CO TO JEST WKŁAD WŁASNY

Transkrypt

1 CO TO JEST WKŁAD WŁASNY Istnieje możliwość zmniejszenia wysokości składki na ubezpieczenie przez poniesienie wyższego wkładu własnego. Oznacza to, że płacimy niższą składkę, ale przy okazji jakiejkolwiek sytuacji naruszenia sumy ubezpieczenia dostajemy jedynie część zwrotu kosztów za szkody. Nie jest to opłacalne dla większości klientów firm ubezpieczeniowych, zwłaszcza dla początkujących klientów oraz dla niepewnych kierowców, którzy nie czują się jeszcze dobrze za kierownicą i powodują więcej szkód niż doświadczone osoby, które po drogach poruszają się zdecydowanie bardziej pewnie. Niestety wkład własny to coś, co wykorzystują niektóre towarzystwa ubezpieczeniowe reklamując swoje najtańsze ubezpieczenia OC i AC - przedstawiają w reklamie najlepszą ofertę najtańszego ubezpieczenia OC i AC, a poza tym nie informują klientów o tym, że składka na ubezpieczenie o wysokiej sumie jest niska dzięki wyższemu wkładowi własnemu. Oznacza to, że jeśli pomniejszamy składkę na ubezpieczenie o dwadzieścia na przykład procent, to w przypadku zaistnienia szkody, ubezpieczyciel wypłaci nam odszkodowanie niższe o dwadzieścia procent od tego, które w normalnej sytuacji, kiedy nie wnosilibyśmy wkładu własnego, dostali. Dlatego też należy uważać na oferty najtańszych ubezpieczycieli, którzy oferują nam najtańsze ubezpieczenia OC, bo często wykorzystują one właśnie ten haczyk i nie informują przy zakupie klientów o wkładzie własnym. Nie jest to niezgodne z przepisami, jednak cierpią na tym wszyscy nieuważni klienci. PODZIAŁ UBEZPIECZEŃ Według kodeksu cywilnego ubezpieczenia można podzielić na osobowe i majątkowe. Ubezpieczenia osobowe to ubezpieczenia zapewniające pokrycie potrzeb finansowych wynikłych w skutek określonych zdarzeń w życiu człowieka (choroba, kalectwo, dożycie określonego wieku lub śmierci) [Encyklopedia popularna PWN, 1982, s. 815]. W art. 829 kodeksu cywilnego ubezpieczenia osobowe dzieli się na ubezpieczenia na życie - śmierci osoby ubezpieczonej lub dożycia przez nią określonego wieku oraz ubezpieczenia następstw nieszczęśliwych wypadków - uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci wskutek nieszczęśliwego wypadku. Ubezpieczenia majątkowe to ubezpieczenia dotyczące mienia albo odpowiedzialności cywilnej według art. 821 kodeksu cywilnego. Mają one na celu pokrywanie strat materialnych, w wyniku szkody. Podział tych ubezpieczeń zależy od przedmiotu ubezpieczenia oraz rodzaju ryzyka, przykładem takiego ubezpieczenia może być między innymi ubezpieczenia morskie, budynków od ognia itp. TECHNIKI IDENTYFIKACJI RYZYKA Są to działania, których celem jest wykrycie źródeł ryzyka, a następnie ich usystematyzowanie według przyjętych kategorii. Identyfikacja ryzyka w metodyce PMBoK jest procesem iteracyjnym, wykonuje się ją wielokrotnie zarówno podczas planowania, jak i w trakcie realizacji projektu. Materiałami wejściowymi do identyfikacji ryzyka są: plan zarządzania ryzykiem będący efektem poprzedniego etapu, rezultaty procesów planowania projektu, do których należą: karta projektu, struktura podziału pracy, opis wytwarzanego produktu, harmonogram i szacunki kosztów, plany użycia zasobów, plany zamówień, listy zagrożeń i ograniczeń, zdefiniowane kategorie ryzyka. Są to nazwy grup, do jakich będzie można zakwalifikować 1 / 6

