WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI I RZĘDU REAKCJI (Utlenianie jonów Fe 2+ jonami ClO 3
|
|
- Kazimierz Bednarczyk
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Ćwizenie nr 4b WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI I RZĘDU REAKCJI (Utlenianie jonów Fe + jonami ClO 3 w środowisku kwaśnym) I. Cel ćwizenia Celem ćwizenia jest wyznazenie rzędu reakji, stałej szybkośi reakji i zasu połowiznej przemiany dla reakji utlenienia jonów Fe + jonami ClO 3 w środowisku kwaśnym. II. Zagadnienia wprowadzająe. Właśiwośi optyzne substanji.. Absorpja promieniowania elektromagnetyznego. 3. Oddziaływanie promieniowania elektromagnetyznego z materią. 4. Prawa Lamberta-Beera. Odhylenia od prawa Lamberta-Beera. 5. Ogólna budowa i zasada działania spektrofotometru UV/VIS. 6. Rzędowość i ząstezkowość reakji hemiznyh. 7. Szybkość reakji hemiznej. 8. Stała szybkośi reakji hemiznej. 9. Równania kinetyzne reakji I i II rzędu.. Czas połowiznej przemiany. Literatura obowiązująa:. Praa zbiorowa, Chemia fizyzna, PWN,.. K. Gumiński, Wykłady z hemii fizyznej, PWN, N.M. Emanuel, D.L. Knorre, Kinetyka hemizna w układah jednorodnyh PWN, P.W. Atkins, Podstawy hemii fizyznej, PWN,. 5. P.W. Atkins, Chemia fizyzna, PWN,.
2 Kinetyka III. Cześć teoretyzna III.. Kinetyka hemizna Kinetyka hemizna jest to dział hemii fizyznej zajmująy się badaniem szybkośi reakji hemiznej. Znajomość szybkośi reakji hemiznej pozwala na: określenie, jak szybko zużywane są substraty reakji hemiznej ulegają przemianie w produkty, określenie, w jaki sposób możemy wpływać na szybkość reakji hemiznyh przy pomoy różnyh zynników, takih jak: temperatura, iśnienie, stężenie reagentów, obeność katalizatorów, określenie, jak szybko osiągany jest stan równowagi reakji w danej mieszaninie reakyjnej. Badania nad szybkośią reakji hemiznej pozwalają w wielu wypadkah na zrozumienie mehanizmu reakji hemiznej, tzn. poznanie elementarnyh etapów reakji. Aby zbadać szybkość reakji hemiznej oraz jej mehanizm należy: określić stehiometrię reakji oraz jej ewentualnyh reakji uboznyh, zbadać zależność pomiędzy stężeniem produktów (lub substratów) a zasem trwania reakji. III.. Szybkość reakji hemiznej Szybkość reakji hemiznej definiuje się jako zmianę stężenia określonego reagentu w zasie. Jeśli rozważanym reagentem jest produkt reakji to szybkość reakji można określić jako: d V = () gdzie to stężenie produktu. Jeśli rozważanym reagentem jest substrat, to szybkość reakji można określić jako: d V = (a) gdzie to stężenie wybranego substratu. Znak ( ) w równaniu (a) wynika z tego, że szybkość reakji zawsze jest wielkośią dodatnią. W zasie trwania rekji stężenie substratu ulega zmniejszeniu i wartość wyrażenia d jest ujemna.
3 Ćwizenie nr 4b Wyznazanie stałej szybkośi i rzędu reakji Jeżeli stężenia reagentów wyrażane są w molah na deymetr sześienny (mol dm -3 ), to szybkość reakji wyraża się w molah na deymetr sześienny razy sekunda (mol dm 3 s ). Jeżeli w równaniu stehiometryznym reakji współzynniki stehiometryzne produktów i substratów są różne, to zmiana stężenia poszzególnyh reagentów w zasie jest proporjonalna do wartośi współzynnika stehiometryznego przy danym reagenie. W takim przypadku, przy określaniu szybkośi reakji, należy zaznazyć, w stosunku do jakiego reagentu prowadzimy badania, lub też zgodnie z rozważaniami termodynamiznymi, w równaniu na szybkość reakji należy uwzględnić tzw. algebraizne współzynniki stehiometryzne η i, które są równe o do wartośi bezwzględnej współzynnikom stehiometryznym reakji, i które dla produktów przyjmują wartośi dodatnie a dla substratów ujemne: V di = () η i Szybkość reakji można powiązać ze stężeniem reagująyh substratów. Zależność pomiędzy szybkośią reakji hemiznej a stężeniem reagująyh substratów oraz stehiometrią reakji nazywamy równaniem kinetyznym reakji: V = k n m gdzie n i m są zazwyzaj współzynnikami stehiometryznymi rozważanej reakji. Współzynnik proporjonalnośi k z równania (3) nosi nazwę stałej szybkośi reakji. Stała szybkośi reakji jest to szybkość reakji, jeśli stężenie reagentów jest równe jednośi. Wymiar stałej szybkośi reakji zależy od wartośi współzynników stehiometryznyh reakji. Po wstawieniu jednostki k do równania kinetyznego dla danej reakji, szybkość reakji powinna mieć wymiar mol dm 3 s -. Z równania kinetyznego reakji wynika, że szybkość reakji w danej temperaturze nie jest stała i maleje wraz z upływem zasu. Dlatego też, z równań (), () i (3) możemy oblizyć jedynie szybkość reakji w danej hwili, tzw. hwilową szybkość reakji. Szybkość hwilową można też oblizyć z zależnośi stężenia substratów (lub produktów) reakji od zasu. Szybkość reakji hemiznej oblizamy z nahylenia styznej w danym punkie do krzywej zależnośi stężenia danego reagentu od zasu. W stałej temperaturze szybkość reakji hemiznej maleje w zasie. Kiedy reagująy układ osiąga stan równowagi, wypadkowa szybkość reakji hemiznej jest równa zero. Na podstawie równania kinetyznego można przewidzieć, jaka będzie szybkość reakji zahodząej w mieszaninie reakyjnej o określonym składzie oraz określić stężenie produktów i substratów w dowolnej hwili trwania proesu. (3) 3
4 Kinetyka Postać równania kinetyznego reakji daje nam ważne wskazówki o do mehanizmu badanej reakji. Rzezywiste równania kinetyzne reakji są modelowane na drodze doświadzalnej a nie na podstawie równania stehiometryznego reakji. III. 3. Cząstezkowość reakji hemiznej Pod pojęiem ząstezkowośi reakji rozumiemy ilość ząstezek biorąyh udział w elementarnym akie reakji. Z kinetyznego punktu widzenia reakje dzielimy na jedno i wieloząstezkowe. Pojęie ząstezkowośi wiąże się z jednym etapem reakyjnym a nie z ałą reakją jako ałośią. Reakja jednoząstezkowa (monomolekularna) w reakji tej następuje rozpad pojedynzej ząstezki na fragmenty, lub przegrupowanie tworząyh ząstezkę atomów. Do tego typu reakji zalizamy reakje dysojaji termiznej, rozpadu promieniotwórzego, izomeryzaji. Reakja dwuząstezkowa (bimolekularna) w reakji tej następuje łązenie się dwóh ząstezek. Zderzenie więej niż trzeh ząstezek praktyznie rzez biorą jest niemożliwe, dlatego też dotyhzas znane reakje są najwyżej trójząstezkowe. III. 4. Rząd reakji Reakje hemizne