Analiza fundamentalna
Istota, cechy i etapy analizy fundamentalnej Analiza techniczna papierów wartościowych Analiza fundamentalna spółek ZMIANY GOSPODARCZE SYTUACJA GOSPODARCZA GIEŁDA SPÓŁEK I ICH OTOCZENIA ZDARZENIA GIEŁDOWE* ZDARZENIA GIEŁDOWE *zdarzenia są dyskontowane w czasie Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Analiza fundamentalna - definicja Analiza fundamentalna - ocena ekonomiczno-finansowa danej spółki akcyjnej i jej otoczenia gospodarczo-społecznego w aspekcie określenia przyszłego kształtowania się cen akcji tej spółki w dłuższym horyzoncie czasu. Ocena ta dotyczy kondycji ekonomiczno-finansowej spółki, jej pozycji na rynku i możliwości rozwoju. Fundamentaliści wykorzystują informacje dotyczące oczekiwań w zakresie ogólnej sytuacji gospodarczej i w poszczególnych sektorach oraz informacje o spółkach, które stanowią podstawę dla prognozy zysków, dywidend i przyszłych kursów akcji danej spółki. Badanie podstaw długotrwałego powodzenia spółki solidności fundamentów Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Cele analizy fundamentalnej ॐ Przygotowanie informacji - ustalenie wartości spółki i oszacowanie wielkości jej zysków w przyszłości oraz określenie spodziewanej skali zmian cen akcji ॐ Ustalenie wewnętrznej rzeczywistej wartości akcji - ustalenie stopnia przewartosciowania lub niedowartosciowania cen akcji ॐ Analiza konkurencyjnych spółek - ustalenie listy spółek, trwale lepszych od analizowanej spółki Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Cechy analizy fundamentalnej ॐ Niepowtarzalność badanej sytuacji i konieczność dokumentacji przeszłości Niepowtarzalny charakter metodyczno-merytoryczny Udokumentowana przeszłość spółki i otoczenia - warunek przeprowadzenia analizy (sformułowania rzetelnej prognozy jej rozwoju) ॐ Długookresowa wspołzależność między wynikami oceny spółki a zachowaniami inwestorów Właściwy dobór i wykorzystanie Źródeł informacji Technik i narzędzi oceny spółek Wskaźników oceny papierów wartościowych to warunek prowadzenia analizy. Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Etapy analizy fundamentalnej ॐ Rozpoznanie makrootoczenia i wybór sektora ॐ Wybór spółki ॐ Wycena akcji i budowa prognozy przyszłej jej ceny giełdowej ॐ Określenie czasu podjęcia decyzji inwestycyjnych na podstawie wyników analizy fundamentalnej w celu minimalizacji ryzyka systematycznego i specyficznego Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Analiza uwzględnia: ॐ Subiektywne dane jakościowe np. jakość zarządzania, prognozy dywidend ॐ Obiektywne dane ilościowe historyczne dane liczbowe opisujace stan gospodarki, rynków finansowych i spółek Źródła danych: prospekty emisyjne, raporty okresowe, biuletyny rządowe i statystyczne, różne media i obserwacja spółki Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Techniki analizy fundamentalnej ॐ Analiza makrogospodarcza ॐ Analiza sektorowa (mezogospodarcza) ॐ Analiza sytuacyjna i finansowa spółki (mikrogospodarcza) ॐ Analiza wskaźnikowa Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Analiza makrogospodarcza Określa: ॐ Globalny stan otoczenia gospodarczego Sytuacja polityczno-gospodarcza i monetarna ॐ Ogólny klimat inwestycyjny Wyznacznik ryzyka aktywności inwestycyjnej Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Analiza makrogospodarcza c.d. Analizowane czynniki: ॐ Trendy koniunktury gospodarczej wielkości dochodu narodowego i PKB, eksportu, deficytu budżetowego i salda bilansu płatniczego ॐ Wskaźniki demograficzne np. stopa przyrostu naturalnego, zmiany struktury wiekowej i zawodowej, skłonność do migracji Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Analiza sektorowa Określa: ॐ Sytuację w danym sektorze ॐ Pozycję spółki w tym sektorze Poszukujac wiodacych sektorów ustala się między innymi: S udział sektorów w dochodzie narodowym S przecietną stopę zysku i stopę obciążeń podatkowych S zdolność kreowania wielkości popytu i podaży danej grupy produktów w sektorze Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Analiza