Układ aktywnego mostka zrównoważonego
|
|
- Stefan Skiba
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Bolesław TYNC Zakład Elekronicznej Aparaury Pomiarowej TYBO Układ akywnego moska zrównoważonego Sreszczenie Arykuł przedsawia oryginalny układ moska rezysancyjnego równoważonego za pomocą elemenu akywnego, kórego rezysancja jes włączana w jedno z jego ramion Cechą znamienną ego układu jes wysępowanie prądu, kóry można mierzyć nie obciążając moska W podanym równaniu równowagi iloraz iloczynów rezysancji naprzeciwległych ramion moska jes równy ilorazowi czasów, kóry może być w prosy sposób digializowany Absrac The paper presens he original acive balanced bridge circui which can be balanced by means of an acive elemen, whose resisance is incorporaed ino one of he bridge branches The characerisic feaure of he acive balanced bridge (AMZ) is he presence of a measuringaccessible curren which can be measured wihou loading he bridge In he provided balance equaion he quoien of producs of he opposie bridge arms resisances equals he quoien of ime-inervals which can be easily digialized (An acive balanced bridge) Słowa kluczowe: mosek zrównoważony, precyzyjne pomiary rezysancji, cyfrowe pomiary rezysancji Keywords: balanced bridge, precise resisance measuremens, digial resisance measuremens doi:101915/pe Wsęp Celem pracy jes prezenacja oryginalnego układu zrównoważonego moska rezysancyjnego oraz sposobu wykorzysania go w pomiarach w nowoczesnych, zwłaszcza przenośnych i zminiauryzowanych urządzeniach pomiarowych Nowością podaną w pracy jes sposób równoważenia moska rezysancyjnego za pomocą elemenu akywnego, kórego rezysancja jes włączana w jedno z ramion moska oraz układ realizujący en sposób, kóry nazwano akywnym moskiem zrównoważonym (AMZ) Nowością jes akże uogólnione równanie równowagi moska rezysancyjnego zasilanego prądem sałym Na bazie AMZ można budować analogowe lub analogowo-cyfrowe przeworniki pomiarowe rezysancji lub relacji między rezysancjami Mogą o być np przeworniki zmian (przyrosu) rezysancji, względnych zmian rezysancji lub ilorazu rezysancji (np przekładni napięciowej dzielnika rezysancyjnego) AMZ mogą być wykorzysane akże do dokładnego pomiaru wielkości nieelekrycznych akich jak: emperaura, ciśnienie, siła, masa, naprężenia, wilgoność, przepływ, a akże energia (np ciepło) W środowisku merologów są dobrze znane liczne zaley wynikające z możliwości zasosowania moska zrównoważonego do pomiarów rezysancji Od ponad su la moski zrównoważone, wielodekadowe równoważone ręcznie lub auomaycznie, były sosowane do najdokładniejszych pomiarów Jednak wraz z rozwojem cyfrowej echniki pomiarowej ich przydaność zmalała Brak sygnału wyjściowego nie pozwala na połączenie (w znany i powszechnie sosowany w echnice cyfrowej sposó moska zrównoważonego z przewornikiem analogowocyfrowym Układy AMZ posiadają znane właściwości moska zrównoważonego, a dodakowo umożliwiają uzyskanie wyniku pomiaru w posaci cyfrowej, bez porzeby dołączania przewornika analogowo-cyfrowego Ponado mają wiele nowych korzysnych właściwości merologicznych Auor pracy od wielu la zajmuje się konsruowaniem przyrządów pomiarowych, w kórych wykorzysuje oryginalne [1-14] analogowo-cyfrowe przeworniki pomiarowe rezysancji posiadające właściwości mosków zrównoważonych W pracy [15] przedsawił e układy jako nową klasę układów moskowych Odkrycie AMZ [16] uławia przejrzyse opracowanie podsaw eoreycznych działania rezysancyjnych mosków zrównoważonych, opisanych bardziej ogólnym równaniem, niż znany warunek równowagi moska Wheasone a W pierwszym rozdziale przedmio pracy przedsawiono na le podobnych rozwiązań znanych z lieraury, podano moywy opracowania akiego rozwiązania oraz wskazano jakie wady ono powinno eliminować i jakie zaley posiadać W drugim rozdziale opisano konsrukcję i zasadę działania AMZ Trzeci rozdział opisuje podsawową przełączaną srukurę AMZ oraz wykorzysanie ej srukury w pomiarach W czwarym rozdziale wymieniono najisoniejsze właściwości podsawowego przełączanego układu AMZ oraz podano wyniki wzorcowania miernika skonsruowanego w oparciu o analizowany układ W podsumowaniu zawaro informacje o ym, w jaki sposób w pracy wykazano przydaność AMZ w nowoczesnej merologii Zwrócono uwagę na ograniczony zakres przeprowadzonych analiz Wymieniono isone właściwości AMZ, kórych nie opisano w ej pracy Wskazano na porzebę dalszego rozwoju AMZ i dalszego opracowania podsaw eoreycznych Wprowadzenie Przedmioem arykułu jes prezenacja i opis konsrukcji AMZ oraz wyjaśnienie jego zasady działania Podano zależność wiążącą warość dosępnego pomiarowo prądu płynącego przez rezysancję dołączanego elemenu akywnego z pozosałymi rezysancjami włączonymi w ramiona moska Nasępnie opisano srukurę przełączaną AMZ oraz podano uogólniony warunek równowagi moska rezysancyjnego, kóry w szczególnym przypadku sprowadza się do równania równowagi moska Wheasone a ys1 Schema zrównoważonego moska Wheasone a z przyjęymi oznaczeniami Opracowany przez Chrisie go w 18 roku, powszechnie znany czeroramienny mosek rezysancyjny (rys 1) jes zrównoważony, gdy iloraz iloczynów rezysancji naprzeciwległych ramion ego moska jes sały i równy 1 (1) 0 PZEGLĄD ELEKTOTECHNICZNY, ISSN , 90 N 8/014
2 (1) 1 4 W znanych aplikacjach zrównoważonego moska Wheasone a nie wysępuje dosępny pomiarowo sygnał (prądowy bądź napięciowy), kóry można by wykorzysać do dalszego przewarzania np w przeworniku analogowocyfrowym Układ en nie jes sosowany w miniaurowych przewornikach pomiarowych, a zwłaszcza w przewornikach z cyfrową ekspozycją wyniku W mosku Wheasone a digializację wyniku pomiaru uzyskiwano przez odczy warości usawionej (najczęściej ręcznie) na oporniku wielodekadowym włączonym w ramieniu moska Opracowywane i sosowane przez auora (począwszy od 1987 roku [1]) moskowe przeworniki [17] wyróżniają się ym, że dają wynik pomiaru w posaci cyfrowej i bardzo dobrze nadają się do miniauryzacji, a przy ym zachowują właściwości mosków zrównoważonych Pierwszy moskowy przewornik rezysancji auor opracował poszukując niedrogiego, a zarazem precyzyjnego przewornika do pomiaru rezysancji ermorezysora, projekując cyfrowy ermomer [8] Korzysne właściwości ego układu, powierdzone przez badania goowego produku w niezależnych laboraoriach oraz wielu znanych i uznanych użykowników, sały się przyczyną do dalszych poszukiwań Prace badawcze zakończono sukcesem w posaci układu moska z ensomerami, w kórym cyfrowy wynik