RAPORT KOŃCOWY EWALUACJI ZEWNĘTRZNEJ WSTĘPNEJ WERSJI PRODUKTU FINALNEGO

Transkrypt

1 Strona1 RAPORT KOŃCOWY EWALUACJI ZEWNĘTRZNEJ WSTĘPNEJ WERSJI PRODUKTU FINALNEGO PROJEKT INNOWACYJNY: Profilowanie bezrobotnych jako instrument wydłużania aktywności zawodowej grup wymagających szczególnego wsparcia NAZWA PRODUKTU FINALNEGO: Aplikacja do profilowania bezrobotnych PROFIL REALIZATORZY PROJEKTU: LIDER: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu PARTNER I: Powiatowy Urząd Pracy w Wąbrzeźnie PARTNER II: Zakład Doskonalenia Zawodowego w Toruniu WYKONAWCA EWALUACJI: PrePost Consulting Alicja Zajączkowska

2 Strona2 Niniejszy raport przedstawia wyniki ewaluacji zewnętrznej wstępnej wersji produktu finalnego, powstałego w ramach Projektu Profilowanie bezrobotnych jako instrument wydłużania aktywności zawodowej grup wymagających szczególnego wsparcia. Projekt ten realizowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich, Działanie 6.1 Poprawa dostępu do zatrudnienia oraz wspieranie aktywności zawodowej w regionie, Poddziałanie Wsparcie osób pozostających bez zatrudnienia na regionalnym rynku pracy - umowa o dofinansowanie nr UDA- POKL /10 z dn r. Lider Projektu: Partner Projektu I: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu ul. Gagarina 11, Toruń Tel.: (56) Powiatowy Urząd Pracy w Wąbrzeźnie ul. Wolności 44, Wąbrzeźno Partner Projektu II: Zakład Doskonalenia Zawodowego w Toruniu ul. Żółkiewskiego 37/41, Toruń Okres realizacji Projektu: Okres realizacji ewaluacji: r r r r. Wykonawca badania ewaluacyjnego: PrePost Consulting Alicja Zajączkowska alicja@prepost.pl tel Gdańsk, 25 lutego 2013 r.

3 Strona3 W sferze społecznej bezrobocie długookresowe powoduje degradację zawodową i zubożenie materialne całych grup społecznych, zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio dotkniętych bezrobociem. Przynosi pauperyzację, często również izolację społeczną, jednostki lub całej rodziny. Wpływa także na zmiany w psychice bezrobotnych i przyczynia się do zagrożenia patologią społeczną. ( ) Doświadczenia niemal wszystkich krajów o gospodarce rynkowej dowodzą, że rynek pracy sam nie jest w stanie skutecznie przeciwdziałać długotrwałemu bezrobociu. Do tego potrzebne jest zaangażowanie sił i środków wszystkich podmiotów rynku pracy, przy koordynacji roli państwa jako głównego podmiotu w tym zakresie. - Realizatorzy Projektu

4 Strona4 SPIS TREŚCI Kontekst badania... 5 Metodologia badania Cele i kryteria ewaluacji Pytania badawcze Metody badawcze Wyniki badania Ocena rzeczywistych efektów testowania Ocena stopnia osiągnięcia wskaźników projektowych Ocena aplikacji PROFIL wraz z Podręcznikiem do jej obsługi Ocena potencjału wdrożeniowego aplikacji PROFIL Doświadczenia z testowania aplikacji PROFIL Wnioski końcowe Rekomendacje Załączniki... 61

5 Strona5 KONTEKST BADANIA Niniejszy Raport zawiera wyniki zewnętrznego badania ewaluacyjnego wstępnej wersji produktu finalnego pod nazwą. Aplikacja do profilowania bezrobotnych PROFIL. Produkt finalny został opracowany i przetestowany w ramach projektu Profilowanie bezrobotnych jako instrument wydłużania aktywności zawodowej grup wymagających szczególnego wsparcia. Ewaluacja została przeprowadzona zgodnie z zatwierdzonym Raportem Metodologicznym oraz umową zawartą w dniu 11 grudnia 2012 pomiędzy Zamawiającym badanie a Wykonawcą badania. Zamawiającym i zarazem Liderem Projektu jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Natomiast Wykonawcą badania ewaluacyjnego jest Alicja Zajączkowska, prowadząca działalność gospodarczą po nazwą PrePost Consulting Alicja Zajączkowska. Celem ogólnym Projektu, w ramach którego prowadzono ewaluację, jest wprowadzenie produktu finalnego, czyli innowacyjnej metody profilowania bezrobotnych, opartej na specjalnie w tym celu stworzonej aplikacji PROFIL. Metoda ta ma zapewnić zwiększenie efektywności usług i instrumentów aktywnej polityki rynku pracy (świadczonych przez Publiczne Służby Zatrudnienia) na rzecz wydłużenia aktywności zawodowej osób bezrobotnych w województwie kujawsko-pomorskim. W skład produktu finalnego oprócz aplikacji PROFIL (komputerowego programu użytkowego) wchodzi również podręcznik służący do nauki jej obsługi oraz zawierający kompendium wiedzy na temat profilowania bezrobotnych (Rysunek 1). Rysunek 1 PRODUKT FINALNY Aplikacja PROFIL służąca do profilowania bezrobotnych Podręcznik opisujący metodą "krok po kroku" obsługę aplikacji PROFIL Dwa komponenty produktu finalnego

6 Strona6 Wyznaczono pięć następujących rezultatów twardych do osiągnięcia w ramach działań projektowych, w tym testowania produktu finalnego: Ukończenie Projektu przez 70 bezrobotnych (50 kobiet i 20 mężczyzn) w okresie do ; Podniesienie kwalifikacji zawodowych przez 70 bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Wąbrzeźno w okresie ; Ukończenie Projektu przez co najmniej 37 kobiet w starszym wieku (wartość zależna od liczby kobiet w starszym wieku zarejestrowanych w PUP Wąbrzeźno); Upowszechnienie wiedzy na temat innowacyjnych metod profilowania bezrobotnych wśród 20 powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim w okresie ; Narzędzie profilowania bezrobotnych zagrożonych długotrwałym bezrobociem; Wyznaczono również 2 rezultaty miękkie projektu: 6 7 Wzrost motywacji i samooceny wśród bezrobotnych objętych testowaniem w okresie ; Nabycie umiejętności posługiwania się instrumentami profilowania bezrobotnych zagrożonych długotrwałym bezrobociem przez pracowników 20 powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim. Przypisanie poszczególnych rezultatów do celów szczegółowych oraz wskaźniki mające prowadzić do osiągnięcia zaplanowanych celów szczegółowych przedstawiono poniżej (Tabela 1). Tabela 1 Cel szczegółowy 1. Ograniczenie ryzyka popadnięcia w długotrwałe bezrobocie poprzez opracowanie i upowszechnienie innowacyjnego narzędzia wczesnej identyfikacji osób zagrożonych długotrwałym bezrobociem w okresie , przetestowanego w grupie 70 bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wąbrzeźnie w województwie kujawsko-pomorskim. Numer rezultatu Twarde 2. Podniesienie poziomu identyfikacji bezrobotnych w województwie Miękkie 6 7

7 Strona7 kujawsko-pomorskim zagrożonych długotrwałym bezrobociem wśród 20-stu powiatowych urzędów pracy w województwie kujawskopomorskim poprzez opracowanie i upowszechnienie innowacyjnych metod wspierania decyzji pracowników powiatowych urzędów pracy w zakresie wczesnej identyfikacji osób szczególnie zagrożonych długotrwałym bezrobociem w okresie Podniesienie wiedzy i kwalifikacji w zakresie wykorzystania innowacyjnych metod profilowania bezrobotnych wśród pracowników powiatowych urzędów pracy w okresie w województwie kujawsko-pomorskim 4. Wydłużenie okresu aktywności zawodowej osób zagrożonych długotrwałym bezrobociem poprzez objęcie wsparciem 70 bezrobotnych zagrożonych długotrwałym bezrobociem na etapie testowania narzędzia w okresie Wydłużenie okresu aktywności zawodowej kobiet w starszym wieku (powyżej 45 roku życia) poprzez objęcie ich wsparciem na etapie testowania narzędzia w okresie Realizatorzy przyjęli 7 wskaźników, które będą weryfikowały osiągnięcie celów Projektu. Poniższa Tabela 2 przedstawia w jaki sposób wskaźniki stosowane do weryfikacji osiągnięcia celu są powiązane z rezultatami twardymi i miękkimi, narzędziami badawczymi, próbą badawczą, sposobem czerpania danych do weryfikacji oraz wartością wskaźnika. Tabela 2 Wskaźnik stosowany do weryfikacji osiągnięcia celu Sposób czerpania danych do weryfikacji Próba badawcza Wartość wskaźnika świadcząca o osiągnięciu celu Numer rezultatu Twarde Miękkie 1. Efektywność brutto szkoleń zrealizowanych w ramach projektu 2. Trafność wskazania osób zagrożonych długookresowym bezrobociem 3. Odsetek pracowników PUP Wąbrzeźno pracujących z wykorzystaniem Baza SYRIUSZ, monitorowanie sytuacji zawodowej bezrobotnych objętych wsparciem w ramach projektu po trzech miesiącach od ukończenia szkolenia Baza SYRIUSZ** Badanie sondażowe wśród pracowników PUP Wąbrzeźno pracujących 70 bezrobotnych objętych wsparciem w ramach projektu Bezrobotni zarejestrowani 2 pośredników pracy, 2 doradców wskaźnik wyższy o co najmniej 10 pkt. proc. od efektywności brutto pozostałych szkoleń zrealizowanych przez PUP Wąbrzeźno w 2012 r min. 80% 5 x min. 80% x

8 Strona8 podręcznika i aplikacji do profilowania bezrobotnych w fazie testowania produktu wskazujących, że narzędzie to ułatwia im identyfikację osób zagrożonych długookresowym bezrobociem i dobranie dla nich odpowiedniego rodzaju szkoleń 4. Odsetek PUP z województwa kujawskopomorskiego wykazujących zainteresowanie wprowadzeniem procedur profilowania bezrobotnych 5. Odsetek PUP z województwa kujawskopomorskiego wskazujących na nabycie umiejętności posługiwania się aplikacją do profilowania bezrobotnych 6. Odsetek bezrobotnych którzy wskażą, że dobrane szkolenie podniosło ich szanse zatrudnieniowe na rynku pracy 7. Odsetek bezrobotnych którzy wskażą, że dobrane szkolenie wpłynęło na wzrost ich motywacji do poszukiwania pracy i samooceny z wykorzystaniem podręcznika i aplikacji do profilowania bezrobotnych w fazie testowania produktu Badanie sondażowe wśród powiatowych urzędów pracy z województwa kujawskopomorskiego Badanie sondażowe wśród powiatowych urzędów pracy z województwa kujawskopomorskiego Badanie sondażowe wśród bezrobotnych objętych wsparciem w ramach projektu Badanie sondażowe wśród bezrobotnych objętych wsparciem w ramach projektu zawodowych, 1 specjalista ds. rozwoju zawodowego w PUP Wąbrzeźno 20 PUP z województwa kujawskopomorskiego 20 PUP z województwa kujawskopomorskiego 70 bezrobotnych objętych wsparciem w ramach projektu 70 bezrobotnych objętych wsparciem w ramach projektu 100% min. 80% min. 80% 2 6 min. 80% Grupami docelowymi Projektu są: 1) Użytkownicy produktu finalnego pracownicy Powiatowego Urzędu Pracy w Wąbrzeźnie, oraz 2) Odbiorcy produktu finalnego osoby bezrobotne zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wąbrzeźnie (Rysunek 2).

9 Strona9 Rysunek 2 Grupy docelowe Projektu Użytkownicy produktu finalnego: pracownicy Powiatowego Urzędu Pracy Odbiorcy produktu finalnego: bezrobotni zarejestrowani w PUP Wąbrzeźno Użytkownikami w fazie testowania było 6 pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w Wąbrzeźnie, w tym 5 kobiet oraz 1 mężczyzna. Wszyscy użytkownicy posiadali wyższe wykształcenie i wszyscy (z wyjątkiem jednego mężczyzny, który pracował na stanowisku informatyka) zajmowali się doradztwem zawodowym lub pośrednictwem pracy. Odbiorcami działań projektowych w fazie testowania było łącznie 73 osoby bezrobotne, w tym 52 kobiety i 21 mężczyzn (Wykres 1), zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wąbrzeźnie. Zdecydowaną większość odbiorców uczestniczących w przedsięwzięciu projektowym (71%) stanowiły kobiety. Mężczyźni stanowili nieco mniej niż 1/3 wszystkich uczestników (29%). 3 osoby przerwały udział w Projekcie, w tym jedna osoba z powodu utraty statusu osoby bezrobotnej (uzyskała ona zatrudnienie). Projekt ukończyło więc 70 osób, dokładnie tyle, ile zaplanowano we wniosku projektowym. Wykres 1 Płeć Odbiorców Projektu (N=73) 21 29% 52 71% Kobiety Mężczyźni W chwili przystępowania do Projektu wszyscy odbiorcy (100% osób) byli osobami bezrobotnymi, w tym aż 41 osób było bezrobotna długookresowo. Blisko połowa uczestników (52%, 38 osób) zamieszkiwała tereny wiejskie, zaś 35 osób (48%) tereny miejskie (Wykres 2).

