Małe Tango / Rumba. K a s a F i s k a l n a. I n s t r u k c j a o b s ł u g i. NOVITUS S.A Nowy Scz ul. Nawojowska 118

Transkrypt

1 NOTATKI I n s t r u k c j a o b s ł u g i K a s a F i s k a l n a Małe Tango / Rumba NOVITUS S.A Nowy Scz ul. Nawojowska 118 Infolinia: , info@novitus.pl Instr_Obslugi_mTango_Rumba_v29_ doc Wydanie V NOVITUS

2 Co powiniene zna i wiedzie przed przystpieniem do pracy z kas fiskaln MAŁE TANGO / RUMBA: parametry techniczne kasy (patrz punkt 2.1) warunki gwarancji obsług funkcji fiskalnych dostpnych dla uytkownika Kada nieprawidłowo w pracy kasy powinna by natychmiast sygnalizowana do autoryzowanego serwisu. Odłczenie kasy od sieci nastpuje po odłczeniu wtyczki zasilacza od gniazda sieciowego, które powinno by usytuowane w pobliu kasy i by łatwo dostpne. Do zasilania urzdzenia naley stosowa wyłcznie zasilacz sieciowy dostarczany w zestawie przez producenta W kasach Małe Tango / Rumba zastosowano akumulatory kwasowo ołowiowe. Akumulatory tego typu po całkowitym rozładowaniu powinny by jak najszybciej ponownie naładowane. Pozostawienie rozładowanego akumulatora na dłuszy czas spowoduje utrat jego pojemnoci, a tym samym drastycznie skróci jego ywotno! Jeeli akumulator jest głboko rozładowany, po podłczeniu zasilacza do kasy przez ok. 15 minut kasa moe by w stanie ładowania akumulatora, a przez to uruchomienie kasy moe okaza si niemoliwe! W kasach dostarczanych przez producenta akumulatory s odłczone, naley podnie pokryw mechanizmu drukujcego i podłczy przewód do zacisku akumulatora. Jeli kasa nie bdzie uywana przez dłuszy czas, zaleca si odłczenie przewodu z zacisku akumulatora. W kasach Małe Tango / Rumba zastosowano drukark termiczn. Zaopatrujc si w papier naley zada od dostawcy papieru certyfikatu, potwierdzajcego, e moe on by stosowany w urzdzeniach fiskalnych, a wydrukowane na nim dokumenty mog by przechowywane przez czas okrelony Ordynacj Podatkow. Naley równie pamita o warunkach, w jakich producent papieru zaleca jego przechowywanie. W przypadku nieprzestrzegania tych wymaga moe doj do utraty danych (kopii paragonów i raportów) do przechowywania których uytkownik kasy jest zobowizany. Długo przewodów połczeniowych interfejsu szeregowego nie powinna przekracza trzech metrów. Przed wymian papieru naley obowizkowo dotkn dłomi uziemionej czci metalowej. Urzdzenie to spełnia wymagania w zakresie dopuszczalnych poziomów emisji zaburze elektromagnetycznych dla klasy A. W rodowisku mieszkalnym moe to powodowa powstawanie zakłóce radioelektrycznych. W takich przypadkach, jego uytkownik zobowizany jest do zastosowania odpowiednich rodków zaradczych. Zabrania si uywania telefonów komórkowych w bezporednim ssiedztwie kasy!!! Zuyte urzdzenie lub jego czci (baterie) naley przekaza do recyklingu lub pozby si ich zgodnie z obowizujcymi przepisami! Nie wyrzuca do miejskich lub domowych pojemników na mieci!!! O ewentualne informacje dotyczce utylizacji zwróci si do sprzedawcy lub serwisu. 2 Spis treci: 1. INFORMACJE OGÓLNE Przeznaczenie kasy fiskalnej MAŁE TANGO / RUMBA Cechy podstawowe kasy Ewidencja sprzeday za pomoc kasy OPIS TECHNICZNY KASY Parametry techniczne Funkcje fiskalne Wygld kasy Pokrywa drukarki Złcza komunikacyjne i zasilajce Mechanizm drukujcy Klawiatura Wywietlacze Tryby pracy kasy URUCHAMIANIE KASY Logowanie i wylogowanie kasjera Podłczanie i konfiguracja czytnika kodów kreskowych Kody waone Podłczanie wagi Podłczanie komputera Podłczenie Terminala płatniczego EFT Wymiana papieru Mechanizm starzenia kodów PLU PROGRAMOWANIE KASY Programowanie: (1) Tekst Reklamowy Programowanie: (2) Działy Towarowe Programowanie: (3) Artykuły PLU oraz opakowania Programowanie: (4) Kasjerzy Programowanie: (5) Klawisze kodów bezporednich Programowanie: (6) Urzdzenie współpracujce Programowanie: (7) Opcje Globalne Programowanie: (8) Hasło operatora: Programowanie: (9) Klawisze Rabatu i Narzutu Programowanie: (10) Tablica HALO Programowanie: (11) Usuwanie kodów nieuywanych Programowanie: (12) Numer kasy Programowanie: (13) Programowanie: (14) Data i Czas Programowanie: (15) Stawki PTU Programowanie: (16) Numer unikatowy Programowanie: (17) Numer NIP Programowanie: (18) Fiskalizacja Programowanie: (19 20) Ustawienie raportu łacuchowego PROGRAMOWANIE: (21) Kurs EURO PROGRAMOWANIE: Koniec pracy fiskalnej SPRZEDA ZA POMOC KASY FISKALNEJ Schematy obsługi klawiatury w trybie sprzeday

3 5.2. Sprzeda przy uyciu Działów Towarowych Sprzeda przy uyciu kodów PLU Sprzeda przy uyciu bezporednich klawiszy PLU Sprzeda za pomoc czytnika kodów kreskowych - skanera Sprzeda przy podłczonej wadze Sprzeda z dwoma lub trzema podłczonymi wagami Sprzeda towarów połczonych w tandemy Usuwanie opakowania z tandemu Sprzeda i zwrot opakowa (butelek) Automatyczne obliczanie reszty Zakoczenie paragonu przy rónych formach płatnoci Zakoczenie płatnoci przy współpracy z terminalem płatniczym EFT Przegldanie otwartego paragonu na wywietlaczu obsługi Usuwanie pozycji z paragonu stornowanie Zmiana iloci sprzedanego artykułu Anulowanie całego paragonu Otwieranie szuflady Numer bez sprzeday Udzielanie rabatu Dodawanie narzutu Wpłata i wypłata gotówki z szuflady Sprawdzenie zaprogramowanej ceny towaru Wywietlenie nalenoci za ostatni paragon Wywietlanie daty i godziny Obsługa waluty EURO WYKONYWANIE RAPORTÓW Raport stanu kasy Raport obrotów w działach Raport obrotów PLU Raport obrotów kasjerów Raport opakowa zwrotnych Raport dobowy Raport okresowy Raport kodów nieuywanych Zestawienie towarów zaprogramowanych Zestawienie opakowa zwrotnych Ostatni raport dobowy Wykaz tandemów Raport łacuchowy Raport miesiczny Raport opisów stałych PRZYKŁADOWE WYDRUKI Z KASY Paragon fiskalny Wpłata do kasy Wypłata z kasy Paragon anulowany Raport obrotów PLU Raport fiskalny dobowy Raport stanu kasy Raport obrotów kasjerów DODATKOWE FUNKCJE KLAWISZY Tabela przekształce liter / znaków: WYKAZ KOMUNIKATÓW Błdy zgłaszane przez kas Schematy przewodów połczeniowych Dokumenty homologacji CERTYFIKAT ZGODNOCI CE NOTATKI Uwaga: Informacje zamieszczone w niniejszej instrukcji maj charakter wyłcznie informacyjny i nie stanowi oferty handlowej w rozumieniu Kodeksu Cywilnego. Producent zastrzega sobie prawo zmiany danych kasy fiskalnej zawartych w niniejszej instrukcji bez wczeniejszego uprzedzenia. Producent zastrzega, e nie bdzie ponosi odpowiedzialnoci za uszkodzenia powstałe wskutek uytkowania kasy fiskalnej niezgodnego z instrukcj, uywania niewłaciwego zasilacza, naraania urzdzenia na oddziaływanie silnego pola elektrostatycznego, elektromagnetycznego, promieniowania rentgenowskiego lub działania szkodliwych substancji chemicznych czy te promieniotwórczych. Producent nie ponosi równie odpowiedzialnoci za ewentualne roszczenia karno skarbowe ze strony Urzdu Skarbowego wobec podatnika uytkownika kasy fiskalnej wynikajce z ujawnionej niewłaciwej eksploatacji urzdzenia. 5