możemy podzielić ze względu na ih kinetykę. Podstawą tej klasyfikaji jest harakter zmian stężenia reagentów w zasie. Taki podział reakji oparty jest na pojęiu rzędu reakji. Można rozpatrywać rząd ząstkowy reakji, ze względu na wybrany reagent lub ałkowity rząd reakji. Cząstkowy rząd reakji ze względu na wybrany reagent jest to wykładnik potęgi, w której występuje dany reagent w równaniu kinetyznym reakji. Całkowity rząd reakji jest to suma rzędów wszystkih poszzególnyh reagentów, zyli suma wykładników potęg występująyh przy stężeniah reagentów w równaniu kinetyznym reakji. Rząd reakji nie musi być wielkośią ałkowitą. Równanie stehiometryzne reakji może nam dać jedynie wstępne informaje odnośnie do rzędu reakji. Równanie kinetyzne reakji możemy również przedstawić w postai ałkowej. Taka forma równania jest bardzo przydatna, ponieważ na jej podstawie możemy określić stężenie reagentów w dowolnym zasie trwania reakji. Postać ałkową równania kinetyznego reakji otrzymujemy poprzez połązenie równania na szybkość reakji (równanie ) z równaniem kinetyznym (równanie 3). Dla substratów otrzymujemy: 4
5 Ćwizenie nr 4b Wyznazanie stałej szybkośi i rzędu reakji d = k n m... (4) Na podstawie równania (4), dla reakji rzędu, wiedzą że otrzymujemy: d = k d = t t= k = kt d = k, (5) Reakje rzędu zerowego to takie reakje, któryh szybkość nie zależy od stężenia. Do takih reakji zalizmy reakje fotohemizne, niektóre reakje polimeryzaji i izomeryzaji. Stężenie substratu takiej reakji jest proporjonalne do zasu trwania reakji oraz do jej stałej szybkośi. Dla reakji I rzędu wiedzą że d = k otrzymujemy: d = k = d t k (6) Po podstawieniu: ln ln = - kt (7) otrzymujemy następująą zależność: ln = -kt + ln (8) Równanie (8) pozwala na wyznazenie stężenia substratu reakji pierwszorzędowej. Jeśli reakja jest pierwszorzędowa to zgodnie z równaniem (8), logarytm naturalny ze stężenia substratu jest liniową funkją zasu (ln = f(t)). Znają stężenia substratów i produktów w danej hwili reakji, przy pomoy metod matematyznyh lub grafiznie, ze współzynnika kierunkowego prostoliniowej zależnośi (równanie 8) można oblizyć stałą szybkośi reakji. Reakje, które przebiegają według równania kinetyznego I rzędu to m.in.: reakja rozpadu etanu na rodniki C H 6 CH 3 reakja izomeryzaji yklopropanu yklopropan propen reakja rozpadu pięiotlenku diazotu N O 5 4 NO + O 5
6 Kinetyka d Dla reakji II rzędu, wiedzą że = k,przy założeniu, że stężenia pozątkowe substratów są sobie równe ( = = ), równanie (4) przybierze postać: d = k (9) zyli: Ostatezne otrzymamy: = d t k () = kt () zyli: = kt + () Jeśli stężenia pozątkowe reagentów nie są takie same, to równanie kinetyzne jest bardziej skomplikowane. Jeżeli reakja jest reakją II rzędu, to / jest wprost proporjonalne do zasu trwania reakji. Reakje, które spełniają równanie kinetyzne II rzędu to m.in. reakje: syntezy jodowodoru H +J HJ deuteru z HCl D + HCl DH + DCl powstawania ząstezki jodu J J Dla reakji III rzędu, wiedzą że d = k 3 (3) przy założeniu, że stężenia pozątkowe substratów są sobie równe ( = = 3 ), równanie (3) przybierze postać: 3 = d t k (4) 6
7 Ćwizenie nr 4b Wyznazanie stałej szybkośi i rzędu reakji = kt (5) zyli: = kt + (5a) Ogólnie, dla równania n-tego rzędu, przy założeniu, że pozątkowe stężenia reagentów są takie same ( = = n ) otrzymujemy: d = n k => ( ) = kt + n ( ) n n n (6) III. 5. Wyznazanie rzędu reakji Rząd reakji jest wielkośią, którą wyznaza się w sposób eksperymentalny. Równanie stehiometryzne reakji może nam jedynie dawać wskazówkę, jakiego rzędu jest reakja. Jednakże wszelkie ustalenia rzędu reakji odbywają się na drodze eksperymentalnej. Wyznazenie rzędu reakji jest równoznazne z wyznazeniem równania kinetyznego reakji. Istnieje wiele metod pozwalająyh na wyznazenie rzędu reakji. Najważniejsze z nih to: Wykorzystanie ałkowej postai równania kinetyznego reakji (metoda podstawiania do wzoru). Metoda izolayjna Ostwalda. Metoda szybkośi pozątkowej metoda różnizkowa van t Hoffa. Metoda ałkowa. Metoda badania zasu połowiznego zaniku III. 5.. Wykorzystanie ałkowej postai równania kinetyznego reakji Całkowa postać równania kinetyznego pozwala nam nie tylko określić stężenie danego produktu lub substratu w dowolnej hwili od rozpozęia reakji, ale jest również pomona przy wyznazaniu rzędu reakji. Metoda ta polega na wyznazeniu stężenia wybranego produktu lub substratu w danej hwili, przez ały zas trwania reakji Otrzymane wyniki podstawiamy do ałkowej postai równania kinetyznego, dla reakji różnyh rzędów. 7
8 Kinetyka Jeśli reakja jest I rzędu, otrzymujemy prostoliniową zależność ln od zasu przebiegu reakji. Jeśli reakja jest II rzędu, to jest otrzymujemy prostoliniowa zależność pomiędzy odwrotnośią stężenia a zasem trwania reakji. Szzegóły przedstawiono w Tabeli. Tabela. Prostoliniowe zależnośi zmiany stężenia substratu w zasie dla reakji o różnej rzędowośi, przy założeniu, że pozątkowe stężenia substratów są sobie równe. Rząd reakji Równanie kinetyzne Prostoliniowa zależność Interpretaja geometryzna (zależność prostoliniowa) I V = k ln = kt + ln ln = f (t) II V = k = kt + f ( t) = III V = k 3 kt + = f ( t) = kt + n-ty V = k n n n ( n ) ( n ) ( n ) = = n f ( t) III. 5.. Metoda izolayjna Ostwalda W metodzie izolayjnej Ostwalda, reakję przeprowadza się przy znaznym nadmiarze wszystkih, poza jednym substratem. Jeśli równanie kinetyzne danej reakji ma postać: V = k n m 3 p... (7) w zasie trwania reakji stężenia reagentów będąyh w dużym nadmiarze pozostają praktyznie stałe. Tak wię równanie kinetyzne dla danej reakji można zapisać przy pomoy poniższego równania (tzw. forma pseudorzędowa): V = k n gdzie k = k m 3 p.... Dzięki takiej proedurze następuje redukja rzędu reakji. Dla zredukowanego równania znaznie łatwiej określić rząd reakji niż dla jego pełnej formy. Korzystają np. z ałkowej formy równania kinetyznego reakji można wyznazyć rząd reakji względem danej substanji. Całą proedurę powtarzamy, wyznazają rząd reakji względem każdego reagentu. Całkowity rząd reakji stanowi sumę rzędów reakji pseudorzędowyh. (8) 8