sektorowa c.d. Ustalenie fazy rozwoju rynkowego sektora ॐ Pionierskiej ॐ Wzrostu ॐ Dojrzałej ॐ Upadku Atrakcyjność inwestowania w akcje danej spółki wzrasta proporcjonalnie do atrakcyjności i stabilności perspektyw rozwoju całego sektora Cykl sektorowy: przebiega równolegle do cyklu koniunkturalnego energetyka, elektronika wystepują opoźnienia fazowe w stosunku do cyklu koniunkturalnego banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, handel Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Analiza sytuacyjna Określa: ॐ Rangę spółki w sektorze i na rynku ॐ Perspektywy rozwoju z punktu widzenia wyłacznie czynników pozafinansowych tzw. miekkich ॐ Cele produkcyjno-rynkowe spółki Przedmiot analizy sytuacyjnej: ॐ Przedmiot działania spółki i jej stopień konkurencyjnosci np. cenowo-jakościowej ॐ Lokalizacja i skala działania spółki ॐ Struktura i jakość majątku ॐ Zdolności produkcyjne i sieć dystrybucji ॐ Kwaliflkacje kadry ॐ Jakość i efekty zarzadzania ॐ Czynniki sukcesu i porażki w ramach analizy SWOT Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Analiza finansowa Określa: ॐ Rzeczywistą wartość akcji danej spółki ॐ Kondycję finansową spółki ॐ Warunki gwarantujące wzrost zdolności kreowania zysku i dalszego rozwoju Analiza finansowa dotyczy głównie: Struktury kapitałów Własność spółki, relacja kapitałów własnych do kapitałów obcych, struktura finansowania majatku Zdolności do regulowania zobowiązań i windykacji należności Potrzeb i efektywów wykorzystania zaangażowanych kapitałów w tym zdolności do generowania dostatecznych przepływów pieniężnych w danym czasie Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Narzędzia analizy fundamentalnej ॐ Bilans i kapitał obrotowy ॐ Rachunek zysków i strat ॐ Rachunek przepływów pieniężnych ॐ Wskaźniki oceny Źródło : E. Ostrowska Inwestycje finansowe, Gdańsk 2003
Wskaźniki
Wskaźniki rentowności Wskaźnik rentowności kapitału = zysk netto / kapitał własny (ROE) Informuje: ॐ ॐ czy spółka w swojej działalności nastawiona jest na zysk w krótkim okresie czy przez inwestowanie w rozwój rozkłada w czasie osiąganie zysku Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Wskaźniki rentowności Wskaźnik rentowności majątku = Zysk netto / aktywa (ROA) ॐ Pokazuje całkowity zysk spółki w relacji do wielkości inwestycji w aktywa ॐ Informuje o wykorzystaniu majątku przez spółkę ॐ Jeżeli ROA jest zbyt niski - wykorzystanie majątku spółki jest złe. Im jest wyższy, tym lepiej świadczy to o możliwościach rozwoju spółki. Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Wskaźniki rentowności Wskaźnik rentowności netto (ROS) = Zysk netto / sprzedaż ॐ ॐ ॐ Mierzy zyskowność po uwzględnieniu wszystkich wydatków Należy porównywać go ze wskaźnikami rentowności netto, jakie osiągają inne spółki w branży Im jest wyższy, tym pozycja spółki jest lepsza oraz wyższa gwarancja trafności inwestycji Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Wskaźniki rentowności Wskaźnik rentowności brutto = zysk brutto / sprzedaż Zysk brutto = wartość sprzedaży - koszt wyprodukowania (nabycia) sprzedanych wyrobów ॐ ॐ ॐ Wartość sprzedaży to koszty produkcji sprzedanych wyrobów oraz zysk Mierzy i określa politykę cenową firmy w stosunku do kosztów produkcji Mierzy możliwości kontrolowania i absorbowania wzrostu cen Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Wskaźniki rentowności Wskaźnik rentowności operacyjnej = zysk operacyjny / sprzedaż Zysk operacyjny zysk przed opodatkowaniem, włącznie z kosztami operacji finansowych ॐ ॐ Mierzy rentowność spółki po odjęciu wydatków związanych z dostarczeniem produktów, towarów i (lub) usług do klientów Umożliwia porównywanie różnic w sposobie działalności ekonomicznej firm zarówno w kontekście sposobów finansowania, jak i płacenia podatków Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Dźwignia finansowa Dźwignia finansowa (z ang. financial leverage) jest relacją między zobowiązaniami odsetkowymi, nazywanych też długiem (np.: kredyt bankowy, krótko- i długoterminowe papiery dłużne emitowane przez przedsiębiorstwo), a kapitałem własnym w przedsiębiorstwie. Żrodło: Finanse przedsiębiorstw L. Szyszko, J. Szczepański, Warszawa 2003
Dźwignia finansowa Efekt działania dźwigni finansowej polega na zmianie rentowności kapitału własnego wskutek zmiany udziałów kapitałów obcych w finansowaniu majątku firmy. Źródło: www.brebank.com.pl/slownik.jhtm
Dźwignia finansowa Dodatni efekt dźwigni finansowej występuje, gdy koszt pozyskania kapitału obcego, w postaci wymagających zapłaty odsetek, jest niższy od zyskowności majątku (wskaźnik ROA). Wówczas przedsiębiorstwo osiąga dodatkowe korzyści, które znajdują odzwierciedlenie we wzroście zyskowności kapitałów własnych (wskaźnik ROE). Źródło: Rachunkowość Nr 7/1998
Dźwignia finansowa Negatywne działanie dźwigni finansowej występuje, gdy odsetki od kapitałów obcych są wyższe od zyskowności majątku (wskaźnik ROA). Sytuacja ta powoduje: ॐ obniżenie rentowności kapitału własnego ॐ wzrost ryzyka finansowego w przypadku, gdy udział kapitału obcego w kapitale spółki jest zbyt duży i spółka nie jest w stanie wywiązać się ze zobowiązań Źródło: Rachunkowość Nr 7/1998
Wskaźniki płynności Wskaźnik płynności bieżącej = aktywa bieżące / zobowiązania bieżące ॐ Określa płynność, czyli zdolność do regulacji zobowiązań w terminie ॐ Powinien oscylować w okolicach 2 Oznacza to, że spółka nie powinna mieć problemów z terminową spłatą odsetek oraz rat kredytowych Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Wskaźniki płynności Wskaźnik płynne zobowiązania płynności szybkiej aktywa obrotowe bieżące ॐ Określa zdolność do szybkiego uregulowania wymagalnych zobowiązań (pokrycie płynnymi środkami obrotowymi) ॐ Nie powinien być mniejszy od 1 Jeżeli wskaźnik przybiera wartości poniżej 1, oznacza to, że podmiot może mieć trudności w szybkim zaspokojeniu roszczeń wierzycieli. Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Wskaźniki płynności Wskaźnik zadłużenia = zobowiązania / aktywa ॐ Przedstawia rozmiar zaciągniętych kredytów w relacji do posiadanych aktywów oraz stopień finansowania spółki i jej działalności poprzez zadłużanie ॐ Im wyższy poziom wskaźnika, tym większe problemy może mieć spółka z finansowaniem swoich zobowiązań. ॐ Analizuje się go w połączeniu z analizą wskaźnika rentowności majątku Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Wskaźniki aktywności Wskaźnik obrotu należnościami = sprzedaż / przeciętne należności ॐ Określa tempo, z jakim podmiot uzyskuje swoje należności ॐ Wskazuje, w jakim stopniu spółka kredytuje swoich odbiorców Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Wskaźniki aktywności Wskaźnik szybkości obrotu należności = przeciętne należności * 360 / sprzedaż ॐ Pokazuje, ile wynosi średni termin uzyskiwania należnych pieniędzy ॐ Jego treść ekonomiczna jest taka sama jak wskaźnika obrotu należnościami Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Wskaźniki aktywności Wskaźnik koszt własny przeciętne obrotu zapasami sprzedanych wyrobów zapasy ॐ Określa, z jaką szybkością podmiot potrafi obracać swoimi zapasami ॐ Pokazuje, ile razy w ciągu roku podmiot zamienia zapasy przetrzymywane w magazynie na gotowe wyroby, a następnie je sprzedaje Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Wskaźniki aktywności Wskaźnik szybkości przeciętne koszt obrotu zapasów zapasy * 360 sprzedanych wyrobów Koszt sprzedanych wyrobów może być zastąpiony wartością sprzedaży netto ॐ Pokazuje liczbę dni potrzebnych do jednego obrotu zapasami Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003
Wskaźniki aktywności Wskaźnik rotacji majątku = sprzedaż / przeciętne aktywa ogółem ॐ Pokazuje, z jaką częstotliwością spółka wykorzystuje posiadany majątek ॐ Im jego wartość jest wyższa, tym spółka z większą częstotliwością obraca majątkiem, tzn.: S S S sprzedaje zapasy wyrobów ściąga należności intensywniej wykorzystuje majątek trwały do wytworzenia i sprzedania wyrobów Źródło : J. Socha Rynek papierów wartościowych w Polsce, Warszawa 2003