PRZEDMIOTYOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY DLA KLAS IV-VI W PUBLICZNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ W ZESPOLE SZKÓL W RZECZYCY DŁUGIEJ Cele ogólne oceniania: rozwijanie zainteresowań przyrodniczych i kształtowanie właściwych postaw, badanie poziomu opanowania i postępów uczniów w panowaniu wiedzy umiejętności programowych, informowanie o poziomie osiągnięć ucznia, motywowanie i wdrażanie ucznia do samodzielnej i systematycznej pracy, pomoc uczniowi w samokształceniu, udzielenie uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazanie mu informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien dalej się uczyć, udzielenie uczniowi wskazówek do samodzielnego planowania swojego rozwoju. Uczeń w trakcie nauki w szkole otrzymuje oceny: 1) bieżące, 2) klasyfikacyjne, a) śródroczne i roczne, b) końcowe Obszary aktywności ucznia podlegające ocenie: Wiadomości : - uczeń zna i rozumie zależności występujące w przyrodzie, - charakteryzuje poziomy życia, - wskazuje i ocenia zmiany w środowisku pod wpływem działalności człowieka, - zna podstawowe pojęcia biologiczne, - opisuje budowę i czynności życiowe organizmów żywych, - zna zasady zdrowego stylu życia, Umiejętności: - rozumie podstawowe pojęcia biologiczne, - orientuje się na planie, mapie i w terenie, - obserwuje i opisuje środowisko przyrodnicze i zjawiska w nim zachodzące, - wykonuje proste doświadczenia i interpretuje ich wyniki, - samodzielnie dociera do różnych źródeł informacji, - przedstawia na forum klasy wyniki swojej pracy, Postawy: - postawy proekologiczne i prozdrowotne, - odpowiedzialnego działania na rzecz środowiska,
- zaangażowania podczas pracy lekcyjnej, - aktywnego udziału w konkursach przyrodniczych, Bieżące ocenianie wiedzy i umiejętności ucznia dokonuje się w następujących formach: 1) ustnej; 2) pisemnej; 3) ćwiczeń i prac praktycznych; 4) obserwacji aktywności uczniów w czasie zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych. prace pisemne klasówki, sprawdziany i kartkówki, odpowiedzi ustne, prace domowe, prowadzenie zeszytu przedmiotowego i ćwiczeń, dodatkowe pomoce potrzebne do lekcji, praca w grupach, prace praktyczne np. pomoce dydaktyczne, prezentacje multimedialne, aktywność w czasie lekcji i działalność pozalekcyjna np. udział konkursach, Kategorie pisemnej formy oceniania wiedzy i umiejętności ucznia: 1. Praca klasowa (zadanie klasowe) obejmuje duże partie materiału, przeprowadzana jest po zakończonym dziale. Zawarte w nim treści zostały powtórzone i utrwalone. Ocena wystawiana na jej podstawie ma znaczny wpływ na śródroczną i roczną ocenę klasyfikacyjną. O planowanej pracy klasowej powiadamiam ucznia tydzień przed jej terminem. W przypadku nieobecności ucznia przystępuje on do klasówki w terminie wyznaczonym przez nauczyciela ( nie dłuższym niż dwa tygodnie ) 2. Sprawdzian obejmuje materiał z kilku lekcji lub wiadomości i umiejętności konieczne do opanowania w całym cyklu kształcenia. Uczeń poznaje termin sprawdzianu z wyprzedzeniem dwóch dni roboczych. Uczeń ma prawo poprawić otrzymaną ocenę z pracy klasowej oraz sprawdzianu w ciągu dwóch najbliższych zajęć. Każda otrzymana ocena będzie wpisywana. Praca klasowa i sprawdzian mogą zawierać zadania wykraczające poza podstawę programową. Za poprawne rozwiązanie wszystkich zadań zawartych w pracy ucznia otrzymuje on ocenę celującą. 3. Kartkówki krótkie sprawdziany kontrolujące opanowanie wiadomości i umiejętności maksymalnie z trzech ostatnich lekcji lub pracy domowej. Nie podlegają one poprawie. Wszystkie pisemne formy sprawdzania wiedzy i umiejętności zostaną poprawione i ocenione w ciągu 14 dni od ich napisania. Sprawdzone i ocenione prace pisemne uczeń otrzymuje do wglądu podczas lekcji danych zajęć edukacyjnych, rodzice (prawni opiekunowie) otrzymują je w czasie
