NIEPEŁNOSPRAWNY W SIECI

Transkrypt

1 NIEPEŁNOSPRAWNY W SIECI Badanie przeprowadzone na zlecenie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w ramach projektu INFOSTART badania dla przyjaznej administracji realizowanego w zakresie Działania 1.4 SPO RZL schemat b).

2 2 Jak badaliśmy?

3 Jak badaliśmy? BADANIE JAKOŚCIOWE 4 GRUPY DYSKUSYJNE BADANIE Z OSOBAMI NIEPEŁNOSPRAWNYMI 1600 WYWIADÓW Z UŻYTKOWNIKAMI INTERNETU 400 WYWIADÓW Z NIEKORZYTAJĄCYMI Z INTERNETU BADANIE OTOCZENIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH 1600 WYWIADÓW: SAMORZĄDY, NGO, INSTYTUCJE RYNKU PRACY, PRACODAWCY Z OTWARTEGO I CHRONIONEGO RYNKU PRACY EKSPERTYZA DOSTOSOWANIA INTERNETU DO POTRZEB OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH MEDIARUN GROUP 3

4 Jak badaliśmy? BADANIE Z OSOBAMI NIEPEŁNOSPRAWNYMI OGÓŁEM N=2000 NIEPEŁNOSPRAWNI RUCHOWO N=499 NIEPEŁNOSPRAWNI SŁUCHOWO N=488 NIEPEŁNOSPRAWNI WZROKOWO N=502 NIEPEŁNOSPRAWNI INTELEKTUALNIE N=511 KORZYSTAJĄCY Z INTERNETU N=400 KORZYSTAJĄCY Z INTERNETU N=400 KORZYSTAJĄCY Z INTERNETU N=400 KORZYSTAJĄCY Z INTERNETU N=400 NIEKORZYSTAJĄCY Z INTERNETU N=99 NIEKORZYSTAJĄCY Z INTERNETU N=88 NIEKORZYSTAJĄCY Z INTERNETU N=102 NIEKORZYSTAJĄCY Z INTERNETU N=111 4

5 Dlaczego badaliśmy? 5

6 Dlaczego badaliśmy? Rosnąca popularność Internetu idzie w parze z rozwojem tego medium. Dziś Internet w niczym nie przypomina pierwszych przeglądarek z lat 80 i 90, wykorzystywanych głównie w celach naukowych. E - mail E-banking E-shopping E-learning E-commerce E-life Internet przyczynił się do zrewolucjonizowania szeregu dziedzin życia i rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Internet umożliwia nie tylko eksplorację i wymianę informacji, lecz partycypację w obszarach tradycyjnie dostępnych tylko poprzez bezpośredni kontakt. 6

7 Dlaczego badaliśmy? Niepełnosprawni Z orzeczeniem Niepełnosprawność ruchowa Niepełnosprawność wzrokowa O znacznym stopniu upośledzenia Niepełnosprawność słuchowa Źródło: GUS. Stan zdrowia ludności Polski 2004

8 Dlaczego badaliśmy? To, co dla osób zdrowych jest naturalne i proste dla cierpiących na schorzenia narządów ruchu, słuchu czy wzroku jest często barierą nie do przejścia. Komunikowanie się z innymi na odległość Ruchowa (N=99) 64% 23% 9% 4% Wzrokowa (N=102) 59% 35% 5% 1% Słuchowa (N=88) 30% 40% 21% 9% Intelektualna (N=111) 39% 39% 16% 6% Korzystanie z usług bankowych Ruchowa (N=99) 34% 42% 19% 6% Wzrokowa (N=102) 42% 36% 20% 2% Słuchowa (N=88) 23% 37% 27% 13% Intelektualna (N=111) 13% 31% 45% 11% Łatwe Sprawia trudność Jest niemożliwe do samodzielnego wykonania Nie wiem 8

9 Dlaczego badaliśmy? Szukanie informacji o możliwościach pracy Ruchowa (N=99) 26% 28% 38% 8% Wzrokowa (N=102) 26% 45% 24% 5% Słuchowa (N=88) 14% 42% 29% 15% Intelektualna (N=111) 8% 35% 45% 12% Robienie zakupów Ruchowa (N=99) 32% 38% 26% 4% Wzrokowa (N=102) 46% 27% 19% 8% Słuchowa (N=88) 42% 27% 21% 10% Intelektualna (N=111) 35% 36% 23% 7% Łatwe Sprawia trudność Jest niemożliwe do samodzielnego wykonania Nie wiem 9

