PROMOCJA EUROPEJSKIEGO OBSZARU SZKOLNICTWA WYŻSZEGO W PROGRAMIE ERASMUS MUNDUS KOMPENDIUM PROJEKTÓW AKCJI 3

PROMOCJA EUROPEJSKIEGO OBSZARU SZKOLNICTWA WYŻSZEGO W PROGRAMIE ERASMUS MUNDUS KOMPENDIUM PROJEKTÓW AKCJI 3

Opracowanie: Anna Bielecka, Beata Skibińska Zespół Programów Erasmus, Erasmus Mundus, Tempus, Eksperci Bolońscy Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Korekta i redakcja tekstu: Agnieszka Pawłowiec Tłumaczenie: Biuro tłumaczeń Poliglota ; FRSE, Katarzyna Basisty Projekt graficzny: TAKE MEDIA Wydawca: Fundacja Rozwoju Systemy Edukacji ul. Mokotowska 43 00-551 Warszawa www.frse.org.pl www.mundus.org.pl Copyright by Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2012 Odpowiedzialność za treść niniejszej publikacji ponosi Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji. Publikacja sfinansowana z funduszy Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Publikacja bezpłatna

PROMOCJA EUROPEJSKIEGO OBSZARU SZKOLNICTWA WYŻSZEGO W PROGRAMIE ERASMUS MUNDUS KOMPENDIUM PROJEKTÓW AKCJI 3

Promocja Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego Informacje ogólne Erasmus Mundus to program edukacyjny uruchomiony w roku 2004 (pierwsza edycja trwająca w latach 2004-2008, druga w latach 2009-2013 1 ), umożliwiający współpracę szkół wyższych i innych instytucji działających na rzecz szkolnictwa wyższego w formie realizacji projektów zmierzających do: poprawy jakości europejskiego szkolnictwa wyższego; kreowania Europy jako edukacyjnego centrum doskonałości; wspierania dialogu międzykulturowego i wzajemnego zrozumienia z krajami trzecimi, a także rozwoju szkolnictwa wyższego w krajach trzecich. Erasmus Mundus jest odpowiedzią na współczesne wyzwania stawiane przed europejskim szkolnictwem wyższym, w szczególności na konieczność dostosowania systemów kształcenia do potrzeb społeczeństwa wiedzy, zwiększenia atrakcyjności i konkurencyjności europejskiego szkolnictwa wyższego oraz stymulowania procesów harmonizacji kwalifikacji (tytułów i stopni naukowych) zdobywanych w Europie oraz ich porównania z kwalifikacjami oferowanymi na innych kontynentach. 1 Decyzja Parlamentu Europejskiego - Decyzja nr 2317/2003/EC z dnia 5 grudnia 2003 r. na okres 5 lat (1.01.2004-31.12.2008) dla pierwszej fazy programu i decyzja Parlamentu Europejskiego Decyzja nr 1298/2008/ EC z dnia 16 grudnia 2008 r. na okres 5 lat (1.01.2009-31.12.2013). 4

Kompendium projektów Akcji 3 W latach 2009-2013 działania programu Erasmus Mundus zostały podzielone na trzy niezależne akcje (typy działań): Akcja 1. wspólne studia magisterskie i doktoranckie (studia drugiego i trzeciego stopnia) realizowane przez konsorcja uczelni europejskich z możliwością udziału uczelni z krajów trzecich. Wsparcie obejmuje również przyznawanie stypendiów dla studentów z Europy i z państw trzecich na realizację studiów otrzymujących dofinansowanie Erasmus Mundus oraz stypendia dla nauczycieli akademickich na realizację wyjazdów w celu prowadzenia zajęć w ramach tych studiów; Akcja 2. projekty partnerskie, których celem Erasmus Mundus jest odpowiedzią na współczesne wyzwania stawiane przed europejskim szkolnictwem wyższym (...) jest realizacja mobilności studentów na wszystkich poziomach studiów oraz mobilności pracowników uczelni (zarówno naukowo-dydaktycznych, jak i administracyjnych). W ramach zawiązanego partnerstwa między uczelniami europejskimi a uczelniami zlokalizowanymi w wybranych rejonach świata jest opracowywany, a następnie realizowany projekt partnerski dotyczący przyjazdów studentów z krajów trzecich do Europy. Partnerstwa z niektórymi regionami geograficznymi przewidują także wyjazdy studentów i pracowników uczelni europejskich do krajów trzecich; Akcja 3. projekty promujące program Erasmus Mundus oraz przyczyniające się do zwiększenia atrakcyjności szkolnictwa wyższego w Europie. W ramach tego działania uczelnie i inne instytucje działające w sektorze szkolnictwa wyższego mogą realizować projekty związane z różnorodnymi potrzebami tego sektora, takimi jak: promocja, dostęp do oferty dydaktycznej, zapewnienie jakości kształcenia, uznawalność akademicka, rozwój programów nauczania, rozwój kultury jakości i kultury mobilności. 5