jes wpros proporcjonalny do względnej zmiany rezysancji ensomerów W układzie ym, względne zmiany rezysancji ensomerów są porównywane z wzorcem w posaci ilorazu czasów Odkrywanie kolejnych właściwości było moywem do dalszych poszukiwań oraz podjęcia pracy prowadzącej do weryfikacji naukowej [15] ych układów Zdefiniowanie AMZ [16] pozwoliło wskazać wysępowanie, dosępnego pomiarowo, prądu płynącego przez ramię moska zrównoważonego i sało się moywem do podjęcia prac prowadzących do opracowania i publikacji podsaw eoreycznych ych układów Układy AMZ eliminują isoną wadę w sosunku do zrównoważonego moska rezysancyjnego Wheasone a brak możliwości wykorzysania w przewornikach cyfrowych Eliminują również wady układów z przewornikami analogowo-cyfrowymi Zasępując dwa eapy przewarzania (/U oraz a/c) jednym, uniezależniają pomiar od wpływu niedoskonałości elemenów, kóre w AMZ nie są porzebne (rezysory, wzmacniacze) AMZ posiadają wiele zale, widocznych zwłaszcza w przepadku pomiaru małych zmian rezysancji lub bardzo małych względnych zmian rezysancji Charakeryzują się dużą czułością bez porzeby sosowania precyzyjnego wzmacniacza pomiarowego Wzorcem dla pomiaru ilorazu rezysancji jes iloraz czasów, ławy do uzyskania z dużą dokładnością Ponado w AMZ, można uzyskiwać wiele nowych korzysnych właściwości merologicznych, np zrównoważenie, z zasady niezrównoważonego, moska z ensomerami Mosek równoważony rezysancją elemenu akywnego Działanie układu AMZ przeanalizowano na podsawie schemau przedsawionego na rysunku Do jednego z ramion moska Wheasone a (rys dołączono elemen akywny serowany sygnałem przekąnej pomiarowej moska (CD), w en sposób, że rezysancja ( 4A ) ego ramienia (dalej nazywana rezysancją akywną) zawsze przyjmuje warość spełniającą warunek równowagi () moska () 1 4 A Funkcje elemenu akywnego może spełniać wzmacniacz różnicowy (rys w układzie wórnika napięciowego Mosek aki jes zawsze zrównoważony o ile wydajność prądowa wzmacniacza nie jes przekroczona Przez rezysancję akywną 4A płynie prąd I o warości określonej równaniem (): () c) U U I 4 A AB 1 ys Akywny mosek zrównoważony: schema ogólny, realizacja z użyciem wzmacniacza operacyjnego, c) schema zasępczy Na rysunku przedsawiono syuację, gdy równolegle z rezysancją akywną 4A włączono rezysor 4 (rys spełniający zależność (4): 4 (4) Wedy rezysancja zasępcza ramienia AD (5): 4 4A (5) 4Z 4 4A spełnia warunek równowagi moska ezysancja akywna 4A przyjmuje warość (6): (6) 1 4 4A 4 Przez rezysancję akywną 4A płynie prąd I > 0 o warości określonej równaniem (7): PZEGLĄD ELEKTOTECHNICZNY, ISSN , 90 N 8/014 1
3 (7) I U U 1 AB 4 A 4 c) ys Srukura AMZ z rezysorem 4 : rezysancje ramion, realizacja z użyciem wzmacniacza operacyjnego, 4 1 dla c) schema zasępczy Na podsawie rysunku 4 przeanalizowano syuację, gdy pomiędzy rezysancjami 1,,, 4 zachodzi relacja odwrona do (4), czyli (8): (8) 4 Wedy równoważenie moska (rys 4 jes realizowane przez równoległe dołączenie rezysancji akywnej A do rezysancji Zapewnia o en sam układ ze wzmacniaczem operacyjnym (rys ezysancja zasępcza ramienia DB (9): A (9) Z A spełnia warunek równowagi moska ezysancja akywna A przyjmuje warość (10): (10) 1 4 A 4 Przez rezysancję akywną A płynie prąd I < 0 o warości określonej równaniem (11): (11) U U AB I A 4 / / ys4 Srukura AMZ dla 4 1 : rezysancje ramion, schema zasępczy Podobnie jak o pokazano dla ramienia AD (rys ), akże w ramieniu DB może wysępować ylko rezysancja akywna A ( = ) Wedy równania (10) i (11) upraszczają się do (1) i (1): (1) (1), I A 4 U 1 AB 4 W syuacji szczególnej, gdy rezysancje 1,,, 4 spełniają warunek równowagi (1) rezysancje akywne nie są dołączane do ramion moska Wzmacniacz operacyjny w układzie wórnika napięciowego (rys nie wpływa na pracę układu ezysancje akywne przyjmują warości równe nieskończoności ( A = 4A = ), prąd I =0 Opisany układ moska auomaycznie równoważonego przez dosrajanie rezysancji elemenu akywnego dołączanego do jednego z jego ramion nazwano akywnym moskiem zrównoważonym Cechą znamienną AMZ jes wysępowanie dosępnego pomiarowo prądu, kóry można mierzyć nie obciążając moska ys5 ealizacja AMZ z zaznaczonym miejscem pomiaru prądu I; Z O impedancja wejściowa układu pomiarowego Układ AMZ zrealizowany z użyciem wzmacniacza operacyjnego pozwala w ławy sposób zmierzyć prąd I, kóry w zależności od konfiguracji układu jes określony równaniami () lub (7) lub (11) lub (1) Na rys 5 pokazano miejsce włączenia układu pomiarowego o impedancji PZEGLĄD ELEKTOTECHNICZNY, ISSN , 90 N 8/014
4 wejściowej Z O Mierząc prąd I amperomierzem (wedy Z O = O ) należy ak dobrać jego rezysancję wejściową O, żeby spadek napięcia na ej rezysancji nie przekroczył warości dopuszczalnych dla liniowej pracy wzmacniacza operacyjnego Przy zachowaniu ego warunku układ mierzący prąd I nie obciąża moska: nie wpływa na warość prądu I, ani na zrównoważenie AMZ Przy spełnieniu określonych warunków, prąd I można również mierzyć układem o wejściu pojemnościowym (Z O = C) Taką syuację opisano w nasępnym rozdziale Akywny mosek zrównoważony o przełączanej srukurze W wielu przyrządach pomiarowych zasosowano AMZ o przełączanej srukurze Podsawowy układ AMZ z jednym przełącznikiem pokazano na rysunku 7 Konsrukcja ego układu pozwala na uzyskanie dwu różnych konfiguracji AMZ Konfiguracje e różnią się polaryzacją prądu I płynącego przez dołączaną rezysancję akywną Przy odłączonej rezysancji 4 (rys 6a, konfiguracja oznaczona indeksem o ) prąd I = I o > 0 Przy dołączonej rezysancji 4 (rys 6b, konfiguracja z ) prąd I = -I z < 0 Kondensaor C jes włączony szeregowo z rezysancją akywną (rys 7), przez kórą płynie prąd I Podczas gdy przełącznik P jes owary, przez czas o prąd I = I o > 0 dosarcza do kondensaora C ładunek Q o Przy zamknięym przełączniku P, przez czas z prąd I = -I z < 0 rozładowuje kondensaor C ładunkiem Q z Odmierzanie jednakowych porcji ładunku odbywa się przez deekcję jednakowej warości napięcia U c na kondensaorze Komparaor wykrywający jednakowe porcje ładunku włączony jes na wejściu układu serującego przełącznikiem (KO+UC, rys 7) Z równości ładunków (16) wynika (17): (17) o Iz 1 U ABz 1 z I o 4 U ABo ys7 AMZ z jednym przełącznikiem umożliwiającym odłączanie i dołączanie rezysancji 4 ys6 Dwie konfiguracje AMZ różniące się polaryzacją prądu płynącego przez rezysancję akywną: z odłączonym rezysorem 4 4, z dołączonym rezysorem 4 ( ) W układzie z odłączoną rezysancją 4 (rys 6 przez okres czasu o