10 Strona10 Wykres 2 Miejsce zamieszkania Odbiorców Projektu (N=73) 35 48% 38 52% Tereny wiejskie Tereny miejskie Najmłodsza osoba uczestnicząca w Projekcie miała 22 lata, zaś najstarsza 60 lat. Średnia wieku wyniosła 48,5 lat. Osoby w wieku starszym (55-64 lata) stanowiły 41% (30 osób na 73) uczestników. Wśród uczestników były 2 osoby młode do 24 roku życia. Większość uczestników (59%, 43 osób) stanowiły osoby w wieku do 54 roku życia (Wykres 3). Wykres 3 Wiek uczestników Projektu (N=73) 30 41% 43 59% Osoby do 54 roku życia Osoby 55+ W większości Odbiorcy Projektu dysponowali wykształceniem podstawowym, gimnazjalnym i niższym (44 osoby). Ponadgimnazjalne wykształcenie posiadało 27 osób. 1 osoba miała wykształcenie pomaturalne, zaś 1 osoba wykształcenie wyższe (Wykres 4). Wykres 4 Poziom wykształcenia Odbiorców Projektu (N=73) 1 2% % 37% 44 60% Podstawowe, gimnazjalne i niższe Ponadgimnazjalne Pomaturalne Wyższe

11 Strona11 Podsumowując, Odbiorcami Projektu były w zdecydowanej większości osoby względnie słabo wykształcone, wywodzące się z niewielkich miejscowości (często ze wsi) z powiatu Wąbrzeźno, zarejestrowane w PUP i zagrożone bezrobociem długookresowym. Każdy uczestnik projektu przeszedł tę samą ścieżkę wsparcia, którą można przedstawić następująco: uczestnictwo Odbiorcy w Projekcie rozpoczęło się od kontaktu z pracownikiem PUP, który zaproponował udział w Projekcie. Uczestnik podpisywał odpowiednie deklaracje. Jeszcze przed przystąpieniem do Projektu testowany program PROFIL przedstawił prognozowany czas pozostawania na bezrobociu dla danego bezrobotnego, a także przedstawił rekomendacje dotyczące szkoleń, w jakich powinien on (lub ona) wziąć udział, aby maksymalnie skrócić ten czas. Bezrobotny otrzymywał skierowanie do Zakładu Doskonalenia Zawodowego (ZDZ) w Toruniu na odbycie konkretnego szkolenia (tego, które zostało zarekomendowane przez PROFIL). Odbiorca ze skierowaniem zgłaszał się do ZDZ, gdzie uczestniczył w odpowiednim szkoleniu zawodowym i doradztwie (Rysunek 3). Rysunek 3 Profilowanie osoby bezrobotnej za pomocą aplikacji PROFIL Kontakt osoby bezrobotnej z pracownikiem PUP Przystąpienie do Projektu Skierowanie osoby bezrobotnej na określone szkolenie w Zakładzie Doskonalenia Zawodowego Uzyskanie wsparcia doradczo-szkoleniowego w ZDZ Uczestnicy Projektu wzięli udział w jednym z siedmiu rodzajów szkoleń zawodowych, a także w szkoleniu Podstawy prawa pracy oraz Warsztaty aktywizująco-integracyjne. Zestawienie wszystkich szkoleń i warsztatów przedstawia poniższa Tabela 3:

12 Strona12 Tabela 3 L.p. Nazwa szkolenia Liczba osób Szkolenie zawodowe godz./osobę Liczba godzin Podstawy prawa pracy Warsztaty aktywizującointegracyjne Łącznie: 1. Spawanie metodą MAG i TIG Kelner - barman Operator koparko-ładowarki Bukieciarstwo i florystyka Opiekun dziecięcy z podstawami języka angielskiego i elementami przedsiębiorczości Opiekun osób starszych z podstawami języka niemieckiego Pracownik sieci handlowych z obsługą kasy fiskalnej RAZEM: Najbardziej czasochłonny był kurs spawania metodą MAG i TIG (244 godziny), zaś najmniej czasochłonny był kurs Opiekun osób starszych z podstawami języka niemieckiego (120 godzin). Szkolenie z zakresu prawa pracy trwało 20 godzin, zaś Warsztaty aktywizującointegracyjne 10 godzin. Każdy z uczestników otrzymywał łącznie od 150 godzin szkoleń i warsztatów (uczestnicy kursu Opiekun osób starszych ) do 274 godzin (uczestnicy kursu spawania). Dodatkowo każdy ze słuchaczy objęty został indywidualnym poradnictwem zawodowym. W ramach Projektu przeprowadzono również wsparcie dodatkowe dla wybranych odbiorców, obejmujące szkolenie z obsługi komputera oraz z zakresu przedsiębiorczości (Tabela 4). Tabela 4 Szkolenia dodatkowe przeprowadzone w ramach Projektu L.p. Nazwa szkolenia Liczba osób Szkolenie godz./osobę 1. Podstawy obsługi komputera i internetu Przedsiębiorczość RAZEM: W szkoleniu dodatkowym Obsługa komputera podstawy wzięło udział 20 osób, zaś w szkoleniu Przedsiębiorczość 10 osób. Pierwsze szkolenie obejmowało 50 godzin zajęć, zaś drugie szkolenie 30 godzin.

13 Strona13 METODOLOGIA BADANIA Projekt Profilowanie bezrobotnych jako instrument wydłużania aktywności zawodowej grup wymagających szczególnego wsparcia, jest realizowany zgodnie z metodyką Zarządzanie Cyklem Projektu (Project Cycle Management). Metodyka ta jest instrumentem rekomendowanym przez Komisję Europejską do planowania i realizacji projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej. Metodyka ta zakłada prowadzenie ewaluacji, jako jednego z niezbędnych elementów działań projektowych (Rysunek 4). Rysunek 4 Schemat Project Cycle Management Programowanie Ewaluacja Identyfikacja Wdrażanie Ocena wstępna Finansowanie Ewaluacja stała się jednym z narzędzi doskonalenia realizacji projektów finansowanych ze środków strukturalnych Unii Europejskiej. Poprzez obserwację procesu i identyfikację popełnianych błędów uruchamia pracę nad ich eliminacją z dalszych działań. W dokumentach unijnych dotyczących okresu programowania w latach znajduje się obowiązująca definicja tego procesu. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady UE nr 1083/2006. Ewaluacja jest definiowana jako osąd (ocena) wartości interwencji publicznej dokonany przy uwzględnieniu odpowiednich kryteriów (skuteczności, efektywności, użyteczności, trafności i trwałości) i standardów. Osąd dotyczy zwykle potrzeb, jakie muszą być zaspokojone w wyniku interwencji oraz osiągniętych efektów. Ewaluacja oparta jest na specjalnie w tym celu zebranych i zinterpretowanych informacjach za pomocą odpowiedniej metodologii. 1 Realizacja projektu innowacyjnego testującego wymaga przeprowadzenia dwóch rodzajów ewaluacji: 1) ewaluacji zewnętrznej produktu finalnego, oraz 2) ewaluacji projektu. Jak możemy przeczytać w zaleceniach Krajowej Instytucji Wspomagającej: Z punktu widzenia specyfiki projektów innowacyjnych testujących szczególne znaczenie ma ewaluacja produktu finalnego, prowadzona bezpośrednio po zakończeniu jego testowania. 2 Ewaluacja zewnętrzna produktu innowacyjnego stanowi 1 Wytyczne nr 6 w zakresie ewaluacji programów operacyjnych na lata Miniprzewodnik po ewaluacji projektów innowacyjnych PO KL, Zalecenia Krajowej Instytucji Wspomagającej, Warszawa 2012, s. 5.

14 Strona14 dla beneficjenta dodatkowe źródło wiedzy na temat produktu oraz oceny jego przydatności. Ewentualne uwagi, wnioski i rekomendacje mogą mu pomóc w dokonaniu ostatecznych poprawek przed walidacją. 3 Szczegółowe wytyczne dotyczące prowadzenia procesu ewaluacji, z których korzystał Ewaluator Projektu, zostały zawarte w dokumentach i publikacjach, których zestawienie zostało umieszczone w rozdziale Załączniki. CELE I KRYTERIA EWALUACJI Celem zewnętrznej ewaluacji wstępnej wersji produktu finalnego była analiza i ocena rzeczywistych efektów testowania produktu w odniesieniu do grup docelowych (Użytkowników i Odbiorców), ocena potencjału wdrożeniowego produktu oraz wypracowanie rekomendacji dotyczących testowanej wstępnej wersji produktu finalnego (Rysunek 5). Ewaluacja skupiła się na ocenie produktu finalnego (aplikacji PROFIL i podręcznika do jej obsługi) w kontekście trzech aspektów: 1. Korzyści z testowania - osiągnięcia zakładanych celów Projektu na etapie testowania oraz rzeczywistych efektów dla grup docelowych Projektu. Oceniona została między innymi adekwatność/trafność testowanego produktu do potrzeb Użytkowników i Odbiorców, skuteczność i użyteczność; 2. Potencjału wdrożeniowego produktu (replikowalność) ocena możliwości wdrożenia produktu finalnego do głównego nurtu praktyki powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim, pod kątem takich kryteriów jak: jakość, funkcjonalność, stopień skomplikowania, możliwości zastosowania przez użytkowników, efektywność i innowacyjność produktu; 3. Rekomendacji wynikających z doświadczeń pozyskanych w trakcie testowania wstępnej wersji produktu finalnego. Rysunek 5 Cele ewaluacji produktu Przeprowadzona ewaluacja produktu ma z jednej strony charakter podsumowujący oceniający efekty procesu testowania, a z drugiej strony usprawniający i wskazujący kierunki ewentualnych zmian i modyfikacji testowanego produktu finalnego. Profilowanie osób potencjalnie zagrożonych długookresowym bezrobociem jest integralnym elementem pierwszego filaru (employability) Europejskiej Strategii Zatrudnienia. Celem 3 Tamże, s. 9.

15 Strona15 ewaluacji było zatem również zbadanie, na ile procedura profilowania bezrobotnych jest lepszym rozwiązaniem niż stosowany obecnie dobór uczestników do programów zatrudnienia na podstawie ustawowego zapisu o osobach znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy (Ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, art. 49). Ewaluacja wychodzi poza proste stwierdzenie wystąpienia jakiegoś faktu, fakt ten bowiem musi zostać oceniony. Ocena ta nie ma jednak charakteru zdroworozsądkowego, ale oparta jest na z góry ustalonych kryteriach ewaluacyjnych. Kryteria ewaluacji stanowią pewien rodzaj standardów, według których ewaluuje się dane przedsięwzięcie. Stanowią one rodzaj systemu wartości, do którego odwołuje się ewaluator na każdym etapie swoich badań. Kryteria ewaluacji mają formułę wyraźnie wartościującą gdyż stanowią one rodzaj pryzmatu, przez który ewaluator będzie patrzy na ewaluowane przedsięwzięcie, wskazując to, co jest najistotniejsze z punku widzenia jego celów i efektów. Na potrzeby niniejszego badania ewaluacyjnego zastosowane zostały kryteria oceny, które to są podstawą w projektach innowacyjnych testujących do przeprowadzenia procesu walidacji ostatecznej wersji produktu finalnego: 1. Kryterium trafności (cele a potrzeby) rozumiane, jako poziom adekwatności założonych celów Projektu, zwłaszcza dotyczących fazy testowania do potrzeb i oczekiwań Użytkowników oraz Odbiorców. 2. Kryterium skuteczności (plan a wykonanie) stopień w jakim udało się osiągnąć założone cele i efekty testowania wstępnej wersji produktu finalnego. 3. Kryterium użyteczności (efekty a potrzeby) pozwala ocenić, w jakim stopniu wypracowany produkt faktycznie odpowiada na potrzeby Użytkowników i Odbiorców. 4. Kryterium efektywności (nakłady a efekty) opiera się na relacji pomiędzy osiągniętymi efektami a poniesionymi na te efekty nakładami (czasowymi, finansowymi i nakładami pracy). 5. Kryterium stopnia skomplikowania produktu w jakim stopniu wypracowany produkt jest narzędziem prostym w obsłudze. Ocenie podlega to, w jakim stopniu Użytkownik może zastosować produkt samodzielnie, bez szkoleń i instruktażu, wyłącznie na podstawie opisu stosowania. Ocenie podlega też jakość opisu stosowania produktu oraz jakość materiałów składających się na produkt. 6. Kryterium możliwości zastosowania przez Użytkowników - w jakim stopniu konieczne są zmiany prawne i/lub organizacyjne, aby móc wdrożyć produkt. Kryterium te dotyczy również tego, jaka jest realna możliwość włączania produktu do głównego nurtu praktyki powiatowych urzędów pracy. 7. Kryterium innowacyjności - na ile wypracowany produkt jest rozwiązaniem nowatorskim, unikatowym i kreatywnym. 8. Trwałość w jakim stopniu prawdopodobne jest dalsze funkcjonowanie produktu po zakończeniu finansowania Projektu. 4 4 Miniprzewodnik po ewaluacji projektów innowacyjnych PO KL. Zalecenia Krajowej Instytucji Wspomagającej, Warszawa 2012.

