Nazwa projektu Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od os6b fizycznych oraz niekt6rych innych ustaw Ministerstwo wiodl!ce i ministerstwa wspolpracujl!ce Ministerstwo Finans6w Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra, Sekretarza Stanu lub Podsekretarza Stanu Pan Janusz Cichon Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finans6w Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu Pani Maria Kalinowska Zastttpca Dyrektora Departamentu Podatk6w Dochodowych w Ministerstwie Finans6w, (22) 694-33-40, e-mail: kin mofnet. ov. I Data sporz:tdzenia 28 wrze5nia 2014 r. Zrodlo: Decyzja Prezesa Rady Ministr6w Nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrow: UA48 Wdrozenie projektowanych rozwiqzm'l: 1) poprawa sytuacji finansowej rodzin wychowuj<tcych dzieci; 2) wsparcie rodzin wielodzietnych; 3) zmniejszenie klina podatkowego dla os6b o niskich zarobkach wychowuj<tcych dzieci poprzez zwrot kwoty niewykorzystanej ulgi do wysokosci nieprzekraczaj<tcej l<tcznie kwoty zaplaconych przez podatnika skladek na ubezpieczenia spoleczne i zdrowotne, podlegaj<tcych odliczeniu. Rekomendowane rozwi<tzanie - ujttcie w Wykazie prac legislacyjnych Rady Ministr6w projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od os6b fizycznych oraz ustawy - Ordynacja podatkowa. Przeprowadzenie procesu legislacyjnego pozwoli w szczeg6lnosci na: I) zwittkszenie faktycznej pomocy panstwa dla rodzin wychowuj<tcych dzieci, polegaj<tcej na przyznaniu podatnikowi dodatkowego wsparcia finansowego w kwocie stanowi<tcej r6znic~ mittdzy kwot<t przysluguj<tcego podatnikowi odliczenia a kwot<t odliczon<t w zeznaniu podatkowym, do wysokosci nieprzekraczaj<tcej l<tcznej kwoty zaplaconych przez podatnika skladek na ubezpieczenia spoleczne i zdrowotne, kt6re podlegaj<t odliczeniu; 2) podwyzszenie kwoty ulgi na trzecie i kazde kolejne dziecko o 20%, co oznacza wzrost ulgi na trzecie dziecko rocznie z kwoty 1 668,12 zl do kwoty 2 000,04 zl, ana kazde kolejne z kwoty 2 224,08 zl do kwoty 2 700 zl. Kazde panstwo prowadzi wlasn<t polityktt prorodzinn<t, kt6ra moze bye np. ukierunkowana na osoby w trudnej sytuacji zyciowej (bezrobocie, ub6stwo ), na przeciwdzialanie spadkowi rozrodczosci, zmniejszenie wydatk6w socjalnych panstwa, przeciwdzialanie skutkom braku pracy na rynku. Jednym z takich element6w polityki prorodzinnej Sll ulgi podatkowe. Ulgi te S<t skonstruowane w r6zny spos6b. Na przyklad w Austrii w rocznym rozliczeniu podatkowym rodzice dziecka ponizej 10. roku :lycia maj<t prawo odpisac od podstawy opodatkowania kwoty wydane przez nich na zapewnienie dziecku opieki. Wraz z zasilkiem rodzinnym wyplacana jest co miesi<tc na kazde dziecko kwota 58,40 euro, co jest form<t zwrotu podatkowego zwi<tzanego z wychowaniem dzieci. W Czechach przysluguje odliczenie w v.ysokosci 6000 CZK (ok. 984 zl) rocznie na kazde dziecko zyj<tce w danym gospodarstwie domowym (w przypadku dziecka