Strona 1 z 5 Dziennik Gazeta Prawna 34/2013 z 18.02.2013 [dodatek: Księgowość i Podatki, str. 8] CYKL: ROZLICZANIE PODATKU DOCHODOWEGO Jak dłużnik powinien dokonać korekty kosztów PROBLEM - XYZ Sp. z o.o. jest firmą handlową, która zakupiła towary w styczniu 2013 r. od dwóch kontrahentów. W przypadku pierwszego zakupu dokonano na kwotę 150 000 zł netto. Termin płatności tej faktury ustalono na 14 dni i przypadał 25 stycznia 2013 r. Spółka będzie sprzedawała te towary stopniowo i stopniowo będzie zaliczała wydatki na ich nabycie do kosztów podatkowych (w okresie, w którym zostaną osiągnięte odpowiadające im przychody), np. od stycznia do marca 1/3 towarów zostanie sprzedana w każdym miesiącu. XYZ ma wątpliwości, czy i jak powinna dokonać korekty kosztów podatkowych, jeżeli zapłaty za towary dokona 30 kwietnia 2013 r. (50 proc.) i 31 maja 2013 r. (50 proc.). W przypadku drugiego z kontrahentów zakupu towarów dokonano na kwotę 10 000 zł netto. Termin płatności ustalono na 70 dni. Spółka sprzedała wszystkie towary w styczniu i zaliczyła wydatek na ich nabycie do kosztów w styczniu 2013 r. Czy i jak powinna dokonać korekty kosztów, jeżeli w tym przypadku zapłaty dokona 30 czerwca 2013 r.? ODPOWIEDŹ Ustawa o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce wprowadziła zupełnie nowe regulacje w zakresie obowiązku dokonywania korekt kosztów uzyskania przychodów przez dłużników, którzy nie uregulowali zobowiązań w określonych terminach. Obowiązek dokonania korekt spoczywa zarówno na podatnikach podatku dochodowego od osób fizycznych (art. 24d ustawy o PIT), jak i podatku dochodowego od osób prawnych (art. 15b ustawy o CIT). Przepisy różnicują dwie sytuacje obowiązkowego dokonywania korekt. Pierwsza dotyczy niezapłaconych faktur, których termin płatności był krótszy niż 60 dni, druga faktur, których termin płatności przekraczał 60 dni. Płatność do 60 dni... Jeżeli termin płatności nie przekracza 60 dni, a dłużnik nie ureguluje kwoty wynikającej z faktury (rachunku, umowy lub innego dokumentu) w terminie 30 dni od daty upływu terminu płatności, to jest obowiązany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę wynikającą z tych dokumentów. Jeżeli więc termin płatności był krótszy niż 60 dni, to dla podatnika będzie miał znaczenie 30. dzień od upływu terminu płatności. W praktyce, jeżeli podatnik nie zapłaci zobowiązania do końca okresu rozliczeniowego, w którym rozlicza podatek dochodowy (miesiąc lub kwartał), to w rozliczeniu za ten okres będzie musiał dokonać korekty kosztów uzyskania przychodów....i powyżej Jeżeli natomiast termin płatności jest dłuższy niż 60 dni, zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów dokonuje się z upływem 90 dni od daty zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów, o ile płatność nie została uregulowana w tym terminie. Jeżeli więc termin płatności był dłuższy niż 60 dni, wówczas podatnik powinien ustalić, kiedy minie 90. dzień od zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych i jeżeli podatnik nie zapłaci zobowiązania do końca okresu rozliczeniowego, w którym rozlicza podatek dochodowy (miesiąc lub kwartał), to będzie musiał dokonać w rozliczeniu za ten okres korekty kosztów uzyskania przychodów. W obu przypadkach zmniejszenia dokonuje się w miesiącu, w którym upływa termin określony w tych przepisach.
