Promowanie nowej kultury mobilności w miastach



Podobne dokumenty
Inteligentne środki zarządzania mobilnością

Rola zrównoważonych planów mobilności miejskiej (SUMP) w procesie budowy infrastruktury transportowej (projekt ENDURANCE) Dr Krzysztof Buczkowski

Integracja parkingów i zarządzanie dostępem

Ankieta dotycząca usług transportowych

Poprawa jakości usług komunikacji publicznej

Innowacyjne systemy informacyjne w komunikacji publicznej

Inteligentna Energia Europa Doświadczenia polskich podmiotów w programie IEE

Innowacyjne systemy biletowe w komunikacji publicznej

Priorytetyzacja komunikacji publicznej w miastach

Projekt MIMOSA CIVITAS PLUS

(Imię, Nazwisko, podpis)

projekt ENDURANCE Krajowa sieć miast wspierająca przygotowanie i wdrożenie SUMP CIFAL Płock

Miasta przyjazne rowerom jak miasta mogą zachęcać do używania rowerów

Przyjazne środowisku pojazdy i paliwa alternatywne

Planowanie dostępności w sąsiedztwie (NAP) przykłady z Monachium i Gothenburga. Sebastian Bührmann Rupprecht Consult Warszawa, 17 marca 2011

Wolna od barier i energooszczędna mobilność dla wszystkich!

Osiągnięcie wydajniejszego wykorzystania pojazdów

Kształtowanie mobilności miejskiej w Szczecińskim Obszarze Metropolitalnym. Gdańsk, września 2018

Konkurs zamknięty nr 17/POKL/8.1.3/2010 Spotkanie informacyjne 17 marca 2010 r.

Przejście od planów transportowych do Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej

Projekt ENDURANCE. Krajowa sieć miast wspierająca przygotowanie i wdrożenie SUMP. CIFAL Płock

PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA

STRATEGIA PROMOCJI BUDYNKÓW O NIEMAL ZEROWYM ZUŻYCIU ENERGII DO ROKU

Opracowanie logicznie ze sobą powiązanych dokumentów o zbiorczej nazwie Dokumenty planistyczne, ekspertyzy i analizy w zakresie turystyki na terenie

Usługi informatyczne w kontroli i wizualizacji ruchu drogowego

Strategia Zrównoważonego Rozwoju i Odpowiedzialnego Biznesu Grupy Kapitałowej PGNiG

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej

PODEJŚCIE STRATEGICZNE >>

Dolnośląska Polityka Rowerowa (Polityka równoważenia systemu transportowego na Dolnym Śląsku- PODSYSTEM ROWEROWY )

Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Miasta Gdyni. Zarząd Dróg i Zieleni w Gdyni

Historie sukcesu w H2020 Projekt FOSTERREG oraz HISER

Proces tworzenia Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej w Gdyni

A MBITNE STRATEGIE NA RZECZ E K OLOGICZNEGO TRANSPORTU M I EJSKIEGO W EUROPIE

Załącznik 2.1 Miejski Specjalista ds. Energii (SE) Miejska Jednostka ds. Zarządzania Energią (JZE)

ROLA PLANÓW MOBILNOŚCI W ORGANIZACJI RUCHU SAMOCHODOWEGO ZWIĄZANEGO Z OBIEKTAMI W CENTRUM MIASTA

UCHWAŁA NR XII/134/11 RADY MIASTA KRAKOWA. z dnia 13 kwietnia 2011 r.

Zintegrowany plan mobilności dla Politechniki Krakowskiej pierwszy plan mobilności w Polsce. Katarzyna Nosal Politechnika Krakowska

Logistyka i dystrybucja towarów

Informacja i promocja w mikroprojektach Program Interreg V-A Polska-Słowacja

Strategia Rozwoju Miasta Chojnice na lata

MARKETING TERYTORIALNY

Młody obywatel. 18 sierpnia 2010 r. Opis

Audyt energetyczny jako wsparcie Systemów Zarządzania Energią (ISO 50001)

EUROPEJSKA WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA

Zrównoważona mobilność miejska w Szczecińskim Obszarze Metropolitalnym

Program Interreg V-A Polska-Słowacja maja 2017 r., Bielsko-Biała

Główne rezultaty: Dziewięć miast zapozna się z zasadami programu STARS i wdroży jego założenia

CIVITAS PROSPERITY. Wspieranie władz lokalnych i krajowych dla poprawy jakości oraz tworzenia Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej

PROGRAM AKTYWNOŚCI LOKALNEJ DLA GMINY POLICE NA LATA

PRSupport oferuje szeroki zakres szkoleń dopasowanych do indywidualnych wymagań klientów

Strategie Inteligentnych Specjalizacji RIS3 dzisiaj i po 2020 roku

Kontrola społeczna służbą demokracji

POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata

S Y L A B U S - d l a s z k o l e ń REZULTAT O3 DZIAŁANIA: O3-A2 PROJEKTU E-GOVERNMENT 2.0 W PRAKTYCE

Z Tobą pójdę dalej program wsparcia dla dzieci z powiatu siedleckiego POKL /12-00