4 1. INFORMACJE OGÓLNE 1.1. Przeznaczenie kasy fiskalnej MAŁE TANGO / RUMBA Kasa fiskalna MAŁE TANGO / RUMBA jest kas najnowszej generacji przeznaczon do pracy w małych, rednich i duych placówkach handlowych. Moe pracowa jako pojedyncze urzdzenie fiskalne, lub w połczeniu z komputerem jako niewielki system. Kasy zostały przedstawiona w Ministerstwie Finansów i otrzymały homologacj numer: Kasa Małe Tango: PP / 317 / 1649 / 04 / JS Kasa Rumba: PP / 316 / 1648 / 04 / JS jako kasy rejestrujce, spełniajce wymogi zawarte w Rozporzdzeniu Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 roku w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym musz odpowiada kasy rejestrujce, opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 108, poz. 948 z dnia 17 lipca 2002 r. Dokument homologacji kasy został umieszczony na stronie 99 niniejszej instrukcji. UWAGA! W zwizku z wprowadzanymi zmianami w programie pracy kas, urzdzenia s poddawane kolejnym weryfikacjom w Ministerstwie Finansów, dlatego aktualny wykaz homologacji dostpny jest na stronie internetowej producenta kas Cechy podstawowe kasy Moliwo zaprogramowania 42 Działów Moliwo zaprogramowania ok kodów towarowych PLU Moliwo zaprogramowania 42 dowolnych PLU jako bezporednie (zamiennie z działami towarowymi) Wbudowana bateria wewntrzna Zastosowano dwuwierszowy, szesnastoznakowy, alfanumeryczny wywietlacz obsługi LCD wywietlajcy tekstowe komunikaty Moliwo edycji paragonu na wywietlaczu LCD i stornowania artykułów faktycznie sprzedanych bez moliwoci popełnienia pomyłki Ewidencja pracy 8 kasjerów rejestrowanych kodem Nazwa artykułów PLU i Działów do 18 znaków (liter i cyfr) 12 rodzajów raportów niezerujcych, 6 rodzajów raportów zerujcych Definiowane raporty łacuchowe oddzielnie definiowane dla trybu zerujcego i niezerujcego OBSŁUGA WALUTY EURO Udzielanie rabatów i narzutów procentowych i kwotowych, zaprogramowanych jako domylne lub wpisywanych dowolnie z klawiatury, na dowoln pozycj lub na cały paragon. Rejestracja 5 rodzajów płatnoci za sprzedawane towary: gotówka, czek, karta płatnicza, kredyt, talon Moliwo anulowania paragonu po wprowadzeniu czciowej płatnoci Opcjonalnie jedno lub trzy złcza RS232 Współpraca z komputerem (złcze RS232C) Współpraca ze skanerem (czytnikiem kodów kreskowych) 6 Współpraca z elektroniczn wag kalkulacyjn Współpraca z terminalem płatniczym EFT Współpraca z kaset (szuflad) na pienidze Moliwo powizania artykułów z opakowaniami, tzw. tandemy Sprzeda i zwroty opakowa podczas otwartego paragonu, jak równie poza paragonem, powizanych w tandemy z towarem, jak równie jako osobne pozycje.. Gospodarka opakowaniami (zwrot i sprzeda) nie s wliczane do obrotu towarów. Moliwo drukowania jednego z piciu przykładowych tekstów komercyjnych pod paragonem 1.3. Ewidencja sprzeday za pomoc kasy Ewidencja sprzeday na kasach MAŁE TANGO / RUMBA moe by prowadzona w dwóch formach: 1. Ewidencja wartociowo ilociowa: kady towar ma zaprogramowany w kasie własny kod wywoływany z klawiatury lub sczytywany za pomoc Czytnika kodów kreskowych (skanera) z opakowania towaru. Towar taki ma w kasie okrelon nazw, przyporzdkowan stawk PTU, moe mie równie automatycznie zaprogramowan cen, przypisane opakowanie. Czynnoci te powtarzane s przy kadym sprzedawanym artykule. Na paragonie pojawia si wówczas dokładna nazwa towaru. Mona wówczas prowadzi gospodark magazynow w sklepie, gdy na wydruku raportu sprzeday PLU jest dokładnie okrelone ile jakiego towaru zostało sprzedane. 2. Ewidencja wartociowa w kasie zaprogramowane s działy towarowe, które maj nadan ogóln nazw i przypisan stawk PTU. Prowadzenie sprzeday t metod pozwala okreli tylko warto sprzedawanych towarów oraz naleny podatek PTU. Nie mona prowadzi ewidencji towarowej. Sprzeda odbywa si przez wpisanie iloci, ceny towaru i naciniciu na klawiaturze jednego z klawiszy Działów towarowych, do którego sprzedawany artykuł jest przyporzdkowany. 7

5 2. OPIS TECHNICZNY KASY 2.1. Parametry techniczne Zasilanie: napicie stałe 14 V dla kasy Małe Tango 14 V dla kasy RUMBA. Bateria wewntrzna: 12V 2 Ah Gniazdo zasilania: typu walcowego Ø 5,5/2,5 mm, masa zasilania na zewntrz. Zasilacz: zewntrzny, wejcie 230 V, 50 Hz wyjcie: napicie stałe 14 V. Wtyk wyjcia zasilacza typu walcowego Ø 5,5/2,5 mm Moc: 18 W Dopuszczalna temperatura pracy: od 5 do 40 0 C Dopuszczalna wilgotno pracy: od 10 do 80% Szeroko: 330 mm Głboko: 320 mm Wysoko: 165 mm (215mm po podniesieniu wywietlacza klienta) Ciar: Kasa Małe TANGO: 3,65 kg (+ 0,40 kg zasilacz) Kasa RUMBA: 3,70 kg (+ 0,40 kg zasilacz) RS232C do komunikacji ze skanerem, z komputerem i z wag W zalenoci od wyposaenia, kasa moe posiada jedno, dwa lub trzy złcza RS232. systemowe z uwzgldnieniem daty i godziny oraz przyczyny zerowania. W pamici znajduje si równie zapisany NIP uytkownika oraz aktualnie zaprogramowane stawki PTU. W trybie fiskalnym moemy wykona raport okresowy bdcy odczytem z pamici fiskalnej zapisanych danych. Przed fiskalizacj w trybie niefiskalnym (treningowym) wszystkie w/w dane (oprócz numeru unikatowego) przechowywane s w pamici RAM kasy i mog by dowolnie kasowane i modyfikowane bez zapisywania ich do pamici fiskalnej. W trybie niefiskalnym nie ma moliwoci wykonania raportu okresowego, gdy w pamici fiskalnej nie ma zapisanych adnych raportów dobowych Wygld kasy Na poniszym rysunku przedstawiono wygld i waniejsze elementy kasy Małe Tango. Kasa RUMBA z zewntrz róni si jedynie pokryw drukarki, która (ze wzgldu na zastosowany mechanizm drukujcy) jest wysza. Pokrywa drukarki Wyjcie papieru Wywietlacz dla klienta Wywietlacz dla obsługi UWAGA: ODŁCZENIE ZASILANIA KASY FISKALNEJ MAŁE TANGO i RUMBA NASTPUJE PO ODŁCZENIU WTYCZKI ZASILACZA Z GNIAZDA SIECIOWEGO, KTÓRE POWINNO BY ŁATWO DOSTPNE I ZNAJDOWA SI W POBLIU KASY. Po odłczeniu zasilacza, kasa zasilana jest z akumulatora wewntrznego Funkcje fiskalne Miejsce podnoszenia pokrywy Klawiatura Złcza komunikacyjne i zasilajce Kasy fiskalne MAŁE TANGO / RUMBA posiadaj wbudowan pami fiskaln mogc pomieci raporty w okresie 5 lat. Pami ta jest nierozerwalnie złczona z obudow kasy, zalana jest specjaln mas uniemoliwiajc ingerencj do jej wntrza, oklejona jest specjalnymi plombami identyfikacyjnymi. W pamici fiskalnej zapisany jest (w procesie produkcji) numer unikatowy urzdzenia nadany przez Ministerstwo Finansów. Numer ten bdzie drukowany na kadym paragonie i raporcie fiskalnym (po zafiskalizowaniu kasy). Kasa MAŁE TANGO / RUMBA moe pracowa w trybie fiskalnym i niefiskalnym. W trybie fiskalnym (po zafiskalizowaniu) kasa rejestruje wszelk sprzeda, która jest dokonywana za jej porednictwem. Dane te, z rozbiciem na poszczególne stawki PTU, wartoci sprzeday, iloci wystawionych paragonów, iloci dokonanych zmian w bazie towarowej zapisywane s do pamici fiskalnej podczas wykonywania raportu dobowego zerujcego. Do pamici zapisywane s równie wszelkie zerowania 2.4. Pokrywa drukarki Pod pokryw znajduje si mechanizm drukujcy wraz z mechanizmem odwijania i nawijania papieru. Aby zdj pokryw mechanizmu drukujcego naley chwyci pokryw w miejscu podnoszenia wskazanym na rysunku i podnie przód pokrywy ku górze. Z tyły pokrywa trzymana jest dwoma zaczepami. Zakładanie pokrywy odbywa si w odwrotnej kolejnoci: najpierw naley umieci zaczepy z tyłu pokrywy w odpowiednich miejscach w obudowie kasy, nastpnie przód pokrywy opuci ku obudowie kasy trafiajc na odpowiednie zatrzaski. 8 9

6 2.5. Złcza komunikacyjne i zasilajce Wygld klawiatury: Złcza komunikacyjne i zasilajce znajduj si w prawej bocznej ciance kasy Złcza typu RJ (tzw. telefoniczne) słu do komunikacji kasy z urzdzeniami zewntrznymi (komputer, waga, Czytnik kodów kreskowych (skaner), terminal EFT). Złcze typu walcowego jest złczem zasilania kasy 2.6. Mechanizm drukujcy W kasie MAŁE TANGO zastosowano (w zalenoci od opcji kasy) nastpujce mechanizmy drukujce: - dwustacyjny termiczny FTP dwie rolki papieru szer. 38 mm - 2 x 22 znaki w wierszu - prdko druku: 50 mm / sek. W kasie RUMBA zastosowano mechanizm: - dwustacyjny termiczny CITIZEN LT482 - dwie rolki papieru termicznego szer. 49 mm - 2 x 29 znaków w wierszu - prdko wydruku: 12,5 linii / sek. Mechanizm drukujcy drukuje na dwóch paskach papieru paragony i wydruki bdce potwierdzeniem działania kasy, raporty, wydruki kontrolne. Jeden pasek papieru jest nawijany wewntrz kasy na nawijacz, jest to tzw. kopia lub dziennik, natomiast druga tama papieru jest odrywana i wrczana klientom (paragon fiskalny) lub jeli to jest raport przechowywana przez obsługujcego. Opis znaczenia klawiszy: 2.7. Klawiatura Klawiatura kasy MAŁE TANGO / RUMBA posiada 52 klawisze, które maj naniesiony opis informujcy o zastosowaniu klawisza. Klawisz słuy do załczania i wyłczania kasy (naley nacisn i przytrzyma przez ok. 2s) Klawisz słuy do przewijania (podcigania) rolek papieru Klawisz słuy do rejestracji zwrotu opakowa Klawisz słuy do anulowania paragonu (kosz) Klawisz słuy do stornowania (usuwania) jednej pozycji z paragonu Klawisz słuy do wejcia do edycji paragonu (przegldania na wywietlaczu obsługi) 10 11

