Rok akademicki: 2015/2016 Kod: HKL s Punkty ECTS: 5. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: -

Transkrypt

1 Nazwa modułu: Podstawy filozofii Rok akademicki: 2015/2016 Kod: HKL s Punkty ECTS: 5 Wydział: Humanistyczny Kierunek: Kulturoznawstwo Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: 1 Strona www: Osoba odpowiedzialna: prof. zw. dr hab. Fiut Ignacy (isfiut@agh.edu.pl) Osoby prowadzące: prof. zw. dr hab. Fiut Ignacy (isfiut@agh.edu.pl) dr Branicki Wacław (branicki@agh.edu.pl) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W001 Ma podstawową wiedzę z historii filozofii. KL2A_W01, KL2A_W03, KL1A_W09, KL1A_W11, KL1A_W18 Umiejętności M_U002 Poprawnie stosuje terminologię z filozofii i nauk o kulturze. KL2A_W01, KL2A_W03, KL1A_W09, KL1A_W11, KL1A_W18 M_U003 Posiada umiejętność analizy filozoficznej rozmaitych zjawisk kulturowych. KL1A_K02, KL1A_K03, KL1A_K04, KL1A_K05, KL1A_K06 Kompetencje społeczne M_K004 Potrafi przedstawić argumentację filozoficzną najważniejszych sporów kulturowych, które miały miejsce w historii. KL1A_K01, KL1A_K02, KL1A_K04, KL1A_K05, KL1A_K06 zajęciach 1 / 5

2 Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład audytoryjne laboratoryjne projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne terenowe warsztatowe Inne E-learning Wiedza M_W001 Umiejętności M_U002 M_U003 Ma podstawową wiedzę z historii filozofii. Poprawnie stosuje terminologię z filozofii i nauk o kulturze. Posiada umiejętność analizy filozoficznej rozmaitych zjawisk kulturowych Kompetencje społeczne M_K004 Potrafi przedstawić argumentację filozoficzną najważniejszych sporów kulturowych, które miały miejsce w historii Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) Wykład Prezentacja podstawowych koncepcji filozoficznych w ujęciu historycznym. 1. Historyczny i kulturowy kontekst powstawania filozofii (2. godz.). 2. Poszukiwanie arché rzeczywistości w koncepcjach przedsokratejskich (2. godz.). 3. Sokrates jako wcielenie nowego paradygmatu kulturowego (2.godz.). 4. Rzeczywistość jako odzwierciedlenie świata idealnego według Platona (2. godz.). 5. Kultura i społeczeństwo w świetle empiryzmu Arystotelesa (2. godz.)., 6. Droga rozwoju intelektualnego św. Augustyna i egzystencjalizm św. Tomasza z Akwinu (2. godz.). 7. Empiryzm, idealizm i śmierć podmiotu w ujęciu anglosaskim : F. Bacon, J. Locke, G. Berkeley, D. Hume (2. godz.). 8. Rozum proceduralny Kartezjusza i Egzystencjalizm Pascala (2. godz.). 9. Paradygmat kultury Oświecenia w ujęciu Immanuela Kanta (2. godz.). 10. Istnieje tylko to, co jest rozumne. Sens kultury w świecie Heglowskim (2. godz.). 11. Świat jako wola i przedstawienie A. Schopenhauer oraz filozofia życia H. Bergsona (2. godz.). 12. Kultura wyzwolona od ograniczenia przez dobro, prawdę i piękno w ujęciu F. Nietzschego (2. godz.). 13. Droga intelektualna L. Wittgensteina: od pozytywizmu logicznego do koncepcji gier językowych (2 godz.). 14. Obrona kultury przed irracjonalizmem w wydaniu E. Husserla. Tragedia i nadzieja egzystencjalizmu: S. Kierkegaard, J. P. Sartre (2 godz.). 2 / 5