Promocja Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego W niniejszej broszurze przedstawiamy projekty realizowane w ramach Akcji 3. programu Erasmus Mundus, które zostały wybrane w konkursach w latach 2010-2012. Akcja 3. wspiera transnarodowe inicjatywy, badania, projekty, wydarzenia i inne działania mające na celu zwiększenie atrakcyjności, poprawę profilu, wizerunku, widoczności i dostępności europejskiego szkolnictwa wyższego na świecie. Projekty tej Akcji powinny wspierać: promocję i zwiększanie świadomości na temat europejskiego sektora szkolnictwa Budżet Akcji 3. na cały okres trwania programu (lata 2009-2013) wynosi 16 mln euro i powinien pozwolić na sfinansowanie około 50 projektów. wyższego oraz na temat programów współpracy i systemów finansowania; rozpowszechnianie wyników programu i przykładów dobrej praktyki; wykorzystanie i włączanie do głównego nurtu tych wyników na poziomie instytucjonalnym i indywidualnym. Rezultaty działań projektów Akcji 3. mogą przybierać różne formy, począwszy od organizacji konferencji, seminariów, warsztatów poprzez realizację badań, analiz, projektów pilotażowych, tworzenie sieci międzynarodowych, wydawanie publikacji, czy opracowywanie narzędzi informacyjno-komunikacyjnych. Realizacja tych przedsięwzięć nie ma żadnych ograniczeń geograficznych, co oznacza, że mogą one mieć miejsce w każdym miejscu na świecie. Budżet Akcji 3. na cały okres trwania programu (lata 2009-2013) wynosi 16 mln euro i powinien pozwolić na sfinansowanie około 50 projektów. Kryteria formalne przyjęte w programie dla Akcji 3. szczegółowo określają rodzaj instytucji dopuszczonych do udziału w projektach, miejsca realizowanych działań oraz typy możliwych przedsięwzięć. I tak, w Akcji 3.: projekty mogą być realizowane przez wszystkie instytucje (zarówno publiczne, jak i prywatne), działające na rzecz szkolnictwa wyższego bez względu na ich lokalizację; każdy projekt realizowany jest przez konsorcjum składające się z minimum trzech instytucji europejskich i co najmniej jednej instytucji z tzw. kraju trzeciego; cechą charakterystyczną projektu jest jego wymiar europejski bądź światowy. Nie dopuszcza się finansowania projektów o charakterze krajowym bądź bilateralnym. 6

Kompendium projektów Akcji 3 Projekty Akcji 3. podlegają ocenie ekspertów powołanych przez Komisję Europejską. Podczas oceny brane są pod uwagę następujące aspekty: związek tematyki projektu z programem Erasmus Mundus; wpływ spodziewanych rezultatów projektów na rozwój Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego; wymiar europejski/światowy proponowanych działań; europejska wartość dodana wynikająca z realizacji projektu; skład konsorcjum realizującego projekt, doświadczenie i rola partnerów w realizacji projektu i osiągnięciu jego celów; realistyczny i spójny plan działań, harmonogram prac, budżet; jakość współpracy w ramach konsorcjum realizującego projekt; promocja projektu i jego rezultatów, zaangażowanie w realizację projektu instytucji zewnętrznych, zastosowane mechanizmy zapewniania jakości. W pierwszej edycji programu (do roku 2008) sfinansowane zostały 54 projekty. Obecnie - od roku 2010 - realizowanych jest 21 projektów Akcji 3. 7