niepelnosprawnego - 12.000 CZK, czyli ok. 1968 zl). Odpis ten przysluguje osobom, kt6rych zarobki w czasie roku podatkowego wyniosly co najmniej szesciokrotnosc minimalnego wynagrodzenia. W Estonii obowi<tzuje kwota wolna od podatku w wysokosci 1728 euro. Kwota ta ulega zwittkszeniu o 1728 euro na kazde kolejne wychowywane dziecko do 17. roku :lycia. Dodatkowo, jed en z rodzic6w jest uprawniony do odliczenia od podstawy opodatkowania kwoty wydatk6w na edukacjtt dzieci do 26. roku :lycia, w szczeg6lnosci na: platne zajttcia edukacyjne w przedszkolu, wydatki zwi<tzane z uczttszczaniem do szkoly (w tym czesne w szkolach prywatnych), czesne za studia i odsetki od po:lyczek studenckich. Z kolei Francja stosuje specyficzny system opodatkowania os6b fizycznych, uwzgl~dniaj<tcy funkcjonowanie rodziny jako jednostki ekonomicznej. System ten, przez zastosowanie tzw. ilorazu rodzinnego, uwzglttdnia fakt, ze rodziny wielodzietne ponosz<t wyzsze koszty utrzymania zwi<tzane z wychowywaniem dzieci. Kazdej rodzinie rozliczaj<tcej sitt z francuskim fiskusem przysluguje okreslona liczba,czttsci fiskalnych" zwi<tzanych z jej statusem i liczb<t posiadanych dzieci. Malzonkom rozlicza'<tcym sitt ws 6lnie rzyslu u 'l dwie,czttsci", za ierwsze i dru ie cho wane dziecko 1
przysluguje po pol.. czysci'". za trzecie i kazde kolejne po jednej,.czysci''. Doch6d do opodatkowania osi(lgniyty przez wszystkich czlonk6w rodziny dzieli siy na liczby przypadaj~cych na ni~,.czysci'' i tak uzyskany rezultat stanowi podstawy do ustalenia podatku. W Niemczech rodzicowi kazdego dziecka w wieku do lat 18 przysluguje ulga podatkowa w kwocie 2184 euro rocznie, w przypadku l~cznego rozliczania siy malzonk6w jest to 4368 euro na dziecko. Dodatkowo rodzicom przysluguje ulga z tytulu zapewnienia opieki nad dzieckiem w kwocie odpowiednio 1320 euro dla jednego rodzica lub 2640 euro w przypadku rodzic6w skladaj~cych wsp61n~ deklaracjy podatkow~. Na W~grzech obowi~zuje odpis od podstawy opodatkowania w wysokosci 215 euro miesiycznie. Rosnie on wraz z Iiczb~ dzieci i osi'lga przy tr6jce dzieci wysokosc 700 euro, co przeklada siy na obnizenie wymiaru podatku srednio o 340 euro miesiycznie, czyli 4080 euro rocznie. l~ifi::'}d::.j aiotv. nil_ kt6~ --~,;,_:,;o;k:. ~ _.. ;:_:~ ~-.J, ' <ill -.. "'. -~- Grupa Wielkosc Podatnicy wychowuj~cy 2 min podatnik6w troje t WtyCeJ dzieci oraz posiadaj~cych podatnicy, kt6rzy otrzymaj~ ok. 2,4 min dzieci kwoty niewykorzystanej Rozliczenie podatku dochodowego od os6b fizycznych za 2012 r. Nie prowadzono konsultacji poprzedzaj~cych przygotowanie projektu. Nie przewiduje siy poddania projektu pod konsultacje publiczne, gdyz: I) projekt zawtera wyl~cznie korzystne dla podatnik6w rozwt~zama, co oznacza, iz me zwiyksza ich obci<t:zen fiskalnych; 2) pozostal kr6tki okres do przeprowadzenia calego procesu legislacyjnego, wl~cznie z podpisaniem przez Prezydenta RP ustawy i opublikowaniem tekstu w dzienniku