Spis treści 1. Wprowadzenie... 7 2. Jednostki systemu oświaty nadzorowane przez dzielnicę podsumowanie... 9 1. Informacje ogólne, specyfika jednostek... 9 a. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego... 9 b. Szkoły podstawowe... 11 c. Gimnazja... 14 d. Licea ogólnokształcące... 17 e. Pozostałe jednostki (w tym placówki wychowania pozaszkolnego i poradnie psychologicznopedagogiczne)... 18 2. Własne programy nauczania, innowacje i eksperymenty pedagogiczne... 26 a. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego... 26 b. Szkoły podstawowe... 30 c. Gimnazja... 31 d. Licea ogólnokształcące... 33 e. Pozostałe jednostki (w tym placówki wychowania pozaszkolnego i poradnie psychologicznopedagogiczne)... 33 3. Zajęcia dodatkowe... 36 a. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego... 36 b. Szkoły podstawowe... 37 c. Gimnazja... 37 d. Licea ogólnokształcące... 37 4. Osiągnięcia... 37 a. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego... 37 b. Szkoły podstawowe... 39 c. Gimnazja... 42 d. Licea ogólnokształcące... 43 e. Pozostałe jednostki (w tym placówki wychowania pozaszkolnego i poradnie psychologicznopedagogiczne)... 43 5. Projekty unijne, współpraca międzynarodowa... 44 a. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego... 44 b. Szkoły podstawowe... 44 c. Gimnazja... 45 6. Zasiłki szkolne, stypendia socjalne... 45 a. Szkoły podstawowe... 45 b. Gimnazja... 45 c. Licea ogólnokształcące... 46 7. Baza lokalowa... 46 a. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego... 46 b. Szkoły podstawowe... 47 Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 344 im. Powstania Warszawskiego... 49 c. Gimnazja... 49 d. Licea ogólnokształcące... 50 e. Pozostałe jednostki (w tym placówki wychowania pozaszkolnego i poradnie psychologicznopedagogiczne)... 50 8. Wyposażenie jednostek... 51 a. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego... 51 b. Szkoły podstawowe... 51 c. Gimnazja... 52 d. Licea ogólnokształcące... 52 e. Pozostałe jednostki (w tym placówki wychowania pozaszkolnego i poradnie psychologicznopedagogiczne)... 52 9. Inne istotne informacje o jednostkach w dzielnicy... 52 3/81
3. Jednostki systemu oświaty nadzorowane przez inne organy podsumowanie... 55 1. Informacje ogólne, specyfika jednostek... 55 a. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego... 55 b. Szkoły podstawowe... 56 c. Gimnazja... 56 d. Licea ogólnokształcące... 56 e. Szkoły zawodowe... 56 4. Finanse... 57 1. Struktura wydatków w roku szkolnym 2013/2014... 58 2. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego (rozdziały 80104 i 80106)... 60 3. Szkoły podstawowe (rozdział 80101)... 61 4. Gimnazja (rozdział 80110)... 62 5. Licea ogólnokształcące (rozdział 80120)... 62 6. Szkoły zawodowe (rozdział 80130)... 63 7. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne (rozdział 85406)... 64 5. Zestawienie istotnych wydarzeń i działań prowadzonych w roku szkolnym 2013/2014... 66 1. Zwiększanie wskaźnika upowszechniania wychowania przedszkolnego... 66 2. Organizacja oddziałów dla sześciolatków w szkołach podstawowych... 66 Wyposażenie oraz umiejscowienie oddziałów przedszkolnych... 66 3. Wsparcie ucznia uzdolnionego w tym program Wars i Sawa... 67 Klub Olimpijczyka i Kuźnia Noblistów... 67 Warszawski system wspierania uczniów uzdolnionych Wars i Sawa... 67 4. Racjonalizacja sieci szkół... 68 5. Programy typu Wiem co jem ; Akademia zdrowego ucznia i inne... 68 Wiem, co jem, Zdrowo jem, więcej wiem... 68 Szkoła bez przemocy, Bezpieczna szkoła... 69 Programy dotyczące bezpieczeństwa w sieci... 69 Cyfrowa szkoła... 69 Ratujemy i uczymy ratować, Mały Ratownik... 69 Kulturalny kibic... 70 Profilaktyka medyczna... 70 Szkoła przyjazna uczniom z dysleksją... 70 Programy realizowane przez Stowarzyszenie Acus Akademia Rozwoju i Inspiracji Młodego Człowieka... 70 6. Lato i zima w mieście... 71 Zima w mieście 2014... 71 Lato w mieście 2013... 71 7. Młodzieżowa Rada Dzielnicowa... 72 Śpiewające Walentynki... 72 Debata Jak wykorzystać możliwości, które daje nam członkostwo w UE... 72 MRD i Budżet Partycypacyjny... 72 8. Projekty Warszawskich Inicjatyw Edukacyjnych... 73 9. Szkoła z pomysłem Honorowe Wyróżnienie Prezydenta m.st. Warszawy... 75 Honorowe Wyróżnienie przyznawane jest szkołom za działania zrealizowane w roku szkolnym, w którym dana szkoła aplikuje do Wyróżnienia.... 75 IV edycja... 75 V edycja... 75 10. Projekty edukacji kulturalnej... 76 11. Projekty unijne... 76 12. Dzielnicowe fora oświatowe (formy kontaktu ze środowiskiem)... 76 13. Doskonalenie nauczycieli i kadr... 76 14. Współpraca z organizacjami pozarządowymi... 77 4/81
Stowarzyszenie Acus Akademia Rozwoju i Inspiracji Młodego Człowieka... 77 Fundacja AVE... 77 Fundacja Dzieci Niczyje... 77 15. Inwestycje, remonty, termomodernizacje... 78 16. Wdrażanie zaawansowanych technologii... 79 17. Rozszerzanie współpracy międzynarodowej... 79 6. Opis dzielnicy... 80 5/81
6/81
1. Wprowadzenie Dzielnica Białołęka, jako część Warszawy położona na obrzeżach stolicy, jest jednym z najdynamiczniej rozwijających się obszarów m.st. Warszawy. Położona jest na bardzo dużym obszarze, na którym powstaje coraz więcej nowych osiedli blokowisk oraz domów jednorodzinnych. Około dwie trzecie mieszkańców Dzielnicy żyje w osiedlach bloków mieszkalnych są to: Nowodwory, Tarchomin, Nowe Świdry oraz na terenie tzw. Białołęki Zielonej na osiedlu Derby oraz Skarbka z Gór. Dzięki nieustającej budowie lokalnych dróg, gazociągów oraz wodociągów, obok ogromnych osiedli domów wielorodzinnych, na terenach, które jeszcze do niedawna uznawane były za rolnicze, rozwijają się również osiedla domków jednorodzinnych. Stosunkowo niskie ceny mieszkań budowanych na terenie Dzielnicy oraz wydawanie przez Biuro Architektury zgody deweloperom na budowę dużych osiedli mieszkaniowych bez powiadomienia władz Dzielnicy, powodują niekontrolowany napływ ludności. W Białołęce osiedlają się przede wszystkim ludzie młodzi, którzy mają dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym w związku z czym przyrost uczniów jest coraz większy z każdym rokiem szkolnym. Na początku XX wieku szkoły mieszczące się na terenie dzisiejszej Białołęki, a ówcześnie położone m. in. na terenach takich wsi jak: Henryków, Płudy, Białołęka Wieś, Piekiełko, Nowodwory, Szamocin, Józefów itd., były placówkami zajmującymi jedną salę lekcyjną, do których przypisany był jeden nauczyciel. Tworzone na potrzeby mieszkańców szkoły miały swe siedziby często w prywatnych domach bądź opuszczonych budynkach. 