Program Centrum Edukacji Obywatelskiej Szkoła pełna energii

ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ TURYSTYKI UE NA PRZYKŁADZIE REGIONU ŁÓDZKIEGO

OPIS DOBREJ PRAKTYKI

FISZKA PROJEKTOWA na potrzeby opracowania Lokalnego Programu Rewitalizacji Gminy Baranów na lata

Lokalny Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej. Plan działań na rzecz zrównoważonej energii

Projekt dofinansowany ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Partnerstwo dla prewencji

Strategia Rozwoju Miasta Chojnice na lata

Roczny plan działań informacyjnych i promocyjnych WRPO na rok 2009

Stowarzyszenie Dolina Noteci Załącznik nr 3d

Konkurs Dobrych Praktyk Zdrowe i bezpieczne miejsce pracy. Bezpieczni na starcie, zdrowi na mecie. Zaproszenie do składania wniosków

Stres w pracy? Nie, dziękuję!

Założenia programu Eko - Polska

Projekt STARS. Zrównoważona akredytacja i identyfikacja szkół w zakresie podróży. Dariusz Niewitała Urząd Miasta Krakowa

Plan Działań Informacyjno-Promocyjnych w 2016 r. w ramach Programu Współpracy INTERREG Polska Saksonia

ZAPROSZENIE DO SKŁADANIA WNIOSKÓW EAC/S20/2019. Sport jako narzędzie integracji i włączenia społecznego uchodźców

KREATYWNA EUROPA ( ) EACEA 23/2019: Promocja europejskich utworów audiowizualnych online

PLAN DZIAŁANIA KT 270. ds. Zarządzania Środowiskowego

LISTA SPRAWDZAJĄCA. Karta oceny merytorycznej (jakości) projektu.

PIERWSZE DOŚWIADCZENIA Z POZYSKIWANIA I REALIZACJI

Staże i praktyki zagraniczne dla osób kształcących się i szkolących zawodowo

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej zakres i struktura dokumentu

Dwie szkoły oceny 360 stopni. Sprawdź różnicę pomiędzy klasycznym a nowoczesnym podejściem

Plan komunikacji w ramach projektu CAF

KONCEPCJA DZIAŁAŃ STRATEGICZNYCH W ZAKRESIE NISKOEMISYJNEJ DOSTĘPNOŚCI LOTNISKA WARSZAWA/MODLIN

Przedsiębiorcza Łomża otwarci na Biznes

UCHWAŁA NR... RADY MIASTA KATOWICE. z dnia... r.

Priorytet 5: Rozwój obszarów wiejskich. Analiza SWOT

Plan komunikacji dla LGD POJEZIERZE RAZEM:

Erasmus+ Młodzież. Akcja 2. Budowanie potencjału w dziedzinie młodzieży

PROGRAM WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA BIAŁORUŚ UKRAINA

Czysta Turystyka. - nowe wyzwania i możliwości dla branży hotelarskiej

UCHWAŁA NR XVI/270/15 RADY MIASTA KATOWICE. z dnia 16 września 2015 r.

Regulamin Krajowej Sieci Civitas CIVINET POLSKA

Projekty mobilności kadry edukacji szkolnej

Projekt CIVITAS w Gdyni. Zarząd Dróg i Zieleni w Gdyni

Nauka, Biznes, Innowacje Klaster Interdyscyplinarne Partnerstwo na rzecz Innowacyjnego Rozwoju Transportu i Infrastruktury

Projekt Prove It PL! o mierzeniu oddziaływania i kapitału społeczno-ekonomicznego w przedsiębiorczości społecznej

CEL OGÓLNY (CO) CEL SZCZEGÓŁOWY (CS) PRZEDSIĘWZIĘCIE (P) PREFEROWANE TYPY OPERACJI

KRYTERIA CERTYFIKATU ZIELONY SKLEP

Erasmus+ Młodzież. Akcja 2. Budowanie potencjału w dziedzinie młodzieży

POLITECHNIKA POZNAŃSKA. Jak przygotować dobry projekt w ramach funduszy strukturalnych?

Urban Transport Roadmaps

EOF European Outplacement Framework. Wsparcie dla Osób Poszukujących lub Zmieniających Zatrudnienie

Public Relations. Programu Trzymaj Formę. Andrzej Gantner dyrektor generalny PFPŻ ZP

Transkrypt:

O8 P o l i c y A d v i C E n ot e s Promowanie nowej kultury mobilności w miastach CIVITAS Initiative to europejska akcja wspierająca miasta w zakresie wdrożenia zintegrowanej polityki zrównoważonego, ekologicznego i wydajnego transportu. Wnioski wyciągnięte podczas faz planowania, wdrożenia i realizacji działań podsumowano w dwunastu dokumentach pt. Policy Advice Notes. Przedstawiają one sposób radzenia sobie z problemami transportu miejskiego, przed którymi staną w przyszłości miasta Unii Europejskiej.