Promocja Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego Wykaz projektów Akcji 3. zaakceptowanych w latach 2010-2012 Tabela 1. TYTUŁ PROJEKTU KOORDYNATOR PROJEKTU ROK, W KTÓRYM PROJEKT ZOSTAŁ ZAAKCEPTOWANY STRONA CaribErasmus Caribbean opening to Erasmus Mundus CODOC Cooperation on Doctoral Education between Africa, Asia, Latin America and Europe CRECES Creating Relations between Europe and Central America in the area of Higher Education Europe-Africa Quality Connect: Building Institutional Capacity through Partnership JISER-MED Joint Innovation & Synergies in Education and Research Mediterranean Region JOQAR Joint Programmes: Quality Assurance and Recognition of degrees awarded MENON Network Belgia European University Association Belgia Chalmers Industrials Technologies Foundation Szwecja European University Association Belgia University of Barcelona Hiszpania Accreditation Organisation of the Netherlands and Flanders Holandia 2010 14 2010 16 2010 19 2010 21 2010 24 2010 27 8

Kompendium projektów Akcji 3 TYTUŁ PROJEKTU KOORDYNATOR PROJEKTU ROK, W KTÓRYM PROJEKT ZOSTAŁ ZAAKCEPTOWANY STRONA PromoDoc Promotion of European doctoral programmes in industrialised countries TRANS-DOC Trans-Atlantic and TRANsferability aspects of DOCtoral training ADDE SALEM: A Double Degree in Europe, South American Leadership and Employability ARCHI-MUNDUS: Building up Quality in Architectural Education DOCLINKS: Increasing Understanding and Establishing Better Links between African and European doctoral candidates EM idea: Bringing the Erasmus Mundus community together to disseminate, exchange and act HERCULES: Strengthening the attractiveness of European higher education in Heritage and Cultural Tourism LEAN CC: Linking European, African and Asia Academic Networks on Climate Change Campus France Francja Coimbra Group asbl Belgia Politecnico di Milano Włochy Aristotle University of Thessaloniki Grecja The Association Of Commonwealth Universities Wielka Brytania University Bordeaux 1 Francja Italian Centre for Advanced Studies in Tourism and in Tourist Promotion Włochy Erasmus University Rotterdam Holandia 2010 30 2010 32 2011 35 2011 39 2011 43 2011 46 2011 49 2011 52 9

Promocja Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego TYTUŁ PROJEKTU KOORDYNATOR PROJEKTU ROK, W KTÓRYM PROJEKT ZOSTAŁ ZAAKCEPTOWANY STRONA SCEE: Founding the Siberian Center of European Education Montpellier 2 University Francja 2011 55 EduCoach: Personal Online Advice for Study-in-Europe Orientation EM-ACE: Promoting Erasmus Mundus Towards European Students: Activate, Communicate, Engage HEIP-LINK: Promoting the international dimension of research in HEIs LINKING-MED-GULF: Synergies and Innovation Linking Europe, the MENA region and the Gulf in Higher Education and Research Social Economy: Enhancing Studies and Practice of Social Economy and Social Capital in Higher Education Urban Lab+: International Network of Urban Laboratories: Understanding urban dynamics, identifying future planning strategies and strengthening education and research capacities Studyportals B.V. Holandia Universita degli Studi di Roma La Sapienza Włochy Universidas de Alicante Hiszpania Universitat de Barcelona Hiszpania York St John University Wielka Brytania Technische Universitat Berlin Niemcy 2012 57 2012 61 2012 65 2012 68 2012 71 2012 74 10

Kompendium projektów Akcji 3 Zaangażowanie poszczególnych krajów eurpejskich i krajów trzecich w projekty Akcji 3. obrazują poniższe wykresy: Udział poszczególnych krajów UE i EOG/EFTA w realizacji projektów Akcji 3. Włochy 11 Hiszpania 11 Belgia 10 Wielka Brytania 8 Francja 8 Szwecja 6 Niemcy 6 Holandia 6 Portugalia 4 Polska 4 Irlandia 3 Litwa 2 Dania 2 Austria 2 Węgry 1 Słowenia 1 Rumunia 1 Norwegia 1 Liechtenstein 1 Grecja 1 Finlandia 1 Estonia 1 0 2 4 6 8 10 12 11

Promocja Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego Udział krajów trzecich w realizacji projektów Akcji 3. USA 4 RPA 4 Tunezja 3 Panama 3 Maroko 3 Kolumbia 3 Kanada 3 Jordania 3 Indie 3 Chile 3 Brazylia 3 Argentyna 3 Urugwaj 2 Szwajcaria 2 Serbia 2 Rosja 2 Peru 2 Kenia 2 Honduras 2 Gwatemala 2 Dominikana 2 Chiny 2 Australia 2 Wietnam 1 Ukraina 1 Tajlandia 1 Salwador 1 Oman 1 Nikaragua 1 Kuba 1 Kostaryka 1 Indonezja 1 Grenada 1 Ghana 1 Filipiny 1 Botswana 1 Boliwia 1 Algieria 1 0 1 2 3 4 5 12

