Wyniki badań ilościowych dotyczących komunikacji i współpracy szkół z rodzicami oraz ze społecznością lokalną.

Transkrypt

1 Wyniki badań ilościowych dotyczących komunikacji i współpracy szkół z rodzicami oraz ze społecznością lokalną. Cytując dane prosimy o podanie źródła Rodzice Komunikacja nauczycieli z rodzicami Rys. 1 Preferowane przez rodziców uczniów szkół podstawowych formy kontaktu z wychowawcą (rodzic mógł wskazać kilka form). rodzice uczniów klasy I i II szkoły podstawowej rodzice uczniów V klasy szkoły podstawowej Zebrania rodziców (wywiadówki) Nieumówione spotkania z wychowawcą w szkole Umówione spotkania indywidualne w szkole Rozmowy telefoniczne Poczta elektroniczna ( ) Forum internetowe portal szkoły Krótkie wiadomości tekstowe (sms) Spotkania indywidualne poza szkołą 24% 28% 7% 15% 4% 18% 6% 10% 3% 4% 41% 43% 59% 62% 81% 90% Badanie 6- i 7-latków na starcie szkolnym i badanie szkolnych uwarunkowań efektywności kształcenia, IBE, Otwartość szkoły na inicjatywy rodziców 43% rodziców uczniów szkół podstawowych wskazało, że szkoła, w której uczą się ich dzieci zbiera informacje na temat ich oczekiwań dotyczących spraw szkoły. Najrzadziej stosowanym kanałem komunikacji jest forum internetowe/portal szkoły (71% wskazań na odpowiedź wcale ), a najczęściej dzieje się to w trakcie zebrań ogólnych z rodzicami (np.: wywiadówki, dni otwarte), a także poprzez ankiety. Biorąc pod uwagę częstotliwość, to szkoły najczęściej zbierają informacje kilka razy do roku, a ponad ¼ respondentów wskazała, że szkoły realizują to poprzez ankiety raz do roku (27%). Rys. 2 Formy zbierania przez szkołą informacji na temat oczekiwań rodziców dotyczących spraw szkoły (rodzic mógł wskazać kilka form).

2 Podczas zebrań ogólnych z rodzicami (np.: wywiadówki, dni otwarte) Poprzez ankiety Podczas indywidualnych rozmów z nauczycielami i dyrekcją Za pośrednictwem rady rodziców Za pomocą forum internetowego szkoły/portalu szkolnego Kilka razy w miesiącu Raz w miesiącu Kilka razy w roku Raz w roku Wcale W inny sposób 0% 20% 40% 60% 80% 100% Znając częstotliwość zbierania przez szkołę oczekiwań rodziców, respondentów zapytano także o to, czy i na ile ich oczekiwania wobec szkoły w różnych obszarach są brane pod uwagę. Jeśli odpowiedzi tak interpretować jako zakres współdecydowania rodziców, a odpowiedzi do pewnego stopnia jako konsultowanie i opiniowanie, to wyniki badania wskazywałyby, że we wszystkich wymienionych dziedzinach szkoły konsultują się z rodzicami, ale zakres ich realnego wpływu obejmuje przede wszystkim cztery obszary: bezpieczeństwo w szkole (66%), organizację imprez w szkole (np.: konkursy, festyny, akcje społeczne 58%), zagospodarowanie czasu wolnego dla dzieci (np.: organizacji zajęć pozalekcyjnych, wypoczynku dzieci, wycieczek 54%) i pomoc dzieciom w nauce (49%). Warto też zwrócić uwagę na fakt, że aż ¼ rodziców wskazała, że w szkole nie bierze się pod uwagę ich oczekiwań w zakresie programu i treści nauczania oraz zasad i sposobów oceniania stosowanych w szkole, a także tworzenia programu wychowawczego i profilaktycznego szkoły (18%). Natomiast dziedziny, którymi rodzice są wyraźnie mniej zainteresowani nie mają wobec nich żadnych oczekiwań obejmują: pracę rodziców na rzecz szkoły (19%), pozyskiwanie dodatkowych źródeł finansowych dla szkoły (18%), a także zasady funkcjonowania rady rodziców (16%). Rys. 3. Obszary, w których szkoła zbiera informacje na temat oczekiwań rodziców (odpowiedzi rodziców)