16 Strona16 Przy tworzeniu koncepcji produktu finalnego Realizatorzy założyli, że produkt powinien spełniać następujące kryteria: Skuteczność Aktualność potrzeby wprowadzenia produktu Łatwość zastosowania wypracowanych narzędzi Możliwość bezproblemowego zastosowania produktu przez użytkowników Niskie koszty wdrożenia Replikowalność Unikatowość rozwiązania W Tabeli 5 przedstawiono w jaki sposób Ewaluator uwzględnił w badaniu ewaluacyjnym kryteria zaproponowane przez Realizatorów. Tabela 5 Cele badawcze Kryterium Realizatora Kryterium Ewaluatora Aktualność potrzeby wprowadzenia produktu Trafność Ocena korzyści z testowania Skuteczność Skuteczność Ocena potencjału wdrożeniowego (replikowalność) - Użyteczność Łatwość zastosowania wypracowanych narzędzi Możliwość bezproblemowego zastosowania produktu przez użytkowników Niskie koszty wdrożenia Kryterium stopnia skomplikowania produktu, jakość i funkcjonalność Kryterium możliwości zastosowania przez Użytkowników Efektywność Unikatowość rozwiązania Innowacyjność Wszystkie powyższe kryteria zostały, zgodnie z wolą Realizatorów, uwzględnione. Część z nich została inaczej sformułowana, wykorzystane zostały również kryteria niewymienione przez Realizatorów. PYTANIA BADAWCZE Pytania badawcze, odnoszące się do wymienionych już kryteriów ewaluacyjnych, na które były gromadzone dane w ramach realizowanego badania, koncentrować się będą wokół poniższych 3 kluczowych zagadnień: 1. Czy i w jakim zakresie przyjęty system wsparcia w ramach testowanego Modelu jest trafny, skuteczny i użyteczny dla odbiorców i użytkowników?

17 Strona17 Trafność: W jakim stopniu produkt odpowiada na realne potrzeby pracowników publicznych służb zatrudnienia i osób bezrobotnych? Czy zaproponowana procedura profilowania jest adekwatna do potrzeb publicznych służb zatrudnienia? Czy pracownicy powiatowych urzędów pracy potrzebują tego typu narzędzia? Czy wybór szkoleń zaproponowany przez PROFIL jest trafnie dobrany do potrzeb odbiorców? Skuteczność: Czy produkt w zaproponowanym kształcie jest skutecznym narzędziem? Czy produkt zwiększa skuteczność w podejmowaniu decyzji pracowników powiatowych urzędów pracy w wyborze osób bezrobotnych, które wymagają najpilniejszego wsparcia zmniejszającego ryzyko długotrwałego bezrobocia i wskazaniu odpowiednich form wsparcia? Czy zastosowanie produktu przekłada się na podejmowanie bardziej skutecznych niż do tej pory działań na rzecz skrócenia czasu trwania bezrobocia? Co wpływa na jego skuteczność? Czy możliwe jest zwiększenie skuteczności proponowanej metody? A jeśli tak, to pod jakimi warunkami? Czy produkt zapewnia bardziej trafny dobór bezrobotnych do szkoleń zawodowych? Użyteczność: Czy produkt będzie wpływać na zwiększenie szans realizacji celów aktywnych programów zatrudnienia? Czy produkt jest użytecznym narzędziem wspierającym pracę PSZ? Jakie rzeczywiste korzyści z udziału w testowaniu identyfikują odbiorcy i użytkownicy fazy testowania? Czy dzięki zastosowaniu produktu bezrobotni uzyskują bardziej sprofilowaną do ich potrzeb i potencjału ofertę wsparcia doradczo-szkoleniowego? Czy ma to pozytywny wpływ na ich zwiększenie motywacji do podejmowania aktywnych działań na rynku pracy? 2. Jaki jest potencjał wdrożeniowy testowanego Modelu, czyli możliwości wdrożenia do głównego nurtu polityki (stopień skomplikowania, skala wymaganych zmian prawnych i organizacyjnych, efektywność)? Efektywność: Czy profilowanie bezrobotnych jest bardziej efektywnym podejściem od metod stosowanych dotychczas? Czy zaproponowany produkt finalny spełnia kryteria efektywności? Czy jest to metoda opłacalna? Czy metoda nie wymaga ona nadmiernych nakładów pracy, środków finansowych lub poświęcanego czasu ze strony pracowników powiatowego urzędu pracy? Kryterium stopnia skomplikowania produktu: Czy jest to produkt skomplikowany? Czy Użytkownicy będą w stanie nauczyć się jego obsługi? Czy podręcznik jest napisany w sposób przystępny dla Użytkowników? Czy zainstalowania aplikacji PROFIL jest skomplikowane? Czy używanie tej aplikacji jest trudne? Czy Użytkownicy będą umieli korzystać z tej aplikacji? Czy Użytkownicy będą chcieli z niej korzystać? Kryterium możliwości zastosowania przez Użytkowników: Czy Użytkownicy będą w stanie zastosować produkt? Jakie są koszty wdrożenia produktu? Czy nie jest on zbyt kosztowny lub czasochłonny?

18 Strona18 Czy jego zastosowanie nie wymaga zbyt wiele wysiłku i pracy ze strony Użytkowników? Czy produkt jest replikowalny? Czy produkt może być zastosowany przez powiatowe urzędy pracy spoza Wąbrzeźna? Czy istnieją jakieś uwarunkowania uniemożliwiające jego zastosowanie w innych PUPach w Polsce? Kryterium innowacyjności: Czy produkt jest rozwiązaniem innowacyjnym? W jakim stopniu proponowane podejście jest rozwiązaniem nowatorskim, kreatywnym, wcześniej nie stosowanym? Na czym polega innowacyjność produktu? Trwałość: Czy produkt zapewnia trwałe efekty? W jakim stopniu prawdopodobne jest funkcjonowanie produktu po zakończeniu finansowania Projektu? Czy zastosowanie produktu może na stałe zmienić (udoskonalić) funkcjonowanie powiatowych urzędów pracy? Jakie doświadczenia z testowania wstępnej wersji produktu finalnego powinny być uwzględnione przy opracowaniu ostatecznej wersji produktu finalnego? Czy istnieje potrzeba wprowadzenia zmian w opisie Produktu? jakich? dlaczego? Co się sprawdziło w zaplanowanej metodologii testowania Produktu, a co należy zmodyfikować ze względu na specyficzną grupy uczestników lub inne czynniki? Czy coś należałoby zmienić, udoskonalić w założeniach do poszczególnych produktów pośrednich? METODY BADAWCZE Wykonawca badania ewaluacyjnego przykłada dużą wagę do doboru metod oraz technik badawczych, ich poprawności, dostosowania do potrzeb badania oraz zgodności ze standardami naukowymi. W badaniu Ewaluator opierał się na wytycznych zawartych w Podręcznikach Komisji Europejskiej. W celu zapewnieni odpowiedniej jakości badania podczas ewaluacji Ewaluator przestrzegał standardów ewaluacji opracowanych przez Polskie Towarzystwo Ewaluacyjne 5. Na potrzebę badania ewaluacyjnego zastosowano technikę triangulacji metodologicznej - łączenia danych pochodzących z różnych metod badawczych i źródeł w celu ich wzajemnej weryfikacji i dopełnienia się, co prowadzi do uzyskania bardziej obiektywnego i pełnego obrazu badanych zjawisk (Rysunek 6). W metodologii badań społecznych przyjmuje się, że ilościowe metody badawcze (ankiety) są bardziej rzetelne, ale mniej trafne. Natomiast metody jakościowe (wywiady) są bardziej trafne, ale mniej rzetelne. Dopiero połączenie metod ilościowych i jakościowych umożliwia dotarcie do wiedzy rzetelnej i trafnej. 6 Jak to już było wspomniane, w badaniu ewaluacyjnym zastosowano: Jak wyjaśnia E. Babbie: Rzetelność oznacza otrzymywanie spójnych wyników za pomocą tego samego miernika, trafność zaś oznacza uzyskiwanie wyników, które są adekwatnym odbiciem mierzonego pojęcia. Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 169.

19 Strona19 triangulację źródeł danych - analizowane były zarówno dane zastane jak i dane wywołane, Rysunek 6 triangulację metod badawczych - zastosowano łącznie różnych metod badawczych (badania ilościowe oraz jakościowe) po to, by wyeliminować ograniczenia każdej z nich, Różne źródła informacji triangulację perspektyw badaczy - badanie przeprowadziły dwie osoby, co umożliwiło ogląd sytuacji z dwóch różnych perspektyw. Różne metody badawcze Różne perspektywy badawcze Pierwszy typ triangulacji dotyczył pozyskiwania danych od różnych osób, generalnie z różnych źródeł. Pozwoliło to na uchwycenie odmiennych perspektyw patrzenia na badane kwestie. Inaczej realizacja projektu może być postrzegana przez beneficjentów ostatecznych, inaczej przez osoby zarządzające projektem, a jeszcze inaczej przez ekspertów. Drugi typ triangulacji dotyczył stosowania różnych metod zbierania danych, ponieważ sama metoda często wpływa na dane. W ramach badania zastosowano jednocześnie jakościowe i ilościowych techniki badawcze, aby uzyskać pełniejszy obraz badanego zjawiska. Ewaluator położył szczególny nacisk na metody jakościowe. Specyfika wdrażania projektu innowacyjnego testującego i przyjęty w ewaluacji produktu zakres badania skłania do położenia zasadniczej uwagi w pozyskiwaniu danych na badania jakościowe. Służą one głównie pogłębionemu zrozumieniu interesujących nas zjawisk, co zapewnia wysoką trafność badania. Nie mają jednak charakteru reprezentatywnego. Koncentrują się na dotarciu do postaw, motywów, sposobów postrzegania rzeczywistości i jej interpretacji przez badanych. Badania jakościowe prowadzi się najczęściej wtedy, gdy badacza interesuje głównie analiza problemów i ich typologia natomiast nie zależy mu na liczbowym wyrażaniu zjawisk i procesów związanych z oceną, co ma miejsce w odniesieniu do niniejszego badania. Pozwalają badanym na prezentowanie odmiennych stanowisk i ocen odnośnie poszczególnych elementów zjawiska, dopuszczają dyskusję i wymianę poglądów pomiędzy uczestnikami badania, wraz z pełnym uzasadnieniem prezentowanych odmiennych stanowisk wobec ocenianego elementu. Wszystko to pozwala na pogłębioną i wieloaspektową ocenę zarówno całego zagadnienia badawczego, jak i jego wybranych elementów. W badaniach jakościowych w charakterze informatorów występują pojedyncze osoby, dobrane celowo. Respondentów bezpośrednio dotyczy badane zjawisko lub przedsięwzięcie, niejednokrotnie są zaangażowani w jego tworzenie, są jego rzeczywistymi lub potencjalnymi beneficjentami. Analizując zebrane w trakcie wywiadów wszystkie indywidualne opinie, przekonania i odczucia pozyskane od respondentów, należy mieć na uwadze, że są one odzwierciedleniem ich prywatnych, osobistych odczuć, refleksji i subiektywnego postrzegania rzeczywistości. Przeglądając i potem analizując zebrane dane warto pamiętać, że: W badaniach jakościowych ważną kwestią jest raczej autentyczność niż rzetelność. Nie powinnyśmy postrzegać odpowiedzi,

