HIPER- CHOLESTEROLEMIA
Produkty zalecane - dozwolone słaba hebata, chude mleko, przetwory mleczne typu light (jogurt, kefir, maślanka), chudy twaróg, jogurty z fitosterolami, soki z owoców i warzyw (niedosładzane), czerwone wino (w umiarkowanych ilościach, 1 kieliszek tygodniowo), jaja - 1 tygodniowo, pieczywo: z dodatkiem soi, pełnoziarniste, razowe i grahamki, chude wędliny drobiowe, chuda szynka, dżem niskosłodzony, zupy: krupnik, warzywne i owocowe - mogą być zaprawiane mlekiem grzanki, ryż brązowy i dziki, kasze: jęczmienna i gryczana, kuskus, makaron zwykły i razowy, chude mięsa: cielęcina, wołowina, kurczak, indyk (drób bez skóry), królik, chude ryby (zwłaszcza morskie): dorsz, młody karp, pstrąg, karmazyn, sandacz, flądra, lin, okoń, szczupak, mintaj, śledź, makrela, chuda wieprzowina, olej rzepakowy, oliwa z oliwek, olej słonecznikowy, sojowy, margaryny z fitosterolami roślinnymi, warzywa świeże i prażone, także strączkowe: fasola, groch, fasolka sparagowa, bób, soczewica, mąka razowa i orkiszowa, ziemniaki gotowane i pieczone - bez sosów, sałatki owocowe, galaretki, budynie na chudym mleku, przyprawy korzenne, musztarda, orzechy bez soli i innych dodatków - garstka tygodniowo Produkty przeciwwskazane napoje czekoladowe, kakao, mocna kawa i herbata, tłuste mleko, alkohol, przetwory mleczne nieodtłuszczane, świeży chleb, produkty cukiernicze z dużą ilością jaj i tłuszczu z dodatkiem słodkich kremów, ciasto francuskie, duże ilości masła i margaryny, tłuste sery żółte i twarogi, smalec, konserwy, tłuste wędliny, boczek, łój, olej palmowy, zawiesiste zupy zaprawiane śmietaną gotowane na tłustym mięsie lub kościach, wszystkie mięsa z widocznym tłuszczem takie jak: baranina, wieprzowina, gęsi, kaczki, podroby, wszelkie potrawy smażone na tłuszczu zwierzęcym np.: placki ziemniaczane, owoce w cieście, frytki, pączki, placki, konserwowane w occie warzywa i grzyby, orzechy kokosowe, orzeszki solone, majonezy z żółtkami Zalecenia We krwi osób z nadwagą bardzo często występuje podwyższony poziom cholesterolu i triglicerydów we krwi. Dla nich, dieta jest ważną częścią leczenia. Zalecane techniki kulinarne, to gotowanie, pieczenie, duszenie. Nie powinno się natomiast spożywać potraw smażonych z dodatkiem tłuszczu. Ważne, by osoby przyjmujące leki obniżające poziom cholesterolu we krwi, całkowicie zrezygnowały z grejpfrutów i soku z grejpfruta. We krwi osób z nadwagą bardzo często występuje podwyższony poziom cholesterolu i triglicerydów we krwi. Dla nich odpowiednia dieta jest bardzo ważną częścią leczenia. Zalecane techniki kulinarne, to gotowanie, pieczenie, duszenie. Nie powinno się natomiast spożywać potraw smażonych z dodatkiem tłuszczu. Ważne, by osoby przyjmujące leki obniżające poziom cholesterolu we krwi, całkowicie zrezygnowały z grejpfrutów i soku z grejpfruta. 14