10 Dlaczego badaliśmy? Szukanie różnych potrzebnych informacji np. o sprzęcie rehabilitacyjnym, leczeniu Ruchowa (N=99) 26% 36% 31% 7% Wzrokowa (N=102) 32% 45% 18% 4% Słuchowa (N=88) 21% 33% 33% 13% Intelektualna (N=111) 13% 40% 37% 10% Załatwianie spraw urzędowych Ruchowa (N=99) 21% 36% 37% 6% Wzrokowa (N=102) 29% 44% 25% 3% Słuchowa (N=88) 20% 36% 34% 11% Intelektualna (N=111) 12% 33% 49% 7% Łatwe Sprawia trudność Jest niemożliwe do samodzielnego wykonania Nie wiem 10

11 Dlaczego badaliśmy? Jakie znaczenie ma Internet, dla osób które z racji swojej niepełnosprawności mają ograniczona możliwość uczestnictwa w życiu społecznym? Czy Internet może poprawić jakość ich życia i sprawić, iż problemy z którymi na co dzień się borykają staną się mniej uciążliwe? Czy Internet jest, i co ważniejsze, czy może być dla nich szansą na normalne życie? Czy zasoby i możliwości Internetu są w takim samym stopniu dostępne dla osób niepełnosprawnych jak dla osób zdrowych? Jak zmieniać Internet by rzeczywiście stał on się medium w pełni demokratycznym? 11

12 Dlaczego badaliśmy? Odpowiedź na te wszystkie pytania uzyskamy analizując.. Opinie osób niepełnosprawnych o Internecie Sposób korzystania z Internetu przez osoby niepełnosprawne Trudności z jakimi osoby niepełnosprawne borykają się korzystając z Internetu 12

13 Internet w świetle problemów niepełnosprawnych 13

14 Internet w świetle problemów osób niepełnosprawnych Internet przyczynia się do poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych. AKTYWNOSĆ ŚRODOWISK NIEPEŁNOSPRAWNYCH W SIECI OPINIE NIEPEŁNOSPRAWNYCH O INTERNECIE Osoby niepełnosprawne: Cenią egalitaryzm i wszechstronność Internetu Podkreślają, iż Internet zmniejsza nierówności i pozwala wszystkim na równą partycypację we współczesnym świecie Cenią Internet za to, iż pozwala zawierać znajomości, zarabiać pieniądze, korzystać z usług banków, biur podróży itp, gwarantuje nieskończony dostęp do informacji i rozrywki 14

15 Internet w świetle problemów osób niepełnosprawnych Internet umożliwia wszystkim równy dostęp do wiedzy W Internecie zawsze można znaleźć coś zabawnego, emocjonującego Internet to świat prawdziwej wolności, robię co chcę, gadam z kim chcę i o czym chcę W odróżnieniu od telewizji, w Internecie ja o wszystkim decyduję-i to lubię W Internecie znalazłem wiele dobrych porad dla siebie Dzięki Internetowi powstaną nowe miejsca pracy Dzięki Internetowi nawiązałem wiele interesujących znajomości Gdy się nudzę, to Internet jest dla mnie najlepszą rozrywką Internet spowoduje, że zmniejszą się nierówności między ludźmi 77% 70% 76% 66% 70% 71% 73% 65% 69% 62% 77% 66% 63% 69% 74% 59% 64% 60% 70% 54% 54% 64% 71% 56% 57% 59% 60% 45% 56% 52% 63% 44% 49% 49% 54% 39% wzrokowa słuchowa ruchowa intelektualna 15

16 Internet w świetle problemów osób niepełnosprawnych Dostęp do Internetu stanowi nieporównywalnie większą wartość dla osób niepełnosprawnych, niż dla tych którzy nie mają większych problemów ze zdrowiem. 5 4,5 CAŁKOWICIE SIĘ ZGADZAM 4 3,5 3 2,5 2 Osoby zdrowe n. ruchowa n. wzrokowa n. słuchowa n. intelektualna 1,5 1 CAŁKOWICIE SIĘ NIE ZGADZAM W Internecie zaw sze można znaleźć coś zabaw nego, emocjonującego Internet umożliw ia w szystkim rów ny dostęp do wiedzy Internet to św iat praw dziw ej w olności, robię co chcę, gadam z kim chcę i o czym chcę W Internecie znalazłem w iele dobrych porad dla siebie Gdy się nudzę, to Internet jest dla mnie najlepszą rozryw ką Dzięki Internetow i pow staną now e miejsca pracy Dzięki Internetow i naw iązałem wiele interesujących znajomości Gdy czegoś nie w iem, najpierw szukam odpow iedzi w Internecie Internet spow oduje, że zmniejszą się nierów ności między ludźmi Bez Internetu nie w iedziałbym, co dzieje się w Polsce i na św iecie 16