20 Strona20 jakie padają w wywiadach, jako po prostu prawdziwe lub fałszywe sprawozdanie z rzeczywistości. 7 Materiały pozyskane metodami jakościowymi zwykle nie są poddawane analizie statystycznej, ale interpretacja ich wyników bazuje w dużej mierze na doświadczeniu i kapitale wiedzy badaczy i ich wiedzy eksperckiej. Trzeci typ triangulacji, dotyczący perspektyw badawczych, dotyczył tego, że badanie zostało przeprowadzone przez dwie osoby. Odmienne doświadczenie życiowe każdej z osób pozwoliło na uzyskanie bogatszego i bardziej wiarygodnego obrazu badanego przedmiotu. W badaniu wykorzystywane były zarówno dane zastane, głównie z monitoringu, jak i dane pierwotne, uzyskane w trakcie ewaluacji. Ewaluator zastosował następujące metody i techniki badawcze: Dane zastane Analiza Desk Research dokumentów projektowych, w tym osiągniętych wskaźników projektowych i wykonanych analiz wyniki ankiet monitoringowo-ewaluacyjnych ze szkoleń i doradztwa pozyskanych w trakcie testowania przez Realizatorów Projektu Dane wywołane Wywiad grupowy z Odbiorcami produktu finalnego - 11 osób bezrobotnych Ankietowanie Odbiorców - 59 osób bezrobotnych Dane wywołane Wywiad grupowy z Użytkownikami produktu finalnego - 6 osób, pracowników PUP Wąbrzeźno Wywiad diada z Realizatorami - 2 osoby Wywiad grupowy z pracownikami Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Toruniu - 4 osoby Dobór próby miał charakter celowy i obejmował większość populacji Odbiorców (osoby bezrobotne) produktu finalnego oraz wszystkich Użytkowników (pracownicy PUP Wąbrzeźno), a także kluczową kadrę Realizatorów Projektu z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Zakładu Doskonalenia Zawodowego (Rysunek 7). 7 David Silverman: Interpretacja danych jakościowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

21 Strona21 Rysunek 7 Użytkownicy: pracownicy Powiatowego Urzędu Pracy w Wąbrzeźnie Odbiorcy: Bezrobotni zarejestrowani w PUP w Wąbrzeźnie Podmioty badania Realizatorzy Projektu Pracownicy Centrum Doskonalenia Zawodowego w Toruniu W ramach pozyskiwania danych pierwotnych na potrzeby ewaluacji przeprowadzono wśród 70 Odbiorców - osób, które zakończyły udział w projekcie - badanie ankietowe PAPI (Paper and Pencil Interview). Pozyskano blisko 85% zwrotów ankiet łącznie od 59 Odbiorców (38 kobiet, 21 mężczyzn), bezrobotnych osób zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wąbrzeźnie (Wykres 5). Wykres 5 Płeć respondentów badania ankietowego (N=59) 21 36% 38 64% Kobiety Mężczyźni Średnia wieku respondentów badania ankietowego wyniosła 48 lat. Najmłodsza osoba uczestnicząca w badaniu miała 23 lata, zaś najstarsza 59 lat. Większość badanych osób miała więcej niż 50 lat. Większość ankietowanych (60%, 35 osób) uczestników Projektu posiadało wykształcenie podstawowe. Co czwarty respondent (26%, 15 osób) deklarował posiadanie wykształcenia zasadniczego zawodowego. 1 osoba dysponowała wykształceniem gimnazjalnym, 2 osoby wykształceniem średnim ogólnokształcącym, zaś 3 osoby średnim technicznym. 2 osoby posiadały wyższe wykształcenie (Wykres 6).

22 Strona22 Wykres 6 Średnia arytmetyczna stażu pracy wszystkich badanych uczestników wyniosła 16,5 roku. Najmniej doświadczone osoby deklarowały zerowy staż pracy, zaś najbardziej doświadczone zawodowo osoby aż 31 lat pracy zawodowej (Wykres 7 i Tabela 6). Warto zauważyć, że w przypadku odpowiedzi na to pytanie wystąpiło sporo braków danych. Można się domyślać, że osoby bez stażu pracy po prostu pomijały te pytanie, rozumiejąc w ten sposób, że brak odpowiedzi znaczy tyle samo co 0 lat stażu pracy. 17 osób miało niewielki staż pracy od 0 do 10 lat. Tyle samo uczestników (17 osób) miało średni staż pracy, w przedziale od 11 do 20 lat. Najwięcej, bo aż 22 osoby, miały ponad 20 lat stażu pracy. Wykres 7 Poziom wykształcenia ankietowanych uczestników Projektu (N=58) 2 4% 1 2% 15 26% 3 5% 2 3% 35 60% Podstawowe Gimnazjalne Zasadnicze zawodowe Średnie ogólnokształcące Średnie technicze Wyższe Staż pracy badanych uczestników Projektu Od 0 do 10 lat stażu pracy Powyżej 20 lat stażu pracy Od 11 do 20 lat stażu pracy Bardziej dokładne statystyki dotyczące stażu pracy respondentów badania PAPI znajdują się w Tabeli 6. Można z niej odczytać, że 5 osób ma mniej niż 1 rok stażu pracy. Tyle samo osób ma od 1 do 5 lat stażu pracy. 7 osób ma od 6 do 10 lat stażu, zaś 12 osób od 11 do 15 przepracowanych lat. 5 uczestników ma doświadczenie zawodowe mieszczące się w przedziale od 16 do 20 lat, zaś 7 osób w przedziale lat. Względnie bogate doświadczenie zawodowe ma

23 Strona23 13 osób ich staż pracy wynosi od 26 do 30 lat. 2 osoby mają duże doświadczenie zawodowe, wynoszące ponad 30 lat. Tabela 6 Staż pracy badanych respondentów badania PAPI Powyżej 1-5 lat 6-10 lat lat lat lat lat stażu 30 lat stażu stażu stażu stażu stażu lat stażu pracy stażu pracy pracy pracy pracy pracy pracy pracy 5 osób 5 osób 7 osób 12 osób 5 osób 7 osób 13 osób 2 osoby Poniższa Tabela 7 przedstawia w jakich szkoleniach brali udział badani uczestnicy Projektu oraz ogół wszystkich uczestników Projektu: 8 Tabela 7 L. p. Nazwa szkolenia Liczba osób, które zakończyły szkolenie Liczba osób, które wypełniły ankietę ewaluacyjną 1. Spawanie metodą MAG i TIG Kelner - barman Operator koparko-ładowarki Bukieciarstwo i florystyka Opiekun dziecięcy z podstawami języka angielskiego i elementami przedsiębiorczości Opiekun osób starszych z podstawami języka niemieckiego Pracownik sieci handlowych z obsługą kasy fiskalnej RAZEM: Jedna osoba nie zaznaczyła w jakim szkoleniu zawodowym uczestniczyła. 9 Jeden mężczyzna nie ukończył szkolenia z powodu zwolnienia lekarskiego, ale wypełnił on ankietę ewaluacyjną. 10 Jedna kobieta nie ukończyła szkolenia z powodu podjęcia pracy.

24 Strona24 WYNIKI BADANIA OCENA RZECZYWISTYCH EFEKTÓW TESTOWANIA Ocena rzeczywistych efektów testowania koncentrowała z jednej strony się na identyfikacji korzyści, jakie z udziału w testowaniu identyfikują Użytkownicy oraz Odbiorcy, a z drugiej strony na weryfikacji wskaźników celów i rezultatów twardych i miękkich założonych przez Realizatorów w fazie testowania. Wnioskowanie oparte zostało na materiale pozyskanym z badań własnych (ankietowanie i wywiady grupowe z Odbiorcami oraz wywiady grupowe z użytkownikami) oraz na danych zastanych (wyniki badań ankietowych) pozyskanych przez Realizatorów projektu. Zarówno badania ankietowe, jak i wywiady potwierdzają, że wszyscy badani Odbiorcy wsparcia projektowego w fazie testowania są zadowoleni z udziału w Projekcie. Na pytanie ankietowe Czy jest Pan/Pani zadowolony/a z udziału w Projekcie? ponad 3/4 pytanych osób (76%, 45 osób) odpowiedziało Zdecydowanie tak, a 24% (14 osób) Raczej tak (Wykres 8). Podczas pogłębionego wywiadu grupowego uczestniczki szkolenia chwaliły swój udział w Projekcie: ja jestem bardzo zadowolona, my coś wiemy i to nas interesuje, było naprawdę szeroko, to nie jest czas stracony, już się martwię, że to się kończy, podstawy prawa pracy znamy, możemy być magazynierami. Wykres 8 Czy jest Pan/Pani zadowolony/a z udziału w Projekcie? (N=59) 14 24% 45 76% Zdecydowanie TAK Raczej TAK Uczestnikom Projektu bardzo podobały się zajęcia integracyjne i zajęcia dodatkowe. Ich zdaniem jest to potrzebna forma wsparcia, uzupełniająca szkolenia zawodowe. Szkolenia organizowane przez Partnera Projektu - Zakład Doskonalenia Zawodowego w Toruniu - bardzo się podobały osobom bezrobotnym oraz były bardzo wysoko oceniane. Odbiorcy z uznaniem wypowiadali o trenerach prowadzących zajęcia, sposobie prowadzenia zajęć, atmosferze panującej w ZDZ oraz o organizacji szkoleń. Na uznanie zasługuje fakt, że pracownicy ZDZ dbają o właściwą atmosferę panującą na szkoleniach, o integrację grupy szkoleniowej, o szczegóły które są czasami pomijane jak np. uroczyste zakończenie udziału w szkoleniu zawodowym dla jego uczestników. Wyniki badań ankietowych i zogniskowanych wywiadów grupowych potwierdzają, że Zakład Doskonalenia Zawodowego w Toruniu jest instytucją dobrze przystosowaną do prowadzenia wsparcia doradczo-szkoleniowego dla osób bezrobotnych.

25 Strona25 Wszyscy respondenci zadeklarowali, że dzięki udziałowi w Projekcie zdobyli nowe umiejętności bądź kwalifikacje zawodowe. Na pytanie Czy dzięki uczestnictwu w Projekcie zdobył/a Pan/Pani nowe umiejętności/kwalifikacje zawodowe? 66% (39 osób) odpowiedziało Zdecydowanie TAK, a 34% (20 osób) Raczej TAK (Wykres 9). Uczestnicy szkoleń zawodowych z którymi rozmawiał Ewaluator rekomendowali, aby kurs obejmował więcej godzin szkoleniowych, szczególnie zaś więcej zajęć praktycznych: Więcej praktyki, mniej teorii!, więcej praktyk!, więcej godzin na zajęcia, więcej godzin praktyki. Bezrobotni byli bardzo zadowoleni właśnie z udziału w zajęciach praktycznych. Mieli oni przekonanie o tym, że właśnie praktyka jest im najbardziej potrzebna, że praktyczna nauka zawodu jest najbardziej wartościową formą nauki. Zdaniem uczestników więcej godzin zajęć praktycznych pozwoliłoby w sposób bardziej dogłębny poznać specyfikę nowego zawodu. Przykładowo uczestniczki szkolenia Pracownik sieci handlowych z obsługą kasy fiskalnej zwracały uwagę, że o ile obsługa klientów nie stanowi dla nich żadnego problemu, to programowanie kasy fiskalnej jest już dużym wyzwaniem: Sprzedawanie produktów to pikuś, ale ciężko jest zaprogramować kasę fiskalną. Wykres 9 Czy dzięki uczestnictwu w Projekcie zdobył/a Pan/Pani nowe umiejętności/kwalifikacje zawodowe? (N=59) 20 34% 39 66% Zdecydowanie TAK Raczej TAK Udział w Projekcie niemal u wszystkich jego uczestników spowodował zwiększenie motywacji do dalszego podwyższania kwalifikacji zawodowych. Na pytanie Czy udział w Projekcie zwiększył Pana/Pani chęć do dalszego podwyższania kwalifikacji zawodowych? 63% (37 osób) odpowiedziało Zdecydowanie TAK, 35% (21 osób) Raczej TAK, zaś 2% (1 osoba) Ani tak, ani nie (Wykres 10). Podczas wywiadu fokusowego wszystkie pytane osoby (11 uczestniczek) zadeklarowały, że chętnie wzięłyby udział w kolejnym tego typu projekcie: Kolejne szkolenie to kolejna szansa.