Kompendium projektów Akcji 3 Opisy projektów Informacje na temat każdego projektu przygotowano w oparciu o jego streszczenie zawarte we wniosku, na podstawie którego projekt został zaakceptowany, w związku z czym sformułowania odnoszą się do zamierzeń ich realizatorów. 13

Promocja Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego CaribErasmus Caribbean Opening to Erasmus Mundus ROK AKCEPTACJI: 2010 CZAS TRWANIA: 2 lata OPIS PROJEKTU: Założeniem projektu CaribErasmus jest promocja możliwości realizacji studiów w Europie oraz podnoszenie atrakcyjności i widoczności uczelni europejskich wśród uczelni partnerskich, studentów i naukowców z regionu Karaibów, mając na uwadze perspektywę współpracy opartej nie na jednostronnym kierunku działań promocyjnych, ale na budowaniu partnerstwa (motto CaribErasmus brzmi: Promuj i ulepszaj, dzieląc się). CaribErasmus czerpie z sukcesów projektów VALUE (2007-2008) i ACCESS (2009-2010) dwóch przedsięwzięć promocyjnych programu Erasmus Mundus skierowanych odpowiednio do krajów Ameryki Łacińskiej i Azji Południowo-Wschodniej i składa się z czterech części opisanych poniżej. Część badawcza: w ramach projektu wśród karaibskich studentów i naukowców przeprowadzone zostaną dokładne badania dotyczące tego, jak postrzegają oni szkolnictwo wyższe w Unii Europejskiej oraz analizy trendów politycznych z udziałem głównych organów decyzyjnych z obszaru szkolnictwa wyższego w celu zdefiniowania wspólnego obszaru szkolnictwa wyższego między Unią Europejską a Karaibami. Badanie będzie podstawą dla opracowania kolejnych pakietów roboczych. Część promocyjna: biorąc za punkt wyjścia potrzeby określone w badaniu, podjęty zostanie szereg działań promocyjnych obejmujących zorganizowanie trzech dużych konferencji promocyjnych na Karaibach (Dominikana, Jamajka, Kuba), których celem będzie zaprezentowanie najlepszych doświadczeń studentów karaibskich z pobytu w Europie (dzięki nagraniu 10 materiałów filmowych). 14

Kompendium projektów Akcji 3 Stworzenie portalu internetowego na rzecz umocnienia wymiany i mobilności między Unią Europejską a Karaibami: portal będzie zawierał dostępne już informacje i zbierał nowe, służące opracowaniu ogólnego zarysu możliwości mobilności do Europy dla studentów z Karaibów. Gromadzenie konkretnych danych i doświadczeń ważnych z punktu widzenia krajów karaibskich skorelowane będzie z promowaniem portalu w regionie tak, aby informacje o możliwościach studiowania w Europie docierały do jak największej liczby osób. Skierowana do decydentów mapa ukazująca przyszłe działania: zadanie to będzie skierowane do podmiotów decyzyjnych w dziedzinie szkolnictwa wyższego, od unijnych i karaibskich decydentów aż po społeczność rektorów, a zakończy je seminarium w Brukseli oraz publikacja tzw. Białej Księgi pt. Strategia na rzecz rozwijania współpracy w obszarze szkolnictwa wyższego pomiędzy Unią Europejską a Karaibami. W projekcie wezmą udział: główne europejskie sieci szkolnictwa wyższego (MENON, EURASHE i AlmaLaurea), platforma internetowa (StudyPortals), dwie główne regionalne sieci uniwersyteckie z Karaibów (Karaibska Sieć Wiedzy i Nauki oraz kubańskie Centrum Edukacji i Rozwoju Zasobów Ludzkich) oraz Uniwersytet Iberoamerykański z Dominikany. PARTNERZY: MENON Network (koordynator) Belgia European Association of Institutions in Higher Education Belgia AlmaLaurea Interuniversity Consortium Włochy StudyPortals B.V. Holandia Coordinating Center for the Qualifications and Development of Human Resources Kuba Universidad Iberoamericana Dominikana Caribbean Knowledge and Learning Network Grenada KONTAKT Fabio Nascimbeni MENON Network Rue des Deux Eglises, 35 BE 1000 Bruxelles, Belgium fabio.nascimbeni@menon.org http://www.menon.org 15