zebrań z wychowawcami lub indywidualnych spotkań z nauczycielem prowadzącym zajęcia. 4. Prace domowe sprawdzają samodzielność ucznia i mają merytoryczny związek z tematem. 5. Karty pracy samodzielnej. 6. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego i ćwiczeń, który co najmniej raz w semestrze jest oceniany. Skala ocen 1. Skala ocen na lekcjach przyrody jest zgodna z wewnątrzszkolnym systemem oceniania i obejmuje oceny w skali od 1 do 6. 2. Przy wystawianiu śródrocznej oceny klasyfikacyjnej nauczyciel może wpisać przed daną oceną znak + z wyjątkiem oceny niedostatecznej i celującej. 3. W ocenianiu bieżącym stosuje się oceny w/w skali, jednakże nauczyciel może przed danym stopniem postawić znak + (z wyjątkiem oceny niedostatecznej i celującej) oraz znak (z wyjątkiem oceny niedostatecznej) 4.. W ocenianiu bieżącym, nauczyciel można stosować znaki np.: np - nieprzygotowany (2 razy w semestrze), bz - brak zadania(2 razy w semestrze), nb - nieobecny, + - aktywność na lekcji ( za 3 znaki + uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą), Nieprzygotowanie się do lekcji oraz brak pracy domowej uczeń zgłasza przed rozpoczęciem lekcji. Klasyfikacja uczniów. Ocena śródroczna, roczna nie jest średnią arytmetyczną ocen bieżących. O ocenie decydują: oceny samodzielnej pracy ucznia ( prace pisemne, testy, kartkówki, oceny z odpowiedzi ustnych, prace praktyczne, prace domowe ), oceny wspomagające ( prowadzenie zeszytu ćwiczeń, aktywność na lekcji, prace dodatkowe, udział w zajęciach pozalekcyjnych) Największą wartość mają: prace pisemne, odpowiedzi ustne prace praktyczne rozwiązywanie problemów, uzasadnianie, wnioskowanie aktywność
- Ustalona przez nauczyciela roczna ocena niedostateczna może być zmieniona w wyniku egzaminu poprawkowego według obowiązujących przepisów zawartych w WSO - O przewidywanej klasyfikacyjnej ocenie śródrocznej lub rocznej z zajęć edukacyjnych uczeń zostanie poinformowany na tydzień przed klasyfikacyjnym zebraniem Rady Pedagogicznej. - O przewidywanej klasyfikacyjnej ocenie niedostatecznej śródrocznej lub rocznej uczeń i jego rodzice (prawni opiekunowie) są informowani na miesiąc przed klasyfikacyjnym posiedzeniem Rady Pedagogicznej: 1. ustnie (informacja potwierdzona podpisem); 2. pisemnie w przypadku niezgłoszenia się rodzica do szkoły (informacja potwierdzonym nadaniem pocztowym lub podpisem rodziców stosownej informacji w Zeszycie kontaktów z rodzicami). Wymagania na poszczególne stopnie w klasyfikacji śródrocznej i rocznej: Uczeń otrzyma ocenę: NIEDOSTATECZNĄ jeżeli: nie opanował wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń wymagających zastosowania podstawowych umiejętności braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiają mu dalsze zdobywanie wiedzy. DOPUSZCZAJĄCĄ jeżeli: rozpoznaje podstawowe zjawiska przyrody, posiada, przejawiający się w codziennym życiu, pozytywny stosunek do środowiska naturalnego, opanował materiał programowy w stopniu elementarnym DOSTATECZNĄ jeżeli: opanował wiadomości i umiejętności w stopniu podstawowym, zna podstawowe pojęcia przyrodnicze; rozpoznaje i ocenia postawy wobec środowiska przyrodniczego; posługuje się mapą jako źródłem wiedzy przyrodniczej; obserwuje pośrednio i bezpośrednio procesy zachodzące w środowisku przyrodniczym oraz opisuje je pracuje niesystematycznie, niechętnie wykonuje powierzone zadania DOBRĄ jeżeli: posiada niewielkie luki w wiadomościach i umiejętnościach rozwijanych na lekcjach, właściwie wykorzystuje przyrządy do obserwacji i pomiarów elementów przyrody; korzysta z różnych źródeł informacji,
dostrzega wpływ przyrody na życie i gospodarkę człowieka, proponuje działania na rzecz ochrony środowiska przyrodniczego; ocenia relacje między działalnością człowieka a środowiskiem przyrodniczym, dokonuje porównań zjawisk i elementów przyrody, posługując się terminologią przyrodniczą, systematycznie i efektywnie pracuje na lekcjach, potrafi sformułować dłuższą wypowiedź BARDZO DOBRĄ jeżeli: opanował w pełni materiał programowy, projektuje doświadczenia i prezentuje je, dostrzega i ocenia związki w przebiegu zjawisk przyrodniczych i działalności człowieka, przewiduje następstwa i skutki działalności człowieka oraz przebiegu procesów naturalnych w przyrodzie, wyjaśnia i rozwiązuje naturalne procesy w przyrodzie, systematycznie pracuje na lekcjach, sprawnie korzysta z dostępnych i wskazanych przez nauczyciela źródeł informacji, wykorzystuje wiedzę z przedmiotów pokrewnych, bierze udział w konkursach przyrodniczych, osiągając sukcesy na szczeblu gminnym lub powiatowym, formułuje dłuższe wypowiedzi zawierające własne sądy i opinie, CELUJĄCĄ jeżeli posiada wiadomości znacznie wykraczające poza program nauczania w danej klasie, podejmuje samodzielne inicjatywy rozwiązania konkretnych problemów, odnosi sukcesy w konkursach, w których wymagana jest wiedza przyrodnicza wykraczająca znacznie poza program nauczania; osiąga sukcesy przynajmniej na szczeblu wojewódzkim, samodzielnie sięga do różnych źródeł informacji, prezentuje swoje umiejętności na forum klasy Punktacja każdej pracy pisemnej( klasówki, sprawdziany, kartkówki), będzie obliczana indywidualnie Kryteria pracy w grupie zaangażowanie w pracę grupy, realizacja wyznaczonego zadania, pełnione funkcje w grupie, umiejętności pracy w grupie, wymagania na poszczególne oceny:
Niedostateczna Dopuszczająca Dostateczna Dobra Bardzo dobra Przeszkadza członkom grupy w pracy. Nie wykonuje wyznaczonej pracy w danym czasie. Zajmuje się innymi sprawami. Nawet przy pomocy kolegów i nauczyciela, nie wykonuje zadania. Nie wywiązuje się z powierzonych zadań i funkcji. Ma trudności we współdziałaniu. Nie docenia pracy innych, negatywnie dominuje w grupie. Na czas wykonuje tylko część zadanej pracy czasami przeszkadza innym. Realizuje przy pomocy kolegów lub nauczyciela tylko część zadań. Czasami nie wywiązuje się z pełnionych funkcji w grupie. Nie przyjmuje do wiadomości informacji zwrotnych nauczyciela i kolegów na temat jego pracy w zespole. Rzadko chwali wkład pracy innych. Nie szanuje zdania innych. Pracuje przy wykonaniu większości zadań ale zdarza mu się nie akceptować przynależności do grupy. Realizuje większość zadań sam. Zgodnie z predyspozycjami potrafi wykonać niektóre funkcje w grupie. Akceptuje opinie nauczyciela i kolegów na temat swojej pracy w grupie. Potrafi pochwalić kolegów za pracę ale zdarza mu się również i ich krytyka. Jest zdyscyplinowany. Wnosi pozytywny wkład w pracę grupy. Wykonuje zadanie w danym czasie. Konsekwentnie wykonuje swoją pracę. Wykonuje zgodnie z predyspozycjami przydzielone funkcje ale próbuje podejmować inne. Dostrzega swoje