WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI. Egzemplarz nr 1 Szczecin, 20 października 2014 r. GN-II MB.MBa WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI GN-II MB.MBa Egzemplarz nr 1 Szczecin, 20 października 2014 r. WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Zakres kontroli Nazwa i adres organu kontrolującego Nazwa i adres jednostki kontrolowanej Osoba pełniąca funkcje kierowniczą w okresie prowadzenia kontroli Osoba pełniąca funkcje kierowniczą w okresie objętym kontrolą Okres objęty kontrolą Osoby udzielające wyjaśnień w trakcie kontroli Kontrolujący/ Nr upoważnienia Podstawa prawna do przeprowadzenia kontroli Gospodarowanie nieruchomościami Skarbu Państwa Wojewoda Zachodniopomorski, ul. Wały Chrobrego 4, Szczecin Urząd Miasta Świnoujście, ul. Wojska Polskiego 1/5, Świnoujście, Wydział Ewidencji i Obrotu Nieruchomościami Janusz Żmurkiewicz Prezydent Miasta Świnoujście od dnia 22 września 2012 r. do dnia kontroli Małgorzata Borowiec - Naczelnik Wydziału Ewidencji i Obrotu Nieruchomościami Katarzyna Jung inspektor w Wydziale Ewidencji i Obrotu Nieruchomościami Marta Budnik inspektor, Marta Barska inspektor wojewódzki, w Wydziale Gospodarki Nieruchomościami Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie, Upoważnienia nr 20 i 21 z dnia 29 maja 2014 r. art. 6 ust. 4 pkt 3 w związku z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. z 2011 r. Nr 185, poz. 1092). Termin kontroli 09 czerwca 2014 r. Wpis do książki kontroli 6/2014 USTALENIA KONTROLI Obszar kontroli: Ewidencja nieruchomości wchodzących w skład Zasobu Nieruchomości Skarbu Państwa. art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce Podstawa prawna nieruchomościami (Dz.U. z 2014 r., poz jt), zwana dalej ugn Urząd Miasta w Świnoujściu prowadzi komputerowy rejestr Ustalenia, stanowiące zawierający dane o nieruchomościach Skarbu Państwa, którymi podstawę do oceny gospodaruje starosta realizując zdania zlecone z zakresu Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie ul. Wały Chrobrego 4, Szczecin tel , , fax , wojewoda@szczecin.uw.gov.pl

2 Zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych nieprawidłowości gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa. Baza danych zawiera podstawowe dane ewidencyjne takie jak powierzchnia, położenie, oznaczenie działek, oznaczenie ksiąg wieczystych, stan prawny nieruchomości, określenie wysokości opłat wnoszonych na rzecz Skarbu Państwa z tytułu użytkowania wieczystego, trwałego zarządu oraz innych form władania. Dane aktualizowane są sukcesywnie. Wojewoda Zachodniopomorski na bieżąco monitoruje stan nieruchomości Skarbu Państwa w Powiecie Miasta Świnoujście z uwagi na bezpośredni dostęp do bazy danych nieruchomości Skarbu Państwa. Zgodnie z informacją z dnia 09 czerwca 2014 r. baza danych nieruchomości obejmuje: ilość działek ogółem 1355 o łącznej powierzchni 12479,4483 ha, ilość działek oddanych w użytkowanie wieczyste 576 o łącznej powierzchni 2967,4760 ha. W trwałym zarządzie znajduje się 160 działek o łącznej pow. 8593,0956 ha. Nieprawidłowości nie stwierdzono. Obszar kontroli: Oddawanie i wygaszanie prawa trwałego zarządu w stosunku do nieruchomości będących własnością Skarbu Państwa. Podstawa prawna art. 45, 46 i 47 ustawy o gospodarce nieruchomościami Podczas kontroli analizie poddano następujące sprawy: Ustalenia, stanowiące podstawę do oceny 1. Sprawa: WEN W dniu r. zostało wszczęte, na wniosek Ministerstwa Obrony Narodowej Rejonowego Zarządu Infrastruktury w Szczecinie, postępowanie w sprawie ustanowienia trwałego zarządu dla Ministerstwa Obrony Narodowej w odniesieniu do nieruchomości położonej w obrębie ewidencyjnym, oznaczonej numerami działek: i o łącznej pow. ha, dla której Sąd Rejonowy w Świnoujściu prowadzi księgę wieczystą KW nr. Jednocześnie, działając na podstawie art. 36 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, zawiadomił, że załatwienie przedmiotowej sprawy nastąpi w terminie do dnia 31 grudnia 2012 r. w związku z koniecznością sporządzenia operatu szacunkowego. Operat szacunkowy sporządzono w dniu r. przez rzeczoznawcę majątkowego, nr uprawnień. Wartość nieruchomości określono w wysokości zł, natomiast wartość nakładów na nieruchomości poniesionych prze MON wyniosła zł. Następnie Prezydent Miasta Świnoujścia zawiadomił stronę postępowania o zebraniu całości materiału dowodowego i o prawie i możliwości do zapoznania się i wypowiedzenia co do zebranych dowodów, zgodnie z art k.p.a. Poinformował również, na podstawie art. 36 k.p.a., iż sprawa zostanie zakończona w terminie do 28 lutego 2013 r. Decyzją z dnia r. Prezydent Miasta Świnoujście ustanowił trwały zarząd na wnioskowanej nieruchomości na rzecz Ministerstwa Obrony Narodowej Rejonowego Zarządu Infrastruktury w Szczecinie Wysokość 2