9 Ćwizenie nr 4b Wyznazanie stałej szybkośi i rzędu reakji III Metoda szybkośi pozątkowej (metoda różnizkowa van t Hoffa) Metoda ta jest zęsto stosowana w połązeniu z metodą izolayjną Ostwalda. W metodzie tej mierzy się hwilową szybkość reakji na pozątku jej przebiegu, powtarzają pomiary dla kilku różnyh stężeń pozątkowyh wybranego substratu. Jeśli wybrany substrat oznazymy jako A to, przy dużym nadmiarze pozostałyh substratów, równanie kinetyzne przyjmuje postać opisaną równaniem (8). Pozątkowa szybkość reakji jest określona wzorem: Logarytmują równanie (9) otrzymujemy: V = k Ao n (9) log V = log k + n log Ao () Zależność () to równanie linii prostej wiążąe logarytm szybkośi pozątkowyh reakji z logarytmem stężenia pozątkowego danego reagentu. Współzynnik kierunkowy tej prostej określa rząd reakji (rysunek ). 7 log v o n=3 n= n= n= log Ao Rys.. Wyznazanie rzędu reakji metodą szybkośi pozątkowyh na podstawie prostoliniowyh zależnośi log V o. od log Ao. Jeżeli pomiary wykonujemy dla dwóh stężeń pozątkowyh (należy pamiętać, że na podstawie takiego eksperymentu możemy otrzymać wynik obarzony dużym błędem) to n można wyrazić za pomoą wzoru: 9
10 Kinetyka v log v n = () ao log Oznazenie szybkośi reakji dla t = nie jest rzezą prostą. W tym elu należy ekstrapolować nahylenie styznej do krzywej zależnośi stężenia danego reagentu od zasu, w kierunku t = (stąd też inna nazwa tej metody metoda różniowa van t Hoffa). ao III Metoda ałkowa Ostwalda-Zawidzkiego W metodzie tej mierzony jest zas, w którym przereaguje określony ułamek substratu. W tym elu sporządzamy wykres zależnośi lizby postępu reakji x' od zasu t [s]. Lizba postępu reakji x' jest to stosunek stężenia przereagowanego substratu do jego stężenia pozątkowego ( o ): x x ' = () Z wykresu x' = f(t), dla o najmniej dwu różnyh stężeń pozątkowyh danego substratu (wykresy umieszzone są na jednym układzie współrzędnyh) odzytujemy wartość t i t, dla dowolnej wartośi lizby postępu reakji i wstawiamy je do równania określająego rząd reakji: log( t / t ) n = + (3) log( / ) gdzie i to stężenia pozątkowe substratu dla i serii pomiarowej, t i t to zasy dla danej lizby postępu reakji dla i serii pomiarowej. III Metoda badania zasu połowiznego zaniku Czas połowiznego zaniku jest to zas, po którym stężenia substratów reakji zmniejszą się do połowy pozątkowej wartośi. Jeżeli w reakji bierze udział więej niż jeden substrat, o zasie połowiznego zaniku dla reakji można mówić jedynie wtedy, kiedy stosunek stężeń poszzególnyh substratów odpowiada ih stosunkom stehiometryznym. W takim przypadku zas połowiznego zaniku jest taki sam dla wszystkih substratów reakji Do określenia zasu połowiznego zaniku również jest przydatne równanie kinetyzne reakji. Jeśli do równań ałkowyh na rząd reakji za podstawimy wartość,5 o, to w zależnośi od rzędu reakji
11 Ćwizenie nr 4b Wyznazanie stałej szybkośi i rzędu reakji otrzymamy odpowiednio równania pozwalająe na oblizenie zasu połowiznego zaniku przedstawione w tabeli. Tabela. Równania zasu połowiznego zaniku dla reakji różnego rzędu. Rząd Równanie Wyrażenie na zas reakji kinetyzne połowiznej przemiany I V= k τ = ln /k II V = k τ = /(k o ) III V = k 3 τ = 3/(k o ) Z przedstawionyh w tabeli równań wynika, że: zas połowiznego zaniku dla reakji pierwszego rzędu nie zależy od pozątkowego stężenia substanji, a jedynie od wartośi stałej szybkośi reakji. Dlatego dla wielu reakji pierwszorzędowyh, zas połowiznego zaniku może być podawany jako wielkość harakterystyzna dla tej reakji (np. dla reakji rozpadu promieniotwórzego pierwiastków), zas połowiznego zaniku dla reakji drugiego rzędu zależy od stężenia pozątkowego substratów i dlatego nie jest on harakterystyzną wielkośią dla tej reakji. Jednakże, jeśli udowodnimy, że zas połowiznego zaniku jest odwrotnie proporjonalny do stężenia pozątkowego, wówzas mamy informaję, że reakja jest I rzędu, dla reakji III rzędowyh zas połowiznego zaniku jest odwrotnie proporjonalny do kwadratu stężenia pozątkowego.
12 Kinetyka IV. Część doświadzalna A. Aparatura i odzynniki. Aparatura: spektrofotometr, UV/VIS Ceil Instruments kuwety poliwęglanowe o d = m, pipeta 5 m 3 szt., pipety m 3 3 szt., pipeta m 3 szt., kolby miarowe o poj. 5 m 3 6 szt., kolba miarowa o poj. 5 m 3 szt., zlewki lub erlenmajerki o poj. 5 lub m 3 szt.. Odzynniki:, molowy roztwór soli Fe + w, molowym roztworze HCl (sól Mohra),, molowy roztwór soli Fe +3 w, molowym roztworze HCl,, molowy roztwór soli ClO - 3 w, molowym roztworze HCl,, molowy roztwór HCl, 5% roztwór KSCN w, molowym roztworze HCl. B. Przygotowanie spektrofotometru do pray Aparat powinien nagrzewać się minimum min. przed rozpozęiem pomiarów. Dokładny opis działania spektrofotometru oraz jego instrukja obsługi znajduje się obok aparatu w laboratorium. Aby wykonać ćwizenie należy: nastawić żądaną długość fali λ = 45 nm, wyzerować przyrząd, wprowadzić badaną próbkę w bieg wiązki światła, odzytać absorbanję A. Zerowania przyrządu dokonujemy jedynie pomiędzy seriami pomiarów. C. Sporządzenie mieszaniny reakyjnej oraz odzytanie zmian wartośi A w zasie trwania reakji W elu wyznazenia rzędu reakji metodą ałkową należy określić szybkość reakji (lub zmianę stężenia jednego z produktów) dla mieszaniny reakyjnej o różnym stężeniu reagentów. Jeżeli temperatura pomieszzenia jest wyższa od C, pomiary wykonujemy dla mieszanin reakyjnyh o stężeniah: a) (Fe + ) =,5 3 mol dm -3, (ClO 3 ) =,5 3 mol dm -3 b) (Fe + ) =,5 3 mol dm -3, (ClO 3 ) =,5 3 mol dm -3
