8. WYBRANE ZASTOSOWANIA MODELI EKONOMETRYCZNYCH
|
|
- Zbigniew Sikora
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 39 8. WYBRANE ZASTOSOWANIA MODELI EKONOMETRYCZNYCH 8.1. Funkcje popytu i elastyczności popytu Czynniki determinujące popyt i ich wpływ Załóżmy, że hipoteza ekonomiczna dotycząca kształtowania się popytu na pewien produkt A jest następująca: (8.1.1) P A =f(d, C A, R A, C B, R B,...) D dochody konsumentów, C A - cena badanego produktu, R A reklama badanego produktu, C B, R B, - cena i reklama produktu substytucyjnego lub komplementarnego. Oczywiście zestaw ten nie wyczerpuje wszystkich czynników, które będą miały znaczenie w badaniu popytu na konkretny produkt. Zgodnie z jego specyfiką mogą tutaj dołączyć takie czynniki jak pora roku (sezonowość sprzedaży wielu dóbr takich jak sprzęt narciarski, lody, napoje chłodzące itd.), moda i jakość (które trudno jest uwzględniać w analizach ilościowych ze względu na ich niemierzalny charakter) i wiele innych. Wydaje się jednak, że w przypadku większości dóbr i usług wyróżniony zestaw pięciu wspomnianych zmiennych będzie raczej rozszerzany o dodatkowe, niż redukowany. Rys Wpływ czynników determinujących popyt wg teorii ekonomii Źródło: opracowanie własne.
2 Elastyczności popytu Aby zmierzyć siłę i kierunek oddziaływania czynników kształtujących popyt stosuje się różnego rodzaju mierniki. Do najpopularniejszych należą elastyczności popytu, które mierzą procentowe zmiany popytu wywołane procentowymi zmianami czynników go determinujących. Np. elastyczność cenowa rzędu E c = -2 oznacza, że wzrostowi (spadkowi) ceny o 1% towarzyszy spadek (wzrost) popytu o 2%. Przy podanej elastyczności spadek ceny o np. 1,5% powoduje wzrost popytu o 3%. Generalnie, dla dowolnej wartości elastyczności E wzrost pierwszej zmiennej (np. ceny) o % spowoduje zmianę (wzrost w przypadku dodatniego znaku E, spadek w przypadku ujemnego znaku E ) drugiej zmiennej (np. popytu) o *E %. Dzięki znajomości elastyczności możemy rozwiązywać problemy pozwalające ustalić, o ile powinny się zmienić czynniki wpływające na popyt aby wzrósł on (lub spadł) o określoną wartość np. o ile należy zmniejszyć cenę, aby pobudzić popyt o 20%. W zależności od czynnika, którego wpływ rozpatrujemy wyróżniamy następujące elastyczności popytu: - elastyczność popytu na dobro A względem jego ceny, czyli popularnie mówiąc cenową elastyczność popytu - E c ; - elastyczność popytu na dobro A względem dochodów konsumentów, czyli dochodową elastyczność popytu E D ; - elastyczność popytu na dobro A względem nakładów na reklamę tego dobra, czyli elastyczność popytu względem nakładów na reklamę E R ; - elastyczność popytu na dobro A względem ceny dobra B (substytucyjnego lub komplementarnego), czyli mieszaną, cenową elastyczność popytu E c ; - elastyczność popytu na dobro A względem nakładów na reklamę dobra B (substytucyjnego lub komplementarnego), czyli mieszaną elastyczność popytu względem nakładów na reklamę E R. Można również liczyć elastyczność popytu względem dowolnego czynnika go kształtującego. Powyższe rozróżnienie nawiązuje do czynników wyróżnionych w rozdziale pierwszym. Poniżej omawiamy poszczególne rodzaje elastyczności bardziej szczegółowo. Obliczanie elastyczności cenowej popytu sposób 1 Wartość współczynnika elastyczności możemy obliczać w oparciu o różne formuły. Jedna z najprostszych polega na policzeniu ilorazu pomiędzy przyrostami dwóch badanych zmiennych: (8.1.2) E y =, gdzie: y względna (procentowa) zmiana y: (y t -y t-1 )/y t-1 ;
3 41 względna (procentowa) zmiana : ( t - t-1 )/ t-1. 1 Na podstawie wzoru (8.1.2) wyliczymy cenową elastyczność popytu na przykładzie pochodzącym z podręcznika do ekonomii (D. Begg, Mikroekonomia, tom 1, PWE, Warszawa 1993). Przykład dotyczy wielkości sprzedaży biletów na mecz (w tys. szt.) w zależności od ich ceny (w ): Tabela 8.1.2a Wartości cen i towarzyszący im popyt na bilety na mecz Nr obserwacji cena (w Ł) popyt (w tys. szt.) 1 2, , , ,0 20 Źródło: D. Begg. Ekonomia, tom 1, PWE, Warszawa 1993, s Na podstawie powyższych danych możemy obliczyć 3 wartości elastyczności cenowej, mierzącej zmianę popytu wskutek zmiany cen: 1. pomiędzy obserwacją 1 i 2 wzrost ceny z 2,5 do 5, któremu towarzyszył spadek popytu z 80 do 60 tys. biletów (o 25%); 2. pomiędzy obserwacją 2 i 3 wzrost ceny z 5,0 do 7,5, któremu towarzyszył spadek popytu z 60 do 40 tys. biletów; 3. pomiędzy obserwacją 3 i 4 wzrost ceny z 7,5 do 10, któremu towarzyszył spadek popytu z 40 do 20 tys. biletów. W każdym z powyższych przypadków bezwzględne zmiany ceny i popytu są takie same (cena rośnie zawsze o 2,5, popyt spada zawsze o 20 tys. szt.). W przypadku elastyczności, interesują nas jednakże zmiany względne (procentowe), które są różne w trzech powyższych przypadkach, a mianowicie: 1. Cena rośnie o 100%: (5-2,5 )/2,5 = 1 = 100% (zob. objaśnienia do wzoru 8.1.2), popyt spada o 25%: (60-80)/80 = - 0,25 = -25% 2. Podstawiając te wartości do wzoru ,25 25% otrzymujemy: E c = (lub ) = 0, 25. Elastyczność rzędu 0,25 oznacza, że 1 100% wzrost ceny biletów na mecz o 1% powoduje spadek popytu o 0,25% (równie dobrze możemy powiedzieć, że spadek ceny o 4% spowoduje wzrost popytu o 1%). Popyt jest nieelastyczny bowiem elastyczność cenowa zawiera się w przedziale: E c (-1,0), co oznacza, 1 Porównaj uwagi na temat przyrostów względnych ze wstępu (str. 4). 2 Każdą zmianę względną można wyrazić procentowo korzystając z prawidłowości, że jedna całość to 100% (dlatego 0,1=10%, 0,5=50%, 0,01=1% itd.).