3 audytoryjne Analiza podstawowych koncepcji filozoficznych w ujęciu historycznym. Celem tych zajęć jest poznanie koncepcji głównych filozofów poprzez analizę wybranych fragmentów ich dzieł. Filozofia rodziła się wraz z upowszechnieniem medium pisma. Jest to ilustracja wpływu mediów na treść przekazu. Przejście od kultury, w której centrum znajdował się epos homerycki do takiej, w której zaczyna dominować myśl filozoficzna jest jednocześnie znaczącą zmianą społeczną. Filozofia od swoich początków poszukiwała prawdy wiecznej i niezmiennej, ale jednocześnie to poszukiwanie jest wpisanie określony kontekst społeczny. Wpływy są obustronne. To znaczy myśl filozoficzna wpływa na społeczeństwo, ale także sytuacja społeczna określa do pewnego stopnia kształt rodzących się wówczas koncepcji filozoficznych. Umiejętność opisu tego wpływu, który ma miejsce również współcześnie będzie kolejnym celem kursu. W filozofii znajdujemy bardzo wiele narzędzi przydatnych do prowadzenia pogłębionej analizy zjawisk społecznych. Zdolność ich wyboru i zastosowania jest podstawową kompetencją, którą powinien posiadać student, który zaliczy kurs. Program ćwiczeń: 1. Geneza pojęcie i metoda filozofii: 2 godziny. 2. Materializm i idealizm przedsokratejski: 2 godziny. 3. Metoda Sokratejska i kategoria idei u Platona: 2 godziny. 4. Świat według Platona i substancjalizm Arystotelesa: 2 godziny. 5. Koncepcje teistyczne: Plotyn, św. Augustyn, św. Tomasz z Akwinu: 2 godziny. 6. Empiryzm nowożytny: F. Bacon, J. Locke, G. Berkeley, D. Hume: 2 godziny. 7. Racjonalizm nowożytny: Kartezjusz, Pascal, Leibniz, Spinoza: 2 godziny. 8. Idealizm transcendentalny: I. Kant, G. W. F. Hegel: 2 godziny. 9. Filozofia woli: A. Schopenhauer, F. Nietzsche, H. Bergson: 2 godziny. 10. Materializm historyczny i dialektyczny: K. Marks, F. Engels: 2 godziny. 11. Pozytywizm: A. Comte, L. Wittgenstein, M. Schlick, K. Popper: 2 godziny. 12. Pragmatyzm i fenomenologia: W. James, E. Husserl: 2 godziny. 13. Egzystencjalizm i personalizm: J. P. Sartre, E. Mounier: 2 godziny. 14. Szkoła frankfurcka i psychoanaliza: H. Marcuse, E. Fromm, Z. Freud, C. G. Jung. Postmodernizm i ekofilozofia: W. Welsch, I. S. Fiut 2 godziny. Sposób obliczania oceny końcowej Ocena końcowa jest średnią obliczoną na podstawie oceny z ćwiczeń i egzaminu końcowego. Egzamin końcowy 70% zaliczeniowe (test) 20% zajęciach 10% Wymagania wstępne i dodatkowe Wymagania: 1. Podstawą zaliczenia jest obecność oraz znajomość tekstów analizowanych na zajęciach. 2. Nieobecność powyżej jednej należy uzupełnić poprzez przedstawienie konkluzji analizy tekstu w ramach konsultacji. 3. Jeżeli nieobecności będzie więcej należy przeanalizować dodatkowy tekst wskazany przez prowadzącego. 4. Każdy student uczestniczący w zajęciach będzie kilka razy w semestrze proszony o przypomnienie materiału analizowanego na wcześniejszych zajęciach. 5. Zasadniczy wpływ na ocenę końcową będzie miał wynik kolokwium pisemnego, które odbędzie się pod koniec semestru. 6. Na ocenę końcową będzie miała również wpływ aktywność podczas zajęć. 3 / 5