26 Strona26 Wykres 10 Czy udział w Projekcie zwiększył Pana/Pani chęć do dalszego podwyższania kwalifikacji zawodowych? (N=59) 1 2% 21 35% 37 63% Zdecydowanie TAK Raczej TAK Ani tak, ani nie Uczestnictwo w przedsięwzięciu projektowym wywołało niemal u wszystkich badanych osób bezrobotnych wzrost własnej samooceny jako potencjalnego pracownika. Na pytanie Czy dzięki uczestnictwu w Projekcie czuje się Pan/Pani bardziej wartościową osobą na rynku pracy? 58% (34 osoby) odpowiedziały Zdecydowanie TAK, 39% (23 osoby) Raczej TAK, zaś 3% (2 osoby) Raczej NIE (Wykres 11). Wykres 11 Czy dzięki uczestnictwu w Projekcie czuje się Pan/Pani bardziej wartościową osobą na rynku pracy? (N=59) 23 39% 2 3% 34 58% Zdecydowanie TAK Raczej TAK Raczej NIE Dzięki udziałowi w Projekcie niemal wszyscy respondenci zwiększyli poziom swojej motywacji do poszukiwania pracy. Na pytanie Czy obecnie ma Pan/Pani większy zapał/motywację do poszukiwania pracy niż przed udziałem w Projekcie? 61% (36 osób) odpowiedziało Zdecydowanie TAK, 37% (22 osoby) Raczej TAK, a 2% (1 osoba) Raczej NIE (Wykres 12). Podczas wywiadu fokusowego, większość uczestniczek zadeklarowała, że są gotowe pójść do pracy natychmiast, jeśli tylko otrzymałyby taką możliwość. Jak przyznają sami Realizatorzy Projektu:

27 Strona27 Kursy były dobrane pod potrzeby lokalnego rynku pracy w Wąbrzeźnie. Na przykład ten Pracownik sieci handlowych, który tutaj powstał, jest związany z tym, że powstaną takie placówki. Wiadomo, że na takie osoby będzie zapotrzebowanie. Wykres 12 Czy obecnie ma Pan/Pani większy zapał/motywację do poszukiwania pracy niż przed udziałem w Projekcie? (N=59) 1 2% 22 37% 36 61% Zdecydowanie TAK Raczej TAK Raczej NIE W wyniku udziału w Projekcie bezrobotne osoby bardziej proaktywnie szukają pracy. Zgodnie z założeniem we wniosku projektowym, udział w przedsięwzięciu zaktywizował bezrobotnych. Na pytanie Czy obecnie poszukuje Pan/Pani pracy bardziej aktywnie niż przed udziałem w Projekcie? 52% (31 osób) odpowiedziało Zdecydowanie TAK, 46% (27 osób) Raczej TAK, zaś 2% (1 osoba) Raczej NIE (Wykres 13). Wykres 13 Czy obecnie poszukuje Pan/Pani pracy bardziej aktywnie niż przed udziałem w Projekcie? (N=59) 27 46% 1 2% 31 52% Zdecydowanie TAK Raczej TAK Raczej NIE

28 Strona28 9 na 10 badanych uczestników Projektu było zdania, że udział w projekcie spowodował zwiększenie ich szans na podjęcie pracy. Na pytanie Czy udział w Projekcie zwiększył Pana/Pani szanse na podjęcie pracy? 41% (24 osoby) odpowiedziały Zdecydowanie TAK, 52% (30 osób) Raczej TAK, 2% (1 osoba) Raczej NIE i 5% (3 osoby) Ani tak, ani nie (Wykres 14). Wykres 14 Czy udział w Projekcie zwiększył Pana/Pani szanse na podjęcie pracy? (N=58) 1 2% 30 52% 3 5% 24 41% Zdecydowanie TAK Raczej TAK Raczej NIE Ani tak, ani nie Prawie wszyscy respondenci badania ankietowego po zakończeniu projektu potwierdzają, że zaproponowane przez PUP szkolenie było dostosowane do ich oczekiwań. Na pytanie Czy zaproponowane przez powiatowy urząd pracy szkolenie było dostosowane do Pana/Pani oczekiwań? 44% (26 osób) odpowiedziało Zdecydowanie TAK, 52% (31 osób) Raczej TAK, 2% (1 osoba) Raczej NIE i 2% (1 osoba) Zdecydowanie NIE (Wykres 15). Wykres 15 Czy zaproponowane przez powiatowy urząd pracy szkolenie było dostosowane do Pana/Pani oczekiwań? (N=59) 31 52% 1 2% 1 2% 26 44% Zdecydowanie TAK Raczej TAK Raczej NIE Zdecydowanie NIE

29 Strona29 Niemal wszyscy respondenci są zdania, że zdobyte podczas szkolenia umiejętności i kwalifikacje ułatwią im znalezienie pracy. Na pytanie Czy zdobyte podczas szkolenia umiejętności/kwalifikacje ułatwią Panu/Pani znalezienie pracy? 36% (21 osób) odpowiedziało Zdecydowanie TAK, 56% (33 osoby) Raczej TAK, 5% (3 osoby) Raczej NIE i 3% (2 osoby) Ani tak, ani nie (Wykres 16). Wykres 16 Czy zdobyte podczas szkolenia umiejętności/kwalifikacje ułatwią Panu/Pani znalezienie pracy? (N=59) 3 2 5% 3% 21 36% 33 56% Zdecydowanie TAK Raczej TAK Raczej NIE Ani tak, ani nie Uczestnicy Projektu nie byli jednomyślni w kwestii tego, czy udział w Projekcie poprawił ich sytuację życiową. Na pytanie Czy dzięki udziałowi w Projekcie poprawiła się Pana/Pani sytuacja życiowa? 29% (17 osób) odpowiedziało Zdecydowanie TAK, 44% (26 osób) Raczej TAK, 19% (11 osób) odpowiedziało Raczej NIE, 8% (5 osób) odpowiedziało Ani tak, ani nie (Wykres 17). Faktem jest, że tylko mała część uczestników dostała propozycję pracy zaraz po ukończeniu udziału w Projekcie lub jeszcze podczas jego trwania. Wykres 17 Czy dzięki udziałowi w Projekcie poprawiła się Pana/Pani sytuacja życiowa? (N=59) 11 19% 5 8% 26 44% 17 29% Zdecydowanie TAK Raczej TAK Raczej NIE Ani tak, ani nie Bezrobotni byli świadomi tego, że posiadanie kwalifikacji zawodowych tylko zwiększa ich szansę na znalezienie pracy, ale nie gwarantuje tego, że tę pracę faktycznie znajdą. Podczas zogniskowanego wywiadu grupowego uczestnicy mówili o tym, że to czy znajdą pracę zależy od

30 Strona30 sytuacji na rynku pracy, od sytuacji gospodarczej w regionie i tym podobnych warunków zewnętrznych. Problemem, na który wskazywali Odbiorcy, było również to, że pracodawcy nie chcą zatrudniać osób w wieku 40+ oraz 50+. Udział w Projekcie uświadomił mi, że bez zawodu nie mam szans na dobrą pracę. Dane pozyskane od Odbiorców fazy testowania w ramach badania ankietowego po zakończeniu ich udziału w szkoleniach zawodowych pokazują, że 10 na 59 badanych uczestników badania zadeklarowało, że znalazło już zatrudnienie lub pracę na umowę cywilno-prawną (jedna z tych osób podała, iż pracuje w ramach wolontariatu). Oznacza to, że pracę podjęło na koniec stycznia 2013 r. 17% badanych uczestników Projektu (Wykres 18). Wykres 18 Status na rynku pracy uczestników badania ankietowego (N=59) 10 17% Bezrobotny 49 83% Pracujący na umowę o pracę lub umowę cywilno-prawną Pełna weryfikacja tego, w jakim stopniu udział w Projekcie wpłynął na aktywizację zawodową uczestników, nie jest w tej chwili możliwa. Nie minęły jeszcze 3 miesiące od ukończenia szkoleń zawodowych przez wszystkich Odbiorców, więc nie znany jest jeszcze wskaźnik efektywności brutto szkoleń. W czasokresie prowadzenia ewaluacji zewnętrznej monitorowanie sytuacji zawodowej bezrobotnych objętych wsparciem w ramach projektu po trzech miesiącach od ukończenia szkolenia objęło 30 osób, z których to wg danych pozyskanych w trakcie wywiadu z pracownikami PUP 3 osoby podjęły pracę. Główne korzyści jakie odnieśli Odbiorcy z udziału w Projekcie Uczestnicy Projektu w ramach badania ewaluacyjnego zostali poproszeni o to, aby wymienili trzy główne korzyści odniesione przez nich z udziału w Projekcie. Ich odpowiedzi można przyporządkować do kilku głównych kategorii: Poznanie nowych osób 42 wskazania Zdobycie nowej wiedzy i umiejętności 30 wskazań

31 Strona31 Zwiększenie poziomu kwalifikacji zawodowych 24 wskazania Pomoc materialna 18 wskazań Wyjście z domu i oderwanie się od szarej codzienności 15 wskazań Zwiększenie szansy na znalezienie pracy 10 wskazań Zdobycie doświadczenia w wykonywaniu nowego zawodu 6 wskazań Korzyści psychologiczne 5 wskazań Znalezienie pracy 2. Dwiema najważniejszymi korzyściami z udziału w Projekcie było, zdaniem uczestników, z jednej strony zwiększenie poziomu wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych (w sumie 54 wskazania), z drugiej zaś poznanie nowych osób, kontakt z innymi ludźmi i nawiązanie relacji międzyludzkich (42 wskazania). Dosyć istotną korzyścią (18 wskazań), według badanych uczestników, była pomoc materialna w postaci dodatku szkoleniowego. Niemal równie ważne było dla bezrobotnych same wyjście z domu i oderwanie się od nużącej rutyny dnia codziennego (15 wskazań). Nieznacznie mniej osób (10 osób) wskazało jako korzyść zwiększenie swoich szans na znalezienie pracy. Względnie rzadziej jako korzyść wymieniane były: zdobycie doświadczenia w wykonywaniu nowego zawodu (6 wskazań), korzyści psychologiczne (5 wskazań) czy znalezienie pracy (5 wskazań). Zestawienie wszystkich odpowiedzi respondentów, na pytanie o korzyści wyniesione z udziału w Projekcie, znajduje się w rozdziale Załączniki. Uczestnicy badania ankietowego zostali poproszeni o dokończenie następującego zdania: Najbardziej w Projekcie podobało mi się Uczestnikom w Projekcie najbardziej podobały się zajęcia, zwłaszcza zajęcia praktyczne. Respondenci najczęściej wpisywali nazwy konkretnych szkoleń zawodowych np. praktyka operowania koparkoładowarką, bukieciarstwo, zajęcia praktyczne z kwiatami, zajęcia w spawalni czy praktyczne zajęcia w kuchni i w barze. W Projekcie najbardziej podobały mi się zajęcia praktyczne i uroczyste zakończenie szkolenia. Najtrudniejsze w udziale w Projekcie dla mnie było dojeżdżanie na zajęcia do Torunia. Poznałam fajne osoby uczestników i wykładowców. Często wymieniano również jako najbardziej atrakcyjną część Projektu kontakt z innymi ludźmi, możliwość poszerzenia wiedzy, osoby prowadzące zajęcia, organizacja i atmosfera na zajęciach. Niektórzy odpowiadali, że podobało im się wszystko. Zestawienie wszystkich udzielonych przez respondentów odpowiedzi znajduje się w rozdziale Załączniki.