4 42 że słabo reaguje na zmiany ceny (rzeczywiście słabo, skoro 100% wzrost ceny spowodował tylko 25% spadek popytu). 2. Cena rośnie o 50%: (7,5-5 )/5, popyt spada o ok. 33%: (40-60)/60 = - 0,33(3). 0,33 33% Podstawiając te wartości do wzoru otrzymujemy: E c = (lub ) = 0, 66. 0,5 50% Elastyczność rzędu 0,66 oznacza, że wzrost ceny biletów na mecz o 1% powoduje spadek popytu na nie o 0,66%. Popyt jest w dalszym ciągu nieelastyczny: E c (-1,0), czyli słabo reaguje na zmiany ceny, lecz bardziej niż w przypadku Cena rośnie o 33%: (10-7,5 )/7,5 = 0,33(3), popyt spada o 50%: (20-40)/40 = - 0,5. 0,5 50% Podstawiając te wartości do wzoru otrzymujemy: E c = (lub ) = 1, 5. 0,33 33% Elastyczność rzędu 1,5 oznacza, że wzrost ceny biletów na mecz o 1% powoduje spadek popytu na nie o 1,5%. Popyt jest elastyczny, bo E c (- ; -1), czyli silnie reaguje na zmiany ceny. Z powyższych obliczeń wynika, że w zależności od ceny, wartości elastyczności cenowej są inne por. tabela 8.1.2b. Tabela 8.1.2b. Wartości elastyczności popytu na bilety na mecz Nr obserwacji cena (w Ł) popyt (w tys. szt.) E C 1 2,5 80-0,25 2 5,0 60-0,66 3 7,5 40-1,5 4 10,0 20 Źródło: obliczenia własne. Interpretacja i wykorzystanie cenowej elastyczności popytu. Jak już powiedziano powyżej, elastyczność cenowa mówi nam o ile procent zmieni się popyt, jeśli cena wzrośnie o 1%. Np. elastyczność rzędu E c =-0,25 oznacza, że wzrost (spadek) ceny o 1% powoduje spadek (wzrost) popytu o 0,25%. Na tej podstawie możemy mniemać, że wzrost (spadek) ceny o 2% spowoduje spadek (wzrost) popytu o 0,5%, a wzrost (spadek) ceny o 10% spowoduje spadek (wzrost) popytu o 2,5% (ujemny znak elastyczności mówi nam o kierunku zmian ceny i popytu a wartość elastyczności o sile tych zmian). Gdyby elastyczność była dodatnia (jak to się dzieje w przypadku paradoksów ekonomicznych), np. rzędu +1,1, to oznaczałoby, że wzrost ceny o 1% powoduje wzrost popytu o 1,1%. Znajomość elastyczności cenowej pozwala nam tak "sterować" ceną, aby osiągać spodziewany (w pewnych granicach) wzrost popytu. Na przykład na podstawie informacji z
5 43 tablicy 8.1.2b można stwierdzić o ile należy obniżyć cenę biletów, aby spowodować wzrost popytu o 10%. Zależy to od wielkości elastyczności (która powoduje, że taki sam wzrost ceny powoduje różne zmiany w popycie), a dokładnie, aby zwiększyć popyt o 10% należy obniżyć cenę o : 1. 40% przy cenie 2,5. Elastyczność wynosi tutaj E C = -0,25, czyli spadek ceny o 40% spowoduje wzrost popytu o 40*0,25=10%; 2. 15% przy cenie 5,0 Ł. Elastyczność wynosi wtedy E C = -0,66, czyli spadek ceny o ok. 15% spowoduje wzrost popytu o 15*0,66 10%; 3. 6,6% przy cenie 7,5. Elastyczność wynosi wtedy E C = -1,5, czyli spadek ceny o ok. 6,6% spowoduje wzrost popytu o 6,6*1,5 10%. Problem powyższy to w istocie rozwiązanie równania z jedną niewiadomą. Jeżeli znamy wartość elastyczności popytu i postulowaną (procentową) zmianę popytu, to nieznaną zmianę ceny () wyliczamy jako: P E C =. Dla powyższych przykładów oznacza to: 10% 10% 0,1 1. 0,25 = = = = 0,4 = 40% 0,25 0,25 10% 10% 0,1 2. 0,66 = = = = 0,15 = 15% ; 0,66 0,66 10% 10% 0,1 3. 1,5 = = = = 0,066(6) = 6,6%. 1,5 1,5 Na tej samej zasadzie można rozważać problem dotyczący tego, jak należy zmienić popyt aby cena wzrosła (lub spadła) o określoną wartość (jest to uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia, z którego można zarówno rozpatrywać wpływ zmiany ceny na popyt, jak i wpływ zmian popytu na cenę). W takim wypadku oznacza to rozwiązanie równania, w którym niewiadoma () znajduje się w liczniku ułamka: E C ; 3 =. Na przykład, jeśli chcemy wiedzieć, C jaka zmiana popytu musi nastąpić () aby obniżyć ceny o 10%, to należy oczekiwać: 1. wzrostu popytu o 2,5% przy elastyczności 0,25: 0,25 = = 0,25 * 10% = 0,25 * 0,1 = + 0,025 = 2,5% ; 10% 3 Zauważmy, że zmiany względne można wyrazić w postaci procentowej lub nie. Korzystamy tutaj z prawidłowości, że 1=100%. Dzięki temu twierdzeniu, każdą liczbę dziesiętną można przedstawić za pomocą formatu procentowego (bez mnożenia przez 100, lecz dzięki znajomości wspomnianej reguły). W ćwiczeniach tego formatu pomocne są arkusze kalkulacyjne w których komórce z wartością 0,1 przypisywana jest wartość 10% (a nie 0,1%) przy zamianie na format procentowy (Format Komórki Procentowy).