Promocja Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego CODOC Cooperation on Doctoral Education between Africa, Asia, Latin America and Europe ROK AKCEPTACJI: 2010 CZAS TRWANIA: 2 lata OPIS PROJEKTU: Celem projektu jest zbadanie trendów w obszarze studiów doktoranckich w wybranych regionach rozwijających się i przyczynienie się do dialogu międzykulturowego oraz zawiązywania sieci akademickich, wspierając tworzenie wspólnych studiów doktoranckich w Europie, Azji, Afryce i Ameryce Łacińskiej. Choć Strategia Lizbońska UE i jednocześnie prowadzone reformy w ramach Procesu Bolońskiego podkreślają znaczenie absolwentów studiów doktoranckich w osiąganiu przez Europę jej ekonomiczno-społecznych celów, dialog na temat kształcenia doktorantów w naturalny sposób wykracza poza Europę. W rezultacie kraje rozwijające się i gospodarki wschodzące opowiadają się obecnie za koniecznością szkolenia i angażowania naukowców, którzy mogą stać się katalizatorami innowacji i rozwoju ekonomicznego opartego na zasobach ludzkich i gospodarczej dywersyfikacji. Tworząc podwaliny dla tych trendów, intensyfikacji ulega współpraca transgraniczna w kształceniu doktorantów; przedmiotem zainteresowania wielu uczelni stają się również nowe i innowacyjne formy kształcenia (takie jak wspólne studia doktoranckie). Projekt ten jest oparty na założeniu, że poszerzona współpraca w obszarze kształcenia doktorantów pomiędzy uczelniami europejskimi a wybranymi regionami jest korzystna dla obydwu stron. Uczelnie z krajów rozwijających się mogą wykorzystać współpracę do budowania potencjału i uzyskania dostępu do know-how, natomiast dla instytucji z Europy korzystna będzie wymiana doświadczeń z uczelniami partnerskimi 16

Kompendium projektów Akcji 3 w określonych obszarach badawczych, wymiana studentów, możliwość wspólnego opracowywania programów nauczania o znaczeniu międzynarodowym, wymiana personelu itp. Projekt jest bezpośrednio skierowany do władz instytucji i uczelni prowadzących studia doktoranckie z czterech wyżej wymienionych regionów, ale wyniki zostaną rozpowszechnione wśród szerokiego grona odbiorców z sektora szkolnictwa wyższego, począwszy od władz krajowych, przez rady badawcze, aż po darczyńców. Wyznaczono następujące cele projektu: działanie na rzecz wspólnego kształcenia doktorantów pomiędzy uczelniami z Europy i ich partnerami z Afryki Południowej, Azji i Ameryki Łacińskiej promowanie programu Erasmus Mundus i innych programów Komisji Europejskiej jako kół napędowych rozwoju współpracy w zakresie kształcenia doktorantów oraz badanie roli wspólnych stopni naukowych umocnienie partnerstwa na linii północ południe - południe w ramach współpracy uniwersyteckiej na rzecz lepszego budowania potencjału w kształceniu doktorantów promowanie europejskiego kształcenia doktorantów na arenie międzynarodowej i rozpowszechnianie najnowszych osiągnięć Procesu Bolońskiego wśród partnerów międzynarodowych Kraje rozwijające się i gospodarki wschodzące opowiadają się za koniecznością szkolenia i angażowania naukowców, którzy mogą stać się katalizatorami innowacji i rozwoju ekonomicznego. zwiększanie zaangażowania uczelni i organizacji uniwersyteckich z Afryki, Azji i Ameryki Łacińskiej w dialog międzynarodowy dotyczący kształcenia doktorantów oraz ułatwienie wymiany informacji, wymiana przykładów dobrej praktyki oraz tworzenie sieci powiązań między szkolnictwem wyższym a podmiotami naukowo-badawczymi z różnych regionów. Rezultaty projektu będą następujące: badanie, w ramach którego zostaną opisane trendy w kształceniu doktorantów w trzech wybranych regionach oraz ich porównanie z obecnymi trendami w Europie; publikacja omawiająca sytuację w kształceniu doktorantów w Afryce Południowej, Ameryce Łacińskiej i Azji, wskazująca na główne szanse i wyzwania stojące przed 17