13 Ćwizenie nr 4b Wyznazanie stałej szybkośi i rzędu reakji Jeżeli temperatura pomieszzenia jest niższa od C, pomiary wykonujemy dla roztworów o stężeniah: a) (Fe + ) =,5 3 mol dm -3, (ClO 3 ) =,5 3 mol dm -3 b) (Fe + ) = 4, 3 mol dm -3, (ClO 3 ) = 4, 3 mol dm -3 Przed przystąpieniem do sporządzania mieszaniny reakyjnej spektrofotometr musi być gotowy do pray! W elu sporządzenia m 3 mieszaniny reakyjnej, w któryh stężenia jonów Fe + i ClO 3 wynoszą,5 3 mol dm -3 należy do zystej i suhej zlewki (lub erlenmajerki) odpipetować roztwory w podanej kolejnośi: 7 m 3, mol dm -3 HCl, m 3 5% roztworu KSCN w, molowym roztworze HCl,,5 m 3, mol dm -3 roztworu ClO 3,,5 m 3, mol dm -3 roztworu Fe +. Za t = [s] przyjmujemy moment dodania do mieszaniny roztworu soli Fe +. Tak przygotowany roztwór wlewamy do kuwety i mierzymy o min. wartość jego absorbanji, maksymalnie do A =. Jeżeli A zmienia się powoli pomiary prowadzimy o 5 min., nie dłużej niż 4 min. W elu sporządzenia m 3 mieszaniny reakyjnej, w której stężenia jonów Fe + i ClO 3 wynoszą,5 3 mol dm -3 należy do zystej i suhej zlewki (lub erlenmajerki) odpipetować roztwory w podanej kolejnośi: 7,4 m 3, mol dm -3 HCl, m 3 5% roztworu KSCN w, molowym roztworze HCl,,3 m 3, mol dm -3 roztworu ClO 3,,3 m 3, mol dm -3 roztworu Fe +.. Za t = [s] przyjmujemy moment dodania do mieszaniny roztworu soli Fe +. Tak przygotowany roztwór wlewamy do kuwety i mierzymy o min. wartość absorbanji do momentu gdy A =. W elu sporządzenia m 3 mieszaniny reakyjnej, w której stężenia jonów Fe + i ClO 3 wynoszą 4, 3 mol dm -3 należy do zystej i suhej zlewki (lub erlenmajerki) odpipetować roztwory w podanej kolejnośi: 6,4 m 3, mol dm -3 HCl, m 3 5% roztworu KSCN w, molowym roztworze HCl,,8 m 3, mol dm -3 roztworu ClO 3,,8 m 3, mol dm -3 roztworu Fe +. 3
14 Kinetyka Za t = [s] przyjmujemy moment dodania do mieszaniny roztworu soli Fe +. Tak przygotowany roztwór wlewamy do kuwety i mierzymy o min. wartość absorbanji do momentu gdy A =. D. Sporządzenie krzywej kalibrayjnej Przy długośi fali λ = 45 nm wykonujemy krzywą kalibrayjną zależnośi absorbanji A od stężenia jonów Fe +3, zyli A = f(). Jony Fe +3 występują w postai silnie zabarwionego kompleksu rodankowego. Ponieważ reakja jonów żelazowyh z jonami rodankowymi jest odwraalna, do roztworu należy dodawać nadmiar jonów rodankowyh, aby wszystkie jony Fe +3 utworzyły kompleks Fe(SCN) 3. Roztwory do krzywej kalibrayjnej należy sporządzić z roztworu jonów Fe +3 o stężeniu 3 mol dm -3. W tym elu z, molowego roztworu wyjśiowego Fe +3 należy sporządzić 5 m 3 roztworu Fe +3 o stężeniu 3 mol dm -3 (w, molowym HCl). Roztwory rodanku żelazowego Fe(SCN) 3 do krzywej kalibrayjnej należy sporządzać w kolbah miarowyh o pojemnośi 5 m 3 w następująy sposób: dodajemy określoną objętość, molowego roztworu Fe +3, dodajemy m 3 5% roztworu KSCN, ałość dopełniamy do kreski, molowym roztworem HCl. Roztwory do krzywej kalibrayjnej powinny mieć stężenia przedstawione w tabeli. Po sporządzeniu roztworów należy wyzerować spektrofotometr przy pomoy, molowego roztworu HCl a następnie dokonać pomiaru absorbanji dla roztworów o różnym stężeniu Fe +3, tak jak podano w tabeli. Tabela.. Tabela do sporządzenia krzywej kalibrayjnej. nr kolbki Fe +3 [mol dm -3 ], mol dm -3 Fe +3 V [m 3 ] , -4 Parametry regresji liniowej = a b A FeSCN + 3 A a = b = 4
15 Ćwizenie nr 4b Wyznazanie stałej szybkośi i rzędu reakji E. Opraowanie wyników Reakja utleniania jonów Fe + jonami ClO 3 zahodzi według równania: w środowisku kwaśnym ClO 3 + 6H + + 6Fe + Cl + 3H O + 6 Fe +3 (4) Według (A.M. Azzan. J.A.W. Shimi, Phys. Chem. Neue Folge, 33 (96) 9) deydująym o kinetye etapem jest reakja: Fe + + ClO 3 + H + Fe +3 + HClO 3 Na podstawie równania (5) możemy przypuszzać, że reakja utleniania jonów Fe + jonami ClO 3 jest reakją II rzędu. Przebieg reakji śledzimy przez pomiar wzrostu stężenia jonów Fe +3 w postai kompleksu rodankowego, przy pomoy spektrofotometru UV/VIS. Stężenie jonów Fe +3 w zasie trwania reakji należy oblizyć na podstawie sporządzonej krzywej kalibrayjnej A = f( Fe(SCN) ). 3 Zależność wartośi absorbanji roztworów Fe(SCN) 3 od stężenia kompleksu rodankowego dla roztworów rozieńzonyh powinna być linią prostą. Parametry tej prostej znajdujemy metodą najmniejszyh kwadratów, przyjmują x = Fe+3 i y = A. Wyniki pomiarów dotyząyh krzywej kalibrayjnej przedstawiamy w postai wykresu oraz w tabeli. (5) Tabela. Wyniki pomiarów przebiegu reakji t [s] A +3 Fe [mol dm -3 ] 6 + Fe [mol dm -3 ] / Stężenie jonów Fe +3 powstająyh w wyniku reakji (4) i (5) można oblizyć na podstawie krzywej kalibrayjnej (rozdział D zęśi doświadzalnej). Na podstawie uzyskanyh wyników sporządzamy wykresy zależnośi / od zasu trwania reakji t [s], w myśl równania reakji II rzędu, dla przypadku kiedy stężenia substratów są sobie równe: = + k t (6) gdzie: o stężenia pozątkowe substratu, stężenie substratu po zasie t [se], = o 3+. Fe Na wykresah nie musimy uwzględniać wszystkih uzyskanyh punktów pomiarowyh, należy wybrać takie przedziały zasu, aby wykres składał się minimum z 8- punktów. 5
16 Kinetyka Dla reakji II rzędu spełniona jest zależność (6) i w układzie współrzędnyh y = /, x = t [s] powinien powstać wykres linii prostej, której współzynnik kierunkowy jest równy stałej szybkośi reakji k. Wartość jej otrzymujemy przy pomoy metody najmniejszyh kwadratów. Pomimo prostoliniowej zależnośi odwrotnośi stężenia substratu od zasu przebiegu reakji, rząd reakji sprawdzamy ponownie przy pomoy metody ałkowej Ostwalda-Zawidzkiego. W metodzie tej wykorzystuje się wyznazenie zasu, w którym przereaguje określony ułamek substratu. W tym elu sporządzamy wykres zależnośi lizby postępu reakji x' od zasu t [s]. Lizba postępu reakji x' jest to stosunek stężenia przereagowanyh jonów Fe + (x w naszym przypadku jest równe stężeniu powstałyh w wyniku reakji jonów Fe +3 ) do stężenia pozątkowego substratu ( o ): x x ' = (7) Stężenie przereagowanyh jonów Fe + jest równe stężeniu powstałyh jonów Fe +3, które możemy oznazyć na podstawie krzywej kalibrayjnej. Z wykresu x' = f(t) dla obu stężeń pozątkowyh (wykresy umieszzone są na jednym układzie współrzędnyh) odzytujemy wartość t i t dla dowolnej wartośi lizby postępu reakji i wstawiamy je do równanie określająego rząd reakji: log( t / t ) n = + (8) log( / ) gdzie:, stężenie pozątkowe substratu dla i serii pomiarowej, t, t zas dla danej lizby postępu reakji dla serii pomiarowej i. We wnioskah z przeprowadzonego ćwizenia należy omówić i odpowiednio skomentować otrzymane wyniki pomiarów rzędu reakji na podstawie równania kinetyznego oraz skonfrontować je z wynikami otrzymanymi z oblizeń metodą Ostwalda-Zawidzkiego i danymi dostępnymi w literaturze. 6
Definicja szybkości reakcji
Definija szybkośi reakji Szybkość reakji definiuje się jako stosunek zmiany stężenia substratów lub produktów reakji do zasu potrzebnego do zajśia tej zmiany. v zas zmiana stężenia potrzebny do zajśia
Bardziej szczegółowoDefinicja szybkości reakcji. Szybkości reakcji. Równanie kinetyczne reakcji ...