prąd I = I o > 0 niesie ładunek Q o (14) (14) Q o I o o Przy dołączonej rezysancji 4 (rys 6 przez okres czasu z prąd I = -I z < 0 niesie ładunek Q z (15) (15) Q z I z z Działanie układu przełączanego AMZ polega na cyklicznym przełączaniu pomiędzy ymi dwiema konfiguracjami AMZ w aki sposób, że w każdej z dwu faz cyklu przez dołączoną rezysancję akywną przepływa ładunek o akiej samej warości: (16) Qo Qz Takie serowanie układem pozwala wykorzysać kondensaor do odmierzania jednakowych porcji ładunku Gdy napięcie zasilania ma jednakową warość podczas obu faz pomiaru ( U ABz U ABo ), wedy w równaniu moska napięcie redukuje się ównanie (17) zapisuje się w posaci (18): o (18) 1 lub (19) (19) z gdzie: x = o + z jes czasem cyklu pomiarowego z x Oznacza o, że przełączany AMZ jes niezależny od warości napięcia Zależność (19) jes równaniem równowagi przeanalizowanego przełączanego AMZ z jednym przełącznikiem Pomiar rezysancji przełączanym AMZ polega na wyznaczeniu ilorazu czasów z / x Można o zrobić np mierząc czas cyklu pomiarowego x przy zadanym czasie z Możliwe jes akże akie serowanie układami przełączanymi AMZ, żeby ładunki każdej z dwu faz cyklu były sumowane, dla wielu kolejno po sobie nasępujących cykli Wedy suma ładunku pierwszej fazy, dla wielu cykli, jes równa sumie ładunku drugiej fazy, dla ych samych cykli Wedy, zamias czasu pojedynczego cyklu x można mierzyć częsoliwość przełączania przełącznika fx 1/ x W akim przypadku, czas pomiaru T musi obejmować wiele cykli o czasach x Przy odpowiednim zsynchronizowaniu, sygnału serującego przełącznikiem z czasem pomiaru rwającym wiele cykli, warunek równowagi (19) przyjmuje posać (0), PZEGLĄD ELEKTOTECHNICZNY, ISSN , 90 N 8/014
5 (0) N k x 4, W równaniu ym, N x jes liczbą załączeń klucza na określony czas z, w określonym czasie pomiaru T k jes liczbą dokładną, zaprogramowaną w układzie cyfrowym Iloraz liczb Nx / k jes równy ilorazowi: sumy czasów załączenia klucza w czasie pomiaru T, do całkowiego czasu pomiaru T Z przeprowadzonych analiz wynika, że przełączane srukury AMZ mają właściwości mosków zrównoważonych Przy ym mają sygnał wyjściowy będący funkcją rezysancji ramion moska (19) Ponado en sygnał wyjściowy może mieć posać cyfrową (0), bez dołączania przewornika analogowo-cyfrowego Właściwości AMZ Właściwości merologiczne AMZ, przeanalizowano porównując równanie równowagi (19) przełączanego AMZ, z równaniem równowagi moska Wheasone a (1) Jednakowo w obu równaniach, iloraz iloczynów rezysancji naprzeciwległych ramion moska (IINM): - jes sały - nie jes zależny od napięcia zasilania moska Te dwie cechy, podsumowują powszechnie znane korzysne właściwości merologiczne mosków zrównoważonych prądu sałego ównania (1) i (19) różnią się wyrażeniami sojącymi po prawej sronie - w zrównoważonym mosku Wheasone a - IINM musi być równy 1, - w przełączanym AMZ - IINM jes równy ilorazowi czasów Oznacza o, że mosek Wheasone a można zrównoważyć wyłącznie przez dosrojenie rezysancji ramion Przełączany AMZ jes zrównoważony dla różnych rezysancji ramion To równoważenie odbywa się auomaycznie, przez dosrojenie ilorazu czasów Sąd wynika wiele oryginalnych właściwości oraz możliwości zasosowania AMZ Podsawowe właściwości AMZ, opisano na przykładzie moska z jednym przełącznikiem (rys 7) o równaniu równowagi (0) W mosku akim: - charakerysyka sayczna opisana jes równaniem (1): (1) N 4 x k - wielkość wyjściowa N x (liczba impulsów załączających przełącznik na zadany czas z w czasie pomiaru T k z ): - jes funkcją wyłącznie rezysancji ramion moska, - nie jes zależna od warości napięcia zasilania układu, ani od warości jakichkolwiek innych napięć odniesienia, - nie jes zależna od częsoliwości generaora, wyznaczającego czas załączenia przełącznika oraz czas pomiaru, - jes w posaci cyfrowej - liczba k (dokładn jes paramerem programowanym w układzie cyfrowym Mosek en umożliwia: - bezpośrednie porównanie, sosunku rezysancji ze sosunkiem czasów (19), bez dodakowego przewarzania Jes o najprosszy układ bezpośredniego porównania, sosunku rezysancji ze sosunkiem czasów, - bezpośrednie wskazanie warości rezysancji, kondukancji lub sosunku rezysancji (lub kondukancji), - bezpośrednie porównanie dwu dzielników rezysancyjnych o różnych przekładniach: () k 4, Nx porównywane sosunki rezysancji lub kondukancji nie muszą być nominalnie jednakowe, ale mogą się różnić np o rząd Daje o możliwość bezpośredniego porównania, dwu różnych sosunków rezysancji, z rozdzielczością wynikającą z doboru liczb N x oraz k Analizowany układ AMZ o charakerysyce saycznej określonej równaniem (1), wykorzysano min do skonsruowania miernika małych rezysancji Oczekiwano uzyskania nasępujących paramerów merologicznych: - zakres pomiarowy: mω - rozdzielczość 1 mω - prąd pomiarowy 5 ma - dokładność 0,1 % wm ± 1 cyfra Tabela 1 Wyniki wzorcowania Miernik nr 1 Wn warość nominalna, Ww śr wskazanie wzorcowanego przyrządu średnie, Wr warość poprawna, U niepewność pomiaru Lp Wn Ww śr Wr Ww śr-wr U [mω] [mω] [mω] [mω] [mω] ,0 0,0 0, , -0, 0, ,8-0,8 0, ,7-0,7 0, ,4-1,4 0, ,9 -,9 0,9 Tabela Wyniki wzorcowania Miernik nr Lp Wn Ww śr Wr Ww śr-wr U [mω] [mω] [mω] [mω] [mω] ,0 1,0 0, ,5 1,5 0, ,4 1,6 0, ,4-0,4 0, , -0, 0, , -0, 0,9 ys8 Charakerysyka idealna cyfrowego miernika małych rezysancji z zaznaczonymi punkami wzorcowania dwóch mierników Układ zrealizowano w mosku (rys 7) zasilanym napięciem U AB = 5V ezysor mierzony włączono w ramię CB ( x = ) Prąd pomiarowy płynący przez rezysor 4 PZEGLĄD ELEKTOTECHNICZNY, ISSN , 90 N 8/014