3 opłaty rocznej określono w wysokości zł, co stanowi 0,1 % wartości nieruchomości, a termin płatności ustalono do dnia 31 marca każdego roku, płatne z góry za dany rok. Wyżej wymieniona decyzja stała się ostateczna w dniu r. Protokół zdawczo-odbiorczy został spisany w dniu r. 2.Sprawa: WEN Decyzją z dnia r. Prezydent Miasta Świnoujście wygasił Komendzie Miejskiej Państwowej Straży Pożarnej w Świnoujściu prawo trwałego zarządu do nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa położonych w obrębie ewidencyjnym, oznaczonych numerami działek: - o pow. ha, KW nr ; - o pow. ha, KW nr. Postępowanie w niniejszej sprawie zostało wszczęte w dniu r., na wniosek trwałego zarządcy, w trybie art. 47 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. Stronie postępowania przed wydaniem decyzji umożliwiono wypowiedzenie się, co do zebranych w sprawie dowodów i materiałów. 3. Sprawa: WEN Postępowanie w sprawie ustanowienia trwałego zarządu na rzecz Powiatowego Inspektoratu Weterynarii z siedzibą w Świnoujściu na nieruchomości położonej w przy ul., oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr, obręb, dla której prowadzona jest księga wieczysta Nr, zostało wszczęte w dniu r. na wniosek strony. Jednocześnie na podstawie art. 36 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, organ zawiadomił, że załatwienie przedmiotowej sprawy nastąpi w terminie do dnia 31 grudnia 2013 r. Operat szacunkowy sporządzono w dniu 2013 r. przez rzeczoznawcę majątkowego uprawnienia państwowe nr. Wartość nieruchomości określono na kwotę zł, w tym wartość gruntu zł, wartość budynku zł. Następnie organ w piśmie z dnia 2013 r. zawiadomił o wykonaniu operatu szacunkowego i możliwości zapoznania się z aktami sprawy. Strona nie wniosła uwag do operatu szacunkowego (protokół ustnego zgłoszenia uwag z dnia 2013 r.). W dalszej kolejności w piśmie z dnia 2013 r. zawiadomił stronę o zgromadzeniu niezbędnych materiałów i dowodów w sprawie wydania decyzji i możliwości zapoznania się z nimi i wniesienia ewentualnych uwag. Organ zaznaczył w ww. zawiadomieniu, że po upływie wyznaczonego terminu zostanie wydana stosowna decyzja. Decyzją z dnia listopada 2013 r. Prezydent Miasta Świnoujście ustanowił trwały zarząd na przedmiotowej nieruchomości na rzecz Powiatowego Inspektoratu Weterynarii w Świnoujściu. Wysokość opłaty rocznej określono w wysokości zł, co stanowi 0,3 % wartości 3

4 Zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych nieprawidłowości Wyjaśnienia, protokoły, oświadczenia opcjonalnie (w przypadku nieprawidłowości) nieruchomości, a termin płatności ustalono do dnia 31 marca każdego roku, płatne z góry za dany rok. Wyżej wymieniona decyzja stała się ostateczna w dniu r. Protokół zdawczo-odbiorczy został spisany w dniu r. Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono Obszar kontroli: Sprzedaż, dzierżawa, najem, użyczenie, oddawanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa. Podstawa prawna art. 23 ust. 1 pkt 7 i 7a ugn Podczas kontroli analizie poddano następujące sprawy: Ustalenia, stanowiące podstawę do oceny 1. Sprawa: WEN Wnioskiem z dnia r., dotychczasowy dzierżawca działki nr o pow. ha z obrębu ewidencyjnego wystąpił do Prezydenta Miasta Świnoujście o wydzierżawienie powyższego terenu na okres lat. Poprzednia umowa dzierżawy obowiązywała w okresie od r. do r. Następnie pismem z dnia r. poinformował, że jest zainteresowany dzierżawą gruntu na czas nieokreślony. Prezydent Miasta Świnoujście zwrócił się do Wojewody Zachodniopomorskiego o wyrażenie zgody na zawarcie kolejnej umowy dzierżawy w trybie bezprzetargowym w odniesieniu do ww. działki na czas nieoznaczony. W Zarządzeniu Nr /2013 z dnia 2013 r., wyrażono zgodę na wydzierżawienie działki nr o pow. ha z obrębu ewidencyjnego, na okres lat. W dniu 2013 r. został podpisany aneks nr 1 do umowy dzierżawy z dnia r. Umowa zawiera klauzule dotyczące sposobu korzystania z nieruchomości oraz warunków dotyczących zapłaty czynszu dzierżawnego oraz wypowiedzenia umowy. 2. Sprawa WEN RG Wnioskiem z dnia r. wystąpił do Prezydenta Miasta Świnoujście o wydzierżawienie części działki nr o pow. m 2 z obrębu ewidencyjnego, z przeznaczeniem na polepszenie zagospodarowania nieruchomości przyległej, stanowiącej jego własność. Wnioskowana działka stanowi pas techniczny. Mając powyższe na uwadze organ wystąpił o zaopiniowanie wniosku do Urzędu Morskiego w Szczecinie. Pismem z dnia 2013 r. Urząd Morski w Szczecinie pozytywnie zaopiniował przedmiotowy wniosek. Zgodnie z art. 35 ust. 1 ugn powyższa nieruchomość została ujęta w wykazie nieruchomości przeznaczonych do wydzierżawienia, który został podany do publicznej wiadomości. W dniu 2014 r. została zawarta umowa dzierżawy na okres lat, znak:. Umowa 4