Hipercholesterolemia DZIEŃ 1 Dieta dobowa. Wartość kaloryczna: 1955 kcal; białko: 19,2%; tłuszcze: 16,8%; węglowodany: 64% śniadanie: 370 kcal; białko: 32%; tłuszcze: 21%; węglowodany: 47% pieczywo razowe - 2,5 kromki (120g) sałata - 3 liście (20g) chuda wędlina drobiowa - 3 plasterki (45g) sałatka z pomidora i białej cebuli - 1 sztuka, 1 sztuka (100g, 70g) herbata z cytryną - 1 szklanka (250ml) II śniadanie: 300 kcal; białko: 15%; tłuszcze: 13%; węglowodany: 72% jogurt naturalny niskotłuszczowy - 1 opakowanie (150g) sucharki - 4 sztuki (60g) jabłko - 1 sztuka (150g) sok jabłkowy - 1 szklanka (250ml) obiad: 680 kcal; białko: 32%; tłuszcze: 15%; węglowodany: 53% zupa lekki kapuśniaczek gotowana na mięsie drobiowym i włoszczyźnie - 1 talerz (300ml) mintaj pieczony ½ filetu(150g): rybę przed pieczeniem nacieramy przyprawami i na kilka minut przed wyjęciem z piekarnika dodajemy 1 obrane jabłko (100g) ziemniaki gotowane - 2 sztuki (100g) ½ gotowanego czerwonego buraczka (70g) herbata z cytryną - 1 szklanka (250ml) podwieczorek: 205 kcal; białko: 3%; tłuszcze: 2%; węglowodany: 95% sałatka owocowa (banany, winogrona, pomarańcze, kiwi) - 1 salaterka (200g) kolacja: 400 kcal; białko: 14%; tłuszcze: 33%; węglowodany: 53% parówki drobiowe na ciepło - 2 sztuki (140g) pieczywo razowe - 2 kromki (100g) rzeżucha - 1 łyżka (5g) musztarda - 1 łyżeczka (10g) herbata bez cukru - 1 szklanka (250ml) 15
DZIEŃ 2 Dieta dobowa. Wartość kaloryczna: 1865 kcal; białko: 19,8%; tłuszcze: 22,8%; węglowodany: 57,4% śniadanie: 310 kcal; białko: 16%; tłuszcze: 11%; węglowodany: 73% zupa mleczna z kaszą kuskus - 4/5 szklanki mleka 1,5%, 3 łyżki - (250ml, 30g) sucharki - 2 sztuki - (30g) herbata bez cukru - 1 szklanka - (250ml) II śniadanie: 370 kcal; białko: 19%; tłuszcze: 37%; węglowodany: 44% pieczywo razowe - 2 kromki (100g) schab pieczony (chudy schab pieczemy z przyprawami, można go spożywać w ciągu kilku dni jako zamiennik wędlin sklepowych) - 3 plastry (45g) ogórek zielony - 6 plastrów (30g) pomidor - 1 sztuka (100g) obiad: 655 kcal; białko: 22%; tłuszcze: 38%; węglowodany: 40% zupa pomidorowa z ryżem dzikim - 1 talerz, 3 łyżki (300g, 40g) pierś z kurczaka, pieczona - 1/2 fileta (150g) ziemniaki z wody - 2 sztuki (100g) mizeria z ogórka zielonego ze śmietaną 6% - 1/2 sztuki, 1 łyżka (100g, 10g) woda mineralna - 1 szklanka (250ml) podwieczorek: 90 kcal; białko: 4%; tłuszcze: 8%; węglowodany: 88% jabłko - 1 sztuka (100g) mandarynka - 1 sztuka (50g) kolacja: 440 kcal; białko: 38%; tłuszcze: 20%; węglowodany: 42% galaretka z kurczakiem, groszkiem zielonym, kukurydzą, marchewką, natką pietruszki - 1/2 salaterki - (150g) cytryna do smaku - 1/4 sztuki (20g) bułka grahamka - 1 sztuka (50g) 16
Hipercholesterolemia DZIEŃ 3 Dieta dobowa. Wartość kaloryczna: 2080 kcal; białko: 27,6%; tłuszcze: 24,8%; węglowodany: 47,6% śniadanie: 430 kcal; białko: 30%; tłuszcze: 35%; węglowodany: 35% pieczywo pełnoziarniste - 3 kromki (150g) margaryna z fitosterolami - cienko (10g) ser żółty light - 2 plastry (30g) rzodkiewka - 4 sztuki (50g) szynka chuda - 1 plaster (20g) sok pomarańczowy - 1 szklanka (250ml) II śniadanie: 280 kcal; białko: 39%; tłuszcze: 14%; węglowodany: 47% pieczywo chrupkie wieloziarniste - 3 sztuki (60g) pasta z ½ kostki twarogu chudego, natki pietruszki, szczypiorku (120g) śmietana 12% - 1 łyżka (10g) pomidor - 1 sztuka (100g) woda mineralna - 2 szklanki (500ml) obiad: 650 kcal; białko: 38%; tłuszcze: 31%; węglowodany: 31% zupa szczawiowa na wywarze z włoszczyzny z ziemniakami, nie zaprawiana - 1 talerz (300ml) jajo na twardo - 1/2 sztuki (25g) duszona wołowina a la gulasz - bez sosu - 5 łyżek (100g) kasza gryczana - 1/2 opakowania (120g) ogórek kiszony - 1 sztuka (80g) podwieczorek: 250 kcal; białko: 10%; tłuszcze: 8%; węglowodany: 82% ciasteczka otrębowe - 4 sztuki (65g) banan - 1 sztuka (200g) kolacja: 470 kcal; białko: 21%; tłuszcze: 36%; węglowodany: 43% sałatka śledziowa (2 filety śledzia z oleju, 1 cebula, 1 ziemniak gotowany, 1 łyżka śmietany (12%) - 1 salaterka (200g) pieczywo pełnoziarniste - 2 kromki (100g) 17
DZIEŃ 4 Dieta dobowa. Wartość kaloryczna: 1685 kcal; białko: 17,8%; tłuszcze: 21%; węglowodany: 61,2% śniadanie: 280 kcal; białko: 31%; tłuszcze: 25%; węglowodany: 44% jogurt naturalny - 1 opakowanie (150g) otręby żytnie - 2 łyżki (20g) pieczywo pełnoziarniste - 1 kromka (50g) ogórek zielony - 2 plastry (10g) pomidor - 2 plastry (20g) herbata bez cukru - 1 szklanka (250ml) II śniadanie: 270 kcal; białko: 6%; tłuszcze: 4%; węglowodany: 90% sałatka owocowa (brzoskwinie, ananas, jabłko, mandarynka, kiwi, banan) - 1 salaterka - (200g) sucharki - 4 sztuki (60g) woda - 1 szklanka (250ml) obiad: 630 kcal; białko: 24%; tłuszcze: 23%; węglowodany: 53% zupa jarzynowa - 1 talerz (300ml) cielęcina duszona z cebulą - 6 łyżek (120g) ryż dziki - 1/2 opakowania (120g) surówka z pomidora, ogórka, pora, cebuli posypana koperkiem - 5 łyżek (150g) kompot owocowy - 1 szklanka (250ml) podwieczorek: 205 kcal; białko: 16%; tłuszcze: 25%; węglowodany: 59% mandarynka - 2 sztuki (140g) bułka ciabatta - 1 sztuka (50g) pasztet drobiowy - 1 plaster (20g) woda - 1 szklanka (250ml) kolacja: kcal: 300; białko: 12%; tłuszcze: 28%; węglowodany: 60% sałatka jarzynowa z majonezem light - 4 łyżki - (100g) pieczywo razowe - 1 kromka - (50g) herbata - 1 szklanka - (250ml) 18
Hipercholesterolemia DZIEŃ 5 Dieta dobowa. Wartość kaloryczna: 1790 kcal; białko: 20,8%; tłuszcze: 24,4%; węglowodany: 54,8% śniadanie: 380 kcal; białko: 27%; tłuszcze: 26%; węglowodany: 47% pieczywo chrupkie - 3 kromki (60g) margaryna z fitosterolami - cienko (10g) szynka wołowa chuda - 3 plastry (45g) rzodkiewka - 2 sztuki (10g) papryka czerwona - 1/2 sztuki (100g) kawa z mlekiem - 1 szklanka (250ml, w tym 50 ml mleka 0,5%) II śniadanie: 290 kcal; białko: 24%; tłuszcze: 26%; węglowodany: 50% pieczywo razowe wieloziarniste - 2 kromki (100g) szynka wołowa chuda - 2 plastry (30g) ogórek kiszony - 1 sztuka (75g) cebula - 4 plastry (50g) obiad: 710 kcal; białko: 29%; tłuszcze: 23%; węglowodany: 48% zupa pieczarkowa z makaronem - 1 talerz (300ml) pulpety z mięsa indyczego - 2 sztuki (150g) sos pomidorowy - 2 łyżki (20g) kasza jęczmienna na sypko - 6 łyżek (150g) surówka z marchwi z jabłkiem - 5 łyżek (150g) kiełki soi - 2 łyżki (15g) podwieczorek: 90 kcal; białko: 4%; tłuszcze: 8%; węglowodany: 88% jabłko - 1 sztuka (100g) herbata zielona - 1 szklanka (250ml) kolacja: 320 kcal; białko: 20%; tłuszcze: 39%; węglowodany: 41% pieczywo razowe - 2 kromki (100g) margaryna z fitosterolami - ciekno (5g) pomidor - 1 sztuka (100g) ser żółty niskotłuszczowy - 2 plastry (30g) sok z czarnej porzeczki - 3/4 szklanki (180ml) 19