2 wszystkie niekorzystne zdarzenia mogące pojawić się podczas planowania i realizacji przedsięwzięcia. Wprowadzenie kategorii (niekiedy nazywanych profilami) umożliwia systematyzację wszystkich ryzyk projektowych. Ważne jest, by przyjęte kategorie były prawidłowo dobrane w zależności od specyfiki projektu i tym samym odpowiadały typowym źródłom ryzyka dla danej branży lub obszaru wykorzystania wytwarzanego produktu. Do często wyróżnianych kategorii ryzyka należą: ryzyko techniczne, ryzyko związane z zarządzaniem projektami ryzyko organizacyjne oraz ryzyko zewnętrzne, dane historyczne dotyczące wcześniejszych realizacji projektów. NIEDOUBEZPIECZENIE Jest to sytuacja odwrotna do, czyli ubezpieczenie poniżej wartości. Jeśli z jakiegoś powodu np. chcieliśmy płacić niższą składkę, zaniżymy podczas podpisywania umowy, sumę ubezpieczenia dla ubezpieczonego auta mamy do czynienia z niedoubezpieczeniem. Często jest ono wynikiem zadeklarowania wartości pojazdu wg wartości netto przy jednoczesnym zgłoszeniu tej wartości jako wartości brutto. Jest to sytuacja bardzo niekorzystna dla nas, czyli Ubezpieczających. Dla przykładu ubezpieczając auto ustalamy sumę ubezpieczenia na zł wiedząc, że jest ono warte ok zł, w chwili szkody odszkodowanie zostanie pomniejszone o stosunek, w jakim suma ubezpieczenia była zaniżona w stosunku do wartości rzeczywistej. Jest to spowodowane tym, że zakłady ubezpieczeń wypacając odszkodowanie stosują zasadę proporcji. NADUBEZPIECZENIA Z nadubezpieczeniem mamy do czynienia w chwili, gdy zakładowi ubezpieczeń podamy wyższą niż rzeczywista kwota auta do objęcia ubezpieczeniem. W tym przypadku nie jest to jakoś szczególnie groźne dla Ubezpieczających, czyli nas, należy się jednak liczyć, że przy nad ubezpieczeniu zakład ubezpieczeń nie wypłaci nam odszkodowania wyższego niż zaistniała szkoda. Warto również pamiętać, że składka ubezpieczeniowa jest liczona od zadeklarowanej przez nas sumy. Jednak w chwili, gdy zorientujemy się, że mamy do czynienia, z nadubezpieczeniem możemy zażądać od ubezpieczyciela zmniejszenia sumy ubezpieczenia. Obniżenie sumy ubezpieczenia zaczyna obowiązywać od pierwszego dnia miesiąca, w którym tego obniżenia zażądaliśmy. Ubezpieczyciel powinien również zwrócić nadpłaconą składkę. CO TO JEST FLEXA Ubezpieczenie mienia ryzyka nazwane (FLExA) Ubezpieczenie mienia należy do najczęściej ubezpieczanych ryzyk zarówno u klientów indywidualnych jak i przedsiębiorstw. Początki ubezpieczeń od żywiołów (głównie od ognia) mają swój początek w XV w. Ubezpieczenia tzw. ogniowe obecnie we wszystkich Towarzystwach składają się z zakresu podstawowego (tzw. FLExA od angielskich nazw ognia, pioruna, wybuchu i upadku statku powietrznego), które w różnych Towarzystwach różnią się tylko nieznacznie definicjami oraz z ryzyk dodatkowych, które nie są jednakowe w różnych Zakładach Ubezpieczeń, także ich definicje mogą różnić się w istotnych kwestiach. Ponieważ ubezpieczenie od ognia i innych zdarzeń losowych jest ubezpieczeniem, gdzie wymienione są ryzyka, za które odpowiedzialność przyjmuje Ubezpieczyciel, nazwane są 2 / 6