Definija szybkośi reakji Szybkość reakji definiuje się jako stosunek zmiany stężenia substratów lub produktów reakji do zasu potrzebnego do zajśia tej zmiany v zmiana stężenia zas potrzebny do zajśia dx
Bardziej szczegółowoDefinicja szybkości reakcji
Definija szybkośi reakji Szybkość reakji definiuje się jako stosunek zmiany stężenia substratów lub produktów reakji do zasu potrzebnego do zajśia tej zmiany. v zas zmiana stężenia potrzebny do zajśia
Bardziej szczegółowoStan równowagi chemicznej
Stan równowagi hemiznej Równowaga hemizna to taki stan układu złożonego z roduktów i substratów dowolnej reakji odwraalnej, w którym szybkość owstawania roduktów jest równa szybkośi ih rozadu Odwraalność
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGI W ROZTWORACH WODNYCH
RÓWNOWG W ROZTWORCH WODNYCH Substanje hemizne, zgodnie z teorią dysojaji elektrolityznej S. rrheniusa, możemy podzielić na elektrolity i nieelektrolity. Elektrolity występują w roztworze w postai ząstek
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych
CHEMI FIZYCZN Ćwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych W ćwiczeniu przeprowadzana jest reakcja utleniania jonów tiosiarczanowych za pomocą jonów żelaza(iii). Przebieg
Bardziej szczegółowoChemia ogólna i nieorganiczna- dwiczenia laboratoryjne 2018/2019
ĆWICZENIE 6 ROZTWORY BUFOROWE 1. Zakres materiału Pojęia: stężenie molowe, ph, wskaźniki ph-metryzne, teoria kwasów i zasad Brønsteda, roztwory buforowe i ih ph, pojemność buforowa, słaby/mony kwas, słaba/mona
Bardziej szczegółowoREAKCJE CHEMICZNE. syntezy. analizy. wymiany AB A + B. rodzaje reakcji chemicznych reakcje: H 2 SO NaOH A + B AB 2 H 2 + O 2 = 2H 2 O
REAKCJE CHEMICZNE rodzaje reakji hemiznyh reakje: 1. syntezy. analizy 3. wymiany 4. substytuji 5. addyji 6. eliminaji 7. polimeryzaji reakja hemizna to każdy proes w wyniku którego następuje zrywanie i/lub
Bardziej szczegółowoABSORPCJA ROZTWORÓW BARWNIKÓW ORGANICZNYCH. ANALIZA SKŁADU ROZTWORU
Ćwizenie 26 BSORPCJ ROZTWORÓW BRWNIKÓW ORGNICZNYCH. NLIZ SKŁDU ROZTWORU paratura 1. Spektrofotometr 2. Roztwór fluoreseiny 2 10-4 mol/dm 3 (200 µm) 3. Roztwór różu bengalskiego 2 10-4 mol/dm 3 (200 µm)
Bardziej szczegółowoABSORPCJA ROZTWORÓW BARWNIKÓW ORGANICZNYCH. ANALIZA SKŁADU ROZTWORU
Ćwizenie 26 BSORPCJ ROZTWORÓW BRWNIKÓW ORGNICZNYCH. NLIZ SKŁDU ROZTWORU paratura 1. Spektrofotometr 2. Roztwór fluoreseiny 2 10-4 mol/dm 3 (200 µm) 3. Roztwór różu bengalskiego 2 10-4 mol/dm 3 (200 µm)
Bardziej szczegółowoEFEKT SOLNY BRÖNSTEDA
EFEKT SLNY RÖNSTED Pojęcie eektu solnego zostało wprowadzone przez rönsteda w celu wytłumaczenia wpływu obojętnego elektrolitu na szybkość reakcji zachodzących między jonami. Założył on, że reakcja pomiędzy
Bardziej szczegółowoKinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. a RT.
Ćwiczenie 12, 13. Kinetyka chemiczna. Kinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. Szybkość reakcji chemicznej jest związana
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA JONÓW TIOSIARCZANOWYCH Miejsce ćwiczenia: Zakład Chemii Fizycznej, sala
Bardziej szczegółowo1 Kinetyka reakcji chemicznych
Podstawy obliczeń chemicznych 1 1 Kinetyka reakcji chemicznych Szybkość reakcji chemicznej definiuje się jako ubytek stężenia substratu lub wzrost stężenia produktu w jednostce czasu. ν = c [ ] 2 c 1 mol
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII ABSORPCYJNEJ
Ćwiczenie nr 13 WYZNCZNIE STŁEJ DYSOCJCJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII BSORPCYJNEJ I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie metodą spektrofotometryczną stałej dysocjacji słabego kwasu,
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS
OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS Zagadnienia teoretyczne. Spektrofotometria jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje się przejścia energetyczne zachodzące
Bardziej szczegółowoĆwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ
Wprowadzenie Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ opracowanie: Barbara Stypuła Celem ćwiczenia jest poznanie roli katalizatora w procesach chemicznych oraz prostego sposobu wyznaczenia wpływu
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ BIOLOGICZNO-CHEMICZNY. Instytut Chemii
UNIWERSYTET W BIAŁYMSTOKU WYDZIAŁ BIOLOGICZNO-CHEMICZNY Instytut Chemii r. ak. 0/03 INSTRUKCJE DO ĆWICZEŃ Z CHEMII IZYCZNEJ II III CHEMIA ĆWICZENIE ADSORPCJA KWASU ETANOWEGO NA WĘGLU AKTYWNYM WYMAGANIA
Bardziej szczegółowoSZYBKOŚĆ REAKCJI JONOWYCH W ZALEŻNOŚCI OD SIŁY JONOWEJ ROZTWORU
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW SZYBKOŚĆ REAKCI ONOWYCH W ZALEŻNOŚCI OD SIŁY ONOWE ROZTWORU Opiekun: Krzysztof Kozieł Miejsce ćwiczenia: Czerwona Chemia,
Bardziej szczegółowoROZTWORY BUFOROWE. Ćwiczenie 1 Przygotowanie buforu octanowego
ROZTWORY BUFOROWE Zagadnienia: Roztwory buforowe Zasada działania roztworów buforowyh reakje Pojemność Występowanie roztworów buforowyh w przyrodzie i ih znazenie Ćwizenie 1 Przygotowanie buforu otanowego
Bardziej szczegółowo3. Badanie kinetyki enzymów
3. Badanie kinetyki enzymów Przy stałym stężeniu enzymu, a przy zmieniającym się początkowym stężeniu substratu, zmiany szybkości reakcji katalizy, wyrażonej jako liczba moli substratu przetworzonego w
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wyznaczanie stałej szybkości i rzędu reakcji metodą graficzną. opiekun mgr K.
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wyznaczanie stałej szybkości i rzędu reakcji metodą graficzną opiekun mgr K. Łudzik ćwiczenie nr 27 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Zastosowanie
Bardziej szczegółowoLaboratorium Inżynierii bioreaktorów Ćwiczenie 2: Rozkład czasu przybywania w reaktorach przepływowych
EL Laboratorium Inżynierii bioreaktorów Ćwizenie 2: Rozkład zasu przybywania w reaktorah przepływowyh Wyznazenie rzezywistego rozkładu zasu przebywania w reaktorze mieszalnikowym metodą skokową oraz w
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru ćwiczenie nr 25 opracowała dr B. Nowicka, aktualizacja D. Waliszewski Zakres zagadnień obowiązujących do
Bardziej szczegółowoKINETYKA INWERSJI SACHAROZY
Dorota Warmińska, Maciej Śmiechowski Katedra Chemii Fizycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska KINETYKA INWERSJI SACHAROZY Wstęp teoretyczny Kataliza kwasowo-zasadowa Kataliza kwasowo-zasadowa
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU.
CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. ILOŚCIOWE ZBADANIE SZYBKOŚCI ROZPADU NADTLENKU WODORU. Projekt zrealizowany w ramach Mazowieckiego programu stypendialnego dla uczniów szczególnie uzdolnionych
Bardziej szczegółowoBadanie kinetyki katalitycznego rozkładu H 2 O 2
Badanie kinetyki katalitycznego rozkładu H 2 O 2 (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z prawami kinetyki chemicznej, sposobem wyznaczenia stałej szybkości i rzędu reakcji
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Spektrofotometryczne oznaczanie stężenia jonów żelaza(iii) opiekun mgr K. Łudzik
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Spektrofotometryczne oznaczanie stężenia jonów żelaza(iii) opiekun mgr K. Łudzik ćwiczenie nr 26 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Prawo Lamberta
Bardziej szczegółowoProcesy Chemiczne. Ćw. W4 Adsorpcja z roztworów na węglu aktywnym. Nadmiarowe izotermy adsorpcji. Politechnika Wrocławska
Politehnika Wroławska Proesy Chemizne Ćw. W4 Adsorpja z roztworów na węglu aktywnym. Nadmiarowe izotermy adsorpji Opraowane przez: Ewa Loren-Grabowska Wroław 2011 I. ADSORPCJA Równowagowe izotermy adsorpji
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA CHEMII. Kinetyka reakcji chemicznych (Fiz1)
PRACOWNIA CHEMII Ćwiczenia laboratoryjne dla studentów II roku kierunku Zastosowania fizyki w biologii i medycynie Biofizyka molekularna Projektowanie molekularne i bioinformatyka Kinetyka reakcji chemicznych
Bardziej szczegółowoInżynieria bioreaktorów - Rozkład czasu przybywania w reaktorach (2018/2019)
Inżynieria bioreaktorów - Rozkład zasu przybywania w reaktorah (218/219) CEL Wyznazenie rzezywistego rozkładu zasu przebywania w reaktorze mieszalnikowym metodą skokową i w dwóh reaktorah rurowyh metodą
Bardziej szczegółowoKinetyka reakcji hydrolizy sacharozy katalizowanej przez inwertazę
Kinetyka reakcji hydrolizy sacharozy katalizowanej przez inwertazę Prowadzący: dr hab. inż. Ilona WANDZIK mgr inż. Sebastian BUDNIOK mgr inż. Marta GREC mgr inż. Jadwiga PASZKOWSKA Miejsce ćwiczenia: sala
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI
6 KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z zagadnieniami katalizy homogenicznej i wykorzystanie reakcji tego typu do oznaczania śladowych ilości jonów Cu 2+. Zakres obowiązującego
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI I ENERGII AKTYWACJI
Ćwiczenie nr 4 WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI I ENERGII AKTYWACJI I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałej szybkości reakcji zmydlania estru etylowego w dwóch różnych temperaturach,
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
ZALEŻNOŚĆ STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI OD TEMPERATURY WSTĘP Szybkość reakcji drugiego rzędu: A + B C (1) zależy od stężenia substratów A oraz B v = k [A][B] (2) Gdy jednym z reagentów jest rozpuszczalnik (np.
Bardziej szczegółowoSpektroskopia molekularna. Ćwiczenie nr 1. Widma absorpcyjne błękitu tymolowego
Spektroskopia molekularna Ćwiczenie nr 1 Widma absorpcyjne błękitu tymolowego Doświadczenie to ma na celu zaznajomienie uczestników ćwiczeń ze sposobem wykonywania pomiarów metodą spektrofotometryczną
Bardziej szczegółowoĆwiczenie XI: RÓWNOWAGI UTLENIAJĄCO REDUKUJĄCE
Ćwizenie XI: RÓWNOWAGI UTLENIAJĄCO REDUKUJĄCE opraowanie: Barbara Stypuła Wprowadzenie Celem ćwizenia jest przyswojenie umiejętnośi powiązania wielkośi termodynamiznyh z wielkośiami mierzalnymi. Wszystkie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 2 Reakcje chemiczne
Ćwizenie 2 Reakje hemizne Część teoretyzna Reakjami hemiznymi nazywamy proesy, w zasie któryh w wyniku zderzenia się dwóh lub większej ilośi ząstezek (ząstezek, atomów, wolnyh rodników lub jonów) powstają
Bardziej szczegółowoRelaksacja. Chem. Fiz. TCH II/19 1
Relasaja Relasaja oznaza powrót uładu do stanu równowagi po zaburzeniu równowagi pierwotnej jaimś bodźem (wielośią zewnętrzną zmieniająą swoją wartość soowo, np. stężenie jednego z reagentów, iśnienie
Bardziej szczegółowoChemia fizyczna 2 - wykład
Chemia fizyczna 2 - wykład Dr hab. inż. Aneta Pobudkowska-Mirecka Konsultacje: środa 12.15 14.00 (p.149) Chemia Fizyczna 2 - wykład Chemia kwantowa (prof. dr hab. Andrzej Sporzyński) Procesy (dr hab. inż.
Bardziej szczegółowoOdwracalność przemiany chemicznej
Odwracalność przemiany chemicznej Na ogół wszystkie reakcje chemiczne są odwracalne, tzn. z danych substratów tworzą się produkty, a jednocześnie produkty reakcji ulegają rozkładowi na substraty. Fakt
Bardziej szczegółowoBadanie kinetyki inwersji sacharozy
Badanie kinetyki inwersji sacharozy Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałej szybkości, energii aktywacji oraz czynnika przedwykładniczego reakcji inwersji sacharozy. Opis metody: Roztwory
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
WARTOŚĆ ph ROZTWORÓW WODNYCH WSTĘP 1. Wartość ph wody i roztworów Woda dysocjuje na jon wodorowy i wodorotlenowy: H 2 O H + + OH (1) Stała równowagi tej reakcji, K D : wyraża się wzorem: K D = + [ Η ][
Bardziej szczegółowoELEMENTY ANALIZY INSTRUMENTALNEJ. SPEKTROFOTOMETRII podstawy teoretyczne
ELEMENTY ANALZY NSTRUMENTALNEJ Ćwiczenie 3 Temat: Spektrofotometria UV/ViS SPEKTROFOTOMETR podstawy teoretyczne SPEKTROFOTOMETRA jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje
Bardziej szczegółowoFUNKCJA KWADRATOWA. Poziom podstawowy
FUNKCJA KWADRATOWA Poziom podstawowy Zadanie ( pkt) Wykres funkji y = ax + bx+ przehodzi przez punkty: A = (, ), B= (, ), C = (,) a) Wyznaz współzynniki a, b, (6 pkt) b) Zapisz wzór funkji w postai kanoniznej
Bardziej szczegółowoInżynieria Biomedyczna
1.Obliczyć przy jakim stężeniu kwasu octowego stopień dysocjacji osiągnie wartość 3.%, jeżeli wiadomo, że stopień dysocjacji 15.%-wego roztworu (d=1.2 g/cm 3 ) w 2. Do 1 cm 3 2% (d=1.2 g/cm 3 ) roztworu
Bardziej szczegółowofermentacja alkoholowa erozja skał lata dni KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 min Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.)
Kinetyka chemiczna lata erozja skał Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.) fermentacja alkoholowa dni min KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 s ms fs http://www2.warwick.ac.uk/fac/sci/chemistry/research/stavros/stavrosgroup/overview/
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 362. Wyznaczanie ogniskowej soczewek metodą Bessela i pomiar promieni krzywizny za pomocą sferometru. Odległość przedmiotu od ekranu, [m] l
Nazwisko Data Nr na liśie Imię Wydział Ćwizenie 36 Dzień tyg Godzina Wyznazanie ogniskowej sozewek metodą Bessela i pomiar promieni krzywizny za pomoą serometr I Wyznazanie ogniskowej sozewki skpiająej
Bardziej szczegółowoWyznaczanie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNA. Tabela wyników pomiaru
Wyznaczanie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną. Zakres wymaganych
Bardziej szczegółowof s moŝna traktować jako pracę wykonaną przez siłę tarcia nad ślizgającym się klockiem. Porównując
Wykład z fizyki. Piotr Posmykiewiz 63 s = ma s = m v f vi = mvi 7- f W równaniu powyŝszym zastosowano równanie Porównują równania 7-0 i 7- otrzymamy: i a s = v f v i v f = 0 ( Patrz równanie -). f s =
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGI REAKCJI KOMPLEKSOWANIA
POLITECHNIK POZNŃSK ZKŁD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENI PRCOWNI CHEMII FIZYCZNEJ RÓWNOWGI REKCJI KOMPLEKSOWNI WSTĘP Ważną grupę reakcji chemicznych wykorzystywanych w chemii fizycznej i analitycznej stanowią
Bardziej szczegółowoPODSTAWY CHEMII INŻYNIERIA BIOMEDYCZNA. Wykład 3
PODSTAWY CHEMII INŻYNIERIA BIOMEDYCZNA Wykład Teoria elektrolitów monyh: wprowadzenie Struktura kationu w roztworze wodnym Atmosfera jonowa 8.10.017 Inżynieria Biomedyzna, I rok Roztwór rozieńzony Roztwór
Bardziej szczegółowoKI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa
Kinetyka chemiczna KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 fermentacja alkoholowa czynniki wpływaj ywające na szybkość reakcji chemicznych stęż ężenie reagentów w (lub ciśnienie gazów w jeżeli eli reakcja przebiega
Bardziej szczegółowoKolorymetryczne oznaczanie stężenia Fe 3+ metodą rodankową
Kolorymetryczne oznaczanie stężenia Fe 3+ metodą rodankową (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawami spektrofotometrii absorpcyjnej w świetle widzialnym (kolorymetrią)
Bardziej szczegółowoBadania zostały przeprowadzone dla wybranych pochodnych metioniny. Badane związki
7 4.2.2. Metionina i jej pohodne Badania zostały przeprowadzone dla wybranyh pohodnyh metioniny. Badane związki COO - CH 3 SCH 2 CH 2 CH NH 3 L-metionina [Met] COO - CH 3 SCH 2 CH 2 CH NH C O CH 3 N-aetylo-L-metionina
Bardziej szczegółowoPojęcie soli, kwasów i zasad
Pojęie soli, kwasów i zasad Sole, kwasy i zasady należą do podstawowyh rodzajów substanji hemiznyh. Najdawniej znane jest pojęie soli. Nazwa soli wywodzi od się od łaińskiego słowa sal i określała pozątkowo
Bardziej szczegółowoKrzywe stożkowe. 1 Powinowactwo prostokątne. 2 Elipsa. Niech l będzie ustaloną prostą i k ustaloną liczbą dodatnią.