7 Klawisz słuy do logowania (rejestrowania) kasjera Klawisz słuy do zakoczenia paragonu przy płatnoci gotówk Klawisz słuy do otwierania szuflady i rejestracji numeru bez sprzeday Klawisz słuy do potwierdzania wpłaty gotówki do kasy Klawisz słuy do potwierdzania wypłaty gotówki z kasy Klawisz słuy do dodania narzutu kwotowego do pozycji lub całego paragonu Klawisz słuy do potwierdzenia, e wpisana liczba była cen artykułu oraz do wejcia w tryb sprawdzania zaprogramowanej ceny towaru. Klawisz słuy do mnoenia iloci, przejcia w tryb wywietlania daty i godziny Klawisz słuy do potwierdzenia, e wpisana liczba była kodem towaru oraz do powtórnego wprowadzenia ostatniego towaru. Klawisz słuy do udzielania rabatu kwotowego na pozycj lub cały paragon Klawisz słuy do dodania narzutu procentowego do pozycji lub całego parag. Klawisz słuy do udzielania rabatu procentowego na pozycj lub cały paragon Klawisz słuy do zmiany poziomu Działów lub PLU, oraz w gór przy przegldaniu paragonu podczas edycji (działa równie jako SHIFT podczas programowania) Klawisz słuy do zmiany poziomu Działów lub PLU, oraz w dół przy przegldaniu paragonu podczas edycji Klawisz słuy do komunikacji kasy z wag odczytanie wagi towaru Klawisz słuy do akceptacji płatnoci czekiem koczy paragon Klawisz słuy do akceptacji płatnoci jako kredyt koczy paragon Klawisz słuy do akceptacji płatnoci kart kredytow koczy paragon Klawisz słuy do sumowania pozycji na paragonie, oraz do wywietlania sumy za poprzedni paragon Klawisz słuy do wychodzenia z sytuacji błdnych, wyłczanie sygnału dwikowego błd Klawisze słu do wybierania Działu lub PLU bezporedniego, Klawisze te posiadaj wymienn wkładk na której mona opisa co jest zaprogramowane pod danym klawiszem Klawisze: s klawiszami numerycznymi, słu do wpisywania cen, iloci, numerów PLU, wybierania numerów opcji przy programowaniu, itp. Klawisz (przecinek) słuy do odzielania całoci od czci dziesitnej wprowadzanej iloci lub wartoci. Prawie wszystkie klawisze posiadaj jeszcze szereg innych funkcji przy programowaniu rcznym kasy i przy wykonywaniu raportów. Na klawiszach s równie naniesione litery i znaki które mona uywa przy programowaniu kasy. Dodatkowe znaczenie klawiszy jest opisane przy programowaniu kadej z funkcji kasy. W rozdziale DODATKOWE FUNKCJE KLAWISZY zostały opisane inne funkcje jakie klawisze maj podczas programowania: przypisane litery, funkcje edycyjne, itp Wywietlacze Kasa fiskalna MAŁE TANGO / RUMBA wyposaona jest w dwa wywietlacze: 12 13

8 - obsługi: alfanumeryczny LCD, 2 x 16 znaków wywietlajcy cyfry komunikaty tekstowe podczas sprzeday, programowania kasy oraz wykonywania raportów; - klienta: numeryczny LED, 9 pozycji (moliwo podniesienia i obrotu tak, aby był dobrze widziany przez kupujcego) 2.9. Tryby pracy kasy Zmiana trybu pracy odbywa si poprzez wpisanie sekwencji z klawiatury. Kasa rozrónia cztery tryby pracy do który mona przej po wpisaniu: - tryb sprzeday - tryb raportów niezerujcych - tryb raportów zerujcych - tryb programowania 3. URUCHAMIANIE KASY Po naciniciu i przytrzymaniu klawisza kasa uruchomi si wykonujc wewntrzne testy systemowe. Nastpnie kasa przejdzie do trybu sprzeday. Kasa zasilana wyłcznie z baterii wewntrznej posiada (dla oszczdnoci energii) opcje automatycznego wyłczenia si, w przypadku, gdy nie bdzie uywana przez okrelony czas. W Opcjach Globalnych (PROGRAMOWANIE, 7X/T, na pozycji 29) jest moliwo ustawienia czasu, po jakim kasa samoczynnie si wyłczy. Po ponownym załczeniu klawiszem kasa uruchomi si bez wykonywania testów systemowych. Aby wyłczy kas, naley nacisn i przytrzyma ten sam klawisz przez ok. 2 sek Logowanie i wylogowanie kasjera Po włczeniu kasy na wywietlaczu pojawi si na chwil komunikat: TRYB SPRZEDAY, a potem, (jeli w kasie jest zaprogramowany kasjer) kasa zapyta o hasło kasjera. Naley wówczas wpisa cyfry zaprogramowanego kodu kasjera. Wpisywanie kodu odbywa si w ten sposób, e tzn. na wywietlaczu nie pojawi si wpisywane cyfry, lecz gwiazdki. Po wpisaniu hasła kasjera naley nacisn klawisz:. Cała prowadzona sprzeda, dokonywane wpłaty i wypłaty, zwroty zaliczane bd na konto kasjera którego hasło zostało wpisane. Bdzie to widoczne na wydruku raportu kasjerów. Po zalogowaniu kasjera na wywietlaczu pojawia si 0 kasa jest gotowa do pracy w trybie sprzeday. Wylogowanie kasjera nastpuje przez nacinicie klawisza bez wpisywania kodu. Kasa przechodzi w tryb oczekiwania na podanie hasła kasjera. Nie ma wówczas moliwoci prowadzenia sprzeday, nie ma moliwoci dokonywania wpłat i wypłat, otwarcia szuflady. Bdzie to moliwe po podaniu właciwego hasła kasjera. Jeli podczas pracy kasy nastpuje zmiana kasjera to przychodzcy kasjer powinien wpisa swoje hasło i potwierdzi go klawiszem. Wszystkie dokonane od tej chwili transakcje, wpłaty i wypłaty liczone bd jako obrót zalogowanego kasjera. Jeli w kasie nie ma zaprogramowanego adnego kasjera, kasa nie bdzie kontrolowa kodu kasjera, i wszystkie operacje z kas bd dostpne. UWAGA! Nie jest wówczas dostpny raport obrotów kasjerów (RAPORTY NIEZERUJ CE lub RAPORTY ZERUJ CE 4). Jeeli kasa posiada zaprogramowanych kasjerów lecz nie jest zaprogramowane hasło OPERATORA (patrz pkt 4.8) to kasjerzy maj take dostp do trybów 2, 3 i 4 lecz bdzie si to wizało z podaniem poprawnego hasła kasjera i kontrol wykonanych czynnoci poprzez drukowanie w stopce wydruków jego numeru identyfikacyjnego. W przypadku zaprogramowania hasła OPERATORA kasjerzy ani nikt postronny nie posiadaj dostpu do trybów pracy kasy 2,3 i 4. Hasło OPERATORA moe by równie podawane w trybie sprzeday (tryb.1.) i bdzie ono wówczas umozliwiało sprzeda 14 15