17 Internet w świetle problemów osób niepełnosprawnych Dla mnie, osoby niepełnosprawnej najważniejsza jest w życiu niezależność, to jest chyba podstawowa rzecz i dzięki komputerowi i internetowi mogę być niezależny. Niepełnosprawni ruchowo Ja już jestem na tym etapie, że komputer jest dla mnie jak ręka. Bez komputera, nawet bym tu nie przyjechał. Ta ścieżka dostępu jaki autobus, gdzie, o której, ile dojścia - czy 500, czy 600 czy 1000 metrów - to jest już taki system operacyjny życia, znajdowanie ścieżek dostępu do punktów, które są zasięgu. Jest to bardzo pożyteczna sprawa. Niepełnosprawni ruchowo Nie można komukolwiek w kraju demokratycznym odcinać ścieżki dostępu do normalnego życia. Nawet jak by on nie ruszał tylko palcem, ale on ma prawo pojechać w dane miejsce i załatwić tę sprawę. On jest wolnym człowiekiem. Informatyka, komputer, Internet może mu w tym momencie pomóc. Niepełnosprawni ruchowo Niestety na komputer nie mamy dofinansowania. W opinii decydentów nie jest to sprzęt dla głuchych mimo że komputer jak żaden inny sprzęt znosi bariery komunikacyjne. Na faks otrzymamy dofinansowanie, a na komputer nie. Głuchoniemi 17

18 Internet w świetle problemów osób niepełnosprawnych Dla wielu osób niepełnosprawnych Internet jest bez wątpienia swego rodzaju jedynym oknem na świat. 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 68% 68% 69% 63% 63% 60% 65% 61% 58% 53% 50% 52% 53% 60% 57% 55% 49% 62% 52% 50% 45% 53% 46% 45% 48% 44% 38% 30% 28% 20% 10% słuchow a ruchow a wzrokowa intelektualna 0% Internet łamie bariery, jakie stwarza niepełnosprawność Dzięki Internetowi otworzy ły się przede mną nowe perspekty wy i możliwości Dzięki Internetowi moje ży cie jest lepsze Internet jest niezastąpiony m kanałem kontaktu z drugim człowiekiem Dzięki Internetowi moja niepełnosprawność jest mniej uciążliwa Komputer jest dla mnie sprzętem pierwszej potrzeby Internet sprawia, iż mogę normalnie ży ć Internet to coś bez czego nie wy obrażam sobie ży cia 18

19 Internet w świetle problemów osób niepełnosprawnych Potrzebę korzystania z komputera i Internetu wśród osób niepełnosprawnych doskonale ilustruje stworzony przez nas INDEX NIEZBĘDNOŚCI KOMPUTERA I INTERNETU. Pokazuje on, iż oba narzędzia stanowią dobra pierwszej potrzeby dla ogromnej części osób niepełnosprawnych. ruchowa słuchowa wzrokowa intelektualna komputer jest dla mnie sprzętem pierwszej potrzeby 62% 50% 52% 45% Internet sprawia, iż mogę normalnie żyć 53% 53% 46% 45% Internet to coś, bez czego nie wyobrażam sobie normalnego życia 48% 48% 38% 28% INDEX NIEZBĘDNOŚCI KOMPUTERA I INTERNETU 54% 50% 45% 39% 19

20 Korzystanie z komputera i Internetu 20

21 Korzystanie z komputera i Internetu Komputer i Internet, wbrew istniejącym potrzebom, dla wielu niepełnosprawnych wciąż pozostają jednak dobrem luksusowym, na które nie wszyscy mogą sobie pozwolić. POSIADANIE KOMPUTERA - KORZYSTAJĄCY Z INTERNETU Ruchowa (N=400) Wzrokowa (N=400) Słuchowa (N=400) Intelektualna (N=400) 78% 77% 75% 71% 22% 23% 24% 29% POSIADANIE KOMPUTERA - NIEKORZYSTAJĄCY Z INTERNETU Ruchowa (N=99) 27% 71% Wzrokowa (N=102) 36% 63% Słuchowa (N=88) 27% 71% Intelektualna (N=111) 34% 64% POSIADA KOMPUTER NIE POSIADA KOMPUTERA ODMOWA 21

