmiennych fz rozrządu pskowego jest uszczelnione wirnik () jest oprty orotowo pomiędzy dwom z pomocą elementów uszczelnijących w kole, z pomocą ogrnicznikmi w stojnie () znjdującej się z tyłu osłony stykjącej się z pierścieniem typowy kąt orotu włk rozrządu wynosi od 0 do 0, uszczelnijącym włu orz znjdującej się z przodu śruy kąt włu korowego od 0 do 0 wetknięte w wirniku sprężynowne łoptki () tworzą w zmykjącej, któr uszczelni koło z przodu po zmontowniu śruy centrlnej. Koło zmiennych fz rozrządu łńcuchowego połączeniu z segmentmi stojn () podwójne komory Dostosowny do wymgń inny ksztłt toru łńcuch oleju, które podczs prcy są cłkowicie wypełnione olejem Koło łoptkowe do rozrządów łńcuchowych rozrządu/psk zętego. moment orotowy jest przenoszony ze stojn () n wirnik () poprzez unieruchomione hydrulicznie łoptki () typow licz łoptek wynosi od do, w zleżności od wymgnej prędkości zminy fz rozrządu i ociążeń cłego systemu element lokujący () łączy mechnicznie npęd i element odioru npędu podczs rozruchu silnik. Jest on odlokowywny hydrulicznie, gdy tylko koło zmiennych fz rozrządu m opuścić swoją pozycję podstwową Koło zmiennych fz rozrządu psowego Koło łoptkowe do rozrządów pskowych. Stojn (koło npędowe). Wirnik (pist odioru npędu). Łoptki. Element lokujący roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

14 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń.. Różnice pomiędzy ukłdem zmiennych fz. Pozycj podstwow Zmin fz rozrządu pskowego zworów wylotowy-. Pozycj podstwow rozrządu zworów ssących i wydechowych. Pozycj regulcji ch z pomocą koł łoptkowego. Pozycj regulcji Zmin fz rozrządu łńcuchowego zworów ssących. Stojn Koło w pozycji podstwowej (). Stojn z pomocą koł łoptkowego. Wirnik Czs rozrządu zworu w pozycji wcześnie lu późno.. Wirnik Koło w pozycji podstwowej (). Łoptki Element lokujący jest zlokowny.. Elementy uszczelnijące Czs rozrządu zworu w pozycji późno.. Element lokujący Trcie włk rozrządu skutkuje wyhmowniem w. Tyln pokryw Element lokujący () jest zlokowny. kierunku późno.. Uszczelnienie włu Jednocześnie ciśnienie oleju w komorze oleju () dził. i. Komory oleju Moment sprężyny spirlnej () jest większy od momentu. Przedni śru zmykjąc z jednej strony n łoptki (), przytrzymując je w pozycji trci włk rozrządu.. Sprężyn krńcowej. I. Komor pod ciśnieniem oleju silnikowego Sprężyn spirln () jest zwieszon w pokrywie (8) i 8. Pokryw N zwór sterujący nie jest podwny prąd. II. Komor ez ciśnieni/powrót oleju połączon pośrodku z wirnikiem () z pomocą lszki 9. lszk mocując mocującej, znjdującej się w zespole zciskowym śruy Koło podczs regulcji () N zwór sterujący jest podwny prąd. Olej jest kierowny do drugiej komory (). centrlnej (9). Koło podczs regulcji () I. Komor pod ciśnieniem oleju silnikowego II. Komor ez ciśnieni/powrót oleju Tm olej odlokowuje element lokujący () i orc wirnik (). W ten sposó włek rozrządu orc się w Prąd jest podwny n zwór sterujący. Olej jest kierowny do drugiej komory (). Tm olej odlokowuje element lokujący i 8 kierunku wcześnie. orc wirnik (). 9 W ten sposó włek rozrządu orc się w y zpewnić utrzymnie pozycji pośredniej, zwór sterujący ustwi się w tzw. pozycji regulcji. W pozycji tej kierunku późno. wszystkie komory olejowe są zmknięte. Kompensowny jest jedynie ewentulny wyciek oleju. P T P T Łoptkowe koło zmiennych fz rozrządu łńcuchowego Łoptkowe koło zmiennych fz rozrządu pskowego roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