Informacje, marketing i edukacja Inicjatywa CIVITAS Initiative, współfinansowana przez Komisję Europejską, od 2002 r. pomaga miastom w opracowaniu bardziej stabilnego, ekologicznego i bardziej wydajnego systemu transportu miejskiego poprzez wdrażanie, prezentowanie i ocenę ambitnych, zintegrowanych rozwiązań, łączących technologie i działania wynikające z polityki. Schiffer Mieszkańcy miast są często bardzo uzależnieni od swoich samochodów, dlatego więc celem każdego miasta powinno być stworzenie nowej kultury mobilności. W ramach inicjatywy CIVITAS II (2005 2009) wdrożono szereg działań, których celem była zmiana zachowania mieszkańców tak, aby częściej korzystali oni ze zrównoważonych środków transportu. Realizowano to za pomocą kampanii informacyjnych lub promocyjnych. W niektórych przypadkach organizowano szkolenia dotyczące prowadzenia samochodu w sposób bardziej zrównoważony ekologicznie, tzw. kursy ekojazdy. Najważniejsze informacje na temat wdrożenia tych działań oraz doświadczeń miast objętych inicjatywą podsumowano w niniejszym dokumencie pt. Policy Advice Note. Ma on stanowić pomoc i materiał informacyjny dla lokalnych polityków i innych decydentów zainteresowanych takimi działaniami. 2

Informacje ogólne O P I S D Z I A Ł A Ń Na zachowania związane z mobilnością można wpływać poprzez kampanie informacyjne i promocyjne, których celem jest skłonienie mieszkańców do zrównoważonych zachowań związanych z przemieszczaniem się, bez dodatkowych inwestycji w infrastrukturę. Takie kampanie muszą odwoływać się do emocji odbiorców, ale także oferować przejrzyste informacje. Można w tym celu wdrożyć między innymi następujące działania: 1. Zintegrowane strategie informacyjne, zwracające uwagę ludzi na negatywne oddziaływanie indywidualnego ruchu zmotoryzowanego oraz na pozytywne efekty jazdy rowerem, chodzenia pieszo i korzystania z komunikacji zbiorowej (z uwzględnieniem wpływu na zdrowie i środowisko). 2. Kampanie promocyjne i marketingowe zrównoważonych środków transportu, takich jak komunikacja zbiorowa, niezmotoryzowane środki transportu, pojazdy o niskiej emisji spalin, wzajemne podwożenie się itp. 3. Organizacja imprez i wydarzeń wzmacniających wizerunek komunikacji zbiorowej (np. świętowanie rocznicy istnienia przedsiębiorstwa transportu publicznego za pomocą udekorowanych autobusów, muzyki na żywo, upominków itp.). 4. Wydarzenia publiczne takie jak tymczasowe przekształcanie głównych ulic w strefy ruchu pieszego, dni bez samochodu, malowanie ulic przez dzieci oraz wprowadzenie pomiarów prędkości w pobliżu szkół, imprezy deskorolkowe lub rowerowe na ulicach miasta i inne. 5. Włączenie mieszkańców w dyskusje o kwestiach mobilności i w procesy planowania, np. przez stworzenie forum poświęconego mobilności stanowiącego narzędzie komunikacji, które ułatwi pozyskanie publicznego poparcia dla planowanej polityki zarządzania zapotrzebowaniem (dyskusje można np. prowadzić online lub na regularnych zebraniach publicznych). Zapewni to maksymalną przejrzystość procesów planowania i umożliwi bardziej demokratyczne, partycypacyjne podejmowanie decyzji. 6. Platformy e-learningowe dla społeczeństwa oraz przedsiębiorstw, informujące o możliwościach wykorzystania pojazdów ekologicznych, komunikacji zbiorowej itp. lub o sposobach wdrażania działań związanych z zarządzaniem mobilnością. 7. Kursy ekojazdy, uczące kierowców korzystania z pojazdów silnikowych w sposób wydajny energetycznie. 8. Spoty telewizyjne i radiowe oraz artykuły w prasie promujące zrównoważony transport miejski. 9. Opracowanie chwytliwego hasła lub marki promujących wykorzystanie zrównoważonych środków transportu. G R U P Y D O C E LO W E Grupami docelowymi działań marketingowoedukacyjnych są mieszkańcy danego obszaru. Można dotrzeć do różnych grup mieszkańców, np. do osób korzystających samochodów jako potencjalnych użytkowników komunikacji zbiorowej lub systemów wspólnego użytkowania samochodów, ale można też wpływać na przyjezdnych i turystów, projektując działania przeznaczone specjalnie dla tej grupy. Jedną z najważniejszych grup docelowych są jednak dzieci i młodzież, ponieważ na ich przyszłe zachowania związane z mobilnością można łatwo wpływać w sposób zrównoważony, zanim przyzwyczają się do stylu życia skoncentrowanego wokół samochodu. Młodzi ludzie są także prawdopodobnie w stanie wpłynąć na podejście swoich rodziców i nauczycieli, informując ich o możliwościach korzystania ze zrównoważonych środków transportu. 3