ustaw do konca listopada 2014 r. (miesiyczny okres vacatio legis). Ponadto stosownie do postanowien art. 5 ustawy o dzialalnosci lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Oz. U. Nr 169, poz. 1414, z p6zn. zm.) oraz 4 i 52 uchwaly nr 190 Rady Ministr6w z dnia 29 pazdziemika 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministr6w (M.P. poz. 979) projekt ustawy zostanie udostypniony w Biuletynie lnformacji Publicznej na stronie podmiotowej Rz~dowego Centrum Legislacji, w serwisie Rz~dowy Proces Legislacyjny, zwany dalej,.rpl" i kazdy bydzie m6gl wypowiedziec siy co do jego tresci. -Tt~ :c: : _ 1irl, ::~ti~1~ ' -; ;,.:,.-,-. _,_ - -. - -,_,. -_,._:" - -~-.,- ~:~~~ ;_, _'-,. - C',-~' ',. -:: : - '- :_ :_- ~ -...... - :-.- - -- ( ceny biez~ce) Skutki w okresie I 0 lat od wejscia w zycie zmian [mid zl].-.-. :: --- ----. -'. 0 I 2 3 4 5 6 7 8 9 IO Lqczni e (0-10) f ;:~~' ~'"l'.yn'~a sf$tor _ = ~-, _,, -~ ::s;a;t;+;t,.,1.:;, --< Dochody ogolem -1.100-1.000-0,900-0,800-0.700-0.640-0.570-0.510-0.450-0.410-0.370-7.450 budzet panstwa -1.076-0.975-0,873-0,771-0.670-0.609-0.537-0.475-0.413-0.370-0.328-7,097 JST -0.024-0.025-0,027-0.029-0.030-0.031-0.033-0.035-0.037-0,040-0,042-0.353 pozostale jednostki (mlcizielnie) Wydatki ogolem budzet panstwa JST n?ad >1 jednostki C oddzielnie) Saldo ogolem -I. I 00-1.000-0,900-0,800-0.700-0.640-0.570-0.510-0.450-0.410-0.370-7.450 budzet panstwa -1.076-0.975-0.873-0.771-0.670-0.609-0.537-0.475-0.413-0.370-0.328-7.097 JST -0.024-0.025-0.027-0.029-0.030-0.031-0.033-0.035-0.037-0.040-0.042-0.353 pozostale jednostki ( oddzielnie) Zr6dla finansowania budzet panstwa 2
Dodatkowe informacje. w tym wskazanie zr6del danych i przyj~tych do obliczen zalozen./ Obliczen dokonano na podstawie danych o podatku dochodowym od os6b fizycznych z rocznych zeznm1 zlozonych przez podatnik6w za 2012 r. W celu uzyskania skutku dla roku 20 I 4 uwzgl~dniono zmieniajl{cq si~ sytuacj~ podatnik6w w okresie 2012-20 I 4. Przeprowadzona analiza na wst~pnych danych za 20 I 3 r. prowadzi do por6wnywalnych szacunk6w skutku przedmiotowej zmiany dla sektora finans6w publicznych. Przestawiony szacunek jest obarczony jednak niepewnoscil{ ZWI:{zanl{ z przedstawionymi ponizej czynnikami. Po pierwsze, czynnikiem, kt6ry ma wplyw na ksztahowanie si~ skutku finansowego z tytulu wprowadzanych zmian jest liczba dzieci, kt6re podatnicy uwzgl~dniajl{ w zeznaniach podatkowych. Liczba ta, z uwagi na charakter wprowadzanej zmiany oraz charakter dost~pnych danych obarczonajest znacznl{ niepewnoscil{. Zmiana przepis6w, kt6rl{ wprowadza niniejszy projekt moze skutkowac wykazywaniem przez podatnik6w wi~kszej, niz ma to miejsce w chwili obecnej, liczby dzieci, na kt6rl{ przysluguje im ulga. Dotychczas, w przypadku gdy podatnik nie mial wystarczajl{cej wysokosci podatku aby odliczyc ulg~ na wszystkie dzieci lub mial zerowy podatek nie wykazywal w zeznaniu podatkowym swoich dzieci bl{dz