PS.IV Protokół

Transkrypt

1 Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej PS.IV Protokół z kontroli kompleksowej i wizytacji przeprowadzonej w Wiosce Dziecięcej im. J. Korczaka, ul. J. Korczaka 24, Oświęcim-Rajsko, przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie inspektor Magdalenę Rajską oraz st. operatora urządzeń przygotowania danych Annę Jędrzejczyk na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 z późn. zm.) oraz Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) i upoważnienia do kontroli z dnia 8 kwietnia 2009 r. (znak: PS.IV ), wydanego z up. Wojewody przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Czynności kontrolne w jednostce przeprowadzono w dniach kwietnia 2009 roku. Funkcję osoby pełniącej obowiązki Kierownika jednostki w okresie objętym kontrolą sprawowała Pani Sylwia Sadko, natomiast od dnia 16 lutego 2009 roku powołano na stanowisko Kierownika Panią Magdalenę Białostocką. Przed rozpoczęciem czynności kontrolnych zespół inspektorów, zgodnie z art. 127 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, wylegitymował się oraz przedstawił imienne upoważnienie do przeprowadzenia kontroli. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o analizę zastanej dokumentacji oraz wyjaśnienia Pani Marty Marszałek Prezesa Zarządu Fundacji Bliżej Człowieka, Pana Marcina Białostockiego Wiceprezesa Zarządu Fundacji Bliżej Człowieka, Pani Magdaleny Białostockiej Kierownika Wioski oraz pracowników, opiekunów i wychowanków Placówki. Do protokołu załącza się: 1. Kserokopie zakresu obowiązków pedagoga oraz Planu pracy pedagogicznej na rok szkolny 2008/2009, 2. Kserokopię Regulaminu Wioski Dziecięcej im. J. Korczaka w Rajsku, 3. Kserokopię Statutu Wioski Dziecięcej im. Dr. J. Korczaka w Rajsku k/oświęcimia, 4. Kserokopie przykładowych Arkuszy obserwacji psychologicznych/pedagogicznych, 5. Kserokopię przykładowej Karty udziału w zajęciach specjalistycznych prowadzonych przez pedagoga, 6. Kserokopie przykładowych Kart pobytu wychowanka w Wiosce Dziecięcej,

2 7. Kserokopię protokołu z posiedzenia Zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka z dnia 20 marca 2009 r., 8. Ankietę wraz z załącznikami, podpisaną przez Kierownika Wioski Dziecięcej im. J. Korczaka, która stanowi integralną część niniejszego protokołu. Zakres kontroli obejmował: ocenę standardu wychowania i opieki. Ustalenia z kontroli: Wioska Dziecięca im. J. Korczaka w Oświęcimiu-Rajsku jest niepubliczną całodobową placówką opiekuńczo-wychowawczą typu socjalizacyjnego, która de facto funkcjonuje jak placówka typu rodzinnego. Podmiotem prowadzącym Placówkę jest Fundacja Bliżej Człowieka z siedzibą w Oświęcimiu-Rajsku. Wioska Dziecięca im. Janusza Korczaka została wpisana do ewidencji szkół, placówek niepublicznych, prowadzonej przez Kuratora Oświaty w Bielsku-Białej pod pozycją Nr 2/94 i rozpoczęła działalność 1 września 1994 roku. Placówkę wpisano także do ewidencji szkół i placówek niepublicznych, prowadzonej przez Starostę Oświęcimskiego w dniu 5 marca 1999 roku pod nr WEK- 0812/14/99. Kontrolowana Wioska Dziecięca w 2008 roku funkcjonowała również w oparciu o Aneks Nr 18 z dnia 9 stycznia 2008 r. do umowy Nr 2 z dnia 28 marca 2002 r. zawartej między Powiatem Oświęcimskim a Fundacją Bliżej Człowieka na realizację zadań z zakresu pomocy społecznej. Decyzją Wojewody Małopolskiego Nr 36/2008 z dnia 29 lutego 2008 roku zezwolono warunkowo Fundacji Bliżej Człowieka, ul. Korczaka 34, Oświęcim-Rajsko na prowadzenie Wioski Dziecięcej im. J. Korczaka. Wioska Dziecięca im. J. Korczaka w Oświęcimiu-Rajsku została wpisana do Rejestru Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych prowadzonego przez Wojewodę Małopolskiego pod nr 0051 w dniu 17 listopada 2005 roku. Funkcję Kierownika Wioski Dziecięcej sprawuje od 16 lutego 2009 roku Pani Magdalena Białostocka zatrudniona na ww. stanowisko przez Prezesa Zarządu Fundacji Bliżej Człowieka na podstawie umowy o pracę. Organizację kontrolowanej Placówki określa Regulamin Wioski Dziecięcej im. J. Korczaka w Rajsku. Regulamin zawiera m. in. zadania i cele Placówki, jej organizację, szczegółowe prawa i obowiązki wychowanków, system nagród i kar oraz dokumentację prowadzoną w Wiosce. Zgodnie z 3 ust. 9 Regulaminu, cyt.: Wioska Dziecięca dba o poszanowanie i podtrzymywanie kontaktów z rodzicami biologicznymi dzieci w celu nawiązywania konstruktywnych związków emocjonalnych oraz umożliwienia powrotu do rodziny. Natomiast 6 ust. 7 ww. dokumentu określa obowiązki pedagoga zatrudnionego w Placówce, w tym (...) prowadzenie doradztwa psychologicznego (...), prowadzenie zajęć terapeutycznych (...). Jak wykazała przeprowadzona kontrola, pedagog Placówki nie posiada uprawnień do prowadzenia specjalistycznych zajęć, a więc wspomniany zapis wymaga aktualizacji. Również część Regulaminu dotyczącą działalności stałego zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka należy zaktualizować, bowiem 11 ust. 1 określa, iż skład zespołu stanowią pracownicy Wioski, Prezes Fundacji oraz przedstawiciel Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, jednak nie uwzględniono w składzie zespołu przedstawiciela Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego, o czym stanowi 10 ust. 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z dnia 19 października 2007 roku (Dz. U. Nr 201, poz. 1455). W Regulaminie należy również uwzględnić dane dotyczące liczby miejsc przeznaczonych dla wychowanków Wioski oraz 2

3 jednolity tekst ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 z późn. zm.). Ponadto, brak potwierdzenia, iż Regulamin Wioski Dziecięcej im. J. Korczaka w Rajsku został zatwierdzony przez Kierownika Placówki w porozumieniu z Dyrektorem PCPR, o czym stanowi 14 ust. 3 ww. rozporządzenia. Brak również potwierdzenia, iż z dokumentem zapoznali się wychowankowie Wioski, zgodnie z 14 ust. 4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Kontrolowana Placówka funkcjonuje także w oparciu o Statut Wioski Dziecięcej im. Dr. J. Korczaka w Rajsku k/oświęcimia, zawierający informacje dotyczące organizacji Wioski, wychowanków, kwalifikacji i obowiązków matek, innych pracowników pedagogicznych oraz nadzoru nad Wioską i zasad finansowania Wioski. Wychowankowie: Placówka dysponuje 26 miejscami statutowymi. W dniu przeprowadzania czynności kontrolnych w Wiosce przebywało fizycznie 25 wychowanków, co było zgodne ze stanem według księgi ewidencji. Plan pracy placówki: Wioska Dziecięca im. J. Korczaka w Oświęcimiu-Rajsku funkcjonuje w oparciu o Plan Pracy opiekuńczo-wychowawczej Wioski Dziecięcej im. J. Korczaka w Rajsku na rok 2009, który zawiera wyszczególnienie głównych zadań dot. między innymi planowania pracy oraz samokształcenia, współpracy z rodziną wychowanków, usamodzielniania, czy pomocy psychologiczno-pedagogicznej. W dokumencie określono również sposoby realizacji ww. zadań, osoby odpowiedzialne za wykonanie oraz termin realizacji poszczególnych zadań. Plan został zatwierdzony przez Kierownika Placówki, jednak brak potwierdzenia zapoznania się z dokumentem przez pracowników, którzy mają realizować zadania zgodnie z Planem Pracy. Jak wynika z danych zawartych w ankiecie, stanowiącej załącznik do protokołu, zakres nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez Panią Kierownik dotyczy pracy psychologicznej i pedagogicznej oraz procesu prowadzenia kwalifikacji dzieci do Placówki, jak również procesu kwalifikacji opiekunów. Kierownik Wioski sprawuje także kontrolę nad pracą opiekunów oraz na bieżąco sprawdza dokumentację z zajęć. W Wiosce Dziecięcej odbywają się ponadto cotygodniowe spotkania z opiekunami i kadrą, jak również comiesięczne spotkania z zespołem psychologiczno-pedagogicznym. Zatrudnienie: Kierownik Placówki Pani Magdalena Białostocka (3/4 etatu) posiada wykształcenie wyższe na kierunku psychologia (Uniwersytet Jagielloński w Krakowie). Pani Kierownik posiada również wymagany przepisami prawa staż pracy. Nie spełnia natomiast wymogu wynikającego z 37 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 roku w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. z 2007 r. Nr 201, poz. 1455). Ponadto w kontrolowanej jednostce zatrudnione są następujące osoby: - p. R.M. psycholog (11/16 etatu), ukończył studia wyższe magisterskie na Uniwersytecie Jagiellońskim, na kierunku psychologia, - p. K.P. pedagog (1 etat), ukończyła studia wyższe magisterskie na kierunku pedagogika w zakresie praca socjalna i opiekuńczo wychowawcza, 3

4 - p. I.L. pracownik socjalny (1 etat), absolwent studiów wyższych magisterskich na kierunku pedagogika w zakresie pedagogika resocjalizacyjna (rok ukończenia 2007, Uniwersytet Jagielloński), - p. S.R. matka opiekunka dziecięca (umowa zlecenie) ukończyła eksploatację odkrywkową na Akademii Górniczo Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, - p. J. M. matka opiekunka dziecięca (umowa zlecenie) ukończyła studia wyższe magisterskie na kierunku bibliotekoznawstwo i informacja naukowa (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), - p. D. K. - matka opiekunka dziecięca (umowa zlecenie) ukończyła studia wyższe magisterskie na kierunku wychowanie plastyczne (Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie), - p. J. J. - matka opiekunka dziecięca (umowa zlecenie) ukończyła szkołę podstawową, posiada ukończone szkolenie Rodzinna opieka zastępcza według programu Rodzina w zakresie prowadzenia rodzinnych form opieki zastępczej, - p. A. N. ukończyła Liceum Ogólnokształcące dla dorosłych, posiada szkolenie dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, - p. M. N. asystent opiekuna ukończył studia wyższe magisterskie na kierunku wychowanie fizyczne w zakresie turystyka i rekreacja oraz posiada ukończone szkolenie dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, - p. A. L. asystent opiekuna ukończyła Liceum Ogólnokształcące, w trakcie odbywania studiów, - p. A. G.-Ł. asystent opiekuna ukończyła zasadniczą szkołę zawodową w zawodzie ogrodnik. Jak wynika z powyższego zestawienia p. I.L zatrudniona na stanowisku pracownika socjalnego nie posiada kwalifikacji określonych w 38 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych. Także osoby zatrudnione na stanowiskach matek opiekunek dziecięcych nie posiadają wymaganych przepisami prawa kwalifikacji. Zaznaczyć należy, że Wioska Dziecięca de facto, jak to już podkreślono, funkcjonuje jako placówka rodzinna, a nie socjalizacyjna, tym samym - uznając specyfikę jednostki - panie sprawujące bezpośrednią opiekę nad dziećmi winny posiadać ukończone szkolenia w zakresie sprawowania rodzinnych form opieki zastępczej, opinię ośrodka adopcyjno opiekuńczego oraz co najmniej średnie wykształcenie (zgodnie z 37 ust. 2 ww. rozporządzenia). W okresie objętym czynnościami kontrolnymi Placówka korzystała z pomocy wolontariuszy, z którymi podpisano Umowy zlecenia pracy wolontarystycznej. Należy zaznaczyć, że zgodnie z 24 ust. 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych z wolontariuszem zawiera się porozumienie, a nie umowę zlecenie. W roku 2008 Placówka korzystała z pomocy trzech wolontariuszy. Sposób organizacji opieki nad wychowankami grafik dyżurów wychowawców. Ze względu na rodzinny charakter placówki opieka nad wychowankami sprawowana jest w osobnych domkach jednorodzinnych przez matki zastępcze, które mieszkają wraz z dziećmi. Matki są wspierane przez asystentów oraz specjalistów zatrudnionych w Wiosce. W 2009 roku po raz pierwszy zatrudniono w Wiosce małżeństwo do opieki nad dziećmi, dotychczas opiekę tę sprawowały samotne kobiety. Zespół do spraw Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka: 4

5 W Placówce działa Stały Zespół do spraw Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka. Ostatnie posiedzenie odbyło się 20 marca 2009 roku, natomiast w roku 2008 miały miejsce trzy posiedzenia. Na posiedzeniach Zespołu omawiana jest sytuacja zdrowotna, szkolna, sytuacja rodzinna wychowanków oraz dyspozycje osobiste dziecka i plany. Z analizy protokołu Zespołu wynika, iż Stały Zespół po dokonaniu okresowej oceny sytuacji dziecka formułuje jedynie plany odnośnie pracy z dzieckiem, mimo iż zgodnie z zapisami 10 ust. 7 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z dnia 19 października 2007 roku, cyt. (...) stały zespół formułuje na piśmie opinię dotyczącą zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce. Pani Kierownik podczas przeprowadzania czynności kontrolnych została poinformowana o konieczności formułowania opinii dotyczącej zasadności dalszego pobytu wychowanków w Placówce, po każdym z posiedzeń Stałego Zespołu. Ponadto, protokoły z posiedzeń, które odbyły się w roku 2008 zawierają częściowo bardzo lakoniczne wpisy, bądź nie zawierają ich w ogóle. Protokoły nie są również podpisywane przez wszystkie osoby biorące udział w posiedzeniach, a jedynie przez opiekuna dziecka i osobę protokołującą. O konieczności dokonania zmian w prowadzeniu dokumentacji z posiedzeń Stałego Zespołu Kierownik Wioski została poinformowana podczas kontroli. Jak wynika z analizy kontrolowanych protokołów, w skład Stałego Zespołu wchodzili: Kierownik Placówki, Prezes oraz Wiceprezes Zarządu Fundacji Bliżej Człowieka, pracownicy Wioski, opiekunowie dzieci, przedstawiciele Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Oświęcimiu, przedstawiciele Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, przedstawiciele Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego, opiekunowie wychowanków, przedstawiciele szkół, do których uczęszczają wychowankowie oraz rodzina wychowanków. Reasumując, Wioska Dziecięca nie w pełni realizuje zapis 10 ust. 4 pkt 4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych dotyczącego składu Stałego Zespołu, bowiem nie w każdym posiedzeniu Zespołu uczestniczył przedstawiciel właściwego ośrodka adopcyjno-opiekuńczego. Należy jednak dodać, iż Placówka korzysta z prawa zapisanego w 10 ust. 6 ww. rozporządzenia, tj. zaprasza na posiedzenia również przedstawicieli innych instytucji celem uzyskania wiedzy o sytuacji socjalnej, prawnej i rodzinnej dziecka. Szczegółowa analiza protokołów z posiedzeń Stałego Zespołu, które odbyły się w 2008 i 2009 roku wykazała także, iż nie był dotrzymywany termin dokonywania okresowej oceny sytuacji każdego dziecka, nie rzadziej niż co pół roku, określony w 10 ust. 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Ocena prowadzonej w placówce dokumentacji, w tym dokumentacji wymienionej w 26 ust. 1 pkt. 1-4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych Wioska Dziecięca im. J. Korczaka w Oświęcimiu-Rajsku prowadzi między innymi niżej podaną dokumentację: Księgę wychowanków opracowaną w formie tabelarycznej, zawierającą następujące dane: nr kolejny, imię i nazwisko, datę urodzenia, miejsce zamieszkania, nazwiska i imiona rodziców, opiekunów, adres zamieszkania rodziców, nazwę organu kierującego, datę i nr skierowania, warunki pobytu, zakres, formę świadczeń, datę przybycia oraz nowe miejsce pobytu; Dziennik zajęć prowadzony przez psychologa; Teczki osobowe wychowanków zawierające: dokumentację sądową, dokumentację dotyczącą korespondencji Placówki z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, opinie (psychologiczne, pedagogiczne), 5

6 Indywidualne Plany Pracy, dokumentację szkolną, dokumentację zdrowotną, inne dokumenty. Teczki akt osobowych dzieci prowadzone są dla każdego wychowanka osobno, co ułatwia szybki dostęp do określonego dokumentu dotyczącego danego wychowanka. Dokumentacja prowadzona jest w sposób uporządkowany. Jedynie w przypadku kilku teczek stwierdzono braki dat sporządzenia Indywidualnych Planów Pracy Pedagogicznej oraz podpisu osoby sporządzającej opinię psychologiczną dla jednego z wychowanków. Ponadto, jedna z opinii pedagogicznych została wydana w 2007 r., a więc wymaga aktualizacji. Indywidualne Plany Pracy (IPP) W trakcie czynności kontrolnych przeanalizowano IPP wychowanków Placówki. Każdy Indywidualny Plan Pracy zawiera podstawowe informacje dotyczące sytuacji wychowanka, właściwą część dokumentu stanowi Rozpoznanie potrzeb dziecka w poszczególnych obszarach pracy z dzieckiem i rodziną na dzień.... Opisywany fragment IPP opracowany został w formie tabelarycznej z określeniem obszaru, stanu lub potrzeb, oceny oraz uwag. Dokument uwzględnia następujące obszary: zdrowie i higiena (rozwój fizyczny, stan zdrowia, higiena osobista), dyspozycje osobiste (zainteresowania, nawyki i skłonności, samokontrola, dyscyplina, dbałość o porządek, przestrzeganie norm, kontakty z rówieśnikami, kontakty z dorosłymi), szkoła (frekwencja szkolna, zachowanie w szkole, nauka własna, nadrabianie braków, motywacja do nauki), rodzina (kontakty dziecka z rodziną, kontakty rodziny z dzieckiem, sytuacja materialna rodziny, funkcjonowanie rodziny). W dokumentach brak uwzględnienia działań krótko- i długoterminowych, o czym stanowi 12 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, brak również dat opracowania dokumentów, konkretnych dat dokonania wpisu, jak również podpisu osoby sporządzającej dokument, potwierdzające realizację zapisu 12 ust. 2 ww. rozporządzenia. Powyższe dokumenty nie zostały zmodyfikowane co pół roku, o czym stanowi rozporządzenie w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, zapis 12 ust. 6. Karty pobytu dziecka: W okresie objętym kontrolą, w Wiosce Dziecięcej im. J. Korczaka prowadzono karty pobytu wychowanków w dwóch formach. W roku szkolnym 2007/2008 była to forma opisowa, a następnie opracowano wzór w wersji tabelarycznej. Obydwa wzory dotyczyły tych samych sfer rozwoju dzieci, a więc: relacji dziecka z rodziną, funkcjonowania społecznego, nauki szkolnej, samodzielności, stanu emocjonalnego, higieny i zdrowia oraz szczególnych potrzeb dziecka i znaczących wydarzeń. Podczas przeprowadzania czynności kontrolnych ustalono, że karty pobytu wychowanków będą prowadzone w formie opisowej. Kontrolowane karty pobytu wypełniane były w sposób mało wyczerpujący, nie odzwierciedlający w pełni sytuacji dziecka, ponadto niektóre rubryki pozostawały puste, brak również było podpisów osoby uzupełniającej dokumentację. Karty udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu: Karty udziału w zajęciach specjalistycznych prowadzone są zarówno przez pedagoga, jak i psychologa zatrudnionego w Wiosce. 6

7 Pedagog prowadzi zajęcia grupowe i indywidualne dla wychowanków Placówki. Karty udziału w ww. zajęciach opracowano w formie tabelarycznej z uwzględnieniem: daty zajęć, rodzaju zajęć (indywidualne, grupowe), celu, aktywności/uwagi podczas zajęć oraz podpisu osoby prowadzącej. Karty prowadzone są w sposób prawidłowy, w kilku przypadkach stwierdzono brak opisu przebiegu zajęć oraz podpisu osoby uzupełniającej dokument. Należy podkreślić, że karty prowadzone przez psychologa są wypełniane wyczerpująco, rzetelnie i konkretnie, zawierają opis przebiegu spotkania i reakcję wychowanka. W trakcie czynności kontrolnych ustalono, że karty udziału w zajęciach specjalistycznych nie są prowadzone dla każdego wychowanka. Tym samym kontrolowana jednostka nie realizuje zapisu 26 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych. Z rozmowy z psychologiem zatrudnionym w Placówce wynika, iż nie jest on w stanie objąć systematycznymi zajęciami wszystkich dzieci z powodu ograniczonego czasu. W celu wsparcia psychologa i pedagoga karty udziału w zajęciach specjalistycznych mogą prowadzić także bezpośredni opiekunowie dzieci, gdyż poprzez zajęcia specjalistyczne rozumieć należy także te ogólnorozwojowe, które przyczyniają się do kompensacji braków wychowanków oraz ich rozwoju w różnych sferach (np. mogą to być zajęcia kulinarne, muzyczne, itp.). Arkusze badań i obserwacji psychologicznych oraz pedagogicznych: Arkusze opracowano w wersji tabelarycznej i zawierają informacje dotyczące: umiejętności, sprawności, aktywności w sferze dojrzałości emocjonalnej i społecznej, uczestnictwa w zajęciach grupowych oraz zajęciach indywidualnych, stosunku do nauki oraz kontaktu z osobami dorosłymi. Przy każdej ze sfer jest dokonywana comiesięczna ocena punktowa. Jak wynika z analizy arkuszy, w okresie objętym kontrolą dokumenty powyższe uzupełniane były w sposób nie do końca rzetelny. Wiele rubryk pozostaje bowiem nieuzupełnionych, kilka wpisów dokonano ołówkiem ze znakami zapytania. Ponadto brak podpisu osoby dokonującej wpisu do arkusza. Należy zaznaczyć, iż pedagog opracował dodatkową dokumentację dotyczącą pracy z wychowankami i opiekunami Wioski, tj.: Plan pracy pedagogicznej na rok szkolny 2008/2009, Plan pracy pedagoga, w którym uwzględniono podział na godziny i osoby, z którymi pedagog pracuje oraz Indywidualne Plany Pracy Pedagogicznej 2008/2009 opracowane dla osiemnastu wychowanków Wioski Dziecięcej. Ponadto, pedagog organizuje od lutego 2009 r. w każdą środę spotkania z opiekunami. W trakcie czynności kontrolnych ustalono, że arkusze badań i obserwacji psychologicznych oraz pedagogicznych nie są prowadzone dla każdego wychowanka. Tym samym kontrolowana jednostka nie realizuje zapisu 26 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych. Ocena standardu wychowania i opieki: Jak wynika z wyjaśnień pozyskanych podczas kontroli, wychowankowie wdrażani są w codzienne obowiązki głównie poprzez samodzielne dokonywanie zakupów żywności, odzieży oraz przedmiotów codziennego użytku, pranie i prasowanie swojej odzieży, sprzątanie pomieszczeń, z których korzystają. Wychowankowie załatwiają również sprawy urzędowe poza Wioską (meldunkowe, dotyczące zakupu biletów, czy praktyk). Wychowankowie mają organizowane różnego rodzaju zajęcia: - zajęcia plastyczne raz w tygodniu, - jogging 2-3 razy w tygodniu, - ping-pong 2-3 razy w tygodniu, 7

8 - break dance raz w tygodniu, - teatr okazjonalnie, - projekcję filmów, lodowisko podczas ferii. W Wiosce Dziecięcej prowadzona jest przez psychologa terapia indywidualna dla siedmiorga wychowanków. Jak wynika z rozmowy z psychologiem pozostaje on pod stałą opieką superwizyjną. W kontrolowanej Placówce działa samorząd wychowanków, o którym stanowi 13 ust. 1 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, nie opracowano jednak regulaminu, określającego jego działalność. Opiekunem samorządu jest kierownik administracyjny, wybrany przez wychowanków. Zgodnie z 27 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych dzieciom w Placówce zapewnia się kwotę pieniężną do własnego dysponowania, nie niższą niż 0,5% i nie wyższą niż 5% kwoty, o której mowa w art. 78 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej. Jednak, jak wynika z informacji przekazanych podczas kontroli przez opiekunów dzieci, kilkoro wychowanków nie otrzymuje tzw. kieszonkowego, co jest niezgodne ww. zapisami rozporządzenia. Wychowankowie w kontrolowanej Placówce otrzymują kieszonkowe w oparciu o Regulamin Wioski Dziecięcej im. J. Korczaka. Podczas czynności kontrolnych stwierdzono, że na stronie internetowej Wioski Dziecięcej w Rajsku oraz stronie internetowej organu prowadzącego zamieszczane są liczne zdjęcia wychowanków. Stanowi to naruszenie art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631, z późn. zm.) oraz może powodować stygmatyzację wychowanków. Podsumowując należy podkreślić, że dzięki staraniom matek zastępczych wychowankowie Wioski maja zapewnione odpowiednie warunki do rozwoju. Jak wykazała kontrola, dzięki akceptacji dawanej wychowankom, okazywanemu im uczuciu oraz serdecznej, codziennej trosce mają oni zapewnione warunki do zaspokojenia wszystkich potrzeb, w tym tych najistotniejszych, bo emocjonalnych. Wszelkie zasady obowiązujące w placówce są przekazywane tak samo jak w domu rodzinnym w trakcie wspólnego życia, pracy i zabawy. Współpraca z rodziną biologiczną Z informacji zawartych w ankiecie wynika, że za podtrzymywanie kontaktów z rodzinami wychowanków odpowiedzialny jest głównie pracownik socjalny, który dokonuje diagnozy sytuacji socjalno-bytowej rodziny, a także opiekunowie oraz w niektórych przypadkach psycholog. Kontrolowana placówka nie prowadzi zajęć edukacyjnych dla rodziców wychowanków. W 2009 roku udzielono 3 porad rodzinom wychowanków w zakresie urlopowania dzieci oraz pracy nad zmianą zachowań. Z informacji uzyskanych od pracownika socjalnego wynika, że z rodzicami 9 wychowanków utrzymywany jest stały, systematyczny kontakt. Z kilkorgiem rodziców brak jest w ogóle kontaktu. Pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy na początku pobytu dziecka w Wiosce, następnie systematycznie dokonywana jest jego aktualizacja. Ponadto pracownik socjalny odwiedza domy rodzinne wychowanków, podczas pobytu w nich dzieci. Pomaga także rodzicom w załatwianiu spraw urzędowych. Także matki zastępcze utrzymują kontakty z rodzinami wychowanków, starają się szukać dalszych członków rodziny, jeżeli z rodzicami 8

9 kontakt jest utrudniony bądź niemożliwy. Ponadto dbają o sprawy spadkowe wychowanków i zabezpieczenie im przyszłości, jeśli istnieje taka możliwość. Z rozmów przeprowadzonych z matkami zastępczymi wynika, że bardzo dobrze orientują się one w sytuacji życiowej, w tym rodzinnej swoich podopiecznych. Współpraca placówki ze środowiskiem lokalnym Placówka utrzymuje kontakt ze szkołami, przedszkolami, do których uczęszczają wychowankowie, sądami rodzinnymi, kuratorami sądowymi, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Oświęcimiu, Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną oraz pracownikami socjalnymi w miejscu zamieszkania wychowanka. Opieka medyczna Wychowankowie Wioski Dziecięcej mają zapewniony dostęp do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Placówka korzysta również ze specjalistycznych porad (m.in. neurologicznej, nefrologicznej, zdrowia psychicznego oraz laryngologicznej). Dwoje dzieci ma zaburzenia ADHD, jedno dziecko ma upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim. W okresie objętym kontrolą jeden z wychowanków został umieszczony w szpitalu psychiatrycznym na okres około miesiąca z powodu epizodu psychotycznego. Jak wynika z informacji otrzymanych podczas kontroli, chłopiec został umieszczony w szpitalu bez zgody opiekuna prawnego. Wyjaśnienia dotyczące przedmiotowej sprawy, przesłane do Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie w dniu 25 maja 2009 roku, stanowią załącznik do ankiety i niniejszego protokołu. Usługi edukacyjne Obowiązek szkolny realizuje dwadzieścioro czworo wychowanków, bowiem najmłodsze ma kilkanaście miesięcy. Dwoje dzieci uczęszcza do przedszkola środowiskowego, ośmioro do szkoły podstawowej środowiskowej, siedmioro do gimnazjum środowiskowego, pięcioro wychowanków do zasadniczej szkoły zawodowej, jeden do technikum i jeden do liceum. Wychowankowie w Placówce mają zapewnioną pomoc w nauce, w szczególności przy odrabianiu zadań domowych przez opiekunów, pedagoga oraz ciocie. Pięcioro wychowanków uczęszcza na zajęcia wyrównawcze organizowane przez szkołę i prowadzone przez pedagoga szkolnego. Wychowankowie uczęszczają również na kursy organizowane poza Wioską: kurs kasy fiskalnej i kurs wychowawców kolonijnych. Wizja lokalna placówki Wychowankowie Wioski Dziecięcej im. J. Korczaka zamieszkują wraz z opiekunami w czterech jednorodzinnych domkach (w każdym od 6 do 8 wychowanków), dodatkowo jeden domek przeznaczony jest dla rodzin wygasających. Każdy z domków, o powierzchni ok. 200 m2, posiada następujące pomieszczenia: 2 pokoje dwuosobowe, 3 pokoje jednoosobowe, pokój opiekunów wraz z łazienką i toaletą, łazienkę dla wychowanków wraz z toaletą, toaletę, pokój dzienny, kuchnię wraz z jadalnią, spiżarnię, 2 pomieszczenia gospodarcze, 9

10 szatnię, kotłownię. Pokoje wychowanków wyposażone są w niezbędny sprzęt: łóżko, biurko, regały, szafki i półki na rzeczy osobiste, zabawki, książki i inne przedmioty. W pomieszczeniach gospodarczych dzieci przechowują rowery i inny sprzęt sportowy. W jednym z pomieszczeń gospodarczych znajduje się pralnia, gdzie pierze się ubrania, suszy i prasuje. Zajęcia grupowe i indywidualne odbywają się w budynku administracyjnym Fundacji Bliżej Człowieka, znajdującym się w kompleksie Wioski Dziecięcej. Do dyspozycji wychowanków i pracowników Placówki pozostaje sala konferencyjna, gdzie organizowane są warsztaty grupowe, sala ze stołem pingpongowym, sala plastyczna oraz pokój psychologa i pedagoga. Ponadto, dzieci mają do dyspozycji teren zielony otaczający łącznie 8 domków jednorodzinnych oraz plac zabaw, boisko do piłki nożnej i koszykówki oraz chatę grillową. Tym samym Wioska zapewnia mieszkającym w niej dzieciom wysoki standard lokalowy. Domki urządzone są bardzo przytulnie, dzieci mają wpływ na ich wygląd i wystrój. Program naprawczy: Placówka opracowała program naprawczy, którego aktualizacja wpłynęła do Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego 24 lutego 2009 roku. Na dzień przeprowadzania czynności kontrolnych nie został spełniony jedynie standard dotyczący posiadania pełnych kwalifikacji przez Kierownika Wioski Dziecięcej im. J. Korczaka, bowiem Pani Magdalena Białostocka nie ukończyła specjalizacji z zakresu organizacji pomocy społecznej, o której stanowi 37 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z dnia 19 października 2007 roku. Zgodnie z aktualizacją programu naprawczego, ww. standard zostanie przez Placówkę osiągnięty do 31 grudnia 2010 r. Na tym protokół zakończono Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej kontroli. Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej, (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżenia. 10

11 Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden egzemplarz otrzymuje Kierownik jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli. Data otrzymania protokołu: Data i miejsce podpisania protokołu: Kraków Inspektor FUNDACJA BLIŻEJ CZŁOWIEKA OŚWIĘCIM RAJSKO ul. J. Korczaka 34 (-) mgr Magdalena Rajska tel. +48 /033/ fax. +48 /033/ NIP PREZES ZARZĄDU (-) Anna Jędrzejczyk st. operator urządzeń przygotowania danych (-) Maria Marszałek /podpis Kierownika jednostki /podpisy osób kontrolujących/ kontrolowanej/ 11