9 osobie nadzorujcej kas poprzez rejestracj na jej indywidualne konto, na wydruku w stopce bdzie to oznaczone symbolem op. OPERATOR posiada równie moliwo wgldu w hasła kasjerów poprzez wykonanie raportu ustawie kasjerów Podłczanie i konfiguracja czytnika kodów kreskowych. Kasa moe współpracowa z czytnikiem kodów kreskowych (skanerem). W zalenoci od opcjonalnego wyposaenia kasy (jedno lub trzy złcza RS) moe współpracowa nawet z trzema skanerami równoczenie. Doboru oraz konfiguracji czytnika powinien dokona uprawniony serwisant. Gniazdo skanera znajduje si w lewej bocznej ciance kasy. Podłcza skaner do kasy naley tylko przy wyłczonym zasilaniu kasy. W PROGRAMOWANIU na pozycji 6 jest moliwo wyboru urzdzenia współpracujcego. Naley tutaj ustawi jako urzdzenie współpracujce SKANER na właciwym złczu RS (opis w rozdz. 4.6). Jeli identyfikacja towarów odbywa si bdzie za pomoc skanera, naley zwróci uwag na ustawienie opcji w "opcjach globalnych" (tryb PROGRAMOWA- NIE): czy kasa ma kontrolowa poprawno kodu EAN (opcja nr 18 w Opcjach Globalnych), jaki typ kodu wagowego ma by obsługiwany przez kas (opcja nr 25 w Opcjach Globalnych). Sposób konfiguracji opcji opisano w rozdziale 4.7. Dopuszczalne wartoci ustawie opcji 25 (kodów waonych) opisano w nastpnym rozdziale Kody waone Jeli w sklepie zastosowano elektroniczne wagi metkujce, które w kodzie kreskowym mog kodowa numer PLU waonego towaru, jego wag lub cen, a kasa współpracuje ze skanerem, naley odpowiednio skonfigurowa opcj nr 25 w "opcjach globalnych" (tryb PROGRAMOWANIE rozdz. 4.7) aby kasa bezbłdnie identyfikowała kody wydrukowane przez elektroniczn wag metkujc. W poniszej tabeli przedstawiono sposoby konfiguracji kodu wagowego dla kasy. Warto 0 wyłcza obsług kodów wagowych, umoliwiajc identyfikacj towaru przy uyciu kodu EAN13 rozpoczynajcego si od cyfry 2 tak, jak według kadego innego kodu EAN. Ponadto dopuszczalne s wartoci: Warto EAN/JEAN PLU (ilo znaków) Waga (ilo znaków) 1 2XCCCCAWWWWWB CCCC (4) WWWWW (5) 3 2XCCCCCWWWWWB CCCCC (5) WWWWW (5) 4 2XDCCCCWWWWWB CCCC (4) WWWWW (5) 5 2XDDCCCWWWWWB CCC (3) WWWWW (5) Warto EAN/JEAN PLU (ilo znaków) Cena (ilo znaków) 6 2XCCCCCXPPPPB CCCCC (5) PPPP (4) 7 2XCCCCAPPPPPB CCCC (4) PPPPP (5) 8 2XCCCCCPPPPPB CCCCC (5) PPPPP (5) 9 2XCCCCPPPPPPB CCCC (4) PPPPPP (6) 10 23CCCCAPPPPPB 24CCCCAPPPPPB 27CCCCAWWWWWB CCCC (4) PPPPP (5) 16 29CCCCAWWWWWB gdzie: X dowolna cyfra C cyfra wewntrznego kodu towaru W cyfra liczby oznaczajcej mas / ilo towaru (z dokładnoci do 1 kg) P cyfra liczby oznaczajcej cen towaru (z dokładnoci do 1 grosza) A cyfra kontrolna wartoci masy / iloci lub ceny B cyfra kontrolna kodu EAN Kady kod EAN8 bd EAN13 z 2- lub 5-cyfrowym rozszerzeniem moe by uywany do identyfikacji towarów nie podlegajcych sprzeday z wagi. Ustawienie odpowiedniej wartoci flagi najlepiej skonsultowa z serwisantem. Wane jest, e cyfry CCCCC wewntrznego kodu towaru musz by kodem krótkim kasy, czyli kodem o ograniczonej wartoci maksymalnej. Dla kas Małe Tango / Rumba kodami krótkimi s kody z zakresu od 1 do 6349 (opis w rozdz. 4.3). W bazie towarowej kasy programowane s tylko kody towarów (CCCCC) bez identyfikatora kodu waonego (2X, 23,24, 27, 29) Podłczanie wagi Kasa moe współpracowa z elektroniczn wag kalkulacyjn. W zalenoci od wyposaenia kasy (1 lub 3 złcza RS232C) mona podłczy od 1 do 3 elektronicznych wag równoczenie. UWAGA! Jeli chcemy korzysta z dwóch lub trzech wag równoczenie musz to by wagi tego samego typu! Gniazda do podłczenia wagi znajduj si w prawej bocznej ciance kasy gniazda te s zamienne: waga, czytnik, komputer lub terminal EFT. Doboru wagi powinien dokona uprawniony serwisant. Po podłczeniu wagi w trybie PROGRAMOWANIE naley przyporzdkowa do portów komunikacyjnych właciwe urzdzenia współpracujce (rozdział 4.6). Kas naley równie skonfigurowa do współpracy z danym typem wagi. Słu do tego odpowiednie flagi w opcjach globalnych (PROGRAMOWANIE) Podłczanie komputera Kasy MAŁE TANGO / RUMBA posiadaj moliwo współpracy z komputerem. Do podłczenia kasy z komputerem niezbdny jest specjalny przewód połczeniowy. Naley pamita o ustawieniu w opcjach globalnych (Programowanie, 7X/T) urzdzenia współpracujcego na KOMPUTER. Równie w opcjach globalnych naley ustawi właciw prdko transmisji tak sam jak w komputerze (domylnie ustawione jest 9600) 3.5. Podłczenie Terminala płatniczego EFT Do kasy Małe Tango / Rumba mona podłczy terminal płatniczy EFT. Terminal ten realizuje płatnoci kartami płatniczymi. Preferowanym urzdzeniem jest terminal Trintech COMPACT 9000i, współpracujcy z Centrum Rozliczeniowym PKO S.A. Dziki połczeniu kasy z terminalem zakoczenie paragonu przy płatnoci kart płatnicz powoduje skomunikowanie si kasy z terminalem, przesyłana jest od 17

10 razu do niego informacja z kwot do zapłaty (wyeliminowana moliwo pomyłki przy przepisywaniu kwoty z paragonu do terminala oraz przyspieszona sama transakcja). Dalszy sposób obsługi terminala znajdzie Uytkownik w Instrukcji Obsługi terminala. Po pozytywnie zakoczonej płatnoci, terminal przesyła do kasy potwierdzenie, co automatycznie koczy paragon. Podłczenia terminala do kasy powinien dokona uprawniony serwisant, posiadajcy uprawnienia na serwisowanie kas Małe Tango / Rumba oraz terminali płatniczych. Podłczenia naley dokona przy wyłczeniu zasilania tak kasy, jak i terminala płatniczego. Do podłczenia słuy dowolne złcze RS232 w prawej bocznej ciance kasy (rozdz. 2.5). Po podłczeniu terminala konieczne jest ustawienie na wybranym złczu RS232C urzdzenia współpracujcego terminal EFT (rozdz. 4.6). Ustawienie terminala EFT jako urzdzenia współpracujcego uaktywnia dodatkowe moliwoci kasy (opisana powyej komunikacja z terminalem), oraz: - przy zamknitym paragonie nacinicie klawisza otwiera Menu Terminala, w którym s dostpne pozycje: 1. Otwarcie dnia po wybraniu tej funkcji i zatwierdzeniu klawiszem nastpuje komunikacja z terminalem (jeli terminal tego wymaga, po tym poleceniu moe nastpi komunikacja terminala z Centrum Rozliczeniowym) 2. Zamknicie dnia po wybraniu tej funkcji i zatwierdzeniu klawiszem nastpuje komunikacja z terminalem, czego efektem moe by komunikacja z Centrum Rozliczeniowym i zrzut danych za dany dzie. 3. Raport według organizacji po wybraniu tej funkcji i zatwierdzeniu klawiszem nastpuje komunikacja z terminalem i terminal wykona raport zrealizowanych transakcji z podziałem na typy kart płatniczych. Jeli terminal nie ma własnej drukarki, raport ten zostanie wydrukowany na drukarce kasy. Po Menu Terminala poruszamy si klawiszami i Wymiana papieru Wymiana papieru jest czynnoci, któr uytkownik do czsto bdzie wykonywał podczas pracy z kas, dlatego bardzo uwanie powinien przeczyta ten punkt instrukcji obsługi, aby szybko i bez problemu wykonywa t operacj. UWAGA! Koniec papieru sygnalizowany jest komunikatem na wywietlaczu obsługi oraz przerywanym sygnałem dwikowym. Komunikatu tego nie da si skasowa wczeniej ni po załoeniu nowej rolki papieru. Umiejscowienie czujników papieru powoduje, e papier zuywany jest do koca. W rolkach papieru dostarczanych przez producenta zblianie si do koca rolki sygnalizowane jest kolorowym paskiem. Nie zawsze trzeba wymienia obydwie rolki papieru równoczenie. Zaley to od długoci nawinitego papieru. Aby wymieni rolki papieru na nowe naley: W kasie MAŁE TANGO 1. Podnie pokryw mechanizmu drukujcego; 2. Za pomoc klawisza wysun resztk papieru z mechanizmu, z łoa odwijacza usun pozostałoci po starym papierze, jeli wymienianym papierem jest kopia paragonu (prawy pasek papieru) zdj szpul z nawinit kopi. 3. Odwin kawałek papieru na nowych rolkach, koniec papieru musi by równo obcity; 4. Wprowadzi koniec nowego papier do mechanizmu drukujcego. Za pomoc klawisza wysun go tak, aby wystarczajca jego ilo wyszła ponad mechanizm drukujcy, nawin prawy pasek papieru na szpul nawijacza; 5. Załoy pokryw mechanizmu drukujcego przewlekajc tam paragonu przez otwór w pokrywie. Klawiszem sprawdzi poprawno obiegu papieru. Klawiszem skasowa komunikat: Brak papieru. Uwaga! W przypadku zacicia si papieru w mechanizmie lub jego niepoprawnego przesuwu mona podnie dwigni zwalniajc docisk papieru w mechanimie drukujcym. W mechanimie CP305 jest to zielona dwignia znajdujca si po lewej stronie mechnizmu, w mechanimie FTP634 jest to szara dwignia po prawej stronie mechanizmu. W kasie RUMBA 1. Podnie pokryw mechanizmu drukujcego; 2. Podnie biał dwigni znajdujc si u góry po prawej stronie mechanizmu drukujcego zwolniony zostanie docisk papieru; 3. Rcznie wysun z mechanizmu reszt papieru, z łoa odwijacza usun pozostałoci po starym papierze, jeli wymienianym papierem jest kopia paragonu (prawy pasek papieru) zdj szpul z nawinit kopi. 4. Odwin kawałek papieru na nowych rolkach, koniec papieru musi by równo obcity; 5. Wprowadzi i przesun papier przez mechanizm drukujcy, nawin prawy pasek papieru na szpul nawijacza, lewy pasek papieru wysun z mechanizmu; 6. Opuci biał dwigni dociskajc papier; 18 19