Strona 2 z 5 Późniejsze dokonanie zapłaty wydatków, które musiały zostać wyłączone z kosztów podatkowych, będzie natomiast uprawniało podatnika do dokonania zwiększenia kosztów podatkowych o kwoty wcześniej skorygowane. Zwiększenia tego należy dokonać w miesiącu uregulowania zobowiązania. Przepisy przewidują także rozwiązanie, zgodnie z którym jeżeli w miesiącu, w którym podatnik ma obowiązek dokonać zmniejszenia kosztów, podatnik nie ponosi kosztów uzyskania przychodów lub poniesione koszty są niższe od kwoty zmniejszenia, wówczas ma obowiązek zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty uzyskania przychodów. Konieczność dokonania korekty kosztów może więc także oznaczać konieczność zwiększenia przychodów podatkowych, jeżeli korekta kosztów jest wyższa niż wysokość kosztów za dany okres bez uwzględnienia korekty. Odpisy amortyzacyjne Analogiczne zasady należy także stosować do odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych (WNiP), jeżeli zobowiązanie za ich nabycie nie zostało uregulowane we wskazanych terminach. Oznacza to, że jeżeli podatnik nabył środki trwałe lub WNiP i je amortyzuje, ale nie dokonał za nie jeszcze zapłaty, może być zobowiązany do dokonania korekty kosztów podatkowych w postaci odpisów amortyzacyjnych. Podobnie jak w przypadku pozostałych kosztów należy tutaj mieć na uwadze 30-dniowy termin od upływu terminu płatności (jeżeli był on krótszy niż 60 dni) i 90-dniowy termin od zaliczenia wydatku do kosztów (jeżeli termin płatności był dłuższy niż 60 dni). W praktyce w drugim przypadku należy rozpatrywać zaliczenie do kosztów poszczególnych odpisów amortyzacyjnych. Przepisy przewidują także sytuację, gdy wskazane terminy (30- i 90-dniowy) będą mijały przed rozpoczęciem amortyzacji lub w pierwszym miesiącu amortyzacji. W takim przypadku do kosztów uzyskania przychodów zalicza się odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych lub WNiP w części, w jakiej ich cena nabycia lub koszt wytworzenia zostały uregulowane. Do czasu zapłaty Znowelizowane przepisy przewidują także sytuację, w której podatnik nie zaliczył danego wydatku do kosztów, a terminy 30- i 90-dniowy już upłynął. W takich okolicznościach zaliczenia tego wydatku do kosztów nie można dokonać wcześniej niż w miesiącu uregulowana zobowiązania. Jeżeli przykładowo podatnik nie zaliczył danego wydatku do kosztów podatkowych i nie uregulował zobowiązania, to nie będzie mógł zaliczyć wydatku do kosztów do czasu uregulowania zobowiązania. Regulacje te stosuje także do środków trwałych i WNiP. Przykładowo, jeżeli podatnik nie dokona zapłaty za zakupiony środek trwały w terminie 30 dni od terminu płatności, to może dokonać zmniejszenia kosztów o odpisy amortyzacyjne zaliczone wcześniej do kosztów, natomiast nie będzie mógł zaliczyć odpisów amortyzacyjnych do kosztów w kolejnych miesiącach do czasu dokonania zapłaty. Dokonując korekt zgodnie z powyższymi zasadami, podatnik powinien także mieć na uwadze możliwość uwzględnienia częściowych płatności. Jeżeli więc podatnik zapłaciłby tylko część faktury, to dokonując korekty kosztów skorygowałby je tylko o niezapłaconą część zobowiązania. Analogicznie, jeżeli podatnik skorygowałby koszty, a następnie uregulował część płatności, to ta część mogłaby stanowić dla podatnika koszt podatkowy. Bez przepisów przejściowych Dużym problemem przy stosowaniu nowych regulacji jest brak przepisów przejściowych. Jedyny przepis przejściowych w ustawie nowelizującej stanowi, że podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych, u których rok podatkowy jest inny niż rok kalendarzowy i rozpoczął się przed 1 stycznia 2013 r. oraz zakończy się po 31
Strona 3 z 5 grudnia 2012 r., stosują do końca przyjętego przez siebie roku podatkowego przepisy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2012 r. Nie wyjaśnia to jednak problemu podatników, którzy mają wątpliwości, co zrobić z fakturami z przełomu roku. Wątpliwości dotyczą np.: faktur z 2012 r., zaliczonych do kosztów w 2013 r., dla których termin płatności upłynął w 2012 r., ale 30. dzień od terminu płatności upłynął już w 2013 r.; faktur z 2012 r., zaliczonych do kosztów w 2012 r., dla których termin płatności upłynął w 2013 r.; odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych, których amortyzacja rozpoczęła się w 2012 r., ale 30. dzień od terminu płatności upłynął już w 2013 r. Podobnych wątpliwych przypadków można podać jeszcze wiele. Niestety, przepisy nie dają odpowiedzi, czy w takich przypadkach podatnik jest zobowiązany do dokonywania korekt