DZIEŃ 6 Dieta dobowa. Wartość kaloryczna: 2050 kcal; białko: 23,8%; tłuszcze: 22,4%; węglowodany: 53,8% śnidanie: 520 kcal; białko: 33%; tłuszcze: 34%; węglowodany: 33% pieczywo pełnoziarniste - 2 kromki (100g) makrela - 1/2 sztuki (150g) twaróg chudy - 1/4 kostki (70g) natka pietruszki - 2 łyżki (15g) herbata zielona - 1 szklanka (250ml) II śniadanie: 390 kcal; białko: 35%; tłuszcze: 18%; węglowodany: 47% jogurt pitny z fitosterolami (np. Danacol) - 1 opakowanie (100ml) bułka drożdżówka - 1 sztuka (100g) herbara zielona - 1 szklanka (250ml) obiad: 660 kcal; białko: 23%; tłuszcze: 35%; węglowodany: 42% zupa krem z brokułów (do wywaru jarzynowego dodać 1 brokuł, zmiksować i zaprawić 70ml mleka 0,5%) - 1 talerz (300ml) ½ piersi kurczaka gotowana w wywarze jarzynowym (150g) sos koperkowy - 4 łyżki (25ml) ryż dziki - 1/2 opakowania (150g) sałata - 6 liści (50g) sos winegret na bazie oliwy z oliwek - 2 łyżki (10ml) podwieczorek: 150 kcal; białko: 3%; tłuszcze: 3%; węglowodany: 94% winogrona - 20 szt - (100g) kolacja: 330 kcal; białko: 25%; tłuszcze: 22%; węglowodany: 53% pieczywo razowe - 2 kromki (100g) wędlina drobiowa - 2 plastry (30g) sałata - 2 liście (10g) ogórek - 4 plastry (25g) rzodkiewka - 4 sztuki (75g) 20
Hipercholesterolemia DZIEŃ 7 Dieta dobowa. Wartość kaloryczna: 2010 kcal; białko: 20,8%; tłuszcze: 25,6%; węglowodany: 53,6% śniadanie: 370 kcal; białko: 26%; tłuszcze: 33%; węglowodany: 51% pieczywo razowe - 3 kromki (150g) margaryna z fitosterolami - cienko (10g) ogórek - 8 plastrów (50g) polędwica - 3 plastry (45g) II śniadanie: 320 kcal; białko: 28%; tłuszcze: 34%; węglowodany: 28% pieczywo razowe - 2 kromki (100g) schab pieczony ze śliwką - 2 plastry (40g) (schab pieczony w domu można spożywać w ciągu kilku kolejnych dni zamiast wędliny ze sklepu) ogórek kiszony - 1 sztuka (75g) obiad: 700 kcal; białko: 17%; tłuszcze: 35%; węglowodany: 48% barszcz biały - 1 talerz (300ml) jajko na twardo - 1/2 sztuki (30g) krokiety z nadzieniem z pieczarek, zapiekane bez tłuszczu - 3 sztuki (400g) woda - 1 szklanka (250ml) podwieczorek: 190 kcal; białko: 4%; tłuszcze: 3%; węglowodany: 93% banan - 1/2 sztuki (100g) sok jabłkowy - 1 szklanka (250ml) kolacja: 430 kcal; białko: 29%; tłuszcze: 23%; węglowodany: 48% chleb pełnoziarnisty - 2 kromki (100g) ser twarogowy chudy - 2/3 kostki (140g) miód naturalny - 2 łyżki (25g) pomidor - 1 sztuka (130g) rzodkiewka - 4 sztuki (50g) szczypiorek - 2 łyżki (10g) 21
DZIEŃ 8 Dieta dobowa. Wartość kaloryczna: 2280 kcal; białko: 21,6%; tłuszcze: 24,6%; węglowodany: 53,8% śniadanie: 320 kcal; białko: 32%; tłuszcze: 22%; węglowodany: 46% jogurt naturalny - 1 opakowanie (150ml) musli z owocami - 4 łyżki (30g) pieczywo chrupkie - 1 kromka (15g) serek do smarowania pieczywa z ziołami, niskotłuszczowy - 3 łyżki na kanapkę (50g) rzeżucha - 2 łyżki (15g) II śniadanie: 340 kcal; białko: 22%; tłuszcze: 23%; węglowodany: 55% pieczywo razowe - 2 kromki (100g) wędlina drobiowa - 2 plastry (30g) sałata - 2 liście (10g) pomidor - 4 plastry (75g) cebula - 4 plastry (25g) obiad: 890 kcal; białko: 12%; tłuszcze: 27%; węglowodany: 61% zupa ogórkowa na mięsie drobiowym, z jarzynami i ziemniakami, niezaprawiana - 1 talerz (300ml) papryka faszerowana mięsem indyczym