3 Tak Do pewnego stopnia Nie Nie mam żadnych oczekiwań w tym zakresie Bezpieczeństwa Organizacji imprez szkolnych Zagospodarowania czasu wolnego dzieci Pomocy dzieciom w nauce Wsparcia rodziców w wychowaniu dzieci Finansowego wsparcia szkoły przez rodziców Zasad funkcjonowania rady rodziców Tworzenia programu wychowawczego i profilaktycznego szkoły Poziomu zaangażowania rodziców w życie szkoły Zasad i sposobów oceniania stosowanych w szkole Programu i treści nauczania Pozyskiwania dodatkowych źródeł finansowania dla szkoły Pracy rodziców na rzecz szkoły Zaangażowanie rodziców w życie szkoły 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%100% Zaangażowanie rodziców w życie szkoły Badania pokazują, że ok. 1/3 rodziców uczniów szkół podstawowych angażuje się w życie szkoły (w co najmniej jeden z obszarów) co najmniej kilka razy w roku. Prawie drugie tyle rodziców (61%) angażuje się co najmniej raz w roku. 4% badanych angażuje się w co najmniej jedną czynność kilka razy w miesiącu 8% badanych angażuje się w co najmniej jedną czynność co najmniej raz w miesiącu Dwa najczęściej wskazywane obszary zaangażowania rodziców pokrywają się z dziedzinami, na które mają oni największy wpływ: 45% rodziców co najmniej raz w roku brało udział w organizacji imprez szkolnych (konkursy, festyny, akcje społeczne), a 1/3 pomagała w zagospodarowaniu czasu wolnego dzieci (organizacji zajęć pozalekcyjnych, wypoczynku dzieci, wycieczek). Ponadto 21% wspierało finansowo szkołę (poza składkami wpłacanymi na radę rodziców). Aktywność rodziców w pozostałych obszarach dotyczyła od 11 do 14% respondentów.

4 Kilka razy w miesiącu Raz w miesiącu Kilka razy w roku Raz w roku Wcale Współudział w organizacji imprez szkolnych (np.: konkursy, festyny, akcje społeczne) Pomoc w zagospodarowaniu czasu wolnego dzieci (np.: organizacji zajęć pozalekcyjnych, wypoczynku dzieci, wycieczek) Udzielenie finansowego wsparcia przez Panią/Pana na rzecz szkoły (nie licząc składek na Radę Rodziców) Udział w pracach porządkowych (np.: sprzątanie otoczenia szkoły, remont) Pomoc w pozyskiwaniu dodatkowych źródeł finansowania dla szkoły Współtworzenie programu wychowawczego i profilaktycznego szkoły Współtworzenie zasad i sposobów oceniania stosowanych w szkole Udział w decyzjach dotyczących programu i treści nauczania Pośredniczenie w podejmowaniu przez szkołę współpracy z instytucjami zewnętrznymi (np.: organizacjami pozarządowymi, Inne, jakie? 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Wsparcie szkoły dla rodziców Przeszło ¾ respondentów (76%) uważa, że szkoła wspiera rodziców w wychowaniu dzieci. Dotyczy to przede wszystkim takich form, jak: pomoc specjalisty logopedy, psychologa, pedagoga (74%), udzielania wsparcia przez nauczycieli w sytuacjach problemowych (68%), a także pośredniczenia w uzyskaniu pomocy z instytucji zewnętrznej (np.: poradnia psychologiczno-pedagogiczna, ośrodek pomocy społecznej 51%). Warto zauważyć, że rodzice stosunkowo często - korzystają z pomocy specjalisty 2/3 od kilku razy w miesiącu do kilku razy w roku. Natomiast takie formy, jak grupa wsparcia, czy organizacja warsztatów podnoszących kompetencje rodzicielskie są znacznie rzadziej stosowane w szkołach (27-30% wskazań). Rys. 4 Formy oraz częstotliwość wsparcia rodziców przez szkołę (deklaracje rodziców)

5 Kilka razy w miesiącu Raz w miesiącu Kilka razy w roku Raz w roku Wcale Pomoc specjalisty logopedy, psychologa, pedagoga Udzielanie wsparcia przez nauczycieli w sytuacjach problemowych Pośredniczenie w uzyskaniu pomocy z instytucji zewnętrznej] Pomoc socjalna ze strony szkoły Organizacja warsztatów podnoszących kompetencje rodzicielskie Grupa wsparcia Inne 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Zdecydowana większość rodziców (88%) jest zadowolona z otwartości kadry pedagogicznej na udział rodziców w życiu szkoły, przy czym dla 22% respondentów wskazało, że są całkowicie zadowoleni. Rys. 5 Zadowolenie rodziców z otwartości kadry pedagogicznej ma udział rodziców w życiu szkoły Jestem całkowicie zadowolona/y Jestem raczej niezadowolona/y Jestem raczej zadowolona/y Jestem całkowicie niezadowolona/y Szkolenia dla nauczycieli dotyczące współpracy z rodzicami W badaniu TALIS 2013 nauczyciele częściej deklarowali udział w szkoleniach z zakresu współpracy z rodzicami niże współpracy ze społecznością lokalną. Rys. 6 Udział nauczycieli w szkoleniach dotyczących współpracy z rodzicami