kosztów. W wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów znaleźć można jedynie informację, że nowe przepisy należy stosować do tych kwot wynikających z faktury lub innego dokumentu, które zostały zaliczone do kosztów podatkowych od dnia 1 stycznia 2013 r. Jeżeli kwota wynikająca z faktury lub innego dokumentu zostanie zaliczona do kosztów podatkowych przed dniem 1 stycznia 2013 r., wówczas nowe regulacje nie będą miały zastosowania, nawet wtedy, gdy termin płatności przypada w 2013 r.. Takie stanowisko ministra jest tylko pewną wskazówką i z uwagi na brak przepisów należy liczyć się także z inną interpretacją urzędów skarbowych. Zakup pierwszy... W przypadku pierwszego zakupu termin płatności był krótszy niż 60 dni, zatem należy sprawdzić, czy w terminie 30 dni od terminu płatności zobowiązanie zostanie uregulowane. Jeżeli nie, to w rozliczeniu za miesiąc, w którym przypada 30. dzień od terminu płatności tj. za luty XYZ powinna skorygować wydatek wcześniej zaliczony do kosztów i nie zaliczać pozostałej części kosztów do kosztów podatkowych do czasu zapłaty zobowiązania. Jeżeli więc w rozliczeniu z styczeń 2013 r. spółka zaliczy do kosztów 1/3 poniesionego wydatku tj. 50 000 zł, to w rozliczeniu za luty będzie musiała zmniejszyć koszty o tę kwotę. Jednocześnie nie będzie mogła rozpoznać kosztów za luty i marzec. Dokonując natomiast zapłaty połowy zobowiązania w kwietniu i pozostałej w maju, XYZ będzie mogła zwiększyć koszty kwietnia i maja odpowiednio o 75 000 zł....i drugi W przypadku natomiast drugiego z kontrahentów termin płatności był dłuższy niż 60 dni, więc należy sprawdzić, czy w terminie 90 dni od zaliczenia wydatku do kosztów zobowiązanie zostanie uregulowane. Jeżeli nie, to w rozliczeniu za miesiąc, w którym przypada 90. dzień od zaliczenia wydatku do kosztów tj. w rozliczeniu za maj XYZ powinna skorygować wydatek wcześniej zaliczony do kosztów. Jeżeli więc w rozliczeniu z styczeń 2013 r. XYZ zaliczy cały wydatek w kwocie 10 000 zł do kosztów, a płatności dokona dopiero 30 czerwca 2013 r., to w rozliczeniu za maj, w którym upłynie 90 dni od zaliczenia wydatku do kosztów, spółka będzie musiała zmniejszyć koszty o 10 000 zł. Dokonując natomiast zapłaty faktury w czerwcu, zwiększy koszty czerwca o tę kwotę. WAŻNE Korekty kosztów należy dokonać w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 30. dzień od terminu płatności (jeżeli termin płatności był krótszy niż 60 dni) lub w rozliczeniu za okres, w którym
Strona 4 z 5 upłynął 90. dzień od zaliczenia wydatku do kosztów podatkowych (jeżeli termin płatności był dłuższy niż 60 dni). Rozliczenie spółki XYZ Zakładając, że spółka w okresie od stycznia do czerwca 2013 r. wykazałaby w każdym miesiącu przychód 100 000 zł i koszt w wysokości 70 000 zł (w tym z tytułu zakupu towarów oraz inne koszty bieżące) bez uwzględnienia korekt wynikających z omawianych przepisów, jej rozliczenie uwzględniające korekty wyglądałoby następująco: 1) Styczeń Koszt = 70 000 zł (w tym 50 000 zł za zakup od pierwszego kontrahenta i 10 000 zł za zakup od drugiego kontrahenta; 2) Luty Przychód = 130 000 zł Koszt = 0 zł Niezaliczenie do kosztów lutego 50 000 zł i zmniejszenie kosztów o 50 000 zł z tytułu kosztu rozpoznanego w styczniu spowodowało konieczność korekty kosztów o 100 000 zł. Ponieważ przekraczałoby to kwotę kosztów miesiąca lutego, pozostała część musiała zostać zaliczona do przychodów podatkowych. 3) Marzec Koszt = 20 000 zł Niezaliczenie do kosztów marca 50 000 zł z powodu niedokonania zapłaty za rzecz pierwszego kontrahenta. 4) Kwiecień Koszt = 145 000 zł Zwiększenie kosztów o 75 000 zł z tytułu częściowej zapłaty na rzecz pierwszego kontrahenta. 5) Maj Koszt = 135 000 zł Zwiększenie kosztów o 75 000 zł z tytułu częściowej zapłaty na rzecz pierwszego kontrahenta i jednoczesne zmniejszenie kosztów o kwotę 10 000 zł z tytułu nieopłacenia faktury od drugiego kontrahenta w terminie 90 dni od zaliczenia przez niego wydatku do kosztów. 6) Czerwiec Koszt = 80 000 zł Zwiększenie kosztów o 10 000 zł z tytułu zapłaty zobowiązania na rzecz drugiego kontrahenta.
Strona 5 z 5 Remigiusz Fijak, doradca podatkowy w ABC Tax Remigiusz Fijak doradca podatkowy w ABC Tax Podstawa prawna Art. 24d ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.). Art. 15b ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.). Art. 17 ustawy z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (Dz.U. poz. 1342). Źródło: INFORLEX.PL Biblioteka publikacja z serii INFORLEX Copyright 2013 INFOR PL S.A. Wszelkie prawa zastrzeżone.