WYNIKI DOŚWIADCZEŃ PDO (Porejestrowe Doświadczenia Odmianowe)

Transkrypt

1 Charakterystyka doświadczeń WYNIKI DOŚWIADCZEŃ PDO (Porejestrowe Doświadczenia Odmianowe) W sezonie wegetacyjnym 2015/2016 doświadczenia PDO prowadzone były w: Stacji Doświadczalnej Oceny Odmian w Głubczycach, Opolskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Łosiowie, Hodowli Roślin Smolice Odział w Bąkowie, Gospodarstwie Rolno Nasiennym Pagro w Pągowie. Doświadczenia PDO z ziemniakami prowadzono tylko w Hodowli Ziemniaka Zamarte Oddział Stare Olesno. Doświadczenia te prowadzone są pod nadzorem i według metodyki Centralnego Ośrodka Badań Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej (COBORU). W województwie opolskim doświadczenia PDO koordynuje Wojewódzki Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (przewodniczący WZPDO dr inż. Kazimierz Pyziak, Dyrektor SDOO Głubczyce Krzysztof Gawęcki). W sezonie 2015/2016 na polu doświadczalnym OODR w Łosiowie prowadzono następujące doświadczenia PDO: na 1 poziomie agrotechniki w 4 powtórzeniach: pszenica ozima S na stanowisku po pszenicy ozimej, soja, na 1 poziomie agrotechniki w 3 powtórzeniach: rzepak ozimy, owies, na 2 poziomach agrotechniki w 2 powtórzeniach: pszenica ozima K na stanowisku po rzepaku ozimym, jęczmień ozimy, żyto ozime, pszenżyto ozime, pszenica jara, jęczmień jary. Charakterystyka poziomów agrotechniki a 1 (przeciętny) niższy poziom nawożenia azotem, bez stosowania regulatorów wzrostu, fungicydów i mikronawozów a 2 (intensywny) wyższy o 40 kg/ha poziom nawożenia azotem w stosunku do poziomu a 1, z zastosowaniem regulatorów wzrostu, fungicydów i mikronawozów Doświadczenie PDO z jednym poziomem agrotechniki stosuje się: a) w pszenicy ozimej na stanowisku po pszenicy ozimej - poziom a 2 (intensywny) b) w owsie i soi - poziom a 1 (przeciętny) c) w rzepaku ozimym poziom a2 (intensywny) bez ochrony fungicydowej.

2 Cel prowadzenia doświadczeń PDO Celem prowadzenia doświadczeń PDO jest sprawdzenie wartości gospodarczej badanych odmian roślin uprawnych oraz ich przydatności do uprawy w danym rejonie. Odmiany te cechuje wysokie i wierne plonowanie, mniejsze niż przeciętnie wyleganie oraz słabsze porażanie przez choroby. Aktualizacja list dokonywana jest corocznie: wiosną dla zbóż jarych, soi i ziemniaka, a po żniwach dla zbóż ozimych i rzepaku ozimego. Ważniejsze informacje ogólne o doświadczeniach i wynikach: odmiany wzorcowe ustalane są przez COBORU, dobór pozostałych odmian ustala Wojewódzki Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego, na podstawie Doboru odmian wyznaczonego na dany rok przez COBORU, powierzchnia poletka odmianowego w Łosiowie wynosi 20 m 2, plony zebrane z poletek przeliczone zostały na standardową wilgotność, która dla zbóż i soi wynosi 14%, a dla rzepaku 9%, próbki ziarna pobrane w czasie żniw zostały zbadane w Laboratorium OODR w Łosiowie, w oparciu o poniższe normy: Tabela 1 Wyszczególnienie Norma Parametry ARR w skupie 2009r. Białko ogólne PN 75/A powyżej 11,5 % s.m. Ilość glutenu PN 77/A powyżej 26 % Gęstość ziarna PN ISO powyżej 76 kg/hl Liczba sedymentacji PN ISO 5529 powyżej 25 Liczba opadania PN ISO 3093 powyżej 220 s w trakcie wegetacji na wszystkich poletkach odmianowych wykonano odpowiednie obserwacje przewidziane w instrukcji doświadczeń. Obserwacje wykonane są w skali 9, gdzie 9 oznacza wartość najlepszą, a 1 wartość najmniej korzystną, w zestawieniu Wyniki ogólne doświadczeń znajdują się zbiorcze wyniki doświadczenia na poszczególnych poziomach agrotechniki, w pozostałych tabelach podano wyniki każdej z badanych odmian, plon podany w % wzorca umożliwia szybkie porównanie odmian.

3 1. Pszenica ozima Wykonano 2 doświadczenia PDO z pszenicą ozimą, 36 odmian w każdym doświadczeniu. Schemat doświadczeń: K na 2 poziomach agrotechniki (a 1 i a 2 ) w 2 powtórzeniach, na stanowisku po rzepaku ozimym S na intensywnym poziomie agrotechniki (a 2 ) w 4 powtórzeniach, na stanowisku po pszenicy ozimej W 2015 roku z doświadczeń wycofano odmiany: Astoria, Jenga, Kepler, Legenda, Meister, Ostroga, Praktik i Sailor oraz wprowadzono nowe odmiany: Consus, Delawar, Florus, Janosch, KWS Loft, KWS Malibu, Leandrus, Pokusa, Rotax, Silenus. a) Pszenica ozima K po rzepaku ozimym Gleba: 1 CZ płi, kompleks przydatności rolniczej pszenny bardzo dobry, kl. II i III a, ph 6,62 Z Zasobność gleby w składniki pokarmowe mg/100 g: P 2 O 5 20,6 BW; K 2 O 16,0 S; Mg 5,7 S; Zawartość azotu mineralnego w glebie na przedwiośniu: 62 kg N/ha, potrzeby nawożenia duże Przedplon: rzepak ozimy po pszenicy ozimej Termin siewu opóźniony: r. Ilość wysiewu: 400 szt/m 2, kg/ha Termin zbioru: r. Nawożenie mineralne i ochrona roślin Tabela 2 Wyszczególnienie Nawożenie mineralne kg/ha Środek produkcji Poziom agrotechniki dawka na 1 ha Data a 1 a 2 Przedsiewnie brak Saletrosan r. Pogłównie ZAKSAN r. N Salmag r. ZAKSAN r. Razem kg N/ha Korn - Kali K 2 O S + MgO r. Zaprawa nasienna Kinto Duo 080 FS 200 ml/100 kg ziarna r. Komplet 560 SC 0, r. Herbicydy l/ha Rubin SX 50 SG + Trend 90 EC ,1 % r. Wirtuoz 520 EC - 1, r. Fungicydy l/ha na Fandango 200 EC - 1, r. poziomie a 2 Osiris 65 EC - 2, r. Karate Zeon 050 SC 0, r. Insektycydy l/ha Decis Mega 50 EW 0, r. Regulatory wzrostu Medax Top 350 SC + Stabilan 750 SL - 0,6 + 1, r.

4 l/ha na poziomie a 2 Medax Top 350 SC - 0, r. Basfoliar Extra + ADOB 2.0 Cu ADOB 2.0 Mn + Siarczan magnezu r. 10 wodny Dokarmianie dolistne kg, l/ha na poziomie a 2 Mocznik.pl + Siarczan magnezu 7-wodny r. Basfoliar Extra + Siarczan magnezu 7 wodny r. Wyniki ogólne doświadczenia Tabela 3 Wyszczególnienie Jednostka Poziom agrotechniki miary a 1 a 2 Siew data r. Wschody data r. Ocena wschodów skala 9 9,0 Stan roślin przed zimą skala 9 9,0 Stan roślin po zimie skala 9 9,0 9,0 Rośliny martwe % 0,0 Krzewienie data r. Strzelanie w źdźbło data r. Kłoszenie data r r. Dojrzałość woskowa data r. Zbiór data r. Wyleganie: dojrzałość mleczna skala 9 9,0 9,0 Wyleganie przed zbiorem skala 9 8,6 9,0 Wysokość roślin cm Porażenie przez choroby: septorioza paskowana liści 7,5 8,2 rdza brunatna 8,8 9,0 septorioza plew skala 9 7,9 8,4 brunatna plamistość liści 8,0 8,7 fuzarioza kłosów 8,5 8,9 pleśń śniegowa 9,0 Plon ziarna i MTZ Tabela 4 Plon ziarna MTZ % wzorca Odmiana Grupa wartości dt/ha g Lp. technologicznej* a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 wzorzec 72,0 81, ,8 34,9 1. KWS Ozon wz B 71,9 78, ,1 34,2 2. Patras wz A 72,5 87, ,5 37,9 3. Artist wz B 77,1 88, ,7 36,9 4. Kilimanjaro wz A 66,6 71, ,0 30,4 5. Mulan B 70,5 83, ,6 32,5 6. Bamberka A 68,3 88, ,5 37,3 7. Kredo A 72,1 78, ,1 30,0 8. KWS Dacanto B 69,4 80, ,5 30,4 9. Arkadia A 56,9 88, ,2 39,0 10. Linus A 78,3 85, ,4 34,5 11. Oxal A 73,3 88, ,4 37,1 12. KWS Magic B 69,7 83, ,0 31,2 13. Speedway B 63,2 80, ,9 30,5 14. Platin B 63,0 68, ,1 30,0 15. Etivus A 70,3 66, ,8 31,6