22 Korzystanie z komputera i Internetu ZE WZGLĘDU NA WIELKOŚĆ MIEJSCOWOŚCI ZAMIESZKANIA 100% 80% 60% 59% 67% 59% 62% 80% 90% 92% 79% 77% 81% 80% 75% 74% 61% 83% 75% 84% 98% 95% 87% 40% 20% 0% Wieś Miasto do 50 tys Miasto tys Miasto 100 tys do 500 tys Miasto powyżej 500 tys ZE WZGLĘDU NA DOCHÓD GOSPODARSTWA DOMOWEGO 100% 80% 60% 40% 31% 52% 41% 62% 54% 69% 79% 78% 72% 73% 75% 76% 98% 90% 94% 100% 95% 80% 71% 96% 20% 0% do 900 PLN od 901 do 1250 PLN od 1251 do 2000 PLN od 2001 do 3000 PLN ponad 3000 PLN intelelektualna ruchowa słuchowa wzrokowa 22

23 Korzystanie z komputera i Internetu Należy mocno podkreślić, iż osoby niepełnosprawne niekorzystające z komputera oraz Internetu nie odrzucają tych narzędzi z braku potrzeby jako takiej. Wręcz przeciwnie, często chcą one zmienić ten stan rzeczy. Czy chciał(a)by Pan(i) nauczyć się korzystać z komputera? Ruchowa (N=72) 30% 22% 13% 25% 9% Wzrokowa (N=74) 32% 31% 22% 5% 10% Słuchowa N=65) 17% 24% 23% 16% 20% Intelektualna (N=75) 12% 26% 17% 27% 18% Czy chciał(a)by Pan(i) nauczyć się korzystać z Intermetu? Ruchowa (N=99) 41% 20% 12% 17% 10% Wzrokowa (N=102) 34% 33% 15% 7% 10% Słuchowa (N=88) 34% 18% 23% 10% 15% Intelektualna (N=111) 17% 26% 18% 20% 17% [4] Zdecydowanie tak [3] Raczej tak [2] Raczej nie [1] Zdecydowanie nie Nie wiem 23

24 Korzystanie z komputera i Internetu Niestety, oprócz braku wsparcia i pomocy ze strony osób doświadczonych w obsłudze tych narzędzi, czy braku dostępu do nich, osoby niepełnosprawne chcące korzystać z komputera często napotykają na poważane bariery finansowe. 5 4,5 ZGADZAM SIĘ CAŁKOWICIE 4 3,5 3 2,5 2 Ruchowa (N=72) Wzrokowa (N=74) Słuchowa (N=65) Intelektualna (N=75) 1,5 1 CAŁKOWICIE SIĘ NIE ZGADZAM Komputer jest mi do niczego nie potrzebny Korzystanie z komputera jest niemożliwe ze względu na moją niepełnosprawność Nie stać mnie na komputer Nie stać mnie na sprzęt i oprogramowanie umożliwiające korzystanie z komputera Nie ma mnie kto nauczyć korzystać z komputera Wiem, że na pewno się nie nauczę korzystania z komputera Komputer to coś dla ludzi młodych 24

25 Korzystanie z komputera i Internetu Osoby niepełnosprawne nie mogą również liczyć na pomoc z budżetu państwa, gdyż przepisy nie przewidują refundacji kosztów zakupu komputera i dostępu do Internetu. KORZYSTAJĄCY Z INTERNETU NIEKORZYSTAJĄCY Z INTERNETU 25 komputer, laptop internet, dostęp do internetu sprzęt rehabilitacyjny samochód, skuter zakup leków aparat słuchowy leczenie wózek oprogramowanie komputera wyjazdy rehabilitacyjne przystosowanie domu 23% 19% 21% 15% 13% 22% 7% 10% 12% 13% 13% 9% 14% 0% 0% 0% 8% 14% 7% 5% 2% 2% 1% 1% 15% 11% 5% 5% 5% 4% 11% 15% 5% 2% 2% 32% 31% 35% 35% 28% 50% 54% 55% komputer, laptop internet, dostęp do internetu sprzęt rehabilitacyjny leczenie zakup leków wózek pomoc finansowa wyjazdy rehabilitacyjne przystosowanie domu samochód, skuter sprzęt gospodarstwa domowego 43% 30% 50% 34% 24% 26% 11% 14% 24% 17% 20% 12% 17% 21% 17% 11% 10% 7% 12% 25% 32% 0% 2% 1% 8% 8% 8% 7% 11% 2% 6% 11% 13% 3% 7% 2% 13% 11% 9% 9% 9% 5% 4% 6%