Krzywe stożkowe 1 Powinowatwo prostokątne Nieh l będzie ustaloną prostą i k ustaloną lizbą dodatnią. Definija 1.1. Powinowatwem prostokątnym o osi l i stosunku k nazywamy przekształenie płaszzyzny, które
Bardziej szczegółowoLaboratorium 5. Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna
Laboratorium 5 Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna Prowadzący: dr inż. Karolina Labus 1. CZĘŚĆ TEORETYCZNA Szybkość reakcji enzymatycznej zależy przede wszystkim od stężenia substratu
Bardziej szczegółowoELEMENTY SZCZEGÓLNEJ TEORII WZGLĘDNOŚCI. I. Zasada względności: Wszystkie prawa przyrody są takie same we wszystkich
ELEMENTY SZCZEGÓLNEJ TEORII WZGLĘDNOŚCI Postulaty Einsteina (95 r) I Zasada względnośi: Wszystkie prawa przyrody są takie same we wszystkih inerjalnyh układah odniesienia lub : Równania wyrażająe prawa
Bardziej szczegółowoOkreślanie rzędu reakcji
Oreślanie rzędu reaji Ponieważ rząd reaji jest wielośią zysto formalną, jego oreślenie jest możliwe tylo esperymentalnie. Jedynie dla reaji elementarnyh rząd reaji jest równy ih ząstezowośi (o zym dalej).
Bardziej szczegółowoKI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3. fermentacja alkoholowa
Kinetyka chemiczna KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 fermentacja alkoholowa czynniki wpływaj ywające na szybkość reakcji chemicznych stęż ężenie reagentów w (lub ciśnienie gazów w jeżeli eli reakcja przebiega
Bardziej szczegółowoOpracował dr inż. Tadeusz Janiak
Opracował dr inż. Tadeusz Janiak 1 Uwagi dla wykonujących ilościowe oznaczanie metodami spektrofotometrycznymi 3. 3.1. Ilościowe oznaczanie w metodach spektrofotometrycznych Ilościowe określenie zawartości
Bardziej szczegółowoAdsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu
Adsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie procesu adsorpcji barwnika z roztworu, wyznaczenie równania izotermy Freundlicha oraz wpływu
Bardziej szczegółowoEDTA (roztwór 0,02 mol/l) Zgodnie z rozporządzeniem (WE) 1272/2008 związek nie jest. substancją niebezpieczną.
Chemizne metody analizy ilośiowej (laboratorium) Kompleksometria. Przygotowanie roztworu o stężeniu 0,0 mol/l Wersenian disodu (, NaH Y H O ) krystalizuje z dwoma ząstezkami wody. Można go otrzymać w bardzo
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Biofizyki
CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zbadanie procesu adsorpcji barwnika z roztworu oraz wyznaczenie równania izotermy Freundlicha. ZAKRES WYMAGANYCH WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI: widmo absorpcyjne, prawo Lamberta-Beera,
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym. opracowała dr B. Nowicka
Katedra Cheii Fizyznej Uniwersytetu Łódzkiego Izotera rozpuszzalnośi w układzie trójskładnikowy opraowała dr B. Nowika ćwizenie nr 28 Zakres zagadnień obowiązująyh do ćwizenia 1. Stan równowagi układu
Bardziej szczegółowo1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH
1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1.1. przygotowanie 20 g 20% roztworu KSCN w wodzie destylowanej 1.1.1. odważenie 4 g stałego KSCN w stożkowej kolbie ze szlifem 1.1.2. odważenie 16 g wody destylowanej
Bardziej szczegółowoLaboratorium Inżynierii Bioreaktorów
Laboratorium Inżynierii Bioreaktorów Ćwiczenie nr 1 Reaktor chemiczny: Wyznaczanie równania kinetycznego oraz charakterystyka reaktorów o działaniu ciągłym Cele ćwiczenia: 1 Wyznaczenie równania kinetycznego
Bardziej szczegółowo4. WYZNACZANIE PARAMETRÓW HYDRAULICZNYCH STUDNI
4. WYZNACZANIE PARAMETRÓW HYDRAULICZNYCH STUDNI Na wielkość depresji zwieriadła wody w pompowanej studni wpływ mają zjawiska hydraulizne wywołane przepływem laminarnym, występująym w ujętej warstwie wodonośnej
Bardziej szczegółowoKinetyka. Kinetyka. Stawia dwa pytania: 1)Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? energia swobodna, G. postęp reakcji.