5 16. Lavantus A 72,6 73, ,1 33,5 17. KWS Livius B 62,2 84, ,5 32,7 18. Pengar B 59,0 73, ,3 30,2 19. Franz A 72,8 81, ,4 32,4 20. Hondia A 81,6 87, ,0 36,2 21. KWS Dakotana A 72,0 86, ,1 35,5 22. KWS Loft B 76,9 79, ,7 33,0 23. Rotax B 75,9 85, ,4 32,5 24. Belissa B 73,9 89, ,7 36,9 25. Florus A 73,4 76, ,6 30,2 26. Tobak B 77,7 79, ,2 36,7 27. Consus A 68,1 86, ,8 34,4 28. Delawar A 69,1 77, ,1 29,5 29. KWS Malibu A 70,7 76, ,1 35,2 30. Leandrus A 68,7 84, ,6 29,7 31. Pokusa B 71,8 84, ,9 34,8 32. Janosch B 68,7 79, ,0 36,7 33. Silenus B 91,9 85, ,0 37,7 34. Brilliant A 77,2 76, ,4 32,5 35. Julius A 68,5 78, ,1 35,6 36. Pamier A 73,4 76, ,4 30,2 średnia 71,4 81, ,7 33, ,2 119, ,7 46,4 średnia ,7 112, ,3 44, ,2 84, ,1 43,1 * grupa wartości technologicznej: A jakościowa, B chlebowa, C paszowa, K na ciastka Wzorzec: KWS Ozon, Patras, Artist, Kilimajaro Obserwacje i pomiary. Poziom agrotechniki przeciętny a 1 Tabela 5 Lp. Odmiana Wysokość roślin Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej przed zbiorem Rdza brunatna Porażenie przez choroby Septorioza Fuzarioza kłosów Brunatna plamistość liści liści plew cm skala 9 1. KWS Ozon 87 9,0 9,0 8,5 7,8 7,8 9,0 8,5 2. Patras 91 9,0 7,8 9,0 8,0 8,0 8,3 8,0 3. Artist 88 9,0 9,0 9,0 8,0 7,8 8,5 7,8 4. Kilimanjaro 81 9,0 9,0 8,5 7,3 8,0 8,5 7,3 5. Mulan 92 9,0 7,8 9,0 7,0 7,3 9,0 8,0 6. Bamberka 95 9,0 8,0 9,0 7,8 7,5 8,5 8,3 7. Kredo 92 9,0 9,0 9,0 7,8 8,0 8,5 7,8 8. KWS Dacanto 104 9,0 9,0 9,0 8,0 8,0 8,3 8,0 9. Arkadia 98 9,0 7,0 8,0 8,3 7,5 8,5 8,3 10. Linus 105 9,0 9,0 9,0 8,0 7,8 8,8 7,8 11. Oxal 98 9,0 9,0 8,5 7,3 8,0 9,0 8,5 12. KWS Magic 95 9,0 9,0 9,0 7,8 7,8 8,8 8,8 13. Speedway 96 9,0 8,3 9,0 7,8 8,0 8,5 8,0 14. Platin 99 9,0 9,0 9,0 7,5 8,0 8,8 7,0 15. Etivus 92 9,0 9,0 8,5 7,3 8,0 8,3 8,8 16. Lavantus 104 9,0 9,0 9,0 7,3 7,5 8,0 9,0 17. KWS Livius 95 9,0 7,8 9,0 7,3 8,0 8,3 8,0 18. Pengar 96 9,0 9,0 8,3 7,0 8,0 8,5 7,8 19. Franz 97 9,0 8,5 9,0 7,5 7,8 8,5 8,8 20. Hondia 97 9,0 9,0 9,0 7,3 8,0 8,8 8,8

6 21. KWS Dakotana 94 9,0 9,0 8,3 7,8 7,5 8,3 8,5 22. KWS Loft 97 9,0 8,0 9,0 7,5 8,5 8,0 8,5 23. Rotax 100 9,0 9,0 8,8 7,3 8,0 8,3 8,0 24. Belissa 102 9,0 8,5 8,3 7,8 8,0 8,3 8,3 25. Florus 95 9,0 9,0 8,5 7,3 8,0 8,0 7,5 26. Tobak 105 9,0 9,0 9,0 7,5 7,5 8,0 8,5 27. Consus 111 9,0 9,0 9,0 7,8 8,5 8,5 7,8 28. Delawar 103 9,0 9,0 9,0 7,8 8,0 8,5 8,0 29. KWS Malibu 95 9,0 7,3 9,0 7,3 8,3 9,0 7,8 30. Leandrus 109 9,0 9,0 8,8 6,3 8,3 9,0 8,0 31. Pokusa 113 9,0 7,3 9,0 6,3 8,5 8,5 8,0 32. Janosch 97 9,0 9,0 8,0 7,5 8,0 8,0 7,3 33. Silenus 107 9,0 9,0 9,0 7,5 8,0 8,3 8,3 34. Brilliant 95 9,0 7,0 9,0 7,3 7,5 8,5 7,8 35. Julius 94 9,0 8,5 8,3 7,5 7,8 8,3 7,3 36. Pamier 91 9,0 9,0 8,3 7,8 7,8 8,5 7,3 średnia 98 9,0 8,6 8,8 7,5 7,9 8,5 8, ,0 9,0 8,9 7,3 8,0 8,3 8,1 średnia ,6 5,1 8,6 6,2 8,0 7,5 7, ,9 7,8 8,5 5,2 8,0 7,3 6,6 Wyniki analiz ziarna Tabela 6 Lp Odmiana Białko [% s.m.] Gluten [% s.m.] Gęstość ziarna [kg/hl] Wskaźnik sedymentacji [ml] Liczba opadania [s] a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1. KWS Ozon 15,7 17,1 29,2 32,2 65,3 68, Patras 16,4 17,3 34,1 34,8 68,4 67, Artist 15,3 16,5 36,5 35,5 68,3 68, Kilimanjaro 16,3 18,6 29,6 36,1 67,5 64, Mulan 15,4 16,8 31,6 35,0 67,6 66, Bamberka 15,7 17,0 32,6 36,4 68,2 70, Kredo 15,8 18,4 34,1 35,1 65,3 67, KWS Dacanto 15,5 16,2 27,3 31,8 65,2 65, Arkadia 15,3 16,4 30,9 33,6 67,0 68, Linus 15,8 16,6 32,8 36,1 66,2 64, Oxal 15,6 15,6 31,7 32,2 66,7 68, KWS Magic 16,7 17,7 31,5 35,0 65,9 66, Speedway 14,9 16,2 32,3 34,1 66,6 66, Platin 15,2 17,1 29,7 33,7 66,5 62, Etivus 15,5 17,0 35,6 40,6 69,8 65, Lavantus 15,5 16,7 30,1 33,7 69,8 66, KWS Livius 16,1 17,5 33,2 35,1 64,3 62, Pengar 14,9 17,4 29,1 33,8 66,7 65, Franz 15,7 16,5 35,4 36,6 64,4 65, Hondia 15,6 17,2 31,0 33,8 66,3 66, KWS Dakotana 15,2 17,1 31,7 36,5 69,9 69, KWS Loft 14,5 17,4 30,1 34,5 68,7 65, Rotax 15,8 17,0 31,0 33,4 65,8 64, Belissa 15,6 16,6 32,4 35,6 68,0 69, Florus 15,3 16,8 29,3 35,3 66,6 65, Tobak 14,7 16,3 29,0 35,3 67,1 65, Consus 15,9 17,1 31,5 34,7 66,0 67,