26 Korzystanie z komputera i Internetu Osoby niepełnosprawne, podobnie jak zdrowi internauci najczęściej korzystają z sieci w domach. Znacznie rzadziej jednak, porównaniu z ogółem populacji, korzystają z Internetu w pracy i szkołach. Miejsca te zastępują im kluby, czy ośrodki pomocy dla niepełnosprawnych. NAJCZĘSTSZE MIEJSCE KORZYSTANIA Z KOMPUTERA 62% 62% 61% 56% 52% 47% Ruchowa (N=400) Wzrokowa (N=400) Słuchowa (N=400) Intelektualna (N=400) Kończyny górne (N=94) Kończyny dolne (N=306) 28% 12% 12% 9% 9% 10% 9% 9% 6% 7% 3% 3% 3% 4% 4% 0% 6% 2% 3% 2% 2% 2% 19% 15% 15% 15% 15% w domu w pracy w szkole/na uczelni u znajomych/ rodziny w kafejce internetowej w klubie/ ośrodku/świetlicy 26

27 Korzystanie z komputera i Internetu Choć Internet jest niezwykle ważny dla osób niepełnosprawnych i w wielu podstawowych obszarach ułatwia im codzienne życie, to jednak nie wykorzystują go one tak intensywnie jak osoby zdrowe. CZĘSTOTLIWOŚĆ CZYNNOŚCI ON LINE CZĘSTOTLIWOŚĆ KORZYSTANIA Z INTERNETU OGÓŁ POPULACJI (Megapanel PBI/Gemius, XI '05) 53% 24% 13% 7% 3% Ruchowa (N=400) 45% 23% 9% 11% 5% 2% 3% Wzrokowa (N=400) 25% 22% 12% 18% 7% 6% 8% Słuchowa (N=400) 22% 36% 10% 12% 7% 4% 5% Intelektualna (N=400) 17% 26% 21% 16% 10% 4% 4% Kończyny górne (N=94) 41% 21% 11% 11% 8% 2% 6% Kończyny dolne (N=306) 47% 24% 8% 11% 4% 3% 2% Codziennie Kilka razy w tygodniu Raz w tygodniu Kilka razy w miesiącu Raz w miesiącu Raz na 3 miesiące Rzadziej Nie wiem/ Trudno powiedzieć 27

28 Korzystanie z komputera i Internetu STOPIEŃ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI 72% 66% 66% 61% 58% 53% 51% 54% 48% 43% 37% 41% PŁEĆ 70% 67% 59% 58% 49% 52% 42% 35% znaczny umiarkowany lekki Kobieta Mężczyzna WIEK MIEJSCE ZAMIESZKANIA 78% 70% 39% 38% 70% 55% 58% 60% 69% 67% 66% 60% 53% 51% 52% 43% 45% 44% 44% 44% 38% 35% 32% 33% 81% 74% 67% 49% 89% 81% 53% 49% Wieś Miasto do 50 tys intelelektualna ruchowa słuchowa wzrokowa Miasto tys, Miasto 100 tys do 500 tys, Miasto powyżej 500 tys, 28

29 Korzystanie z komputera i Internetu 96% 89% 85% 79% 77% 93% 81% 84% 80% Osoby niepełnosprawne rzadziej niż ogół populacji korzystają z możliwości Internetu. Znaczącym wyjątkiem są komunikatory Internetowe. 69% 68% 70% 68% 63% 59% 59% 61% 50% 60% 43% 42% 70% 59% 60% 39% 58% 53% 39% 40% 33% 52% 49% 44% 36% 41% 40% 34% 25% 25% 16% przeglądanie stron WWW korzystanie z portali ogólnych korzystanie z komunikatorów internetowych grania w gry komputerowe korzystania z ściąganie programów, plików, gier, filmów, muzyki, dzwonków udział w grupach dyskusyjnych, czatach słuchania radia OGÓŁ INTERNAUTÓW (PENTOR VI-VIII '05, N=1427) Wzrokowa (N=400) Intelektualna (N=400) Ruchowa (N=400) Słuchowa (N=400) 29