6 mierzony usalono przyjmując warość rezysora 1 = 1 kω W ej syuacji równanie (1) przyjmuje posać (): 4 () Nx 10 k x, Warości rezysorów 1 i 4 oraz liczbę k dobrano ak, że równanie () przyjęło posać (4): (4) Nx x Tak skonsruowane dwa mierniki poddano badaniom w laboraorium wzorcującym, akredyowanym przez PCA W abelach 1 i zamieszczono wyniki przeprowadzonego wzorcowania Na rys 8, zaznaczono wyniki wzorcowania, na le charakerysyki idealnej projekowanego miernika Z analizy uzyskanych danych wynika, że charakerysyki badanych urządzeń spełniają zdefiniowane wcześniej oczekiwania Charakerysyka jes liniowa Błędy mieszczą się w założonym przedziale Podsumowanie W pracy przeanalizowano oryginalny, zgłoszony do ochrony paenowej [16] układ akywnego moska zrównoważonego Pokazano, że jes o mosek, kóry jes zrównoważony akże wedy, gdy warości rezysorów włączonych w jego ramiona nie spełniają warunku równowagi moska Wheasone a Podkreślono cechę znamienną ego układu dosępność pomiarową prądu płynącego w ramieniu moska Wskazano możliwości pomiaru ego prądu w aki sposób, że impedancja wejściowa układu mierzącego nie zakłóca go i nie obciąża moska Opisano podsawowy układ przełączanego akywnego moska zrównoważonego, w kórym do pomiaru prądu w ramieniu moska wykorzysano kondensaor Wyprowadzono równanie równowagi podsawowego przełączanego AMZ ównanie o w szczególnym przypadku sprowadza się do równania równowagi moska Wheasone a Analizując o równanie wymieniono wiele nowych, korzysnych właściwości merologicznych, kóre umożliwiają szerokie wykorzysanie moska zrównoważonego we współczesnej, zwłaszcza cyfrowej echnice pomiarowej Zamieszczono wyniki wzorcowania cyfrowego miernika małych rezysancji, skonsruowanego w oparciu o analizowany układ przełączanego AMZ W pracy nie zamieszczono opisu, wspomnianych we wsępie, układów AMZ umożliwiających bezpośredni pomiar przyrosów rezysancji, względnych zmian rezysancji, przekładni napięciowej dzielnika rezysancyjnego Nie wspomniano o możliwości budowania, układów przełączanych z więcej niż jednym przełącznikiem Temay e i inne pozosają do uwzględnienia w dalszych badaniach i kolejnych opracowaniach Moski, o warunku równowagi bardziej ogólnym niż znany warunek równowagi moska Wheasone a, nie są opisywane w lieraurze Teoreyczne podsawy działania 1 ych układów, nie zosały jeszcze opracowane Auor ma nadzieję, że w ej pracy udało mu się, w miarę przejrzyście i zrozumiale, poczynić pierwszy mały krok w kierunku opracowania ych podsaw LITEATUA [1] Tync B, Sposób pomiaru rezysancji i układ do pomiaru rezysancji, Opis paenowy, paen nr (1987) [] Tync B, Sposób pomiaru zmian rezysancji i układ do pomiaru zmian rezysancji, Opis paenowy, paen nr (1995) [] Tync B, Moski ybo Isoa, możliwości i zasosowanie oryginalnych przeworników analogowo-cyfrowych, Krajowy Kongres Merologii, (001) [4] Tync B, Moski ybo oryginalne przeworniki analogowocyfrowe, Elekronizacja, (00), n9, 1- [5] Tync B, Moski ybo ładunkowo równoważone układy jako oryginalne przeworniki analogowo-cyfrowe, Pomiary Auomayka Konrola, (00), n, 6-8 [6] Tync B, Moski ybo nowa meoda przewarzania analogowo-cyfrowego, Konferencja AUOMECON, Poznań (00), zbiór referaów, 0-4 [7] Tync B, Moski ybo ładunkowo równoważone układy jako oryginalne przeworniki analogowo-cyfrowe, Konferencja: Sysemy pomiarowe w badaniach naukowych i w przemyśle, Zielona Góra (00) [8] Tync B, Ładunkowo równoważony układ moskowy do pomiaru emperaury, Konferencja: Podsawowe Problemy Merologii, Usroń (00), [9] Tync B, Układ do pomiaru emperaury wykorzysujący mosek z ermorezysorem równoważony ładunkowo, Praca magiserska, Gliwice (004), [10] Tync B, Ładunkowo równoważony układ moskowy o dwuprądowym zasilaniu, Międzyuczelniana Konferencja Merologów, Usroń (004), [11] Skubis T, Tync B, Cyfrowe pomiary rezysancji moskami zrównoważonymi, Międzynarodowe Seminariium Merologów, zeszów (004), [1] Skubis T, Tync B, Cyfrowe pomiary rezysancji moskami zrównoważonymi, Pomiary Auomayka Konrola, (004), n1, 5-8 [1] Tync B, Skubis T, Analogowo-cyfrowe moski prądu sałego, Kongres Merologii - Pomiary Auomayka Konrola, (007), n9bis, [14] Tync B, Ładunkowo równoważony mosek rezysancyjny jako przewornik analogowo-cyfrowy, Sympozjum: Merologiczne Właściwości Programowanych Przeworników Pomiarowych, Gliwice (007) [15] Tync B, Analogowo-cyfrowe zrównoważone moski rezysancyjne, ozprawa dokorska, Gliwice (007) [16] Tync B, Układ akywnego moska zrównoważonego oraz sposób i układ pomiarowy z wykorzysaniem akywnego moska zrównoważonego, Opis paenowy zgłoszenie nr P8500 (008) [17] Chwaleba A, Poniński M, Siedlecki A, Merologia Elekryczna, WNT, wydanie XI zm, Warszawa (014) Auor: dr inż Bolesław Tync, Zakład Elekronicznej Aparaury Pomiarowej TYBO Bolesław Tync, ul Mikołowska /, Mysłowice, ync@ybopl PZEGLĄD ELEKTOTECHNICZNY, ISSN , 90 N 8/014 5
Seminarium Elektrycznych Metod i Przyrządów Pomiarowych
Seminarium Elektrycznych Metod i Przyrządów Pomiarowych Mostki dwuprądowe Część pierwsza Mostki dwuprądowe Program seminarium:. Część pierwsza: Wstęp kład mostka dwuprądowego zrównoważonego Zasada działania
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 43 U R I (1)
ĆWCZENE N 43 POMY OPO METODĄ TECHNCZNĄ Cel ćwiczenia: wyznaczenie warości oporu oporników poprzez pomiary naężania prądu płynącego przez opornik oraz napięcia na oporniku Wsęp W celu wyznaczenia warości
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z ELEKTRONIKI
LABORAORIM Z ELEKRONIKI PROSOWNIKI Józef Boksa WA 01 1. PROSOWANIKI...3 1.1. CEL ĆWICZENIA...3 1.. WPROWADZENIE...3 1..1. Prosowanie...3 1.3. PROSOWNIKI NAPIĘCIA...3 1.4. SCHEMAY BLOKOWE KŁADÓW POMIAROWYCH...5
Bardziej szczegółowoBadanie funktorów logicznych TTL - ćwiczenie 1
adanie funkorów logicznych TTL - ćwiczenie 1 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z podsawowymi srukurami funkorów logicznych realizowanych w echnice TTL (Transisor Transisor Logic), ich podsawowymi paramerami
Bardziej szczegółowoPolitechnika Wrocławska Wydział Elektroniki, Katedra K-4. Klucze analogowe. Wrocław 2017
Poliechnika Wrocławska Klucze analogowe Wrocław 2017 Poliechnika Wrocławska Pojęcia podsawowe Podsawą realizacji układów impulsowych oraz cyfrowych jes wykorzysanie wielkosygnałowej pacy elemenów akywnych,
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Wydział Mechaniczno-Energeyczny Podsawy elekroechniki Prof. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław Bud. A4 Sara kołownia, pokój 359 Tel.: 7 320 320
Bardziej szczegółowoWydział Mechaniczno-Energetyczny Laboratorium Elektroniki. Badanie zasilaczy ze stabilizacją napięcia
Wydział Mechaniczno-Energeyczny Laboraorium Elekroniki Badanie zasilaczy ze sabilizacją napięcia 1. Wsęp eoreyczny Prawie wszyskie układy elekroniczne (zarówno analogowe, jak i cyfrowe) do poprawnej pracy
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki
Poliechnika Gdańska Wydział Elekroechniki i Auomayki Kaedra Inżynierii Sysemów Serowania Podsawy Auomayki Repeyorium z Podsaw auomayki Zadania do ćwiczeń ermin T15 Opracowanie: Kazimierz Duzinkiewicz,
Bardziej szczegółowoUkłady sekwencyjne asynchroniczne Zadania projektowe
Układy sekwencyjne asynchroniczne Zadania projekowe Zadanie Zaprojekować układ dwusopniowej sygnalizacji opycznej informującej operaora procesu o przekroczeniu przez konrolowany paramer warości granicznej.