7 28. Delawar 16,4 17,0 32,3 36,4 66,3 66, KWS Malibu 16,3 17,3 32,3 34,8 66,7 66, Leandrus 14,7 16,2 24,2 28,5 65,3 64, Pokusa 15,2 16,5 30,7 34,4 67,4 66, Janosch 16,0 16,8 33,3 36,2 66,5 65, Silenus 14,7 16,9 29,4 35,8 67,9 67, Brilliant 15,2 17,3 29,7 35,0 69,9 68, Julius 16,3 17,8 36,1 37,1 69,6 70, Pamier 15,5 17,9 29,8 36,5 64,7 65, średnia 15,6 17,0 31,4 34,9 67,0 66, ,1 12,9 23,0 22,9 77,5 77, średnia ,6 12,0 21,8 22,5 69,3 70, ,2 13,7 26,7 28,2 71,6 72, Omówienie wyników Pszenice zasiano w terminie opóźnionym. Ze względu na duży deficyt wody w glebie siew doświadczenia wykonany został w nadmiernie przesuszoną oraz rozpyloną glebę. Wschody były wyrównane dzięki sprzyjającym opadom deszczu po siewie. Pszenica ozima weszła w stan zimowego spoczynku w fazie 3-4 liści (w okresie listopada i grudnia wystąpiły wysokie jak na tą porę roku temperatury powietrza, które pozwoliły na jesienny rozwój roślin). W trakcie zimy rośliny nie ucierpiały. Stan roślin po zimie oceniono jako dobry, nie zaobserwowano pleśni śniegowej ani martwych roślin. Podczas ciepłej zimy pszenica osiągnęła fazę krzewienia. Pomimo wykonania zabiegu insektycydowego wystąpiły szkodniki zwłaszcza skrzypionki, które na skutek żerowania znacznie ograniczyły powierzchnię asymilacyjną liści. Na kłosach z kolei obserwowano żerowanie mszycy zbożowej. Pszenica w tym roku była niska, średnio na poziomie a 1 jej wysokość wynosiła 98 cm. Zastosowany regulator wzrostu skrócił słomę o 10 cm. Wylegania roślin w fazie dojrzałości mlecznej (BBCH 75) nie odnotowano, natomiast tuż przed zbiorem wyległy niektóre odmiany. Arkadia, Briliant, KWS Malibu i Pokusa wyleganie przed zbiorem w tych odmianach zostało ocenione na 7 w 9 skali. W 2016 roku plony pszenicy ozimej K były bardzo niskie w porównaniu do lat ubiegłych, średnio na poziomie a 1 71,4 dt/ha, a na a 2 81,1 dt/ha. Różnica w plonie między poziomami wynosiła około 10 dt/ha. Na poziomie a 1 najwyżej plonujące okazały się odmiany: Silenus, Hondia, Linus, Tobak, Briliant i Artist, a na poziomie a 2 Belissa, Bamberka, Oxal, Artist i Arkadia. Najwyżej na obydwu poziomach plonowała odmiana Artist. MTZ była niższa niż w ubiegłych latach, średnio na poziomie a 1 34,7 g, a na poziomie a 2 33,6 g. Zwiększone nawożenie azotowe na poziomie a 2 wpłynęło nieznacznie na poprawę jakości ziarna. Zawartość białka i glutenu, liczba opadania i wskaźnik sedymentacji były znacznie wyższe w porównaniu do lat ubiegłych, natomiast gęstość w stanie zsypnym, nie osiągnęła wymaganych parametrów. b) Pszenica ozima S po pszenicy ozimej Gleba: 2 płi:gs, kompleks przydatności rolniczej pszenny bardzo dobry klasa III b, ph 7,1 Z Zasobność gleby w składniki pokarmowe mg/100 g: P 2 O 5 26,9 BW; K 2 O 17,0 S; Mg 4,2 N;

8 Zawartość azotu mineralnego w glebie na przedwiośniu: 122 kg N/ha, potrzeby nawożenia bardzo małe Przedplon: pszenica ozima po pszenicy ozimej Termin siewu opóźniony: r. Ilość wysiewu: 400 szt/m 2, kg/ha Termin zbioru: r. Nawożenie mineralne i ochrona roślin Tabela 7 Wyszczególnienie Środek produkcji Dawka na 1 ha Data Przedsiewnie brak - - Saletrosan r. ZAKSAN r. Nawożenie mineralne Pogłównie N Salmag r. kg/ha ZAKSAN r. Razem kg N/ha Korn - Kali K 2 O 40 S + MgO r. Zaprawa nasienna Kinto Duo 080 FS 200ml/100 kg ziarna r. Herbicydy l/ha Komplet 560 SC 0, r. Sekator 125 OD 0, r. Wirtuoz 520 EC 1, r. Fungicydy l/ha Fandango 200 EC 1, r. Osiris 65 EC 2, r. Insektycydy l/ha Karate Zeon 050 CS 0, r. Regulatory wzrostu Stabilan 750 SL + Medax Top 350 SC 1,0 + 0, r. l/ha Medax Top 350 SC 0, r. Basfoliar Extra + ADOB 2.0 Cu + ADOB 2.0 Mn Dokarmianie dolistne Siarczan magnezu 7-wodny r. kg, l/ha Mocznik.pl + Siarczan magnezu 7-wodny r. Basfoliar Extra + Siarczan magnezu 7 wodny r. Wyniki ogólne doświadczenia Wyszczególnienie Jednostka miary Wynik Siew data r. Wschody data r. Stan roślin przed zimą skala 9 9,0 Stan roślin po zimie skala 9 9,0 Rośliny martwe % 0,0 Krzewienie data r. Strzelanie w źdźbło data r. Kłoszenie data r. Dojrzałość woskowa data r. Zbiór data r. Wyleganie: dojrzałość mleczna skala 9 9,0 Tabela 8

9 Wyleganie przed zbiorem skala 9 8,6 Wysokość roślin cm 88 Plon ziarna dt/ha 81,0 Masa 1000 ziaren g 35,3 Białko % s.m. 14,8 Gluten % s.m. 29,0 Gęstość ziarna kg/hl 68,8 Wskaźnik sedymentacji ml 64 Liczba opadania sek 419 Lp Odmiana Plon, obserwacje i pomiary Plon ziarna dt/ha % wzorca MTZ Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej przed zbiorem Tabela 9 Wysokość roślin g skala 9 cm wzorzec 83, ,6 1. KWS Ozon wz 85, ,9 9,0 9, Patras wz 87, ,3 9,0 8, Artist wz 80, ,7 9,0 9, Kilimanjaro wz 79, ,3 9,0 9, Mulan 77, ,4 9,0 9, Bamberka 79, ,4 9,0 9, Kredo 85, ,7 9,0 9, KWS Dacanto 78, ,9 9,0 9, Arkadia 77, ,5 9,0 9, Linus 80, ,4 9,0 8, Oxal 76, ,4 9,0 9, KWS Magic 82, ,8 9,0 9, Speedway 84, ,7 9,0 8, Platin 74, ,2 9,0 8, Etivus 82, ,0 9,0 8, Lavantus 73, ,6 9,0 9, KWS Livius 80, ,9 9,0 8, Pengar 77, ,8 9,0 8, Franz 83, ,1 9,0 8, Hondia 82, ,5 9,0 8, KWS Dakotana 85, ,5 9,0 9, KWS Loft 83, ,0 9,0 8, Rotax 82, ,1 9,0 9, Belissa 87, ,7 9,0 9, Florus 78, ,4 9,0 9, Tobak 85, ,8 9,0 8, Consus 81, ,8 9,0 7, Delawar 82, ,0 9,0 7, KWS Malibu 77, ,2 9,0 8, Leandrus 81, ,3 9,0 7, Pokusa 80, ,1 9,0 7, Janosch 80, ,2 9,0 7, Silenus 85, ,9 9,0 8, Brilliant 83, ,6 9,0 9, Julius 79, ,0 9,0 9, Pamier 77, ,7 9,0 9,0 85 średnia 81,0-35,3 9,0 8,6 88

10 średnia ,7-41,9 9,0 9, ,4-45,4 9,0 7, ,8-47,7 9,0 9,0 77 Lp Odmiana Wzorzec: KWS Ozon, Patras, Artist, Kilimanjaro Plon ziarna dt/ha % wzorca Obserwacje i pomiary Białko [% s.m.] Gluten [% s.m.] Gęstość ziarna [kg/hl] Wskaźnik sedymenta cji [ml] Tabela 10 Liczba opadania [sek] wzorzec 83, ,4 26,9 69, KWS Ozon wz 85, ,0 27,2 69, Patras wz 87, ,0 27,4 68, Artist wz 80, ,4 25,6 69, Kilimanjaro wz 79, ,0 27,5 69, Mulan 77, ,5 30,5 67, Bamberka 79, ,7 27,3 70, Kredo 85, ,8 31,2 68, KWS Dacanto 78, ,7 25,8 68, Arkadia 77, ,6 26,2 68, Linus 80, ,7 28,1 66, Oxal 76, ,7 27,5 69, KWS Magic 82, ,1 29,9 68, Speedway 84, ,0 28,2 68, Platin 74, ,5 27,8 66, Etivus 82, ,7 30,8 70, Lavantus 73, ,5 30,1 69, KWS Livius 80, ,0 29,9 66, Pengar 77, ,8 30,2 67, Franz 83, ,0 28,3 68, Hondia 82, ,3 31,6 69, KWS Dakotana 85, ,3 30,5 71, KWS Loft 83, ,4 29,4 69, Rotax 82, ,7 30,3 68, Belissa 87, ,9 30,6 69, Florus 78, ,1 27,5 69, Tobak 85, ,3 31,5 68, Consus 81, ,3 31,7 69, Delawar 82, ,8 29,1 68, KWS Malibu 77, ,5 29,1 67, Leandrus 81, ,1 27,4 66, Pokusa 80, ,3 27,8 69, Janosch 80, ,7 27,3 68, Silenus 85, ,2 30,8 69, Brilliant 83, ,5 28,8 70, Julius 79, ,8 32,9 69, Pamier 77, ,4 26,6 68, średnia 81,0-14,8 29,0 68, średnia ,7-14,5 26,6 74, ,4-12,0 24,3 71, ,8-12,1 24,9 74,