1 Obecnie (wg danych z marca 2014 r.) na terenie Dzielnicy zameldowanych jest 18 013 dzieci i młodzieży w wieku przedszkolnym i szkolnym (od 3 roku życia do ukończenia gimnazjum). Funkcjonuje tu 6 przedszkoli samorządowych, 10 szkół podstawowych, 6 gimnazjów oraz 1 liceum ogólnokształcące. W związku z bardzo dużym przyrostem liczby uczniów oraz wdrażaną reformą szkolną dotyczącą obniżenia wieku szkolnego, zapotrzebowanie na miejsca w przedszkolach i szkołach wciąż wzrasta. Dzielnica stara się zapewnić miejsca wszystkim dzieciom i dlatego też dotychczas istniejące szkoły i przedszkola są systematycznie rozbudowywane. Od początku roku szkolnego 2012/13 zostały oddane do użytku dodatkowe oddziały w Szkole Podstawowej nr 154 mieszczące się w filii przy ul. Sprawnej. Uczęszcza do niej 150 dzieci realizujących obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego oraz uczących się w klasach pierwszych. Od roku 2013/14 uruchomiona została filia SP nr 112 znajdująca się przy ul. Ostródzkiej. Uczęszcza do niej około 225 dzieci. Z początkiem roku szkolnego 2014/15 do użytku oddane zostaną trzy nowe budynki szkół podstawowych SP nr 355 przy ul. Ceramicznej 11, SP nr 356 przy ul. Głębockiej 66 oraz filia istniejącej już SP nr 342, która znajdować się będzie przy ul. Topolowej 15. W Dzielnicy powstaje coraz więcej placówek niepublicznych. Ze względu na niewielką liczbę miejsc w przedszkolach publicznych, obszarem który rozwija się najszybciej, są przedszkola niepubliczne. Wg danych z marca 2014 r. w roku szkolnym 2013/14 działało 63 przedszkola niepubliczne i inne formy wychowania przedszkolnego, do których uczęszczało 4 263 dzieci, co stanowi liczbę kilkakrotnie większą niż liczba miejsc w przedszkolach publicznych. Warunki, w jakich rozwija się oświata w Białołęce są niewątpliwie bardzo trudne. Zmiany społeczne zachodzące w Dzielnicy stawiają przed władzami Dzielnicy nowe wyzwania, którym władze te zawsze gotowe są sprostać. 1 A., Sołtan (red.) Historia Białołęki i jej dzień dzisiejszy, Gminny Ośrodek Kultury Warszawa Białołęka, Warszawa 2002 7/81
8/81
2. Jednostki systemu oświaty nadzorowane przez dzielnicę podsumowanie 1. Informacje ogólne, specyfika jednostek Na terenie Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy znajdują się łącznie 22 placówki oświatowe. Ilość uczniów białołęckich szkół obrazuje poniższa tabela. Tabela 1: Placówki oświatowe w dzielnicy Białołęka Źródło: dane własne Dzielnicy Rok szkolny 2012/13 Rok szkolny 2013/14 Roczny przyrost Liczba uczniów ogółem (SP, GIM, LO) Liczba oddziałów ogółem 10 723 11 737 1 014 452 490 38 Dzielnica Białołęka m.st. Warszawy nie prowadzi szkół zawodowych. a. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego W Dzielnicy Białołęka działa łącznie 69 przedszkoli i innych form wychowania przedszkolnego, w tym 6 przedszkoli prowadzonych przez m.st. Warszawę. Tabela 2: Przedszkola samorządowe Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z sierpnia 2014 r. Lp. Nazwa placówki Adres 1. 2. Przedszkole nr 64 im. Przyjaciół Kubusia Puchatka Przedszkole z Oddziałami Integracyjnymi nr 65 Tarchominek ul. Porajów 3, 03 188 Warszawa ul. Pancera 3, 03 187 Warszawa 3. Przedszkole nr 76 im. Warsa i Sawy ul. Odkryta 18, 03 140 Warszawa 4. Przedszkole nr 192 Wesoły Pędzelek ul. Liczydło 3a, 03 183 Warszawa 5. Przedszkole z Oddziałami Integracyjnymi nr 226 Małego Europejczyka ul. Strumykowa 17, 03 138 Warszawa 6. Przedszkole nr 414 ul. Hemara 8, 03 289 Warszawa 9/81
Mapa 1: rozmieszczenie przedszkoli samorządowych na terenie Dzielnicy Źródło: Wykonanie własne przy pomocy mapsengine.google.com W niepublicznych przedszkolach i punktach przedszkolnych jest ok. 4 263 dzieci. Do przedszkoli publicznych uczęszcza 1 349 dzieci. Według pozyskanych z Delegatury Biura Administracji i Spraw Obywatelskich danych z marca 2014 r. w Białołęce mieszka 5 887 dzieci w wieku 3 5 lat. Z powyższych danych wynika, że całkowity wskaźnik uprzedszkolnienia wynosi ok. 95%. Jednak gdyby wziąć pod uwagę tylko placówki publiczne, to wyniósłby on 22,9%. Dwa przedszkola samorządowe posiadają po 4 oddziały integracyjne po jednym oddziale na poziomie trzylatków i czterolatków oraz po dwie grupy integracyjne pięciolatków. Są to: Przedszkole nr 65 oraz Przedszkole nr 226. Do oddziałów integracyjnych w roku szkolnym 2013/14 uczęszczało w sumie 171 dzieci. 10/81
b. Szkoły podstawowe Informacja o stanie realizacji zadań oświatowych W Dzielnicy Białołęka działa 10 samorządowych szkół podstawowych, z czego 9 w samodzielnych budynkach. Wszystkie szkoły podstawowe z terenu Dzielnicy prowadzą oddziały przedszkolne. Tabela 3: Szkoły podstawowe samorządowe, klasy 0 VI Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z sierpnia 2014 r. Lp. Nazwa placówki Adres 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Szkoła Podstawowa nr 31 im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego (która połączona jest z Gimnazjum nr 125 w Zespół Szkół nr 43) Szkoła Podstawowa nr 110 im. Kazimierza Jeżewskiego Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 112 im. Marii Kownackiej Szkoła Podstawowa nr 118 im. Przyjaciół Mazowsza Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 154 im. Pawła Edmunda Strzeleckiego Szkoła Podstawowa nr 231 im. gen. Mariusza Zaruskiego Szkoła Podstawowa nr 257 im. prof. Mariana Falskiego ul. Kobiałka 49, 03 044 Warszawa ul. Bohaterów 41, 03 007 Warszawa ul. Zaułek 34, 03 287 Warszawa ul. Leszczynowa 5, 03 197 Warszawa ul. Leśnej Polanki 63/65, 03 142 Warszawa ul. Juranda ze Spychowa 10, 03 257 Warszawa ul. Podróżnicza 11, 03 111 Warszawa 8. Szkoła Podstawowa nr 314 im. Przyjaciół Ziemi ul. Porajów 3, 03 188 Warszawa 9. 10. Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 342 im. Jana Marcina Szancera Szkoła Podstawowa z Oddziałami Integracyjnymi nr 344 im. Powstańców Warszawy ul. Strumykowa 21a, 03 138 Warszawa ul. Erazma z Zakroczymia 15, 03 185 Warszawa 11/81
Mapa 2: Rozmieszczenie publicznych szkół podstawowych na terenie Dzielnicy Gwiazdką zostały oznaczone szkoły, które zaczną funkcjonować od roku szkolnego 2014/15. Źródło: Wykonanie własne przy pomocy mapsengine.google.com Dane dotyczące liczby uczniów oraz liczby oddziałów w białołęckich szkołach podstawowych w roku szkolnym 2013/2014 według stanu na wrzesień 2013 r. przedstawia poniższa tabela. 12/81
