mgr Agnieszka Gondek

Transkrypt

1 mgr Agnieszka Gondek

2 Dzięki swym właściwościom syntetyzującym, korelacyjnym i koncentracyjnym łagodzi filozofia tzw. szufladkowość, która cechuje najlepiej nawet obmyślane programy szkolne. Te doniosłe z punktu widzenia dydaktycznego własności pochodzą stąd, że wszelka wiedza naukowa miała swoje źródło w filozofii i w filozofii nauk znajduje swe ujście. Salomon Igel

3 Korelację można określić jako zespół zaplanowanych działań, zmierzających do wskazania wspólnych celów, zadań, treści i osiągnięć w ramach różnych przedmiotów nauczania oraz różnych środowisk wychowawczych.

4 Wspólne uszeregowanie materiału nauczania Wiązanie treści z różnych przedmiotów Tworzenie układów integrujących Wzajemne uzupełnianie się przedmiotów, czasami wręcz potwierdzanie Tworzenie mechanizmu stałej współpracy ze sobą nauczycieli różnych przedmiotów nauczania Dostarczanie bogactwa wiadomości uczniom Przedstawianie wzajemnych powiązań między treściami poszczególnych przedmiotów szkolnych Kształtowanie wieloaspektowego myślenia przyczynowo-skutkowego

5 Istotnym elementem decydującym charakterze epoki literackiej może być filozofia, określająca rodzaj formacji umysłowej i klimat intelektualny dla tworzonych utworów. o

6 Przedstawienie filozofii greckiej, nawiązanie do: Sokratesa( ) - sokratejskie utożsamienie cnoty i wiedzy Platona( ) - platońska teoria czterech cnót Arystotelesa( ) - arystotelesowska etyka złotego środka Epikura( ) epikurejska rozumna przyjemność Stoików pozwala omówić na lekcjach języka polskiego między innymi kwestie etyczne mające u swej podstawy tezę o racjonalności człowieka

7 Próba łączenia wiary i rozumu widoczna już w starożytności u św. Augustyna, Wyznania, Soliloquia pierwszeństwo wiary przed rozumem św. Anzelm, Monologion i Proslogion racjonalizacja wiary, zrozumienie wiary św. Tomasz z Akwinu, Summa Teologicznaoddzielenie wiedzy od wiary

8 Na uwagę zasługuje refleksja antropocentryczna, humanistyczna oraz nowo odkryta filozofia starożytna Wątki stoickie, determinizm, fatalizm, obojętność, konieczność - obecne u Jana Kochanowskiego, Treny Epikureizm - poglądy Epikura z Samos ( ) kult życia, pragnienie szczęścia obecny w poezji Jana Kochanowskiego, Pieśni

9 Nawiązanie do filozofii Błażeja Pascala ( ) odzwierciedleniem literatury oraz poezji barokowej Myśli Pascala ujęciem głównych problemów i stanowisk antropologii filozoficznej Zestawienie aforyzmów Pascala z metafizycznymi sonetami Mikołaja SępaSzarzyńskiego, poezją Sebastiana Grabowieckiego lub księgami Biblii

10 Wpływ racjonalizmu i empiryzmu na kulturę i naukę Nawiązanie do oświeceniowej filozofii racjonalistycznej Kartezjusza, Rozprawa o metodzie i B. Spinozy, Traktat o poprawie rozumu Nawiązanie do empirystów brytyjskich o doświadczeniu: J. Locke a, Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, G.Berkeley a Traktat o zasadach poznania czy D. Hume a, Badania dotyczące rozumu ludzkiego Polska filozofia oświecenia - H. Kołłątaj, S. Staszic, J. Śniadecki Bajki i powieści edukacyjne I. Krasickiego, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki, częściowo zbliżone do powiastek filozoficznych Woltera lansujące idee empiryzmu Nawiązanie do filozofii I. Kanta u G. Herlinga-Grudzińskiego, Pożar w Kaplicy Sykstyńskiej A.D. 1998

11 Filozoficzne podstawy romantycznego widzenia świata: historyzm, nieufność wobec rozumu, dynamizm przyrody, pozaracjonalne elementy osobowości Filozofia państwa i dziejów G. W. F. Hegla inspiracją dla mesjanistów polskich m.in. J. Marii Hoene - Wrońskiego, A. Towiańskiego, A. Mickiewicza, J. Słowackiego III część Dziadów i Księgi pielgrzymstwa polskiego A. Mickiewicza wizją posłannictwa Polski w dziejach narodu, zadania dla polskiej emigracji

12 Filozofia państwa i dziejów G. W. F. Hegla ( ) państwo najwyższym szczeblem rozwoju społeczeństwa, naród ideą boską na ziemi Pozytywizm A. Comte a, ( ) - ludzkość, porządek i postęp Ewolucjonizm H. Spencera ( ) - prawa życia, walka o byt Empiryzm J. S. Milla ( ) - walka o wolność, nie ma rzeczy nietykalnych