5 zawiera klauzule dotyczące sposobu korzystania z nieruchomości oraz warunków dotyczących zapłaty czynszu dzierżawnego oraz wypowiedzenia umowy. 3. Sprawa WEN W dniu r. wystąpił do Prezydenta Miasta Świnoujście z prośbą o oddanie w użytkowanie wieczyste działki nr o pow. m 2 położonej przy ul. w obrębie ewidencyjnym, stanowiącej własność Skarbu Państwa z przeznaczeniem na polepszenie zagospodarowania nieruchomości przyległej. Wnioskowana działka stanowi pas techniczny. Mając powyższe na uwadze organ wystąpił o zaopiniowanie wniosku do Urzędu Morskiego w Szczecinie, który pozytywnie zaopiniował wniosek w zakresie oddania części terenu w użytkowanie wieczyste. Ponadto zwrócono się z zapytaniem o wyrażenie opinii w zakresie planowanego podziału geodezyjnego terenu wchodzącego w skład ww. pasa technicznego. Urząd Morski w Szczecinie stwierdził, że podział przedmiotowego gruntu jest dopuszczalny. Decyzją z dnia r. zatwierdzono podział ww. nieruchomości, w wyniku czego powstały dwie działki o nr i. Zarządzeniem Nr /2013 z dnia sierpnia 2013 r., Wojewoda Zachodniopomorski wyraził zgodę na oddanie działki nr w użytkowanie wieczyste w trybie bezprzetargowym na okres lat. Zgodnie z art. 35 ust. 1 ugn powyższa nieruchomość została ujęta w wykazie nieruchomości przeznaczonych do oddania w użytkowanie wieczyste, w trybie bezprzetargowym, który został podany do publicznej wiadomości. Oddanie ww. nieruchomości w użytkowanie wieczyste nastąpiło w drodze umowy sporządzonej w formie aktu notarialnego Rep. A w dniu r. 4. Sprawa: WEN Na podstawie aktu notarialnego Rep. A Nr z dnia r. organ dokonał sprzedaży na rzecz i małż. prawa własności nieruchomości oznaczonej jako działka nr, obręb, o pow. ha oraz udział wynoszący część w prawie własności nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr, obręb, o pow. ha. Powyższe nieruchomości stanowiły własność Skarbu Państwa. Zgodnie z art. 35 ust. 1 u.g.n. właściwy organ sporządza i podaje do publicznej wiadomości wykaz nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, do oddania w użytkowanie wieczyste, użytkowanie, najem lub dzierżawę. Wykaz ten wywiesza się na okres 21 dni w siedzibie właściwego urzędu, a ponadto informację o wywieszeniu tego wykazu podaje się do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w prasie lokalnej oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, a także na stronach internetowych właściwego urzędu. Zgodnie z art. 35 ust. 1 u.g.n. powyższe nieruchomości zostały ujęte w wykazie nieruchomości przeznaczonych do zbycia, który został podany do 5

6 publicznej wiadomości. W aktach sprawy znajdują się dwa operaty szacunkowe z dnia r. określające wartość ww. nieruchomości. Zarządzeniem Wojewody Zachodniopomorskiego Nr /2011 z dnia r. została wyrażona zgoda na zbycie przedmiotowych nieruchomości. Zbycie ww. nieruchomości nastąpiło w trybie przetargu ustnego nieograniczonego. Akta sprawy zawierają ogłoszenie o przetargu, a także protokół z przeprowadzonego w dniu r. przetargu ustnego nieograniczonego na sprzedaż ww. nieruchomości. 5. Sprawa: WEN Na podstawie aktu notarialnego Rep. A Nr z dnia r. organ dokonał sprzedaży na rzecz i małż. prawa własności nieruchomości oznaczonej jako działka nr, obręb, o pow. ha. Powyższa nieruchomość stanowiła własność Skarbu Państwa. Zgodnie z art. 35 ust. 1 u.g.n. właściwy organ sporządza i podaje do publicznej wiadomości wykaz nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, do oddania w użytkowanie wieczyste, użytkowanie, najem lub dzierżawę. Wykaz ten wywiesza się na okres 21 dni w siedzibie właściwego urzędu, a ponadto informację o wywieszeniu tego wykazu podaje się do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w prasie lokalnej oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, a także na stronach internetowych właściwego urzędu. Zgodnie z art. 35 ust. 1 u.g.n. powyższa nieruchomość została ujęta w wykazie nieruchomości przeznaczonych do zbycia, który został podany do publicznej wiadomości. W aktach sprawy znajduje się operat szacunkowy z dnia r. określający wartość ww. nieruchomości. Zarządzeniem Wojewody Zachodniopomorskiego Nr /2012 z dnia r. została wyrażona zgoda na zbycie przedmiotowej nieruchomości. Zbycie ww. nieruchomości nastąpiło w trybie drugiego przetargu ustnego nieograniczonego. Akta sprawy zawierają ogłoszenie o pierwszym przetargu, a także protokół z jego przeprowadzenia w dniu r. Pierwszy przetarg zakończył się wynikiem negatywnym, z uwagi na nieprzystąpienie uczestnika do licytacji. Drugi przetarg ustny nieograniczony odbył się r. W aktach sprawy znajduje się protokół sporządzony w dniu r. z przeprowadzenia drugiego przetargu. 6. Sprawa: WEN Na podstawie aktu notarialnego Rep. A Nr z dnia r. organ dokonał sprzedaży na rzecz prawa własności nieruchomości oznaczonej jako działki nr:,, obręb, o łącznej pow. ha., z przeznaczeniem na poprawienie warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej dz. nr,. Nieruchomość przeznaczona do sprzedaży stanowiła własność Skarbu Państwa. Zgodnie z art. 35 ust. 1 u.g.n. właściwy organ sporządza i podaje 6