30 Korzystanie z komputera i Internetu Problematyczne jest również załatwianie konkretnych spraw przez Internet. W szczególności dotyczy to osób z chorobami narządu wzroku, słuchu oraz z niepełnosprawnością intelektualną. 63% 57% 47% 32% 34% 26% 20% 13% 33% 34% 32% 33% 30% 24% 23% 23% 19% 18% 20% 14% 13% 15% 17% 29% 25% 21% 17% 18% 15% 13% 8% 8% korzystanie ze słowników i encyklopedii szukanie danych teleadresowych kupowanie przez Internet pobieranie wniosków i dokumentów potrzebnych przy załatwianiu spraw urzędowych szukanie pracy wysyłanie różnych wniosków, dokumentów, rejestracja, załatwianie spraw urzędowych korzystanie z usług bankowych OGÓŁEM (DIAGNOZA SPOŁECZNA 2005) Wzrokowa (N=400) Intelektualna (N=400) Ruchowa (N=400) Słuchowa (N=400) 30

31 Internet dla niepełnosprawnych 31

32 Internet dla niepełnosprawnych Wbrew oczekiwaniom, osoby niepełnosprawne relatywnie rzadko poszukują pomocy i wsparcia na specjalnych portalach przeznaczonych dla niepełnosprawnych. Przyczyna tego jest bardzo prozaiczna jest nią brak wiedzy, że takie strony istnieją. Częściej na takie portale zaglądają osoby w wieku lat z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności oraz osoby intensywnie korzystające z Internetu. ODSETEK ODWIEDZAJĄCYCH STRONY DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH Ruchowa (N=400) 40% 59% Wzrokowa (N=400) 30% 70% Słuchowa (N=400) 31% 67% Intelektualna (N=400) 22% 78% Kończyny górne (N=94) 39% 60% Kończyny dolne (N=306) 40% 58% ODWIEDZA STRONY DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH NIE ODWIEDZA STRON DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH Nie wiem 32

33 Internet dla niepełnosprawnych Osoby niepełnosprawne poszukują w Internecie przede wszystkim informacji na temat: Rehabilitacji, sprzętu rehabilitacyjnego Subwencji i dofinansowań Zasiłków dla osób niepełnosprawnych Przepisów prawnych Organizacji i stowarzyszeń Imprez, spotkań Edukacji i kształcenia Niestety znalezienie potrzebnych informacji bardzo często nie jest jednak łatwe. 33

34 Internet dla niepełnosprawnych Trudności sprawia przede wszystkim znalezienie informacji o charakterze instytucjonalnym: 4 BARDZO ŁATWE Czy łatwe, czy trudne było znalezienie informacji dotyczących ŚREDNIE 3,5 3 2,5 2 Ruchowa (N=400) Słuchowa (N=400) Wzrokowa (N=400) Intelektualna (N=400) 1,5 1 BARDZO TRUDNE Kultury Organizacji Sportu Imprez, spotkań Rehabilitacji Przepisów Leczenia, Edukacji Zasiłków Podatków Subwencji Pomocy i opieki Pracy 34

35 Internet dla niepełnosprawnych W konsekwencji osoby niepełnosprawne bardzo pozytywnie odnoszą się do idei stworzenia portalu dla niepełnosprawnych gromadzącego informacje z różnych jednostek administracji centralnej i samorządowej. W portalu znajdowałyby się aktualne interpretacje przepisów prawnych, porady i formularze w formie on - line. Portal byłby także aktywnym forum pośrednictwa pracy. Umożliwiałby bezpośredni kontakt z potencjalnym pracodawcą, zamieszczenie swojej oferty pracy w formie multimedialnej oraz uzyskanie porad on - line. CZY POWINIEN POWSTAĆ TAKI PORTAL? Ruchowa (N=400) 64% 28% 0% Wzrokowa (N=400) 59% 34% 1% Słuchowa (N=400) 53% 37% 1% Intelektualna (N=400) 50% 32% 2% [4] Zdecydowanie tak [3] Raczej tak [2] Raczej nie [1] Zdecydowanie nie Nie wiem 35

36 Internet dla niepełnosprawnych Osoby niepełnosprawne wolałyby jednak by powstały oddzielne portale dla różnych grup niepełnosprawnych. JEDEN PORTAL DLA WSZYSTKICH NIEPEŁNOSPRAWNYCH OSOBNE PORTALE Ruchowa (N=400) 34% 47% 6% 12% Wzrokowa (N=400) 32% 43% 10% 15% Słuchowa (N=400) 32% 48% 7% 13% Intelektualna (N=400) 33% 35% 6% 26% 36