wykazywal nie wszystkie dzieci. Efekt ten moze bye cz~sciowo kompensowany faktem, ze w danych podatkowych obserwowany jest ubytek dzieci, na kt6re odliczono ulg~, b~dl{cy w szczeg6lnosci rezultatem zmian demograficznych. Nale:Zy r6wniez miec na uwadze zmiany w uldze na dzieci wprowadzone w 2013 r., kt6re w przypadku podatnik6w, kt6rzy sprawowali opiek~t nad jednym dzieckiem, zaw~zajl{ krl{g beneficjent6w ulgi tylko do os6b, kt6rych dochody nie przekroczyly w roku podatkowym 56 tys. zl (dla podatnik6w pozostajl{cych przez caly rok w zwil{zku malzenskim kwota ta wynosi I I2 tys. zl rocznie).ze wst~tpnych danych za 2013 r. wynika, ze pomi~dzy 20I2 i 2013 r. liczba dzieci, kt6re podatnicy uwzgl~dniajl{ w zeznaniach podatkowych spadla o ok. 350 tys. Po drugie, wzrost wielkosci dochod6w podatnik6w w warunkach stalego nominalnego poziomu ulgi powoduje, ze podatek nalezny wykazywany za koleje lata rosnie, a co za tym idzie rosnie wielkosc ulgi mozliwej do odliczania od podatku (kwota niewykorzystanej ulgi odliczanej od podatku b~dzie coraz nizsza)../ W zwil{zku z proponowanym w projekcie podwyzszeniem ulgi na dzieci na trzecie i ka:zde kolejne dziecko o 20%, w uzasadnieniu do projektu ustawy budzetowej na 20 I 5 r. zawarto wyjasnienie, ze w kwocie cz~sci oswiatowej subwencji og6lnej uwzgl~dnione zostaly dodatkowo srodki w wysokosci 23 770 tys. zl. w zwil{zku z przewidywanym zmmejszeniem dochod6w wlasnych jednostek samorzl{du terytorialnego z tytulu podatku dochodowego od os6b fizycznych w 20 I 5 r. zwil{zanych z tl{ propozycjl{. Poniewaz kwota ta b~dzie wliczona do podstawy ustalania cz~tsci oswiatowej subwencji og6lnej, to jednostki samorzl{du terytorialnego w 20 I 5 r. i w koiejnych latach otrzymajl{ zwi~kszone srodki w ramach cz~sci oswiatowej subwencji og6inej. Zwi~tkszenie cz~sci oswiatowej subwencji og6inej o powyzsze srodki pozwoli na sfinansowanie zadan oswiatowych w wi~tkszym zakresie ze srodk6w cz~sci oswiatowej subwencji og6lnej, a uwolnione w tej wysokosci dochody wlasne jednostki samorzl{du terytorialnego b~dl{ mogly przeznaczyc na finansowanie innych zadan publicznych../ Projektowana ustawa nie b~dzie miala wplywu na mechanizm obiiczania wysokosci udzialu jednostek samorzl{du terytorialnego we wplywach z podatku dochodowego od os6b fizycznych, od podatnik6w tego podatku zamieszkalych na obszarze poszczeg6lnych jednostek. Nale:Zy podkreslic, ze zgodnie z przyj~ttymi zalozeniami, projektowane zmiany umozliwiajl{ce wykorzystanie przez rodzic6w ulgi na dzieci do wysokosci nieprzekraczajl{cej ll{cznej kwoty zaplaconych przez podatnika skladek na ubezpieczenia spoleczne i zdrowotne, kt6re podlegajl{ odliczeniu, nie zakl6cq obliczania wysokosci udzialu jednostek samorzl{du terytorialnego we wplywach z podatku dochodowego od os6b fizycznych zgodnie z ustawl{ z dnia I 3 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorzl{du terytorialnego (Dz. U. z 20 I 0 r. Nr 80, poz.526, z p6in. zm.)../ Podstawa obliczen na potrzeby powyzszej kalkulacji pozostanie bez zmian, poniewaz nie zmieni si~ spos6b klasyfikowania wplyw6w z tytulu podatku dochodowego od os6b fizycznych. Na potrzeby identyfikacji dokonywanych podatnikom zwrot6w roznicy, o kt6rej mowa w dodawanych, w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od 3