7 do publicznej wiadomości wykaz nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, do oddania w użytkowanie wieczyste, użytkowanie, najem lub dzierżawę. Wykaz ten wywiesza się na okres 21 dni w siedzibie właściwego urzędu, a ponadto informację o wywieszeniu tego wykazu podaje się do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w prasie lokalnej oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, a także na stronach internetowych właściwego urzędu. Zgodnie z art. 35 ust. 1 u.g.n. powyższa nieruchomość została ujęta w wykazie nieruchomości przeznaczonych do zbycia, który został podany do publicznej wiadomości. W aktach sprawy znajduje się operat szacunkowy z dnia r. określający wartość ww. nieruchomości. Zarządzeniem Wojewody Zachodniopomorskiego Nr /2012 z dnia r. została wyrażona zgoda na zbycie przedmiotowej nieruchomości. Zbycie ww. nieruchomości nastąpiło w trybie bezprzetargowym na poprawę warunków zagospodarowania nieruchomości przyległej. Akta sprawy zawierają ogłoszenie Prezydenta Miasta Świnoujście w sprawie wykazu nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży bezprzetargowej wywieszone w dniach od r. do r., a także protokół uzgodnień spisany z w dniu r., stanowiący podstawę do zawarcia ww. umowy sprzedaży. 7. Sprawa: WEN Wojewoda Zachodniopomorski wydał Zarządzenie Nr /2012 z dnia r. zgodnie z którym wyraził zgodę na zawarcie z i małż., na okres lat, umowy dzierżawy nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr oraz części działki nr, obręb, stanowiących własność Skarbu Państwa. Przedmiotowe postępowanie zostało wszczęte na wniosek dotychczasowych dzierżawców, tj. i z dnia r. w sprawie przedłużenia umowy dzierżawy przedmiotowej nieruchomości. Zgodnie z art. 35 ust. 1 u.g.n. właściwy organ sporządza i podaje do publicznej wiadomości wykaz nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, do oddania w użytkowanie wieczyste, użytkowanie, najem lub dzierżawę. Wykaz ten wywiesza się na okres 21 dni w siedzibie właściwego urzędu, a ponadto informację o wywieszeniu tego wykazu podaje się do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w prasie lokalnej oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, a także na stronach internetowych właściwego urzędu. Akta sprawy zawierają ogłoszenie Prezydenta Miasta Świnoujście w sprawie wykazu nieruchomości przeznaczonej do wydzierżawienia wywieszony w dniach od r. do r. Wykaz zawiera informację, że przedmiotowa nieruchomość została przeznaczona do wydzierżawienia na rzecz dotychczasowych dzierżawców. Następnie w dniu r. została zawarta z i małż. umowa dzierżawy przedmiotowej nieruchomości. Umowa została zawarta na okres lat, tj. do dnia r. Umowa zawiera klauzule dotyczące 7

8 sposobu korzystania z nieruchomości oraz warunków dotyczących zapłaty czynszu dzierżawnego oraz wypowiedzenia umowy. Pismem z dnia r. została wypowiedziana dotychczasowa stawka czynszu dzierżawnego i ustalona w nowej wysokości, na podstawie Zarządzenia Nr /2013 Prezydenta Miasta Świnoujście z dnia r. w sprawie ustalenia stawek opłat z tytułu dzierżawy oraz minimalnych stawek czynszu za najem nieruchomości. Zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono. nieprawidłowości Wyjaśnienia, protokoły, oświadczenia opcjonalnie (w przypadku nieprawidłowości) Obszar kontroli: Przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Podstawa prawna art. 1, art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. z 2012 r., poz. 83) Podczas kontroli poddano analizie następujące sprawy: Ustalenia, stanowiące podstawę do oceny 1.Decyzją z dnia r., znak: WEN , Prezydent Miasta Świnoujście przekształcił prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości położonej w obrębie ewidencyjnym oznaczonej jako działka nr o pow. ha na rzecz. Opłatę z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości ustalono na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego, nr uprawnień w dniu r. dla celów przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Ustalono opłatę za przekształcenie w wysokości zł. Przed wydaniem decyzji stronom umożliwiono zapoznanie się z dokumentacją sprawy, zgodnie z art. 10 kpa. Prezydent Miasta Świnoujście, działając na podstawie art. 36 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, w dniu r. zawiadomił strony, że załatwienie przedmiotowej sprawy nastąpi w terminie do dnia 28 lutego 2013 r., podając jednocześnie przyczyny zwłoki. Przedłużenia terminu załatwienia sprawy dokonano po upływie miesięcznego terminu na rozpatrzenie sprawy wynikającego z art k.p.a. Do doręczenia korespondencji zostały zastosowane przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Korespondencję kierowano do stron za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. W wydanej przez Prezydenta Miasta Świnoujście decyzji o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego zapisano, iż opłatę z tytułu przekształcenie prawa użytkowania wieczystego 8