6 44 2. wzrostu popytu o 6,6% przy elastyczności 0,66: 0,66 = = 0,66 * 10% = 0,66 * 0,1 = + 0,066 = 6,6% ; 10% 3. wzrostu popytu o 15% przy elastyczności 0,25: 1,5 = = 1,5 * 10% = 1,5 * 0,1 = + 0,15 = 15%. 10% Na tej samej zasadzie, samo obliczanie elastyczności jest rozwiązaniem równania, gdzie P niewiadomą jest elastyczność popytu: =. C Obliczanie elastyczności popytu sposób 2 Wzór (8.1.2) jest prosty, lecz ma ograniczone możliwości zastosowania. Wynika to z faktu, że jednorazowo możemy policzyć elastyczność pomiędzy dwoma punktami czasowymi, np. pomiędzy dwoma miesiącami, kwartałami, latami. W badaniach ekonomicznych mamy najczęściej do czynienia z dłuższymi szeregami danych (np. dwanaście wartości dotyczących wielkości cen w kolejnych miesiącach pewnego roku). Dlatego w badaniach empirycznych częściej stosuje się wyliczanie elastyczności w inny sposób, na przykład na podstawie funkcji potęgowych. Potęgowa funkcja popytu ma postać: (8.1.3) P A =α 0 +D α1 C α2 A R α3 A C α4 B R α5 B Parametry powyższej funkcji są elastycznościami popytu, tzn. α 1 - elastyczność popytu na dobro A względem dochodów konsumentów, czyli dochodową elastyczność popytu E D ; α 2 - oznacza elastyczność popytu na dobro A względem jego ceny, czyli popularnie mówiąc cenową elastyczność popytu - E c ; α 3 - elastyczność popytu na dobro A względem nakładów na reklamę tego dobra, czyli elastyczność popytu względem nakładów na reklamę E R ; α 4 - elastyczność popytu na dobro A względem ceny dobra B (substytucyjnego lub komplementarnego), czyli mieszaną, cenową elastyczność popytu E c ; α 5 - elastyczność popytu na dobro A względem nakładów na reklamę dobra B (substytucyjnego lub komplementarnego), czyli mieszaną elastyczność popytu względem nakładów na reklamę E R. Aby oszacować parametry powyższej funkcji za pomocą MNK, która wymaga, aby model był liniowy względem parametrów logarytmujemy powyższe równanie stronami, otrzymując (8.1.4) ln(p A )=ln(α 0 ) +α 1 ln(d)+α 2 ln(c A )+α 3 ln(r A )+α 4 ln(c B )+α 5 ln(r B )+
7 45 Po zlogarytmowaniu interpretacja parametrów pozostaje taka sama, jak w przypadku funkcji potęgowej (oprócz α 0, którego nie interpretujemy). Przykład. Dana jest następująca, potęgowa funkcja popytu (mierzonego w tonach) na produkt A: P a =4D 0,25 C a -0,25 R a 3 R b, gdzie D, C a, R a i R b oznaczają odpowiednio dochody konsumentów (w tys. zł), cenę ( w tys. zł) i reklamę w (w tys. zł) produktu a oraz reklamę produktu b Czy na podstawie powyższej funkcji można stwierdzić, że: 1. aby zwiększyć popyt o 1 t. należy obniżyć cenę o 4 tys. zł 2. dobra a i b są substytucyjne 3. reklama badanego dobra jest nieefektywna 4. popyt na dobro a jest elastyczny 5. wzrost reklamy o 1 tys. zł spowoduje wzrost popytu o 3 tony 6. mieszana elastyczność popytu względem wydatków na reklamę wynosi wzrost ceny dobra a spowoduje spadek popytu na nie 8. wzrost ceny dobra a o 10% spowoduje spadek popytu o 2,5% 9. reklama dobra a silniej wpływa na jego popyt niż reklama dobra b na popyt na dobro b
8 8.2. Funkcja produkcji Cobba-Douglasa 46 Funkcja produkcji Cobba-Douglasa jest potęgową funkcją uzależniającej wielkość produkcji od czynników na nią wpływających. W przypadku dwóch czynników: K- kapitału (majątek produkcyjny, środki trwałe) i L- pracy (liczba zatrudnionych), ma ona postać 4 : Y=α 0 K α1 L α2 Jednorodność funkcji produkcji równa r=α 1 + α 2 oznacza, że można określić jak zareaguje produkcja na zwiększenie nakładów czynników. Wyróżniamy trzy przypadki: Jeśli r=1, to wówczas procentowy przyrost nakładów każdego z czynników powoduje taki sam przyrost produkcji. Mówimy wtedy o stałych przychodach (korzyściach) skali. Jeśli r<1 to procentowy przyrost produkcji jest mniejszy niż procentowy przyrost nakładów i mamy do czynienia z malejącymi przychodami (korzyściami) skali. Jeśli r>1 to procentowy przyrost produkcji jest większy niż procentowy przyrost nakładów i mamy do czynienia z rosnącymi przychodami (korzyściami) skali. Przykład (por. Gruszczyński, s. 155) Dla 27 przedsiębiorstw oszacowano następującą funkcję produkcji: ln Y= 1, ,376 ln K + 0,603ln L, R 2 =0,94 (0,327) (0,085) (0,126) gdzie: Y wartość dodana, K wartość środków trwałych, L nakłady pracy. Z powyższych oszacowań można wysnuć następujące wnioski: 1. Elastyczność produkcji względem kapitału wynosi 0,376, a względem pracy 0,603. Oznacza to, że 1% wzrost kapitału (środków trwałych) spowoduje wzrost produkcji o 0,376, a 1% wzrost nakładów pracy spowoduje wzrost 0,603%. Oznacza to że praca jest efektywniejszym czynnikiem produkcji. W badanych przedsiębiorstwach występują (prawie) stałe przychody skali, bo r=0,376+0,603=0, Rozmiary produkcji są z reguły mierzone ilością lub wartością produktu otrzymanego w jednostce czasu, a więc są traktowane jako strumienie. Rozmiary zaangażowanych czynników produkcji natomiast, odpowiednio do charakteru tych czynników, są ujmowane jako strumienie (L-nakłady pracy) lub jako zasoby (K- wielkość zainstalowanego trwałego majątku produkcyjnego).
2.1. Charakterystyka elastyczności popytu
13 2.ELASTYCZNOŚCI POPYTU Aby zmierzyć siłę i kierunek oddziaływania czynników kształtujących popyt stosuje się różnego rodzaju mierniki. Do najpopularniejszych należą elastyczności popytu, które mierzą
Bardziej szczegółowoJak mierzyć reakcję popytu lub podaży na zmianę ceny?