32 Strona32 Zdecydowanie najważniejszą przeszkodą z jaką musieli się borykać uczestnicy Projektu był dojazd z małych miejscowości do Zakładu Doskonalenia Zawodowego w Torunia, gdzie odbywały się szkolenia zawodowe. Dojazd ten był czasochłonny, męczący i drogi dla osób pozbawionych stałego dochodu. W większości bezrobotni nie posiadali własnego auta ani nie mogli liczyć na pomoc zmotoryzowanych znajomych, więc byli zmuszeni do korzystania z usług PKP lub PKS. Względnie lepsza była sytuacja osób pochodzących z samego Wąbrzeźna, ponieważ w mieście znajduje się stacja kolejowa. Osoby ze wsi lub innych, mniejszych miejscowości, musiały najpierw dotrzeć (pieszo, rowerem lub innym środkiem transportu) do Nauczyłam się gotować, przyrządzać specjalne dania. Udział w Projekcie uświadomił mi, że trzeba się uczyć do końca życia. Wąbrzeźna i dopiero z Wąbrzeźna jechały pociągiem do Torunia. Warto wspomnieć o tym, że żaden z uczestników z którym rozmawiał Ewaluator, nie miał wątpliwości, że warto było ponieść ten trud dojazdów do Torunia. Odbiorcy byli zadowoleni z udziału w Projekcie i wdzięczni za wsparcie jakie im zaoferowano. Zestawienie wszystkich odpowiedzi uczestników na pytanie o najtrudniejszą część Projektu znajdują się w rozdziale Załączniki. Uczestnicy badania ankietowego zostali poproszeni o dokończenie zdania: Udział w Projekcie uświadomił mi, że Zdecydowanie najczęściej pojawiały się odpowiedzi dotyczące tego, że warto podnosić kwalifikacje zawodowe. Respondenci deklarowali również, że uświadomili sobie własne możliwości rozwoju, swój potencjał do uczenia się nowej wiedzy i umiejętności. Niektórzy uświadomili sobie, że mają szansę znaleźć pracę lub że są w stanie pracować w zawodzie, którego właśnie się nauczyli. Uczestnicy uświadomili sobie, że wiele osób jest w podobnej sytuacji jak oni, czyli że również nie ma pracy. Odbiorcy zdali sobie sprawę z faktu, że człowiek musi się uczyć całe życie. Przekonanie o tym, że edukacja nie może się kończyć w młodości, że powinna ona obejmować całe życie człowieka, powinno być upowszechniane i popularyzowane w jak najszerszych kręgach społecznych. Zestawienie wszystkich odpowiedzi Odbiorców znajduje się w rozdziale Załączniki. OCENA STOPNIA OSIĄGNIĘCIA WSKAŹNIKÓW PROJEKTOWYCH Realizatorom udało się osiągnąć wszystkie zaplanowane w aktualnym wniosku projektowym rezultaty twarde. W niektórych przypadkach osiągnięto wartość wskaźnika na poziomie minimalnie niższym od założonego, jednak nie ma to faktycznego wpływu na osiągnięcie celu ogólnego przedsięwzięcia projektowego. Należy pamiętać, że wskaźniki są tylko pewnym narzędziem, środkiem do osiągnięcia celu, nie zaś samym celem. Udział w Projekcie uświadomił mi, że zdobywanie nowych kwalifikacji podnosi moją wartość na rynku pracy.

33 Strona33 Projekt ukończyło zgodnie z planem 70 osób, w tym 51 kobiet i 19 mężczyzn (proporcje przedstawicieli obu płci minimalnie się różnią od tego co zaplanowano). Wszyscy uczestnicy wzięli udział w szkoleniach zawodowych organizowanych przez Zakład Doskonalenia Zawodowego w Toruniu i podnieśli poziom swoich kwalifikacji zawodowych. Projekt ukończyło 36 kobiet w wieku 45+, a więc jedna osoba mniej niż zaplanowano. Przedsięwzięcie upowszechnienia wiedzy na temat innowacyjnych metod profilowania bezrobotnych wśród pracowników PUP w województwie kujawsko-pomorskim należy uznać za udane, chociaż nie udało się osiągnąć założonej wartości wskaźnika. W seminarium upowszechniającym wzięło udział 41 pracowników z 18 powiatowych urzędów pracy (planowano, że wezmą udział przedstawiciele 20 PUP-ów z województwa). Osiągnięto najważniejszy rezultat twardy Projektu, którym było opracowanie narzędzia służącego do profilowania bezrobotnych zagrożonych długotrwałym bezrobociem. Aplikacja PROFIL została stworzona oraz przetestowana w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wąbrzeźnie. Zestawienie planowanych i zrealizowanych wartości wskaźnika rezultatów twardych przedstawia poniższa Tabela 8: Tabela 8 Planowane rezultaty twarde 1. Ukończenie Projektu przez 70 bezrobotnych (50 kobiet i 20 mężczyzn) w okresie do ; 2. Podniesienie kwalifikacji zawodowych przez 70 bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Wąbrzeźno w okresie ; 3. Ukończenie Projektu przez co najmniej 37 kobiet w starszym wieku (wartość zależna od liczby kobiet w starszym wieku zarejestrowanych w PUP Wąbrzeźno); 4. Upowszechnienie wiedzy na temat innowacyjnych metod profilowania bezrobotnych wśród 20 powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim w okresie ; 5. Narzędzie profilowania bezrobotnych zagrożonych długotrwałym bezrobociem; Zrealizowane rezultaty twarde Projektu ukończyło 70 osób, w tym 51 kobiet i 19 mężczyzn. 70 osób podniosło swoje kwalifikacje zawodowe uczestnicząc w szkoleniach zawodowych organizowanych przez Zakład Doskonalenia Zawodowego w Toruniu. Projekt ukończyły 36 kobiet w wieku 45 lub więcej lat. 41 pracowników z 18 powiatowych urzędów pracy z województwa kujawsko-pomorskiego wzięło udział w seminarium upowszechniającym innowacyjną metod profilowania bezrobotnych. Seminarium odbyło się 11 czerwca 2012 roku. Powstało narzędzie służące do profilowania bezrobotnych, w tym również bezrobotnych zagrożonych długotrwałym bezrobociem. Ewaluator nie jest w stanie zweryfikować w pełni osiągnięcia zakładanych wszystkich rezultatów miękkich. Wiadomo, że u niemal wszystkich uczestników wsparcia projektowego

34 Strona34 nastąpił wzrost motywacji do podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz do poszukiwania pracy, a także wzrost samooceny jako potencjalnego pracownika. Potwierdziły to zarówno badanie ewaluacyjne, jak i działania monitoringowe Realizatorów Projektu. Natomiast nie można jeszcze zweryfikować tego, czy pracownicy 20 powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim nabyli umiejętność posługiwania się instrumentami profilowania bezrobotnych zagrożonych długotrwałym bezrobociem. Szkolenia z zakresu używania aplikacji PROFIL dla pracowników pozostałych PUP-ów spoza Wąbrzeźna jeszcze się nie odbyły. Zestawienie planowanych i zrealizowanych wartości wskaźnika rezultatów miękkich przedstawia poniższa Tabela 9: Tabela 9 Planowane rezultaty miękkie Wzrost motywacji i samooceny wśród bezrobotnych objętych testowaniem w okresie ; Nabycie umiejętności posługiwania się instrumentami profilowania bezrobotnych zagrożonych długotrwałym bezrobociem przez pracowników 20 powiatowych urzędów pracy w województwie kujawskopomorskim. Zrealizowane rezultaty miękkie Nastąpił widoczny wzrost motywacji i samooceny wśród bezrobotnych objętych wsparciem projektowym. Z ankiety przeprowadzonej w ramach badania ewaluacyjnego wynika, że 97% badanych uczestników Projektu stwierdziło, że czują się bardziej wartościowymi osobami na rynku pracy. 98% badanych uczestników deklaruje większą motywację do dalszego podwyższania kwalifikacji zawodowych. Również 98% badanych deklaruje większą motywację do poszukiwania pracy. 98% badanych uczestników twierdzi, że poszukuje pracy bardziej aktywnie niż robili to przed udziałem w Projekcie. Z badań monitoringowych przeprowadzonych w ZDZ wynika, że u 100% nastąpił wzrost motywacji do podnoszenia kwalifikacji zawodowych, u 90% Odbiorców nastąpił wzrost motywacji do poszukiwania pracy, zaś u 84% wzrost samooceny. 11 Nie dotyczy badania ewaluacyjnego, ponieważ szkolenia odbędą się po zakończeniu badania ewaluacji zewnętrznej. 11 Wyniki badania ewaluacyjnego i wyniki badania monitoringowe nieznacznie się różnią. Te różnice wynikają z odmiennej budowy kwestionariuszy używanych przez Ewaluatora i Partnera Projektu. Wyraźnie to widać zwłaszcza w przypadku pytania o wzrost samooceny - ankietowani chętniej zaznaczali, że czują się bardziej wartościowymi osobami na rynku pracy niż że nastąpił u nich wzrost samooceny.

35 Strona35 Poniżej zaprezentowano szczegółową analizę stopnia osiągnięcia zakładanych celów projektu na etapie testowania, bazując na przyjętych wskaźnikach rezultatów twardych i miękkich oraz wskaźnikach celów szczegółowych. Cel szczegółowy nr 1: Ograniczenie ryzyka popadnięcia w długotrwałe bezrobocie poprzez opracowanie i upowszechnienie innowacyjnego narzędzia wczesnej identyfikacji osób zagrożonych długotrwałym bezrobociem w okresie , przetestowanego w grupie 70 bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wąbrzeźnie w województwie kujawsko-pomorskim. Realizatorom udało się opracować i upowszechnić innowacyjne narzędzie wczesnej identyfikacji osób zagrożonych długotrwałym bezrobociem. Tak jak zaplanowano narzędzie te zostało przetestowane przez 6 Użytkowników (pracownik PUP) na grupie 70 bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wąbrzeźnie, w przewidzianym do tego terminie. Projekt ukończyło 70 bezrobotnych i wszyscy oni podnieśli swoje kwalifikacje zawodowe. Wśród niemal wszystkich uczestników zanotowano wzrost motywacji do dalszego podnoszenia kwalifikacji zawodowych oraz poszukiwania pracy, a także wzrost samooceny. W tej chwili Ewaluator nie może zweryfikować rezultatu nr 7 (miękkiego): Nabycie umiejętności posługiwania się instrumentami profilowania bezrobotnych zagrożonych długotrwałym bezrobociem przez pracowników 20 powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim. Szkolenia dla pracowników powiatowych urzędów pracy województwa kujawsko-pomorskiego (spoza Wąbrzeźna), jeszcze się nie odbyły. Ponieważ rezultat ten jest powiązany z celem szczegółowym nr 1, nie można w pełni określić czy cel ten został osiągnięty. Weryfikacja osiągnięcia celu w zakresie Ograniczenie ryzyka popadnięcia w długotrwałe bezrobocie nie wchodzi w zakres ewaluacji wewnętrznej produktu, gdyż będzie możliwa do zbadania w dłuższym okresie czasu od zakończenia udziału w testowaniu. Cel szczegółowy nr 2: Podniesienie poziomu identyfikacji bezrobotnych w województwie kujawsko-pomorskim zagrożonych długotrwałym bezrobociem wśród 20-stu powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim poprzez opracowanie i upowszechnienie innowacyjnych metod wspierania decyzji pracowników powiatowych urzędów pracy w zakresie wczesnej identyfikacji osób szczególnie zagrożonych długotrwałym bezrobociem w okresie Realizatorom udało się upowszechnić wiedzę na temat innowacyjnych metod profilowania bezrobotnych wśród 18 powiatowych urzędów pracy w województwie kujawskopomorskim w okresie Powstało narzędzie do profilowania bezrobotnych. W tej chwili Ewaluator nie może zweryfikować tego celu szczegółowego oraz rezultatu nr 7 (miękkiego), ponieważ szkolenia dla pozostałych pracowników PUP w województwie dopiero się

36 Strona36 odbędą. Ponieważ rezultat ten jest powiązany z celem szczegółowym nr 2, nie można w pełni określić czy cel ten został osiągnięty. Cel szczegółowy nr 3: Podniesienie wiedzy i kwalifikacji w zakresie wykorzystania innowacyjnych metod profilowania bezrobotnych wśród pracowników powiatowych urzędów pracy w okresie w województwie kujawskopomorskim. Podniesienie wiedzy i kwalifikacji w zakresie wykorzystania innowacyjnych metod profilowania bezrobotnych miało miejsce w odniesieniu do pracowników powiatowego urzędu pracy w Wąbrzeźnie, którzy uczestniczyli w testowaniu. W tej chwili Ewaluator nie może zweryfikować rezultatu nr 7 (miękkiego), ponieważ szkolenia dla pozostałych pracowników PUP w województwie dopiero się odbędą. Ponieważ rezultat ten jest powiązany z celem szczegółowym nr 3, nie można w pełni określić czy cel ten został osiągnięty. Cel szczegółowy nr 4: Wydłużenie okresu aktywności zawodowej osób zagrożonych długotrwałym bezrobociem poprzez objęcie wsparciem 70 bezrobotnych zagrożonych długotrwałym bezrobociem na etapie testowania narzędzia w okresie Udało się zrealizować wszystkie rezultaty powiązane z celem szczegółowym nr 4. Projekt ukończyło 70 osób i wszyscy oni podnieśli swoje kwalifikacje zawodowe. Część z tych osób znalazła pracę zaraz po ukończeniu kursów w Zakładzie Doskonalenia Zawodowego. Wśród niemal wszystkich uczestników nastąpił wzrost motywacji do podnoszenia kwalifikacji oraz do szukania pracy, a także wzrost samooceny. Należy uznać, że cel szczegółowy nr 4 został osiągnięty. Cel szczegółowy nr 5: Wydłużenie okresu aktywności zawodowej kobiet w starszym wieku (powyżej 45 roku życia) poprzez objęcie ich wsparciem na etapie testowania narzędzia w okresie Projekt ukończyło 36 kobiet w starszym wieku (powyżej 45 lat). Wniosek projektowy zakładał ukończenie Projektu przez co najmniej 37 kobiet w starszym wieku (wartość zależna od liczby kobiet w starszym wieku zarejestrowanych w PUP Wąbrzeźno). U kobiet które ukończyły Projekt nastąpił wzrost motywacji do poszukiwania pracy i podnoszenia kwalifikacji, a także wzrost samooceny. Należy uznać, że cel szczegółowy nr 5 został osiągnięty. Poniższa Tabela 10 przedstawia porównanie planowanych i wykonanych na etapie testowania wskaźników przyjętych do weryfikacji osiągnięcia celu i ich powiązanie z rezultatami twardymi i miękkimi.