mielonym z ryżem - 2 sztuki (400g) pieczywo pełnoziarniste - 1 kromka (50g) sok jabłkowy - 1 szklanka (250ml) podwieczorek: 260 kcal; białko: 8%; tłuszcze: 25%; węglowodany: 67% szarlotka - 1 kawałek (5x5cm) (75g) cappucino - 1 filiżanka (150ml) kolacja: 470 kcal; białko: 34%; tłuszcze: 26%; węglowodany: 40% sałatka z tuńczyka z makaronem razowym, czerwoną papryką, kukurydzą i natką pietruszki - 1 salaterka (200g) majonez light - 1 łyżka (15g) pieczywo razowe - 1 kromka (50g) herbata zielona - 1 szklanka (250ml) 22
Hipercholesterolemia DZIEŃ 9 Dieta dobowa. Wartość kaloryczna: 1740 kcal; białko: 17,6%; tłuszcze: 20,4%; węglowodany: 62% śniadanie: kcal: 380 kcal; białko: 24%; tłuszcz: 26%; węglowodany: 50%; pieczywo razowe - 3 kromki (150g) margaryna z fitosterolami - cienko (10g) pomidor - 1 sztuka (100g) papryka czerwona - 1/3 sztuki (70g) polędwica sopocka - 3 plastry (45g) II śniadanie: 190 kcal; białko: 12%; tłuszcze: 30%; węglowodany: 58% kiwi - 2 sztuki (120g) nasiona słonecznika - 3 łyżki (20g) obiad: 670 kcal; białko: 15%; tłuszcze: 21%; węglowodany: 64% rosół (na cielęcinie i drobiu) - lekki, nietłusty - 1 talerz (300ml) makaron nitki - 3 łyżki (50g) marchew z rosołu - 1/2 sztuki (75g) pieczony dorsz (bez skóry) - 1 filet (100g) ziemniaki - 3 sztuki (150g) sos pieczarkowy - 4 łyżki (50g) kompot - 1 szklanka (250ml) podwieczorek: 80 kcal; białko: 6%; tłuszcze: 4%; węglowodany: 90% mandarynka - 2 sztuki (100g) woda mineralna - 1 szklanka (250ml) kolacja: 420 kcal; białko: 31%; tłuszcze: 21%; węglowodany: 48% chleb razowy - 3 kromki (150g) magaryna z fitosterolami - cienko (10g) ser żółty light - 2 plastry - (30g) dżem niskosłodzony np. pomarańczowy - 2 łyżki (25g) szynka wołowa, chuda - 1 plaster (15g) pomidor - 2 plastry (20g) ogórek - 2 plastry (10g) herbata zielona - 1 szklanka (250ml) 23
DZIEŃ 10 Dieta dobowa. Wartość kaloryczna: 1690 kcal; białko: 19,2%; tłuszcze: 21,6%; węglowodany: 59,2% śniadanie: 270 kcal; białko: 21%; tłuszcze: 25%; węglowodany: 54% zupa mleczna z płatkami owsianymi - 1 szklanka mleka 2%, 4 łyżki płatków owsianych - (250ml lub 30g) bułka drożdżowa - 1 sztuka (100g) herbata bez cukru - 1 szklanka (250ml) II śniadanie: 410 kcal; białko: 23%; tłuszcze: 24%; węglowodany: 53% pieczywo razowe - 3 kromki (150g) margaryna z fitosterolami cienko (10g) sałata - 3 listki (20g) wędlina chuda drobiowa - 3 plastry (45g) pomidor - 1 sztuka (100g) cebula czerwona - 4 plastry (25g) herbata z cytryną - 1 szklanka (250ml) obiad: 640 kcal; białko: 13%; tłuszcze: 17%; węglowodany: 70% fasolka po bretońsku, z chudą kiełbasą, przygotowana bez dodatku tłuszczu - 1 talerz - (300g, w tym 50g kiełbasy) pieczywo razowe - 1 kromka (50g) sok pomarańczowy - 1 szklanka (250ml) podwieczorek: 140 kcal; białko: 4%; tłuszcze: 3%; węglowodany: 93% banan - 1 sztuka mała (150g) herbata zielona - 1 szklanka (250ml) kolacja: 370 kcal; białko: 35%; tłuszcze: 39%; węglowodany: 26% chleb razowy - 3 kromki (150g) jajko gotowane na miękko - 1 sztuka (60g) margaryna z fitosterolami - cienko (10g) sałata - 3 listki (25g) kiełbasa sucha krakowska - 2 plastry (25g) papryka zielona - 1/2 sztuki (100g) herbata zielona - 1 szklanka (250ml) 24