15 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń. Zwór sterujący Zsd dziłni zworu wtykowego Zwór m zwrtą, modułową udowę i umożliwi mody- Po podniu prądu n cewkę () zworu nstępuje fikcje w celu dostosowni do konkretnych zstosowń. przesunięcie wewnętrznego suwk sterującego () Dzięki temu możn zmienić położenie i ksztłt wtyku i wrew sile sprężyny w hydrulicznej części zworu i przykręcnej lszki, sposó doprowdzeni oleju (z przełączenie ciśnieni oleju pomiędzy komormi oku lu z przodu), położenie uszczelnieni pomiędzy rooczymi () i (). mokrą częścią hydruliczną suchą częścią wtykową Komor roocz nieznjdując się pod ciśnieniem oleju jest Wtykowy zwór sterujący jest dostępny w dwóch wersjch połączon z powrotem (T). W celu utrzymni położeni zwór zintegrowny ezpośrednio w głowicy cylindrowej fzy rozrządu zwór jest utrzymywny w tzw. pozycji zwór montowny n oudowie pośredniej środkowej, w której połączeni wszystkich przyłączy są Zwór jest połączony elektrycznie ze sterownikiem silnik od sieie prwie oddzielone. Suwk hydruliczny znjduje się w otworze z przyłączmi do zsilni olejem, komór rooczych koł zmiennych fz rozrządu i powrotu oleju. Pozycj podstwow. Pozycj regulcji.. Zwór wtykowy W momencie przepływu prądu przez cewkę C. Kąt krzywki mgnetyczną suwk jest ociążny osiowo siłą sprężyny. Cewk elektromgnetyczn w kierunku pozycji podstwowej i przesuwny, dzięki czemu pokonuje siłę sprężyny. Suwk sterujący. Doprowdzenie oleju do komory Zmieni się dopływ i odpływ oleju z ou komór W tzw. pozycji regulcji wszystkie drogi przepływu oleju. Powrót T.. Sterownik silnik są zmknięte, więc wirnik w kole zmiennych fz rozrządu jest unieruchomiony. Połączenie z czujnikiem włu korowego C. Połączenie z czujnikiem włk rozrządu P P T Główne elementy funkcyjne zworu wtykowego I. Komor pod ciśnieniem oleju silnikowego II. Komor ez ciśnieni/powrót oleju T. Cewk elektromgnetyczn. Część hydruliczn Zwór sterujący to zwór proporcjonlny z przyłączmi orz połączeniem z: P. pomp oleju T. powrót komor roocz. koł zmiennych fz rozrządu komor roocz. koł zmiennych fz rozrządu 8 roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu 9

16 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń.. Zwór centrlny P T T Główne elementy funkcyjne zworu centrlnego. Część hydruliczn. Cewk elektromgnetyczn Zwór centrlny to zwór proporcjonlny z przyłączmi orz połączeniem z nstępującymi elementmi: pomp oleju P. powrót T. (x) komor roocz. koł zmiennych fz rozrządu komor roocz. koł zmiennych fz rozrządu oson cewk centrln znjduje się w linii współosiowej przed zworem centrlnym, zwór centrlny wkręc się w włek rozrządu, koło zmiennych fz rozrządu jest zmontowne n stłe n włku rozrządu (przyspwne), krótkie drogi oleju pomiędzy zworem centrlnym kołem zmiennych fz rozrządu zpewniją niewielkie strty ciśnieni oleju orz wysoką prędkość zminy fz rozrządu. Zsd dziłni Po podniu prądu n współosiową cewkę elektromgnetyczną () zworu nstępuje przesunięcie wewnętrznego suwk sterującego wrew sile sprężyny w hydrulicznej części zworu i przełączenie ciśnieni oleju pomiędzy komormi rooczymi. Komor roocz nieznjdując się pod ciśnieniem jest połączon z powrotem. W celu utrzymni położeni fzy rozrządu zwór jest utrzymywny w tzw. pozycji środkowej, w której połączeni wszystkich przyłączy są od sieie prwie oddzielone. 0 roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