9 w prawo własności należy uiścić w terminie 14 dni od dnia doręczenia niniejszej decyzji. Zgodnie z art k.p.a przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie ulega wykonaniu. W myśl natomiast art decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, gdy jest zgodna z żądaniem wszystkich stron. W dniu r. strony oświadczyły, że nie wnoszą zastrzeżeń do sporządzonego w sprawie operatu szacunkowego i akceptują zaproponowaną jednorazową opłatę za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Należy podkreślić, że powyższy przepis odnosi się do wykonywania decyzji pozytywnych, które zaspokajają żądanie stron postępowania administracyjnego. Niemniej jednak za nieprawidłowe należy uznać obciążenie stron kosztami sporządzenia operatu szacunkowego. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego - Oddziału Zamiejscowego w Gdańsku z dnia 6 grudnia 2000 r. II SA/Gd 2016/98, podkreśla się, że z przepisów działu IX Kodeksu postępowania administracyjnego wywieść należy, że koszty postępowania (wydatki) ponosi organ prowadzący postępowanie. Wynika to z obowiązków dowodowych organu (art. 7, art. 75 1, art Kodeksu postępowania administracyjnego) oraz ze ściśle określonych przypadków, kiedy koszty postępowania obciążają stronę (art Kodeksu postępowania administracyjnego). Niedopuszczalne jest zatem obciążanie strony postępowania kosztami sporządzania operatów szacunkowych w sprawach przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Nie istnieje żaden przepis szczególny, który nakłada na stronę obowiązek uiszczenia kosztów postępowania w tych sprawach. Wyliczenie zawarte w art. 262 Kodeksu postępowania administracyjnego ma charakter zamknięty, co oznacza, że stronę obciążają wyłącznie koszty wskazane w tym przepisie. Inne koszty postępowania, niewymienione w tym przepisie, obciążają organ administracyjny. 2. Decyzją z dnia r., znak: WEN , Prezydent Miasta Świnoujście przekształcił prawo użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości położonej w obrębie ewidencyjnym, oznaczonej jako działka nr o pow. ha na rzecz. Opłatę z tytułu przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości ustalono na podstawie operatu szacunkowego sporządzonego przez rzeczoznawcę majątkowego, nr uprawnień w dniu r., zaktualizowanym w dniu r. dla celów przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności. Ustalono opłatę za przekształcenie w wysokości zł. Na wniosek strony powyższą opłatę rozłożono na rat. Przed wydaniem decyzji stronom umożliwiono zapoznanie się z dokumentacją sprawy, zgodnie z art. 10 kpa. Prezydent Miasta Świnoujście, działając na podstawie art. 36 ustawy z dnia 9

10 Zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych nieprawidłowości Wyjaśnienia, protokoły, oświadczenia opcjonalnie (w przypadku nieprawidłowości) 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, zawiadomił strony, że załatwienie przedmiotowej sprawy nastąpi w terminie do dnia 30 czerwca 2012 r., podając jednocześnie przyczyny zwłoki. Następnie pismem z dnia organ zawiadomił stronę o przedłużeniu terminu rozpatrzenia sprawy w terminie do dnia 31 stycznia 2013 r. Ponowne zawiadomienie o przedłużeniu terminu nastąpiło zatem z uchybieniem terminu. Do dręczenia korespondencji zostały zastosowane przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Korespondencję kierowano do stron za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Za nieprawidłowe należy uznać obciążenie strony kosztami sporządzenia operatu szacunkowego. W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego - Oddziału Zamiejscowego w Gdańsku z dnia 6 grudnia 2000 r. II SA/Gd 2016/98, podkreśla się, że z przepisów działu IX Kodeksu postępowania administracyjnego wywieść należy, że koszty postępowania (wydatki) ponosi organ prowadzący postępowanie. Wynika to z obowiązków dowodowych organu (art. 7, art. 75 1, art Kodeksu postępowania administracyjnego) oraz ze ściśle określonych przypadków, kiedy koszty postępowania obciążają stronę (art Kodeksu postępowania administracyjnego). Niedopuszczalne jest zatem obciążanie strony postępowania kosztami sporządzania operatów szacunkowych w sprawach przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości. Nie istnieje żaden przepis szczególny, który nakłada na stronę obowiązek uiszczenia kosztów postępowania w tych sprawach. Wyliczenie zawarte w art. 262 Kodeksu postępowania administracyjnego ma charakter zamknięty, co oznacza, że stronę obciążają wyłącznie koszty wskazane w tym przepisie. Inne koszty postępowania, niewymienione w tym przepisie, obciążają organ administracyjny. Stwierdzono nieprawidłowości w badanym zakresie. Stwierdzono uchybienia proceduralne Obszar kontroli: Aktualizacja opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego oraz trwałego zarządu. Podstawa prawna art. 72, 77, 78, 81, 87 ugn Podczas kontroli analizie poddano następujące sprawy: Ustalenia, stanowiące podstawę do oceny 1. Sprawa: WEN , WEN W dniu r. Prezydent Miasta Świnoujście zawiadomił Urząd Skarbowy w Świnoujściu oraz Izbę Skarbową w Świnoujściu o wszczęciu postępowania w sprawie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu nieruchomością 10