11 7. Załoy pokryw mechanizmu drukujcego przewlekajc tam paragonu przez otwór w pokrywie. Klawiszem sprawdzi poprawno obiegu papieru - papier przewijany jest równoczenie na obydwu rolkach. Klawiszem skasowa komunikat: Brak papieru Mechanizm starzenia kodów PLU Kasa MAŁE TANGO / RUMBA ma moliwo kontroli kodów towarowych, które nie były uywane w okrelonym zakresie czasu. W Opcjach Globalnych (PRO- GRAMOWANIE, 7) opcja nr 27 Czas starzenia PLU jest moliwo okrelenia w tygodniach czasu, po którym towar, jeli nie zostanie sprzedany jest uwaany jako nieuywany (martwy). Czas starzenia mona ustawia od 1 do 52 tygodni. Po wpisaniu cyfry iloci tygodni pokae si na wywietlaczu data, kiedy nastpi kolejne starzenie kodów. Podczas wykonywania Raportu Dobowego zerujcego w tym włanie dniu nastpi przeszukanie bazy PLU i oznaczenie towarów, które nie były sprzedawane w kontrolowanym okresie. W trybie PROGRAMOWANIE, na pozycji 11 jest opcja: Usuw kod nieuyw. w funkcji tej moemy przeglda na wywietlaczu kody PLU które nie były uywane jak równie moemy usun z bazy PLU te towary które uznamy za niepotrzebne w bazie i zrobimy w niej miejsce na nowe towary. Sposób wykonywania raportu kodów nieuywanych został opisany w rozdziale 6.8. Jeli warto czasu starzenia zostanie ustawiona na 0, to mechanizm kontroli starzenia zostaje wyłczony. 4. PROGRAMOWANIE KASY Zaprogramowa kas, oznacza przystosowa j do potrzeb sprzedawcy w danym sklepie. Przed przystpieniem do programowania naley dokładnie zapozna si z parametrami kasy, jej moliwociami, aby po zaprogramowaniu obsługa tej kasy była najprostsza, gdy kada sprzeda bdzie odbywa si za pomoc tej kasy, wic sprzedawca musi do szybko operowa klawiatur i prowadzi sprzeda. Naley zdecydowa, jaki układ klawiatury bdzie najbardziej przyjazny dla obsługujcego przydzielenie klawiszy bezporednich dla Działów Towarowych, dla PLU, czy podzieli je pomidzy Działy a PLU. Aby programowanie kasy było moliwe naley przestawi kas w tryb PRO- GRAMOWANIE (sekwencja: ). Przy kadym programowaniu opisane s równie warunki, jakie naley spełni, aby móc oprogramowa (zmieni) dan funkcj Programowanie: (1) Tekst Reklamowy Kasa ma moliwo drukowania tekstu reklamowego (komercyjnego) pod kadym paragonem. Przykładowe teksty reklamowe zostały zawarte w programie kasy i tylko sporód nich mona dokona wyboru drukowanego tekstu. Zmieni tekst reklamowy mona w dowolnym momencie pracy kasy (zamknity paragon!) bez koniecznoci wykonywania wczeniej adnych raportów jedynie z klawiatury kasy (nie mona takiego wyboru dokona z poziomu komputera!). Dostpne s nastpujce pozycje: 0 brak tekstu 1. Tekst nr 1: Dzikujemy za zakupy! 2. Tekst nr 2: Dzikujemy! Zapraszamy! 3. Tekst nr 3: Zapraszamy ponownie! 4. Tekst nr 4: Zakupy u nas to dobry wybór! 5. Tekst nr 5: Wesołych wit! Instrukcja programowania (tryb PROGRAMOWANIE: ): (lub za pomoc klawiszy i przej do pozycji nr 1 i nacisn klawisz ) - wejcie w tryb programowania tekstu reklamowego, nastpnie wybieramy numer wybranego tekstu, np i klawiszem zatwierdzamy wybór. Naciskajc klawisz wychodzimy z trybu programowania tekstu reklmowego. Po ponownym wejciu do funkcji programowania tekstu reklamowego

12 sekwencja:, i naciniciu klawisza, nastpi wydruk próbny (raport) tekstu reklamowego Programowanie: (2) Działy Towarowe Kasa ma moliwo oprogramowania 42 Działów Towarowych. W działy grupujemy póniej artykuły PLU, które kojarz si z tym Działem, np. ta sama stawka PTU, ta sama grupa towarów (np. NABIAŁ, PIECZYWO). Kady Dział Towarowy ma zaprogramowan nazw (od 2 do 18 znaków opisu), przyporzdkowan stawk PTU, moe mie zaprogramowan cen sprzeday, deklaracj rodzaju ceny i deklaracj sposobu sprzeday. Objanienie opcji przy programowaniu działów: A Przyporzdkowanie działu do stawki PTU: B Rodzaj ceny: 1 przyporzdkowanie działu do stawki A; 2 przyporzdkowanie działu do stawki B; 3 przyporzdkowanie działu do stawki C; 4 przyporzdkowanie działu do stawki D; 5 przyporzdkowanie działu do stawki E; 6 przyporzdkowanie działu do stawki F; 7 przyporzdkowanie działu do stawki G; 0 Zablokowana cena jest zablokowana, nie ma moliwoci sprzedania artykułu; 1 Otwarta cena musi by podana z klawiatury w momencie sprzeday 2 Zaprogramowana towar ma zaprogramowan cen i tylko z t cen mona go sprzedawa. Nie mona wpisa z klawiatury innej ceny; 3 Zaprogramowana / otwarta towar moe by sprzedawany z cen jaka jest zaprogramowana ale mona równie poda z klawiatury inn cen i towar zostanie z ni sprzedany. C Sposób sprzeday: 0 normalny dla sprzeday danego artykułu nie wprowadza si adnych obostrze ani zezwole 1 powtarzalny jeli sprzedamy towar oznaczony t flag wpisujc wcze- niej cen z klawiatury, to powtórne nacinicie klawisza KOD spowoduje sprzedanie jeszcze raz tego artykułu z t sam cen co poprzednio bez koniecznoci powtórnego wpisywania ceny i numeru PLU; 2 pojedynczy jeli towar oznaczony t flag zostanie sprzedany, nastpi automatyczne zamknicie paragonu Programowania działów towarowych mona dokona zarówno z klawiatury jak i z komputera. Aby zmieni nazw zaprogramowanego wczeniej działu lub przypisan stawk PTU konieczne jest wykonanie wczeniej zerujcego raportu dobowego (RAPORTY ZERUJ CE 6 X/T) oraz zerujcego raportu obrotów w (danym) dziale. Zaprogramowanie nowego działu lub zmiana pozostałych opcji (cena, tablica HALO, rodzaj ceny, rodzaj sprzeday) moliwa w dowolnym momencie pracy (zamknity paragon) z klawiatury (PROGRAMOWANIE, 2 X/T) lub z komputera (przestawienie kasy w tryb PROGRAMOWANIE) Schemat programowania Działów Towarowych z klawiatury (tryb PROGRAMOWA- NIA: ): stawki A - G 22 23

13 Instrukcja programowania: Jako instrukta zaprogramujemy dwa działy. Dział nr 3 Miso, towar zwolniony z PTU, cena otwarta, sprzeda normalna, Tablica HALO nr 1, brak stałej ceny działu. Nastpnym działem (nr 15) bdzie dział Alkohol niskoproc. PTU 22% (stawka A), cena zaprogramowana / otwarta, sprzeda normalna, HALO nr 5, stała cena działu 2,50zł. Tryb pracy PROGRAMOWANIE, naciskamy klawisze: (lub za pomoc klawiszy i przej do pozycji nr 2 i nacisn ) wejcie do programowania Działów Towarowych. Na wywietlaczu pojawia si komunikat: Numer działu: Podczas programowania wszystkie opcje mona przeglda na wywietlaczu poruszajc si za pomoc przycisków: oraz. Na wywietlaczu naraz s widoczne 2 sporód 5 linii. Poruszajc si tymi klawiszami bdziemy widzie: 1 Miso PTU zwolniony Po naciniciu klawisza zobaczymy: PTU zwolniony Otwarta Wybieramy numer działu który chcemy oprogramowa: i zatwierdzamy klawiszem (lub klawisz bezporedni Działu 3). Na wywietlaczu pojawia si komunikat: Zaprogramujemy nazw działu: Miso: - wejcie do edycji nazwy działu, na wywietlaczu pojawia si dotychczasowa nazwa oraz kursor na pierwszej literze nazwy działu. Od tej chwili do wyjcia z edycji programowania nazwy klawiatura działa w trybie tekstowym. Wykorzystujemy klawisze z naniesionymi literami, znakami, lub klawiatur numeryczn według Tablicy przekształce oraz klawisze opisane w rozdziale DODATKOWE FUNKCJE KLAWISZY. Podczas wpisywania nazwy na wywietlaczu moemy kontrolowa co wpisujemy i ewentualnie na bieco korygowa błdy. Po wpisaniu nazwy wychodzimy z trybu edycji nazwy klawiszem. Nazwa została zapisana. Dalej programujemy opcje (flagi) A, B i C: - ustawiono opcje: PTU (A) zwolniony (przyjmujemy, e zwolnieniu z podatku odpowiada litera G, a wic cyfra 7), cena (B) otwarta (1), sprzeda (C) normalna (0). Opcje te mona programowa osobno (według schematu). Programowanie takie zostanie przedstawione przy nastpnym dziale. Nastpnie naley zaprogramowa nr pozycji w tabeli HALO: - przyporzdkowano 1 pozycj tabeli HALO. Dział został oprogramowany. Zaprogramowanie całkowite działu nastpi po przejciu do programowania innego działu lub wyjciu z programowania za pomoc klawisza. 3 Dział 3 PTU - nieaktywne 24 Po naciniciu klawisza : Jeszcze raz Otwarta HALO[1]= zł HALO[1]= zł CENA=0,00zł Przegldu na wywietlaczu mona dokonywa w dowolnym momencie programowania działu. Programujemy nastpny dział: Alkohol dział nr 15. Klawisze: - wejcie do edycji programowania działu nr 15. Programujemy nazw działu: - wejcie w tryb programowania nazwy, klawiatura przestawiona jest w tryb tekstowy. Wpisujemy nazw (jak w poprzednim przypadku) po wpisaniu nazwy nacisn - wyjcie z programowania nazwy. Programujemy opcje A, B, C tym razem osobno. Domylnie wszystkie opcje ustawione s identycznie jak w poprzednio programowanym dziale. - zaprogramowano stawk PTU A (22%), - opcja B rodzaj ceny zadeklarowano jako zaprogramowana / otwarta (3). Sposób sprzeday normalny nie wymaga wpisywania ustawie (załczenie lub wyłczenie flagi powtarzalny nastpuje przez nacinicie klawisza flagi pojedynczy przez nacinicie klawisza 25, natomiast ). Przyporzdkujemy dział do tabeli

