Przepisy o przeciwdziałaniu zatorom płatniczym u podatników prowadzących podatkowe księgi

Transkrypt

1 Przepisy o przeciwdziałaniu zatorom płatniczym u podatników prowadzących podatkowe księgi Przegląd Podatku Dochodowego nr 12 (348) z dnia Z dniem 1 stycznia 2013 r. do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 24d. Mocą tego przepisu ustawodawca wprowadził obowiązek dokonywania korekty kosztów uzyskania przychodów o kwoty (wynikające z otrzymanej faktury, rachunku, umowy lub innego dokumentu) zaliczone do kosztów - w przypadku nieuregulowania przez podatnika tych kwot w określonym terminie. I tak, zmniejszenie kosztów podatkowych musi nastąpić, jeżeli termin płatności: nie jest dłuższy niż 60 dni - w miesiącu, w którym minie 30 dni od daty upływu terminu płatności, jest dłuższy niż 60 dni - w miesiącu, w którym mija 90 dni od daty zaliczenia kwoty do kosztów podatkowych, o ile nie została ona uregulowana w tym terminie. Przytoczone regulacje obowiązani są stosować m.in. podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów. Jednak mimo wprowadzenia wraz z początkiem roku wspomnianych zmian w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie określił zasad ujmowania w podatkowej księdze korekty kosztów uzyskania przychodów, o której mowa w art. 24d tej ustawy. W związku z tym wśród podatników powstało wiele wątpliwości, jak w praktyce stosować nowe przepisy. Dopiero z dniem 11 maja 2013 r. weszła w życie nowelizacja rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. nr 152, poz ze zm.) i wyjaśniła część problemów nurtujących podatników. 1. Kolumna do księgowania zmniejszenia kosztów Ostatnio znowelizowano rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Czy obecnie wiadomo, w której kolumnie księgi należy dokonywać zmniejszenia kosztów o niezapłacone kwoty? Rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów nie określało i nadal nie określa, w której kolumnie księgować kwoty zmniejszające koszty. W przypadku podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów zasadne wydaje się, aby kwoty zmniejszające koszty uzyskania przychodów ewidencjonowane były w księdze: ze znakiem minus lub na czerwono, w kolumnie, w której uprzednio został zaksięgowany korygowany koszt. I tak, w przypadku zaliczenia do kosztów kwot z faktur i wykazania ich w księdze w kolumnie 10 "Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu" i kolumnie 13 - "pozostałe wydatki", a następnie konieczności zmniejszenia kosztów o kwoty wynikające z tych faktur (w związku z jej nieuregulowaniem) zapisu zmniejszającego koszty uzyskania przychodów należy dokonać odpowiednio w kolumnie 10 i 13. Przykład Podatnik w czerwcu 2013 r. obowiązany jest dokonać korekty kosztów na kwotę zł. Z tego na koszty zaewidencjonowane w kolumnie 10 "Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu" przypada kwota zł, na koszty z kolumny 11 "Koszty uboczne zakupu" kwota zł i na koszty