Tabela 4: Liczba uczniów oraz liczba oddziałów w białołęckich szkołach podstawowych, klasy 0 VI Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z września 2013 r. Lp. Szkoła Liczba uczniów kl. I - VI Liczba oddziałów kl. I - VI Liczba uczniów kl. 0 Liczba oddziałów kl. 0 RAZEM uczniów 1. Szkoła Podstawowa nr 31 570 22 150 6 720 2. Szkoła Podstawowa nr 110 368 15 56 3 424 3. Szkoła Podstawowa nr 112 1 171 48 214 9 1 385 4. Szkoła Podstawowa nr 118 313 14 55 2 368 5. Szkoła Podstawowa nr 154 918 39 118 5 1 036 6. Szkoła Podstawowa nr 231 582 25 68 3 650 7. Szkoła Podstawowa nr 257 594 25 65 3 659 8. Szkoła Podstawowa nr 314 910 40 189 8 1 099 9. Szkoła Podstawowa nr 342 1 082 48 180 8 1 262 10. Szkoła Podstawowa nr 344 1 026 42 155 7 1 181 RAZEM 7 534 318 1 250 54 8 784 Białołęckie szkoły podstawowe prowadzą oddziały integracyjne oraz sportowe. Informacje na temat tych oddziałów w roku szkolnym 2013/14 zawiera tabela nr 4 oraz 5. Tabela 5: Funkcjonowanie oddziałów integracyjnych w białołęckich szkołach podstawowych w roku szkolnym 2013/14 Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z września 2013 r. Lp. Szkoła Liczba oddziałów integracyjnych Łączna liczba uczniów w oddziałach integracyjnych Oddziały 1. Szkoła Podstawowa nr 112 4 71 Klasa 0, I, II oraz III 2. Szkoła Podstawowa nr 154 6 103 3. Szkoła Podstawowa nr 342 10 165 4. Szkoła Podstawowa nr 344 6 109 klasa 0, 2 klasy I, II, III oraz IV 2 klasy 0, kl. I, 3 oddziały na poziomie kl. III, 2 na poziomie klas IV, V, oraz VI Po jednym oddziale na poziomie klas I - VI 13/81
Tabela 6: Funkcjonowanie oddziałów sportowych w białołęckich szkołach podstawowych w roku szkolnym 2013/14 Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z września 2013 r. Lp. Szkoła Liczba oddziałów sportowych Łączna liczba uczniów w oddziałach sportowych Oddziały 1. 2. Szkoła Podstawowa nr 314 (siatkówka) Szkoła Podstawowa nr 342 (zapasy) 3 65 Klasa IV, V oraz VI 1 26 Klasa IV 3. Szkoła Podstawowa nr 344 (pływanie) 6 151 Po jednym oddziale na każdym poziomie (I-VI) c. Gimnazja W Dzielnicy Białołęka funkcjonuje 6 gimnazjów, z czego 4 w samodzielnych budynkach. Tabela 7: Gimnazja samorządowe Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z sierpnia 2014 r. Lp. Nazwa placówki Adres 1. Gimnazjum nr 121 im. Wojciecha Zawadzkiego ul. Płużnicka 4, 03 184 Warszawa 2. 3. Gimnazjum nr 122 z Oddziałami Dwujęzycznymi im. gen. Charlesa de Gaulle a (razem z CV Liceum Ogólnokształcącym im. Zbigniewa Herberta tworzy Zespół Szkół nr 106) Gimnazjum nr 123 z Oddziałami Dwujęzycznymi i Integracyjnymi im. Jana Pawła II ul. van Gogha 1, 03 188 Warszawa ul. Strumykowa 21, 03 138 Warszawa 4. Gimnazjum nr 124 im. Polskich Noblistów ul. Przytulna 3, 03 083 Warszawa 5. 6. Gimnazjum nr 125 (razem ze Szkołą Podstawową nr 31 tworzy Zespół Szkół nr 43) Gimnazjum nr 164 z Oddziałami Integracyjnymi i Oddziałami Dwujęzycznymi im. Polskich Olimpijczyków ul. Kobiałka 49, 03 044 Warszawa ul. Ostródzka 175, 03 289 Warszawa 14/81
Mapa 3: Rozmieszczenie publicznych gimnazjów na terenie Dzielnicy Źródło: Wykonanie własne przy pomocy mapsengine.google.com Informacje dotyczące liczby uczniów oraz liczby oddziałów w białołęckich gimnazjach w roku szkolnym 2013/2014 według stanu na wrzesień 2013 r. zawiera poniższa tabela. Tabela 8: Liczba uczniów oraz liczba oddziałów w białołęckich gimnazjach Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z września 2013 r. Lp. Szkoła Liczba uczniów Liczba oddziałów 1. Gimnazjum nr 121 491 18 2. Gimnazjum nr 122 453 18 3. Gimnazjum nr 123 594 26 4. Gimnazjum nr 124 292 13 5. Gimnazjum nr 125 231 9 6. Gimnazjum nr 164 562 22 RAZEM 2 623 106 Białołęckie gimnazja prowadzą oddziały integracyjne, dwujęzyczne oraz sportowe. Informacje na temat funkcjonowania tych oddziałów w roku szkolnym 2013/14 zawierają poniższe tabele. 15/81
Tabela 9: Funkcjonowanie oddziałów integracyjnych w białołęckich gimnazjach w roku szkolnym 2013/14 Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z września 2013 r. Lp. Szkoła Liczba oddziałów integracyjnych Łączna liczba uczniów w oddziałach integracyjnych Oddziały 1. Gimnazjum nr 123 8 141 2 klasy I oraz po 3 oddziały na poziomie klas II i III 2. Gimnazjum nr 164 1 11 Klasa III Tabela 10: Funkcjonowanie oddziałów sportowych w białołęckich gimnazjach w roku szkolnym 2013/14 Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z września 2013 r. Lp. Szkoła Liczba oddziałów sportowych Łączna liczba uczniów w oddziałach sportowych Oddziały 1. Gimnazjum nr 121 (pływanie i koszykówka) 3 63 Po 1 oddziale na każdym poziomie (I III) 2. Gimnazjum nr 122 (siatkówka) 2 48 Klasa I i III 3. Gimnazjum nr 164 (piłka nożna, lekkoatletyka) 3 71 Po 1 oddziale na każdym poziomie (I III) 16/81
Tabela 11: Funkcjonowanie oddziałów dwujęzycznych w białołęckich gimnazjach w roku szkolnym 2013/14 Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z września 2013 r. Lp. Szkoła Liczba oddziałów dwujęzycznych Łączna liczba uczniów w oddziałach dwujęzycznych Oddziały 1. Gimnazjum nr 122 5 139 2. Gimnazjum nr 123 6 163 Po 2 oddziały na poziomie klasy I i III oraz 1 klasa II Po 2 oddziały na każdym poziomie 3. Gimnazjum nr 124 1 24 Klasa I 4. Gimnazjum nr 164 3 81 2 klasy I oraz klasa II d. Licea ogólnokształcące W Dzielnicy Białołęka znajduje się jedno liceum, które użytkuje budynek wspólnie z Gimnazjum nr 122 tworząc Zespół Szkół nr 106 mieszczący się przy ul. Vincenta van Gogha 1. W tym obiekcie siedzibę ma również Białołęcki Ośrodek Kultury i Biblioteka Publiczna. W roku szkolnym 2013/2014 do Liceum uczęszczało 330 uczniów w 12 oddziałach. Tabela 12: Licea ogólnokształcące samorządowe Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z sierpnia 2014 r. Lp. Nazwa placówki Adres 1. CV Liceum Ogólnokształcące im. Zbigniewa Herberta ul. van Gogha 1, 03 188 Warszawa 17/81
Mapa 4: Rozmieszczenie publicznych liceów ogólnokształcących na terenie Dzielnicy Źródło: wykonanie własne przy pomocy mapsengine.google.com e. Pozostałe jednostki (w tym placówki wychowania pozaszkolnego i poradnie psychologiczno-pedagogiczne) Dzielnica Białołęka nie prowadzi placówek wychowania pozaszkolnego. Przy ul. Marywilskiej 44 znajduje się Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna nr 21. Zgodnie z założeniami statutowymi jest to ośrodek niosący pomoc psychologiczno pedagogiczną dla dziecka/ młodego człowieka oraz jego rodziny z rejonu Białołęki. Ma służyć informacją i doradztwem, nieść pomoc psychologiczno pedagogiczną, logopedyczną i inną specjalistyczną dla wszystkich dzieci/ uczniów, a w szczególności dla dzieci z dysfunkcjami/deficytami rozwojowymi, z trudnościami szkolnymi, ale też dla dzieci młodszych w wieku przedszkolnym. Szczególną opieką objęte są również dzieci w przedziale wiekowym 0 3 r. ż. Zadaniem Poradni jest pomoc w rozwiązywaniu problemów wymagających stymulacji poznawczej, ale także wsparcie w przypadkach trudności o charakterze emocjonalno osobowościowym oraz problemów adaptacyjnych w grupie rówieśniczej. Ważny element pracy placówki stanowi opieka psychologiczno pedagogiczna nad dzieckiem zdolnym. Poradnia służy doradztwem dotyczącym wyboru dalszego kształcenia, a w konsekwencji wyboru zawodu w odniesieniu do każdego ucznia, również ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym ucznia zdolnego. Zadaniem zatrudnionych specjalistów jest, poprzez właściwą diagnozę i kompleksową terapię psychologiczno pedagogiczną oraz logopedyczną, wyeliminować lub zminimalizować skutki problemów okresu dziecięcego i okresu adolescencji. Terapia prowadzona jest we współpracy z rodzicami (lub opiekunami prawnymi), a za ich zgodą również z placówkami oświatowymi i służby zdrowia. 18/81