os6b fizycznych w przepisach ust. 8-1 0. do rozporzctdzenia regulujctcego klasyfikacj~ budzetowll_ zostanie wprowadzona zmiana polegajll_ca na ustanowieniu dla tego przeplywu odr~bnej podzialki klasyfikacji budzetowej../ Zmniejszajctca si~ kwota skutku w kolejnych latach wynika z faktu, ze w scenariuszu bez wprowadzenia proponowanych zmian, podatnicy odliczaliby coraz wi~kszct cz~sc ulgi na dzieci z uwagi na rosnctce nominalnie place i za tym idzie wyzszy podatek. Czas w latach od wejscia w zycie zmian W uj((ciu pieni((znym (w mid zl, ceny biez<tce) duze przedsi((biorstw a sektor mikro-, malych i srednich 0 2 3 5 10 Lqcz nie (O J W uj((ciu niepieni((znym rodzina, obywatele oraz gospodarstwa domowe duze przedsi((biorstw a sektor mikro-. malych i srednich biorstw rodzina. obywatele oraz gospodarstwa domowe 1, I 1.0 0.9 0,8 0,64 0,37 7,45 Zgodnie z obliczeniami dokonanymi na podstawie zeznal'l podatkowych za 2012 r. z podwyzszenia kwoty ulgi na trzecie i kazde kolejne dziecko o 20% poprzez odpisanie od podatku wyzszej ulgi skorzystaloby ok. 0,2 min podatnik6w wychowujctcych ok. 0,4 min dzieci. Dokonaliby oni wi((kszego odliczenia od podatku w wysokosci ok. 0,05 mid zl. Ze zwrotu podatnikom ulgi na wychowywanie dzieci, kt6ra nie zostala odliczona od podatku skorzystaloby ok. 1,8 min podatnik6w, kt6rzy wychowywali ok. 2,0 min dzieci. Oszacowano, ze kwota zwrotu wynioslaby ok. I,05 mid zl. Lctcznie z rozwictzania tego skorzystaloby ok. 2 min podatnik6w posiadajctcych ok. 2,4 min dzieci. Kwoty dodatkowego wsparcia finansowego, jakie podatnicy otrzymajct na podstawie proponowanych zmian ilustrujct ponizsze przyklady. Przvklad 1. Gdy podatnik uzyskuje wynagrodzenie miesi((czne w wysokosci minimalnego wynagrodzenia za prac(( tj. 1 680 zl, a matzonek nie osictga dochod6w i zajmuje si~ wychowaniem tr6jki dzieci, w6wczas malzonkowie rozliczajctcy si~ wsp61nie za 2014 r., otrzymaj<t lctczny zwrot z tytulu ulgi na troje dzieci w kwocie 4 224,12 zl, kt6ra uwzgl~dnia zwi((kszon<t ulg(( na trzecie dziecko do wysokosci 2 000,04 zl. Wedlug obecnych zasad otrzymaliby zwrot z tytulu tej ulgi w wysokosci jedynie 430,93 zl, czyli tyle ile wynosi podatek dochodowy po odliczeniu skladki na ubezpieczenie zdrowotne. Wedlug propozycji malzonkowie otrzymajct dodatkowo kwot(( 3 793,19 zl, kt6ra odpowiada pelnej kwocie nieodliczonej od podatku ulgi na dzieci, gdyz kwota ta nie przekracza lctcznej kwoty pobranych przez platnika skladek na ubezpieczenia spoleczne i ubezpieczenie zdrowotne podlegajctcych odliczeniu, tj. 4 112,13 zl 763 94 zl skladki na i 1 34 19 zl skladka na 4