37 Internet dla niepełnosprawnych Z drugiej strony należy podkreślić, iż idea powstania specjalnego portalu dla niepełnosprawnych znajduje akceptację również wśród otoczenia osób niepełnosprawnych. Jednostki samorządu terytorialnego (N=425) 18% 32% 34% 10% 7% Ośrodki Pomocy Społecznej (N=313) 14% 32% 37% 11% 6% Centra Pomocy Rodzinie (N=112) 28% 33% 24% 5% 9% 1% Instytucje rynku pracy (N=75) 5% 39% 44% 9% 3% Organizacje pozarządowe (N=69) 32% 42% 13% 6% 7% Pracodawcy z chronionego rynku pracy (N=298) 18% 42% 19% 6% 15% Pracodawcy z otwartego rynku pracy (N=680) 1% 6% 15% 14% 64% [5] Bardzo często [4] Dość często [3] Raczej rzadko [2] Bardzo rzadko [1] Nigdy Trudno powiedzieć 37

38 Internet dla niepełnosprawnych Zdaniem badanych organizacji i firm istnieje potrzeba stworzenia portalu dedykowanego osobom niepełnosprawnym. Jednostki samorządu terytorialnego (N=450) 78% 20% Ośrodki Pomocy Społecznej (N=331) 77% 21% Centra Pomocy Rodzinie (N=119) 80% 17% Instytucje rynku pracy (N=75) 71% 29% Organizacje pozarządowe (N=75) 84% 15% Pracodawcy z chronionego rynku pracy (N=302) 66% 27% Pracodawcy z otwartego rynku pracy (N=701) 64% 28% [4] Zdecydowanie tak [3] Raczej tak [2] Raczej nie [1] Zdecydowanie nie Nie wiem / Trudno powiedzieć 38

39 Internet dla niepełnosprawnych Organizacje i firmy byłyby zainteresowane umieszczeniem na takim portalu informacji o swojej działalności. Jednostki samorządu terytorialnego (N=450) Ośrodki Pomocy Społecznej (N=331) 34% 31% 39% 39% Centra Pomocy Rodzinie (N=119) 42% 40% Instytucje rynku pracy (N=75) 21% 56% Organizacje pozarządowe (N=75) 60% 27% Pracodawcy z chronionego rynku pracy (N=302) 27% 36% Pracodawcy z otwartego rynku pracy (N=701) 12% 30% [4] Zdecydowanie tak [3] Raczej tak [2] Raczej nie [1] Zdecydowanie nie Nie wiem / Trudno powiedzieć 39

40 Internet dla niepełnosprawnych Organizacje i firmy byłyby również zainteresowane usługą interaktywnego pośrednictwa pracy oferowaną przez portal. Jednostki samorządu terytorialnego (N=450) Ośrodki Pomocy Społecznej (N=331) Centra Pomocy Rodzinie (N=119) 19% 17% 24% 33% 36% 25% Instytucje rynku pracy (N=75) 21% 45% Organizacje pozarządowe (N=75) 29% 41% Pracodawcy z chronionego rynku pracy (N=302) 22% 37% Pracodawcy z otwartego rynku pracy (N=701) 12% 32% [4] Zdecydowanie tak [3] Raczej tak [2] Raczej nie [1] Zdecydowanie nie Nie wiem / Trudno powiedzieć 40

41 41 Trudny Internet

42 Trudny Internet Oceniając przystosowanie Internetu do potrzeb osób niepełnosprawnych nie należy zapominać o tym, iż postrzeganie trudności pracy w Internecie jest przede wszystkim pochodną rodzaju i stopnia upośledzenia. Inaczej, bardzo łatwo możemy wpaść w pułapkę nadmiernego optymizmu. W większości bowiem osoby niepełnosprawne nie napotykają na znaczące problemy i korzystają z Internetu w taki sam sposób jak osoby zdrowe. Dopiero wgląd w problemy mniejszości, przede wszystkim osób niewidzących i głuchoniemych od urodzenia, pozwala ocenić jak bardzo niedemokratycznym narzędziem jest Internet i jak wiele jest jeszcze do zrobienia w tym względzie (co dalej szczegółowo omawiamy). 42