Jak mierzyć reakcję popytu lub podaży na zmianę ceny? Oczywistym miernikiem jest nachylenie krzywych popytu i podaży Np. obniżka ceny o 1 zł każdorazowo powoduje zwiększenie popytu na kajzerki o 20 sztuk
Bardziej szczegółowowielkosci czynnika popytu dobra wielkosci ceny popytu na dobrox popytu ceny
ELASTYCZNOŚCI POPYTU: Elastyczności i podaży 1. cenowa elastyczność mierzy, o ile procent zmieni się wielkość pod wpływem jednoprocentowej zmiany dobra lub usługi 2. dochodowa elastyczność mierzy, o ile
Bardziej szczegółowoMIKROEKONOMIA. Wykład 3 Mikroanaliza rynku 1 MIKROANALIZA RYNKU
Wykład 3 Mikroanaliza rynku 1 MIKROANALIZA RYNKU 1. POPYT Popyt (zapotrzebowanie) - ilość towaru, jaką jest skłonny kupić nabywca po ustalonej cenie rynkowej, dysponując do tego celu odpowiednim dochodem
Bardziej szczegółowoElastyczność cenowa i dochodowa popytu- pojęcie i zastosowanie. Dr Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski 1. Instytut Nauk Ekonomicznych
Elastyczność cenowa i dochodowa popytu- pojęcie i zastosowanie Dr Gabriela Przesławska Uniwersytet Wrocławski 1. Instytut Nauk Ekonomicznych Popyt elastyczny Prawo popytu mówi, ze zmiany ceny wywołują
Bardziej szczegółowoPopyt, podaż i wszystko co z Nimi związane. Mgr Michał Ferdzyn SWSPiZ
Popyt, podaż i wszystko co z Nimi związane Mgr Michał Ferdzyn SWSPiZ POPYT to zależność pomiędzy ilością dobra, którą chcą i mogą kupić konsumenci, a ceną tego dobra. Popyt jest przedstawiany za pomocą
Bardziej szczegółowoFunkcje popytu 1 Ewa Kusideł
Funkcje popytu 1 Ewa Kusideł WSTĘP Powstanie i rozwój gospodarki towarowej stworzyły rynek w potocznym znaczeniu tego słowa, czyli miejsce w którym w określonym czasie dokonywano wymiany między dostawcami
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii ELASTYCZNOŚCI W EKONOMII
Podstawy ekonomii ELASTYCZNOŚCI W EKONOMII Elastyczność cenowa popytu Elastyczność cenowa podaŝy Opracowanie: dr Tomasz Taraszkiewicz Elastyczność cenowa popytu Elastyczność względna zmiana zmiennej zaleŝnej
Bardziej szczegółowoRachunek Różniczkowy
Rachunek Różniczkowy Sąsiedztwo punktu Liczby rzeczywiste będziemy teraz nazywać również punktami. Dla ustalonego punktu x 0 i promienia r > 0 zbiór S(x 0, r) = (x 0 r, x 0 ) (x 0, x 0 + r) nazywamy sąsiedztwem
Bardziej szczegółowoElastyczność. Krzysztof Kołodziejczyk, PhD
Elastyczność Krzysztof Kołodziejczyk, PhD https://flic.kr/p/j4fg3d Agenda 1. Dostosowania wielkości popytu i podaży do zmian cen i dochodów (elastyczne, nieelastyczne) 2. Wskaźniki Ep i Edp i ich interpretacja
Bardziej szczegółowo2010 W. W. Norton & Company, Inc. Popyt
2010 W. W. Norton & Company, Inc. Popyt Własności Funkcji Popytu Statyka porównawcza funkcji popytu pokazuje jak zmienia się funkcja popytu x 1 *(p 1,p 2,y) i x 2 *(p 1,p 2,y) gdy zmianie ulegają ceny
Bardziej szczegółowoTemat Rynek i funkcje rynku
Temat Rynek i funkcje rynku 1. Rynkowa a administracyjna koordynacja działań gospodarczych 2. Popyt, podaż, cena równowagi 3. Czynniki wpływające na rozmiary popytu 4. Czynniki wpływające na rozmiary podaży
Bardziej szczegółowodr Bartłomiej Rokicki Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW
Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Wydział Nauk Ekonomicznych UW Model klasyczny podstawowe założenia W modelu klasycznym wielkość PKB jest określana przez stronę podażową. Mamy 2 czynniki
Bardziej szczegółowoElastyczność popytu i podaży
Autor: mgr Andrzej Kacprzyk mgr J. Karol Słowiński II. Elastyczność popytu i podaży Spis treści: Wstęp 1. Cenowa elastyczność popytu 1.1 Cenowa elastyczność popytu a przychody przedsiębiorstw 2. Mieszana
Bardziej szczegółowoTemat Rynek i funkcje rynku. Elementy rynku. Rynek. Popyt i podaż. Cena - pieniężny wyraz wartości. Popyt Podaż Cena
Temat i funkcje rynku 1. Rynkowa a administracyjna koordynacja działań gospodarczych 2. opyt, podaż, cena równowagi 3. Czynniki wpływające na rozmiary popytu 4. Czynniki wpływające na rozmiary podaży 5.
Bardziej szczegółowoPodstawy ekonomii ELASTYCZNOŚCI W EKONOMII
Podstawy ekonomii ELASTYCZNOŚCI W EKONOMII Elastyczność krzyŝowa popytu Elastyczność dochodowa popytu Opracowanie: dr Tomasz Taraszkiewicz Elastyczność krzyŝowa popytu Elastyczność krzyŝowa popytu Elastyczność
Bardziej szczegółowoCo się dzieje kiedy dobro zmienia cenę?
Równanie Słuckiego Co się dzieje kiedy dobro zmienia cenę? Efekt substytucyjny w wyniku zmiany ceny jednego z dóbr zmienia się relacja cen pomiędzy dobrami, np. dobro, którego cena spada staje się relatywnie
Bardziej szczegółowoTwierdzenia Rolle'a i Lagrange'a
Twierdzenia Rolle'a i Lagrange'a Zadanie 1 Wykazać, że dla dowolnych zachodzi. W przypadku nierówność (a właściwie równość) w treści zadania spełniona jest w sposób oczywisty, więc tego przypadku nie musimy
Bardziej szczegółowoKolokwium I z Makroekonomii II Semestr zimowy 2014/2015 Grupa I
Kolokwium I z Makroekonomii II Semestr zimowy 2014/2015 Grupa I Czas trwania kolokwium wynosi 45 minut. Należy rozwiązać dwa z trzech zamieszczonych poniżej zadań. Za każde zadanie można uzyskać maksymalnie
Bardziej szczegółowot y x y'y x'x y'x x-x śr (x-x śr)^2
Na podstawie:w.samuelson, S.Marks Ekonomia menedżerska Zadanie 1 W przedsiębiorstwie toczy się dyskusja na temat wpływu reklamy na wielkość. Dział marketingu uważa, że reklama daje wysoce pozytywne efekty,
Bardziej szczegółowoGranice ciągów liczbowych
Granice ciągów liczbowych Obliczyć z definicji granicę ciągu o wyrazie, gdzie jest pewną stałą liczbą. Definicja: granicą ciągu jest liczba, jeśli Sprawdzamy, czy i kiedy granica rozpatrywanego ciągu wynosi
Bardziej szczegółowoZarządzanie kosztami i wynikami. dr Robert Piechota
Zarządzanie kosztami i wynikami dr Robert Piechota Wykład 2 Analiza progu rentowności W zarządzaniu przedsiębiorstwem konieczna jest ciągła ocena zależności między przychodami, kosztami i zyskiem. Narzędziem
Bardziej szczegółowoBadania Operacyjne Ćwiczenia nr 4 (Materiały)
Analiza wrażliwości Rozwiązanie programu liniowego jest dopiero początkiem analizy. Z punktu widzenia decydenta (menadżera) jest istotne, żeby wiedzieć jak na rozwiązanie optymalne wpływają zmiany parametrów
Bardziej szczegółowoMikroekonomia -Ćwiczenia Ćwiczenia 4: Podaż i równowaga rynkowa
Mikroekonomia -Ćwiczenia Ćwiczenia 4: Podaż i równowaga rynkowa Podstawowe pojęcia: rynek, podaż, krzywa podaż, prawo podaż, cena równowagi, cena maksymalna i minimalna, zmiana podaż dr inż. Anna Kiełbus
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Mikroekonomia. niestacjonarne. I stopnia. dr Olga Ławińska. ogólnoakademicki. podstawowy
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Rok Semestr Jednostka prowadząca Osoba sporządzająca Profil Rodzaj
Bardziej szczegółowoAnaliza współzależności zjawisk
Analiza współzależności zjawisk Informacje ogólne Jednostki tworzące zbiorowość statystyczną charakteryzowane są zazwyczaj za pomocą wielu cech zmiennych, które nierzadko pozostają ze sobą w pewnym związku.