ubezpieczenie zdrowotne /7, 75%/). Przvklad 2. Ci sami malzonkowie wychowuj&_cy dw6jk~ dzieci, otrzymaj&_ }&_czny zwrot z tytulu ulgi na dwoje dzieci w kwocie 2 224,08 zl. Wedlug obecnych zasad otrzymaliby zwrot z tytulu tej ulgi w wysokosci jedynie 430,93 zl, czyli tyle ile wynosi podatek dochodowy po odliczeniu skladki na ubezpieczenie zdrowotne. Wedlug propozycji malzonkowie otrzymaj&_ dodatkowo kwot~ I 793,15 zl, kt6ra odpowiada pelnej kwocie nieodliczonej od podatku ulgi na dzieci, gdyz kwota ta nie przekracza l&_cznej kwoty pobranych przez platnika skladek na ubezpieczenia spoleczne 1 ubezpieczenie zdrowotne podlegaj&_cych odliczeniu, U- 4 112,13 zl (2 763,94 zl skladki na ubezpieczenia spoleczne 1 I 348,19 zl skladka na ubezpieczenie zdrowotne /7,75%/). Przyklad 3. Gdy podatnik uzyskuje wynagrodzenie w wysokosci przeci~tnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, u. 3 650,06 zl, a mal:zonek nie osi&_ga dochod6w i zajmuje si~ wychowaniem tr6jki dzieci, w6wczas malzonkowie rozliczaj&_cy si~ wsp61nie za 2014 r., otrzymaj&_ htczny zwrot z tytulu ulgi na troje dzieci w kwocie 4 224,12 zl, kt6ra uwzgl~dnia zwi~kszon&_ ulg~ na trzecie dziecko do wysokosci 2 000,04 zt Wedlug obecnych zasad otrzymaliby zwrot z tytulu tej ulgi w wysokosci 2 521,60 zl, czyli tyle ile wynos1 podatek dochodowy po odliczeniu skladki na ubezpieczenie zdrowotne. Wedlug propozycji mal:zonkowie otrzymaj&_ dodatkowo kwot~ I 702,52 zl, kt6ra odpowiada pelnej kwocie nieodliczonej od podatku ulgi na dzieci, gdyz kwota ta nie przekracza l&_cznej kwoty pobranych przez platnika skladek na ubezpieczenia spoleczne 1 ubezpieczenie zdrowotne podlegaj&_cych odliczeniu, tj. 8 934,24 zl (6 005,08 zl skladki na ubezpieczenia spoleczne 1 2 929,16 zl skladka na ubezpieczenie zdrowotne /7, 75%/). Zgodnie z obliczeniami dokonanymi na podstawie zeznan podatkowych za 2012 r. wprowadzenie proponowanych zmian poprawi sytuacj~ materialn&_ rodzin, przez co przyczyni si~ do redukcji ub6stwa. Redukcja ubostwa wsrod dzieci podatnikow PIT na skutek nowelizacji przepisow o podatku dochodowym od osob fizycznych i ustawy Ordynacja Podatkowa Odsctek dzieci zyj'lcych ponizej minimum egzystencji przed proponowanymi zmianami 9,87% Odsetek dzieci zyj'!cych ponizej minimum egzystencji po wprowadzeniu zmian 7,79% Otrzymane wyniki mozna traktowac jedynie jako przyblizenie zjawiska ub6stwa - dane pochodzqce z PIT nie Sll_ reprezentatywne pod wzgl~dem liczby dzieci i struktury rodzin. Cz~sc os6b :Zyjqcych wsp61nie rozlicza si~ osobno lub podaje w zeznaniu tylko te dzieci, na kt6re jest w stanie odliczyc ulg~. Niemierzalne Dodatkowe informacje. w tym wskazanie zr6del danych i przyj~tych do obliczen zalozen Oblicze11 w zakresie zjawiska ub6stwa dokonano na podstawie danych o podatku dochodowym od os6b fizycznych z rocznych zeznan zlozonych przez podatnik6w za 2012 r. Sq to najnowsze dane obecnie dost~pne. Do