11 Omówienie wyników Pszenica ozima S na stanowisku po pszenicy ozimej, została zasiana w terminie opóźnionym z uwagi na niekorzystne warunki atmosferyczne występujące podczas siewów. Jesienny rozwój roślin był dobry. Po zimie nie odnotowano martwych roślin. Pszenica uprawiana była na intensywnym poziomie agrotechniki a 2.Wysokość roślin była średnia, po zastosowaniu regulatora pszenica wyrosła średnio na 88 cm. Wyleganie roślin przed zbiorem było niewielkie i dotyczyło tylko kilku odmian. Pszenica ozima S plonowała na podobnym poziomie jak pszenica K zasiana na lepszym stanowisku po rzepaku ozimym. Średni plon wszystkich odmian wyniósł 81,0 dt/ha. Najlepiej plonowały odmiany: Patras, Belissa i Silenus, a najsłabiej: Lavantus i Platin. Ziarno zawierało dużo białka i glutenu w suchej masie. Podobna sytuacja miała miejsce ze wskaźnikiem sedymentacji, a także liczbą opadania. Jedynie gęstość ziarna była niska. 2. Pszenica jara Schemat doświadczenia: 11 odmian na 2 poziomach agrotechniki w 2 powtórzeniach. W 2016 roku wprowadzono nowe odmiany: Varius i Rusałka. Gleba: 2 B płi:gs, kompleks przydatności rolniczej pszenny dobry, klasa III b, ph 7,06 Z Zasobność gleby w składniki pokarmowe mg/100 g: P 2 O 5 24,9 BW; K 2 O 19,0 S; Mg 6,4 S Zawartość azotu mineralnego w glebie na przedwiośniu: 92 kg N/ha, potrzeby nawożenia małe Przedplon: burak cukrowy po pszenicy ozimej Termin siewu - optymalny: r. Ilość wysiewu: 450 szt/m 2, kg/ha Termin zbioru: r. Wyszczególnienie Nawożenie mineralne kg/ha Przedsiewnie Nawożenie mineralne i ochrona roślin Tabela 11 Środek produkcji Poziom agrotechniki Dawka na 1 ha Data a 1 a 2 Tarnogran R N,P,K, Ca, Mg, S, B r. Salmag r. Pogłównie ZAKSAN N r. Mocznik r. Razem kg N/ha Herbicydy g,l/ha Granstar Ultra SX 50 SG + Trend 90 EC 48 g + 0,1 % r. Fungicydy l/ha Soligor 425 EC - 1, r. na poziomie a 2 Menara 410 EC - 0, r. Insektycydy l/ha Cyperkill Max 500 EC 0, r. Regulatory wzrostu l/ha na poziomie a 2 Stabilan 750 SL + Moddus Start 250 EC - 0,5+0, r. Dokarmianie dolistne Mocznik + Siarczan magnezu 7-wodny r.

12 kg, l/ha na poziomie a 2 Siarczan magnezu 7-wodny + ADOB 2.0 Cu + ADOB 2.0 Mn + Basfoliar Extra Siarczan magnezu 7-wodny + Basfoliar Extra r r. Wyniki ogólne doświadczenia Tabela 12 Lp. Wyszczególnienie Jednostka Poziom agrotechniki miary a 1 a 2 1. Siew data r. 2. Wschody data r. 3. Krzewienie data r. 4. Strzelanie w źdźbło data r r. 5. Kłoszenie data r r. 6. Dojrzałość woskowa data r. 7. Zbiór data r. 8. Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej skala 9 9,0 9,0 9. Wyleganie przed zbiorem skala 9 9,0 9,0 10. Wysokość roślin cm Porażenie roślin przez choroby: septorioza paskowana liści 8,0 8,7 11. septorioza plew skala 9 7,6 8,7 brunatna plamistość liści 7,8 8,7 fuzarioza kłosów 7,6 8,3 12. Plon ziarna dt/ha 51,6 54,4 13. Masa 1000 ziaren g 32,2 28,3 14. Białko % s.m. 16,3 17,3 15. Gluten % s.m. 36,5 38,4 16. Gęstość ziarna kg/hl 68,5 67,1 17. Wskaźnik sedymentacji ml 67,9 68,4 18. Liczba opadania sek Plon ziarna i MTZ Tabela 13 Grupa Plon [dt/ha] % wzorca MTZ [g] Odmiana wartości Lp. technologicznej* a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 wzorzec - 50,8 55, ,2 28,3 1. Tybalt WZ. A 51,9 54, ,0 29,0 2. KWS Torridon wz. A 50,6 57, ,1 28,2 3. Harenda wz A 49,9 54, ,6 27,8 4. Parabola A 50,2 54, ,6 33,2 5. Ostka Smolicka A 47,0 53, ,1 29,8 6. Arabella A 56,9 58, ,9 27,6 7. Mandaryna A 53,9 53, ,8 25,9 8. Goplana E/A 51,0 51, ,7 31,5 9. Kamelia B 50,9 52, ,8 27,4 10. Rusałka A 51,7 53, ,9 29,4 11. Varius A 53,6 54, ,9 29,7 średnia 51,6 54, ,0 29, ,3 36, ,2 33,5 średnia ,1 90, ,5 40, ,3 84, ,3 41,6 * grupa wartości technologicznej: A jakościowa, B chlebowa, C paszowa, K na ciastka Wzorzec: Tybalt, KWS Torridon, Harenda

13 Obserwacje i pomiary. Poziom agrotechniki przeciętny a 1 Tabela 14 Wysokość roślin [cm] Stan roślin przed kłoszeniem Porażenie roślin przez choroby Septorioza Brunatna Lp. Odmiana paskowana plamistość plew liści liści skala Tybalt WZ. 90 7,2 8,2 7,7 8,0 7,5 2. KWS Torridon wz. 87 7,2 8,0 7,2 8,0 7,5 3. Harenda wz 92 7,2 8,2 7,2 8,2 7,5 4. Parabola 96 7,3 7,7 7,2 7,7 7,0 5. Ostka Smolicka 97 7,5 7,7 7,0 7,7 7,0 6. Arabella 93 7,0 8,0 7,7 7,5 7,7 7. Mandaryna 91 7,2 8,0 7,9 7,5 7,7 8. Goplana 93 7,0 8,7 8,0 7,2 8,5 9. Kamelia 84 8,0 8,5 8,5 8,0 7,7 10. Rusałka 100 7,5 7,7 7,7 8,2 7,7 11. Varius 99 7,0 7,5 7,7 7,7 7,7 średnia Fuzarioza kłosów średnia 93 7,3 8,0 7,6 7,8 7, ,4 8,4 8,8 8,2 7, ,8 7,5 7,4 8, ,0 7,7 7,3 7,8 Lp. Odmiana Białko [% s.m.] Wyniki analiz ziarna Gluten [% s.m.] Wskaźnik sedymentacji [ml] Liczba opadania [sek] Tabela 15 Gęstość [kg/hl] a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1. Tybalt WZ. 16,0 17,2 36,9 39, ,4 65,3 2. KWS Torridon wz. 16,6 17,4 36,9 36, ,5 67,3 3. Harenda wz 16,0 16,8 35,4 35, ,7 69,8 4. Parabola 15,7 17,2 35,7 38, ,4 68,0 5. Ostka Smolicka 16,4 17,8 37,1 37, ,3 66,3 6. Arabella 15,5 16,7 32,9 38, ,3 66,5 7. Mandaryna 16,3 16,8 37,3 38, ,2 69,5 8. Goplana 16,3 18,0 35,5 38, ,5 66,5 9. Kamelia 16,6 18,0 37,2 39, ,8 64,6 10. Rusałka 16,8 17,5 37,9 40, ,2 67,1 11. Varius 16,7 17,4 38,8 39, ,8 67,0 średnia 16,3 17,3 36,5 38, , ,5 67,1 średnia ,7 19,0 37,2 37, ,7 70, ,3 12,5 20,7 24, ,9 71, ,0 12,2 21,7 22, ,4 72,8 Omówienie wyników Doświadczenie z pszenicą jarą zostało zasiane w terminie optymalnym. Wschody roślin były szybkie, jednak duży wpływ na zły stan roślin w późniejszym okresie wegetacji, a także na niski plon roślin, miała występująca susza glebowa. Pomimo, iż rośliny wykłosiły się, ilość pięter w kłosie była znacznie zredukowana, a ziarniaki były małe i słabo rozwinięte. Łan był rzadki. Porażenie roślin przez choroby grzybowe, głównie przez septoriozę liści,

