Spis treści ARTYKUŁY I ROZPRAWY Jolanta Szpyra-Kozłowska: Sukcesy i porażki fonodydaktyki języka polskiego jako obcego. Uwagi postronnej obserwatorki... 7 Elżbieta Awramiuk: Współczesna pisownia polska: między normą a uzusem... 22 Joanna Zawadka: Ocena wybranych błędów grafii, obecnych w pracach obcokrajowców uczących się języka polskiego jako obcego... 33 Marta Kotarba-Kańczugowska: Różnojęzyczność w polu dyskursywnym nauczycieli małego dziecka. Doniesienia z badań własnych... 43 Konrad Kowalczyk, Magdalena Madejska: Różnie o tym samym, czyli język prasy wobec mniejszości seksualnych... 58 Kinga Banderowicz: Ekwiwalenty (?) porad specjalistycznych profilaktyka i diagnozowanie chorób przez pacjentów (na przykładzie artykułów medycznych w pismach kobiecych oraz wypowiedzi internetowych)... 75 Emilia Danowska-Florczyk: Czy komplementujący zawsze komplementują? (o komplementach niebezpiecznych na portalu nk.pl)... 88 Edyta Manasterska-Wiącek: Co razi w prognozie pogody?... 95 OBJAŚNIENIA WYRAZÓW I ZWROTÓW Ewa Rudnicka: Buszujący w biszkoptach, czyli o wielości kombinacji gramatycznych... 106 SŁOWNIKI DAWNE I WSPÓŁCZESNE Bożena Sieradzka-Baziur: Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego, Kraków 1994 2012, red. Marian Kucała... 112 SPRAWOZDANIA, UWAGI, POLEMIKI Maciej Grochowski: Jubileusz Komitetu Językoznawstwa PAN... 116 RECENZJE Agnieszka Kołodziej: Ivana Vidović Bolt, Životinjski svijet u hrvatskoj i poljskoj frazeologii, Zagreb 2011... 119 Marta Piasecka: Różne formy, różne treści. Tom ofiarowany Profesorowi Markowi Świdzińskiemu, pod red. M. Bańki i D. Kopcińskiej, Warszawa 2011... 122
SŁOWA I SŁÓWKA S. D.: Nazwisko... 125 BIOGRAMY I WSPOMNIENIA Wanda Decyk-Zięba: Wspomnienie o Profesor Halinie Satkiewicz jako redaktorze naczelnym Poradnika Językowego... 128
CONTENTS PAPERS AND DISSERTATIONS Jolanta Szpyra-Kozłowska: Successes and failures of teaching the pronunciation of Polish as a foreign language. Comments of an outside observer... 7 Elżbieta Awramiuk: The contemporary Polish spelling: between the standard and the usage... 22 Joanna Zawadka: The evaluation of selected graphic errors found in papers written by foreigners learning the Polish language... 33 Marta Kotarba-Kańczugowska: Plurilingualism in the discursive field of teachers of a small child. References to own research... 43 Konrad Kowalczyk, Magdalena Madejska: The same issue differently, that is the language of the press towards sexual minorities... 58 Kinga Banderowicz: Equivalents (?) of specialised consultations prevention and diagnosis of illnesses by patients (on the example of medical articles in women s magazines and comments on the Internet)... 75 Emilia Danowska-Florczyk: Do payers of compliments always pay compliments? (about risky compliments on the Internet portal nk.pl)... 88 Edyta Manasterska-Wiącek: What is striking in weather forecast?... 95 EXPLANATIONS OF WORDS AND EXPRESSIONS Ewa Rudnicka: About the multiplicity of grammatical combinations... 106 OLD AND CONTEMPORARY DICTIONARIES Bożena Sieradzka-Baziur: Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego, Kraków 1994 2012, ed. Marian Kucała... 112 REPORTS, COMMENTS, POLEMICS Maciej Grochowski: Jubilee of Komitet Językoznawstwa PAN [Linguistics Committee of the Polish Academy of Sciences]... 116 REVIEWS Agnieszka Kołodziej: Ivana Vidović Bolt, Životinjski svijet u hrvatskoj i poljskoj frazeologii, Zagreb 2011... 119 Marta Piasecka: Różne formy, różne treści. Tom ofiarowany Profesorowi Markowi Świdzińskiemu, ed. M. Bańko and D. Kopcińska, Warsaw 2011... 122