2 z kolumny 13 "pozostałe wydatki" kwota zł. Podatnik dokona następujących zapisów w podatkowej księdze: Lp. Data zdarzenia gospodarczeg o Nr dowodu księgoweg o Kontrahent imię i nazwisk o (firma) adre s Opis zdarzenia gospodarczeg o wartość sprzedanyc h towarów i usług Przychód pozostał e przychod y razem przychó d (7+8) zł gr zł gr zł gr r. 8 Zakup towarów handlowych i materiałów wg cen zakupu Miesięczne zestawienie dowodów zmniejszenia kosztów nr 1/13 Koszty uboczne zakupu korekta kosztów uzyskania przychodów na mocy art. 24d updof wynagrodzenia w gotówce i w naturze Wydatki (koszty) pozostałe wydatki razem wydatki (12+13) zł gr zł gr zł gr zł gr zł gr zł gr Uwagi Zapisy w księdze gdy "brakuje" kosztów W maju 2013 r. zaliczyłem do kosztów podatkowych kwotę na nabycie towarów handlowych. W czerwcu 2013 r., w związku z nieuregulowaniem tej kwoty w terminie 30 dni od daty upływu terminu,płatności będę zmuszony do korekty kosztów. Niestety koszty za ten miesiąc wykazane w kolumnie 10 księgi będą niskie. Czy o różnicę muszę zwiększyć przychody? Dopiero gdy łączne koszty danego miesiąca (wykazane w kolumnach od 10 do 13) są niższe od kwoty korekty, należy dokonać zwiększenia przychodów (o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty). Jeżeli w miesiącu, w którym podatnik ma obowiązek dokonać zmniejszenia, nie ponosi kosztów uzyskania przychodów lub poniesione koszty są niższe od kwoty zmniejszenia, wówczas ma obowiązek zwiększyć przychody o kwotę, o którą nie zostały zmniejszone koszty. Tak stanowi art. 24d ust. 5 updof. Zwróć uwagę! Gdy wystąpi konieczność zwiększenia przychodów o kwotę, o którą nie zostały pomniejszone koszty, wpisu należy dokonać w kolumnie 8 księgi - "pozostałe przychody".

3 Niestety przepisy rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów nie zawierają praktycznych wskazówek, jak dokonać zapisów w księdze w celu wypełnienia dyspozycji z powołanego przepisu. Należy zwrócić uwagę, że w przepisie tym mowa jest o konieczności zwiększenia przychodów, zamiast korekty kosztów, w dwóch sytuacjach, tj. gdy: 1) w miesiącu korekty podatnik nie ponosi kosztów uzyskania przychodów lub 2) poniesione za dany miesiąc koszty są niższe od kwoty korekty. Ustawodawca w obu przypadkach odnosi się do kosztów w skali miesiąca, a nie kosztów danego rodzaju. Zatem w sytuacji gdy koszty danego miesiąca, wykazane w kolumnie 10 podatkowej księgi są niższe od kwoty, o którą te koszty należy skorygować, nie należy od razu zwiększać przychodu (o kwotę, o którą nie można zmniejszyć kosztów w kolumnie 10 księgi). Należy sprawdzić czy występują inne koszty w tym miesiącu (w kolumnie 11, 12 czy 13 księgi), pokrywające kwotę korekty. Jeżeli są takie koszty, wówczas należy dokonać korekty kosztów. Przy czym w takiej sytuacji nie powinno być kwestionowane rozwiązanie, że pełna kwota korekty dokonywana jest w kolumnie 10 księgi. Co prawda wówczas wystąpią w danym miesiącu ujemne koszty w kolumnie 10, ale łączna wielkość kosztów podatkowych tego miesiąca będzie wyższa od kwoty korekty. Inaczej należy postąpić, jeżeli łączna kwota kosztów danego miesiąca będzie niższa od kwoty korekty. Wówczas kwotę korekty, która przekracza koszty miesiąca, należy wykazać jako przychód podatkowy w kolumnie 8 księgi. Przykład U podatnika prowadzącego podatkową księgę przychodów i rozchodów z kolumn księgi za czerwiec 2013 r. wynikają następujące kwoty kosztów: kolumna zł, kolumna zł, kolumna zł, kolumna zł. Łączna kwota kosztów w czerwcu 2013 r. wyniosła zatem zł (2.000 zł zł zł zł). Podatnik w czerwcu 2013 r. obowiązany jest dokonać korekty kosztów zakupu towarów handlowych zaksięgowanych uprzednio w kolumnie 10 na kwotę zł. W kolumnie 10 kwota zaewidencjonowanych w czerwcu kosztów (2.000 zł) jest niższa od kwoty, którą podatnik obowiązany jest w tym miesiącu wyłączyć z kosztów z tytułu nieuregulowania płatności w terminach przewidzianych w art. 24d updof (5.000 zł). Biorąc jednak pod uwagę, że suma wszystkich kosztów ujętych w czerwcu w księdze wynosi zł, to podatnik może dokonać wspomnianej korekty, wpisując w kolumnie 10 ze znakiem minus lub kolorem czerwonym kwotę zł Dokumenty stanowiące podstawę do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów/zwiększenia przychodów