6 Współpraca z rodzicami lub opiekunami uczniów Współpraca ze społecznością lokalną 10 0 szkoła podstawowa gimnazjum szkoła ponadgimnazjalna Społeczność lokalna Współpraca ze społecznością lokalną Większość nauczycieli badanych w TALIS 2013 (ok %) zgadza się ze stwierdzeniem: W tej szkole istnieje kultura współpracy ze społecznością lokalną Zdecydowane deklaracje wygłasza tylko 15-18%. Różnica jest w wypadku szkół podstawowych i ponadgimnazjalnych, w których to odpowiednio 7 i 14% zdecydowanie nie zgadzało się z tym stwierdzeniem. W badaniu Talis 2013 dyrektorów poproszono o zgodzenie się lub nie ze stwierdzeniem, że współpraca między szkołą i społecznością lokalna jest na wysokim poziomie. Zdecydowana większość dyrektorów zgadza się z takim stwierdzeniem (brak skrajnych odpowiedzi na nie ). Ze względu na społecznie oczekiwaną odpowiedź pozytywną na to pytanie, warto wrócić uwagę na odsetek wskazań zdecydowania zgadzających się z tym stwierdzeniem w zależności od typu szkoły wskazuje je co 4-5 dyrektor.

7 Rys. 7 Odsetek odpowiedzi dyrektorów zgadzających się ze stwierdzeniem, że współpraca między szkołą i społecznością lokalna jest na wysokim poziomie Szkoła ponadgimnazjalna 26% 66% 8% Gimnazjum 21% 61% 18% Szkoła podstawowa 24% 70% 6% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Zdecydowanie się zgadzam Zgadzam się Nie zgadzam się Realizacja lekcji poza szkołą Rys. 8 Częstotliwość organizowania lekcji poza szkołą przez nauczycieli 100% Raz na tydzień lub częściej 80% razy na miesiąc 60% 40% razy na rok 2-4 razy na rok 20% Raz na rok lub rzadziej 0% szkoła podstawowa gimnazjum szkoła ponadgimnazjalna Nigdy Ok % nauczycieli zadeklarowało organizowanie lekcji poza szkołą (np. w instytucjach kultury, nauki, ośrodkach sportowych, lokalnych instytucjach i in.) co najwyżej raz w roku Mniej więcej tyle samo osób nie robi tego nigdy (27-32%).

8 Co 4 osoba wskazała, że robi to 2-4 razy w roku. Czyli nieco ponad 2/3 w zależności od poziomu szkoły robi to co najwyżej raz do roku, a ok. 40% częściej niż raz do roku. Rys. 9 częstotliwość zapraszania przez nauczycieli na lekcję specjalistów spoza szkoły 100% 90% 80% Raz na tydzień lub częściej 70% 1-3 razy na miesiąc 60% 50% razy na rok 40% 2-4 razy na rok 30% 20% 10% 0% szkoła podstawowa gimnazjum szkoła ponadgimnazjalna Raz na rok lub rzadziej Nigdy 39-43% nauczycieli nigdy nie zaprasza specjalistów spoza szkoły do prowadzenia lekcji prawie tyle samo robi to raz do roku lub rzadziej (37%). Co 4-5 nauczyciel (20-24%) robi to częściej niż raz do roku. Szkolenia dla nauczycieli dotyczące współpracy ze społecznością lokalną Rys. 10 Wpływ szkoleń z zakresu współpracy ze społecznością lokalną oraz potrzeby szkoleniowe nauczycieli.

9 100% 80% 60% 40% 20% 0% wpływ potrzeby wpływ potrzeby wpływ potrzeby szkoła podstawowa gimnazjum szkoła ponadgimnazjalna Wysokie Umiarkowane Małe Brak Mniej więcej co 4 nauczyciel uczestniczył w szkoleniu dot. współpracy ze społecznością lokalną i nieco więcej, ale też ok. ¼ ma umiarkowane i wysokie potrzeby w zakresie doskonalenia w tym obszarze. Ci, którzy uczestniczyli w takich szkoleniach oceniają ich wpływ niejednoznacznie od 42% do 57% mówi, że był żaden lub mały, najmniej zadowolonych jest w gimnazjach.