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI PROSTOWNIKI
ZESPÓŁ LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU ZAKŁAD TELEKOMUNIKJI W TRANSPORCIE WYDZIAŁ TRANSPORTU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ LABORATORIUM PODSTAW ELEKTRONIKI INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 5 PROSTOWNIKI DO UŻYTKU
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 6 WŁASNOŚCI DYNAMICZNE DIOD
1. Cel ćwiczenia Ćwiczenie 6 WŁASNOŚCI DYNAMICZNE DIOD Celem ćwiczenia jes poznanie własności dynamicznych diod półprzewodnikowych. Obejmuje ono zbadanie sanów przejściowych podczas procesu przełączania
Bardziej szczegółowoLaboratorium Metrologii
Laboratorium Metrologii Ćwiczenie nr 3 Oddziaływanie przyrządów na badany obiekt I Zagadnienia do przygotowania na kartkówkę: 1 Zdefiniować pojęcie: prąd elektryczny Podać odpowiednią zależność fizyczną
Bardziej szczegółowo( 3 ) Kondensator o pojemności C naładowany do różnicy potencjałów U posiada ładunek: q = C U. ( 4 ) Eliminując U z równania (3) i (4) otrzymamy: =
ROZŁADOWANIE KONDENSATORA I. el ćwiczenia: wyznaczenie zależności napięcia (i/lub prądu I ) rozładowania kondensaora w funkcji czasu : = (), wyznaczanie sałej czasowej τ =. II. Przyrządy: III. Lieraura:
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 5. POMIARY NAPIĘĆ I PRĄDÓW STAŁYCH Opracowała: E. Dziuban. I. Cel ćwiczenia
ĆWICZEIE 5 I. Cel ćwiczenia POMIAY APIĘĆ I PĄDÓW STAŁYCH Opracowała: E. Dziuban Celem ćwiczenia jest zaznajomienie z przyrządami do pomiaru napięcia i prądu stałego: poznanie budowy woltomierza i amperomierza
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 6 POMIARY REZYSTANCJI
ĆWICZENIE 6 POMIAY EZYSTANCJI Opracowała: E. Dziuban I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wdrożenie umiejętności poprawnego wyboru metody pomiaru w zależności od wartości mierzonej rezystancji oraz postulowanej
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE WZMACNIACZY OPERACYJNYCH DO LINIOWEGO PRZEKSZTAŁCANIA SYGNAŁÓW. Politechnika Wrocławska
Poliechnika Wrocławska Insyu elekomunikacji, eleinformayki i Akusyki Zakład kładów Elekronicznych Insrukcja do ćwiczenia laboraoryjnego ZASOSOWANIE WZMACNIACZY OPEACYJNYCH DO LINIOWEGO PZEKSZAŁCANIA SYGNAŁÓW
Bardziej szczegółowoWSTĘP DO ELEKTRONIKI
WSTĘP DO ELEKTRONIKI Część I Napięcie, naężenie i moc prądu elekrycznego Sygnały elekryczne i ich klasyfikacja Rodzaje układów elekronicznych Janusz Brzychczyk IF UJ Elekronika Dziedzina nauki i echniki
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Pomiarów
Laboratorium Podstaw Pomiarów Ćwiczenie 5 Pomiary rezystancji Instrukcja Opracował: dr hab. inż. Grzegorz Pankanin, prof. PW Instytut Systemów Elektronicznych Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych
Bardziej szczegółowoPrzetworniki analogowo-cyfrowe.
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ INŻYNIEII ŚODOWISKA I ENEGETYKI INSTYTUT MASZYN I UZĄDZEŃ ENEGETYCZNYCH LABOATOIUM ELEKTYCZNE Przeworniki analogowo-cyfrowe. (E 11) Opracował: Dr inż. Włodzimierz OGULEWICZ
Bardziej szczegółowoBADANIE WŁAŚCIWOŚCI DYNAMICZNYCH REZYSTANCYJNYCH CZUJNIKÓW TEMPERATURY
BADANIE WŁAŚCIWOŚCI DYNAMICZNYCH REZYSANCYJNYCH CZUJNIKÓW EMPERAURY. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes eksperymenalne wyznaczenie charakerysyk dynamicznych czujników ermomerycznych w różnych ośrodkach
Bardziej szczegółowoTRANZYSTOROWO-REZYSTANCYJNY UKŁAD KOMPENSACJI WPŁYWU TEMPERATURY WOLNYCH KOŃCÓW TERMOPARY
Oleksandra HOTRA Oksana BOYKO TRANZYSTOROWO-REZYSTANCYJNY UKŁAD KOMPENSACJI WPŁYWU TEMPERATURY WOLNYCH KOŃCÓW TERMOPARY STRESZCZENIE Przedsawiono układ kompensacji emperaury wolnych końców ermopary z wykorzysaniem
Bardziej szczegółowoWydział Elektryczny, Katedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Laboratorium Przetwarzania i Analizy Sygnałów Elektrycznych
Wydział Elekryczny, Kaedra Maszyn, Napędów i Pomiarów Elekrycznych Laboraorium Przewarzania i Analizy Sygnałów Elekrycznych (bud A5, sala 310) Insrukcja dla sudenów kierunku Auomayka i Roboyka do zajęć
Bardziej szczegółowoMETROLOGICZNE WŁASNOŚCI SYSTEMU BADAWCZEGO
PROBLEY NIEONWENCJONALNYCH ŁADÓW ŁOŻYSOWYCH Łódź, 4 maja 999 r. Jadwiga Janowska, Waldemar Oleksiuk Insyu ikromechaniki i Fooniki, Poliechnika Warszawska ETROLOGICZNE WŁASNOŚCI SYSTE BADAWCZEGO SŁOWA LCZOWE:
Bardziej szczegółowoMULTIMETR CYFROWY. 1. CEL ĆWICZENIA: Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zasadą działania, obsługą i możliwościami multimetru cyfrowego
1 MLIMER CYFROWY 1. CEL ĆWICZEIA: Celem ćwiczenia jes zapoznanie się z zasadą działania, obsługą i możliwościami mulimeru cyfrowego 2. WPROWADZEIE: Współczesna echnologia elekroniczna pozwala na budowę
Bardziej szczegółowoPolitechnika Wrocławska Instytut Telekomunikacji, Teleinformatyki i Akustyki. Klucze analogowe. Wrocław 2010
Poliechnika Wrocławska nsyu elekomunikacji, eleinformayki i Akusyki Klucze analogowe Wrocław 200 Poliechnika Wrocławska nsyu elekomunikacji, eleinformayki i Akusyki Pojęcia podsawowe Podsawą realizacji
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4 Badanie stanów nieustalonych w obwodach RL, RC i RLC przy wymuszeniu stałym
ĆWIZENIE 4 Badanie sanów nieusalonych w obwodach, i przy wymuszeniu sałym. el ćwiczenia Zapoznanie się z rozpływem prądów, rozkładem w sanach nieusalonych w obwodach szeregowych, i Zapoznanie się ze sposobami
Bardziej szczegółowoPOMIAR PARAMETRÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH METODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁU
Pomiar paramerów sygnałów napięciowych. POMIAR PARAMERÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH MEODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZEWARZANIA SYGNAŁU Cel ćwiczenia Poznanie warunków prawidłowego wyznaczania elemenarnych paramerów
Bardziej szczegółowoRegulatory. Zadania regulatorów. Regulator
Regulaory Regulaor Urządzenie, kórego podsawowym zadaniem jes na podsawie sygnału uchybu (odchyłki regulacji) ukszałowanie sygnału serującego umożliwiającego uzyskanie pożądanego przebiegu wielkości regulowanej
Bardziej szczegółowoTemat: Wyznaczanie charakterystyk baterii słonecznej.