11 położoną w obrębie ewidencyjnym, oznaczonej numerem działki o pow. ha zabudowanej budynkiem biurowym stosownie do przypadających udziałów odpowiednio do części i do części. Jednocześnie zlecił rzeczoznawcy majątkowemu wykonanie operatu szacunkowego dla potrzeb naliczenia nowej opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu. Zgodnie z art. 156 ust. 1 ugn rzeczoznawca majątkowy sporządza na piśmie opinię o wartości nieruchomości w formie operatu szacunkowego. Rzeczoznawca majątkowy, nr uprawnień w dniu r. sporządził operat szacunkowy, na podstawie którego ustalono nową wysokość opłat rocznych za trwały zarząd. Pismem z dnia r. organ zawiadomił strony o zebraniu całości materiału dowodowego i o prawie i możliwości do zapoznania się i wypowiedzenia co do zebranych dowodów, zgodnie z art k.p.a. Następnie decyzją z dnia r. Prezydent Miasta Świnoujście orzekł o aktualizacji opłaty rocznej za trwały zarząd przedmiotową nieruchomością w wysokości zł. Korespondencję kierowano do stron za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Z punktu widzenia przepisów kodeksu postępowania administracyjnego, Prezydent Miasta Świnoujście prawidłowo zastosował art i art k.p.a. 2. Sprawa: WEN Prezydent Miasta Świnoujście zlecił biegłemu rzeczoznawcy majątkowemu wykonanie operatu szacunkowego na potrzeby aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa, oznaczonej w ewidencji jako działka nr, obręb, o pow. ha, będącej w użytkowaniu wieczystym. Zgodnie z art. 156 ust. 1 u.g.n. rzeczoznawca majątkowy sporządza na piśmie opinie o wartości nieruchomości w formie operatu szacunkowego. Biegły sporządził w dniu r. operat szacunkowy, na podstawie którego ustalono nową wysokość opłat rocznych za użytkowanie wieczyste. Pismem z dnia r. Prezydent Miasta Świnoujście wypowiedział dotychczasową opłatę i ustalił jej nową wysokość. Zgodnie z art. 78 ust. 1 u.g.n. właściwy organ zamierzający zaktualizować opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej powinien wypowiedzieć na piśmie wysokość dotychczasowej opłaty, do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego, przesyłając równocześnie ofertę przyjęcia jej nowej wysokości. W wypowiedzeniu należy wskazać sposób obliczenia nowej wysokości opłaty i pouczyć użytkownika wieczystego o sposobie zakwestionowania wypowiedzenia. Do wypowiedzenia dołącza się informację o wartości nieruchomości, o której mowa w art. 77 ust. 3, oraz o miejscu, w którym można zapoznać się z operatem szacunkowym. Do doręczenia wypowiedzenia stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. W badanym przypadku zawiadomienie 11

12 spełnia wymogi wskazane w ww. art. 78 ust. 1 u.g.n. Prezydent Miasta Świnoujście pouczył użytkownika wieczystego o przysługującym prawie złożenia wniosku do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie o ustalenie, że aktualizacja opłaty jest nieuzasadniona zgodnie z art. 78 ust. 2 u.g.n. Ponadto poinformował, że z treścią operatu szacunkowego strona może zapoznać się w siedzibie organu. Do doręczenia zawiadomień o wypowiedzeniu obowiązującej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego zastosowane zostały przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Korespondencję kierowano do strony za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Strona odebrała wypowiedzenie w dniu r. 3. Sprawa: WEN Prezydent Miasta Świnoujście zlecił biegłemu rzeczoznawcy majątkowemu wykonanie operatu szacunkowego na potrzeby aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa, oznaczonej w ewidencji jako działki nr,, obręb, o pow. ha, będącej w użytkowaniu wieczystym i małż.. Zgodnie z art. 156 ust. 1 u.g.n. rzeczoznawca majątkowy sporządza na piśmie opinię o wartości nieruchomości w formie operatu szacunkowego. Biegły sporządził w dniu r. operat szacunkowy, na podstawie którego ustalono nową wysokość opłat rocznych za użytkowanie wieczyste. Pismem z dnia r. Prezydent Miasta Świnoujście wypowiedział dotychczasową opłatę i ustalił jej nową wysokość. Zgodnie z art. 78 ust. 1 u.g.n. właściwy organ zamierzający zaktualizować opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej powinien wypowiedzieć na piśmie wysokość dotychczasowej opłaty, do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego, przesyłając równocześnie ofertę przyjęcia jej nowej wysokości. W wypowiedzeniu należy wskazać sposób obliczenia nowej wysokości opłaty i pouczyć użytkownika wieczystego o sposobie zakwestionowania wypowiedzenia. Do wypowiedzenia dołącza się informację o wartości nieruchomości, o której mowa w art. 77 ust. 3, oraz o miejscu, w którym można zapoznać się z operatem szacunkowym. Do doręczenia wypowiedzenia stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. W badanym przypadku zawiadomienie spełnia wymogi wskazane w ww. art. 78 ust. 1 u.g.n. Prezydent Miasta Świnoujście pouczył użytkownika wieczystego o przysługującym prawie złożenia wniosku do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie o ustalenie, że aktualizacja opłaty jest nieuzasadniona zgodnie z art. 78 ust. 2 u.g.n. Ponadto poinformował, że z treścią operatu szacunkowego strony mogą zapoznać się w siedzibie organu. Do doręczenia zawiadomień o wypowiedzeniu obowiązującej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego zastosowane zostały przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. 12