WORDS AND PHRASES S. D.: Surname... 125 BIOGRAMS AND MEMOIRES Wanda Decyk-Zięba: A memoire about Professor Halina Satkiewicz as a chief editor of Poradnik Językowy... 128
PORADNIK JĘZYKOWY MIESIĘCZNIK ZAŁOŻONY W R. 1901 PRZEZ ROMANA ZAWILIŃSKIEGO ORGAN TOWARZYSTWA KULTURY JĘZYKA Zarząd Główny, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa http://www.tkj.uw.edu.pl W zeszycie Dydaktyka fonetyki języka polskiego jako obcego stanowi jedną z podstaw glottodydaktyki polonistycznej. Opiera się ona na kształceniu fonetycznym nauczycieli oraz kształceniu audytywnym uczniów. Konieczne są tu badania nad akwizycją wymowy polskiej u cudzoziemców oraz jej percepcją przez Polaków. Pomiędzy skodyfikowanymi zasadami ortografii a uzusem pisowniowym Polaków istnieje cały system zależności. Odstępstwa od reguł ortograficznych są wynikiem nieznajomości normy, rozejścia się normy i uzusu, trudności ze stosowaniem normy, funkcjonowania normy nieustabilizowanej oraz łamania normy. Błędy w grafii tekstów formułowanych przez cudzoziemców, uczących się języka polskiego jako obcego, sprowadzają się do czterech typów realizacji połączeń: allograf grafem. Są to realizacje niewłaściwe, nietypowe, innowacyjne, epizodyczne, które nakładają się na błędy ortograficzne, fleksyjne oraz składniowe. W dydaktyce krajów Unii Europejskiej problem różnojęzyczności rysuje się coraz wyraźniej w związku z wieloetnicznością społeczeństw. Podstawowy jest tu problem doświadczania różnojęzyczności przez nauczycieli, ich kompetencji w tym zakresie we wczesnych etapach kształcenia dzieci oraz ich samoświadomości. Problem różnych orientacji seksualnych znajduje odzwierciedlenie w języku prasy zarówno pod względem tematyki, jak i stylistyki tekstów. W sferze tekstów prasowych wpływa to na specyfikę kodu leksykalnego, zabiegi stylistyczne oraz systemy wartości, do których odwołują się dziennikarze. Komunikaty prasowe i internetowe, które dotyczą profilaktyki i diagnozowania chorób, formułowane przez niespecjalistów, cechuje duży stopień perswazyjności. Równorzędność nadawców i odbiorców tych komunikatów przyczynia się do bezpośredniości kontaktów i stosowania słownictwa niespecjalistycznego. Internetowe portale społecznościowe wytworzyły nową płaszczyznę komunikacji, która kształtuje nowe reguły etykiety i gramatyki grzeczności. Ich szczególnym przypadkiem są komplementy, zawierające z jednej strony składniki wartościowania z pozycji nadrzędnej, z drugiej zaś oceny intencjonalnie pozytywne. Wypowiedzi telewizyjnych prezenterów pogody są przykładami tzw. inforozrywki, która za cel stawia sobie zasadę informować, bawiąc. Charakteryzują je liczne błędy językowe i stylistyczne, ale także pewne cechy gatunkowe: kolokwializmy, neologizmy, powtórzenia, obrazowość, autoprezentacyjność. *** Glottodydaktyka fonetyka ortografia różnojęzyczność w dydaktyce komunikacja medialna teksty prasowe przekazy internetowe i telewizyjne norma językowa i uzus. Red.