3 ubezpieczeniem od ryzyk nazwanych. Obok ubezpieczenia od ognia najbardziej znanym i najczęściej stosowanym ubezpieczeniem od ryzyk nazwanych jest ubezpieczenie mienia od kradzieży z włamaniem i rabunku z dodatkową możliwością objęcia ochroną ryzyka wandalizmu zwanego też dewastacją. W ubezpieczeniach opartych o zasadę ryzyk nazwanych istnieje zasada, na podstawie której aby ubezpieczony mógł liczyć na odszkodowanie, musi zajść jedno z określonych w ogólnych warunkach ubezpieczenia zdarzenie. RODZEJE UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH Metoda gromadzenia kapitału na świadczenia społeczne jest determinowana przez system ubezpieczeń, wybrany w danej instytucji. Wyróżnia się dwa podstawowe systemy: System kapitałowy pracownik przez cały czas swojej aktywności zawodowej odkłada składki, które są lokowane na oprocentowanych rachunkach bankowych. Po przejściu na emeryturę pracownik może dysponować całym kapitałem wraz z odsetkami, lub tylko comiesięcznymi świadczeniami pochodzącymi z odsetek od kapitału, wypłacanymi dożywotnio. Po śmierci kapitał może być dziedziczony przez rodzinę pracownika. System redystrybutywny (repartycyjny, pay-as-you-go, PAYG) składki pracownika trafiają do wspólnej puli, z której wypłacane są na bieżące świadczenia dla osób, którym one przysługują w danym momencie. Po przejściu na emeryturę świadczenia są wypłacane ze składek osób płacących je w danym momencie. Po śmierci ubezpieczonego ich wypłacanie jest wstrzymywane, zaś suma składek wpłaconych przez pracownika kontynuuje cyrkulację w systemie. System na sumy zmiennej -dotyczy środków obrotowych (surowce, materiały, półprodukty, produkty gotowe) -wymagane wysokie sumy ubezpieczenia (min. kilka milionów złotych) -SU = max. dzienna wartośd środków obrotowych w miejscu ubezpieczenia -składka minimalno-depozytowa (50-80% składki od hipotetycznej SU) -rozliczenie po zakooczeniu okresu ubezpieczenia -ostateczna SU ustalona w oparciu o okresowe zestawienia wartości środków obrotowych -zasada proporcji -zwykle zasada konsumpcji sumy ubezpieczenia REGRES UBEZPIECZENIOWY Regres ubezpieczeniowy - roszczenie zwrotne przysługujące zakładowi ubezpieczeń. Zakład ubezpieczeń, w określonych przez prawo przypadkach, po dokonaniu wypłaty odszkodowania może dochodzić zwrotu wypłaconej kwoty od osoby odpowiedzialnej za wyrządzenie szkody. Regres ubezpieczeniowy dzieli się na: regres typowy {właściwy} - dłużnikiem jest osoba trzecia, np. dochodzony od osoby, która zalała inne mieszkanie, regres nietypowy {niewłaściwy} - dłużnikiem jest sam ubezpieczający. Regres nietypowy występuje w ubezpieczeniach odpowiedzialności cywilnej. Przykład: dochodzony od nietrzeźwego kierowcy, który wyrządził szkodę. 3 / 6

4 FRANSZYZA Franszyza (zwane klauzulą umowną) postanowienie umowy ubezpieczenia przerzucające na ubezpieczającego część poniesionej szkody. Rozróżniamy dwie franszyzy: 1.integralną (inaczej warunkową) jeżeli ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody, których wartość nie przekracza przyjętego w umowie minimum. Wysokość tego minimum może być oznaczona kwotowo albo jako procent sumy ubezpieczenia. Jeżeli szkoda jest wyższa od minimum, wówczas franszyzy integralnej nie stosuje się. Przykład z praktyki: umowa ubezpieczenia KL (kosztów leczenia), z tytułu której ubezpieczyciel nie odpowiada za szkody, jeżeli ich wysokość nie przekroczyła euro. 2.redukcyjną (inaczej bezwarunkową) jeżeli ubezpieczyciel bez względu na wysokość szkody obniża odszkodowanie o część określoną w pieniądzu lub jako procent sumy ubezpieczenia. Uzasadnieniem franszyzy redukcyjnej jest potrzeba wyłączenia drobnych strat niezwiązanych ze szkodami losowymi, na przykład ubytki naturalne. W praktyce termin ten błędnie utożsamia się z pojęciem udziału własnego. UBEZPIECZENIE GOSPODARCZE A SPOŁECZNE Ubezpieczenia gospodarcze. To ubezpieczenia majątkowe, lub osobowe. Prowadzone przez komercyjne zakłady ubezpieczeń- tzn. takie, których głównym celem funkcjonowania jest osiągnięcie zysku- PZU, Allianz, Warta. Ubezpieczenia społeczne. To ubezpieczenia prowadzone przez publiczne zakłady ubezpieczeń społecznych, w Polsce mamy ich 2- ZUS, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Spółdzielczego- KRUS. Chodzi o to, żeby zapewnić środki do zycia osobom w podeszłym wieku, inwalidom, osobom czasowo chorym, osobom, które uległy wypadkowi przy pracy, a także o to, by zapewnić bezpłatny dostęp do pomocy medycznej. Dlatego ubezpieczenia społeczne dzielą się na: Emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe, zdrowotne. Społeczne Gospodarcze - narzędzie polityki społecznej - narzędzie polityki gospodarczej jednostek i firm - charakter przymusowy - charakter zwykle dobrowolny - charakter publicznoprawny - charakter prywatnoprawny - publiczne zakłady ubezpieczeń - komercyjne zakłady ubezpieczeniowe PREWENCJA UBEZPIECZENIA Pod pojęciem prewencji rozumieć należy wszelką działalność zmierzającą do zmniejszenia szkód losowych, tak poprzez ograniczenie ich rozmiarów, jak i zmniejszenie prawdopodobieństwa realizacji ryzyk. Działalność ta może przybierać postać materialna oraz niematerialną. Ubezpieczenia gospodarcze w szerokim zakresie realizują tak pojmowaną 4 / 6