Poradnia służy również pomocą, wsparciem i doradztwem dla rodziców i nauczycieli z placówek edukacyjnych z terenu Białołęki oraz dla pedagogów i wychowawców z placówek oświatowo wychowawczych. Tabela 13: Poradnie psychologiczno-pedagogiczne Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z sierpnia 2014 r. Lp. Nazwa placówki Adres 1 Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna nr 21 ul. Marywilska 44, 03 042 Warszawa Mapa 5: Rozmieszczenie poradni psychologiczno pedagogicznych na terenie Dzielnicy Źródło: wykonanie własne przy pomocy mapsengine.google.com Aby usprawnić pracę na rzecz dobra dzieci, młodzieży oraz ich rodzin w Poradni funkcjonują następujące działy: dział opiekuńczo wychowawczy: opieka nad szkołami ok. 1000 uczniów; opieka nad przedszkolami oraz dziećmi nieobjętymi edukacją przedszkolną ok. 420 dzieci; dział ds. orzecznictwa specjalnego i indywidualnego, w tym organizacja wczesnego wspomagania rozwoju (obszar diagnozy i ukierunkowywania stymulacji / harmonizowania rozwoju, kształcenia i wychowania) wydano 63 orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego i 54 orzeczeń o potrzebie nauczania indywidualnego; 19/81
dział poradnictwa zawodowego, orientacji i informacji zawodowej ma pod swoją opieką ponad 478 uczniów; dział diagnozy i terapii logopedycznej ok. 284 dzieci/ uczniów; dział ds. diagnozy i wspomagania rozwoju małego dziecka (0 3 r. ż.) ok. 42 dzieci; dział ds. terapii psychologiczno pedagogicznej dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym i edukacji rodziny ok. 112 dzieci/ uczniów; dział ds. profilaktyki społecznej i socjoterapii ok. 41 uczniów objętych socjoterapią, oraz ok.1316 objętych działaniami profilaktycznymi; dział ds. psychoterapii dzieci i młodzieży oraz terapii rodzin ok. 61 rodzin i 81 uczniów w terapii indywidualnej; dział ds. profilaktyki uzależnień ok. 15 osób; dział terapii i edukacji polonistycznej z logopedią ponad 280 uczniów; dział terapii pedagogicznej z zakresu matematyki ok. 181 dzieci/ uczniów; dział terapii wspomagających opiekuje się ok. 141 dziećmi/ uczniami. Pracownicy Poradni wykorzystują w swojej pracy następujące rodzaje terapii: terapia integracji sensorycznej (SI); terapia metodą biofeedback; zajęcia stymulujące rozwój grafomotoryczny dziecka z elementami plastykoterapii; terapia ręki; zajęcia ortoptyczne, stymulujące rozwój bazowych umiejętności w zakresie percepcji wzrokowej; muzykoterapia; baśnioterapia z elementami muzykoterapii dla dzieci młodszych; baśnioterapia jako element wspomagający proces terapeutyczny u dzieci młodszych; trening twórczego myślenia; inne w zależności od potrzeb; zespoły wczesnego wspomagania rozwoju dla dzieci od wykrycia niepełnosprawności do podjęcia obowiązku szkolnego funkcjonujące w oparciu o opinie o wczesnym wspomaganiu rozwoju. Wydano 13 nowych opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju; zespół pomocy psychologicznej dziecku wykorzystywanemu seksualnie działający w ramach Warszawskiej Sieci Pomocy Dzieciom Wykorzystywanym Seksualnie opiekuje się 13 dzieci; punkt ds. pomocy rodzicom dzieci specjalnej troski 11 rodzin. Liczba dzieci i młodzieży w przedziale wiekowym 0 19 lat korzystających z pomocy psychologiczno pedagogicznej w Poradni w roku szkolnym 2013/2014 wyniosła około 2 217. W systematycznej terapii uczestniczyło około 850 podopiecznych. Niezależnie od tego, Poradnia obejmuje rocznie około 1 300 uczniów programami profilaktycznymi na terenie szkół. 20/81
Tabela 14: Zadania realizowane przez Poradnię w odniesieniu do określonych poziomów wiekowych Źródło: dane własne Dzielnicy, stan z sierpnia 2014 r. Adresat działań Rodzaje działań / przykłady Pomoc psychologiczna małemu dziecku (0 3 r. ż) Pomoc psychologiczno pedagogiczna, logopedyczna i inna specjalistyczna dziecku w wieku przedszkolnym (3 5 r. ż.) Pomoc psychologiczno - pedagogiczna, logopedyczna 1. Diagnoza rozwoju psychoruchowego i emocjonalno społecznego dzieci zgłaszanych przez rodziców lub przez ośrodki służby zdrowia za zgodą rodziców. 2. Diagnoza logopedyczna. 3. Współpraca z miejscowym żłobkiem obserwacja diagnozująca dzieci najmłodszych pod kątem prawidłowości rozwoju psychomotorycznego i rozwoju mowy, wsparcie o charakterze psychologicznym dla rodziców, pracowników socjalnych. 4. Współpraca z przedszkolami - obserwacja diagnozująca dzieci 3 -letnich na terenie przedszkoli, a w uzasadnionych przypadkach kierowanie do pracy specjalistycznej. 5. Prowadzenie oddziaływań stymulujących rozwój psychoruchowy dziecka, harmonizowanie rozwoju emocjonalno społecznego z uwzględnieniem stymulacji rozwoju mowy. 6. Organizacja wczesnego wspomagania rozwoju w przypadkach uzasadnionych na podstawie opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju wydawanych przez zespół orzeczniczy. 7. Poradnictwo i wsparcie dla rodziców terapia rodzin. 8. Współpraca z ośrodkami specjalistycznymi. 9. Współpraca z ośrodkami służby zdrowia w zakresie wczesnej reakcji/ interwencji na problem dziecka. 1. Obserwacja dziecka na terenie przedszkola w okresie adaptacji pod kątem funkcjonowania poznawczego i emocjonalno - społecznego. 2. Współpraca z kadrą pedagogiczną placówek przedszkolnych w zakresie monitorowania rozwoju dzieci 3 - i 4 - letnich. 3. Badania przesiewowe dzieci 5 letnich. 4. Pomoc kadrze pedagogicznej przedszkoli w dokonywaniu diagnoz pedagogicznych dotyczących możliwości i potrzeb dziecka 5 - letniego w kontekście jego przygotowywania do podjęcia obowiązku szkolnego. 5. Diagnoza pogłębiona psychologiczno - pedagogiczna rozwoju dziecka w aspekcie poznawczym, emocjonalno społecznym i ruchowym, w tym w aspekcie problemów wychowawczych i sytuacji rodzinnej dziecka. 6. System orzecznictwa ds. nauczania specjalnego z uwzględnieniem opiniowania o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju. 7. Prowadzenie oddziaływań stymulujących rozwój psychoruchowy, w tym w zakresie rozwoju umiejętności komunikacyjnych - prowadzenie profilaktyki niepowodzeń edukacyjnych i społecznych. 