4 Prowadzę podatkową księgę przychodów i rozchodów. W czerwcu 2013 r. obowiązany jestem dokonać korekty kosztów uzyskania przychodów w związku z nieuregulowaniem kwoty wobec kontrahenta w terminie 90 dni od zaliczenia jej do kosztów. Na podstawie jakiego dokumentu dokonać zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (lub ewentualnego zwiększenia przychodów)? Od 11 maja 2013 r. katalog dowodów księgowych, które mogą stanowić podstawę zapisów w podatkowej księdze, został rozszerzony o dowody sporządzane przez podatnika dla celów korekty kosztów na podstawie art. 24d updof. Ze znowelizowanego 12 ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów wynika, że na okoliczność zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (zwiększenia przychodów) podatnik jest obowiązany wystawić dowód zmniejszenia kosztów/zwiększenia przychodów, który powinien zawierać co najmniej: a) datę wystawienia dokumentu oraz miesiąc, w którym dokonuje się zmniejszenia kosztów (zwiększenia przychodów), b) wskazanie faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek ich wystawienia - wskazanie umowy albo innego dokumentu, stanowiących podstawę do zmniejszenia kosztów (zwiększenia przychodów) zgodnie z art. 24d updof, c) wskazanie kwoty, której dotyczy zmniejszenie kosztów (zwiększenie przychodów), d) podpis osoby sporządzającej dokument. Przykładowy wzór dowodu zmniejszenia kosztów/zwiększenia przychodów (dane podatnika) (miejscowość, data) Dowód zmniejszenia kosztów/zwiększenia przychodów* nr Na mocy art. 24d updof, w r.: (miesiąc, rok) koszty uzyskania przychodów podlegają zmniejszeniu o kwotę , w kolumnie księgi, przychody podlegają zwiększeniu o kwotę , w kolumnie 8 księgi. Zmniejszenie kosztów (zwiększenie przychodów)* następuje w związku z nieuregulowaniem (kwota) z (dokument będący podstawą do zmniejszenia kosztów/zwiększenia przychodów)

5 * niepotrzebne skreślić (podpis osoby sporządzającej) 1.4. Jaki dowód wystawić, aby po uregulowaniu zobowiązania zwiększyć koszty podatkowe? W maju 2013 r. musiałem dokonać korekty kosztów w związku z nieuregulowaniem kwoty z faktury zaliczonej wcześniej do kosztów. Kwotę tę ureguluję w lipcu 2013 r. Wówczas dokonam zwiększenia kosztów uzyskania przychodów. Jaki dowód muszę wystawić na tę okoliczność? Zaznaczam, że prowadzę podatkową księgę. Jeżeli po dokonaniu zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 24d ust. 1 i 2 updof, podatnik ureguluje zobowiązanie będące przedmiotem tej korekty, w miesiącu w którym zobowiązanie to ureguluje, zwiększa koszty podatkowe o kwotę dokonanego zmniejszenia. Tak stanowi art. 24d ust. 4 updof. Podatnik w celu zwiększenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę uregulowanego zobowiązania powinien wystawić dowód zwiększenia kosztów, zawierający co najmniej: a) datę wystawienia dokumentu oraz miesiąc, w którym dokonuje się zwiększenia kosztów, b) wskazanie faktury (rachunku), a jeżeli nie istniał obowiązek ich wystawienia - wskazanie umowy albo innego dokumentu, stanowiących podstawę do zmniejszenia kosztów (zwiększenia przychodów) zgodnie z art. 24d updof, c) wskazanie kwoty, o którą podatnik zwiększa koszty, d) wskazanie dowodu potwierdzającego uregulowanie zobowiązania, o które podatnik zwiększa koszty, e) podpis osoby sporządzającej dokument. Przykładowy wzór dowodu zwiększenia kosztów (dane podatnika) (miejscowość, data) Dowód zwiększenia kosztów nr Na mocy art. 24d updof, w r. koszty uzyskania przychodów podlegają (miesiąc, rok) zwiększeniu o kwotę w kolumnie księgi. Zmniejszenie kosztów zgodnie z art. 24d updof nastąpiło na podstawie (dokument stanowiący podstawę do zmniejszenia kosztów/zwiększenia przychodów)