Bardziej szczegółowoFunkcje wymierne. Jerzy Rutkowski. Działania dodawania i mnożenia funkcji wymiernych określa się wzorami: g h + k l g h k.
Funkcje wymierne Jerzy Rutkowski Teoria Przypomnijmy, że przez R[x] oznaczamy zbiór wszystkich wielomianów zmiennej x i o współczynnikach rzeczywistych Definicja Funkcją wymierną jednej zmiennej nazywamy
Bardziej szczegółowoPochodna i różniczka funkcji oraz jej zastosowanie do rachunku błędów pomiarowych
Pochodna i różniczka unkcji oraz jej zastosowanie do rachunku błędów pomiarowych Krzyszto Rębilas DEFINICJA POCHODNEJ Pochodna unkcji () w punkcie określona jest jako granica: lim 0 Oznaczamy ją symbolami:
Bardziej szczegółowoCentrum Europejskie Ekonomia. ćwiczenia 3
Centrum Europejskie Ekonomia ćwiczenia 3 Elastyczność popytu i podaży, Wybór konsumenta efekt substytucyjny i dochodowy Tomasz Gajderowicz. Agenda Kartkówka Elastyczność popytu i podaży Wybór konsumenta
Bardziej szczegółowoAnaliza korelacji
Analiza korelacji Zakres szkolenia Wstęp Podstawowe pojęcia korelacji Współczynnik korelacji liniowej Pearsona Współczynnik korelacji rang Spearmana Test istotności Zadania 2 Wstęp Do czego służy korelacja:
Bardziej szczegółowo5. Teoria Popytu. 5.1 Różne Rodzaje Konkurencji
5. Teoria Popytu. 5.1 Różne Rodzaje Konkurencji a. Konkurencja doskonała Producenci sprzedają nierozróżnialne towary, e.g. zboże pierwszej klasy. Zakładamy że jest dużo producentów, a żaden nie ma wpływu
Bardziej szczegółowoMaksymalizacja zysku
Maksymalizacja zysku Na razie zakładamy, że rynki są doskonale konkurencyjne Firma konkurencyjna traktuje ceny (czynników produkcji oraz produktów jako stałe, czyli wszystkie ceny są ustalane przez rynek
Bardziej szczegółowoMikroekonomia -Ćwiczenia Ćwiczenia 3: Popyt
Mikroekonomia -Ćwiczenia Ćwiczenia 3: Popyt Podstawowe pojęcia: rynek, popyt, krzywa popytu, prawo popytu, efekt snobizmu, efekt Veblena, cena maksymalna i minimalna, zmiana popytu, dobro Griffena, dobra
Bardziej szczegółowoparametrów strukturalnych modelu = Y zmienna objaśniana, X 1,X 2,,X k zmienne objaśniające, k zmiennych objaśniających,
诲 瞴瞶 瞶 ƭ0 ƭ 瞰 parametrów strukturalnych modelu Y zmienna objaśniana, = + + + + + X 1,X 2,,X k zmienne objaśniające, k zmiennych objaśniających, α 0, α 1, α 2,,α k parametry strukturalne modelu, k+1 parametrów
Bardziej szczegółowoEkonometria. Model nieliniowe i funkcja produkcji. Jakub Mućk. Katedra Ekonomii Ilościowej. Modele nieliniowe Funkcja produkcji
Ekonometria Model nieliniowe i funkcja produkcji Jakub Mućk Katedra Ekonomii Ilościowej Jakub Mućk Ekonometria Ćwiczenia 7 Modele nieliniowe i funkcja produkcji 1 / 19 Agenda Modele nieliniowe 1 Modele
Bardziej szczegółowoAnaliza zależności liniowych
Narzędzie do ustalenia, które zmienne są ważne dla Inwestora Analiza zależności liniowych Identyfikuje siłę i kierunek powiązania pomiędzy zmiennymi Umożliwia wybór zmiennych wpływających na giełdę Ustala
Bardziej szczegółowo5. Badanie przebiegu zmienności funkcji - monotoniczność i wypukłość
5. Badanie przebiegu zmienności funkcji - monotoniczność i wypukłość Grzegorz Kosiorowski Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie rzegorz Kosiorowski (Uniwersytet Ekonomiczny 5. Badanie w Krakowie) przebiegu
Bardziej szczegółowoEkonometria. Model nieliniowe i funkcja produkcji. Jakub Mućk. Katedra Ekonomii Ilościowej
Ekonometria Model nieliniowe i funkcja produkcji Jakub Mućk Katedra Ekonomii Ilościowej Jakub Mućk Ekonometria Wykład 7 i funkcja produkcji 1 / 23 Agenda 1 2 3 Jakub Mućk Ekonometria Wykład 7 i funkcja
Bardziej szczegółowoZałóżmy, że obserwujemy nie jedną lecz dwie cechy, które oznaczymy symbolami X i Y. Wyniki obserwacji obu cech w i-tym obiekcie oznaczymy parą liczb
Współzależność Załóżmy, że obserwujemy nie jedną lecz dwie cechy, które oznaczymy symbolami X i Y. Wyniki obserwacji obu cech w i-tym obiekcie oznaczymy parą liczb (x i, y i ). Geometrycznie taką parę
Bardziej szczegółowoMIKROEKONOMIA. mgr Maciej Szczepankiewicz. Katedra Nauk Ekonomicznych. semestr zimowy 2015/2016
MIKROEKONOMIA semestr zimowy 2015/2016 mgr Maciej Szczepankiewicz Katedra Nauk Ekonomicznych Kontakt E: maciej@szczepankiewicz.net Dyżury: Wtorek 12-13.30 nieparzyste 10.15-11.45 parzyste Środa 13.15-14.45
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE RODZAJ ZAJĘĆ LICZBA GODZIN W SEMESTRZE WYKŁAD ĆWICZENIA LABORATORIUM PROJEKT SEMINARIUM
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Mikroekonomia Kierunek angielski język biznesu Forma studiów stacjonarne Poziom kwalifikacji I stopnia Rok I Semestr
Bardziej szczegółowolim Np. lim jest wyrażeniem typu /, a
Wykład 3 Pochodna funkcji złożonej, pochodne wyższych rzędów, reguła de l Hospitala, różniczka funkcji i jej zastosowanie, pochodna jako prędkość zmian 3. Pochodna funkcji złożonej. Jeżeli funkcja złożona
Bardziej szczegółowoStanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka
Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka - adres mailowy: nnehrebecka@wne.uw.edu.pl - strona internetowa: www.wne.uw.edu.pl/nnehrebecka - dyżur: wtorek 18.30-19.30 sala 302 lub 303 - 80% oceny: egzaminy -
Bardziej szczegółowoStanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka
Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka - adres mailowy: scichocki@o2.pl - strona internetowa: www.wne.uw.edu.pl/scichocki - dyżur: po zajęciach lub po umówieniu mailowo - 80% oceny: egzaminy - 20% oceny:
Bardziej szczegółowoII. Wstęp: Funkcje elementarne - część 2
II. Wstęp: Funkcje elementarne - część 2 Grzegorz Kosiorowski Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie rzegorz Kosiorowski (Uniwersytet EkonomicznyII. wwstęp: Krakowie) Funkcje elementarne - część 2 1 / 34 1
Bardziej szczegółowo5. Teoria Podaży i Popytu - Popyt
5. Teoria Podaży i Popytu - Popyt Popyt na dobro maleje względem ceny (o ile dobro jest tak zwane normalne, a nie luksusowe). Zakładamy że firma ustala cenę danego dobra p, która obowiązuje wszędzie. Niech
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. dopuszczający
Wymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. wyróżnić potrzeby ekonomiczne, wymienić podstawowe rodzaje środków zaspokajających potrzeby, rozróżnić podstawowe zasoby
Bardziej szczegółowoAnaliza współzależności zjawisk. dr Marta Kuc-Czarnecka
Analiza współzależności zjawisk dr Marta Kuc-Czarnecka Wprowadzenie Prawidłowości statystyczne mają swoje przyczyny, w związku z tym dla poznania całokształtu badanego zjawiska potrzebna jest analiza z
Bardziej szczegółowo3.Funkcje elementarne - przypomnienie
3.Funkcje elementarne - przypomnienie Grzegorz Kosiorowski Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie rzegorz Kosiorowski (Uniwersytet Ekonomiczny3.Funkcje w Krakowie) elementarne - przypomnienie 1 / 51 1 Funkcje
Bardziej szczegółowoNieliniowe. Liniowe. Nieliniowe. Liniowe. względem parametrów. Linearyzowane. sensu stricto
Ekonometria jak dorać funkcję? Przykłady użyte w materiałach opracowano w większości na azie danych ze skryptu B.Guzik, W.Jurek Podstawowe metody ekonometrii (wyd. AE Poznań 3) W doorze postaci funkcji
Bardziej szczegółowoZnaleźć wzór ogólny i zbadać istnienie granicy ciągu określonego rekurencyjnie:
Ciągi rekurencyjne Zadanie 1 Znaleźć wzór ogólny i zbadać istnienie granicy ciągu określonego rekurencyjnie: w dwóch przypadkach: dla i, oraz dla i. Wskazówka Należy poszukiwać rozwiązania w postaci, gdzie
Bardziej szczegółowo4. Utarg krańcowy (MR) można zapisać jako: A)
1. Rozważmy rynek doskonale konkurencyjny w długim okresie. Funkcja kosztu całkowitego pojedynczej firmy jest następująca: TC = 1296q 2 + 1369 dla q > 0 oraz TC = 0 dla q = 0. Wszystkie firmy są identyczne.
Bardziej szczegółowo3. Modele tendencji czasowej w prognozowaniu
II Modele tendencji czasowej w prognozowaniu 1 Składniki szeregu czasowego W teorii szeregów czasowych wyróżnia się zwykle następujące składowe szeregu czasowego: a) składowa systematyczna; b) składowa
Bardziej szczegółowo5. Utarg krańcowy (MR) można zapisać jako: A)
1. Na rynku pewnego dobra działają dwie firmy, które zachowują się zgodnie z modelem Stackelberga. Firmy ponoszą stałe koszty krańcowe równe 24. Odwrócona linia popytu na tym rynku ma postać: P = 480-0.5Q.
Bardziej szczegółowoBardzo dobra Dobra Dostateczna Dopuszczająca
ELEMENTY EKONOMII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Klasa: I TE Liczba godzin w tygodniu: 3 godziny Numer programu: 341[02]/L-S/MEN/Improve/1999 Prowadzący: T.Kożak- Siara I Ekonomia jako nauka o gospodarowaniu
Bardziej szczegółowoMatematyka i Statystyka w Finansach. Rachunek Różniczkowy
Rachunek Różniczkowy Ciąg liczbowy Link Ciągiem liczbowym nieskończonym nazywamy każdą funkcję a która odwzorowuje zbiór liczb naturalnych N w zbiór liczb rzeczywistych R a : N R. Tradycyjnie wartość a(n)
Bardziej szczegółowoPAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2010/2011
PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU Obowiązuje od roku akademickiego: 2010/2011 Instytut Ekonomiczny Kierunek studiów: Ekonomia Kod kierunku: 04.9 Specjalność: brak 1. PRZEDMIOT
Bardziej szczegółowo12. Funkcja popytu jest liniowa. Poniższa tabela przedstawia cztery punkty na krzywej popytu:
1. Dla której z poniższych funkcji popytu elastyczność cenowa popytu jest równa -1 i jest stała na całej długości krzywej popytu? A) Q = -5 + 10 B) Q = 40-4 C) Q = 30000-1 D) Q = 2000-2 E) Q = 100-3 F)
Bardziej szczegółowoWstęp do teorii niepewności pomiaru. Danuta J. Michczyńska Adam Michczyński
Wstęp do teorii niepewności pomiaru Danuta J. Michczyńska Adam Michczyński Podstawowe informacje: Strona Politechniki Śląskiej: www.polsl.pl Instytut Fizyki / strona własna Instytutu / Dydaktyka / I Pracownia
Bardziej szczegółowoZESTAW 5 FUNKCJA PRODUKCJI. MODEL SOLOWA (Z ROZSZERZENIAMI)
ZESTAW 5 FUNKCJA PRODUKCJI. MODEL SOLOWA (Z ROZSZERZENIAMI) Zadanie 5.1 Dla podanych funkcji produkcji sprawdź, czy spełniają one warunki stawiane neoklasycznym funkcjom produkcji. Jeśli tak, zapisz je
Bardziej szczegółowo5. Jeśli funkcja popytu na bilety do kina ma postać: q = 122-7P, to całkowity utarg ze sprzedaży biletów jest maksymalny, gdy cena wynosi:
1. Na oligopolistycznym rynku istnieje 8 firm, które zachowują się zgodnie z modelem Cournota (jednoczesne ustalanie ilości). Wszystkie firmy ponoszą takie same koszty krańcowe, równe 12 zł od jednostki
Bardziej szczegółowo8. Jeśli funkcja popytu na bilety do kina ma postać: q = 356-3P, to całkowity utarg ze sprzedaży biletów jest maksymalny, gdy cena wynosi:
1. rzedsiębiorstwo posiada dwa zakłady. Funkcja popytu rynkowego dana jest równaniem: = 46080-4Q, gdzie Q - produkcja całego rynku. Funkcja kosztu całkowitego pierwszego i drugiego zakładu jest następująca:
Bardziej szczegółowoROZKŁAD MATERIAŁU DO 1 KLASY LICEUM (ZAKRES ROZSZERZONY) A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ.