43 Trudny Internet Najtrudniej z Internetu korzysta się osobom niewidomych oraz niepełnosprawnym intelektualnie. 4 BARDZO ŁATWE OCENA TRUDNOŚCI ZADAŃ W INTERNECIE PORÓWNANIE 3,5 3 2,5 2 Ruchowa (N=400) Wzrokowa (N=400) Słuchowa (N=400) Intelektualna (N=400) Kończyny górne (N=94) Kończyny dolne (N=306) 1,5 1 BARDZO TRUDNE Przeglądanie stron Korzystanie z portali Granie w gry Korzystanie z Korzystanie z komunikatorów Szukanie informacji Udział w grupach, czatach Ściąganie programów, plików, gier, 43

44 Trudny Internet Wśród niewidomych trudności wiążą się ze stopniem niepełnosprawności. OCENA TRUDNOŚCI ZADAŃ NIEPEŁNOSPRAWNI WZROKOWO ZE WZGLĘDU NA STOPIEŃ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI 4 BARDZO ŁATWE 3,5 3 2,5 Ogółem znaczny umiarkowany lekki 2 1,5 1 BARDZO TRUDNE Przeglądanie stron Korzystanie z portali Szukanie nformacji Ściąganie programów Korzystanie z Udział w grupach, czatach, Korzystanie z komunikatorów Granie w gry 44

45 Trudny Internet Ale zdrowi w ogóle nie myślą o niepełnosprawnych. Posadzić gościa na wózek, zasłonić mu oczy, jeszcze niech nie słyszy, i niech sobie wszystko załatwi. Wszyscy patrzą jak na kosmonautę. Skąd się pan urwał? Przecież ten świat to sami zdrowi są. To jest właśnie problem, że o niepełnosprawnych się nie myśli. I tak też jest z internetem. Niepełnosprawni ruchowo 45

46 Trudny Internet Gdyby konstruktorzy stron przestrzegali takich ogólnych prostych prawideł na pewno byłoby nam łatwiej. Prawda jest taka, że im bardziej są przekombinowane jakieś rozwiązania, im bardziej odbiegają od standardu tym trudniej jest je programom dla osób niewidzących interpretować. Ładnie wygląda, a jest niemożliwe do przejścia. Większość stron powinna być robiona z myślą nie tylko o niewidomych, ale z różnymi innymi niepełnosprawnościami też. Niewidomi Po pierwsze my jesteśmy osobami niepełnosprawnymi i nie wszystko w Internecie będzie dla nas dostępne, po drugie żaden Internet, żaden administrator niestety nie będzie się przystosowywał do osoby niepełnosprawnej. Ja się z tym nie zgadzam, ale niestety tak jest no i jeszcze sprzęt dla niewidomych jest okropnie drogi. Niewidomi Ale rzeczywistość jest taka, że to my jesteśmy osobami niepełnosprawnymi i to my się powinniśmy dostosowywać. Ludzie mają bardzo dużo obojętności w sobie. Niewidomi Skomplikowana i nieprzejrzysta konstrukcja stron!!!! 46

47 Trudny Internet Osoby niesłyszące szczególnie zwracają uwagę na ilustracje, na stronę graficzną, na zdjęcia, na przykład jak są zdjęcia, wolą oglądać zdjęcia niż czytać tekst. Lepiej więcej zdjęć i krótszy tekst. Głuchoniemi Dla głuchego informacje muszą być po prostu bardzo normalne - prosty, potoczny język i najlepiej od razu tłumaczymy na język migowy. Język Polski dla głuchych to język obcy - u różnych głuchych różnie jest z jego znajomością. Z naszej perspektywy idealne byłoby trzy wersje strony - normalna, uproszczona - łatwiejsza oraz miganie treści. Głuchoniemi Czytanie tekstów i zrozumienie informacji!!!!! 47

48 Podsumowując.. Osoby niepełnosprawne bardzo potrzebują komputera i Internetu. Narzędzia te ułatwiają im radzenie sobie niepełnosprawnością. Osoby niepełnosprawne nie w pełni wykorzystują jednak możliwości Internetu. Korzystają z niego rzadziej i w mniejszym zakresie niż zdrowi Internauci. Osoby niepełnosprawne mogłyby z Internetu znacznie czerpać znacznie więcej wiedzy, ułatwiającej im życie z niepełnosprawnością. Niestety Internet dla wielu niepełnosprawnych jest niedostępny i nie jest to tylko za sprawą barier finansowych. Internet w Polsce nie jest w pełni medium demokratycznym, lecz małym kosztem można to stopniowo zmieniać. 48