wady pracy w grupie i stara się je likwidować. Tolerancyjny. Docenia pracę innych. Zaangażowany w pracę w grupie. Wykazuje inicjatywę. Angażuje wszystkich do pracy. Pomaga kolegom mającym trudności. Samodzielnie podejmuje się realizacji zadania. Zdyscyplinowany. Potrafi pokierować członkami zespołu. Pełni wiele funkcji. Potrafi wskazać swoje mocne i słabe strony pracy w grupie. Potrafi ocenić pracę innych, stwarza pozytywną atmosferę podczas pracy. Szanuje innych. Wymagania edukacyjne w stosunku do ucznia objętego pomocą psychologicznopedagogiczną. Nauczyciel respektuje indywidualne zalecenia w stosunku do uczniów ze stwierdzoną: a) dysleksją, b) dysgrafią, c) niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim lub umiarkowanym, d) słabosłyszących i słabowidzących, e) afazją, f) deficytami rozwojowymi. Dysleksja : Formy dostosowań: - wydłużenie czasu na naukę i rozłożenie większej części materiału, - częste przypominanie i utrwalanie wiedzy, - wcześniejsze zapowiadanie uczniowi, że będzie pytany podczas lekcji, - sprawdzanie, czy uczeń prawidłowo zrozumiał polecenie zadania, w razie potrzeby udzielanie wskazówek, dyskretne naprowadzanie podczas odpowiedzi, - wydłużenie czasu pracy podczas prac pisemnych, - ocenianie, pochwała nawet niewielkich sukcesów ucznia. Dysgrafia: - nie obniżanie stopni za pismo, - zwracać uwagę na merytoryczną stronę pracy ucznia,
- preferować wypowiedzi ustne. Niepełnosprawność umysłowa: - omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności, -pozostawianie więcej czasu na jego utrwalenie, -podawanie poleceń w prostszej formie, -unikanie trudnych/bardzo abstrakcyjnych pojęć, -częste odwoływanie się do konkretu, przykładu, -unikanie pytań problemowych, przekrojowych, -uwzględnienie wolniejszego tempo pracy (mniej zadań na klasówkach, zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie wykonać samodzielnie), -odrębne instruowanie dzieci tłumaczenie poleceń, -częsta kontrola pracy ucznia podczas lekcji, Uczniowie słabo słyszący: -zapewnienie dobrego oświetlenia klasy oraz miejsca dla dziecka w pierwszej ławce w rzędzie od okna, -nauczyciel mówiąc do całej klasy, powinien stać w pobliżu dziecka zwrócony twarzą w jego stronę, -należy mówić do dziecka wyraźnie, używając normalnego głosu i intonacji, upewniając się, czy polecenia kierowane do całej klasy są właściwie rozumiane przez dziecko - w przypadku trudności zapewnić mu dodatkowe wyjaśnienia, sformułować inaczej polecenie, -w czasie lekcji wskazane jest używanie jak najczęściej pomocy wizualnych, -przy ocenie prac pisemnych nie należy uwzględniać błędów wynikających z niedosłuchu. Uczniowie słabowidzący: - zapewnić uczniowi odpowiednie miejsce w klasie oraz oświetlenie i widoczność, - zwracanie uwagi na szybszą męczliwość ucznia, wydłużenie czasu pracy, - częsta kontrola pracy podczas lekcji, - unikanie głośnego czytania w czasie zajęć, Afazja: - tworzenie spokojnej atmosfery w trakcie wypowiedzi ustnych, - wydłużenie czasu odpowiedzi ustnej, - uwzględnienie problemów z wymową i artykulacją w czasie wypowiedzi, -.umożliwienie uzupełnienia wypowiedzi ustnej zapisem. Deficyty rozwojowe: - zwracanie uwagi na zawartość merytoryczną pracy ucznia, nie obniżanie oceny za błędy, estetykę, - pozytywne ocenianie za bobry tok myślenia przy wykonywaniu zadań, - sprawdzanie prawidłowości rozumienia poleceń,
- częsta kontrola pracy ucznia na lekcji, - tworzenie przyjaznej atmosfery podczas zajęć, Opracowała: mgr Agnieszka Podolska- Szoja