14 HALO nr 5: zobaczymy na wywietlaczu: Po naciniciu klawisza zobaczymy: Po naciniciu klawisza : Jeszcze raz. Stała cena działu ma by 2,50 zł, wic:. Dział został oprogramowany. Naciskajc klawisze lub 15 Alkohol PTU=22.00% PTU=22,00% Zapr/Otw Zapr/Otw HALO[5]= ,00zł HALO[5]= ,00zł CENA=2,50zł towaru o nazwie, która ju istnieje, kasa zgłosi błd. Kady towar musi mie zaprogramowany kod wybierany z klawiatury lub odczytywany skanerem. W kasie rozrónia si dwa rodzaje kodów: kody krótkie i kody długie. Kody krótkie stosuje si najcz- ciej do prostej identyfikacji towarów dla sprzeday rcznej. Kody te charakteryzuj si ograniczon maksymaln wartoci - od 1 do 6349 oraz ignorowaniem zer nieznaczcych, co oznacza, e podajc np. 003 kasa przyjmie kod towaru o nr 3. Powyej tych wartoci kasy bd identyfikowa ju kod jako kod długi (np. kod kreskowy EAN). Kody długie przyjmuj wszystkie cyfry a zera nieznaczce nie s ignorowane. Oznacza to, e nie mona identyfikowa kodu np jako nr 2. Aby dokonana została identyfikacja musz by przekazane wszystkie cyfry kodu. Kady towar musi by przyporzdkowany do stawki PTU. Moe mie zaprogramowan cen, deklaracj rodzaju ceny, przyporzdkowanie do którego z istniejcych Działów Towarowych, okrelon precyzj (z iloma miejscami po przecinku moe by podana ilo towaru). Jeli programowany towar ma by opakowaniem zwrotnym to po włczeniu opcji opakowanie zwrotne (klawiszem ) niedostpne s opcje: przypisania do Działu, przypisania do stawki PTU. Cena musi by zaprogramowana. Zarówno sprzeda jak i zwrot takiego towaru (opakowania) drukowane jest pod paragonem fiskalnym. Gospodarka opakowaniami prowadzona jest w oddzielnych raportach. Zaprogramowana nazwa takiego opakowania drukowana jest tylko na raporcie opakowa zwrotnych, natomiast podczas sprzeday i zwrotów drukowany jest deskryptor: Opak. zwr. i numer PLU pod jakim opakowanie zostało zaprogramowane. Wyjcie z programowania Działów Towarowych klawiszem. Kolejno programowania opcji (A, B, C), pozycji z tabeli HALO, ceny, nazwy, jest dowolna. Jeli jeszcze raz wejdziemy do programowania działów towarowych sekwencja: i naciniemy klawisz to nastpi wydruk (raport) ustawie zaprogramowanych działów Programowanie: (3) Artykuły PLU oraz opakowania Kasa w zalenoci od długoci zaprogramowanych nazw towarów i oraz rodzaju kodów moe mie zaprogramowane od ok do 7500 rónych towarów. Kady towar moe mie nazw liczc od 2 do 18 znaków (zarówno liter jak i cyfr) UWAGA! Kasa kontroluje unikalno nazwy, oznacza to, e towar o danej nazwie moe wystpi w bazie towarowej tylko raz! Przy próbie zaprogramowania 26 27

15 Schemat programowania PLU: Objanienie opcji przy programowaniu PLU: A Przyporzdkowanie stawki PTU do towaru: 1 Przyporzdkowanie towaru do stawki A; 2 Przyporzdkowanie towaru do stawki B; 3 Przyporzdkowanie towaru do stawki C; 4 Przyporzdkowanie towaru do stawki D; 5 Przyporzdkowanie towaru do stawki E; 6 Przyporzdkowanie towaru do stawki F; 7 Przyporzdkowanie towaru do stawki G; B Rodzaj ceny: 0 zablokowana cena jest zablokowana, nie ma moliwoci sprzedania artykułu; 1 otwarta cena musi by podana z klawiatury w momencie sprzeday 2 zaprogramowana towar ma zaprogramowan cen i tylko z t cen mona go sprzedawa. Nie mona wpisa z klawiatury innej ceny; 3 zaprogramowana / otwarta towar moe by sprzedawany z cen jaka jest zaprogramowana ale mona równie poda z klawiatury inn cen i towar zostanie z ni sprzedany. C Sposób sprzeday: D Precyzja: 0 normalny dla sprzeday danego artykułu nie wprowadza si adnych obostrze ani zezwole 1 powtarzalny jeli sprzedamy towar oznaczony t flag wpisujc wcze- niej cen z klawiatury, to powtórne nacinicie klawisza KOD lub klawisza kodu bezporedniego spowoduje sprzedanie jeszcze raz tego artykułu z t sam cen co poprzednio bez koniecznoci powtórnego wpisywania ceny i numeru PLU; 2 pojedynczy jeli towar oznaczony t flag zostanie sprzedany, nastpi automatyczne zamknicie paragonu (opcja uywana przy sprzeday bardzo drogich towarów, lub jeli zachodzi konieczno, by na paragonie nie było innych pozycji poza tym towarem); 0 3 Okrelenie z iloma miejscami po przecinku moe by podawana ilo danego towaru. Jeli jest to np. miso naley ustawi precyzj 3 (mona sprzeda wówczas np. 1,348 kg misa), jeli towarem jest np. rower lub oranada to precyzj naley ustawi na 0 (nie moe by sprzedany taki towar w iloci np. 1,5 tylko w całociach) UWAGA! Jeli do jakiego towaru chcemy dołczy opakowanie, to precyzja tego towaru musi by ustawiona na 0. Jeli przy towarze ustawimy flag e jest on opakowaniem, precyzja automatycznie zostanie przestawiona na 0; 28 29