ROZKŁAD MATERIAŁU DO 1 KLASY LICEUM (ZAKRES ROZSZERZONY) A WYMAGANIA PODSTAWY PROGRAMOWEJ. TEMAT Równania i nierówności (36 h) LICZBA GODZIN LEKCYJNYCH Liczby wymierne 3 Liczby niewymierne 1 Zapisywanie
Bardziej szczegółowoZadania z ekonomii matematycznej Teoria konsumenta
Paweł Kliber Zadania z ekonomii matematycznej Teoria konsumenta Zad Dla podanych niżej funcji użyteczności: (a u (x x = x + x (b u (x x = x x (c u (x x = x x (d u (x x = x x 4 (e u (x x = x + x = x + x
Bardziej szczegółowoWybór postaci analitycznej modelu ekonometrycznego
Wybór postaci analitycznej modelu ekonometrycznego Wybór postaci analitycznej modelu ekonometrycznego jest jednym z najtrudniejszych etapów badań. Jest on szczególnie uciążliwy, gdy rozpatrujemy modele
Bardziej szczegółowoKOMENTARZ DO ODPOWIEDZI TESTOWYCH OWE 2007
KOMENTARZ DO ODPOWIEDZI TESTOWYCH OWE 2007 Wskazówka do pytań dot. części pierwszej zarządzanie: 26. Działanie firmy Michelin, która przejęła dostawców kauczuku i drutu, można nazwać: [ ] dywersyfikacją
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Katedra Regionalistyki i Zarządzania Ekorozwojem Osoba sporządzająca
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Mikroekonomia Kierunek Logistyka Forma studiów stacjonarne Poziom kwalifikacji I stopnia Rok I Semestr I Jednostka
Bardziej szczegółowoElastyczność popytu i podaży i jej zastosowanie
Elastyczność popytu i podaży i jej zastosowanie Dr inż. Anna Kowalska-Pyzalska Katedra Badań Operacyjnych, Finansów i Zastosowań Informatyki Presentation is based on: http://www.swlearning.com/economics/mankiw/mankiw3e/powerpoint_micro.html
Bardziej szczegółowoZad.1. Microsoft Excel - Raport wyników Komórka Nazwa Warto pocz tkowa Warto cowa Komórka Nazwa Warto pocz tkowa Warto cowa Komórka Nazwa Warto
Zad.1. Przedsiębiorstwo może wytwarzać trzy typy maszyn: tokarki, piły, frezarki zużywając dwa ograniczone zasoby: energię elektryczną i siłę roboczą w następujących proporcjach: energia (KWH / jedn.)
Bardziej szczegółowoModel klasyczny. popyt na czynnik. ilość czynnika
Model klasyczny W modelu Keynesa wielkość produkcji określała suma wydatków, np.: Y C + I + G + NX W modelu klasycznym wielkość PKB jest określana przez stronę podażową. Mamy 2 czynniki produkcji (K i
Bardziej szczegółowoFunkcje dwóch zmiennych
Funkcje dwóch zmiennych Andrzej Musielak Str Funkcje dwóch zmiennych Wstęp Funkcja rzeczywista dwóch zmiennych to funkcja, której argumentem jest para liczb rzeczywistych, a wartością liczba rzeczywista.
Bardziej szczegółowoKorelacja oznacza współwystępowanie, nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego
Korelacja oznacza współwystępowanie, nie oznacza związku przyczynowo-skutkowego Współczynnik korelacji opisuje siłę i kierunek związku. Jest miarą symetryczną. Im wyższa korelacja tym lepiej potrafimy
Bardziej szczegółowoStosowane modele równowagi. Wykład 1
Stosowane modele równowagi ogólnej (CGE) Wykład 1 Literatura Horridge M., MINIMAL. A Simplified General Equilibrium Model, 2001, http://www.copsmodels.com/minimal.htm dowolny podręcznik do mikroekonomii
Bardziej szczegółowoModel Davida Ricardo
Model Davida Ricardo mgr eszek incenciak 15 lutego 2005 r. 1 Założenia modelu Analiza w modelu Ricardo opiera się na następujących założeniach: istnieje doskonała konkurencja na rynku dóbr i rynku pracy;
Bardziej szczegółowoWIELKA SGH-OWA POWTÓRKA ZE STATYSTYKI REGRESJA LINIOWA
WIELKA SGH-OWA POWTÓRKA ZE STATYSTYKI REGRESJA LINIOWA Powtórka Powtórki Kowiariancja cov xy lub c xy - kierunek zależności Współczynnik korelacji liniowej Pearsona r siła liniowej zależności Istotność
Bardziej szczegółowoMECHANIZM RYNKOWY. dr Sylwia Machowska
MECHANIZM RYNKOWY dr Sylwia Machowska 1 Plan wykładu Rynek Popyt, wielkość popytu, prawo popytu Podaż, wielkość podaży, prawo podaży Równowaga rynkowa 2 Rynek 3 Rynek Rynek to proces wzajemnego oddziaływania
Bardziej szczegółowoStatystyka. Wykład 11. Magdalena Alama-Bućko. 22 maja Magdalena Alama-Bućko Statystyka 22 maja / 41
Statystyka Wykład 11 Magdalena Alama-Bućko 22 maja 2017 Magdalena Alama-Bućko Statystyka 22 maja 2017 1 / 41 Analiza dynamiki zjawisk badamy zmiany poziomu (tzn. wzrosty/spadki) badanego zjawiska w czasie.