37 Strona37 Tabela 10 Wskaźnik stosowany do weryfikacji osiągnięcia celu Planowana wartość wskaźnika świadcząca o osiągnięciu celu Osiągnięta wartość wskaźnika świadcząca o osiągnięciu celu Numer rezultatu Twarde Miękkie 1. Efektywność brutto szkoleń zrealizowanych w ramach projektu 2. Trafność wskazania osób zagrożonych długookresowym bezrobociem 3. Odsetek pracowników PUP Wąbrzeźno pracujących z wykorzystaniem podręcznika i aplikacji do profilowania bezrobotnych w fazie testowania produktu wskazujących, że narzędzie to ułatwia im identyfikację osób zagrożonych długookresowym bezrobociem i dobranie dla nich odpowiedniego rodzaju szkoleń 4. Odsetek PUP z województwa kujawsko-pomorskiego wykazujących zainteresowanie wprowadzeniem procedur profilowania bezrobotnych 5. Odsetek PUP z województwa kujawsko-pomorskiego wskazujących na nabycie umiejętności posługiwania się aplikacją do profilowania bezrobotnych 6. Odsetek bezrobotnych którzy wskażą, że dobrane szkolenie podniosło ich szanse zatrudnieniowe na rynku pracy 7. Odsetek bezrobotnych którzy wskażą, że dobrane szkolenie wpłynęło na wzrost ich motywacji do poszukiwania pracy i samooceny wskaźnik wyższy o co najmniej 10 pkt. proc. od efektywności brutto pozostałych szkoleń zrealizowanych przez PUP Wąbrzeźno w 2012 r. min. 80% Brak danych na etapie ewaluacji testowania produktu Brak danych na etapie ewaluacji testowania produktu min. 80% 100% 100% 94% min. 80% Brak danych na etapie ewaluacji testowania produktu x 5 x min. 80% 93% 2 6 min. 80% Od 84%do 98%

38 Strona38 OCENA APLIKACJI PROFIL WRAZ Z PODRĘCZNIKIEM DO JEJ OBSŁUGI Produkt finalny składa się z dwóch elementów: 1) aplikacji PROFIL oraz 2) podręcznika będącego instrukcją obsługi tej aplikacji i zarazem kompendium wiedzy na temat profilowania bezrobotnych. Podręcznik ten zawiera najistotniejsze informacje o teoretycznych aspektach profilowania bezrobotnych oraz opis metodą krok po kroku sposobu tworzenia i wdrożenia aplikacji do profilowania bezrobotnych PROFIL. Aplikacja PROFIL jest komputerowym programem użytkowym, stworzonym specjalnie dla powiatowych urzędów pracy w celu skutecznego profilowania osób bezrobotnych. PROFIL wykorzystuje (wielokrotnie) modele ekonometryczne, aby oszacować czas pozostawania na bezrobociu dla konkretnej osoby bezrobotnej. Modele, na których bazuje aplikacja, zostały oszacowane na podstawie danych historycznych pobranych z systemu informatycznego SYRIUSZ i zaimplementowane w aplikacji PROFIL (Rysunek 8). Rysunek 8 PROFIL Syriusz Syriusz Standard (w skrócie SyriuszSTD lub po prostu Syriusz ) stanowi jednorodne oprogramowanie i jest dedykowanym systemem informatycznym wspomagającym w sposób kompleksowy realizację statutowych celów wszystkich 343 powiatowych urzędów pracy w Polsce. System informatyczny Syriusz został stworzony i wdrożony przez Sygnity S.A., polską grupę kapitałową spółek z branży informatycznej. System ten jak możemy się dowiedzieć ze strony internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej - integruje dane, obszary działalności oraz procesy realizowane na wszystkich szczeblach zarządzania powiatowymi urzędami pracy. Jest on system interoperacyjnym, co znaczy, że umożliwia bezpieczną wymianę danych zarówno z innymi aplikacjami obszaru Publicznych Służb Zatrudnienia, a także z narzędziami wykorzystywanymi przez inne resorty bądź podmioty. 12 Na potrzeby działania aplikacji PROFIL oszacowano jedenaście modeli ekonometrycznych. Zmienną objaśnianą w tych modelach stanowi czas trwania bezrobocia liczony w dniach. W roli zmiennych objaśniających natomiast występują charakterystyki społeczno-demograficzne bezrobotnych takie jak: płeć, stan cywilny, wykształcenie, grupa zawodów, liczba dzieci, wiek, staż pracy, rodzaj gminy zameldowania. Do oszacowania predyktora czasu przebywania w stanie 12

39 Strona39 bezrobocia wykorzystano zbiór danych o osobach bezrobotnych, które nie uczestniczyły w szkoleniach wygenerowany z systemu SYRIUSZ Powiatowego Urzędu Pracy w Wąbrzeźnie. Wyznaczenie prognozy polegało na podstawieniu do oszacowanego modelu wartości zmiennych binarnych opisujących badanego bezrobotnego. Gdy uzyskana prognoza, będąca teoretycznym czasem trwania bezrobocia, ma wartość większą niż 365 dni, oznacza to, że dana osoba jest zagrożona długim pozostawaniem bez pracy. Kolejnym działaniem zaimplementowanym w aplikacji jest szacowanie efektów różnych typów szkoleń na poziomie indywidualnym. Na podstawie historycznych danych o kierunkach szkoleń odbywających się w PUP Wąbrzeźno dokonano ich klasyfikacji na pięć typów: aktywizacjabiznes, specjalistyczne ciężkie, biurowo-sklepowo-językowe, transport, lekkie. Produkt finalny umożliwia wczesną identyfikację osób szczególnie zagrożonych długotrwałym bezrobociem przy wykorzystaniu innowacyjnych procedur profilowania bezrobotnych. Wskazuje także jaki rodzaj szkolenia przyniesie w przypadku danego bezrobotnego najlepsze rezultaty, czyli najbardziej skróci przewidywany czas trwania bezrobocia dla danego bezrobotnego. Podjęcie szybkiej aktywizacji zawodowej zidentyfikowanych w opisanej wyżej procedurze bezrobotnych, która będzie ściśle dostosowana do ich potrzeb, jest w ramach niniejszego projektu możliwe właśnie w ramach komponentu szkoleniowego. 13 Należy uznać, że produkt finalny jest adekwatny do potrzeb Użytkowników. Pracownicy powiatowych urzędów pracy potrzebują narzędzia, które wspomoże ich w doborze wsparcia szkoleniowego dla bezrobotnych. Chodzi o to, aby proces doboru szkolenia dla klienta urzędu pracy był jak najbardziej racjonalny, uzasadniony ekonomicznie i trafny. Dzięki aplikacji PROFIL dobór szkoleń dla bezrobotnych może opierać się całkowicie na przesłankach merytorycznych. Niewątpliwą zaletą tego jest zmniejszenie ryzyka jakie wiąże się z arbitralnym podejmowaniem decyzji (opartym na subiektywnej ocenie) przez urzędników dotyczących skierowania bezrobotnego na szkolenia. PROFIL wspomaga pracowników PUP, dając im w miejsce subiektywnej oceny wiedzę płynącą z modelu ekonometrycznego lokalnego rynku pracy. Jedna z osób zatrudnionych w PUP Wąbrzeźno: Jak mieliśmy wybierać z koleżanką osoby do szkoleń, czy kierunki szkoleń, to jest w sumie trudne. Jeśli ten program działałby tak, jak powinien, to na pewno znacznie ułatwi pracę nie tylko nam, ale i innym PUPom. Co roku był ten sam problem jak opracować plany szkoleń na przyszły rok. Osoby bezrobotne potrzebują fachowego wsparcia ze strony pracowników PUP. Dzięki zastosowaniu aplikacji PROFIL bezrobotny dowie się jaki rodzaj szkolenia zawodowego będzie 13 Strategia Wdrażania Projektu.

40 Strona40 dla niego najbardziej odpowiedni (czyli które szkolenie w największym stopniu skróci czas jego pozostawania bez pracy). Aplikacja PROFIL jest skutecznym narzędziem profilowania bezrobotnych. Dzięki temu programowi pracownicy PSZ w ciągu kilku sekund otrzymują informację o tym: 1) czy bezrobotny jest zagrożony bezrobociem długookresowym, 2) ile czasu najprawdopodobniej będzie on pozostawał bez pracy, 3) jaki typ szkolenia będzie dla danego bezrobotnego najbardziej odpowiedni uwzględniając cechy społeczno-zawodowe bezrobotnego i warunki na rynku pracy. Produkt zapewnia bardziej trafny dobór bezrobotnych do szkoleń zawodowych. Testowany produkt finalny w opinii Użytkowników jest użytecznym narzędziem dla pracowników PSZ. Można się spodziewać, że zastosowanie produktu będzie wpływać na zwiększenie szans realizacji celów aktywnych programów zatrudnienia. Efekty testowania wskazują, iż osoby bezrobotne uczestniczące w testowaniu wstępnej wersji produktu finalnego lepiej odnajdują się na rynku pracy i mają większą motywacje do podejmowania aktywności na rynku pracy. Na tej podstawie można wnioskować, iż stosowanie Produktu pomoże zapobiegać dwóm rodzajom problemów, które dotyczą funkcjonowania powiatowych urzędów pracy: 1) Na szkolenia są wysyłane osoby, które tego nie potrzebują, gdyż i bez dodatkowych szkoleń zawodowych dosyć szybko znajdą nową pracę w ten sposób Publiczne Służby Zatrudnienia ponoszą niepotrzebne koszty, 2) Na szkolenia nie są wysyłane osoby, które najbardziej tego potrzebują i przez to nie mogą one znaleźć pracy w ten sposób powiększa się grupa osób bezrobotnych długookresowo. Zdaniem Użytkowników PROFIL Usprawnia pracę. Jest on szczególnie użyteczny podczas pierwszego kontaktu z bezrobotnymi, gdyż daje natychmiastową informację o tym, czy dany bezrobotny jest zagrożony długookresowym bezrobociem i jaki typ szkolenia ewentualnie byłby dla niego odpowiedni: Ten PROFIL ułatwi wyłuskać grupy z którymi mniej więcej będziemy wiedzieli jak rozmawiać. Często w praktyce pracy PUP zdarza się, że na jedno miejsce na szkoleniu są chętne 2-3 osoby i nie wiemy którą odrzucić. Podobne osoby, podobne wykształcenie, dojazd a jedynym kryterium wyboru pozostaje taka intuicja, która może być mylna. W takich sytuacjach aplikacja PROFIL staje się nieocenionym narzędziem wsparcia. Użytkownicy widzą zaletę aplikacji PROFIL w tym, że umożliwia on kierowanie się merytorycznymi względami w doborze szkoleń: To jest małe miasto. Człowiek by nawet nie chciał, ale sugeruje się różnymi innymi względami. I to nie jest dobre. I ten komputer nam to usprawni, ułatwi pod tym względem, coś nam podpowie.