przyblizenia zasi~gu ub6stwa wsr6d dzieci (przez kt6re rozumiano osoby na kt6re przysluguje ulga na dziecko) u:zyto progu minimum egzystencji (kwota kryterium waha si~ od ok. 440 do 521 zl w zaleznosci od typu biologicznego rodziny - liczby dzieci i liczby os6b doroslych, przykladowo zgodnie z danymi opublikowanymi przez lnstytut Pracy 1 Spraw Socjalnych za rok 2012 gramca mm1mum egzystencji dla osoby samotnej wynosi 521 zl a dla rodziny pelnej z trojgiem dzieci 456 zl). Wyniki otrzymano przy zalozeniu sytuacji materialnej rodzin z roku 2012. XD nie dotyczy 5
Wprowadzane sq_ obciq_zenia poza bezwzglydnie wymaganymi przez UE (szczeg6ly w odwr6conej tabeli zgodnosci). D zmniejszenie liczby dokument6w D zmniejszenie liczby procedur D skr6cenie czasu na zalatwienie sprawy Oinne: Wprowadzane obciq_zenia sq_ przystosowane do ich elektronizacj i. Otak Onie D nie dotyczy zwiykszenie liczby dokument6w D zwiykszenie liczby procedur D wydluzenie czasu na zalatwienie sprawy Oinne: Otak D nie X D nie dotyczy Komentarz:... pa ry11ek Rt(4~t~.. ; Proponowane rozwiq_zania wplynq_ pozytywnie na rynek pracy poprzez redukcjy klina podatkowego dla rodzin z dziecmi. Klin podatkowy jest r6znicq miydzy calkowitym kosztem pracy ponoszonym przez pracodawcy a wynagrodzeniem netto zatrudnionego. W gl6wnej mierze skladajq_ siy na niego obowiq_zkowe skladki ubezpieczen spolecznych oplacane przez zatrudnionego i pracodawcy oraz podatek dochodowy od os6b fizycznych (PIT) oplacany przez zatrudnionego. Wysoki klin podatkowy zniechyca pracodawc6w do oftcjalnego zatrudniania pracownik6w, a bezrobotnych do podejmowania oficjalnej pracy. Tym samym jest przyczynq_ niskiego zatrudnienia i wysokiego bezrobocia oraz podejmowania pracy nierejestrowanej jako jedynej lub dodatkowej. Klin podatkowy ma zwiykszone negatywne oddzialywanie na rynek pracy przy braku mechanizm6w obnizajq_cych obciq_zenie podatkami tych pracujq_cych, kt6rzy majq_ na utrzymaniu czlonk6w rodziny. Stq_d propozycje rzq_du w ulgach dla dzieci majq_ na celu przeciwdzialanie negatywnym skutkom klina podatkowego na rynek pracy. Zakladajq_ one bowiem obnizenie klina dla relatywnie mniej zarabiajq_cych rodzin z dziecmi oraz rodzin wielodzietnych, co bydzie mialo pozytywny skutek dla rynku pracy, a tak:ze dla dochod6w rodzin, ich konsumpcji prywatnej i w efekcie wzrostu gospodarczego. Proponowane zmiany nie majq_ jedynie charakteru makroekonomicznego. ale przede wszystkim spoleczny. Powinny przyczynic siy do poprawy wskaznik6w dzietnosci, wpisujq_ siy tez w redukcjy ub6stwa.. ~ ~p~.na p6io~t~je ob'siary.; ~ f... D sroctowisko naturalne D sytuacja i rozw6j regionalny Oinne: Om6wienie wplywu X D demografia 0 mienie panstwowe D informatyzacja D zdrowie Prowadzone przez demograf6w badania i analizy wskazujq, ze trwajq_cy od kilkunastu!at spadek dzietnosci nie jest jeszcze procesem zakonczonym i dotyczy w coraz wi~kszym stopniu kolejnych rocznik6w mlodziezy. Wsr6d