5 prewencję, albowiem działalność ta przynosi zakładom ubezpieczeń jak i ubezpieczonym wymierne korzyści. Stały wzrost sum wypłacanych odszkodowań i świadczeń ubezpieczeniowych, wynikający ze wzrostu liczby wypadków ubezpieczeniowych, powiększa pasywa w bilansie działalności ubezpieczeniowej. Z tego też względu zakłady ubezpieczeń są niekiedy bardziej niż ubezpieczający zainteresowani w tym, aby do wypadku ubezpieczeniowego nie doszło, i w tym celu gotowe są ponieść określone koszty. Jednakże materialna postać prewencji ubezpieczeniowej, polegająca na finansowaniu przez zakłady ubezpieczeń konkretnych przedsięwzięć prewencyjnych, nie odgrywa w ich działalności tak istotnej roli jak prewencja niematerialna, zwana też ogólną lub legislacyjną. Klasycznym przykładem tej ostatniej jest zasada nieodpowiedzialności ubezpieczyciela za winę umyślną lub rażące niedbalstwo ubezpieczającego. Główny jednak akcent prewencyjny w działalności zakładów ubezpieczeń skupia się w coraz bardziej wszechstronnej ocenie ryzyk zgłaszanych do ubezpieczenia. Wyniki analiz prewencyjnych w tym zakresie są następnie skrupulatnie wykorzystywane w formułowaniu przez zakłady ubezpieczeń odpowiednich klauzul w ogólnych warunkach ubezpieczeń oraz mają zasadniczy niekiedy wpływ na wysokość składki ubezpieczeniowej. W procesie ustalania wysokości składki ubezpieczeniowej zakłady ubezpieczeń stosują system bonus-malus, który polega na tym, że ubezpieczający płaci wyższą od normalnej składkę w przypadku, kiedy w stosunkowo krótkim czasie zgłasza kilka szkód i odwrotnie, korzysta ze znacznej obniżki składki, kiedy szkód nie zgłasza. Innym instrumentem prewencyjnym jest wspomniany wcześniej udział własny ubezpieczającego oraz instytucja regresu. Ta ostatnia w dalszym ciągu wydaje się być niedoceniana. PRZYKŁADY RYZYKA Ryzyko czyste - ryzyko traktowane jest jako zagrożenie np. ubezpieczenia Ryzyko spekulatywne - ryzyko traktuje się z jednej strony jako zagrożenie, z drugiej zaś jako szansę Pasywne bezwiedne zatrzymanie ryzyka w skutek ignorancji, obojętności, lenistwa czy arogancji UMOWA KONSENSUALNA nazwana, tzn. jest ona określona odrębnymi przepisami Kodeksu Cywilnego. konsensualną (powstałą w wyniku porozumienia)do zawarcia bowiem umowy ubezpieczenia dochodzi z chwilą złożenia przez strony zgodnych oświadczeń woli czyli consensusu adhezyjna, oznacza to, że do jej zawarcia dochodzi przez tzw. przystąpienie. kwalifikowana, jedną ze stron jest zawsze ZU. warunkowa, ZU wypłaca odszkodowanie wyłącznie przy zajściu zdarzenia losowego. losowa - jej treść, rozmiar świadczenia, a nawet samo jego istnienie są zależne od zaistnienia pewnego zdarzenia określonego np. w umowie ubezpieczenia, umowie gry lub zakładu. - PIU, TUW, pełne nazwy Polska Izba Ubezpieczeń, Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych - Metody zapobiegania zdarzeniom losowym Prewencja całość działań bezpośrednich oraz środków oddziaływania pośredniego 5 / 6

6 zmierzających do zapobiegania szkodom objętych ochrona ubezpieczeniową. Prewencja bezpośrednia przykłady np. alarmy przy samochodach, tablice informacyjne na drogach. Prewencje pośrednie w wykonaniu przez ZU polegają: 1. na stosowaniu przymusu; 2. związane z Egzamin: 1) Opisz czynności ubezpieczeniowe 2) Opisz zasady OC z tyt wypadku drogowego 3) Opisz skutki zbycia przedmiotu ubezpieczenia 6 / 6