13 Korespondencję kierowano do stron za zwrotny potwierdzeniem odbioru. Strony odebrały ww. wypowiedzenie w dniu r. 4. Sprawa: WEN Prezydent Miasta Świnoujście zlecił biegłemu rzeczoznawcy majątkowemu wykonanie operatu szacunkowego na potrzeby aktualizacji opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości Skarbu Państwa, oznaczonej w ewidencji jako działki nr, obręb, o pow. ha, będącej w użytkowaniu wieczystym małż. i. Zgodnie z art. 156 ust. 1 u.g.n. rzeczoznawca majątkowy sporządza na piśmie opinię o wartości nieruchomości w formie operatu szacunkowego. Biegły sporządził w dniu r. operat szacunkowy, na podstawie którego ustalono nową wysokość opłat rocznych za użytkowanie wieczyste. Pismem z dnia r. Prezydent Miasta Świnoujście wypowiedział dotychczasową opłatę i ustalił jej nową wysokość. Zgodnie z art. 78 ust. 1 u.g.n. właściwy organ zamierzający zaktualizować opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej powinien wypowiedzieć na piśmie wysokość dotychczasowej opłaty, do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego, przesyłając równocześnie ofertę przyjęcia jej nowej wysokości. W wypowiedzeniu należy wskazać sposób obliczenia nowej wysokości opłaty i pouczyć użytkownika wieczystego o sposobie zakwestionowania wypowiedzenia. Do wypowiedzenia dołącza się informację o wartości nieruchomości, o której mowa w art. 77 ust. 3, oraz o miejscu, w którym można zapoznać się z operatem szacunkowym. Do doręczenia wypowiedzenia stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. W badanym przypadku zawiadomienie spełnia wymogi wskazane w ww. art. 78 ust. 1 u.g.n. Prezydent Miasta Świnoujście pouczył użytkownika wieczystego o przysługującym prawie złożenia wniosku do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie o ustalenie, że aktualizacja opłaty jest nieuzasadniona zgodnie z art. 78 ust. 2 u.g.n. Ponadto poinformował, że z treścią operatu szacunkowego strony mogą zapoznać się w siedzibie organu. Do doręczenia zawiadomień o wypowiedzeniu obowiązującej wysokości opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego zastosowane zostały przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego. Korespondencję kierowano do stron za zwrotny potwierdzeniem odbioru. Strony odebrały ww. wypowiedzenie w dniu r. 5. Sprawa: WEN W dniu r. Prezydent Miasta Świnoujście zawiadomił Komendę Wojewódzką Policji w Szczecinie o wszczęciu postępowania w sprawie aktualizacji opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu nieruchomością położoną w obrębie ewidencyjnym, oznaczonej numerem działki o pow. ha 13

14 Zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych nieprawidłowości Wyjaśnienia, protokoły, oświadczenia opcjonalnie (w przypadku zabudowanej budynkiem biurowym oraz budyniem o funkcji transportu. Prezydent Miasta Świnoujście zlecił rzeczoznawcy majątkowemu wykonanie operatu szacunkowego dla potrzeb naliczenia nowej opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu. Zgodnie z art. 156 ust. 1 ugn rzeczoznawca majątkowy sporządza na piśmie opinię o wartości nieruchomości w formie operatu szacunkowego. Rzeczoznawca majątkowy, nr uprawnień sporządził w dniu r. operat szacunkowy, na podstawie którego ustalono nową wysokość opłat rocznych za trwały zarząd. Zgodnie z art. 87 u.g.n. wysokość opłaty rocznej z tytułu trwałego zarządu nieruchomości może być aktualizowana, nie częściej niż raz w roku, jeżeli wartość tej nieruchomości ulegnie zmianie. Zaktualizowaną opłatę roczną ustala się według dotychczasowej stawki procentowej od wartości nieruchomości określonej na dzień aktualizacji opłaty. Aktualizacji opłaty rocznej dokonuje się, z urzędu albo na wniosek jednostki organizacyjnej posiadającej nieruchomość w trwałym zarządzie, na podstawie wartości nieruchomości określonej przez rzeczoznawcę majątkowego. Aktualizacji opłaty rocznej dokonuje się w drodze decyzji właściwego organu. Nowa wysokość opłaty rocznej obowiązuje począwszy od dnia 1 stycznia roku następującego po roku, w którym decyzja stała się ostateczna. Pismem z dnia r. organ zawiadomił strony o zgromadzeniu materiału dowodowego i możliwości zapoznania się i wypowiedzenia co do zebranych dowodów, zgodnie z art k.p.a. Następnie decyzją z dnia r. Prezydent Miasta Świnoujście orzekł o aktualizacji opłaty rocznej za trwały zarząd przedmiotową nieruchomością. Decyzja stała się ostateczna z dniem r. Korespondencję kierowano do stron za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Nieprawidłowości nie stwierdzono nieprawidłowości) Obszar kontroli: Realizacja budżetu w zakresie dochodów i wydatków związanych z gospodarką nieruchomościami, z uwzględnieniem rozdysponowania środków finansowych na prowadzenie gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa. Podstawa prawna Ustalenia, stanowiące podstawę do oceny art. 23 ust. 1 ugn W toku kontroli przekazano informacje dotyczące uzyskiwanych dochodów i wydatków związanych z gospodarowaniem nieruchomościami Skarbu Państwa w latach (do r.). Dochody wykonane: w 2012 r. stanowiły kwotę ,28 zł, (z planowanych ,00 zł) 14

15 w 2013 r. kwotę ,90 zł, (z planowanych ,00 zł) w 2014 r. (do r.) kwotę ,66 zł (z planowanych na rok ,00 zł) Dochody pochodzą głównie z tytułu opłat za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, dokonanych aktualizacji opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste oraz trwały zarząd, sprzedaży oraz dzierżawy składników majątku Skarbu Państwa. Wydatki: w 2012 r. z przyznanej dotacji w wysokości ,00 zł wykorzystano kwotę ,95 zł, w 2013 r. z przyznanej dotacji w wysokości ,00 zł wykorzystano kwotę ,56 zł w 2014 r. (do r.) z przyznanej dotacji w wysokości ,00 zł wykorzystano kwotę 4.709,92 zł. Wydatki ponoszone były na utrzymanie i eksploatację nieruchomości Skarbu Państwa, rozporządzenie mieniem, wycenę nieruchomości związaną z aktualizacją opłat za trwały zarząd i za użytkowanie wieczyste oraz doprowadzenie do zgodności danych ewidencyjnych z księgą wieczystą. Ponadto, w toku kontroli poddano analizie wybraną dokumentację związaną z wydatkami poniesionymi przez Prezydenta Miasta Świnoujście, wykonującego na podstawie ustawowej delegacji zawartej w art. 23 ust. 1 ugn, zadania z zakresu administracji rządowej polegające na gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa. Sprawdzeniu poddano nw. faktury: - Faktura VAT Nr z dnia ; - Faktura VAT Nr z dnia ; - Faktura VAT nr: z dnia ; - Faktura VAT nr: z dnia ; - Faktura VAT nr: z dnia ; - Faktura VAT nr: z dnia ; - Faktura VAT nr: z dnia ; - Faktura VAT Nr z dnia ; - Faktura VAT Nr z dnia ; - Faktura VAT Nr z dnia ; - Faktura VAT z dnia ; - Faktura VAT z dnia ; - Rachunek nr z dnia ; - Rachunek nr z dnia ; - Rachunek nr z dnia ; - Rachunek nr z dnia ; - Faktura VAT Nr z dnia ; - Faktura VAT Nr z dnia ; - Faktura VAT Nr z dnia...; 15