41 Strona41 Pracownicy PUP Wąbrzeźno zwracali uwagę na to, że plusem aplikacji PROFIL jest możliwość stworzenia listy tych bezrobotnych najbardziej potrzebujących pomocy. Jak stwierdziła jedna z osób testujących aplikację: możemy stworzyć taką grupę, która w pierwszej kolejności powinna od nas dostać wsparcie. W projekcie nastąpiło opóźnienie względem plany z przyczyn od Realizatorów niezależnych (kwestia finansowania z WUP i sprawa Sieci Tematycznych). W związku z tym działania projektowe przesunęły się na niekorzystny (z perspektywy bezrobotnych zarejestrowanych w PUP Wąbrzeźno) sezon jesienno-zimowy. W sezonie tym popyt na pracowników w regionie jest dużo niższy niż w okresie wiosny i lata, kiedy istnieje możliwość zatrudnienia się w rolnictwie, budownictwie czy innych pracach sezonowych. Na tym etapie (powstawania raportu ewaluacji zewnętrznej) nie można zweryfikować, na ile udział w Projekcie przyczynił się do aktywizacji zawodowej bezrobotnych. Z badania ewaluacyjnego wynika, że na 59 osób uczestniczących w Projekcie, które wypełniły ankietę, 10 osób (17% pytanych osób) znalazło pracę, w tym jedna osoba pracuje w wolontariacie. Zakład Doskonalenia Zawodowego okazał się sprawnym Partnerem Projektu dla Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Szkolenia zawodowe podobały się wszystkim uczestnikom i spełniły pokładane w nich oczekiwania. Innowacyjność szkoleń polegająca na bardziej kompleksowym podejściu do Odbiorców okazała się potrzebnym elementem ZDZ ma najlepszą opinię jako podmiot szkoleniowy tutaj w Toruniu. Projektu. Zarówno Realizatorzy Projektu, Partner Projektu, Użytkownicy, jak i sami Odbiorcy przyznają, że potrzebują oni kompleksowego wsparcia. Nie wystarczyłyby same szkolenie zawodowe. Potrzebne były również warsztaty aktywizująco-integracyjne, usługi poradnictwa zawodowego, szkolenia z zakresu prawa pracy, a także szkolenia dodatkowe z podstaw obsługi komputera i przedsiębiorczości. Testowany produkt finalny jest narzędziem, które może uczynić działania PSZ bardziej racjonalnymi. Zastosowanie PROFILu umożliwi bardziej przemyślaną alokację środków z Funduszu Pracy. Kiedy skończy się okres testowania PROFILu, jego użyteczność jako narzędzia wspomagającego pracę PUP Wąbrzeźno, nie tylko nie zmaleje, ale nawet wzrośnie. Stanie się tak, ponieważ PROFIL w okresie testowania jest wykorzystywany wyłącznie do jednego instrumentu rynku pracy jakim są szkolenia, natomiast po okresie testowania będzie można go wykorzystywać również do innych instrumentów rynku pracy. PROFIL stworzy listę osób najbardziej zagrożonych bezrobociem, a pracownicy PUP będą mogli zaoferować tym osobom nie tylko szkolenia, ale również staże, dotacje na działalność gospodarczą, prace interwencyjne itd. Kryterium innowacyjności Produkt finalny jest rozwiązaniem innowacyjnym i unikatowym w skali całego kraju. Jego innowacyjność polega na tym, że Publiczne Służby Zatrudnienia w Polsce nie stosowały

42 Strona42 dotychczas aplikacji komputerowych ani modelowania ekonometrycznego do profilowania bezrobotnych. PROFIL umożliwia identyfikację osób zagrożonych bezrobociem długookresowym w oparciu o wiele cech społeczno-zawodowych bezrobotnego i przy uwzględnieniu uwarunkowań lokalnego rynku pracy. Jest to znacznie bardziej kompleksowa i nowoczesna metoda profilowania bezrobotnych od selekcji grupowej, która miała miejsce dotychczas i która opierała się na zapisach art. 49 Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Aplikacja wspomaga również pracowników PSZ w doborze odpowiedniego dla danego bezrobotnego szkolenia zawodowego. Innowacyjność produktu finalnego polega na tym, że umożliwia on skuteczne zwalczanie nie tylko skutków długookresowego bezrobocia, ale także jego przyczyn. Do tej pory aktywna polityka rynku pracy w UE w dużym stopniu ograniczała się jedynie do zmniejszania istniejącego już zasobu długookresowo bezrobotnych. Jest to podejście bardzo kosztowne i mało efektywne ponieważ koncentruje się wyłącznie na zwalczeniu skutków długiego pozostawania bez pracy 14. Natomiast Realizatorzy Projektu proponują alternatywne podejście, którym jest próba ograniczania przyczyn długookresowego bezrobocia poprzez zmniejszenie napływu osób do długotrwałego bezrobocia. Argumentem za takim postępowaniem jest teza, że wczesna interwencja na rynku pracy generuje korzyści gospodarcze ponieważ osoby, które zostałyby długookresowo bezrobotnymi, wracają do zasobu aktywnych zawodowo i w rezultacie nie obniża się ich zatrudnialność. Aby dokonać takiej wczesnej interwencji na rynku pracy potrzebny jest właśnie produkt finalny, czyli aplikacja PROFIL. Umożliwia ona identyfikację osób zagrożonych długookresowym bezrobociem. Należy zaznaczyć, że Projekt był innowacyjny również pod względem stosowanych form wsparcia. Zakład Doskonalenia Zawodowego zastosował intensywne szkolenia zawodowe z wykorzystaniem nowatorskich technik nauczania kształcenia modułowego, w którym nauczanie jest dostosowane do konkretnych potrzeb osób uczących się. Ponieważ Odbiorcami były osoby długotrwale bezrobotne i zagrożone długookresowym bezrobociem, pochodzące z małych miejscowości, konieczne było zastosowanie kompleksowego wsparcia a nie standardowego szkolenia zawodowego. Jak wyjaśniali Realizatorzy Projektu: Biorąc pod uwagę specyfikę tej grupy, że to są naprawdę trudne osoby, najtrudniejsze ( ) to spowodowało, że to nie może być takie typowe szkolenie. Ta innowacja przejawia się też w podejściu do bezrobotnego. Bezrobotni biorący udział w Projekcie otrzymali poza szkoleniem zawodowym również 10 godzin warsztatów aktywizująco-integracyjnych, 50 godzin indywidualnego poradnictwa zawodowego, 20 godzin zajęć z prawa pracy oraz dodatkowe zajęcia z podstaw obsługi komputera oraz przedsiębiorczości. Szkolenia organizowane przez ZDZ bardzo się podobały 14 Realizatorzy Projektu, załącznik do strategii wdrażania projektu.

43 Strona43 bezrobotnym oraz były bardzo wysoko oceniane. Odbiorcy z uznaniem wypowiadali o osobach prowadzących zajęcia, sposobie prowadzenia zajęć, atmosferze panującej w ZDZ oraz o organizacji szkoleń. Na uznanie zasługuje fakt, że pracownicy ZDZ dbają o właściwą atmosferę panującą na szkoleniach, o integrację grupy szkoleniowej, o szczegóły które są czasami pomijane jak np. uroczyste zakończenie udziału w szkoleniu zawodowym dla jego uczestników. Wyniki badań ankietowych, zogniskowanego wywiadu grupowego z uczestnikami Projektu oraz rozmowy z pracownikami ZDZ potwierdzają, że Zakład Doskonalenia Zawodowego w Toruniu jest instytucją znakomicie przystosowaną do organizowania projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej.

44 Strona44 OCENA POTENCJAŁU WDROŻENIOWEGO APLIKACJI PROFIL Aplikacja PROFIL posiada duży potencjał wdrożeniowy. Istnieje realna szansa, aby aplikacja ta była używana we wszystkich powiatowych urzędach pracy w województwie kujawskopomorskim. Nie ma też żadnych przeciwwskazań, które uniemożliwiałyby wykorzystywanie programu na terenie całego kraju. Potencjał wdrożeniowy aplikacji wynika z kilku przyczyn: Potencjał wdrożeniowy aplikacji wynika z kilku przyczyn: 1. Aplikacja jest bardzo prosta w obsłudze; 2. Aplikacja jest darmowa; 3. Realizatorzy Projektu stworzyli podręcznik umożliwiający poznanie sposobu działania aplikacji krok po kroku ; podręcznik ten jest krótki, napisany w dosyć przystępny sposób, stanowi on instruktaż do samodzielnego zainstalowania i obsługi programu; 4. Zainstalowanie aplikacji na komputerze nie jest trudne i nie zajmuje wiele czasu; 5. Aplikacja jest skutecznym narzędziem profilowania bezrobotnych; 6. Aplikacja wymaga aktualizacji (raz do roku), co może wiązać się z koniecznością wydatkowania środków finansowych z budżetu PUP (5-10 tyś. złotych) lub potrzebą wdrożenia systemowego - z poziomu Ministerstwa Pracy i Polityki Socjalnej - aktualizowania danych. Podczas seminarium upowszechniającego pracownicy powiatowych urzędów pracy w województwie kujawsko-pomorskim wypełnili krótką ankietę, dotyczącą ich opinii na temat produktu finalnego. Wyniki ankiety świadczą o tym, że aplikacja PROFIL cieszy się zainteresowaniem pracowników PSZ. Na pytanie ankietowe Czy jesteście Państwo zainteresowani wykorzystaniem w swojej pracy procedur profilowania bezrobotnych? 37% (15 osób) odpowiedziało Tak, 57% (23 osoby) Raczej tak, 3% (1 osoba) Raczej nie i 3% (1 osoba) Nie. W sumie aż 94% ankietowanych wyraziło zainteresowanie używaniem aplikacji PROFIL w swojej pracy (Wykres 19).

45 Strona45 Wykres 19 Czy jesteście Państwo zainteresowani wykorzystaniem w swojej pracy procedur profilowania bezrobotnych? (N=40) 1 3% 23 57% 1 3% 15 37% Tak Raczej tak Raczej nie Nie Na pytanie ankietowe Jak oceniają Państwo przedstawione podczas seminarium narzędzie do profilowania bezrobotnych, mające wspierać decyzje pracowników urzędów pracy? 12% (5 osób) odpowiedziało Bardzo dobrze, 75% (30 osób) odpowiedziało Dobrze, zaś 12% (5 osób) Dostatecznie. Nie wystąpiła ani jedna negatywna ocena. Podsumowując, 87% pytanych osób pozytywnie ocenia produkt finalny (Wykres 20). Wykres 20 Jak oceniają Państwo przedstawione podczas seminarium narzędzie do profilowania bezrobotnych, mające wspierać decyzje pracowników urzędów pracy? (N=40) 5 13% 0 0% 30 75% 5 12% Bardzo dobrze Dobrze Dostatecznie Źle Respondentów zapytano Czy chcieliby Państwo wdrożyć w Państwa urzędzie zaprezentowany produkt finalny służący do profilowania bezrobotnych? 27% (11 osób) odpowiedziało Tak, 67% (27 osób) Raczej tak, 3% (1 osoba) Raczej nie i 3% (1 osoba) Nie. Aż 94% pytanych pracowników powiatowych urzędów pracy w województwie kujawskopomorskim chciałoby wdrożyć aplikację PROFIL w swoim miejscu pracy (Wykres 21).

46 Strona46 Wykres 21 Czy chcieliby Państwo wdrożyć w Państwa urzędzie zaprezentowany produkt finalny służący do profilowania bezrobotnych? (N=40) 1 3% 1 3% 11 27% Tak Raczej tak 27 67% Raczej nie Nie Pracownikom PUP zadano następujące pytanie: Jakie przeszkody, Państwa zdaniem, mogą utrudniać wykorzystanie przedstawionego na seminarium produktu finalnego w praktyce Państwa urzędu? Respondenci mogli zaznaczyć jedną lub więcej z 5 odpowiedzi: 1. Nie widzę przeszkód 2. Konstrukcja systemu informatycznego SyriuszSTD 3. Brak wykwalifikowanego personelu 4. Nieelastyczność regulacji prawnych 5. Inne, jakie? 40% badanych pracowników PUP (16 osób na 40) stwierdziło, że nie widzi żadnych przeszkód w wykorzystywaniu aplikacji PROFIL w ich urzędzie pracy. 60% badanych (24 osoby) zauważyło istnienie jakiś przeszkód dla wykorzystania PROFILu w ich urzędzie (Wykres 22). Wykres 22 Czy pracownicy powiatowych urzędów pracy dostrzegli jakieś przeszkody utrudniające wykorzystanie produktu finalnego w praktyce PUP? (N=40) 24 60% 16 40% Nie widzi przeszkód Dostrzega pewne przeszkody Osoby, które zadeklarowały, że dostrzegają pewne przeszkody w praktycznym użytkowaniu aplikacji PROFIL, najczęściej wskazywały, że problemem jest konstrukcja systemu informatycznego SyriuszSTD (40%, 13 osób). w drugiej kolejności wskazywano na nieelastyczność regulacji prawnych (27%, 9 osób) według których funkcjonuje powiatowy urząd