17 . NPRWY I SERWIS Wżne:. Wymin hydrulicznych popychczy Wżne: różnic pomiędzy poszczególnymi hydrulicznymi y uniknąć nieprwidłowego dziłni wskutek szklnkowych elementmi podporowymi to przede wszystkim czs ich przedostni się do ukłdu cił ocych, nleży ściskni. Zmontownie niewłściwego hydrulicznego zchowć ezwzględną CZYSTOŚĆ! Wżne: wszystkie elementy hydruliczne nleży wymienić elementu podporowego z dźwignią może spowodowć Nwet njmniejsze zrudzeni mogą powodowć zgodnie z wytycznymi ich producentów. Opisne tutj metody powżne uszkodzeni w ukłdzie rozrządu silnik nwet nieprwidłowe dziłnie poszczególnych podzespołów lu ich nieodwrclne uszkodzenie! Mechniczny popychcz szklnkowy z górną podkłdką regulcyjną możn stosowć do wszystkich typów. Kżdy hydruliczny popychcz szklnkowy może yć inny! Niektóre wersje cłkowite uszkodzenie silnik. Nleży uwżć n prwidłowy montż elementów mogą mieć wprwdzie tkie sme wymiry zewnętrzne,. Wymin dwustronnej dźwigni zworowej z (wgłęienie n kulkę powierzchni oprci zworu Jeśli zmierzony wymir odieg od wymiru podnego lecz wewnątrz mogą się zsdniczo różnić, co ozncz, że hydrulicznym elementem wtykowym n trzonek zworu). przez producent (z mły lu z duży luz zworowy), hydrulicznych popychczy szklnkowych nie możn Ze względu n różnice konstrukcyjne w przypdku nleży wymienić odpowiednią podkłdkę regulcyjną wymienić ez zstnowieni. W rzie uszkodzeni dźwigni konieczn jest również wymin dźwigienek dwustronnych nleży uwżć n pozycję montżu (wygięcie). Z powodu precyzji hydrulicznych kompenstorów luzu zworowego nie wolno ich demontowć. Silnik możn npełnić wyłącznie dopuszczonymi rodzjmi oleju.. Wymin mechnicznych popychczy szklnkowych Podczs pierwszego montżu wyrównywne są wszystkie tolerncje technologiczne pomiędzy kołem podstwowym krzywki gnizdem zworu z pomocą podkłdek regulcyjnych o różnej gruości. (nie m konieczności demontżu włk rozrządu!). Mechniczny popychcz szklnkowy z dolną podkłdką regulcyjną Jeśli zmierzony wymir odieg od wymiru podnego przez producent (z mły lu z duży luz zworowy), nleży wymienić odpowiednią podkłdkę regulcyjną (konieczne jest zdemontownie włk rozrządu i szklnki!). M to nstępujące przyczyny: różne czsy ściskni elementu hydrulicznego dozownie oleju inn specyfikcj oleju inne włściwości powierzchni dn szklnki (np. hrtowne lu zotowne) różne ciśnienie oleju rodzj popychcz (popychcz liryntowy, z zezpieczeniem przeciwwypływowym lu szklnkowy z wewnętrznym elementem zwrotnym) różne siły sprężyny zworu zwrotnego różne wzniosy (w mm). Wymin jednostronnej dźwigni zworowej z hydrulicznym elementem podporowym elementu wtykowego! M to nstępujące przyczyny: otwór w dźwigni zworowej jest dokłdnie dostosowny do średnicy zewnętrznej hydrulicznego elementu wtykowego; wyicie hydrulicznego elementu wtykowego z dźwigienki nie jest proste i wymg odpowiedniego nrzędzi (np. ocęgów) orz użyci siły. Powoduje to wyolenie hydrulicznego elementu wtykowego i tym smym jego uszkodzenie; w rzie niedrożności otworów lu knłów dopływu oleju wskutek osdów ze strego oleju, zsilnie hydrulicznego elementu wtykowego olejem nie jest zgwrntowne; rolk krzywkow (łożysko igiełkowe) dźwigni zworowej podleg ciągłemu zużyciu eksplotcyjnemu poprzez kontkt z krzywką włk rozrządu. y uniknąć wielokrotnych nprw i wysokich kosztów dl Wżne: różnic pomiędzy poszczególnymi hydrulicznymi Wżne: klient, w rzie nprwy nleży wymienić zwsze komplet elementmi wtykowymi to przede wszystkim czs ściskni. Po wyregulowniu pomiędzy kołem podstwowym dźwigni. W przypdku montżu elementu podporowego z Zmontownie niewłściwego hydrulicznego elementu krzywki podkłdką musi pozostć określony luz rooczy. niewymienioną dźwignią powstje niekorzystny stosunek wtykowego z dźwignią zworową może spowodowć Luz ten służy do kompenscji zmin długości ukłdu rozrządu, które mogą nstąpić wskutek: Mechniczny popychcz szklnkowy ze stopniownym dnem szklnki kontktu pomiędzy wgłęieniem dźwigni główką elementu podporowego, co powoduje rdzo wysokie zużycie. kpilrne uszkodzenie silnik. rozszerzlności cieplnej osidni Jeśli zmierzony wymir odieg od wymiru podnego zużyci przez producent (z mły lu z duży luz zworowy), nleży wymienić odpowiednią szklnkę (konieczne jest zdemontownie włk rozrządu!). roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

18 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń. Ogólne instrukcje wrszttowe długości cłkowitej), średnic zewnętrzn orz wymiry. Zleceni dotyczące odpowietrzni hydrulicznych. Zleceni dotyczące wyminy koł zmiennych i ukłd wpustów oleju. Nleży stosowć wyłącznie kompenstorów luzu zworowego w silniku fz rozrządu Zwsze nleży przestrzegć poniższych ogólnych instrukcji urządzeni podne w specyfikcji/ktlogch. Uwg! wrszttowych podczs prc montżowych w ukłdzie Nleży uwżć, y hydrulicznych popychczy szklnkowych W określonych wrunkch eksplotcyjnych (kilkukrotny Sworzeń timing-pin rozrządu. W kżdym przypdku nleży również przestrzegć o stndrdowych wymirch nie zmontowć w otworch rozruch/rozruch zimnego silnik/pierwszy montż silnik) w Niektóre koł zmiennych fz rozrządu posidją tzw. timing wytycznych producent. ndwymirowych głowicy cylindrowej! ukłdzie rozrządu mogą występowć nietypowe odgłosy. pin. Podczs montżu nleży uwżć, y sworzeń ten leżł Szykie odpowietrzenie komory wysokiego ciśnieni i komory w jednej linii z odpowiednim otworem w włku rozrządu, w Wymin po km Npełninie elementów hydrulicznych wstępnej oleju kompenstorów hydrulicznych ędzie przeciwnym rzie koło przechyli się. Wskutek tego dziłnie Przy remoncie silnik po przejechniu pond km Kompenstory hydruliczne dostępne n rynku części zpewnione pod wrunkiem przestrzegni nstępujących zmiennych fz rozrządu ędzie nieprwidłowe, psek trze wymienić hydruliczne kompenstory luzu zworo- zmiennych są częściowo zlewne frycznie wymgną zleceń: wzgl. łńcuch nie ędzie prwidłowo prowdzony. wego. Ze względu n niewielkie tolerncje po tkim przeiegu ilością oleju ądź jedynie ilością niezędną n okres dotrci. włączyć silnik i pozostwić go n ok. minuty przy stłej w większości przypdków grnic zużyci elementów Przy