Należy też zwracać się do lokalnych i regionalnych firm i instytucji, aby organizowały kampanie informacyjne lub szkolenia dla pracowników w miejscach pracy (zwłaszcza jeśli wdrażane są restrykcyjne działania wpływające na lokalny biznes, takie jak ograniczenia dostępu do centrum miasta). Istnieje wiele narzędzi i metodologii służących do identyfikowania grup docelowych, ich potrzeb i potencjału zmiany zachowania związanego z mobilnością. O D D Z I A Ł Y WA N I E I KO R Z Y Ś C I Korzyści z wdrożenia działań marketingowych i promocyjnych związanych z zarządzaniem mobilnością mogą dotyczyć kilku opisanych niżej grup: Dla ogółu mieszkańców Marketing i promocja mogą wzmocnić wszystkie pozytywne efekty wykorzystania zrównoważonych środków transportu. Na przykład przez promowanie komunikacji zbiorowej i niezmotoryzowanych środków transportu można znacząco wpłynąć na zjawisko modal split w odniesieniu do ruchu samochodów osobowych, liczbę posiadanych aut oraz przejeżdżanych przez nie kilometrów. Przyczynia się to do poprawy jakości powietrza, mniejszego zużycia energii, lepszych warunków środowiskowych i życiowych (np. redukcji hałasu), a także do zwiększenia bezpieczeństwa. Korki uliczne w mieście można zmniejszyć, ale trudno jest ocenić dokładne oddziaływanie działań marketingowych i promocyjnych. Kampanie i szkolenia to bardzo opłacalne sposoby zmieniania zachowań. W perspektywie długoterminowej pozytywny efekt zmniejszenia liczby przejechanych kilometrów może skutkować mniejszym zapotrzebowaniem na nową infrastrukturę transportową i obniżeniem wydatków publicznych. Co więcej, w kampaniach często wykorzystuje się zachęty przekonujące ludzi do zmiany zachowania. Stanowią one bezpośrednią korzyść dla ogółu mieszkańców. Omawiane działania mogą zwiększyć akceptację wdrażanych przez miasta rozwiązań transportowych i podnieść publiczne poparcie dla takich przedsięwzięć. Dla osób fizycznych Osoby, które korzystają z informacji o odpowiednich i ekonomicznych opcjach podróżowania po mieście, zwykle oszczędzają pieniądze. Uczestnicy kursów ekojazdy mogą zmniejszyć zużycie paliwa w swoich samochodach o 10 15%, poznając wydajniejsze, dostosowane do warunków i bezpieczne sposoby prowadzenia samochodu. Każdy może więc zyskać oszczędności bez żadnych inwestycji w nowe technologie i wyposażenie. Dzięki odwiedzaniu forum mobilności można zdobyć informacje o działaniach wdrażanych obecnie w mieście. Co ważniejsze, można także zaangażować się w nie i wywierać wpływ na proces planowania. Dla podmiotów gospodarczych Podmioty gospodarcze mogą być zainteresowane działaniami promocyjnymi i marketingowymi, aby uzyskać pozytywny wizerunek organizacji liczącej się z kwestiami ekologii. Zaangażowanie mediów stanowi dla takich firm możliwość prowadzenia działań marketingowych bez ponoszenia nakładów. Poprzez wprowadzenie kursów ekojazdy w firmach lub innych instytucjach można oszczędzić pieniądze dzięki mniejszemu zużyciu energii. Doświadczenia zdobyte w ramach inicjatywy CIVITAS II pokazują, że firma przewozowa zatrudniająca 150 kierowców, oferująca im kursy ekojazdy, zmniejszyła swoje łączne zużycie paliw kopalnych o 17%. Promowanie wśród pracowników jazdy rowerem, wspólnego użytkowania samochodów lub wzajemnego podwożenia się także może przynieść przedsiębiorstwom korzyści, ponieważ jeśli odbiorcy działań zmienią swoje zachowania związane z mobilnością, zmniejszy się zapotrzebowanie na miejsca parkingowe i poprawi zdrowie pracowników. Dzięki promowaniu komunikacji 4