14 brunatną plamistość liści i fuzariozę kłosów było niewielkie. Wylegania roślin na obydwóch poziomach nie odnotowano. Plony pszenicy jarej były niskie. Na poziomie a 1 uzyskano średnio 51,6 dt/ha, a na poziomie a 2 średni plon wyniósł 54,4 dt/ha. Najlepiej na poziomie a 1 plonowały: Arabella, Mandaryna i Varius, a na poziomie a 2 : Arabella, KWS Torridon i Varius. Najsłabiej na poziomie a 1 wypadły: Ostka Smolicka i Harenda, a na poziomie a 2 : Goplana i Kamelia. Ziarno zawierało dużo białka i glutenu w suchej masie. Podobna sytuacja miała miejsce ze wskaźnikiem sedymentacji, a także liczbą opadania. Jedynie gęstość ziarna była niska. 3. Pszenżyto ozime Schemat doświadczenia: 15 odmian na 2 poziomach agrotechniki w 2 powtórzeniach. W 2015 roku wycofano z doświadczeń odmianę: Alekto, Palermo i Wiarus oraz wprowadzono nowo zarejestrowane odmiany: Borowik, Lombardo, Panteon, Trapero i Trefl. Gleba: 1 CZ płi, kompleks przydatności rolniczej pszenny bardzo dobry, klasa II i IIIa, ph 6,97 Z; Zasobność gleby w składniki pokarmowe w mg/100 g: P 2 O 5 31,8 BW; K 2 O 20,0 S; Mg 5,2 N Zawartość azotu mineralnego w glebie na przedwiośniu: 62 kg N/ha, potrzeby nawożenia duże Przedplon: rzepak ozimy po pszenicy ozimej Termin siewu - optymalny: r. Ilość wysiewu: 350 szt/m 2, kg/ha, odmiana Rotondo, 300 szt/m 2, 132 kg/ha obniżony wysiew wg zaleceń COBORU i hodowcy Termin zbioru: r. Wyszczególnienie Nawożenie mineralne kg/ha Zaprawa nasienna Nawożenie mineralne i ochrona roślin Tabela 16 Środek produkcji Dawka na ha, poziom agrotechniki Data a 1 a 2 Przedsiewnie brak Saletrosan r. Pogłównie ZAKSAN r. N Salmag r. ZAKSAN r. Razem kg N/ha Korn - Kali K 2 O S + MgO r. Kinto Duo 080 FS 200 ml/100 kg ziarna r.

15 Herbicydy g,l/ha Komplet 560 SC + Glean75 WG + Slippa 0, g + 0, r. Aurora 40WG + Pike 20 WG 50 g + 20 g r. Fungicydy l/ha Seguris 215 SC - 1, r. na poziomie a 2 Menara 410 EC - 0, r. Insektycydy l/ha Karate Zeon 050 SC 0, r. Karate Zeon 050 SC 0, r. Regulatory wzrostu Stabilan 750 SL - 1, r. l/ha na poziomie a 2 Medax Top 350 SC 0, r. Dokarmianie dolistne kg, l/ha na poziomie a 2 Basfoliar Extra + ADOB 2.0 Mn + ADOB 2.0 Cu + Siarczan magnezu 7 - wodny Basfoliar Extra + Siarczan magnezu 7 - wodny r r. Wyniki ogólne doświadczenia Tabela 17 Wyszczególnienie Jednostka Poziom agrotechniki miary a 1 a 2 Siew data r. Wschody data r. Krzewienie data r. Stan roślin przed zimą skala 9 9,0 9,0 Stan roślin po zimie skala 9 9,0 9,0 Rośliny martwe % 0,0 0,0 Strzelanie w źdźbło data r r. Kłoszenie data r r. Dojrzałość woskowa data r. Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej skala 9 9,0 9,0 Wyleganie przed zbiorem skala 9 9,0 9,0 Wysokość roślin cm Zbiór data r. Porażenie przez choroby: mączniak prawdziwy 8,4 9,0 rdza brunatna 8,2 9,0 skala 9 brunatna plamistość liści 7,6 8,6 septorioza paskowana liści 7,8 8,7 pleśń śniegowa 9,0 9,0 Plon ziarna dt/ha 74,2 85,8 Masa 1000 ziaren g 41,6 44,8 Plon ziarna, MTZ i wysokość roślin Tabela 18 Lp. Odmiana Plon [dt/ha] % wzorca MTZ [g] Białko [%] a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 wzorzec 70,9 80, ,0 43,6 16,2 15,1 1. Fredro wz 73,4 91, ,0 44,8 15,7 14,3 2. Meloman wz 67,7 72, ,9 44,4 16,2 16,3 3. Trefl wz 71,6 76, ,1 41,6 16,7 14,7 4. Algoso 65,7 69, ,6 47,9 15,3 15,5 5. Borwo 62,5 72, ,1 46,2 15,8 15,5 6. Tulus 57,7 68, ,3 42,4 15,8 15,0 7. Agostino 72,5 88, ,5 45,6 15,6 14,5 8. Borowik 66,9 71, ,1 51,9 16,0 16,0 9. Subito 63,1 81, ,6 47,7 13,7 16,1 10. Tomko 67,2 82, ,6 47,4 15,5 13,5 11. Torino 74,1 88, ,1 43,4 16,1 14,9

16 12. Rotondo 65,2 79, ,4 43,0 16,6 16,4 13. Lombardo 61,6 69, ,8 44,5 15,9 14,9 14. Panteon 67,2 78, ,9 41,0 16,4 15,7 15. Trapero 75,2 67, ,1 40,0 17,4 16,7 średnia 74,2 85, ,6 44,8 15,9 15,3 średnia ,3 112, ,3 46, ,4 99, ,7 46, ,0 87, ,8 33,0 - - Wzorzec: Fredro, Meloman, Trefl Obserwacje. Poziom agrotechniki przeciętny a 1 Tabela 19 Porażenie przez choroby Lp. Odmiana Wysokość roślin Mączniak prawdziwy Rdza brunatna Septorioza paskowana liści Brunatna plamistość liści cm skala 9 1. Fredro wz 130 8,0 8,0 7,8 8,0 2. Meloman wz 118 8,0 8,3 7,8 7,5 3. Trefl wz 120 8,8 7,8 8,3 8,0 4. Algoso 140 8,5 8,3 8,0 8,0 5. Borwo 117 7,8 8,3 8,0 8,0 6. Tulus 133 8,3 8,3 7,5 7,0 7. Agostino 112 8,8 8,5 7,8 7,5 8. Borowik 114 8,5 8,5 7,8 7,5 9. Subito 136 8,3 8,0 7,8 8,0 10. Tomko 125 9,0 8,3 7,8 7,5 11. Torino 135 8,0 8,3 8,0 7,5 12. Rotondo 109 9,0 8,0 7,5 7,0 13. Lombardo 116 8,5 8,8 7,8 7,5 14. Panteon 106 9,0 8,0 8,0 7,5 15. Trapero 115 8,3 8,5 8,0 8,0 średnia 121 8,4 8,2 7,8 7, ,5 8,7 7,9 7,5 średnia ,5 7,9 7,5 6, ,1 8,1 7,3 7,0 Omówienie wyników Wschody pszenżyta ozimego ze względu na brak wilgoci w glebie opóźniły się w czasie, były nierównomierne i przerzedzone. Po trudnym początkowym wzroście, dalszy jesienny rozwój pszenżyta przebiegał dobrze. Fazę krzewienia rośliny osiągnęły w trakcie ciepłej i łagodnej zimy. Pomimo nieodpowiedniej fazy i braku prawidłowego zahartowania roślin, to niewielka okrywa śnieżna pozwoliła na dobre przezimowanie. Stan roślin po zimie był dobry, nie stwierdzono martwych roślin. Pod koniec maja na roślinach obserwowano zwiększoną aktywność skrzypionek oraz mszyc. W tym sezonie choroby grzybowe wystąpiły w mniejszym nasileniu niż w latach poprzednich. Pszenżyto ozime było wysokie, średnio 121 cm na poziomie a 1 i 114 cm na a 2. Zarówno w fazie dojrzałości mlecznej, jak również przed zbiorem, wylegania roślin nie stwierdzono. MTZ była niska, średnio na poziomie a 1 41,6 g, a 2 44,8 g. Zwiększone nawożenie azotowe na poziomie a 2 wpłynęło na podwyższenie MTZ.