kompenstorch wypełnionych częściowo, wysokość (ok. 00 or./min) lu zmiennej prędkości orotowej (od Pierścień uszczelnijący włu hydrulicznych jest osiągnięt ądź już przekroczon. tłok hydrulicznego ustwi się utomtycznie n wymgny 000 or./min do 000 or./min); Przy wyminie koł zmiennych fz rozrządu zlec się wymir przy pierwszym rozruchu silnik po remoncie. W tym nstępnie włączyć n ok. 0 sekund ieg jłowy; również wyminę pierścieni uszczelnijącego włu, który Wymin zwsze kompletmi krótkim okresie system odpowietrz się smoczynnie, lecz jeśli wtedy nie ędzie już słychć odgłosów z ukłdu uszczelni miejsce połączeni pomiędzy włkiem rozrządu W przypdku uszkodzeni jednego lu kilku hydrulicznych w porównniu z kompenstormi npełnionymi cłkowicie rozrządu, kompenstor jest odpowietrzony. W przypdku korpusem silnik. kompenstorów luzu zworowego nleży zwsze wymienić powoduje to stuknie w głowicy cylindrowej do czsu gdy odgłosy ędą ndl słyszlne, nleży powtórzyć oie cły zestw. Przy wyminie pojedynczych kompenstorów cłkowitego npełnieni olejem. Ze względu n to, że początkowe czynności. Śru centrln () rk jest gwrncji równomiernego skoku zworów z elementy hydruliczne są dostrczne w pozycji trnsportowej, Przy wyminie koł zmiennych fz rozrządu nleży wymienić powodu wyciskni różnej ilości oleju. Może to spowodowć dopiero po zmontowniu i ociążeniu przez włek rozrządu również śruę centrlną łączącą koło z włkiem rozrządu. nieprwidłowe zmyknie zworów, co prowdzi często do opuszczją się do indywidulnej pozycji montżowej. W tym Śru odksztłc się plstycznie pod wpływem momentu przepleni gnizd zworu. y uniknąć wielokrotnych czsie nie nleży przekręcć włk rozrządu. Ściśnięcie w dokręceni, różnego w zleżności od producent pojzdu nprw i wysokich kosztów dl klient, w rzie nprwy temperturze pokojowej trw zzwyczj od do 0 minut. (nleży ezwzględnie przestrzegć podnego momentu nleży wymienić zwsze komplet dźwigni. Potem możn przekręcić włek rozrządu/włączyć silnik. orotowego), dltego śruy nie wolno używć ponownie. Nowy włek rozrządu nowe hydruliczne popychcze Ogóln instrukcj montżu Śru zmykjąc () szklnkowe Spuścić olej silnikowy. W rzie wyminy koł zmiennych fz rozrządu zlec się Przy wyminie hydrulicznych popychczy szklnkowych Wyczyścić ukłd olejowy, w szczególności knły oleju Możn przyjąć, że w 90% wszystkich przypdków prolem również wyminę śruy zmykjącej, któr uszczelni koło konieczn jest również wymin włk rozrządu i odwrotnie. do elementów hydrulicznych, w rzie potrzey ustąpi po pierwszym cyklu. W nielicznych przypdkch n zewnątrz. Śru t posid pierścień uszczelnijący, Ze względu n śldy n dnie popychcz szklnkowego i zdemontowć i wyczyścić miskę olejową i sitko oleju. konieczne może yć - lu -krotne powtórzenie opisnego który możn uszkodzić przy odkręcniu śruy. torze krzywki, połączenie nowych elementów z elementmi Zmontowć nowy filtr oleju. powyżej cyklu. Jeśli po. rzie odgłosy ędą ndl wyrźnie zużytymi nie gwrntowłoy długiego czsu eksplotcji. Skorygowć poziom oleju i sprwdzić zsilnie olejem. Skompletowć głowicę cylindrową. słyszlne, zlec się wyminę odpowiednich elementów i przeprowdzenie dlszych kontroli. Wyór elementów hydrulicznych Odczekć do ściśnięci kompenstorów hydrulicznych, Główne kryteri wyoru elementów hydrulicznych to oróceni włk rozrządu wzgl. uruchomieni silnik. rzeczywist długość konstrukcyjn (może różnić się od roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