16 Zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych nieprawidłowości Wyjaśnienia, protokoły, oświadczenia opcjonalnie (w przypadku nieprawidłowości) - Rachunek nr z dnia ; - Rachunek nr z dnia...; - Faktura VAT nr: z dnia...; - Faktura VAT nr: z dnia ; - Faktura VAT nr: z dnia...; - Faktura VAT nr: z dnia...; - Faktura VAT nr: z dnia...; - Faktura VAT nr: z dnia...; - Faktura VAT nr: z dnia...; - Faktura VAT nr: z dnia... W wyniku powyższej analizy ustalono, iż środki przyznane na gospodarkę nieruchomościami Skarbu Państwa w związku z wykonywaniem przez Starostę ustawowych obowiązków zostały wydatkowane zgodnie z ich przeznaczeniem. Faktury zostały szczegółowo opisane. W szczególności środki finansowe zostały wydatkowane na: - aktualizacje opłat z tytułu trwałego zarządu, - operaty szacunkowe, - dokumentację geodezyjną, - ogłoszenia prasowe, - prace geodezyjne. Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono Obszar kontroli: Sporządzenie planu wykorzystania zasobu nieruchomości Skarbu Państwa. Podstawa prawna art. 23 ust. 1 pkt 3 i ust. 1d ugn W trakcie czynności kontrolnych ustalono, iż Urząd Miasta Świnoujście dysponował Planem wykorzystania zasobu nieruchomości Skarbu Państwa na lata Poprzedni plan wykorzystania zasobu obejmował lata Obecny plan zawiera: zestawienie powierzchni nieruchomości zasobu oraz nieruchomości Skarbu Państwa oddanych w użytkowanie wieczyste i w trwały zarząd (stan na 31 grudnia 2013 r.), prognozę Ustalenia, stanowiące udostępnienia nieruchomości zasobu oraz nabywania podstawę do oceny nieruchomości do zasobu, prognozę dotyczącą poziomu wydatków związanych z udostępnieniem nieruchomości zasobu oraz nabywaniem nieruchomości do zasobu, prognozę wpływów osiąganych z opłat w tym za użytkowanie wieczyste i trwały zarząd, prognozę dotyczącą aktualizacji opłat z tytułu użytkowania wieczystego oraz trwałego zarządu, program zagospodarowania nieruchomości zasobu oraz plan rozdysponowania nieruchomości zasobu nieruchomości Skarbu Państwa. Zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych 16

17 nieprawidłowości Wyjaśnienia, protokoły, oświadczenia opcjonalnie (w przypadku nieprawidłowości) Zastrzeżenia do projektu wystąpienia pokontrolnego Ocena Nieprawidłowości w badanym zakresie nie stwierdzono Dnia 07 sierpnia 2014 r. kierownik jednostki kontrolującej przekazał kierownikowi jednostki kontrolowanej projekt wystąpienia pokontrolnego wraz z pouczeniem o prawie do zgłoszenia umotywowanych zastrzeżeń (art. 40 ust. 1 ustawy). Zastrzeżenia zostały wniesione w dniu r. Pismem z dnia 12 września 2014 r. kierownik komórki do spraw kontroli zawiadomił kierownika jednostki kontrolowanej, iż w części odrzuca, a w części uwzględnia wniesione zastrzeżenia. Od powyższego odwołania nie wniesiono. Jednostka kontrolująca dokonała oceny skontrolowanej działalności. Stwierdzone wadliwości podzielono na: - nieprawidłowości - działania lub zaniechania, które z punktu widzenia kryteriów kontroli jest nielegalne, niegospodarne, niecelowe lub nierzetelne, a w przypadku kontroli wykonania zadań nieskuteczne, niewydajne lub nieoszczędne, - uchybienia - odstępstwa od stanu pożądanego o charakterze wyłącznie formalnym, nie powodujące następstw dla kontrolowanej działalności, zarówno w aspekcie finansowym, jak i wykonania zadań. W świetle przeprowadzonej kontroli, działalność Prezydenta Miasta Świnoujście, reprezentującego Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami, wykonującego zadanie z zakresu administracji rządowej, oceniam pozytywnie z 2 uchybieniami i 2 nieprawidłowościami. W celu wyeliminowania stwierdzonych nieprawidłowości, zalecam: Zalecenia - bezwzględnie stosować przepisy kodeksu postępowania administracyjnego odnośnie obciążania stron kosztami postępowania; terminów załatwiania spraw. Stosownie do art. 49 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej, w związku z art. 46 ust. 3 tej ustawy, o podjętych działaniach związanych z wykonaniem zaleceń proszę powiadomić kierownika jednostki kontrolującej w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia. POUCZENIE Od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze (art. 48 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej). PODPIS 17

18 KIEROWNIK JEDNOSTKI KONTROLUJĄCEJ 18