16 E Opakowanie: 0 1 Programowany towar nie jest opakowaniem; Programowany towar jest opakowaniem (np. butelka), moe by wizany z innymi towarami w tandemy. Opakowanie nie ma przyporzdkowanej stawki PTU, nie jest przyporzdkowane do adnego działu, musi mie zaprogramowan cen. Zaprogramowa nowy artykuł PLU mona w dowolnym momencie pracy kasy (zamknity paragon!) z klawiatury (Programowanie, 3 X/T) oraz z komputera. Przy programowaniu nowych artykułów z komputera pomidzy paragonami nie jest konieczne przestawianie kasy w tryb PROGRAMOWANIA mona to zrobi równie w TRYBIE SPRZEDAY. UWAGA! Kada zmiana w bazie towarowej kasy (dodanie nowego towaru, usunicie, zmiana nazwy, stawki PTU) jest drukowana zaraz po jej zatwierdzeniu! Aby zmieni nazw zaprogramowanego ju artykułu PLU, lub zmieni stawk PTU przyporzdkowan do artykułu naley wczeniej wykona raport dobowy (RA- PORTY ZERUJ CE 6 X/T) zerujcy oraz raport zerujcy obrotów (danego) PLU. Wykonywanie takiego raportu opisano w rozdziale 6.3. niniejszej instrukcji. Dopiero po wykonaniu tych raportów bdzie moliwa zmiana nazwy lub stawki PTU. Zmiana innych opcji przy programowaniu PLU (cena, tablica HALO, rodzaj ceny, rodzaj sprzeday, precyzja, przyporzdkowanie do działu) w dowolnym momencie pracy (zamknity paragon) z klawiatury (PROGRAMOWANIE, 3 X/T) lub z komputera tryb PROGRAMOWANIE lub SPRZEDAY. Instrukcja programowania artykułów PLU z klawiatury (tryb PROGRAMOWANIE): W niniejszej instrukcji przedstawione zostanie programowanie czterech artykułów, dwóch z kodem klawiaturowym i dwóch z kodem odczytywanym za pomoc skanera. Pierwszym artykułem jest Miso wołowe, numer PLU 1, z cen 12,40 zł, nalee bdzie do Działu 3, towar zwolniony z podatku PTU, cena zaprogramowana / otwarta, sposób sprzeday normalny, precyzja 3, ograniczenie kwoty (HALO) z pozycji nr zł. Drugim artykułem bdzie Butelka 0,33L, numer PLU 8, cena 0,30 zł. Pozostałych flag i opcji dla opakowania nie programujemy. Trzecim artykułem bdzie Piwo b/al. 0,33l, numer PLU bdzie odczytywany skanerem, cena 2,35 zł, nalee bdzie do Działu 5, PTU 22% (stawka A), cena zaprogramowana / otwarta, sposób sprzeday powtarzalny, precyzja 0, do tego artykułu dołczone bdzie w tandem opakowanie wczeniej zaprogramowana butelka 0.33l nr PLU 8. Czwartym artykułem bdzie Konserwa misna, numer PLU odczytywany z towaru skanerem, cena 4,15 zł, nalee bdzie do Działu 4, PTU 7% (stawka B), cena zaprogramowana / otwarta, sposób sprzeday: powtarzalny, precyzja 0 (nie mona sprzeda pół konserwy). Przebieg programowania: ) wejcie w tryb programowania artykułów PLU. Na wywietlaczu pojawia si komunikat: Kod PLU: - weszlimy do programowania kodu PLU numer 1. Mona teraz wpisa nazw towaru. - wejcie do edycji nazwy na wywietlaczu pojawia si kursor w miejscu gdzie bdziemy wpisywa nazw. Od tej chwili klawiatura jest przestawiona w tryb tekstowy wpisujemy nazw Miso wołowe naciskajc opowiednie klawisze z naniesionymi literami, lub za pomoc klawiatury numerycznej uywajc Tablicy przekształce. Dodatkowe informacje na temat funkcji klawiszy i kodów cyfrowych znajduj si w rozdziale: DODATKOWE FUNKCJE KLAWISZY. Jeli wpiszemy ju cał nazw artykułu naciskamy klawisz - wychodzimy z edycji nazwy artykułu, klawiatura wychodzi z trybu tekstowego. Teraz naley zaprogramowa ustawienia dla artykułu. - zaprogramowalimy kolejno opcje: stawka zwolniona (7) - (przyjmujemy, e zwolnienie z PTU oprogramowane jest na pozycji G stawek podatkowych), cena zaprogramo-wana/otwarta (3), sposób sprzeday normalny (0), precyzja do trzech miejsc po przecinku (3), towar nie jest opakowaniem (0). Opcje te mona było programowa kad osobno przebieg takiego programowania zostanie przedstawiony przy artykule drugim. Nastpnie: - przypisanie artykułu do działu 3. - zaprogramowano cen 12,40 zł. - przypisano kontrol maksymalnej kwoty sprzeday do tabeli HALO numer 13. Towar został oprogramowany. Całkowite zaprogramowanie towaru nastpi po przejciu do programowania nastpnego PLU podaniu innego numeru PLU i naciniciu klawisza, lub odczytaniu z innego artykułu kodu za pomoc skanera, lub przez nacinicie klawisza - nastpi zakoczenie programowania i wyjcie z programowania artykułów PLU. (lub za pomoc klawiszy i przej do pozycji nr 3 i nacisn 30 31

17 Wszystkie programowane opcje wywietlane s na wywietlaczu obsługujcego. Mona przeglda je na wywietlaczu poruszajc si po nim za pomoc klawiszy oraz. Zawsze widoczne s dwie linie sporód omiu. Ostatnio zmieniana linia (wartoci) widoczna jest w górnym wierszu. Nastpnym artykułem jaki chcemy zaprogramowa jest Butelka 0,33L. Wpisujemy precyzja (D) 0, towar nie jest opakowaniem (E=0). Zaczynamy od opcji A stawka PTU. Naciskalmy kolejno: - numer stawki PTU i zatwierdzamy j klawiszem. Nastpnie Rodzaj ceny: rodzaj i klawiszem potwierdzamy rodzaj ceny. Dalej: sposób sprzeday: powtarzalny flag t załczamy i wyłczamy klawiszem. Precyzja 0 sprzeda tylko w całociach i wic kod PLU pod jakim chcemy oprogramowa ten towar: - programowanie poprzedniego artykułu zostało zapisane, weszlimy do edycji towaru o potwierdzenie, e to flaga precyzji klawiszem. Ostatni flag mówica, czy numerze PLU 8. Naley wpisa nazw towaru: - wejcie do edycji nazwy, na wywietlaczu pojawia si kursor w miejscu gdzie bdziemy wpisywa nazw. Tak jak przy poprzednim artykule wpisujemy nazw uywajc klawiszy z literami lub korzystajc z Tabeli przekształce. Po wpisaniu nazwy zatwierdzamy j klawiszem - wyjcie z edycji nazwy. Teraz zaprogramujemy opcje (flagi) dla artykułu. Towar ma by opakowaniem (opcja E) naciskamy wic klawisz - towar jest opakowaniem. Zaprogramujemy teraz cen towaru klawisze: - została zaprogramowana cena towaru 0,30 zł. Artykuł został oprogramowany, zatwierdzenie tego programowania nastpi po wejciu do edycji programowania innego artykułu lub przez nacinicie klawisza - wyjcie z programowania PLU. UWAGI: Programowania opcji (A,B,C,D,E) oraz działu, ceny, opakowania, tabeli HALO itd. mona dokonywa w dowolnej kolejnoci. Jeli rodzaj ceny zostanie ustawiony jako zaprogramowana lub zaprogramowana / otwarta, to musimy zaprogramowa jak cen towaru, w przeciwnym razie kasa zgłosi błd: Nie podano ceny. Trzecim towarem który chcemy zaprogramowa jest Piwo b/al. 0,33L. Odczytujemy skanerem z artykułu jego kod kreskowy nastpi wejcie do edycji towaru o kodzie sczytanym skanerem. Wpisujemy nazw towaru: wpisanie nazwy - zatwierdzenie nazwy. Przy programowaniu pierwszego artykułu pokazano jak wspólnie programowa wszystkie opcje od A do E. Teraz pokaemy jak opcje te programowa kad z osobna. Zaprogramujemy nastpujce ustawienia: stawka A 22% (1), cena (B) zaprogramowana / otwarta (3), sprzeda (C) powtarzalna (1), 32 towar jest czy nie jest opakowaniem załcza i wyłcza si klawiszem. Towar naley do działu 5:. Do artykułu tego dołczamy opakowanie (wczeniej zaprogramowana butelka) o numerze PLU 8: - opakowanie zostało dołczone na wywietlaczu pokae si informacja o nim. Programowania opcji A,B,C,D,E oraz działu, ceny, opakowania, tabeli HALO itd. mona dokona w dowolnej kolejnoci! Czwartym artykułem jest Konserwa misna. Odczytujemy numer PLU skanerem z towaru wchodzimy do programowania tego artykułu. Programujemy nazw: - wejcie do edycji nazwy, wpisujemy nazw (litery na klawiszach, Tabela przekształce) - zapisanie nazwy artykułu. Opcje A,B,C,D,E: - zaprogramowano: PTU B (7%), cena zaprogramowana / otwarta, sposób sprzeday powtarzalny, precyzja 0, towar nie jest opakowaniem. Programujemy przyporzdkowanie do działu 4:, cena: - zaprogramowano cen 4,15 zł. Artykuł został oprogramowany. Wychodzimy z trybu programowania PLU klawiszem. Zakoczono programowanie czterech (wczeniej zakładanych) artykułów Programowanie: (4) Kasjerzy W kasie MAŁE TANGO / RUMBA istnieje moliwo zaprogramowania omiu rónych kasjerów. Kady z nich bdzie identyfikowany numerem oraz własnym kodem cyfrowym (od 1 do 4 cyfr) tzw. hasłem kasjera. Kady kasjer bdzie te posiadał opis (moe to by np. imi). Przy kadym włczeniu kasy lub przejciu do innego trybu 33