Kinetyka energia swobodna, G termodynamika stan 1 kinetyka termodynamika stan 2 postęp reakcji 1 Kinetyka Stawia dwa pytania: 1)Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? 2 Jak szybko
Bardziej szczegółowoIR II. 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni
IR II 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni Promieniowanie podczerwone ma naturę elektromagnetyczną i jego absorpcja przez materię podlega tym samym prawom,
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu
Przedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu Ćw. 4 Kinetyka reakcji chemicznych Zagadnienia do przygotowania: Szybkość reakcji chemicznej, zależność szybkości reakcji chemicznej
Bardziej szczegółowoKinetyka. energia swobodna, G. postęp reakcji. stan 1 stan 2. kinetyka
Kinetyka postęp reakcji energia swobodna, G termodynamika kinetyka termodynamika stan 1 stan 2 Kinetyka Stawia dwa pytania: 1) Jak szybko biegną reakcje? 2) W jaki sposób przebiegają reakcje? 1) Jak szybko
Bardziej szczegółowoLaboratorium Inżynierii Bioreaktorów
Laboratorium Inżynierii Bioreaktorów Ćwiczenie nr 3 Reaktor chemiczny: Wyznaczanie równania kinetycznego oraz charakterystyka reaktorów o działaniu ciągłym (kaskada reaktorów) Cele ćwiczenia: 1 Wyznaczenie
Bardziej szczegółowo1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym
1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym 2. W pewnej chwili szybkość powstawania produktu C w reakcji: 2A + B 4C wynosiła 6 [mol/dm
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie chlorków metodą spektrofotometryczną z tiocyjanianem rtęci(ii)
Bardziej szczegółowoInżynieria Biomedyczna
1.Obliczyć przy jakim stężeniu kwasu octowego stopień dysocjacji osiągnie wartość 3.%, jeżeli wiadomo, że stopień dysocjacji 15.%-wego roztworu (d=1.2 g/cm 3 ) w 2. Do 1 cm 3 2% (d=1.2 g/cm 3 ) roztworu
Bardziej szczegółowoSpektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej
Spektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej Metoda: Spektrofotometria UV-Vis Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie studenta z fotometryczną metodą badania stanów równowagi
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU ORGANICZNEGO
10 WYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI SŁABEGO KWASU ORGANICZNEGO CEL ĆWICZENIA Poznanie podstawowych zagadnień teorii dysocjacji elektrolitycznej i problemów związanych z właściwościami kwasów i zasad oraz
Bardziej szczegółowoa) 1 mol b) 0,5 mola c) 1,7 mola d) potrzebna jest znajomość objętości zbiornika, aby można było przeprowadzić obliczenia
1. Oblicz wartość stałej równowagi reakcji: 2HI H 2 + I 2 w temperaturze 600K, jeśli wiesz, że stężenia reagentów w stanie równowagi wynosiły: [HI]=0,2 mol/dm 3 ; [H 2 ]=0,02 mol/dm 3 ; [I 2 ]=0,024 mol/dm
Bardziej szczegółowoMieszaniny. Roztwory. mieszaniny jednorodne. rozdzielanie mieszanin. mieszaniny niejednorodne
Roztwory Mieszaniny mieszaniny niejednorodne (heterogenizne) mieszaniny jednorodne (homogenizne) podział roztworów i harakterystyka roztworów wodnyh sposoby wyrażania stężeń Mieszaniny występują we wszystkih
Bardziej szczegółowoDysocjacja kwasów i zasad. ponieważ stężenie wody w rozcieńczonym roztworze jest stałe to:
Stała równowagi dysocjacji: Dysocjacja kwasów i zasad HX H 2 O H 3 O X - K a [ H 3O [ X [ HX [ H O 2 ponieważ stężenie wody w rozcieńczonym roztworze jest stałe to: K a [ H 3 O [ X [ HX Dla słabych kwasów
Bardziej szczegółowoKINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH Wyznaczenie stałej Michaelisa i maksymalnej szybkości reakcji hydrolizy sacharozy katalizowanej przez inwertazę.
KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH Wyznaczenie stałej Michaelisa i maksymalnej szybkości reakcji hydrolizy sacharozy katalizowanej przez inwertazę. (Chemia Fizyczna I) Maria Bełtowska-Brzezinska, Karolina
Bardziej szczegółowoPRAWO DZIAŁANIA MAS I REGUŁA PRZEKORY
12 PRAWO DZIAŁANIA MAS I REGUŁA PRZEKORY CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studentów z wpływem zmiany parametrów stanu (temperatura, stężenie, ciśnienie) na położenie równowagi chemicznej w reakcjach odwracalnych.
Bardziej szczegółowoerozja skał lata KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 min Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.)
Kinetyka chemiczna erozja skał Karkonosze Pielgrzymy (1204 m n.p.m.) fermentacja alkoholowa lata min KI + Pb(NO 3 ) 2 PbI 2 + KNO 3 s ms fs http://www2.warwick.ac.uk/fac/sci/chemistry/research/stavros/stavrosgroup/overview/
Bardziej szczegółoworelacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
1 STECHIOMETRIA INTERPRETACJA ILOŚCIOWA ZJAWISK CHEMICZNYCH relacje ilościowe ( masowe,objętościowe i molowe ) dotyczące połączeń 1. pierwiastków w związkach chemicznych 2. związków chemicznych w reakcjach
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2. Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych
ĆWICZENIE 2 Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych Część doświadczalna 1. Metody jonowymienne Do usuwania chromu (VI) można stosować między innymi wymieniacze jonowe. W wyniku przepuszczania
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 OZNACZANIE CHLORKÓW METODĄ SPEKTROFOTOMETRYCZNĄ Z TIOCYJANIANEM RTĘCI(II)
Bardziej szczegółowoWyznaczanie stałej szybkości reakcji wymiany jonowej
Wyznaczanie stałej szybkości reakcji wymiany jonowej Ćwiczenie laboratoryjne nr 4 Elementy termodynamiki i kinetyki procesowej Anna Ptaszek Elementy kinetyki chemicznej Pojęcie szybkości reakcji Pojęcie
Bardziej szczegółowoK05 Instrukcja wykonania ćwiczenia
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego K05 Instrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie punktu izoelektrycznego żelatyny metodą wiskozymetryczną Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Układy
Bardziej szczegółowo1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru
1. Stechiometria 1.1. Obliczenia składu substancji na podstawie wzoru Wzór związku chemicznego podaje jakościowy jego skład z jakich pierwiastków jest zbudowany oraz liczbę atomów poszczególnych pierwiastków
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ
Dorota Warmińska, Maciej Śmiechowski Katedra Chemii Fizycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ Wstęp teoretyczny Kataliza homo- i heterogeniczna Zwiększenie
Bardziej szczegółowoANALIZA SPEKTRALNA I POMIARY SPEKTROFOTOMETRYCZNE. Instrukcja wykonawcza
ĆWICZENIE 72A ANALIZA SPEKTRALNA I POMIARY SPEKTROFOTOMETRYCZNE 1. Wykaz przyrządów Spektroskop Lampy spektralne Spektrofotometr SPEKOL Filtry optyczne Suwmiarka Instrukcja wykonawcza 2. Cel ćwiczenia
Bardziej szczegółowo12. PRZEWODNOŚĆ ELEKTROLITÓW
1. PRZEWODNOŚĆ ELEKTROLITÓW Zagadnienia teoretyzne Przewodność i II prawo Ohma dla przewodników metalowyh. Właśiwośi elektrolitów, przepływ prądu elektryznego przez elektrolity słabe i mone; zjawiska wywołane
Bardziej szczegółowoMieszaniny. Roztwory. rozdzielanie mieszanin
Roztwory Mieszaniny mieszaniny niejednorodne (heterogenizne) mieszaniny jednorodne (homogenizne) podział roztworów i harakterystyka roztworów wodnyh sposoby wyrażania stężeń Mieszaniny występują we wszystkih
Bardziej szczegółowod[a] = dt gdzie: [A] - stężenie aspiryny [OH - ] - stężenie jonów hydroksylowych - ] K[A][OH
1 Ćwiczenie 7. Wyznaczanie stałej szybkości oraz parametrów termodynamicznych reakcji hydrolizy aspiryny. Chemiczna stabilność leków jest ważnym terapeutycznym problemem W przypadku chemicznej niestabilności
Bardziej szczegółowoWykład 4. Anna Ptaszek. 27 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 4. Anna Ptaszek 1 / 31
Wykład 4 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 27 października 2015 1 / 31 Podstawy kinetyki chemicznej pochodna funkcji i jej interpretacja, pojęcie szybkości i prędkości, stechiometria
Bardziej szczegółowoDla powstania pola magnetycznego konieczny jest ruch ładunków elektrycznych, a więc przepływ prądu elektrycznego, natomiast pole elektryczne powstaje
Pole elektryzne Dla powstania pola magnetyznego koniezny jest ruh ładunków elektryznyh, a wię przepływ prądu elektryznego, natomiast pole elektryzne powstaje zawsze w przestrzeni otazająej ładunki elektryzne,
Bardziej szczegółowoObliczenia w chemii ogólnej
Mirosław Bućko, Ryszard Gajerski, Stanisław Koziński, Anna Kozłowska-Róg, Stanisław Łabuś, Andrzej Małeki, Barbara Małeka, Ryszard Mania, Marta Radeka, Małgorzata Wierzbika, Krzysztof Wojiehowski Oblizenia
Bardziej szczegółowoFunkcje wymierne. Funkcja homograficzna. Równania i nierówności wymierne.
Funkcje wymierne. Funkcja homograficzna. Równania i nierówności wymierne. Funkcja homograficzna. Definicja. Funkcja homograficzna jest to funkcja określona wzorem f() = a + b c + d, () gdzie współczynniki
Bardziej szczegółowo