przyczyn tego zjawiska wymienia si~: zwi~kszone zainteresowanie zdobywaniem wyksztalcenia, trudnosci na rynku pracy, zmniejszenie swiadczen socjalnych na rzecz rodziny, brak w polityce spolecznej ftlozofii umacniania rodziny i generalnie trudne warunki spoleczno-ekonomiczne, w jakich znalazlo si~ pokolenie w wieku prokreacyjnym. W Polsce wsp6kzynnik dzietnosci wynosi ok. 1,3 i jest znacznie ponizej wartosci zapewniajq_cej zast~powalnosc pokolen ( ok. 2,1 ). W pierwszej polowie roku zaobserwowano pierwszy od wielu lat wzrost liczby urodzen, ale to wciq_z zbyt malo, dlatego polityka panstwa musi zachycac do posiadania dzieci. Z prowadzonych w wielu krajach badan wynika, ze najskuteczniejszym instrumentem ftnansowym wplywajq_cym na zwi~kszenie dzietnosci jest wsparcie rodzic6w przy decyzji wlasnie o trzecim dziecku. 0 ile bowiem sytuacja finansowa nie jest kluczowym kryterium w przypadku decyzji o posiadaniu pierwszego, czy nawet drugiego dziecka, o tyle decyzja o trzecim dziecku jest cz~sto determinowana wlasnie sytuacjq_ ekonomicznq_. Jak wynika z bada11 czysc mlodych os6b podkresla, t.e niskie zarobki. kredyty, brak pracy i problemy z osiqgni~ciem stabilizacji zawodowej nie pozwala im si~ zdecydowac na 6
",. 0 C ' ~- '-" -,. ' V " ' 0.;;,,AO 0,' ' powi~kszenie rodziny. Trudno jednoznacznie wskazac zaleznosc pornit(dzy wplywern ulg podatkowych na zwi~kszenie liczby urodzin, jednakze sq one elernentern wspornagajqcyrn budzet dornowy rodzin. Ponadto finansowe wsparcie od panstwa rnoze bye takze traktowane jako pewnego rodzaju ubezpieczenie przeciwko spadkorn dochod6w zwiqzanych np. z naglq utratq pracy jednego z rodzic6w. Nie jest zatern rnozliwe okreslenie czy proponowane w projekcie ustawy rozwiqzania wplynq na decyzje o powi~kszaniu rodziny, jednakze b~dq sygnalern, ze Panstwo rnysli i wspiera rodziny wychowujqce dzieci. &t't:::planowane wykonanie przepisow ~ktu prawdego A"' ',' < ;. 0 o' Projektowany akt normatywny rna wejsc w l:ycie z dniern 1 stycznia 2015 r. i rna zastosowanie do dochod6w (poniesionej straty) uzyskanych poczqwszy od 2014 r. W konanie aktu nast i z chwilq e o we scia w z cie... ~jaki sposobi kieajf~~s~te;~~~~c)ae!f~~':v pro1~~ orazja~~;i1e~}lii"~~~lan2! l'as!osq~~,t~. Ewaluacja efekt6w projektu nastqpi po zakonczeniu akcji rozliczeniowej dotyczqcej dochod6w uzyskanych w 2014 r., jak i w latach nast~pnych. Przeprowadzona po zakonczeniu tej akcji analiza zeznan podatkowych pozwoli na ustalenie kwoty ulgi na dzieci wykorzystanej przez podatnik6w, na kt6rq skladac si~ bt(dq:./ ulga na dzieci odliczona od podatku,./ kwota niewykorzystanej ulgi, kt6rq podatnicy uzyskajq poprzez zwrot dokonany przez naczelnika urz~du skarbowego; zwrot ten nie b~dzie rn6gl przekroczyc lqcznej kwoty zaplaconych przez podatnika skladek na ubezpieczenia s oleczne i zdrowotne, kt6re odie a q odliczeniu.!!j~. i~ ~~zniki (istotne d<t~.m~nty.. ~~6df~\ve, bjjd;mia, ailallzy.itp.). 7