8. Diagnoza i terapia logopedyczna dzieci z zaburzeniami komunikacji. 9. Organizacja wczesnego wspomagania rozwoju dla dzieci z opiniami o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju. 10. Pomoc i wsparcie psychologiczne dla rodziców. 11. Terapia rodziny. 12. Wsparcie, doradztwo, ewentualna pomoc merytoryczna dla nauczycieli i specjalistów zatrudnionych w przedszkolach. 13. Współpraca ze służbą zdrowia w zakresie wczesnej reakcji na występujące problemy. 1. Badania przesiewowe psychologiczno pedagogiczno logopedyczne realizowane w placówkach edukacyjnych we współpracy z zatrudnionymi w szkole specjalistami lub samodzielnie przez pracowników. 2. Badania pełne psychologiczno pedagogiczne realizowane w przypadkach dzieci z dysharmoniami/ opóźnieniami rozwojowymi, w sytuacji odroczeń szkolnych oraz w przypadkach wnioskowanej przez 21/81
Adresat działań Rodzaje działań / przykłady i inna specjalistyczna dziecku 6 - letniemu realizującemu obowiązek szkolny lub obowiązek przedszkolny (ewentualnie 5 letniemu przed podjęciem obowiązku szkolnego) Pomoc psychologiczno pedagogiczna, logopedyczna i inna specjalistyczna adresowana do uczniów szkoły podstawowej rodziców oceny rozwoju psychomotorycznego i emocjonalno społecznego dziecka przed podjęciem obowiązku szkolnego. 3. System orzecznictwa ds. nauczania specjalnego lub indywidualnego z uwzględnieniem opiniowania o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju i jego realizacji w uzasadnionych przypadkach. 4. Diagnoza i terapia logopedyczna, w tym neurologopedyczna. 5. Realizacja zadań postdiagnostycznych w ramach pomocy psychologiczno pedagogicznej lub organizacji wczesnego wspomagania rozwoju: - stymulacja/ terapia w zakresie sfery psychoruchowej (stymulacja rozwoju intelektualnego, percepcji słuchowej i wzrokowej, kinestetyczno kinetycznej, przygotowywanie do podjęcia obowiązku szkolnego, w tym przygotowywanie lub pomoc w opanowaniu nauki czytania i pisania, stymulacja operacyjności myślenia, doskonalenie pamięci, koncentracji uwagi oraz sprawności grafomotorycznej) - zajęcia indywidualne i grupowe; - stymulacja/ terapia w zakresie sfery emocjonalno społecznej (zajęcia indywidualne i grupowe o charakterze terapeutycznym, zajęcia z zakresu komunikacji społecznej, autoprezentacji, program baśnioterapii harmonizowanie rozwoju emocjonalno społecznego); - opieka nad dziećmi 6 - letnimi z dysfunkcjami rozwojowymi; - program optymalnego przygotowania dziecka do podjęcia obowiązku szkolnego zajęcia indywidualne i warsztatowe; - opieka nad dziećmi 6 - letnimi z zaburzeniami o charakterze psychomotorycznym - program wg M. Procus i M. Block; - organizacja terapii wspomagających - terapia integracji sensorycznej, terapia metodą biofeedback, zajęcia grafomotoryczne, kinezjologia edukacyjna P. Dennisona, trening twórczego myślenia dla dzieci zdolnych oraz dla dzieci wymagających stymulacji rozwojowej. 6. Warsztaty integracyjno profilaktyczne w oddziałach zerowych przy szkołach podstawowych. 7. Pomoc dla rodziców w zakresie informacji, doradztwa, wsparcia, form psychoedukacyjnych charakter działań indywidualnych lub warsztatowych. 8. Terapia rodzin, w tym terapia systemowa w sytuacjach uzasadnionych. 9. Współpraca z nauczycielami informacja, doradztwo, konsultacje. 1. Diagnoza psychologiczna w zakresie sfery poznawczej i emocjonalno - społecznej, w tym funkcjonowania w środowisku rodzinnym i szkolnym określenie istniejących przyczyn trudności szkolnych i adaptacyjnych. 2. Diagnoza pedagogiczna w zakresie funkcji psychicznych oraz wiedzy i umiejętności niezbędnych w procesie przyswajania materiału programowego. 3. System orzecznictwa ds. nauczania specjalnego lub indywidualnego. 4. Doradztwo/ wsparcie/ terapia o charakterze psychologiczno pedagogicznym. 5. Diagnoza i terapia logopedyczna, w tym grupa wsparcia dla dzieci z niepłynnością mówienia. 6. Terapia pedagogiczna w zakresie języka polskiego i matematyki dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się realizowana w formie zajęć indywidualnych lub grupowych: zajęcia korekcyjno kompensacyjne, dydaktyczno wyrównawcze, warsztaty, terapia pedagogiczna dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi z równoległymi problemami logopedycznymi, warsztaty terapeutyczne dla dzieci 6 - i 7 - letnich z dysfunkcjami rozwojowymi, w tym z odroczonym obowiązkiem szkolnym. 7. Terapia pedagogiczna w systemie instruktażowo kontrolnym realizowana dla uczniów z klas I IV SP i V VI SP. 22/81
Adresat działań Rodzaje działań / przykłady Pomoc psychologiczno pedagogiczna, logopedyczna i inna specjalistyczna uczniom gimnazjum 8. Psychoterapia. 9. Zajęcia socjoterapeutyczne. 10. Terapie wspomagające (terapia integracji sensorycznej, kinezjologia edukacyjna (dla dzieci z problemami sprzężonymi), zajęcia grafomotoryczne, program stymulacji psychomotorycznej wg M. Procus, M. Block, trening twórczego myślenia (dla dzieci zdolnych lub uczniów wymagających stymulacji poznawczej), trening efektywnej komunikacji, inne zależnie od potrzeb). 11. Warsztaty tematyczne z zakresu profilaktyki, których tematyka zależna jest od potrzeb szkoły i jej środowiska: warsztaty integracyjne, zajęcia z zakresu komunikacji, warsztaty umiejętności rozwiązywania problemów interpersonalnych w duchu humanistycznym, warsztaty umiejętności radzenia sobie ze stresem, gama programów związanych z przeciwdziałaniem problemom agresji i problemom uzależnień. 12. Pomoc w prowadzeniu dzieci integracyjnych na terenie placówek edukacyjnych. 13. Działania interwencyjne realizowane w sytuacjach uzasadnionych na terenie Dzielnicy i m.st. Warszawy. 14. Działania mediacyjne. 15. Praca z dziećmi zdolnymi w zakresie harmonizowania sfery emocjonalno społecznej i adaptacyjnej w grupie rówieśniczej. 16. Pomoc w wyborze gimnazjum, w tym w wyborze profilu ścieżki edukacyjnej na dalszym etapie kształcenia. 17. Praca z rodzicami informacja, doradztwo, stała współpraca z rodzicami jako stroną współodpowiedzialną za proces terapeutyczny, formy psychoedukacyjne uruchamiane zgodnie z potrzebami, w uzasadnionych przypadkach terapia rodzin (terapia indywidualna, małżeńska, rodzinna w tym terapia systemowa). 18. Praca z nauczycielami - informacja, doradztwo, stała współpraca w realizacji procesu edukacyjno - terapeutycznego, formy psychoedukacyjne uruchamiane zgodnie z potrzebami. 1. Diagnoza psychologiczna w zakresie sfery poznawczo emocjonalno społecznej analiza przyczyn istniejących trudności szkolnych, emocjonalno osobowościowych i adaptacyjnych. 