6 Dowodem potwierdzającym uregulowanie zobowiązania, o które zwiększane są koszty uzyskania przychodów jest (podpis osoby sporządzającej) 1.5. Korekta kosztów, która nie została wykazana w księdze Do 10 maja 2013 r. podatnik prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów dokonywał korekty kosztów wynikającej z nieuregulowania zobowiązania wobec kontrahenta, ale nie wykazywał jej w księdze. Zapisów tych zaczął dokonywać od 11 maja 2013 r., czyli od czasu wejścia w życie przepisów regulujących jakie dokumenty stanowią podstawę do korekty kosztów. Ponadto w maju 2013 r. w księdze dokonał zapisów za wcześniejszy okres 2013 r. Czy postąpił prawidłowo, czy zapisów należało dokonać wstecznie? Czytelnik postąpił prawidłowo, wpisując w księdze w maju 2013 r. niewykazane w niej do 11 maja 2013 r. kwoty korekty kosztów. Kwestię poruszoną w pytaniu reguluje 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 30 kwietnia 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. poz. 551). Z powołanego przepisu wynika, że: jeżeli w okresie od 1 stycznia 2013 r. do 11 maja 2013 r. podatnik zmniejszał koszty uzyskania przychodów (zwiększał przychody) lub zwiększał koszty uzyskania przychodów, zgodnie z art. 24d updof, kwoty, których nie wykazał w księdze w tym okresie, powinien wpisać w księdze we właściwej kolumnie w maju 2013 r., w kolumnie "Uwagi" należało wskazać pozycję księgi, w której zaewidencjonowano koszty uzyskania przychodów. Tak więc nie zachodziła potrzeba cofania się do miesięcy, w których zapisy na okoliczność zmniejszenia kosztów w księdze powinny być dokonane Wierzyciel nie ma prawa do korekty przychodów Dłużnik, który nie reguluje należności w określonych terminach, zobowiązany jest do korekty kosztów podatkowych. Czy do podobnej korekty, tyle że przychodów, uprawniony jest wierzyciel, tj. wystawca faktury, prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów? Wierzyciel, któremu dłużnik nie uregulował należności, nie ma prawa do pomniejszania przychodów. Przepisy wynikające z art. 24d updof dotyczące korekty kosztów w związku z brakiem zapłaty dotyczą tylko dłużników. Nie wprowadzają one możliwości korygowania przychodów przez wierzycieli. Zatem przedsiębiorca, któremu kontrahent nie zapłaci w terminach określonych w art. 24d ust. 1 i 2 updof należności wynikającej z wystawionej przez niego faktury, nie ma możliwości korygowania przychodów o jej niezapłaconą wartość Wpłacanie uproszczonych zaliczek na podatek nie zwalnia z korekty kosztów uzyskania przychodów

7 Opłacam uproszczone zaliczki na podatek. Czy jestem obowiązany do dokonywania korekty kosztów, skoro nie wpływa ona na wysokość zaliczek? Opłacanie uproszczonych zaliczek na podatek nie zwalnia podatnika z obowiązku korygowania kosztów. Podatnicy, którzy opłacają uproszczone zaliczki na podatek są także zobowiązani stosować się do przepisów dotyczących zmniejszania kosztów uzyskania przychodów w przypadku nieuregulowania zobowiązań w ustawowych terminach. U podatników tych korekta kosztów nie wpływa jednak na wysokość zaliczek wpłacanych w trakcie roku podatkowego, a jedynie na wysokość zobowiązania obliczanego za rok podatkowy. Źródło: