WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 WOJEWODA OPOLSKI Opole, 21 lipca 2015 r. PS.II AC WYSTĄPIENIE POKONTROLNE 1. Nazwa i adres jednostki kontrolowanej: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krapkowicach Krapkowice ul. Kilińskiego 1 tel.: 77/ Imię i nazwisko kierownika podmiotu kontrolowanego: Beata Krzeszowska - Stroka dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Krapkowicach, pełniąca funkcję Dyrektora Centrum od 1 lutego 2004 r. 3. Imię, nazwisko i stanowisko służbowe kontrolera: Agnieszka Cieślik - inspektor wojewódzki w Wydziale Polityki Społecznej i Zdrowia Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Opolu Anna Namysło - starszy inspektor wojewódzki w Wydziale Polityki Społecznej i Zdrowia Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Opolu. 4. Miejsce kontroli: Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krapkowicach 5. Termin kontroli: 10, 15 i 22 czerwca 2015 r. 6. Zakres kontroli: Ocena realizacji działań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej określonych w art. 76 ust 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej 7. Podstawa prawna: - ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332); 8. Ocena skontrolowanej działalności, ze wskazaniem ustaleń, na których została oparta: W wyniku kontroli pozytywnie ocenia się działalność Centrum w zakresie realizacji działań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej określonych w art. 76 ust 4 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Ustalenia kontroli Zarządzeniem nr Or z dnia 15 grudnia 2011 r. Starosta Krapkowicki wyznaczył Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krapkowicach organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej. W myśl art. 76 ust. 4 ustawy, do zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności: 1) prowadzenie: a) działalności diagnostyczno-konsultacyjnej, której celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji 1

2 rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka, b) naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka c) badań pedagogicznych i psychologicznych oraz analizy, o której mowa w art. 42 ust. 7 ustawy dotyczących kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka; 2) organizowanie szkoleń dla: kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczowychowawczej typu rodzinnego, oraz wydawanie świadectw ukończenia tych szkoleń, w tym opinii dotyczącej predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora i wychowawcy w placówce opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego; 3) zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka: a) szkoleń mających na celu podnoszenie kwalifikacji, biorąc pod uwagę ich potrzeby, b) pomocy i wsparcia, w szczególności w ramach grup wsparcia oraz rodzin pomocowych, c) poradnictwa, które ma na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego, d) pomocy prawnej, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego, e) badań psychologicznych, f) pomocy wolontariuszy, oraz opieki nad dzieckiem, w przypadku gdy rodzina zastępcza albo prowadzący rodzinny dom dziecka okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych albo zaplanowanego wypoczynku 4) zapewnienie: a) poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej, b) szkoleń i wsparcia psychologiczno-pedagogicznego osobom sprawujących rodzinną pieczę zastępczą oraz rodziców dzieci objętych tą pieczą, 5) współpraca ze środowiskiem lokalnym, w szczególności z ośrodkiem pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz z organizacjami społecznymi; 6) dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej; 7) przedstawianie staroście i radzie powiatu corocznego sprawozdania z efektów pracy; 8) zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających, 9) zapewnienie koordynatorom rodzinnej pieczy zastępczej szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji. W celu oceny działań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej określonych w art. 76 ust 4 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, podejmowanych przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krapkowicach zespół inspektorów zapoznał się dokumentacją 16 rodzin z listy 75 osób i rodzin sprawujących pieczę zastępczą, w tym: 2 rodzin spokrewnionych, 3 niezawodowych 5 zawodowych rodzin zastępczych losowo wybranych z listy oraz wszystkich 6 rodzinnych domów dziecka. Analizie poddano ponadto sprawozdania z efektów pracy koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, roczne 2

3 sprawozdania z efektów pracy organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, rejestr kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej i dokumentację psychologa. Ad. 1) prowadzenie: a) działalności diagnostyczno-konsultacyjnej, której celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka, b) prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, c) powadzenie badań pedagogicznych i psychologicznych oraz analizy, o której mowa w art. 42 ust. 7 ustawy dotyczących kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka. Centrum pozyskuje kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej m.in. dzięki propagowaniu rodzicielstwa zastępczego na stronie internetowej Centrum oraz udostępnianie ulotek informacyjnych w instytucjach publicznych takich jak: Starostwo Powiatowe w Krapkowicach, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Krapkowicach, ośrodki zdrowia, kościoły. Pracownicy Centrum informują kandydatów na rodziny zastępcze o warunkach jakie należy spełnić aby zostać rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka. Następnie kandydaci są diagnozowani przez psychologa pod kątem kompetencji wychowawczych, predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka. Pracownicy Centrum przeprowadzają wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania kandydatów w celu oceny warunków bytowych rodziny, następnie kandydaci są kierowani do ośrodka adopcyjnego na szkolenie. Dyrektor Centrum poinformował, iż aktualnie brak jest kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka. Ad. 2) organizowanie szkoleń dla: kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka, kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczowychowawczej typu rodzinnego, oraz wydawanie świadectw ukończenia tych szkoleń, w tym opinii dotyczącej predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora i wychowawcy w placówce opiekuńczo - wychowawczej typu rodzinnego; Centrum nie prowadzi szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz kandydatów na dyrektora placówki opiekuńczo wychowawczej typu rodzinnego, lecz kieruje kandydatów na szkolenie do Ośrodka Adopcyjnego w Opolu lub Katolickiego Ośrodka Adopcyjno Opiekuńczego w Opolu. W kontrolowanym okresie Centrum nie kierowało na szkolenie kandydatów na dyrektora placówki opiekuńczo wychowawczej typu rodzinnego, z uwagi na brak wniosków w powyższym zakresie. Ad. 3-4) zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka: a) szkoleń mających na celu podnoszenie kwalifikacji, biorąc pod uwagę ich potrzeby, b) pomocy i wsparcia, w szczególności w ramach grup wsparcia oraz rodzin pomocowych, c) poradnictwa, które ma na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego, 3

4 d) pomocy prawnej, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego, e) badań psychologicznych, f) pomocy wolontariuszy, oraz opieki nad dzieckiem, w przypadku gdy rodzina zastępcza albo prowadzący rodzinny dom dziecka okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych albo zaplanowanego wypoczynku, g) zapewnienie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej, h) szkoleń i wsparcia psychologiczno - pedagogicznego osobom sprawujących rodzinną pieczę zastępczą oraz rodziców dzieci objętych tą pieczą, W badanym okresie Centrum zapewniło rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinny dom dziecka możliwość wzięcia udziału w następujących szkoleniach: 1) Szkolenie warsztatowe z zakresu podnoszenia kompetencji opiekuńczo - wychowawczych. W szkoleniu wzięło udział 60 osób; 2) szkolenie warsztatowe Kontakt pomocny w rodzinie - w szkoleniu wzięło udział 39 osób, 3) warsztaty edukacyjne Potrzeby rozwojowe dzieci - w szkoleniu wzięło udział 40 osób. Ponadto, rodziny zastępcze korzystały z poradnictwa mającego na celu podniesienie kompetencji opiekuńczo wychowawczych oferowanego przez psychologa współpracującego z Centrum. Poradnictwa z zakresu psychologii i pedagogiki udziela również Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna w Krapkowicach. Porad prawnych udziela prawnik zatrudniony w Centrum. Wśród rodzin zastępczych funkcjonuje Grupa wsparcia rodzin zastępczych. Centrum koordynuje organizację spotkań grupy, które odbywają się raz w miesiącu. Ponadto rodziny zastępcze i osoby prowadzące rodzinne domy dziecka mają możliwość spotkania się i wymiany doświadczeń podczas corocznego Pikniku Integracyjnego dla Rodzin Zastępczych oraz spotkań opłatkowych organizowanych przez Centrum. Centrum zatrudnia 7 osób w charakterze rodzin pomocowych, które świadczą pomoc w 7 rodzinach zastępczych. 1 rodzina zastępcza objęta jest pomocą wolontariuszy, którzy świadczą pomoc w nauce wychowankom tej rodziny. Z treści wywiadów środowiskowych i adnotacji służbowych wynika, że w przypadkach zgłaszania przez rodziny problemów oferowano wsparcie lub kierowano rodzinę do instytucji mogącej udzielić pomocy. Ad. 5) współpraca ze środowiskiem lokalnym, w szczególności z ośrodkiem pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz z organizacjami społecznymi. Centrum współpracuje z ośrodkami pomocy społecznej, sądami, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi oraz policją. Dokumentacja rodzin zastępczych zawiera korespondencję z ww. instytucjami dot. dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych. Ad. 6) dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej. Analiza zbadanej dokumentacji wskazuje, że koordynatorzy pieczy zastępczej oraz specjalista pracy socjalnej odwiedzają rodziny zastępcze celem przeprowadzenia wywiadu środowiskowego, dokonania oceny sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej lub dokonania oceny rodziny zastępczej. W większości są to wizyty niezapowiedziane i mają miejsce w różnych godzinach, w tym popołudniowych. 4

5 Ze skontrolowanej dokumentacji wynika jednak, że w przypadku 10 dzieci Centrum nie sporządziło okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej w terminach określonych w ustawie, tj. w przypadku dzieci w wieku poniżej 3 lat, co 3 miesiące, a w przypadku dzieci powyżej 3 lat - co 6 miesięcy, ale: 1) w przypadku 6 dzieci 1 raz w roku, 2) w przypadku 2 dzieci z 2 miesięcznym opóźnieniem, 3) w przypadku 2 dzieci 1 miesięcznym opóźnieniem. W pozostałych przypadkach okresowe oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej były dokonywane w terminie. Dyrektor Centrum poinformował, że przekroczenia terminów sporządzania okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej były spowodowane tym, iż realizacja tego zadania należała do 1 pracownika. Natomiast aktualnie pracę z rodzinami zastępczymi prowadzi 3 pracowników co przyczyni się do poprawy terminowości sporządzania ocen ( zał. 1). W arkuszach oceny sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka zawarto opinię dot. zasadności dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej. Ad. 7) przedstawianie staroście i radzie powiatu corocznego sprawozdania z efektów pracy Dyrektor Centrum przedstawił kontrolującym sprawozdania z efektów pracy organizatora rodzinnej pieczy zastępczej za 2013 i 2014 r. przedłożone w latach 2013 i 2014 Staroście Krapkowickiemu. Kontrolujący zapoznali się z wyciągiem z protokołu z VII Sesji Rady Powiatu Krapkowickiego z 28 maja 2015 r. na którym przyjęto sprawozdanie z efektów pracy organizatora rodzinnej pieczy zastępczej za 2014 r. Ad. 8) zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających. Analiza zbadanej dokumentacji wykazała, że wszystkie dzieci z uregulowaną sytuacją prawną zostały zgłoszone do adopcji. Dyrektor Centrum przedstawił wykaz z którego wynika, że w 2014 r. do adopcji zgłoszono 5 dzieci, a w 2015 r. 1 dziecko. Ad.9) zapewnienie koordynatorom rodzinnej pieczy zastępczej szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji. Centrum zatrudnia dwóch koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, spośród których 1 w badanym okresie ukończył szkolenia pn.: Organizacja i koordynacja pieczy zastępczej oraz Blaski i cienie ustawy o pieczy zastępczej, natomiast 2 koordynator ukończył szkolenie pn. Prawa osób niepełnosprawnych, wykluczonych i starszych. Obaj koordynatorzy w br. uczestniczyli w seminarium pn. Monitorowanie Losów Dziecka. Ze skontrolowanej dokumentacji wynika, że wszystkie rodziny zastępcze oraz prowadzący rodzinne domy dziecka, posiadają zaświadczenia kwalifikacyjne uprawniające do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka. W dokumentacji rodzin wybranych do kontroli w badanym okresie nie stwierdzono nieprawidłowości wymagających zgłoszenia ich do sądu. 9. Zakres, przyczyny i skutki stwierdzonych nieprawidłowości:. W związku ze stwierdzonymi uchybieniami z zakresie terminów sporządzania okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej, stosownie do zapisu art. 46 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092). 5

6 zalecam dokonywanie okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej w terminach określonych w art. 131 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Na podstawie art. 49 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092), proszę o poinformowanie Wojewody Opolskiego o sposobie realizacji zaleceń pokontrolnych, a także o podjętych działaniach na rzecz ich realizacji albo o przyczynach niepodjęcia takich działań, w terminie 14 dni od dnia otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Informacje w powyższym zakresie należy przekazać do Wydziału Polityki Społecznej i Zdrowia Opolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Opolu, ul. Piastowska 14, Opole. 10. Nie zgłoszono zastrzeżeń do ustaleń kontroli. Z up. Wojewody Opolskiego Joanna Chmura Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej i Zdrowia.. (pieczątka imienna kierownika komórki ds. kontroli/ osoby upoważnionej, data i miejsce podpisania) 6