13 A. Schopenhauer ( ) - schopenhaueryzm dominujące uczucie smutku, rozpaczy, motyw nirwany widoczny u L. Staffa, Deszcz jesienny, K. Przerwy-Tetmajera, Hymn do Nirwany, J. Kasprowicza, Krzak dzikiej róży, Dies irae F. Nietzsche ( )- nietzscheanizm, przekonanie o silnej dominującej jednostce, widoczny w utworach L. Staffa, Kowal H. Bergson ( )- filozofia optymistyczna, afirmacja życia, intuicji i wolności, występująca u B. Leśmiana, Przemiany, Zmiany wiosenne Św. Franciszek z Asyżu ( )- radosna filozofia, afirmacja świata, miłość do ludzi, pochwała prostoty i ubóstwa, widoczna u L. Staffa, Kwiatki św. Franciszka, Przedśpiew, O miłości wroga, J. Kasprowicza, Księga ubogich

14 J. Jaspers ( ) - filozofia egzystencjalna, zagadnienie człowieka wobec sytuacji granicznych w twórczości F. Dostojewskiego, J. Iwaszkiewicza, J. Stryjkowskiego, G. Herlinga-Grudzińskiego, W. Gombrowicza, T. Konwickiego J. P. Sartre ( ), Egzystencjalizm jest humanizmem temat istoty wolności Poezja Z. Herberta ( ) lekcją dociekań filozoficznych, zadawania pytań, poszukiwania prawdy, zgłębiania tajemnic filozofii, Pan Cogito o cnocie, Podróż, Uprawa filozofii, Do Marka Aurelego Twórczość W. Szymborskiej ( ) filozoficzne dywagacje nad celowością i sensem życia człowieka, inspiracja myślą filozoficzną m.in. M. Montaigne a, Notatka, Heraklita z Efezu, Nic dwa razy się nie zdarza, B. Pascala, Życie na poczekaniu

15

16 Ponieważ filozofia jest wiedzą fundamentalną i uniwersalną, nie ma takiego wycinka ludzkiego poznania i działania, który nie mógłby stać się tematem rozważań filozoficznych. Ryszard Czyżewski

17 Arystoteles ( )- jako pierwszy podjął próbę opracowania jednolitej teorii fizycznej Ptolemeusz ( )- dokonał obserwacji wędrujących gwiazd i opracował kompletny system geocentryczny Galileusz ( )- wielki wkład w rozwój mechaniki I. Newton( ) synteza zasad dynamiki i prawa powszechnego ciążenia wyjaśniająca wszystkie rodzaje ruchu A. Einstein( )- interpretacja czasu i przestrzeni, ogólna teoria względności W. Heisenberg( )- zasada nieoznaczoności Diofant Aleksandryjski(ok.200/ /298)- opracowanie algebry Euklides( )- opracował podstawy geometrii Pitagoras z Samos (ok )-autor twierdzenia (c2 = a2 + b2) Archimedes( )- rozwój matematyki, pierwszy obliczył wartość liczby Π Kartezjusz( )- twórca geometrii analitycznej i układu współrzędnych B. Pascal( )- sformułował zasadę indukcji matematycznej i badał zjawiska dotyczące ciśnienia atmosferycznego i hydrostatyki

18 Teorie państwa i władzy- Sofiści Analiza ustroju państwa, sprawiedliwości - Platon Badania rodziny, stanu średniego, państwa - Arystoteles Zagadnienie prawdy Sokrates, Platon, Arystoteles, Augustyn, Św. Tomasza z Akwinu, Kartezjusz Zagadnienie dobra i jego natury, hierarchii dóbr Sokrates, Platon, Arystoteles, Św. Augustyn Zagadnienie duszy, poszukiwanie sensu życia, walka dobra ze złem filozofia Św. Augustyna Różne koncepcje Boga, istnienia i jego natury - Św. Augustyn, Św. Tomasz z Akwinu, Duns Szkot, Jan Eckhart Zagadnienie szczęścia Arystoteles, Marek Aureliusz, Sokrates, Św. Augustyn Zagadnienie etyki, moralności i mądrości Seneka, Sokrates

19 Próba przedstawienia świata i życia całościowo Integracja między przedmiotowa Zaniechanie izolacji poszczególnych przedmiotów nauczania Wieloaspektowe omawianie zagadnień Odejście od encyklopedyzmu w nauczaniu Wdrażanie uczniów do krytycznego, ścisłego i rzeczowego myślenia, a nie tylko odtwarzania wiedzy Nauczanie zintegrowane-antidotum na chaotyczność, fragmentaryczność i niespójność w systemie edukacyjnym

20

21 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