zbiorowej i poprawianiu jej wizerunku więcej osób może zdecydować się na korzystanie z autobusu, tramwaju lub pociągu, przez co mogą wzrosnąć przychody przedsiębiorstw komunikacji publicznej. P O D STAW O W E WA R U N K I P O W O D Z E N I A Możliwość wprowadzenia działań wynagradzających za korzystanie z komunikacji zbiorowej lub współużytkowanie samochodów może przyczynić się do sukcesu kampanii promocyjnych (np. ekopunkty ). Niezbędne są też dostępność bezpiecznych i dostępnych finansowo rozwiązań alternatywnych wobec prywatnych środków transportu zmotoryzowanego (a przynajmniej jej potencjał) oraz wystarczające finansowanie od początku projektu. Korzystne jest także, jeśli kampania marketingu i promocji zrównoważonych środków transportu jest już uwzględniona w lokalnej polityce lub planie transportowym. Europejski Tydzień Zrównoważonej Mobilności (European Sustainable Mobility Week) stwarza możliwość zintegrowania działań różnych udziałowców, którzy mogą koncentrować się na różnych aspektach działań marketingowych i promocyjnych. Schiffer Etapy i harmonogram wdrożenia Podczas wdrażania zrównoważonych działań pomocniczych należy wziąć pod uwagę kilka istotnych zagadnień, omówionych poniżej. Przed wprowadzeniem poniższych etapów należy wybrać jednostkę odpowiedzialną/koordynującą i lidera działań, aby zagwarantować bezproblemową koordynację i jasny podział zadań. E TA P Y P R A C 1. Baza informacyjna Analiza wyników wcześniejszych kampanii marketingowych i promocyjnych (jeśli takie akcje podejmowano wcześniej). Zgromadzenie doświadczeń innych miast (ze szczególnym uwzględnieniem miast podobnej wielkości). Zaangażowanie ekspertów do spraw technik kampanii marketingowych i promocyjnych. Uzyskanie informacji na temat specjalnych szkoleń, np. w zakresie ekojazdy. Przeprowadzenie analizy zachowań (przed wdrożeniem) w celu opracowania specjalnie dostosowanej strategii bazującej na cechach i konkretnych potrzebach grupy docelowej. 2. Opracowanie koncepcji Zdefiniowanie docelowych obszarów miasta. Wybór grup docelowych i instytucji, w których omawiane działania powinny być wdrożone. Zdefiniowanie kryteriów zamówień (np. na działania szkoleniowe). Opracowanie planu działania poprzez wyszczególnienie odpowiednich działań do wdrożenia, stworzenie harmonogramu i przydzielenie zadań. 5

Adaptacja kampanii promocyjnych i marketingowych odpowiednio do wprowadzenia nowych usług lub inwestycji infrastrukturalnych. Przygotowanie materiałów informacyjnych i promocyjnych lub warsztatów i szkoleń. 3. Zainicjowanie wymaganych decyzji formalnych Różne zaplanowane działania (np. wybór rodzaju kampanii) muszą być zatwierdzone przez odpowiedzialnych polityków miasta. W przypadku punktu informacji o mobilności w niektórych przypadkach wymagane mogą być zezwolenia regionalne i miejskie. 4. Realizacja Rozpoczęcie kampanii marketingowej lub edukacyjnej. Systematyczne powtarzanie działań, aby osiągnąć efekt wzmocnienia. 5. Pomiar wyników Pomiar bezpośrednich efektów kampanii. Ocena pośrednich rezultatów kampanii (jeśli była powiązana z innymi działaniami, takimi jak wprowadzenie nowych usług lub inwestycje infrastrukturalne). Wnioski do wykorzystania w przyszłych działaniach. Pomiar skuteczności wdrożonych działań jest bardzo ważny, ale należy pamiętać, że ujęcie efektów miękkich działań w sposób ilościowy jest trudne. Dlatego ważne jest zdefiniowanie istotnych wskaźników, których wartość należy zmierzyć przed wdrożeniem działań i po nim. D Z I A Ł A N I A TO WA R Z Y S Z Ą C E, W Z M A C N I A J Ą C E P OZ Y T Y W N E E F E K T Y Generalną zasadą powinno być wprowadzanie działań marketingowych i promocyjnych jako akcji towarzyszących wdrożeniu rozwiązań w zakresie zrównoważonej mobilności, w celu uzyskania efektu synergii. Takimi zrównoważonymi działaniami mogą być wprowadzenie nowych systemów biletów, nowe usługi transportowe, wprowadzenie pojazdów przyjaznych środowisku, wspólne użytkowanie samochodów itp. H A R M O N O G R A M Czas trwania faz planowania i wdrożenia jest bardzo różny dla różnych kampanii i zależy od podejmowanych działań, dostępnych funduszy, a także od wielkości populacji, do której kampania ma dotrzeć. Terminy także zależą od liczby i typu odbiorców (można np. prowadzić regularne działania marketingowe skierowane do grup docelowych takich jak szkoły czy uczelnie). Zwykle kampanie promocyjne i edukacyjne zajmują zaledwie parę miesięcy, ale na działania bardziej złożone, np. kursy ekojazdy, potrzebnych może być od 2 do 3 lat. Należy wziąć pod uwagę, że działania trzeba systematycznie powtarzać. Ich wpływ nie będzie widoczny natychmiast, ponieważ oddziaływanie na podejście i zachowanie ludzi wymaga zwykle znacznego czasu. 6