Promocja Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego umocnieniem współpracy z partnerami europejskimi; trzy warsztaty dialogowe, jeden w każdym z wybranych regionów partnerskich służące wymianie przykładów dobrej praktyki; aktywne uczestnictwo kluczowych beneficjentów projektu z Ameryki Łacińskiej, Afryki i Azji w trakcie pierwszego światowego forum pod kierownictwem Europy, poświęconego zagadnieniu kierowania kształceniem doktorantów (Rada EUA ds. Kształcenia Doktorantów, wiosna 2011 r.); końcowa konferencja poświęcona rozpowszechnianiu rezultatów projektu i bogata w zalecenia odnośnie współpracy między Europą a regionami rozwijającymi się w zakresie kształcenia doktorantów i wpływu na program Erasmus Mundus. W dłuższej perspektywie projekt będzie promować wspólne kształcenie doktorantów, gdzie międzynarodowe konsorcja mają być gwarantem jakości i atrakcyjności takich studiów. PARTNERZY: European University Association (koordynator) Belgia Center for Development Research, University of Bonn Niemcy Observatory on EU-Latin America Relations Hiszpania Karolinska Instiutet Szwecja KANADA, Inter American Organisation for Higher Education Kanada Southern African Regional Universities Association RPA ASEAN University Network Tajlandia KONTAKT Michael Gaebel European University Association Rue d Egmont, 13 BE 1000 Bruxelles, Belgium michael.gaebel@eua.be http://www.eua.be 18

Kompendium projektów Akcji 3 CRECES Creating Relations between Europe and Central America in the area of Higher Education ROK AKCEPTACJI: 2010 CZAS TRWANIA: 2 lata OPIS PROJEKTU: Ogólnym celem projektu CRECES jest zwiększanie wiedzy o Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego (EOSW) i jego promocja w sześciu hiszpańskojęzycznych krajach Ameryki Środkowej. Osiągnięcie tego celu ułatwi zarówno wymianę akademicką (na studiach magisterskich i doktoranckich), jak i współpracę badawczą pomiędzy krajami Unii Europejskiej a instytucjami szkolnictwa wyższego z krajów Ameryki Środkowej, co w efekcie przełoży się na wyższą jakość kształcenia, badań i innowacji. Szczegółowe cele i działania związane z realizacją projektu są następujące: przeprowadzenie analizy obecnego stanu wiedzy na temat Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego w wybranych krajach Ameryki Środkowej oraz analizy istniejących struktur i procesów umożliwiających rozpowszechnianie informacji o EOSW i ułatwiających wymianę akademicką oraz współpracę badawczą pomiędzy Unią Europejską a krajami Ameryki Środkowej; zidentyfikowanie absolwentów obecnych i poprzednich projektów współpracy edukacyjnej i badawczej z UE w każdym kraju Ameryki Środkowej, wykorzystanie i rozpowszechnianie ich doświadczeń; opracowanie materiałów szkoleniowych i zestawów informacyjnych, które następnie będą rozpowszechniane w krajach Ameryki Środkowej i na całym świecie; przeszkolenie trzynastu specjalistów z sześciu krajów Ameryki Środkowej pod kątem niezbędnych obszarów kompetencji potrzebnych do wspierania wymiany akademickiej i współpracy badawczej; 19

Promocja Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego zintegrowanie nowego biura pośredniczącego z istniejącymi strukturami uczelni w każdym z sześciu krajów partnerskich, udzielenie niezbędnego wsparcia przy tworzeniu strategii i planów pracy oraz podjęcie działań operacyjnych; rozpowszechnianie wyników projektu i promowanie modelu opracowanego w publikacji końcowej i podczas konferencji UE. Konkretnymi i namacalnymi rezultatami projektu ma być otwarcie sześciu biur pośredniczących zlokalizowanych w sześciu krajach Ameryki Środkowej, gdzie pracować będą wykwalifikowani specjaliści z dziedziny Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego. Biura oferować będą usługi studentom, wykładowcom i naukowcom, mając na względzie intensyfikację współpracy akademickiej i badawczej pomiędzy Europą a Ameryką Środkową. Biura zostaną połączone w sieć, z perspektywą dołączenia większej liczby członków. W ramach projektu CRECES zostanie opracowany, udokumentowany i rozpowszechniony model, który będzie można zmultiplikować w innych częściach Ameryki Łacińskiej i świata w celu podniesienia atrakcyjności Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego. PARTNERZY: Chalmers Industrial Technologies Foundation (koordynator) Szwecja General Foundation of the University of Alicante Hiszpania Glasgow Caledonian University Wielka Brytania University of Costa Rica Kostaryka University of El Salvador Salwador University of the Valley of Guatemala Gwatemala National Autonomous University of Honduras Honduras National University of Engineering, Nikaragua Nicaraguan Council for Science and Technology Nikaragua Technological University of Panama Panama KONTAKT Andreas Norgern Chalmers Industrial Technologies Foundation Chalmers Science Park SE 412 88 Gothenburg, Sweden andreas.norgern@cit.chalmers.se http://www.chalmers.se/cit 20