19 . DIGNOSTYK/ OCEN USZKODZEŃ. Ogóln ocen uszkodzeni.. Odgłosy przy rozgrznym silniku. Zrudzeni Kontrol wzrokow Elementy hydruliczne wykzujące zewnętrzne uszkodzeni, W przypdku trci o metliczne powierzchnie w wrunkch Odgłosy przy rozgrznym silniku są często spowodowne Przy kontroli reklmownych elementów często zuwżlne są jk rowki, zrysowni lu wżery, muszą zostć ezwzględnie trci miesznego nstępuje zużycie rzyjne i dhezyjne. niewystrczjącym zsilniem olejem. Może to mieć duże znieczyszczeni. Znieczyszczeni te, np. luminium, wymienione. Nleży również skontrolowć powierzchnię O mechnizmy ścierni orz zużycie zmęczeniowe, nstępujące przyczyny: pochodzą z oróki głowicy cylindrowej. psowni w rozrządzie. W przypdku hydrulicznych które powoduje pitting n powierzchni, prowdzą często zlokownie tłok hydrulicznego z powodu zrudzeni popychczy szklnkowych nleży skontrolowć szczególnie do nieodwrclnego uszkodzeni elementów trących o oleju dno popychcz. T powierzchni styku jest miejscem sieie. Zużycie mogą powodowć również różne formy spienienie oleju z powodu z wysokiego lu z niskiego nrżonym n njwiększe ciśnienie w silniku. korozji. poziomu oleju silnikowego W frycznie nowych elementch fosfornown powierzchni rzj ozncz ogólnie strcie lu zdrcie nieszczelność po stronie zsysni pompy oleju rozruchu dn popychczy VW posid kulisty kontur. Wrstw dhezj może wystąpić przy ezpośrednim dotykniu z niskie ciśnienie oleju wskutek nieszczelności w t ścier się podczs okresu dotrci. Kryterium oceny stopni dwóch elementów przewodch olejowych zużyci popychcz szklnkowego nie jest ztem wygląd N zużycie m wpływ wiele czynników: powłoki, lecz kontur dn popychcz. Jeśli po określonym mteriły (połączenie mteriłów, orók ciepln, Resztki luminium po oróce głowicy cylindrowej czsie eksplotcji dno ędzie miło wklęsłą powierzchnię, powłok).. Odgłosy wskutek npompowni nleży wymienić wszystkie popychcze szklnkowe wrz z geometri styku (mkro- i mikrogeometri, precyzj W oleju silnikowym znjdują się często również nitki ze włkiem rozrządu. ksztłtu, chropowtość, udził powierzchni nośnej) Możliwe źródł łędu to: szmtek do czyszczeni i ngr z silników Diesl. ociążenie (siły, momenty, ncisk Hertz) uszkodzone, zmęczone lu niewłściwe sprężyny Kontrol ręczn kinemtyk (prędkość względn, prędkość zworowe (użycie sprężyny od innej części), Prostą, lecz skuteczną metodą kontroli hydrulicznego hydrodynmiczn, ncisk powierzchniowy) uszkodzone prowdzeni zworów lu trzonki zworów, kompenstor luzu zworowego jest ręczne sprwdzenie smrownie (olej, lepkość, ilość, dodtki, zrudzenie, przekręcenie silnik. jego ściśliwości. Wypełniony element nie może pozwolić strzenie) Wskutek tego współprcujące ze soą powierzchnie ścisnąć się szyko ręcznie. Podczs kontroli nleży stykowe w ukłdzie rozrządu podnoszą się, co powoduje zchowć szczególną ostrożność, gdyż w przeciwnym.. Odgłosy podczs fzy rozgrzewni ndmierny skok tłok. W efekcie przy zsileniu kompenstor wypdku może dojść do wyciśnięci oleju ze szczeliny hydrulicznego w tym krótkim czsie nie jest wypiern przelewowej. Jeśli wypełniony element możn ścisnąć Odgłosy podczs fzy rozgrzewni silnik w większości wystrczjąc ilość oleju. Ngr z silnik Diesl szyko ez wysiłku, to trze go ezwzględnie wymienić. przypdków nie stnowią podstwy do reklmcji. Przy Dokłdn kontrol sprwności elementów hydrulicznych wyłączonym silniku niektóre zwory mogą yć otwrte Skutek: zwór nie zmyk się do końc, co może powodowć. Ocen uszkodzeni elementów ukłdu rozrządu wymg zstosowni skomplikownych testerów i urządzeń i dziłć n hydruliczny kompenstor luzu zworowego spdek mocy i przeplenie zworu. Zwór oprty n dnie kontrolnych. Kontrol t oejmuje między innymi wyznczenie sprężyną zworową. Powoduje to wyciśnięcie oleju z komory tłok powoduje również powżne uszkodzenie silnik. Ze Wżne: wrtości ściskni, które możn przeprowdzić wyłącznie wysokiego ciśnieni, który podczs fzy rozgrzewni jest względu n rdzo niskie tolerncje kompenstory są Wszystkie rzekomo uszkodzone elementy hydruliczne u producent. stopniowo uzupełniny. rdzo czułe n znieczyszczeni oleju silnikowego. Poz nleży kontrolowć wg wytycznych podnych przez Znjdując się w tym stnie w elemencie hydrulicznym zwiększonym zużyciem ruchomych elementów, zrudzeni producentów. Opisne tutj metody możn stosowć poduszk powietrzn jest ściśliw, co powoduje chwilowe w hydrulicznym ukłdzie wyrównni luzu zworowego do wszystkich typów. stuknie. powodują również stuknie. roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu

20 . Histori. Ukłd rozrządu. udow i zsd dziłni elementów ukłdu rozrządu. Ukłdy zmiennych fz rozrządu. Nprwy i serwis. Dignostyk/ocen uszkodzeń.. Ocen uszkodzeni popychczy szklnkowych Normlne zużycie normlne śldy eksplotcyjne n popychczu szklnkowym okrągłe śldy są uwrunkowne orotem popychcz i nie stnowią podstwy do reklmcji Dziłnie: Nie trze podejmowć żdnych dziłń stn popychcz jest prwidłowy... Ocen uszkodzeni jednostronnych dźwigni zworowych Oznki zużyci jednostronnych dźwigni zworowych i elementu podporowego Zwiększone zużycie mocne śldy zużyci n dnie szklnki w przypdku tkiego stnu popychcz możn złożyć wysokie strcie mteriłu wskutek zużyci dn szklnki Dziłnie: Wymienić popychcz szklnkowy i włek rozrządu. Perspektyw rysunków od ) do d) Normlne zużycie Zwiększone zużycie Wypolerown c Silne zużycie rzyjne powierzchni w miejscu n główce, strcie Silne zużycie styku z wgłęieniem spowodowło zminę zużycie dhezyjno-rzyjne lu cłkowite uszkodzenie. dźwigni. geometrycznego ksztłtu Dziłnie: Normlne śldy główki. Konieczn wymin popychcz. Nleży również dokłdnie eksplotcyjne. sprwdzić pozycję włk rozrządu. Wypolerown d Silne zużycie rzyjne we Oudow popychcz szklnkowego i otwór powierzchni w miejscu wgłęieniu, strcie prowdzący posidją żłoki styku z główką. spowodowło zminę geometrycznego ksztłtu Przyczyn: z duż ilość zrudzeń w oleju silnikowym wgłęieni. Skutek: zlokownie się popychcz w otworze Dziłnie: wyczyścić silnik (wypłukć) podczs montżu nowego popychcz zchowć czystość Popychcz szklnkowy Otwór prowdzący Dziłnie: nie trze podejmowć żdnych dziłń stn jest prwidłowy. Dziłnie: wymienić hydruliczny element podporowy i odpowiednią dźwignię zworową. 8 roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu roszur Techniczn Elementy Ukłdu Rozrządu 9