Jakie inwestycje wiążą się z omawianymi działaniami? W pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę nakłady na badanie zachowań. Nakłady niezbędne na kampanię marketingową zależą od liczby osób, do których ma ona dotrzeć, liczby publikowanych materiałów, zaangażowanych partnerów oraz od rodzaju i projektu narzędzi i inicjatyw. Trzeba także ponieść koszty zebrań koordynacyjnych i szkolenia personelu odpowiedzialnego za wdrożenie działań. Schiffer Schiffer Na przykład w miastach uczestniczących w inicjatywie CIVITAS II poniesiono następujące wydatki: W Burgos (Hiszpania) utworzono forum mobilności, by zaangażować udziałowców i informować ich o wprowadzanych miękkich działaniach, koordynować przedsięwzięcia oraz wdrażać warsztaty i zebrania koordynacyjne. Materiały informacyjne i PR związane z tym działaniem kosztowały około 18 000 EUR. W tym samym mieście promowano także nowe usługi związane z mobilnością, przeznaczone dla turystów (np. program wypożyczania rowerów dla turystów, system taksówek turystycznych). Kosztowało to około 42 000 EUR. W Krakowie (Polska) wprowadzono działania marketingowe dotyczące zrównoważonej mobilności, co objęło wydarzenia specjalne, program lojalnościowy dla użytkowników komunikacji zbiorowej oraz programy edukacyjne dla szkół i przedsiębiorstw, służące utworzeniu nowej kultury mobilności. W przypadku tych działań produkcja materiałów informacyjnych kosztowała 30 000 EUR, zaś wyposażenie techniczne (sprzęt, oprogramowanie) 10 000 EUR. Należy też uwzględnić koszty organizacji i prowadzenia warsztatów i szkoleń. W ramach inicjatywy CIVITAS II wydano na to od 20 000 do 30 000 EUR, zależnie od liczby uczestników. Koszt kursu ekojazdy można szacować na od 200 do 250 EUR na osobę. Koszty pojawiają się także w przypadku wprowadzania działań związanych z oceną i monitoringiem. Zaangażowanie partnerów takich jak media lub organizacje rowerzystów może znacznie zmniejszyć koszty i poprawić ogólne wyniki kampanii (szersze grono odbiorców, lepsze zrozumienie potrzeb poszczególnych grup użytkowników). 7

Główne czynniki decydujące o sukcesie Strategie pomyślnego wdrożenia Czynniki, które przyczyniają się do sukcesu działań marketingowych i promocyjnych, to: Wysoka świadomość mieszkańców związana z problemami ekologii oraz wiedza na temat szkodliwego oddziaływania bieżącego poziomu wykorzystania samochodów. Zasadniczo mieszkańcy i osoby dojeżdżające są pozytywnie nastawieni do miękkich działań. Wrażliwość decydentów na różnych szczeblach (polityków lokalnych, administracji miejskiej, zarządu szkół i uczelni) w odniesieniu do kwestii związanych z mobilnością. Istnienie menedżera ds. mobilności, pełniącego funkcję łącznika między odbiorcami a inicjatorem działań (np. operatorem komunikacji zbiorowej). Firmy, władze i organizacje pozarządowe łączące siły w procesie zmieniania zachowań związanych z mobilnością. W odniesieniu do działań związanych z ekojazdą poparcie dla firm posiadających floty środków transportu, wymagających specjalnych praw ekojazdy (np. certyfikatów ukończenia kursu jazdy ekologicznej) dla swoich kierowców, przyczynia się do sukcesu takiej kampanii. Doświadczenia pokazują, że wczesne poparcie polityków oraz akceptacja i współpraca ze strony kluczowych udziałowców mają kluczowe znaczenie dla sukcesu kampanii marketingowych i promocyjnych (szczegóły poniżej). Wsparcie polityczne Kluczowe jest przekonanie polityków za pomocą pozytywnych przykładów pomyślnie zrealizowanych kampanii, aby zagwarantować wsparcie polityczne. Politycy często nie są bowiem świadomi korzyści osiąganych za pomocą działań marketingowych lub edukacyjnych przy względnie niskich kosztach. W nowych państwach członkowskich Unii Europejskiej rosnąca liczba indywidualnych użytkowników samochodów wywiera naciski na polityków, czego skutkiem jest niedocenianie miękkich działań takich jak marketing i edukacja. Ważne jest łączenie działań marketingowych z innymi zrównoważonymi rozwiązaniami w celu stworzenia efektu synergii. Akceptacja Działania spotykają się z dobrym przyjęciem, ponieważ mają miękki charakter i zwykle nie ograniczają zachowań związanych z mobilnością poszczególnych osób. Niezbędne jest jednak właściwe przygotowanie strategii informacyjnej i wprowadzania inicjatyw przeznaczonych dla mieszkańców, ponieważ są one często ignorowane ze względu na brak zainteresowania takimi inicjatywami i kampaniami (częściowo także dlatego, że są one przytłoczone przez wiele innych kampanii), a także ze względu na niechęć do kursów uczących nowego sposobu prowadzenia samochodu. W celu zwiększenia świadomości wśród mieszkańców promowanie idei zrównoważonego transportu musi być stale wzmacniane przez dłuższy czas. Kampanie muszą być zaprojektowane w sposób bardzo przejrzysty, a ich przesłanie powinno być zrozumiałe i ła- 8