17 Białko było na wysokim poziomie. Największy spadek białka był w odmianie Fredro a 1 15,9 % s.m. do poziomu a 2 15,3 % s.m. Zwiększenie nawożenia oraz stosowanie regulatorów wzrostu w okresie suszy glebowej wpłynęło negatywnie na zawartość białka w ziarnie. Plony pszenżyta ozimego były niskie, znacznie niższe niż w ostatnich dwóch latach ( ). Na poziomie a 1 pszenżyto plonowało średnio 74,2 dt/ha, natomiast przyrost plonu na poziomie a 2 wyniósł 11,6 dt/ha. Najwyżej na poziomie a 1 plonowała odmiana Torino i Fredro oraz nowo zarejestrowana odmiana Trapero, a na poziomie a 2 Fredro, Agostino oraz Torino. Najwyżej na obydwu poziomach plonowała odmiana Fredro. 4. Żyto ozime Schemat doświadczenia: 16 odmian na 2 poziomach agrotechniki w 2 powtórzeniach. W 2015 roku wycofano z doświadczeń odmiany: Gonello F 1, Palazzo F 1, SU Allawi F 1, SU Satellit F 1, SU Skaltio F 1 oraz wprowadzono nowo zarejestrowane odmiany: Dańkowskie Granat, KWS Daniello F 1, Poznańskie, SU Nasiri F 1, SU Promotor F 1. W doświadczeniu badano 5 odmian populacyjnych oraz 11 odmian mieszańcowych F 1. Gleba: 2 B pił:gs, kompleks przydatności rolniczej pszenny dobry, klasa III b, ph 6,89 O Zasobność gleby w składniki pokarmowe w mg/100 g: P 2 O 5-23,2 BW; K 2 O - 17,0 S; Mg - 4,5 N; Zawartość azotu mineralnego w glebie na przedwiośniu: 122 kg N/ha, potrzeby nawożenia małe Przedplon: pszenica ozima po rzepaku ozimym Termin siewu - optymalny: r. Ilość wysiewu: odmiany populacyjne: 250 szt/m 2, kg/ha odmiany mieszańcowe: 200 szt/m 2, kg/ha Termin zbioru: r. Wyszczególnienie Nawożenie mineralne kg/ha Nawożenie mineralne i ochrona roślin Tabela 20 Środek produkcji Dawka na ha, poziom agrotechniki Data a 1 a 2 Przedsiewnie brak Saletrosan r. Pogłównie ZAKSAN r. N Salmag r. ZAKSAN r. Razem kg N/ha K 2 O Korn - Kali S + MgO r. Zaprawa nasienna Kinto Duo 080 FS 150 ml/100 kg r.

18 ziarna Herbicydy l/ha Komplet 560 EC + Glean 75 WG + Slippa 0,5 + 10g + 0, r. Sekator 125 OD 0, r. Fungicydy l/ha Seguris 215 SC - 1, r. na poziomie a 2 Menara 410 EC - 0, r. Insektycydy l/ha Karate Zeon 100 SC 0, r. Decis Mega 50 EW 0, r. Regulatory wzrostu Stabilan 750 SL - 2, r. l/ha na poziomie a 2 Moddus 250 EC - 0, r. Dokarmianie dolistne kg, l/ha na poziomie a 2 Basfoliar Extra + ADOB 2.0 Mn + ADOB 2.0 Cu + Siarczan magnezu 7- wodny r. Mocznik + Siarczan magnezu 7- wodny r. Wyniki ogólne doświadczenia Tabela 21 Wyszczególnienie Jednostka miary Poziom agrotechniki a 1 a 2 Siew data r. Wschody data r. Stan roślin przed zimą skala 9 8,8 8,8 Stan roślin po zimie skala 9 8,8 8,8 Rośliny martwe % 0.0 Krzewienie data r. Strzelanie w źdźbło data r. Kłoszenie data r r. Dojrzałość woskowa data r. Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej skala 9 8,9 9,0 Wyleganie przed zbiorem skala 9 8,5 8,8 Wysokość roślin cm Zbiór data r. Porażenie roślin przez choroby: mączniak prawdziwy 8,9 9,0 rdza brunatna skala 9 8,6 8,8 septorioza paskowana liści 8,8 9,0 pleśń śniegowa 9,0 Plon ziarna dt/ha 79,8 90,7 Masa 1000 ziaren g 32,7 33,8 Białko % s.m. 12,5 12,6 Plon ziarna, MTZ i białko Tabela 22 Białko Plon [dt/ha] % wzorca MTZ [g] Odmiana [%] Lp. a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 wzorzec 80,8 88, ,8 33,9 12,8 12,8 1. Antonińskie wz 76,5 78, ,5 34,3 13,1 13,0 2. D. Granat wz 78,9 92, ,2 32,9 13,2 13,6 3. wz SU Stakkato F 1 84,5 94, ,3 33,9 12,3 12,0 4. wz KWS Bono F 1 70,9 82, ,0 34,6 12,5 12,4 5. D.Diament 89,2 113, ,9 36,9 12,8 13,2 6. Brasetto 68,9 77, ,1 33,2 12,0 12,0 7. Horyzo 86,8 91, ,4 31,2 13,2 12,8

19 8. SU Drive F 1 77,5 91, ,5 33,3 12,1 12,7 9. Tur F 1 73,0 104, ,2 32,9 11,8 12,5 10. Brandie F 1 81,8 101, ,1 34,5 12,8 13,0 11. SU Performer F 1 78,4 74, ,4 33,3 12,2 12,6 12. Poznańskie 90,9 91, ,8 35,1 12,9 13,5 13. KWS Daniello F 1 83,3 97, ,9 34,3 11,4 12,5 14. KWS Livado F 1 76,1 82, ,9 36,9 12,3 11,4 15. SU Nasri F 1 76,3 89, ,2 31,9 13,0 12,6 16. SU Promotor F 1 83,3 89, ,4 32,3 12,2 12,5 średnia 79,8 90, ,7 33,8 12,5 12, ,0 80, ,3 25,1 - - średnia ,3 100, ,0 34, ,2 90, ,8 35,9 - - F 1 - odmiany mieszańcowe Wzorzec: Antonińskie, Dańkowskie Granat, SU Stakkato F 1, KWS Bono F 1 Lp. Odmiana Obserwacje i pomiary. Poziom agrotechniki przeciętny a 1 Wysokość roślin [cm] dojrzałość mleczna Wyleganie przed zbiorem Mączniak prawdziwy Porażenie przez choroby Rdza brunatna Tabela 23 Septorioza paskowana liści skala 9 1. Antonińskie wz 174 9,0 8,0 9,0 8,3 8,8 2. D. Granat wz 152 9,0 8,8 8,5 8,5 9,0 3. wz SU Stakkato F ,6 8,1 9,0 8,3 8,0 4. wz KWS Bono F ,9 8,5 9,0 8,3 8,8 5. D.Diament 151 9,0 8,9 9,0 8,0 9,0 6. Brasetto 147 9,0 8,5 9,0 8,0 8,0 7. Horyzo 161 8,8 8,6 9,0 9,0 8,3 8. SU Drive F ,0 8,8 8,3 9,0 8,5 9. Tur F ,0 9,0 9,0 8,8 8,5 10. Brandie F ,0 8,6 9,0 9,0 8,8 11. SU Performer F ,8 7,8 8,3 9,0 8,8 12. Poznańskie 153 9,0 8,6 9,0 8,8 8,5 13. KWS Daniello F ,0 8,8 9,0 9,0 8,5 14. KWS Livado F ,8 8,1 8,8 8,3 9,0 15. SU Nasri F ,9 8,3 9,0 8,8 9,0 16. SU Promotor F ,8 8,1 9,0 8,0 8,8 średnia 148 8,9 8,5 8,9 8,5 8, ,3 2,2 9,0 8,8 8,7 średnia ,0 3,8 8,1 7,7 7, ,0 1,0 8,3 7,9 7,9 Omówienie wyników Termin siewu żyta ozimego był opóźniony ze względu suszę glebową oraz brak możliwości wykonania prac polowych. Wschody były przedłużone ze względu na niedobór wody w glebie. Stan roślin pod koniec jesiennej wegetacji był dobry, a występujące w okresie zimy dodatnie temperatury spowodowały, że rośliny dalej się rozwijały i mogły osiągnąć fazę

20 krzewienia jeszcze przed zakończeniem zimy. Po ruszeniu wiosennej wegetacji, pomimo zbyt małej ilości dostępnej dla roślin wody, żyto dość szybko nadrobiło zaległości i do końca wegetacji rozwijało się prawidłowo. Po wykonaniu zabiegów preparatami typu regulator wzrostu, można było zaobserwować dużą różnicę w wysokości roślin pomiędzy poziomem a 1 i a 2. Rośliny osiągnęły wysokość 154 cm na poziomie a 1 i 146 cm na a 2. Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej oraz przed zbiorem było bardzo małe a 1 8,5 natomiast na poziomie a 2 8,8 w 9 stopniowej skali. Porażenie roślin przez choroby grzybowe, głównie przez rdzę brunatną i septoriozę paskowaną liści było niewielkie. W sezonie 2015/2016 żyto ozime plonowało znacznie wyżej niż w latach ubiegłych. Średni plon uzyskany na poziomie a 2 wynosił średnio 90,7 dt/ha. Wpływ na to miało bardzo małe wyleganie. Na poziomie a 1 średnia z 16 odmian wyniosła 79,8 dt/ha. Odmiany populacyjne plonowały na podobnym poziomie jak odmiany mieszańcowe. Populanty na a 1 dały średnio 81,9 dt/ha i 90,8 dt/ha na a 2. Plony odmian mieszańcowych wyniosły odpowiednio 78,5 dt/ha na a 1 i 90,7 dt/ha na a 2. Na poziomie a 1 najwyżej plonowały odmiany: Poznańskie i D. Diament, a na a 2 : D. Diament, Tur F 1, SU Brandie F Jęczmień ozimy Schemat doświadczeń: 14 odmian na 2 poziomach agrotechniki w 2 powtórzeniach. W 2015 roku z doświadczenia wycofano odmiany: Metaxa, Scarpia i Henriette, a wprowadzono nowe odmiany: KWS Kosmos, Quadriga i Vincenta. Gleba: 1 Cz płi, kompleks przydatności rolniczej pszenny bardzo dobry, klasa II i IIIa, ph 6,92 Z Zasobność gleby w składniki pokarmowe w mg/100 g: P 2 O 5 27,6 BW; K 2 O 22,0 W; Mg 5,0 N Zawartość azotu mineralnego w glebie na przedwiośniu: 62 kg N/ha, potrzeby nawożenia duże Przedplon: rzepak ozimy po zbożach ozimych Termin siewu - optymalny: r. Ilość wysiewu: 300 szt/m 2, kg/ha Termin zbioru: r. Wyszczególnienie Nawożenie mineralne kg/ha Nawożenie mineralne i ochrona roślin Tabela 24 Środek produkcji Dawka na ha, poziom agrotechniki Data a 1 a 2 Przedsiewnie brak - - Saletrosan r. Pogłównie ZAKSAN N r. ZAKSAN r.

21 Razem kg N/ha Korn - Kali K 2 O S + MgO r. Zaprawa nasienna Kinto Duo 080 FS 250 ml/100 kg ziarna r. Herbicydy l,g/ha Komplet 560 EC + Grodyl 75 WG + Slippa 0, g + 0, r. Granstar Ultra SX 50 SG + Trend 90 EC 48g + 0, r. Fungicydy l/ha Seguris 215 SC - 1, r. na poziomie a 2 Reveller 280 SC - 1, r. Insektycydy l/ha Karate Zeon 050 CS 0, r. Fury 100 EW 0, r. Regulatory wzrostu l/ha na poziomie a 2 Cerone 480 SL - 1, r. Dokarmianie dolistne kg, l/ha na poziomie a 2 Basfoliar Extra + ADOB 2.0 Mn + ADOB 2.0 Cu + Siarczan magnezu 7- wodny r. Wyniki ogólne doświadczenia Tabela 25 Wyszczególnienie Jednostka miary Poziom agrotechniki a 1 a 2 Siew data r. Wschody data r. Stan roślin przed zimą skala 9 7,5 7,3 Stan roślin po zimie skala 9 8,8 8,8 Rośliny martwe % 1,0 1,0 Krzewienie data r. Strzelanie w źdźbło data r. Kłoszenie data r r. Dojrzałość woskowa data r. Zbiór data r. Wyleganie: dojrzałość mleczna skala 9 8,9 8,9 Wyleganie przed zbiorem skala 9 8,9 8,9 Wysokość roślin cm Porażenie roślin przez choroby: mączniak prawdziwy 8,1 8,9 rdza brunatna 9,0 9,0 rynchosporioza skala 9 8,0 8,5 plamistość siatkowa 8,7 8,9 czarna plamistość 9,0 9,0 pałecznica traw 9,0 szt/poletko głownia pyląca 0,0 0,0 Plon ziarna dt/ha 94,5 98,7 Masa 1000 ziaren g 43,4 48,1 Białko % s.m. 11,8 11,1 Plon ziarna, MTZ i białko Tabela 26 Lp. Odmiana Plon [dt/ha] % wzorca MTZ [g] Białko [%] a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 wzorzec 98,9 100, ,7 50,7 11,2 10,9 1. Titus wz 95,5 107, ,9 55,9 12,2 11,6 2. SU Melania wz 105,2 105, ,7 47,7 9,7 10,6

22 3. KWS Kosmos wz 95,9 87, ,5 48,4 11,6 10,5 4. Bartosz 99,7 89, ,9 44,5 10,7 10,5 5. Fridericus 93,8 90, ,6 48,7 11,7 10,8 6. Souleyka 87,4 101, ,9 47,1 11,7 11,1 7. Antonella 103,8 105, ,1 47,4 12,7 11,2 8. Holmes 96,5 99, ,2 46,4 12,1 11,1 9. KWS Meridian 93,4 98, ,2 46,6 12,2 11,5 10. Zenek 93,9 98, ,8 42,1 12,2 12,2 11. SU Vireni 75,0 86, ,4 56,2 12,7 11,0 12. SU Elma 98,1 102, ,0 45,6 12,0 11,4 13. Quadriga 97,8 103, ,2 47,1 11,6 10,1 14. Vincenta 87,1 105, ,2 49,1 12,7 11,8 średnia 94,5 98, ,4 48,1 11,8 11,1 średnia ,0 113, ,8 50,3 9,9 11, ,2 82, ,7 41,3 10,3 11, ,5 87, ,1 46,1 12,7 13,2 Wzorzec: Titus, SU Melania, KWS Kosmos Lp. Odmiana Obserwacje i pomiary. Poziom agrotechniki przeciętny a 1 Tabela 27 Wysokość roślin [cm] Wyleganie dojrzałość mleczna przed zbiorem Mączniak prawdziwy Porażenie przez choroby Plamistość siatkowa Rynchosporioza Septorioza pasowana liści skala 9 1. Titus wz 137 8,3 8,3 8,5 8,3 8,5 8,8 2. SU Melania wz 125 9,0 9,0 8,3 9,0 9,0 8,3 3. KWS Kosmos wz 120 9,0 9,0 8,5 8,8 9,0 8,0 4. Bartosz 128 9,0 9,0 8,0 9,0 2,3 8,5 5. Fridericus 124 8,8 8,8 6,5 8,8 9,0 9,0 6. Souleyka 122 9,0 9,0 7,8 9,0 9,0 8,8 7. Antonella 118 9,0 9,0 7,8 8,3 5,8 8,9 8. Holmes 127 9,0 9,0 8,5 8,0 7,5 9,0 9. KWS Meridian 126 9,0 9,0 8,5 9,0 9,0 9,0 10. Zenek 126 9,0 9,0 7,5 8,5 8,5 8,8 11. SU Vireni 124 9,0 9,0 7,5 9,0 9,0 8,3 12. SU Elma 129 9,0 9,0 8,5 9,0 9,0 9,0 13. Quadriga 129 9,0 9,0 8,3 8,8 9,0 8,3 14. Vincenta 111 9,0 9,0 8,5 8,3 7,8 9,0 średnia 125 8,9 8,9 8,1 8,7 8,0 8,7 średnia ,0 9,0 7,5 9,0 7,7 7, ,6 7,4 8,8 8,2 9,0 1, ,0 7,2 8,5 8,2 9,0 1,4 Omówienie wyników Termin siewu jęczmienia ozimego został opóźniony, ze względu na występującą suszę glebową i coroczne nasilenie chorób grzybowych. Wschody roślin były bardzo słabe, ponieważ jęczmień został zasiany w bardzo suchą, rozpyloną glebę. Wschody były nierównomierne, a także przeciągały się w czasie. W okresie jesiennym nie odnotowano porażenia roślin przez choroby. W I dekadzie listopada został wykonany zabieg zwalczania mszyc, które są wektorami przenoszącymi wirus żółtej karłowatości jęczmienia (BYDV). Na przedwiośniu zaobserwowano na liściach pierwsze objawy mączniaka prawdziwego. Po

23 ruszeniu wegetacji wiosną stan roślin w obydwóch powtórzeniach był dobry. W trakcie wegetacji rośliny w niewielkim stopniu porażone były przez mącznika prawdziwego, rynchosporiozę i septoriozę paskowaną liści. Rośliny były wysokie. Średnia wysokość roślin na poziomie a 1 wyniosła 125 cm, a na poziomie a cm. Wylegania roślin nie odnotowano zarówno w fazie dojrzałości mlecznej jak i przed zbiorem. Plony jęczmienia były wysokie i wynosiły 94,5 dt/ha na poziomie a 1 i 98,7 dt/ha na poziomie a 2. Zwiększone nawożenie azotowe na poziomie a 2 o 40 kg/ha dało przyrost plonu o 4,2 dt/ha. Najlepiej na poziomie a 1 plonowały: SU Melania i Antonella, a na poziomie a 2 : Titus, SU Melania i Vincenta. Najsłabiej na poziomie a 1 wypadły: SU Vireni, Vincenta, Souleyka, a na poziomie a 2 : SU Vireni, KWS Kosmos, Bartosz. Ziarno zawierało średnią zawartość białka w suchej masie, zarówno na poziomie a 1 jak i a 2. W wyniku panującej suszy, zwiększone nawożenia azotowe (o 40 kg N/ha) oraz zastosowanie nawozów dolistnych nie spowodowało przyrostu białka na poziomie a Jęczmień jary Schemat doświadczenia: 22 odmiany na 2 poziomach agrotechniki w 2 powtórzeniach. W 2016 roku wycofano z doświadczeń odmiany: Blask, Mercada i Rubinek oraz wprowadzono nowe odmiany: Allianz, KWS Cantton, KWS Vermont, Paustian, Polonia Staropolska, Ringo, RGT Baltic, RGT Planet oraz Uta. Gleba: 2 B płi:gs, kompleks przydatności rolniczej pszenny dobry, klasa III b, ph 7,06 Z Zasobność gleby w składniki pokarmowe mg/100 g: P 2 O 5 24,9 BW; K 2 O 19,0 S; Mg 6,4 S Zawartość azotu mineralnego w glebie na przedwiośniu: 92 kg N/ha, potrzeby nawożenia małe Przedplon: burak cukrowy po pszenicy ozimej Termin siewu - optymalny: r. Ilość wysiewu: 300 szt/m 2, kg/ha Termin zbioru: r. Wyszczególnienie Nawożenie mineralne kg/ha Przedsiewnie Nawożenie mineralne i ochrona roślin Tabela 28 Środek produkcji Dawka na ha, poziom agrotechniki Data a 1 a 2 Tarnogran R N, P, K, Ca, Mg, S, B r. Salmag r. N Pogłównie ZAKSAN r. Razem kg N/ha Herbicydy g, l/ha Granstar Ultra SX 50 SG + Trend 90 EC 48 g + 0,1 l r. Fungicydy l/ha Capalo 337,5 EC - 2, r. na poziomie a 2 Insektycydy l/ha Karate Zeon 050 SC 0, r.

24 Regulatory wzrostu l/ha na poziomie a 2 Cerone 480 SL - 0, r. Mocznik + Siarczan magnezu 7-wodny r. Dokarmianie dolistne kg, l/ha na Basfoliar Extra + ADOB 2.0 Mn poziomie a 2 ADOB 2.0 Cu + Siarczan magnezu 7-wodny r. Wyniki ogólne doświadczenia Tabela 29 Wyszczególnienie Jednostka miary Poziom agrotechniki a 1 a 2 Siew data r. Wschody data r. Krzewienie data r. Strzelanie w źdźbło data r r. Kłoszenie data r r. Dojrzałość woskowa data r. Zbiór data r. Wyleganie: dojrzałość mleczna skala 9 9,0 9,0 Wyleganie przed zbiorem skala 9 8,2 8,7 Wysokość roślin cm Porażenie roślin przez choroby: mączniak prawdziwy 8,9 9,0 rdza jęczmienia 9,0 9,0 skala 9 rynchosporioza 8,7 8,9 plamistość siatkowa 7,6 8,4 septorioza paskowana liści 8,4 9,0 Plon ziarna dt/ha 60,6 63,7 Masa 1000 ziaren g 40,2 38,1 Białko % s.m. 14,9 15,5 Plon ziarna, MTZ i białko Tabela 30 Lp. Odmiana Plon [dt/ha] % wzorca MTZ [g] Białko [%] a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 wzorzec 62,7 60, ,9 36,8 14,0 16,2 1. Soldo wz 66,3 61, ,5 38,4 15,0 16,0 2. Olympic wz 56,7 58, ,0 34,9 14,6 16,1 3. Radek wz 56,0 58, ,7 36,9 13,0 16,6 4. RGT Planet wz 71,9 63, ,5 37,2 13,3 16,0 5. KWS Olof 63,6 59, ,7 37,4 14,8 16,3 6. Iron 54,1 62, ,3 42,3 15,3 15,8 7. Ella 71,9 66, ,8 36,4 14,6 15,4 8. Kucyk 54,8 64, ,2 36,2 16,1 15,7 9. KWS Atrika 62,3 71, ,4 37,1 14,8 14,9 10. Oberek 60,2 73, ,6 40,5 15,0 14,1 11. SU Lolek 58,8 67, ,9 43,7 14,4 14,0 12. Rubaszek 55,9 62, ,1 34,9 15,0 15,7 13. Baryłka 57,5 59, ,5 35,8 15,0 15,3 14. Podarek 54,9 62, ,2 38,7 14,6 16,3 15. Allianz 61,1 58, ,4 37,8 14,6 16,4 16. KWS Cantton 74,1 58, ,9 40,9 14,7 15,0 17. KWS Vermont 54,6 66, ,0 36,6 15,2 14,8 18. Paustian 61,6 67, ,4 42,5 15,1 13,4

25 19. Polonia Staropolska 57,0 70, ,8 36,3 14,5 15,9 20. RGT Baltic 64,9 63, ,2 38,2 15,8 15,6 21. Ringo 57,7 62, ,8 35,8 16,4 15,8 22. Uta 56,7 63, ,7 40,7 14,9 16,0 średnia 60,6 63, ,2 38,1 14,9 15, ,4 54, ,5 43,3 16,0 16,2 średnia ,6 84, ,8 49,4 10,6 11, ,4 78, ,2 48,3 10,3 11,0 Wzorzec: Soldo, Olympic, Radek, RGT Planet Obserwacje i pomiary. Poziom agrotechniki przeciętny a 1 Tabela 31 Lp. Odmiana Wyleganie Porażenie przez choroby Wysokość dojrzałość przed Mączniak Ryncho- Plamistość roślin mleczna zbiorem prawdziwy sporioza siatkowa [cm] skala 9 1. Soldo wz 87 9,0 7,3 9,0 9,0 8,0 2. Olympic wz 89 9,0 8,8 9,0 9,0 4,0 3. Radek wz 90 9,0 8,3 9,0 8,5 8,3 4. RGT Planet wz 83 9,0 8,0 9,0 8,3 6,8 5. KWS Olof 87 9,0 8,0 8,8 8,8 7,5 6. Iron 80 9,0 7,5 9,0 8,3 7,8 7. Ella 82 9,0 7,5 9,0 8,8 7,8 8. Kucyk 85 9,0 7,5 9,0 8,5 4,0 9. KWS Atrika 91 9,0 8,0 9,0 8,8 8,8 10. Oberek 80 9,0 8,3 8,8 8,5 4,3 11. SU Lolek 86 9,0 9,0 9,0 8,0 8,5 12. Rubaszek 92 9,0 8,5 8,5 8,8 7,8 13. Baryłka 89 9,0 8,5 9,0 9,0 8,0 14. Podarek 100 9,0 8,3 9,0 9,0 8,3 15. Allianz 89 9,0 8,3 8,8 9,0 6,0 16. KWS Cantton 87 9,0 7,8 8,8 8,5 8,3 17. KWS Vermont 91 9,0 8,3 9,0 8,8 9,0 18. Paustian 85 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 19. Polonia Staropolska 79 9,0 8,5 9,0 9,0 8,8 20. RGT Baltic 79 9,0 8,5 9,0 9,0 9,0 21. Ringo 76 9,0 8,3 9,0 9,0 9,0 22. Uta 81 9,0 7,8 9,0 9,0 9,0 Średnia 86 9,0 8,2 8,9 8,7 7, ,8 6,5 8,5 7,3 8,6 średnia ,3 3,8 8,6 7,4 8, ,0 9,0 8,9 8,9 8,8 Omówienie wyników Jęczmień jary zasiano w terminie optymalnym w dobrych warunkach glebowych i atmosferycznych. Początkowy wzrost i rozwój roślin był prawidłowy. Brak wystarczających opadów w kwietniu spowodował słabe wykształcenie się pędów bocznych, dlatego łan jęczmienia był rzadki. Rośliny były niskie, średnio 86 cm. Wyleganie roślin przed zbiorem było niewielkie. Porażenie roślin przez choroby grzybowe, głównie przez plamistość