18 pracy kasa bdzie pyta o kod (hasło) kasjera. Naley wówczas wpisa kod kasjera i nacisn klawisz UWAGA! Jeli nie ma zaprogramowanego adnego kasjera, kasa nie bdzie kontrolowa kodu kasjera, zezwalajc kademu na dostp do funkcji kasy. Prowadzona sprzeda nie bdzie przypisana do adnego kasjera, nie bdzie równie moliwoci wykonania raportu obrotów kasjerów. Programowania kasjerów mona dokona zarówno z klawiatury w trybie PROGRA- MOWANIE w dowolnym momencie pracy kasy (zamknity paragon!). Z komputera dane kasjerów mona zaprogramowa tylko przed fiskalizacj kasy). Schemat programowania kasjerów z klawiatury (tryb PROGRAMOWANIE): przekształce liter i znaków (pkt 8.1). Po wpisaniu opisu kasjera naciskamy - wyjcie z trybu tekstowego klawiatury. Na wywietlaczu: Kasjer: opis HASŁO: Teraz wpisujemy cyfrowe hasło jakim programowany kasjer bdzie si logował do kasy. Hasło moe mie od 1 do 4 cyfr. Po wpisaniu hasła zatwierdzamy je klawiszem. Kasa przechodzi do programowania nastpnego kasjera. Jeli chcemy wyj z programowania kasjerów naciskamy klawisz:. Po ponownym wejciu do funkcji programowania kasjerów i naciniciu klawisza wydrukowany zostanie raport ustawie zaprogramowanych kasjerów. Na wydruku nie bd widoczne hasła zaprogramowanych kasjerów. Wydruku zaprogramowanych kasjerów wraz z ich hasłami moe dokona uprawniony serwisant lub zaprogramowany OPERATOR. Jeli chcemy usun zaprogramowanego wczeniej kasjera, to po wejciu do programowania kasjerów (PROGRAMOWANIE, 4) i odszukaniu (za pomoc klawiszy Instrukcja programowania: (lub za pomoc klawiszy i przej do pozycji nr 4 i nacisn ) wejcie do funkcji programowania kasjerów. Na wywietlaczu pojawia si komunikat: Numer kasjera: Naley wpisa numer kasjera którego chcemy oprogramowa np. 1 i zatwierdzamy klawiszem. Na wywietlaczu pojawia si komunikat: Nazwa kasjera nr 1: _ Teraz naley wpisa nazw (opis) kasjera. Opis moe by dowolny, np. imi i nazwisko kasjera maksymalnie 18 znaków. - wejcie w tryb tekstowy klawiatury moemy wpisywa litery naniesione na klawiszach, lub korzystajc z tabeli 34 lub numer kasjera i ) danego kasjera (bdzie widoczny jego opis na wywietlaczu) naciskamy klawisz - kasjer (opis wraz z hasłem) zostanie usunity. Jeli podczas wpisywania hasła uyjemy niewłaciwych znaków (innych od cyfr) lub jeli dla jakiego kasjera wpiszemy hasło które ju wczeniej było zaprogramowane dla innego kasjera, kasa zgłosi błd pokazujc na wywietlaczu informacj: Błdny kod kasjera naley klawiszem skasowa błd i wprowadzi inne (poprawne) hasło. Jeli zapomnimy jakie hasło zostało zaprogramowane (i tym samym nie mamy moliwoci uruchomienia kasy i przeprogramowania kasjerów) naley wezwa serwisanta aby ustawił kas w tryb serwisowy i zrobił wydruk ustawie kasjerów. Na wydruku tym oprócz nazw kasjerów bd widoczne ich hasła. Jeli w kasie zaprogramowany jest OPERATOR i kasa pracuje pod jego nadzorem (zalogowany operator), równie on ma dostp do podgldu haseł kasjerów Programowanie: (5) Klawisze kodów bezporednich Na klawiaturze kasy znajduje si 14 klawiszy, które moemy oprogramowa jako bezporednie (szybkie) dla dowolnych artykułów PLU sprzeda takiego artykułu polega bdzie na naciniciu tylko tego (przypisanego) klawisza bezporedniego. Moemy do tych klawiszy przypisa towary które najczciej s sprzedawane w naszym sklepie. Klawisze te mona oprogramowa w trzech poziomach: bezporednim, z uy- 35

19 ciem klawisza (górny poziom) oraz z uyciem klawisza (dolny poziom). W sumie wic moemy zaprogramowa 42 towary na klawiszach bezporednich. Podczas sprzeday, po naciniciu klawisza lub, w prawym górnym rogu wywietlacza obsługi pokae si znak graficzny (strzałki) sygnalizujcy z krtórego poziomu klawiszy bdziemy wybiera towary. Niej podano kolejno (numery) poszczególnych klawiszy wraz z poziomami. Kolejno numerowania klawiszy wynika z moliwoci przydziału klawiszy bezporednich jako Działy i jako PLU (towary). Numeracja dla opcji: Tylko klaw. Działów: Działy + KODY Tylko klaw. KODÓW: Szarym kolorem wyodrbniono klawisze zdefiniowane jako Działy towarowe. Pogrubion czcionk zaznaczono numery poziomu podstawowego (bezporedniego). Programowania klawiszy bezporednich mona dokona w dowolnym momencie pracy kasy (zamknity paragon!) zarówno z klawiatury jak i z komputera tryb PROGRA- MOWANIE. Schemat programowania klawiszy kodów bezporednich z klawiatury (tryb PROGRA- MOWANIE): Instrukcja programowania: Wchodzimy do edycji programowania klawiszy kodów bezporednich: (lub za pomoc klawiszy i przej do pozycji nr 5 i nacisn ) na wywietlaczu pojawia si komunikat: Klawisz kodu bezp. Naley nacisn klawisz bezporedni do którego chcemy przypisa towar. Klawisze mona wybiera bezporednio, z uyciem klawisza - górny poziom, oraz klawisza - dolny poziom. Jeli klawisz nie był przypisany do adnego towaru, na wywietlaczu pojawi si napis: Brak przypisania towaru Jeli był przypisany towar to na wywietlaczu pojawi si napis: Towar przypisany [nazwa towaru] Aby przypisa towar do wywołanego klawisza naley wpisa numer PLU tego artykułu i nacisn klawisz, lub skanerem odczyta kod EAN przypisywanego towaru. Na wywietlaczu pojawi si zaprogramowana nazwa towaru którego numer wpisalimy. Jeli chcemy usun przypisany towar z klawisza bezporedniego, naley po wywołaniu tego klawisza (na wywietlaczu pojawi si nazwa przypisanego towaru) nacisn klawisz - wybrany klawisz zostanie uwolniony od przypisanego wczeniej towaru Programowanie: (6) Urzdzenie współpracujce Funkcja ta pozwala okreli, z jakimi urzdzeniami zewntrznymi kasa w danej chwili ma współpracowa. Moe wprółpracowa z: 1. Komputer 2. Skaner 3. Waga 36 37

20 4. Terminal EFT (opcja) W zalenoci od wyposaenia kasy (jedno lub trzy złcza RS232) programowanie urzdze współpracujcych odbywa si w nastpujcy sposób: Dla kasy z jednym portem RS232C Naley wej do trybu programowania urzdzenia naciskajc: (lub za pomoc klawiszy lub odnale właciw pozycj i nacisn ) Na wywietlaczu pojawi si numer i nazwa aktualnie ustawionego urzdzenia zewntrznego. Za pomoc klawiszy lub wybra właciwe urzdzenie i nacisn klawisz - urzdzenie zostanie zatwierdzone i kasa wyjdzie z trybu programowania urzdzenia współpracujcego Dla kas z trzema portami RS232C: Na powyszym rysunku przedstawiono numeracj portów w kasie Małe Tango / Rumba z dodatkowymi portami RS232C Konfiguracja urzdze zewntrznych wówczas wyglda w nastpujcy sposób: Aby ustawi właciwe urzdzenie naley wej do trybu programowania urzdzenia naciskajc: (lub za pomoc klawiszy lub odnale właciw pozycj i nacisn Port 3 Port 2 Port 1 ) Na wywietlaczu pojawi si komunikat: N u m e r P o r t u : Naley wpisa numer portu (złcza RS232C), lub za pomoc klawiszy lub wybra właciwy port. Na wywietlaczu pojawi si numer wybranego portu oraz nazwa aktualnie ustawionego na nim urzdzenia zewntrznego. Naley wpisa za pomoc klawiatury numer właciwego urzdzenia zewntrznego wiedzc, e: Na porcie nr 1 dostpne s wartoc: (urzdzenia): 0. Komputer 1. Skaner 2. Waga Terminal EFT Na portach 2 i 3 dostpne s wartoci: 0. Nieaktywny 1. Skaner 2. Waga 3. Terminal EFT Po wpisaniu włciwej wartoci naley zatwierdzi j klawiszem. W identyczny sposób naley wybra urzdzenia na pozostałych portach. Po ustawieniu wszystkich portów wychodzimy z trybu programowania urzdzenia zewntrznego klawiszem 4.7. Programowanie: (7) Opcje Globalne W funkcji Opcje Globalne ustawia si szereg opcji (flag), które odpowiednio konfiguruj działanie kasy. Ustawienia te (dobrze skonfigurowane) mog bardzo pomóc obsługujcemu w codziennej pracy z kas. Nazwy i kolejno Opcji oraz wyjanienie, co oznaczaj: Nr Nazwa opis Dozwolone wartoci 1 Tylko klawisze kodów wszystkie klawisze bezpo- 0 kody + działy rednie mog by klawiszami kodów PLU 1 tylko kody 2 Tylko klawisze działów wszystkie klawisze bezpo- 0 działy + kody rednie mog by klawiszami działów 1 tylko działy 3 Wymagany klawisz RAZEM przed naciniciem 0 nie wymagany płatnoci musi by wcinity klawisz RAZEM 1 wymagany 4 Drukuj RAZEM kade wcinicie klawisza RAZEM 0 nie drukowane spowoduje wydrukowanie podsumowania pozycji na 1 drukowane paragonie Drukuj EURO wywołanie przeliczenia ceny lub wartoci sprzedanych towarów na paragonie spowoduje dodrukowanie pod paragonem niefiskalnego przeliczenia wartoci paragonu na walut EURO wraz z zaprogramowanym w kasie przelicznikiem PLN/EUR Druk udział działu na raporcie obrotów działów drukowany bdzie procentowy udział tego działu w całkowitej sprzeday Druk udział PLU na raporcie obrotów PLU drukowany bdzie procentowy udział tego towaru w sprzeda- y Druk kod PLU na wydruku zestawienia towarów oraz raporcie PLU i opakowa oprócz nazwy drukowany bdzie numer PLU towaru lub opakowania Druk dział PLU na wydruku zestawienia towarów oraz raporcie PLU dla kadego towaru drukowany bdzie numer działu do jakiego przypisano towar 39 0 brak druku 1 - drukowanie 0 brak druku 1 druk 0 brak druku 1 druk 0 brak druku 1 druk 0 brak druku 1 druk