Ćwiczenie Nr 356 Tema: Wyznaczanie charakerysyk baerii słonecznej. I. Lieraura. W. M. Lewandowski Proekologiczne odnawialne źródła energii, WNT, 007 (www.e-link.com.pl). Ćwiczenia laboraoryjne z fizyki
Bardziej szczegółowoMETROLOGIA EZ1C
Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu METOLOGI Kod przedmiotu: EZ1C 300 016 POMI EZYSTNCJI METODĄ
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGETYKI INSTYTUT MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGETYCZNYCH
POLIECHNIKA ŚLĄSKA W GLIWICACH WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA i ENERGEYKI INSYU MASZYN i URZĄDZEŃ ENERGEYCZNYCH IDENYFIKACJA PARAMERÓW RANSMIANCJI Laboraorium auomayki (A ) Opracował: Sprawdził: Zawierdził:
Bardziej szczegółowoDobór przekroju żyły powrotnej w kablach elektroenergetycznych
Dobór przekroju żyły powronej w kablach elekroenergeycznych Franciszek pyra, ZPBE Energopomiar Elekryka, Gliwice Marian Urbańczyk, Insyu Fizyki Poliechnika Śląska, Gliwice. Wsęp Zagadnienie poprawnego
Bardziej szczegółowo4.2. Obliczanie przewodów grzejnych metodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego
4.. Obliczanie przewodów grzejnych meodą dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego Meodą częściej sosowaną w prakyce projekowej niż poprzednia, jes meoda dopuszczalnego obciążenia powierzchniowego. W
Bardziej szczegółowo( ) ( ) ( τ) ( t) = 0
Obliczanie wraŝliwości w dziedzinie czasu... 1 OBLICZANIE WRAśLIWOŚCI W DZIEDZINIE CZASU Meoda układu dołączonego do obliczenia wraŝliwości układu dynamicznego w dziedzinie czasu. Wyznaczane będą zmiany
Bardziej szczegółowoPodstawy Elektroniki dla Elektrotechniki
AGH Kaedra Elekroniki Podsawy Elekroniki dla Elekroechniki Klucze Insrukcja do ćwiczeń symulacyjnych (5a) Insrukcja do ćwiczeń sprzęowych (5b) Ćwiczenie 5a, 5b 2015 r. 1 1. Wsęp. Celem ćwiczenia jes ugrunowanie
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW OPTOELEKTRONIKI WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK STATYCZNYCH I DYNAMICZNYCH TRANSOPTORA PC817
LABORATORIUM PODSTAW OPTOELEKTRONIKI WYZNACZANIE CHARAKTERYSTYK STATYCZNYCH I DYNAMICZNYCH TRANSOPTORA PC87 Ceem badań jes ocena właściwości saycznych i dynamicznych ransopora PC 87. Badany ransopor o
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAWY ELEKTRONIKI Badanie Bramki X-OR
LORTORIUM PODSTWY ELEKTRONIKI adanie ramki X-OR 1.1 Wsęp eoreyczny. ramka XOR ramka a realizuje funkcję logiczną zwaną po angielsku EXLUSIVE-OR (WYŁĄZNIE LU). Polska nazwa brzmi LO. Funkcję EX-OR zapisuje
Bardziej szczegółowoCyfrowe przetwarzanie sygnału przetwornika obrotowo-impulsowego
Cyfrowe przewarzanie sygnału przewornika obroowo-impulsowego Eligiusz PAWŁOWSKI Poliechnika Lubelska, Kaedra Auomayki i Merologii ul. Nadbysrzycka 38 A, 20-68 Lublin, email: elekp@elekron.pol.lublin.pl
Bardziej szczegółowoGr.A, Zad.1. Gr.A, Zad.2 U CC R C1 R C2. U wy T 1 T 2. U we T 3 T 4 U EE
Niekóre z zadań dają się rozwiązać niemal w pamięci, pamięaj jednak, że warunkiem uzyskania różnej od zera liczby punków za każde zadanie, jes przedsawienie, oprócz samego wyniku, akże rozwiązania, wyjaśniającego
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 7 POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I CZASU
ĆWICZENIE 7 POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I CZASU 5. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes poznanie podsawowych meod pomiaru częsoliwości, okresu, czasu rwania impulsu, czasu przerwy, ip. 5.2 Wprowadzenie Częsoliwością
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Pomiarów
Laboratorium Podstaw Pomiarów Ćwiczenie 5 Pomiary rezystancji Instrukcja Opracował: dr hab. inż. Grzegorz Pankanin, prof. PW Instytut Systemów Elektronicznych Wydział Elektroniki i Technik Informacyjnych
Bardziej szczegółowoBADANIE DYNAMICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH
BADANIE DYNAMICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes poznanie właściwości przyrządów i przeworników pomiarowych związanych ze sanami przejściowymi powsającymi po
Bardziej szczegółowoPOMIAR NAPIĘCIA STAŁEGO PRZYRZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFROWYMI. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia
Pomiar napięć stałych 1 POMIA NAPIĘCIA STAŁEGO PZYZĄDAMI ANALOGOWYMI I CYFOWYMI Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie: - parametrów typowych woltomierzy prądu stałego oraz z warunków poprawnej ich
Bardziej szczegółowoPomiar rezystancji metodą techniczną
Pomiar rezystancji metodą techniczną Cel ćwiczenia. Poznanie metod pomiarów rezystancji liniowych, optymalizowania warunków pomiaru oraz zasad obliczania błędów pomiarowych. Zagadnienia teoretyczne. Definicja
Bardziej szczegółowoLI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne
LI OLIMPIADA FIZYCZNA ETAP II Zadanie doświadczalne ZADANIE D1 Cztery identyczne diody oraz trzy oporniki o oporach nie różniących się od siebie o więcej niż % połączono szeregowo w zamknięty obwód elektryczny.
Bardziej szczegółowoWydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej STUDIA DZIENNE. Przełącznikowy tranzystor mocy MOSFET
Wydział Elekroniki Mikrosysemów i Fooniki Poliechniki Wrocławskiej STUDIA DZIENNE LABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH Ćwiczenie nr 5 Przełącznikowy ranzysor mocy MOSFET Wykonując pomiary PRZESTRZEGAJ
Bardziej szczegółowoUkłady zasilania tranzystorów. Punkt pracy tranzystora Tranzystor bipolarny. Punkt pracy tranzystora Tranzystor unipolarny
kłady zasilania ranzysorów Wrocław 28 Punk pracy ranzysora Punk pracy ranzysora Tranzysor unipolarny SS GS p GS S S opuszczalny oszar pracy (safe operaing condiions SOA) P max Zniekszałcenia nieliniowe
Bardziej szczegółowoMetodę poprawnie mierzonego prądu powinno się stosować do pomiaru dużych rezystancji, tzn. wielokrotnie większych od rezystancji amperomierza: (4)
OBWODY JEDNOFAZOWE POMIAR PRĄDÓW, NAPIĘĆ. Obwody prądu stałego.. Pomiary w obwodach nierozgałęzionych wyznaczanie rezystancji metodą techniczną. Metoda techniczna pomiaru rezystancji polega na określeniu
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI
1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności
Bardziej szczegółowoLaboratorium z PODSTAW AUTOMATYKI, cz.1 EAP, Lab nr 3
I. ema ćwiczenia: Dynamiczne badanie przerzuników II. Cel/cele ćwiczenia III. Wykaz użyych przyrządów IV. Przebieg ćwiczenia Eap 1: Przerzunik asabilny Przerzuniki asabilne służą jako generaory przebiegów
Bardziej szczegółowoBadanie transformatora 3-fazowego
adanie ransormaora 3-azowego ) Próba sanu jałowego ransormaora przy = N = cons adania przeprowadza się w układzie połączeń pokazanych na Rys.. Rys.. Schema połączeń do próby sanu jałowego ransormaora.
Bardziej szczegółowoC d u. Po podstawieniu prądu z pierwszego równania do równania drugiego i uporządkowaniu składników lewej strony uzyskuje się:
Zadanie. Obliczyć przebieg napięcia na pojemności C w sanie przejściowym przebiegającym przy nasępującej sekwencji działania łączników: ) łączniki Si S są oware dla < 0, ) łącznik S zamyka się w chwili
Bardziej szczegółowoWykład 4 Metoda Klasyczna część III
Teoria Obwodów Wykład 4 Meoda Klasyczna część III Prowadzący: dr inż. Tomasz Sikorski Insyu Podsaw Elekroechniki i Elekroechnologii Wydział Elekryczny Poliechnika Wrocławska D-, 5/8 el: (7) 3 6 fax: (7)
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 9. Pomiar rezystancji metodą porównawczą.
Ćwiczenie nr 9 Pomiar rezystancji metodą porównawczą. 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest praktyczne poznanie różnych metod pomiaru rezystancji, a konkretnie zapoznanie się z metodą porównawczą. 2. Dane
Bardziej szczegółowoE5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO
E5. KONDENSATOR W OBWODZIE PRĄDU STAŁEGO Marek Pękała i Jadwiga Szydłowska Procesy rozładowania kondensaora i drgania relaksacyjne w obwodach RC należą do szerokiej klasy procesów relaksacyjnych. Procesy
Bardziej szczegółowoPracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 1. Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów RC
Pracownia Automatyki i Elektrotechniki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie ĆWICZENIE Połączenia szeregowe oraz równoległe elementów C. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest praktyczno-analityczna ocena wartości
Bardziej szczegółowo13. Optyczne łącza analogowe
TELEKOMUNIKACJA OPTOFALOWA 13. Opyczne łącza analogowe Spis reści: 13.1. Wprowadzenie 13.. Łącza analogowe z bezpośrednią modulacją mocy 13.3. Łącza analogowe z modulacją zewnęrzną 13.4. Paramery łącz
Bardziej szczegółowoPOMIARY REZYSTANCJI. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia
Pomiary rezystancji 1 POMY EZYSTNCJI Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie typowych metod pomiaru rezystancji elementów liniowych i nieliniowych o wartościach od pojedynczych omów do kilku megaomów,
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA ELEKTRONIKI
PRACOWNIA ELEKTRONIKI Tema ćwiczenia: BADANIE MULTIWIBRATORA UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO W BYDGOSZCZY INSTYTUT TECHNIKI. 2. 3. Imię i Nazwisko 4. Daa wykonania Daa oddania Ocena Kierunek Rok sudiów
Bardziej szczegółowo... nazwisko i imię ucznia klasa data
... nazwisko i imię ucznia klasa daa Liczba uzyskanych punków Ocena TEST SPRAWDZAJĄCY Z PRZYRZĄDÓW POMIAROWYCH W dniu dzisiejszym przysąpisz do esu pisemnego, kóry ma na celu sprawdzenie Twoich umiejęności
Bardziej szczegółowoimei 1. Cel ćwiczenia 2. Zagadnienia do przygotowania 3. Program ćwiczenia
CYFROWE PRZEWARZANIE SYGNAŁÓW Laboraorium Inżynieria Biomedyczna sudia sacjonarne pierwszego sopnia ema: Wyznaczanie podsawowych paramerów okresowych sygnałów deerminisycznych imei Insyu Merologii Elekroniki
Bardziej szczegółowoLiniowe układy scalone w technice cyfrowej
Liniowe układy scalone w technice cyfrowej Wykład 6 Zastosowania wzmacniaczy operacyjnych: konwertery prąd-napięcie i napięcie-prąd, źródła prądowe i napięciowe, przesuwnik fazowy Konwerter prąd-napięcie
Bardziej szczegółowozestaw laboratoryjny (generator przebiegu prostokątnego + zasilacz + częstościomierz), oscyloskop 2-kanałowy z pamięcią, komputer z drukarką,
- Ćwiczenie 4. el ćwiczenia Zapoznanie się z budową i działaniem przerzunika asabilnego (muliwibraora) wykonanego w echnice dyskrenej oraz TTL a akże zapoznanie się z działaniem przerzunika T (zwanego
Bardziej szczegółowoWzmacniacze operacyjne
Wzmacniacze operacyjne Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest badanie podstawowych układów pracy wzmacniaczy operacyjnych. Wymagania Wstęp 1. Zasada działania wzmacniacza operacyjnego. 2. Ujemne sprzężenie
Bardziej szczegółowoDOBÓR PRZEKROJU ŻYŁY POWROTNEJ W KABLACH ELEKTROENERGETYCZNYCH
Franciszek SPYRA ZPBE Energopomiar Elekryka, Gliwice Marian URBAŃCZYK Insyu Fizyki Poliechnika Śląska, Gliwice DOBÓR PRZEKROJU ŻYŁY POWROTNEJ W KABLACH ELEKTROENERGETYCZNYCH. Wsęp Zagadnienie poprawnego
Bardziej szczegółowo1.1. Bezpośrednie transformowanie napięć przemiennych
Rozdział Wprowadzenie.. Bezpośrednie ransformowanie napięć przemiennych Bezpośrednie ransformowanie napięć przemiennych jes formą zmiany paramerów wielkości fizycznych charakeryzujących energię elekryczną
Bardziej szczegółowoWykład 5 Elementy teorii układów liniowych stacjonarnych odpowiedź na dowolne wymuszenie
Wykład 5 Elemeny eorii układów liniowych sacjonarnych odpowiedź na dowolne wymuszenie Prowadzący: dr inż. Tomasz Sikorski Insyu Podsaw Elekroechniki i Elekroechnologii Wydział Elekryczny Poliechnika Wrocławska
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ.. LABORATORIUM FIZYCZNE
W S E i Z W WASZAWE WYDZAŁ.. LABOATOUM FZYCZNE Ćwiczenie Nr 10 Temat: POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ. PAWO OHMA Warszawa 2009 Prawo Ohma POMA OPOU METODĄ TECHNCZNĄ Uporządkowany ruch elektronów nazywa się
Bardziej szczegółowoPrzetworniki cyfrowo analogowe oraz analogowo - cyfrowe
Przetworniki cyfrowo analogowe oraz analogowo - cyfrowe Przetworniki cyfrowo / analogowe W cyfrowych systemach pomiarowych często zachodzi konieczność zmiany sygnału cyfrowego na analogowy, np. w celu
Bardziej szczegółowoPRZYRZĄDY POMIAROWE. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
PRZYRZĄDY POMIAROWE Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Przyrządy pomiarowe Ogólny podział: mierniki, rejestratory, detektory, charakterografy.
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA OPOLSKA
POLTECHK OPOLSK STYTT TOMTYK FOMTYK LBOTOM METOLO ELEKTOCZEJ 1. POMY EZYSTCJ METODM MOSTKOWYM 1. METODY POM EZYSTCJ 1.1. Wstęp 1.1.1 Metody techniczne 1.1.1.1.kład poprawnie mierzonego napięcia kład poprawnie
Bardziej szczegółowo2. Narysuj schemat zastępczy rzeczywistego źródła napięcia i oznacz jego elementy.
Ćwiczenie 2. 1. Czym się różni rzeczywiste źródło napięcia od źródła idealnego? Źródło rzeczywiste nie posiada rezystancji wewnętrznej ( wew = 0 Ω). Źródło idealne posiada pewną rezystancję własną ( wew
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i utomatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Energetyka Laboratorium Podstaw Elektrotechniki i Elektroniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PĄDU SINUSOIDLNEGO
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego. Badanie przerzutników
Insrukcja do ćwiczenia laboraoryjnego Badanie przerzuników Opracował: mgr inż. Andrzej Biedka Wymagania, znajomość zagadnień: 1. 2. Właściwości, ablice sanów, paramery sayczne przerzuników RS, D, T, JK.
Bardziej szczegółowoRozdział 4 Instrukcje sekwencyjne
Rozdział 4 Insrukcje sekwencyjne Lisa insrukcji sekwencyjnych FBs-PLC przedsawionych w niniejszym rozdziale znajduje się w rozdziale 3.. Zasady kodowania przy zasosowaniu ych insrukcji opisane są w rozdziale
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 14 Temat: Pomiary rezystancji metodami pośrednimi, porównawczą napięć i prądów.
Ćwiczenie 14 Temat: Pomiary rezystancji metodami pośrednimi, porównawczą napięć i prądów. Cel ćwiczenia; Zaplanować pomiary w obwodach prądu stałego, dobrać metodę pomiarową do zadanej sytuacji, narysować
Bardziej szczegółowoEUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 2009/2010 Zadania dla grupy elektrycznej na zawody I stopnia
EUOEEKA Ogólnopolska Olimpiada iedzy Elekrycznej i Elekronicznej ok szkolny 2009/2010 Zadania dla grpy elekrycznej na zawody I sopnia 1 Ilość ładnk w klombach [C], kóry przepłynął przez przewód, można
Bardziej szczegółowoStatyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7
Statyczne badanie wzmacniacza operacyjnego - ćwiczenie 7 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi zastosowaniami wzmacniacza operacyjnego, poznanie jego charakterystyki przejściowej
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia laboratoryjnego. Badanie liczników
Insrukcja do ćwiczenia laboraoryjnego Badanie liczników Opracował: mgr inż. Andrzej Biedka Wymagania, znajomość zagadnień: 3. 4. Budowa licznika cyfrowego. zielnik częsoliwości, różnice między licznikiem
Bardziej szczegółowoPodstawowe wyidealizowane elementy obwodu elektrycznego Rezystor ( ) = ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( τ ) i t i t u ( ) u t u t i ( ) i t. dowolny.
Tema. Opracował: esław Dereń Kaedra Teorii Sygnałów Insyu Telekomunikacji Teleinformayki i Akusyki Poliechnika Wrocławska Prawa auorskie zasrzeżone Podsawowe wyidealizowane elemeny obwodu elekrycznego
Bardziej szczegółowoMETROLOGIA ES1D
Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Elektrotechniki Teoretycznej i Metrologii Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu METROLOGIA Kod przedmiotu: ES1D 200012 POMIAR REZYSTANCJI
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO
Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki 1. Wstęp st. stacjonarne I st. inżynierskie, Mechatronika (WM) Laboratorium Elektrotechniki Ćwiczenie nr 3 OBWODY LINIOWE PRĄDU SINUSOIDALNEGO
Bardziej szczegółowoWyznaczanie temperatury i wysokości podstawy chmur
Wyznaczanie emperaury i wysokości podsawy chmur Czas rwania: 10 minu Czas obserwacji: dowolny Wymagane warunki meeorologiczne: pochmurnie lub umiarkowane zachmurzenie Częsoliwość wykonania: 1 raz w ciągu
Bardziej szczegółowoAMD. Wykład Elektrotechnika z elektroniką
Andrzej M. Dąbrowski AGH Universiy of Science and Technology Kaedra Elekroechniki i Elekroenergeyki e-mail: amd@agh.edu.pl Wykład Elekroechnika z elekroniką Wykład. Informacje wsępne i organizacyjne, zaliczenie
Bardziej szczegółowo19. Zasilacze impulsowe
19. Zasilacze impulsowe 19.1. Wsęp Sieć energeyczna (np. 230V, 50 Hz Prosownik sieciowy Rys. 19.1.1. Zasilacz o działaniu ciągłym Sabilizaor napięcia Napięcie sałe R 0 Napięcie sałe E A Zasilacz impulsowy
Bardziej szczegółowoWyznaczanie wielkości oporu elektrycznego różnymi metodami
Wyznaczanie wielkości oporu elektrycznego różnymi metodami Obowiązkowa znajomość zagadnień: Co to jest prąd elektryczny, napięcie i natężenie prądu? Co to jest opór elektryczny i od czego zależy? Prawo
Bardziej szczegółowoBADANIE ZABEZPIECZEŃ CYFROWYCH NA PRZYKŁADZIE PRZEKAŹNIKA KIERUNKOWEGO MiCOM P Przeznaczenie i zastosowanie przekaźników kierunkowych
Ćwiczenie 6 BADANIE ZABEZPIECZEŃ CYFROWYCH NA PRZYKŁADZIE PRZEKAŹNIKA KIERNKOWEGO MiCOM P127 1. Przeznaczenie i zasosowanie przekaźników kierunkowych Przekaźniki kierunkowe, zwane eż kąowymi, przeznaczone
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1 Metody pomiarowe i opracowywanie danych doświadczalnych.
Ćwiczenie 1 Metody pomiarowe i opracowywanie danych doświadczalnych. Ćwiczenie ma następujące części: 1 Pomiar rezystancji i sprawdzanie prawa Ohma, metoda najmniejszych kwadratów. 2 Pomiar średnicy pręta.
Bardziej szczegółowoĆw. 7 Wyznaczanie parametrów rzeczywistych wzmacniaczy operacyjnych (płytka wzm. I)
Ćw. 7 Wyznaczanie parametrów rzeczywistych wzmacniaczy operacyjnych (płytka wzm. I) Celem ćwiczenia jest wyznaczenie parametrów typowego wzmacniacza operacyjnego. Ćwiczenie ma pokazać w jakich warunkach
Bardziej szczegółowo1 Sygnały. Zad 1. Wyznacz wartość średnią, średnia wyprostowaną i skuteczną sygnałów przedstawionych na rysunkach 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.
Sygnały Zad. Wyznacz warość średnią, średnia wyprosowaną i skeczną sygnałów przedsawionych na rysnkach,, 3,, 5, 6, 7. Zad. Miernik napięcia składa się z prosownika dwpołówkowego oraz miernika napięcia
Bardziej szczegółowoψ przedstawia zależność
Ruch falowy 4-4 Ruch falowy Ruch falowy polega na rozchodzeniu się zaburzenia (odkszałcenia) w ośrodku sprężysym Wielkość zaburzenia jes, podobnie jak w przypadku drgań, funkcją czasu () Zaburzenie rozchodzi
Bardziej szczegółowo2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1)
Wykład 2 Sruna nieograniczona 2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego Równanie gań sruny jednowymiarowej zapisać można w posaci 1 2 u c 2 2 u = f(x, ) dla x R, >, (2.1) 2 x2 gdzie u(x, ) oznacza
Bardziej szczegółowoPOMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH
Program ćwiczeń: Pomiary częsoliwości i przesunięcia fazowego sygnałów okresowych POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes poznanie: podsawowych
Bardziej szczegółowo1 Dana jest funkcja logiczna f(x 3, x 2, x 1, x 0 )= (1, 3, 5, 7, 12, 13, 15 (4, 6, 9))*.
EUROELEKTRA Ogólnopolska Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Rok szkolny 0/0 Odpowiedzi do zadań dla grupy elektronicznej na zawody II stopnia (okręgowe) Dana jest funkcja logiczna f(x 3, x,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Mierniki cyfrowe"
Ćwiczenie: "Mierniki cyfrowe" Opracowane w ramach projektu: "Informatyka mój sposób na poznanie i opisanie świata realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia: Próbkowanie
Bardziej szczegółowoMiernictwo - W10 - dr Adam Polak Notatki: Marcin Chwedziak. Miernictwo I. dr Adam Polak WYKŁAD 10
Miernictwo I dr Adam Polak WYKŁAD 10 Pomiary wielkości elektrycznych stałych w czasie Pomiary prądu stałego: Technika pomiaru prądu: Zakresy od pa do setek A Czynniki wpływające na wynik pomiaru (jest
Bardziej szczegółowoE12. Mostek Wheatstona wyznaczenie oporu właściwego
E1. Mostek Wheatstona wyznaczenie oporu właściwego Marek Pękała Wstęp Zgodnie z prawem Ohma natężenie I prądu płynącego przez przewodnik / opornik jest proporcjonalne do napięcia przyłożonego do jego końców.
Bardziej szczegółowoĆw. S-II.2 CHARAKTERYSTYKI SKOKOWE ELEMENTÓW AUTOMATYKI
Dr inż. Michał Chłędowski PODSAWY AUOMAYKI I ROBOYKI LABORAORIUM Ćw. S-II. CHARAKERYSYKI SKOKOWE ELEMENÓW AUOMAYKI Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes zapoznanie się z pojęciem charakerysyki skokowej h(),
Bardziej szczegółowoPL B1. POLITECHNIKA GDAŃSKA, Gdańsk, PL BUP 19/09. MACIEJ KOKOT, Gdynia, PL WUP 03/14. rzecz. pat.
PL 216395 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 216395 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 384627 (51) Int.Cl. G01N 27/00 (2006.01) H01L 21/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej
Bardziej szczegółowoĆw. 8 Weryfikacja praw Kirchhoffa
Ćw. 8 Weryfikacja praw Kirchhoffa. Cel ćwiczenia Wyznaczenie całkowitej rezystancji rezystorów połączonych równolegle oraz szeregowo, poprzez pomiar prądu i napięcia. Weryfikacja praw Kirchhoffa. 2. Zagadnienia
Bardziej szczegółowo