4 Zalecana literatura i pomoce naukowe 1. Frederic Copleston, Historia filozofii, tomy I VII. 2. Giovanni Reale, Historia filozofii starożytnej, tomy I IV. 3. J. Galarowicz, W. Jaworski, A, Małecka (red.), Zagadnienia i kierunki filozofii. Wybór tekstów. Ontologia, epistemologia i etyka (Kraków 2000). 4. L. Gawor, Z. Stachowski (red.) Filozofia współczesna (Bydgoszcz Warszawa Lublin 2006). 5. Z. Kuderowicz, Filozofia nowożytnej Europy (Warszawa 2009). 6. W. Tatarkiewicz, Historia filozofii, t. 1., 2., 3. (Warszawa 2000). 7. Jan Skoczyński, Jan Woleński, Historia filozofii polskiej, WAM, Kraków Werner Jaeger, Paideia, Aletheia, Warszawa Eric Havelock, Przedmowa do Platona, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa Henryk Benisz, Ecce Nietzsche. Interpretacje filozoficzne, Uniwersytet Opolski, Opole Izydora Dąmbska, Zarys historii filozofii greckiej, Daimonion, Lublin Tadeusz Gadacz, Historia filozofii XX wieku, Znak, Kraków 2009, t I i II. 13. Étienne Gilson, Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich, PAX, Warszawa Władysław Stróżewski, Dialektyka twórczości, Znak, Kraków : Literatura obowiązkowa: 1. Legowicz Jan (red.), Filozofia starożytna Grecji i Rzymu, PWN, Warszawa 1968, s Galarowicz Jan, Wit Jaworski, Anna Małecka, (red.), Zagadnienia i kierunki filozofii Uczelniane Wydawnictwa Naukowo Dydaktyczne AGH, Kraków Platon, Państwo, księga X. 4. Kartezjusz, Medytacje o pierwszej filozofii, medytacja I i II. 5. Kant I., Krytyka czystego rozumu, część I: Estetyka transcendentalna. Literatura zalecana: 1. Tatarkiewicz Władysław, Historia filozofii, t Dąmbska Izydora, Zarys historii filozofii greckiej, Daimonion, Lublin Gray John, Czarna msza. Apokaliptyczna religia i śmierć utopii, Znak, Kraków Taylor Ch., Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, PWN, Warszawa Renaut A., Era jednostki. Przyczynek do historii podmiotowości, Ossolineum, Wrocław McIntyre Alasdair, Dziedzictwo cnoty, PWN, Warszawa Hannah Arendt, Korzenie totalitaryzmu, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu prof. dh hab. Ignacy S. Fiut 1. Immanuel Kant a nauki biologiczne, Kwartalnik filozoficzny 2006, t. XXIV, s Filozoficzne konsekwencje memetyki. Ku znaturalizowanej koncepcji umysłu, Nowa Krytyka. czasopismo filozoficzne 2006, nr 19, s Modele myślenia ekofilozoficznego a kwestia rozwoju zrównoważonego, Ruch Filozoficzny 2013, t.lxx, s Od etyki pozytywnej do etyki ekofilozoficznej. Poglądy Tadeusza Garbowskiego, Wschodni Rocznik Humanistyczny 2015, s Spis wszystkich publikacji dostępny pod adresem: dr Wacław Branicki Autentyczność egzystencjalna w ujęciu Viktora E. Frankla, W: Duchowość: człowiek i wartości, pod red. Ignacego Stanisława Fiuta. Kraków : [s. n.], (Prace Katedry Kulturoznawstwa i Filozofii Wydziału Humanistycznego Akademii Górniczo-Hutniczej ; t. 14). ISBN: , s Autentyczność osobowa w perspektywie teorii dezintegracji pozytywnej w: Studia Humanistyczne AGH; ISSN , 2012 t. 11/3, s Nowe media a doświadczenie czasu, W: Problemy konwergencji mediów, t. 2, red. nauk. Michał Kaczmarczyk, Dariusz Rott ; przy współudziale Magdaleny Boczkowskiej. Sosnowiec ; Praga : Oficyna Wydawnicza Humanitas ; Verbum, cop. 2013, s Ocalenie egzystencjalne przez doświadczenie sensu, W: Poza kulturą nie ma zbawienia / pod red. Jacka Dębickiego, Zbigniewa Paska, Katarzyny Skowronek. Kraków : Wydawnictwo LIBRON Filip Lohner, ISBN: S Ontologiczna koncepcja prawdy w świecie mediów, W: Człowiek w przestrzeniach komunikacyjnych = Man in communications spaces, pod red. Ignacego Stanisława Fiuta. Kraków : Wydawnictwa AGH, (Prace Katedry Kulturoznawstwa i Filozofii Wydziału Humanistycznego Akademii Górniczo- Hutniczej ; t. 12) ; Idee i Myśliciele. ISBN: S Racjonalność w społeczeństwie symulacji, w: Komunikowanie poznanie kultura, pod red. Ignacego Stanisława Fiuta. Kraków : Wydawnictwa AGH, (Prace Katedry Kulturoznawstwa i Filozofii Wydziału Humanistycznego Akademii Górniczo-Hutniczej ; t. 13) ; Idee i Myśliciele. ISBN: / 5

5 S Wartość życia i prawdy w świecie cyfrowym,w: Wartości podstawowe w kontekstach współczesnych / pod red. Macieja Ulińskiego. Kraków : Wydawnictwo Aureus, ISBN: S wszystkie publikacje autora dostępne pod adresem: Informacje dodatkowe Brak Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Udział w wykładach Udział w ćwiczeniach audytoryjnych Przygotowanie do zajęć Samodzielne studiowanie tematyki zajęć Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem Egzamin lub kolokwium zaliczeniowe Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 28 godz 28 godz 42 godz 20 godz 4 godz 4 godz 126 godz 5 ECTS 5 / 5