2. Diagnoza pedagogiczna w zakresie istniejących przyczyn specjalnych potrzeb edukacyjnych. 3. System orzecznictwa ds. nauczania specjalnego lub indywidualnego. 4. Doradztwo/ wsparcie/ terapia o charakterze psychologiczno pedagogicznym. 5. Doradztwo w zakresie edukacji ponadgimnazjalnej wybór określonej ścieżki dalszego kształcenia w oparciu o diagnozę potencjału intelektualnego, preferencji, uzdolnień i zainteresowań. 6. Psychoterapia dla młodzieży z problemami emocjonalno społecznymi. 7. Socjoterapia - dla młodzieży z problemami o charakterze emocjonalno osobowościowym, relacyjno - społecznym ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży zagrożonej niedostosowaniem społecznym, z zaburzeniami zachowania, zagrożonych uzależnieniem. 8. Konsultacje i pomoc psychologiczna w zakresie problemów związanych z uzależnieniami. 9. Działania interwencyjne - w przypadkach uzasadnionych realizowane na terenie Dzielnicy lub na terenie m.st. Warszawy. 10. Działania mediacyjne w przypadkach uzasadnionych. 11. Warsztaty z zakresu profilaktyki realizowane na terenie placówek edukacyjnych, których tematyka zależna jest od potrzeb szkoły i jej środowiska: integracja zespołu klasowego, komunikacja międzyludzka, warsztaty umiejętności rozwiązywania problemów interpersonalnych 23/81
Adresat działań Rodzaje działań / przykłady Pomoc psychologiczno pedagogiczna i inna specjalistyczna uczniom szkół ponad - gimnazjalnych Pomoc rodzinie w nurcie humanistycznym, warsztaty umiejętności radzenia sobie ze stresem, profilaktyka nikotynizmu, profilaktyka HIV/ AIDS, gama programów związanych z przeciwdziałaniem problemom agresji, przemocy i problemom uzależnień. 12. Terapia pedagogiczna w zakresie języka polskiego i matematyki dla młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się: zajęcia indywidualne w przypadkach uzasadnionych, zajęcia korekcyjno kompensacyjne, dydaktyczno wyrównawcze, warsztaty. 13. Terapia pedagogiczna w systemie instruktażowo kontrolnym realizowana dla młodzieży ze szkół gimnazjalnych ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. 14. Terapia logopedyczna, w tym grupa wsparcia dla młodzieży z niepłynnością mówienia i jej rodziców. 1. Diagnoza psychologiczna w zakresie sfery poznawczo emocjonalno społecznej analiza przyczyn istniejących trudności szkolnych, emocjonalno - osobowościowych i adaptacyjnych. 2. Diagnoza pedagogiczna w zakresie istniejących przyczyn specjalnych potrzeb edukacyjnych. 3. System orzecznictwa ds. nauczania specjalnego lub indywidualnego. 4. Doradztwo/ wsparcie/ terapia o charakterze psychologiczno pedagogicznym. 5. Doradztwo w wyborze profili kształcenia związane z decyzjami dotyczącymi wyboru zawodu. 6. Psychoterapia - dla młodzieży z problemami emocjonalno społecznymi, adaptacyjnymi. 7. Socjoterapia dla młodzieży z problemami o charakterze emocjonalno społecznym, w tym ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży zagrożonej niedostosowaniem społecznym i niedostosowanej społecznie. 8. Konsultacje i pomoc psychologiczna w zakresie problemów związanych z uzależnieniami. 9. Działania interwencyjne w przypadkach uzasadnionych na terenie Dzielnicy lub na terenie m.st. Warszawy. 10. Działania mediacyjne w przypadkach uzasadnionych. 11. Indywidualna pomoc psychologiczna dla młodzieży licealnej relacje z innymi, poznawanie siebie, wzmacnianie poczucia własnej wartości, poszukiwanie celów i kształtowanie umiejętności skutecznej ich realizacji. 12. Warsztaty z zakresu profilaktyki realizowane na terenie placówki edukacyjnej treści merytoryczne zależne od zapotrzebowania szkoły (warsztaty integracyjne, adaptacyjne, z zakresu umiejętności negocjacji i mediacji, umiejętności rozwiązywania sytuacji konfliktowych, związane z przeciwdziałaniem problemom społecznym wśród młodzieży agresja, przemoc, uzależnienia). 13. Terapia pedagogiczna w zakresie języka polskiego dla młodzieży ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się: zajęcia indywidualne w przypadkach uzasadnionych, korekcyjno kompensacyjne, warsztaty dla młodzieży ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. 14. Terapia pedagogiczna w systemie instruktażowo kontrolnym realizowana dla młodzieży ze szkoły ponadgimnazjalnej ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się. 15. Terapia logopedyczna. 1. Pomoc psychologiczno pedagogiczna - konsultacje indywidualne dla rodziców; konsultacje doradcze, ukierunkowujące o charakterze psychologiczno pedagogicznym. 2. Stałe instruktaże dla rodziców dzieci i młodzieży objętych terapią psychologiczno pedagogiczną. 24/81
Adresat działań Rodzaje działań / przykłady Praca na rzecz szkół i placówek 3. Terapie rodzinne (krótko i długoterminowe): indywidualna praca z rodzicem, praca w diadzie małżeńskiej, praca z rodziną o charakterze systemowym. 4. Wideotrening możliwość wspólnej analizy zachowań dzieci: pomoc terapeutyczna dla rodziców dzieci z problemami emocjonalno społecznymi (realizowana również na terenie domu). 5. Konsultacje i pomoc psychologiczna dla młodzieży, dzieci i ich rodzin w zakresie problemów związanych z uzależnieniami. 6. Grupy wsparcia dla rodziców / opiekunów prawnych. 7. Formy psychoedukacyjne dla rodziców dotyczące pomocy psychologiczno pedagogicznej dla dziecka / młodego człowieka (także warsztaty dotyczące problematyki dziecka z zaburzeniami mowy). 1. Konsultacje indywidualne z pedagogami, nauczycielami, wychowawcami klas, nauczycielami przedszkoli, wychowawcami placówek opieki całkowitej, pracownikami żłobka. 2. Doradztwo/ wsparcie w prowadzeniu dzieci z dysharmoniami rozwojowymi, ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się, z problemami emocjonalno społecznymi. 3. Pomoc w rozwiązywaniu problemów opiekuńczo wychowawczych na poziomie klas, zespołów klasowych, szkół - praca w zespołach wychowawczych placówek edukacyjnych. 4. Pomoc placówkom edukacyjnym w realizacji wytycznych MEN, związanych z przepisami dotyczącymi organizacji pomocy psychologiczno pedagogicznej na terenie placówek edukacyjnych i poradni psychologiczno pedagogicznej. 5. Udział w Radach Pedagogicznych w placówkach edukacyjnych. 6. Konsultacje i pomoc psychologiczna w zakresie problemów związanych z zagrożeniem uzależnieniami dzieci i młodzieży oraz zdrowiem psychicznym. 7. Zespół interdyscyplinarny spotkania o charakterze superwizyjnym z udziałem psychologów i pedagogów szkolnych, kuratorów, pracowników socjalnych i innych osób zaangażowanych w rozwiązywanie problemów dziecka i jego rodziny. 8. Kliniczno terapeutyczny zespół interdyscyplinarny superwizowanie pracy terapeutycznej o charakterze psychologicznym dla specjalistów pionu psychologiczno pedagogicznego placówek edukacyjnych i poradni. 9. Zespoły interdyscyplinarne w zakresie pomocy uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. 10. Warsztaty umiejętności wychowawczych dla nauczycieli/ wychowawców z placówek opieki całkowitej ze szczególnym uwzględnieniem problematyki komunikacji i umiejętności rozwiązywania problemów w nurcie humanistycznym. 11. Wideotrening możliwość wspólnej analizy zachowań dzieci; pomoc konsultacyjno - ukierunkowująca dla nauczycieli dzieci z problemami emocjonalno społecznymi (możliwa do realizacji również na terenie szkoły). 12. Współpraca z kadrą pedagogiczną w ramach forum wymiany doświadczeń. 25/81