Kompendium projektów Akcji 3 Europe-Africa Quality Connect Building Institutional Capacity through Partnership ROK AKCEPTACJI: 2010 CZAS TRWANIA: 2 lata OPIS PROJEKTU: W Europie rozpoczęły się regionalne debaty na temat zapewnienia jakości kształcenia w świetle zmian wprowadzonych działaniami Procesu Bolońskiego. Dostrzega się również trendy globalne poza granicami Europy, które stają się obiektem wzmożonego zainteresowania i zyskują na znaczeniu. Co więcej, Europa staje się coraz bardziej atrakcyjna nie tylko jako miejsce studiowania dla młodych ludzi z całego świata, ale również jako partner do współpracy w ramach szkolnictwa wyższego. Uczelnie europejskie są poddawane zarówno naciskom, jak i zachętom, aby rozwijać współpracę międzynarodową, realizować wspólne programy oraz wymianę studentów i pracowników, mimo że wiele z nich musi stawiać czoła podstawowym przeszkodom, takim jak jakość instytucji, z którymi zawarły porozumienia oraz ogólna jakość współpracy. Projekt Europe-Africa Quality Connect jest kontynuacją projektu Erasmus Mundus Access to Success: Fostering Trust and Exchange between Europe and Africa (2008-2010), w którym Europejskie Stowarzyszenie Uniwersytetów (EUA) i Stowarzyszenie Uniwersytetów Afrykańskich (AAU) były partnerami wiodącymi. W ramach projektu badano przykłady dobrej praktyki w zakresie dostępności i utrzymywania współpracy, czyli palącej kwestii dla uczelni na obydwu kontynentach, modeli partnerstw w zakresie budowania potencjału oraz mobilności inter- i intraregionalnej. Jedno z konkretnych zaleceń, jakie się wyłoniły, dotyczyło potrzeby kontynuowania międzyregionalnych dyskusji na temat rozwoju instytucjonalnego i zapewnienia jakości kształcenia. 21

Promocja Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego Założenia projektu: osiągnąć główny cel projektu Access to Success, tj. konieczność dokonania oceny i zwiększenia możliwości potencjału uczelni w zakresie zmiany i rozwoju zróżnicowanych, reagujących na środowisko rozwiązań w celu umożliwienia uczelniom przyczynienia się do rozwoju społeczno-gospodarczego kraju; umacniać dialog i współpracę międzynarodową w zakresie rozwoju instytucjonalnego i zapewniania jakości kształcenia, jako niezbędne elementy partnerskich relacji między uczelniami w Europie i Afryce; wspierać wymianę i tworzenie sieci między ekspertami z Europy i Afryki w zakresie zapewniania jakości poprzez wspólne działania szkoleniowe; zbudować instytucjonalne powiązania łączące uczelnie afrykańskie z różnych krajów oraz ukierunkować je na temat zapewnienia jakości kształcenia; promować Europę jako atrakcyjnego partnera regionalnego dla stowarzyszeń i uczelni w Afryce, podkreślając kwestię zapewnienia jakości jako głównego atrybutu Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego; wypracować rekomendacje na rzecz przeorientowania uczelni pod względem zarządzania, tworzenia partnerstw z organami rządowymi i związków z systemami zapewniania jakości. Podstawą realizacji projektu jest metodologia Instytucjonalnego Programu Ewaluacyjnego. Jest to niezależna usługa EUA (Europejskiego Stowarzyszenia Uniwersytetów), która kładzie nacisk na instytucjonalną odpowiedzialność w określaniu jakości i metod, jakimi można ją wypracować. Ta metodologia jest charakterystycznym europejskim podejściem do podnoszenia jakości kształcenia oraz elastycznym narzędziem dla rozwoju strategicznego uczelni. W ramach projektu pilotażowo planuje się zastosować metody IEP na pięciu uczelniach afrykańskich z różnych regionów Afryki Subsaharyjskiej. Przy ogólnej otwartości i elastyczności, jakimi cechuje się ta metodologia, koncepcja nie polega na nakładaniu na uczelnie afrykańskie nowych procedur zapewniania jakości, ale raczej na zachęceniu ich do poddania się strukturalnej ocenie swoich misji i celów instytucjonalnych oraz struktur i działań w tym kontekście, jak również do dzielenia się przykładami dobrej praktyki z uczelniami europejskimi. Regionalne stowarzyszenia w Afryce promujące rozwój instytucjonalny powinny przyczynić się do udoskonalenia metodologii pięciu próbnych ewaluacji instytucjonalnych. Po wizytach ewaluacyjnych, stanowiących część programu i prowadzonych przez zespół międzynarodowych ekspertów, kolejnym krokiem będzie zorganizowanie warsztatów 22