twe do zapamiętania. Należy je także projektować specjalnie dla danej grupy odbiorców (np. uczniów, studentów, użytkowników samochodów, kierowców firmowych, właścicieli sklepów). Zarządzanie finansami Od samego początku projektu należy zapewnić odpowiednie fundusze. Aby zagwarantować wsparcie finansowe, odpowiedzialni przedstawiciele administracji muszą zostać przekonani o długoterminowych korzyściach i opłacalności kampanii informacyjnych i promocyjnych w porównaniu z kosztownymi inwestycjami infrastrukturalnymi. Zaangażowanie różnych udziałowców może skutkować podziałem kosztów kampanii (np. media, organizacje wolontariackie). Instytucjonalizacja i organizacja Współpraca z wielodyscyplinarnym zespołem udziałowców zauważalnie przyczynia się do powodzenia omawianych działań. Zaleca się jednak także, by umożliwić mieszkańcom przedstawianie pomysłów i propozycji dotyczących wdrożenia działań. Warto, aby menedżer do spraw mobilności był łatwo dostępny dla osób i organizacji zgłaszających idee i sugestie. Jeśli kampanie marketingowe są wdrażane w połączeniu z innymi działaniami (np. wprowadzeniem nowej infrastruktury, nowego taboru lub nowej usługi), harmonogramy wdrożenia powinny być ze sobą zsynchronizowane. Należy upewnić się, że promowane działania się uzupełniają i nie stoją ze sobą w sprzeczności. Grupy docelowej nie można przytłoczyć nadmiarem informacji, gdyż ludzie tracą zainteresowanie, jeśli nie mogą zapamiętać wszystkich wskazówek i rad. K L U C ZO W E E L E M E N T Y D O U W Z G L Ę D N I E N I A Kampanie i szkolenia są bardzo opłacalnymi sposobami wpływania na zachowanie ludzi związane z przemieszczaniem się i nie wymagają żadnych dodatkowych inwestycji w infrastrukturę. Kampanie promocyjne zwiększają akceptację i wsparcie publiczne dla działań związanych z transportem, które nie cieszą się szczególną popularnością (np. ograniczeń dostępu). Bezpieczne i tanie środki transportu alternatywne wobec samochodów osobowych są niezbędne dla pomyślności działań. Działania należy systematycznie powtarzać, aby osiągnąć efekt wzmocnienia. Kampanie marketingowe powinny być wprowadzane jako działania towarzyszące wdrożeniu rozwiązań w zakresie zrównoważonej mobilności w celu uzyskania efektu synergii. 9

Kim są najważniejsze zaangażowane osoby? U D Z I A Ł O W C Y Następujące osoby i grupy powinny być zaangażowane jako nieformalni doradcy lub poplecznicy: Mieszkańcy powinni być zaangażowani w publiczne zebrania i wydarzenia, aktywnie w nich uczestnicząc, i informowani za pomocą Internetu, informacji prasowych, plakatów lub wystaw. Zasadniczo opinia publiczna jest pozytywnie nastawiona do omawianych działań. Grupy interesów i stowarzyszenia (np. stowarzyszenia kierowców i taksówkarzy, handlowcy, szkoły jazdy, grupy rowerzystów i spacerowiczów, osoby niepełnosprawne, hotele, muzea, szkoły) powinny być zaangażowane bezpośrednio w rozwój działań, co pozwoli zdefiniować ich potrzeby i dostosować do nich kampanię. Przedstawiciele organizacji generujących duży ruch drogowy (centrów handlowych, uczelni, szkół) jako partnerzy zainteresowani promocją i wydarzeniami. Różne organizacje pozarządowe mogą być zainteresowane współpracą przy działaniach marketingowych i promocyjnych dotyczących zrównoważonej mobilności. Na przykład organizacje rowerzystów są ważnym partnerem społecznym w dyskusjach na temat rozwoju infrastruktury rowerowej i miękkich działań. Organizacje osób niepełnosprawnych są istotnym partnerem, jeżeli chodzi o zwiększanie świadomości zrównoważonego transportu i zwiększania dostępności wszystkich środków transportu dla wszystkich mieszkańców. Systematyczne kontakty z nimi i ich zaangażowanie pomagają respektować potrzeby tej kategorii użytkowników przestrzeni miejskiej, niezależnie od inicjatyw publicznych. G Ł Ó W N I PA RT N E R Z Y P R O J E K T U Decydenci W przypadku działań promocyjnych wiodącą rolę odgrywa zwykle administracja lokalna (należy uwzględnić strukturę na szczeblu wewnątrzdziałowym). Operatorzy lub władze komunikacji zbiorowej mogą odpowiadać za kampanie marketingowe poprawiające ich wizerunek. Działania edukacyjne, takie jak kursy ekojazdy, mogą być prowadzone niezależnie przez prywatnych przewoźników. Inne podmioty Dział ochrony środowiska może podjąć zadania takie jak ocena, monitorowanie i pomiar jakości powietrza, poziom emisji spalin i hałasu. Może także wdrażać procesy konsultacji w odniesieniu do jakości życia w mieście. Instytucje badawcze mogą wspierać działania naukowo, oceniając wyniki i wpływy działań po ich wdrożeniu. Firmy prywatne mogą być zatrudniane jako konsultanci. Stowarzyszenia mające przygotowane materiały wykorzystywane w kampanii. Media Stałe publikowanie sprawozdań z kampanii informacyjnych lub historii sukcesów związanych z ekojazdą powinno zwiększyć świadomość wśród mieszkańców. 10

Lista przykładów praktycznych w ramach inicjatywy CIVITAS II W ramach inicjatywy CIVITAS II 6 miast wdrożyło rozwiązania związane z kampaniami marketingowymi i działaniami edukacyjnymi. Burgos (Hiszpania): forum mobilności, marketing zrównoważonej mobilności. Debreczyn (Węgry): plan zrównoważonego rozwoju ruchu drogowego w mieście, szkolenie dotyczące bezpiecznej i wydajnej jazdy dla kierowców pojazdów komunikacji zbiorowej. Genua (Włochy): forum mobilności, marketing zrównoważonej mobilności i ekopunkty. Kraków (Polska): forum mobilności, marketing zrównoważonej mobilności. Malmö (Szwecja): kursy ekojazdy dla pracowników szpitali i administracji miejskiej, kursy ekojazdy samochodami ciężarowymi. Suczawa (Rumunia): informacje i zwiększanie świadomości. Schiffer W I Ę C E J I N F O R M A C J I : w w w. c i v i ta s. e u 11

www.civitas.eu Strona inicjatywy CIVITAS zawiera informacje na temat związanych z nią wiadomości i wydarzeń. Znajduje się tam podsumowanie wszystkich projektów CIVITAS, zestawienie miast uczestniczących w tym programie oraz dane kontaktowe ponad 600 osób działających w ramach CIVITAS. Można też uzyskać tam szczegółowe informacje na temat ponad 650 nowatorskich przykładów miast demonstracyjnych CIVITAS. Można też odwiedzić stronę CIVITAS i wyszukać świetne przykłady nowatorskich doświadczeń, pochodzących z aktualnie realizowanych projektów zrównoważonego transportu miejskiego. Jeśli któryś pomysł będzie odpowiedni dla Państwa miasta, lub jeśli po prostu chcą Państwo dowiedzieć się więcej, istnieje możliwość skontaktowania się z osobą odpowiedzialną za dane działanie. Osoba kontaktowa CIVITAS Secretariat C/o The Regional Environmental Center for Central and Eastern Europe (REC) Ady Endre út 9-11, 2000 Szentendre HUNGARY E-mail: secretariat@civitas.eu Tel: +36 26 504046, Faks: +36 26 311294 Wydawca: CIVITAS GUARD Ocena, monitorowanie i rozpowszechnianie informacji w ramach inicjatywy CIVITAS II. Autor: Institute for Transport Studies, University of Natural Resources and Applied Life Sciences (BOKU), Vienna. Skład: FGM-AMOR Austrian Mobility Research. Źródła: Schiffer (zdjęcie na okładce). Wszystkie inne zdjęcia pochodzą od miast uczestniczących w projektach CIVITAS i zespołu CIVITAS GUARD i uzyskano zgodę na ich wykorzystanie w niniejszej publikacji. Podane liczby i wartości są oparte głównie na wynikach projektów demonstracyjnych CIVITAS, zgłaszanych przez uczestniczące w nich miasta. W razie potrzeby wykorzystano inne informacje dostępne w literaturze. Wydanie 2010. Wydrukowano w Austrii. Komisja Europejska ani osoby działające w jej imieniu nie ponoszą odpowiedzialności za sposób wykorzystania informacji zawartych w niniejszej publikacji. Poglądy w niej wyrażone nie zostały przyjęte ani zatwierdzone przez Komisję i nie można ich uznać za wyraz jej poglądów. Inicjatywa CIVITAS Initiative jest współfinansowana przez Program ramowy badań, rozwoju technicznego i wdrożeń, w ramach części programu dotyczących energii i transportu.