2. Własne programy nauczania, innowacje i eksperymenty pedagogiczne a. Przedszkola i inne formy wychowania przedszkolnego Przedszkole nr 64 im. Przyjaciół Kubusia Puchatka Programy własne realizowane we wszystkich grupach przedszkolnych: 1. Program wychowawczo terapeutyczny Bajka jako wspomaganie rozwoju małego dziecka celem programu jest wspomaganie rozwoju małego dziecka poprzez wspieranie rozwoju jego osobowości, modelowanie pozytywnych postaw i zachowań społecznych, wprowadzanie dzieci w świat wartości uniwersalnych. Poprzez udział w programie dzieci kształtują takie umiejętności jak: odczytywania emocji, intencji i pragnień innych, rozumienia ich i współodczuwania; rozwijanie umiejętności społecznych dzieci oraz kształtowanie odporności emocjonalnej koniecznej do racjonalnego radzenia sobie w nowych i trudnych sytuacjach; wyrabianie u dzieci akceptacji samego siebie oraz uczenie sprawczości i kreatywności dzieci na materiale bajkowym; 2. program profilaktyki Przedszkolaczek dobrze wie co jest zdrowe a co nie ma za zadanie wdrażanie zasad prawidłowego żywienia i aktywności fizycznej u dzieci poprzez kształtowanie prozdrowotnych postaw i w konsekwencji, zapobieganie rozwojowi nadwagi i otyłości oraz innym chorobom przewlekłym. Wyrabianie zamiłowania do wycieczek i aktywności ruchowej jako źródła zdrowia, radości, rekreacji i wypoczynku. Przedszkole z Oddziałami Integracyjnymi nr 65 Tarchominek Programy własne: 1. Jestem bezpieczny program profilaktyczny Przedszkola nr 65 - program zawiera niezbędne sprawności, umiejętności i wiadomości dotyczące dbania o zdrowia dziecka i jego bezpieczeństwo. Realizowany we wszystkich grupach przedszkolnych; 2. Dobry start program adaptacyjny Przedszkola nr 65 głównym celem programu jest niwelowanie stresu adaptacyjnego u dzieci i rodziców. Realizowany we wszystkich grupach dzieci 3 letnich oraz; 3. Mówiące paluszki program ten ma na celu wykorzystywanie naturalnej potrzebny gestykulacji, mowy ciała w celu kształtowania umiejętności w obszarze wizualnoprzestrzennym. Program realizowany w grupach integracyjnych dzieci 4 letnich; w pozostałych grupach realizowane elementy programu; 4. Profilaktyka zaburzeń procesów poznawczych w terapii przez sztukę celem programu jest ujawnianie zahamowań, rozładowywanie napięć, emocji, agresji, podnoszenie poziomu samoakceptacji. Program realizowany w integracyjnych grupach dzieci 5 letnich; 5. Program wychowawczy Przedszkola z Oddziałami Integracyjnymi nr 65 program ten zawiera normy i zasady określające prawidłowe funkcjonowanie dziecka w grupie rówieśniczej, zwraca uwagę na ujednolicenie oddziaływań wychowawczych stosowanych w domu i placówce. Realizowany we wszystkich grupach przedszkolnych; 6. Ruch i zabawa to fajna sprawa to program dotyczący profilaktyki i terapii dzieci w wieku przedszkolnym, ma on na celu kształtowanie i rozwijanie umiejętności motorycznych. Program realizowany w grupach integracyjnych dzieci 4 oraz 5 letnich. 7. Play and learn baw się i ucz to program wspierający edukację w zakresie języka angielskiego dla dzieci 4 5 letnich. Realizowany w grupach dzieci 5 letnich. 8. Magia kolorowego świata to program mający na celu rozwijanie uzdolnień i zainteresowań plastycznych u dzieci. Realizowany w grupach dzieci 4 letnich. Przedszkole nr 76 im. Warsa i Sawy Programy własne: 1. Niedźwiadek program adaptacyjny realizowany w grupach dzieci 3 letnich. Celem programu jest eliminowanie stresu adaptacyjnego u nowoprzyjętych dzieci oraz zmniejszenie trudnych napięć emocjonalnych w pierwszych kontaktach z przedszkolem; 26/81
2. przedszkolny program wychowawczy objęte nim są grupy dzieci 5 letnich. Celem głównym programu jest stwarzanie warunków do pełnego rozwoju osobowego każdego z naszych wychowanków, zgodnego z ich wrodzonym potencjałem i możliwościami; 3. Poznajemy nasza stolicę Warszawę w program wpisane są spotkania z przewodnikiem miejskim na comiesięcznych pogadankach w przedszkolu oraz wycieczki z przewodnikiem po Warszawie. Realizowany we wszystkich grupach przedszkolnych; 4. program komputerowy Przedszkolak przy komputerze celem programu jest rozwijanie twórczości i aktywności dzieci przy pomocy komputera. Cele główne programu: wyrównanie szans edukacyjnych dzieci, które nie posiadają w domu komputera, nauczanie podstawowych zasad posługiwania się komputerem, wdrażanie do bezpiecznego i higienicznego korzystania z komputera, zaspokajanie potrzeb dzieci i rodziców, wykorzystanie komputera do zabawy i nauki, wskazanie użyteczności komputerów w nauce, pracy i zabawie. Program realizowany we wszystkich grupach przedszkolnych; 5. program edukacji kulturalnej realizowany we wszystkich grupach przedszkolnych. W ramach programu przedszkole nawiązało współpracę z rozmaitymi placówkami oświatowymi, instytucjami kultury oraz organizacjami pozarządowymi. Jego celem jest wychowanie dzieci poprzez aktywne uczestnictwo w kulturze swojego regionu. 6. Bezpieczny przedszkolak z Warsem i Sawą program realizowany przez wszystkie grupy przedszkolne. Jego celem jest wyposażenie wychowanków w wiedzę i umiejętności dotyczące unikania i zapobiegania niebezpieczeństwom; zaznajomienie przedszkolaków z zagrożeniami z jakimi mogą się spotkać np. podczas zabawy w domu, w kontakcie z urządzeniami mechanicznymi, na podwórku, nad wodą, w trakcie zabaw z psem itp. 7. Program zajęć logorytmicznych realizowany w grupach dzieci 4 i 5 letnich. Udział w programie pozwala dzieciom na wyrażanie własnych stanów emocjonalnych w różnych formach werbalnych i niewerbalnych. Opiera się on na ćwiczeniach artykulacyjnych, słuchowych, oddechowych, ortofonicznych, emisyjnych. Podczas zajęć dzieci opowiadają o dźwiękach o uczuciach, których doznają w czasie ich odbierania, o skojarzeniach, cechach jakościowych, doskonalą umiejętności słuchania i rozpoznawania dźwięków z otoczenia. Wykonują ćwiczenia i biorą udział w zabawach rozwijających pamięć muzyczną, rozwiązują zagadki muzyczne, słuchają bajek muzycznych i na ich podstawie uczą się dostrzegać w jaki sposób muzyka potęguje nastrój utworu. Udział w programie pozwala na bogacenie słownika biernego i czynnego dzieci poprzez poszerzenie zakresu i treści pojęć odnoszących się do zagadnień estetycznych, emocjonalnych, społecznych, muzycznych; 8. Programy zajęć artystyczno twórczych realizowane we wszystkich grupach przedszkolnych. Ich celem jest m. in.: kształtowanie u dziecka postawy i inwencji twórczej, rozwijanie pomysłowości dzieci przez zastosowanie różnych technik plastycznych, pobudzenie i pogłębienie przeżyć emocjonalnych oraz ujawnianie ich w twórczym działaniu, wzbudzanie zaufania we własne możliwości twórcze, kształtowanie zainteresowań dorobkiem kulturalnym, zapoznanie z podstawowymi pojęciami z zakresu sztuk plastycznych i z różnymi technikami plastycznymi; 9. Bawimy się wesoło program w oparciu o Metodę Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne realizowany w grupach dzieci 3 letnich. Program ma na celu ułatwienie dzieciom poznania siebie, nawiązania kontaktu z grupą i z drugą osobą a także rozwijanie poczucia bezpieczeństwa i nabrania zaufania wobec nauczyciela i rówieśników. Udział w ćwiczeniach prowadzonych metodą W. Sherborne ma na celu stworzenie dziecku okazji do poznania własnego ciała, usprawnienia motoryki, poczucia swojej siły, sprawności i związku z tym poznania swoich możliwości ruchowych. Atrakcyjność tej metody polega przede wszystkim na jej prostocie i naturalności. Innowacje pedagogiczne: Optymistyczne przedszkole program realizowany we wszystkich grupach przedszkolnych. Celem wspólnych dążeń nauczycieli i rodziców w realizacji programu jest takie wychowanie dzieci, by przejawiały one zachowania i działania konstruktywne, życzliwe i przyjazne dla innych ludzi, altruistyczne w stosunkach zbiorowych i zespołowych. Ważne jest też, by dzieci były zgodne, chętne do pomocy i współpracy. Tolerancyjne, by kochały to, co jest naprawdę cenne i godne kochania, były wrażliwe na krzywdę ludzką i niesprawiedliwość, zaangażowane we wszystko to, co może maksymalizować szczęście każdego człowieka. Główne cele programu to: tworzenie 27/81
okazji do budowania konstruktywnych więzi; rozwijanie umiejętności nawiązywania kontaktów; swobodne wyrażanie próśb i oczekiwań przez dzieci; rozwijanie w dziecku optymizmu, poczucia własnej wartości; uczenie jak radzić sobie w różnych sytuacjach; rozwijanie zainteresowań i talentów; uczenie życzliwości, empatii, pomagania innym oraz przyjaźni. Przedszkole nr 192 Wesoły Pędzelek Programy własne: 1. Literka w krainie baśni program realizowany we wszystkich grupach przedszkolnych skierowany do nauczycieli i rodziców, którzy poszukują nowych, atrakcyjnych i przede wszystkim skutecznych metod pracy z dziećmi normalnie rozwijającymi się, uzdolnionymi czy też przejawiającymi problemy edukacyjne i emocjonalne. W programie położono nacisk na połączenie trzech zagadnień: baśni, metod nauki czytania, i artterapii. Założenia programu przewidują realizację dziesięciu baśni w ciągu roku szkolnego. Do każdej baśni dobrane są odpowiednio z nimi związane działania. Zajęcia odbywają się w formie zabaw grupowych, przy aktywnym współudziale każdego z uczestników; 2. Cztery pory roku w twórczości plastycznej dziecka program realizowany w jednej z grup dzieci 5 letnich. Jego celem jest rozwijanie zdolności plastycznych dzieci, pobudzenie inicjatywy i inwencji w spontanicznej twórczości, poznawanie nowych technik plastycznych i technicznych oraz przygotowanie przedszkolaków do udziału w konkursach plastycznych. Program podzielony jest na cztery pory roku w każdej części znajdują się propozycje tematycznych zabaw plastycznych oraz opis technik plastycznych; 3. Dziecko zdolne - program realizowany w jednej z grup dzieci 5 letnich przeznaczony dla nauczycieli, którzy widzą potrzebę i chcą pracować z dzieckiem zdolnym. Na początku realizacji programu nauczyciel dokonuje diagnozy uzdolnień dziecka. W następnej kolejności opracowuje plan pracy, systematycznie go realizuje oraz dokonuje ewaluacji; 4. Mali odkrywcy - program realizowany w jednej z grup dzieci 3 i 4 letnich. Rozwija zainteresowania i umiejętności dzieci poprzez odkrywanie tajemnic świata. Wzmacnia więzi ze światem społecznym, uczy wyciągania wniosków i stawiania pytań. Cele wychowawcze i pedagogiczne osiągane są poprzez szeroko rozumianą zabawę. Wszystkie działania odbywają się pod hasłem odkrywania i doświadczania. Realizacja treści skupia się wokół takich zagadnień jak: powietrze, woda, gleba, rośliny i zwierzęta, zdrowie, sport, odżywianie; 5. Angielski w piosenkach program realizowany w jednej z grup dzieci 5 letnich. W toku jego realizacji dzieci uczą się piosenek i wierszyków w języku angielskim. Są one odpowiednio dobrane i wprowadzane w przystępny sposób. Zajęcia odbywają się dwa razy w tygodniu i wplecione są w bieżącą działalność wychowawczo dydaktyczną nauczyciela wychowania przedszkolnego; 6. Program adaptacyjny - program skierowany jest do wszystkich dzieci i ich rodzin, którzy po raz pierwszy przekraczają próg przedszkola. Celem programu jest ułatwienie adaptacji do nowego środowiska; 7. Popołudnie z bajką w świecie wartości ponadczasowych program realizowany we wszystkich grupach przedszkolnych; zakłada przybliżenie dzieciom dziedzictwa literackiego w sposób atrakcyjny i łatwy w odbiorze, z zastosowaniem różnych technik i środków wyrazu tj. prezentacji multimedialnej, słuchowiska, bajek animowanych, występu żywych aktorów, czytania z użyciem pacynek, instrumentów muzycznych, czarnego teatru. Celem programu jest uwrażliwienie dzieci na takie wartości jak: rodzina, szacunek wobec odmienności innych, tolerancja, wrażliwość na piękno przyrody, skromność, uczciwość, bezinteresowność itp. Zajęcia odbywają się raz w miesiącu na sali gimnastycznej; 8. Łączy nas bajka - celem programu jest rozwijanie zainteresowań lingwistycznych. Realizowany jest w postaci popołudniowych spotkań z bajkami w języku angielskim, w których uczestniczą dzieci z całego przedszkola. Zajęcia odbywają się raz w miesiącu, biorą w nich udział wszystkie grupy przedszkolne; 9. Dziecięca matematyka. Program dla przedszkoli, klas zerowych i placówek integracyjnych realizowany we wszystkich grupach przedszkolnych. Celem programu jest rozwijanie umiejętności matematycznych dzieci w toku codziennej zabawy. 10. Z muzyką na ty program skierowany jest do dzieci w wieku przedszkolnym, które przejawiają zainteresowania muzyczne; 28/81