Kompendium projektów Akcji 3 szkoleniowych dla nowo powstałych grup ekspertów, którzy wejdą w skład zespołów ewaluacyjnych w trakcie wizyt, oraz warsztatów przygotowawczych dla uczelni mających poddać się ewaluacji, ze szczególnym uwzględnieniem tego, jak opracować instytucjonalną samo-ewaluację, która stanowić będzie podstawę dla ewaluacji zewnętrznych. Końcowy raport ewaluacyjny zostanie opublikowany dla każdej z pięciu uczelni. Mocne i słabe strony przedsięwzięcia będą omówione na zorganizowanych w terminie późniejszym warsztatach z udziałem pozostałych instytucji z Europy i Afryki oraz regionalnych/krajowych organów zapewniania jakości. Końcowa konferencja zostanie poświęcona przeprowadzonej próbnie ewaluacji i przedstawi rekomendacje z niej płynące dla uczelni z regionu. Opracowany będzie również raport przekrojowy, zawierający szczegółowe rekomendacje dla uczelni, podsumowujący wizyty, warsztaty i konferencje. PARTNERZY: European University Association (koordynator) Belgia Irish Universities Quality Board Irlandia University of Aveiro Portugalia Association of African Universities Ghana Europa staje się coraz bardziej atrakcyjna nie tylko jako miejsce studiowania dla młodych ludzi z całego świata, ale również jako partner do współpracy w ramach szkolnictwa wyższego. KONTAKT Michael Gaebel European University Association Rue d Egmont, 13 BE 1000 Bruxelles, Belgium Michael.gaebel@eua.be http://www.eua.be 23

Promocja Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego JISER-MED Joint Innovation & Synergies in Education and Research Mediterranean Region ROK AKCEPTACJI: 2010 CZAS TRWANIA: 2 lata OPIS PROJEKTU: Jak wskazuje tytuł projektu, JISER-MED ma pełnić rolę pomostu między Europą a jej śródziemnomorskimi sąsiadami w obszarze badań i szkolnictwa wyższego. Zadaniem JISER-MED jest promocja celów programu Erasmus Mundus w ramach współpracy instytucjonalnej z regionu euro-śródziemnomorskiego poprzez wspieranie rozwoju śródziemnomorskiego obszaru badań i szkolnictwa wyższego zgodnie z obowiązującymi wytycznymi i deklaracjami oraz poprzez wykorzystywanie istniejących forów i sieci stworzonych w ramach realizowanych projektów i programów Komisji Europejskiej, jak również innych inicjatyw promowanych przez szczyty ministerialne, fora dyskusyjne i dialogi dotyczący polityk w ramach EUROMED. Dokładniej mówiąc, JISER-MED ma skonsolidować wzajemne zrozumienie i długotrwałą współpracę w EUROMED poprzez: podnoszenie jakości usług dla studentów MED i przyszłych doktorantów w Europejskim Obszarze Szkolnictwa Wyższego; zwiększanie międzynarodowego wymiaru zapewniania jakości w szkolnictwie wyższym z perspektywy śródziemnomorskiej; wzmacnianie współpracy w obrębie Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego i Badań; uczestnictwo w interdyscyplinarnej debacie na temat polityk w celu promowania szerszego zaangażowania i wzajemnego zrozumienia wśród poszczególnych interesariuszy z regionu Morza Śródziemnego; 24