Bardziej szczegółowo3. Wojewódzkie zróżnicowanie zatrudnienia w ochronie zdrowia w latach Opis danych statystycznych
3. Wojewódzkie zróżnicowanie zatrudnienia w ochronie zdrowia w latach 1995-2005 3.1. Opis danych statystycznych Badanie zmian w potencjale opieki zdrowotnej można przeprowadzić w oparciu o dane dotyczące
Bardziej szczegółowoJEDNOCZYNNIKOWA i DWUCZYNNIKOWA FUNKCJA PRODUKCJI
JEDNOCZYNNIKOWA i DWUCZYNNIKOWA FUNKCJA PRODUKCJI Zadanie 1: Uzupełnij tabelę, gdzie: TP produkt całkowity AP produkt przeciętny MP produkt marginalny L nakład czynnika produkcji, siła robocza (liczba
Bardziej szczegółowoEKONOMIA MENEDŻERSKA
oraz na kierunku zarządzanie i marketing (jednolite studia magisterskie) 1 EKONOMIA MENEDŻERSKA PROGRAM WYKŁADÓW Wykład 1. Wprowadzenie do ekonomii menedŝerskiej. Podejmowanie optymalnych decyzji na podstawie
Bardziej szczegółowoStanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka Katarzyna Rosiak-Lada
Stanisław Cichocki Natalia Nehrebecka Katarzyna Rosiak-Lada 1. Sprawy organizacyjne Zasady zaliczenia 2. Czym zajmuje się ekonometria? 3. Formy danych statystycznych 4. Model ekonometryczny 2 1. Sprawy
Bardziej szczegółowoEstymacja wektora stanu w prostym układzie elektroenergetycznym
Zakład Sieci i Systemów Elektroenergetycznych LABORATORIUM INFORMATYCZNE SYSTEMY WSPOMAGANIA DYSPOZYTORÓW Estymacja wektora stanu w prostym układzie elektroenergetycznym Autorzy: dr inż. Zbigniew Zdun
Bardziej szczegółowoProjekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Strona1 Anna Irena Szymańska Scenariusz zajęć edukacyjnych nr 2.4 Temat zajęć: Kto ustala ceny, czyli popyt, podaż i równowaga rynkowa 1. Cele lekcji: Uczeń: wyjaśnia znaczenie pojęć: popyt, podaż, cena,
Bardziej szczegółowoZbiór zadań. Makroekonomia II ćwiczenia KONSUMPCJA
Zbiór zadań. Makroekonomia II ćwiczenia KONSUMPCJA Zadanie 1. Konsument żyje przez 4 okresy. W pierwszym i drugim okresie jego dochód jest równy 100; w trzecim rośnie do 300, a w czwartym spada do zera.
Bardziej szczegółowoRównania różniczkowe liniowe II rzędu
Równania różniczkowe liniowe II rzędu Definicja równania różniczkowego liniowego II rzędu Warunki początkowe dla równania różniczkowego II rzędu Równania różniczkowe liniowe II rzędu jednorodne (krótko
Bardziej szczegółowo1) Granica możliwości produkcyjnych Krzywa transformacji jest to zbiór punktów reprezentujących różne kombinacje ilościowe dwóch produktów, które gospodarka narodowa może wytworzyć w danym okresie przy
Bardziej szczegółowoPochodna i różniczka funkcji oraz jej zastosowanie do obliczania niepewności pomiarowych
Pochodna i różniczka unkcji oraz jej zastosowanie do obliczania niepewności pomiarowych Krzyszto Rębilas DEFINICJA POCHODNEJ Pochodna unkcji () w punkcie określona jest jako granica: lim 0 Oznaczamy ją
Bardziej szczegółowoTeoretyczne podstawy analizy indeksowej klasyfikacja indeksów, konstrukcja, zastosowanie
Teoretyczne podstawy analizy indeksowej klasyfikacja indeksów, konstrukcja, zastosowanie Szkolenie dla pracowników Urzędu Statystycznego nt. Wybrane metody statystyczne w analizach makroekonomicznych dr
Bardziej szczegółowoZ-ZIP Ekonomia menedżerska Manager economics
KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 2012/2013 Z-ZIP2-0499 Ekonomia menedżerska Manager economics A. USYTUOWANIE MODUŁU
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 dla MSEMen. Gabriela Grotkowska
Makroekonomia dla MSEMen Gabriela Grotkowska Plan wykładu 5 Model Keynesa: wprowadzenie i założenia Wydatki zagregowane i równowaga w modelu Mnożnik i jego interpretacja Warunek równowagi graficznie i
Bardziej szczegółowoI. Podstawowe pojęcia ekonomiczne. /6 godzin /
PROPOZYCJA ROZKŁADU MATERIAŁU NAUCZANIA PRZEDMIOTU PODSTAWY EKONOMII dla zawodu: technik ekonomista-23,02,/mf/1991.08.09 liceum ekonomiczne, wszystkie specjalności, klasa I, semestr pierwszy I. Podstawowe
Bardziej szczegółowoStatystyka. Wykład 12. Magdalena Alama-Bućko. 29 maja Magdalena Alama-Bućko Statystyka 29 maja / 47
Statystyka Wykład 12 Magdalena Alama-Bućko 29 maja 2017 Magdalena Alama-Bućko Statystyka 29 maja 2017 1 / 47 Analiza dynamiki zjawisk badamy zmiany poziomu (tzn. wzrosty/spadki) badanego zjawiska w czasie.
Bardziej szczegółowoWSTĘP ZAŁOŻENIA DO PROJEKTU
UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA Przykład analizy opłacalności przedsięwzięcia inwestycyjnego WSTĘP Teoria i praktyka wypracowały wiele metod oceny efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych.
Bardziej szczegółowoAnaliza progu rentowności
Analiza progu rentowności Próg rentowności ( literaturze przedmiotu spotyka się również określenia: punkt równowagi, punkt krytyczny, punkt bez straty punkt zerowy) jest to taki punkt, w którym jednostka
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty
Akademia Młodego Ekonomisty Czy w ekonomii dwa plus dwa równa się cztery? Jak liczą ekonomiści? Mgr Kornelia Bem - Kozieł Wyższa Szkoła Ekonomii, Prawa i Nauk Medycznych w Kielcach 9 kwiecień 2014 r. Co
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Katedra Ekonomii, Inwestycji i Nieruchomości Osoba sporządzająca
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Mikroekonomia E Kierunek Logistyka studia inżynierskie Forma studiów niestacjonarne Poziom kwalifikacji I stopnia
Bardziej szczegółowoZbiór zadań Makroekonomia II ćwiczenia
Zbiór zadań Makroekonomia II ćwiczenia ZESTAW 5 MODEL SOLOWA Zadanie 5.1 Dla podanych funkcji produkcji sprawdź, czy spełniają one warunki stawiane neoklasycznym funkcjom produkcji. Jeśli tak, zapisz je
Bardziej szczegółowoNazwisko i Imię zł 100 zł 129 zł 260 zł 929 zł 3. Jeżeli wraz ze wzrostem dochodu, maleje popyt na dane dobro to jest to: (2 pkt)
Nazwisko i Imię... Numer albumu... A 1. Utrata wartości dobra kapitałowego w ciągu roku będąca rezultatem wykorzystania tego dobra w procesie produkcji nazywana jest: (2 pkt) ujemnym przepływem pieniężnym
Bardziej szczegółowoNastępnie przypominamy (dla części studentów wprowadzamy) podstawowe pojęcia opisujące funkcje na poziomie rysunków i objaśnień.
Zadanie Należy zacząć od sprawdzenia, co studenci pamiętają ze szkoły średniej na temat funkcji jednej zmiennej. Na początek można narysować kilka krzywych na tle układu współrzędnych (funkcja gładka,
Bardziej szczegółowoPopyt rynkowy. Wyprowadzenie funkcji popytu z funkcji uŝyteczności
Popyt rynkowy Wyprowadzenie funkcji popytu z funkcji uŝyteczności Zadanie 1 (*) Jak zwykle w tego typu zadaniach darujmy sobie tworzenie sztucznych przykładów i będziemy analizować wybór między dwoma dobrami
Bardziej szczegółowo